spinazie a la crème
lïleM-ttónkamti r
tot
Ook in Duitsland
werkloosheid
Slag in de Javazee
HIJ blijft in SMAKT
P'jls
MARTENS
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Camps
Dit hebt u nog nóóit gegeten!
BLAUPUNKT
televisie
komt van
is nog altijd de moeite waard... Fa. DerKS-CaiIipS, OOStrUIÜ
VRIJDAG 17 FEBRUARI 1967 No. 7
ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 1512 GIRO 1050652
ar
ADVERTENTIEPRIJS 12 ct p. mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (buiten Vunray 2.—
PENDELAARS DE DUPE
Het aantal pendelaars dat uit Duitsland nu met lege handen naar
Nederland teruggestuurd wordt, bedraagt alleen al in het rayon
van het Venrayse arbeidsbureau meer dan 140 mensen. Daaruit
blykt dat ook by onze oosterburen het niet allemaal meer boter
tje btf de boom is.
Niet alleen in Nederland maakt
men zich ongerust over de econo
mische vooruitzichten. Ook in het
buurland West-Duitsland kijkt men
met zorg naar de symptomen, die
duidelijk maken, dat de conjunctuur
griep heeft en de patiënt een goede
verzorging nodig heeft. Een van de
duidelijkste aanwijzingen is het
werklozencij f er
WERKLOZEN
Voor het eerst sinds jaren is het
aantal arbeiders zonder werk in
Duitsland groter dan het aantal open
arbeidsplaatsen: 350 duizend tegen
300 duizend. Bovendien werden met
Kerstmis 1966 driehonderdduizend
Westduitse werknemers voor een
verplichte vakantie naar huis ge
stuurd. In talrijke bedrijven wordt
wekelijks nog maar 26 tot 38 uren
gewerkt. Voor vele werknemers be
tekende dit een karige Kerstviering:
een arbeider, die vroeger rond 650
mark per maand verdiende, ont
vangt, nu hij nog maar 28 uren per
week kan werken, niet meer dan
ruim 400 mark. De Kerstgratificaties
werden vorig jaar in vele bedrijven
gehalveerd ten opzichte van 1965.
VERKOPEN ACHTERUIT
De grootwinkelbedrijven en de
middenstand in de Bondsrepubliek
hebben al ondervonden, dat de West-
Duitser bezorgd is over de economi
sche toestand. (Volgens een opinie
onderzoek vreest meer dan zestig
procent van de West-Duitsers voor
een economische crisis). De verkopen
zijn hard achteruit gegaan, waardoor
de situatie nog slechter is gewor
den. „De huisvrouw mist het geld
van de premies en het overwerk,
dat haar man vroeger thuis bracht.
Wij kunnen dat goed merken", aldus
de directeur van een groot Duits
„Kaufhaus". Luxueuze etenswaren
laat men liggen. De Duitser keert
terug naar de simpele kost, aldus
een onderzoek van het ministerie
van economische zaken. Vleeswaren
blijven in de winkels liggen, alleen
brood wordt meer verkocht. Het is
langzamerhand een bekend ver
schijnsel, dat wanneer het pessimis
me over de economie eenmaal de
kop heeft opgestoken, het zich ra
zendsnel verspreidt. In West-Duits
land zijn het kennelijk de rijken ge
weest, die het eerst de noodvlag he-
sen. Dure, luxe artikelen worden, in
tegenstelling met 1965 en begin 1966,
vrijwel niet meer verkocht. De han
delaren in juwelen en bont bemer
ken, dat hun klanten de zuinigheid
voorlopig tot hoogste ideaal hebben
uitgeroepen. Vooral de durdere ar
tikelen bontjassen van zevendui
zend gulden, juwelen van tiendui
zend en Perzische tapijten van
twaalf- tot vijftienduizend gulden
zijn onverkoopbaar. Opvallend was
in december, dat onze Oosterburen
bij het kopen van Kerstcadeaus
In een aparte afdeling
van onze moderne zaak
vindt U vele modellen
couverts en cassettes
overzichtelijk opgesteld.
Uit zo'n unieke
kollektie is het fijn
om te kiezen en
de beste keuze
te maken.
GROTESTRAAT 16 - VENRAY
vooral nuttige artikelen verlangen,
zoals sokken en overhemden. Voor
de txetielfabrikanten betekende dit
echter nog geen oplossing voor hun
probleem. Evenals hun Nederlandse
collega's zitten zij met reusachtige
voorraden.
MINDER ORDERS
De orderportefeuilles van de West
duitse bedrijven belangrijke
graadmeters voor de economische
stand van zaken raken steeds le
ger. In het laatste kwartaal van
1966 waren de nieuwe opdrachten
aan de industrie 3,7 procent lager
dan eind 1965. Er waren slechts een
paar lichtpunten. De chemische in
dustrie en de meubelfabrikanten
konden op een toename van de be
stellingen wijzen. Ook de exportor
ders namen weer toe (met negen
procent). De zware industrie ver
toonde echter duidelijk de tekenen
van de malaise in West-Duitslands
economie. Scheepsbouw, metaalbe
werking en machine-industrie zagen
hun orders belangrijk teruglopen (de
scheepsbouw zelfs met meer dan
tachtig procent).
OUDERE AUTO'S
Bedroevender nog bleek de situa
tie in West-Duitslands kernindustrie
de autobranche. Bijna drie miljoen
werknemers zijn in de Bondsrepu
bliek afhankelijk van de auto (ar
beiders in autofabrieken, garages,
handelszaken, verzekeringen, ben
zinestations, wegenbouw, enz.). De
verkoop van nieuwe auto's is sterk
gedaald. „De mensen, die in het ver
leden twee jaren met een auto de
den, laten er nu liever een ruil-
motor inzetten dan dat zij tot de
kostbare aankoop van een nieuwe
auto overgaan", aldus de directeur
van de Volks wagenfabriek. De klei
nere autofabrieken zijn begonnen
met het gedeetelijk stilleggen van de
produktie.
AFREMMEN INFLATIE
Is het pessimisme van de West-
Duitser gerechtvaardigd? De presi
dent van de Westduitse „Bundes
bank", dr. Blessing, meent van niet.
Volgens hem is de situatie in West-
Duitsland vergelijkbaar met die
Nederland. Jarenlang zijn de om
zetten sterk gestegen. De Droduktie
nam zo sterk toe, dat West-Duits
land honderdduizenden buitenlandse
arbeidskrachten moest aantrekken.
Maar de spanning, die deze sterke
groei met zich bracht, sleepte ook
de inflatie achter zich aan. Twee ja
ren geleden begon de Westduitse re
gering met maatregelen, die bedoeld
waren als rem op de te sterke groei.
De „Bundesbank" speelde een be
langrijke rol door de geldsomloop te
bemoeilijken (via een hoger discon
to). „Deze maatregelen hebben hun
nut bewezen. De inflatie is tot staan
gebracht. De laatste maanden zijn
de prijzen niet meer gestegen", al
dus dr. Blessing. Begin van het jaar
kreeg hij echter veel kritiek te ver
werken toen hij bleef volhouden,
dat het kunstmatig hoog gehouden
disconto gehandhaafd moest blijven.
Zijn kritici wezen er op, dat de
Westduitse industrie dit jaar tien
procent minder zal investeren. En
van de investeringen hangt haar
toekomstige groei af. Dr. Blessing is
nu voor de kritiek gezwicht. Het
disconto is in februari met een half
procent verlaagd (tot 4Vs). „Het
opendraaien van de geldkraan
brengt geen complete oplossing voor
de huidige malaise", zei de West-
Duitse minister voor economische
zaken, Höcherl. Hij voegde er aan
toe: „Voor wat betreft de toekomst
van de Duitse economie ben ik ech
ter in het geheel niet pessimistisch.
De West-Duitsers hopen weer op
een nieuw „Wirtschaftswunder",
maar zolang het aantal werklozen
nog toeneemt en de lonen achteruit
gaan, blijven zij zuinig kijken. 1
Kijk, wat de Iglo-koks deden. Zij hakten
zorgvuldig spinazie. Die werd snel gaar
gekookt. Intussen maakten zij een apart
romig sausje met exquise Kruiden. Dat
mengden zij door de spinazie. En toen
proeven... verrassend I
En kijk nu eens bij uw winkelier in de diep-
vrieskast. Daar ligt die verbazend lekker»
spinazie la crèmel Voor ul Tafelklaarl
Alleen maar opwarmen. Niets toevoegenl
Niets I Eet vandaag nog deze heerlijke Iglo-
keuken-vondst Spinazie la crèmel
Pak van 450 gram 1.45. Met proefbon 25 ct. reductie.
Verkrijgbaar in: CuIJk, Venray, Helmond en omstreken.
27 FEBRUARI 1942
TITANENSTRIJD VAN KAREL DOORMAN EN ZIJN MANNEN
27 februari vond de slag in de Javazee plaats, een der droevigste
gebeurtenissen uit onze maritieme geschiedenis. Het is de vraag of
schout-bü-nacht Karei Doorman en de zynen prys zouden hebben
gesteld op de hulde, die men hun een kwart eeuw later zou bren
gen. Zü waren in de hitte van het ongelijke gevecht volkomen ge
lukkig en niemand dacht aan zyn dood of aan een aftocht. Toch
wisten deze dappere mannen, dat zü onder de Japanse opper
macht zouden bezwyken. Onze vloot kreeg te weinig bescherming
uit de lucht en was ook in andere opzichten onvoldoende uitge
rust. Vóór de invasie van Nederland had men gedreigd, geroepen,
gesmeekt om verbetering van de marine in Indië. Maar er was
weinig of niets gebeurd.
„IK VAL AAN, VOLG MIJ"
Iedere matroos in Indië voelde
zich bevoorrecht boven zijn landge
noten in het vaderland. Hij keek om
zich heen in een der schoonste stre
ken van de wereld. Hij zag de eigen
vlag in top van zijn schip, dat de
Indonesische wateren doorkliefde
alsof er een afscheidsparade plaats
vond. Men convooieerde en boorde
zo nu en dan een Japans schip in
de grond. Een beslissend treffen
met de Jappen had nog niet plaats
gevonden.
Een gedeelte van Indië was al
veroverd. Tarakan en Palembang
bijvoorbeeld waren verloren posten.
Ons handjevol schepen zou bij een
echt treffen volkomen kansloos zijn.
Maar ondanks de oververmoeidheid
aan boord van alle schepen na drie
maanden onafgebroken zware oor-
logsdienst was iedereen opgewekt,
toen eind februari de grote dag was
aangebroken. Het werd een dag van
tragiek en ondergang.
ONGELIJKE STRIJD
Het verloop van de ongelijke strijd
is bekend. Om vier uur kreeg ons
vlaggeschip „De Ruyter" vele sche
pen aan stuurboord in zicht. Onze
befaamde kruiser was in gezelschap
van de „Java" en de Britse „Exeter"
de Amerikaanse „Houston" en de
Australische „Perth". Bovendien
hadden de geallieerden nog een ne-
OUD-LEERLINGEN VER.
MIDDELBARE LANDBOUW
SCHOOL HORST
Op vrijdag 17 februari a.s. zal de
oud-leerlignen vereniging van de
Middelbare Landbouwschool te
Horst haar jaarlijkse oud-leerlin
gen-avond organiseren.
Deze avond begint om 18.30 uur
met een gezamenlijke koffietafel.
Om plm. 20.00 uur zal door de Z.E.
Heer Aalmoezenier Dings een inlei
ding worden gehouden met als on
derwerp: „Enkele gedachten over
Noord-Limburg nu en straks", waar
na een discussie zal plaats vinden.
Alvorens echter het woord aan de
inleider wordt gegeven zullen er
nog enkele belangrijke punten wor
den behandeld zoals bestuursverkie
zing enz.
De avond wordt gehouden zoals
gewoonlijk in zaal J. van Heyster te
Horst. Het spreekt vanzelf dat alle
oud-leerlignen en ook de huidige
leerlingen van de genoemde school
van harte welkom zijn.
gental jagers. De vijand was sterk
in de meerderheid en beschikte o.m.
over zware kruisers en een groot
aantal onderzeeërs, die als een be
schermend gordijn om de vloot ope
reerden en kwistig hun torpedo's af
vuurden.
Boven en onder de zee was de ge
combineerde vloot praktisch onbe
schermd en op het water voer een
aantal bodems die grotendeels wa
ren verouderd.
De geallieerde vloot lag meteen al
onder zwaar vuur van het Japanse
geschut. Schout-bij-nacht Karei
Doorman kon niets anders doen dan
doorvaren om de tegenstanders bin
nen bereiken van eigen kanonnen te
brengen. Toch vloog eerst een Ja
panse kruiser in brand, maar kort
daarna kreeg de „Exeter" twee tref
fers, zodat er vaart moest worden
verminderd. Even later werd de
„Kortenaer" in de grond geboord
door een toroedo.
Om ongeveer 6 uur 's avonds gaf
Doorman als opperbevelhebber van
de geallieerden vloten zijn beroem
de bevel: „Ik val aan, volg mij!"
De gehele avond duurde het felle
gevecht met tussenpozen voort. Om
streeks middernacht voltrok zich
het onvermijdelijke lot over onze
beide kruisers „De Ruyter" en „Ja
va". Zij werden door een aantal tor
pedo's getroffen en braken midden
door.
IN DE GOLVEN
Admiraal Helfrich heeft later be
schreven hoe onze jongens van de
„Java" daar midden in de nacht
spartelend in de oceaan, toch luid
keels een driewerf hoera op onze
koningin uitbrachten. Zij waren niet
teleurgesteld. Hun ondergang was
tragisch maar gezien de omstandig
heden zeer eervol.
De brug en de commandotoren
van „De Ruyter" bleven het langst
boven water. Een geweldige explo
sie deed schout-bij-nacht Doorman
met zijn schip in de golven verdwij
nen. Het was metterdaad midder
nacht geworden voor Indië, voor de
geallieerden in het Verre Oosten,
maar vooral voor Nederland.
Luitenant ter zee jhr. van Heurne
heeft onder meer deze strijd in de
Javazee meegemaakt. Hij werd bij
de ondergang van de „Kortenaer" in
zee geslingerd. In zijn boek vertelt
hij op treffende wijze hoe trots hij
nog op onze schepen was, toen zij
in het donker voorbij stoven terwijl
hijzelf voor zijn leven vocht. Dat is
de ware geest die alle mannen op
de vloot op deze dramatische dag
heeft bezield.
CAPITULATIE
Slechts de „Perth" en de „Hous
ton" slaagden er in zich van de vij
and los te maken en zetten koers
naar Batavia, waar zij de volgende
ochtend binnenliepen. Na brandstof
te hebben ingenomen verlieten de
Australische en Amerikaanse krui
ser Batavia om te proberen door
Straat Soenda te ontsnappen.
Toevallig kwamen zij midden in
de Japanse invasievloot terecht die
troepen aan land zette in de Baai
van Bantam aan de uiterste west
punt van Java. Zij wreekten zich
voordat zij ten onder gingen door
twee transportschepen die troepen
debarkeerden in de grond te boren.
Onze marinestrijdkrachten waren
dus vernietigd en Java was van drie
kanten door de Jappen ingesloten.
ONDOENLIJK
Nadat het geallieerde opperbevel
was ontbonden, stonden alle geal
lieerde strijdkrachten onder Neder
lands bevel. Generaal Ter Poorten
voerde het bevel over 25.000 be
roepssoldaten van het Nederlandse
garnizoen. Hier werden aan toege
voegd het Britse contingent onder
Generaal-majoor Sitwell en een
aantal Amerikaanse artilleristen.
Aan deze kleine strijdmacht was
de taak toebedeeld een eiland te
verdedigen waarvan de noordkust
800 mijl lang was, met ontelbare
stranden waar de vijand kon lan
den. De Japanse convooien die uit
het oosten en het westen kwamen,
brachten vijf divisies aan land.
Het einde bleek nabij. De achtste
maart moest ons bewind capitule
ren. De Japanse verovering van Ne
derlands Oost-Indië was een feit.
Wanneer je tegenwoordig iets
moet schrüven over een heilige
heb je het gevoel dat een jongen
van een jaar of 20 moet hebben
wanneer by luistert naar de pry-
.zende woorden waarmee de moe
der van het meisje dat hy toeval
lig in de Carnavalsdagen ontmoet
te, de kwaliteiten van haar doch
ter aanpryst. Zo'n jongen gelooft
natuurlük wel wat zo'n vrouw
zegt maar de hele boutade van die
moeder is niet in staat om ook
maar een greintje echte liefde in
hem wakker te slaan: „Het zal
wel een goed meisje zyn maar zo
zyn er zoveel". En hy kykt weer
rustig naar andere meisjes en
wacht tot de echte komt.
Ik zou dus wel een hele boutade
kunnen schrijven over Sint Jozef
van Smakt, maar tien tegen een
zoudt U reageren als die jongen.
Sint Jozef is iemand die het niet
moet hebben van reclame en prij
zende woorden, zelfs niet al zouden
dat woorden van Moeder de Kerk
zijn. Je moet hem vinden. Op een
goeie dajj heb je opeens door dat er
zo maar één is. Hoe dat komt heeft
me nog nooit iemand kunnen ver
tellen. Ik heb het verschillende
mensen gevraagd, die regelmatig
naar Smakt komen. Hun antwoord
komt steeds neer op hetzelfde: op
een goeie dag heb ik hem leren ken
nen en als je hem eenmaal kent
blijf je naar hem toekomen. Mis
schien is het de heilige van de me
demenselijkheid zei me iemand, die
er niet erg gelukkig mee was dat er
zoveel en zo oppervlakkig gespro
ken wordt over de medemenselijk
heid. Weet je, zo ging hij verder, bij
Sint Jozef heb je echt de ervaring
dat iemand naar je luistert; dat hij
tijd heeft; dat hij altijd thuis is en
alle interesse heeft in jou. Naar zo
iemand ga je eens graag terug.
Een bezoekster uit Alkmaar ze
kwam al 26 jaar, ieder jaar naar
Smakt vroeg me een beetje on
zeker: Hoe lang zou dat nog duren?
Zou Sint Jozef ook niet moeten ver
dwijnen bij al die vernieuwingen? -
Ik heb maar geantwoord dat Sint
Jozef altijd verdwijnt. Hij is typisch
de man die od de achtergrond blijft
Maar je kunt wel op hem aan! Als
je hem nodig hebt is hij er weer.
En wij hier in Smakt zorgen dat
hij er kan blijven. Nu we een nieu
we kerk gaan bouwen, doen we dat
heel eenvoudig. Hij zal er zich thuis
voelen. Ik denk dat dit zo de over
wegingen zijn van de mensen die
hem hier steeds weten te vinden. De
route naar Smakt hoeft echt niet in
de nieuwe Katechismus te staan, als
zijn naam maar even wordt genoemd
en dat gebeurt o~ de juiste plaats
dan heeft men al de indruk te
doen te hebben met een oude be
kende. Dan wordt de herinnering
weer fris en fleurig zoals het gazon
rond het zestiende-eeuwse kapelletje
in Smakt bij het begin van de len
te. Dan wordt het weer een komen
en gaan van heinde en verre: ja, ja:
wij allemaal, de komenden en de
gaanden; hij is de blijvende man in
Smakt.