Venray gaat zijn Cultureel Centrum openen
wai er zoal
aan te pas kwam
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1966 No. 38
ZEVEN EN TACHTIGSTE JAARGANG
E PEEL EN MAAS B
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENftAY \A/ CCUD| *n UriHD V/CKIDAV CM (TMCTDCVCW ADVERTENTIEPRIJS II d p. mm ABONNEMENTS-
GROTESTRAAT 2t POSTBUS 1 TEL 1512 Gift O 1050452 VVCCAD L.H U VUUrT VCIMITHT C. |M VJ IVI O I f\ C C IN PftUS PEft KWARTAAL 175 (buten Vmnroy r—
ölllllll
meenschapshuis een besliste levens
behoefte.
Nogmaals, dat ging allemaal ver
loren en met een tikkeltje jaloezie
zag men in Venray-centrum hoe op
verschillende kerkdorpen gemeen-
schaps- en parochiehuizen verrezen,
met als gevolg een her-opbloei van
het verenigings- en gemeenschapsle
venJaloezie, die groter werd
naarmate in datzelfde centrum me
de door de snelle industrialisatie
juist dat gemeenschapsleven van
vroeger dreigde onder te gaan, ter
wijl hiervoor niets anders terug
kwam. We kunnen hier nog lang en
breed over uitwijden. Maar we vol
staan slechts met te constateren dat
dit nu allemaal verleden tijd is
LANGE DUUR
Het heeft allemaal veel en veel
langer geduurd, dan we ooit gedacht
haden. We hadden het eerst veel te
druk met het dichtmaken van daken
en ramen, met opruimen van puin
en restanten, met het slopen van
wat verloren ging, met de opbouw
van noodwoningen en kippenhokken
die als zodanig werden gebruikt.
Eerst moest mens en dier een on
derdak hebben en moest in zijn eer
ste levensbehoeften: eten, slapen,
kleding en werk geholpen worden.
We gingen daartoe zelfs weer de
Peel aan het ontginnen. En voor
dat dit verwezenlijkt was, waren
andere plaatsen ons al ver voor in
woningbouw, met uitbreidingsplan
nen e.d.
Er is in die tijd een verbitterd
gevecht gevoerd om die achterstand
die we mede door de oorlog opge
lopen hadden, in te halen. Toen dat
allemaal voorbij was, begon de in
dustrialisatie, omdat materiële ze
kerheid nu eenmaal voorop staat.
Eerst daarna begon men aan an
dere dingen te denkenAan
scholenbouw b.v., maar ook aan
verbetering van de infra-structuur,
zoals men dat deftig noemt. Wat in
feite alleen maar zeggen wil, dat
naast de zorg voor materiële wel
vaart en financieel welzijn, ook nog
andere dingen gelden, voor andere
dingen gezorgd moet worden.
Intussen was het gebrek aan een
soort gemeenschapshuis, aan ruim
ten voor de jeugd toch wel evi
dent geworden. En de man-in-de-
straat begon zich af te vragen, waar
om feitelijk dat patronaatsgebouw
niet meer terugkwam en of die oude
barak, die hiervoor in de plaats ge
komen was, een eeuwig leven zou
lijden.
GEVECHT ACHTER DE
SCHERMEN
Toen is er achter de schermen
veel geheimzinnigs gebeurd. Er was
een patronaatscomité, dat met een
herbouwplicht zat, met een voor die
tijd enorme inhoud. Er waren ande
ren. die via het Ministerie van On
derwijs en Economische Zaken iets
hoorden van mogelijkheden voor een
schouwburg. En toen was er opeens
een Stichting, die weliswaar niet
aan de weg timmerde, maar die zou
proberen allerlei mogelijkheden te
combineren, waardoor Venray een
schouwburg zou kunnen krijgen.
Elders in dit blad kunt U een
lijstje vinden met wat data, met wat
getallen, met wat namen. Het is de
vrij nuchtere wordingsgeschiedenis
van Ven rays Cultureel Centrum. Een
wordingsgeschiedenis, die nogal wat
geboorteweeën met zich bracht en
die liefst zeven jaren duurde.
Hoevele instanties, hoeveel perso
nen zich bij de verwezenlijking van
dit project hebben ingezet, is nu al
moeilijk na te gaan en we volstaan
met te constateren, dat na die 7 ja
ren, nu Venrays Cultureel Centrum
werkelijkheid geworden is.
VERWONDERING EN
PESSIMISME
En mogen we dan ook konstate
ren, dat toen de eerste plannen be
kend werden, niemand feitelijk ooit
geloofd heeft, niemand er rekening
mee hield dat ze ooit verwezenlijkt
zouden worden?
De maquette, die indertijd op de
grote Venrayse tentoonstelling Lim-
brato te zien was en die een beeld
gaf, van wat komen zou in de vroe
gere Holteren Hoek trok belangstel
ling, zoals toen ieder plan belang
stelling trok. Maar aan de verwezen
lijking van dit alles, geloofde een
groot deel van de Venrayse mensen
doodeenvoudig niet.
Wac moest Venray in 's hemels
naam met een dergelijk gebouw?
Wat moest men doen met een
schouwburg als Ontwikkeling en
Ontspanning met vijf voorstellingen
voor 10,ternauwernood de eer
ste rijen vol kreeg en de Venrayse
revues langzaam maar zeker moes
ten stoppen, omdat de belangstel
ling ging ontbreken.
Men vond het wel een aardige
combinatie, zo'n gemeenschapshuis,
waarin vergaderruimten zouden ko
men, waarin een deel van de jeugd
onderdak zou kunnen krijgen, waar
een bibliotheek eindelijk de vleu
gels uit zou kunnen slaan en waarin
tenslote een schouwburgzaal toneel
en muziek mogelijk zouden maken.
Maar wie zou dat betalen, wie zou
dat exploiteren.
Zelfs toen langzaam maar zeker
de noodwonignen aan de School
straat en de Merseloseweg gingen
verdwijnen, toen daar de paar hui
zen werden opgekocht en de ge
meenteraad de eerste 10.000,
subsidie voor de stichting van dit
Cultureel Centrum „weggaf" zelfs
toen bleef men pessimistisch en ge
loofde men aan een weliswaar du
re, maar mooie droom.
Een droom, die werkelijkheid
werd toen het aannemingsbedrijf
Dinghs in juli 1964 begon met de
bouw, nadat op een trieste zaterdag
morgen met het zwembad mee, de
eerste spade in de grond was gesto
ken.
NU EEN FEIT
Nu is dan, ondanks de twijfel en
het ongeloof, het cultureel centrum
gerealiseerd. Venray heeft zijn nieu
we hart gekregen, dat ook in het
centrum-plan als zodanig is opge
vat. Een schouwburg, waarom vele
andere en grotere plaatsen ons be
nijden. Een bibliotheek, die nieuwe
mogelijkheden geeft. Vergaderuim-
ten voor velen en ontspannings- en
hobbielokalen voor onze jeugd. Dat
alles als een huis voor onze hele
gemeenschap, voor oud en jong, voor
arm en rijk; een ontmoetingspunt,
waar de mens ervaren zal dat er
meer nodig is dan brood en onder
dak.
Juist in deze tijd wordt gesteld
dat een gemeenschap tot stand komt
doordat mensen elkaar ontmoeten.
Die ontmoeting zal bij de toenemen
de vrije tijd steeds meer plaats
gaan vinden in de sfeer van ont
spanning of in die van aktieve of
passieve kunstbeleving.
Het culturele centrum, zoals Ven
ray thans gaat krijgen, moet de
ruimte zijn, die dienstbaar gemaakt
kan worden aan de ontmoeting van
velen met zeer uiteenlopende be
hoeften. Als dat inderdaad mogelijk
wordt en er is geen reden hier
aan te twijfelen dan heeft Ven
ray metterdaad een nieuw hart ge
kregen, dat jong en fris nieuw bloed
zal geven aan gemeenschapszin, aan
initiatieven, aan de recreatieve be
hoeften van de samenleving in deze
streek en aan een culturele hernieu
wing van plaats en streek.
DE BOUW VAN HET CENTRUM
Toen net voor de bouwvakvakan
tie 1964 de eerste spade in de grond
werd gestoken voor de bouw van
het nieuwe Culturele Centrum in
ons dierbaar Venray had het archi
tectenbureau Swinkels, Salemans,
Knibbeler en Swinkels uit Maas
tricht er al een klein jaar plannen
maken op zitten. En had het bouw
bedrijf Gebr. Dinghs uit Castenray
al enkele weekjes zitten tellen, wat
de aanbestedingsprijs zou moeten
worden.
Maar toen die eerste spade de
grond in ging en automatisch de ma
quette van het centrum omhoog
kwam, vroeg datzelfde aannemings
bedrijf zich toch wel met enige zorg
af wat er in die grond zou zitten,
want in de Holteren Hoek, zoals
vroeger het bouwterrein voor het
centrum heette, had eertijds niet
alleen de Maesterskoel gelegen,
maar ook een zgn. looierskoel, die
gebruikt werd om leer te looien. Die
looierskoel was in de loop van de
jaren al verdwenen, maar de Maes
terskoel was een oorlogsslachtoffer,
in die zin, dat men deze van ouds
her open brandwaterkuil, maar dicht
gestort had met puin en rommel, die
men anders niet kwijt kon.
Men heeft er dan ook weet van
gehad van deze twee „koelen", die
helemaal uitgegraven zijn en weder
om vol gestort met gele zand. Het
centrum heeft er in zo verre voor
deel van gehad, dat ze er een van
de grootste bierkelders van Venray
aan heeft overgehouden. Op een ge
geven ogenblik vroeg men zich af
of men de open gegraven kuilen niet
beter als kelder zou kunnen gebrui
ken en aldus werd besloten. Het
diepste punt dat bij het graafwerk
bereikt werd, lag 5 m. onder peil.
Een deel van de Maesterskoel ligt
nog onder de huidige binnenplaats.
Als we nog even op de voorge
schiedenis terugkomen, is toch wel
belangrijk er op te wijzen, dat de
situering van het hele gebouwen
complex ook nog een grondige wij
ziging heeft ondergaan. Was het
eerst de bedoeling het centrum mid
den in de driehoek te bouwen, die
gevormd wordt door de Jan Hensen-
straat, Merseloseweg en Schoolstraat
later is het gebouw opgeschoven in
verband met het nieuwe centrum-
plan tot aan de rand van de Jan
Hensenstraat, die hiermede in feite
zijn doodvonnis ondertekend kreeg.
In het nieuwe centrumplan is de
schouwburg inderdaad gezien als het
toekomstige middelpunt van het cen
trum, wat o.m. ook in de wegen-
situering tot uiting komt.
(vervolg z.o.z.)
Donderdag gaat het Cultureel Centrum Venray open. Minister
Vrolqk komt apart uit Den Haag om dit nieuwe gebouw in het
hart van Venray open te stellen voor allen, voor wie het ge
bouwd en ingericht is. H(j als Minister van Kuituur wil door zijn
tegenwoordigheid nog eens extra benadrukken, dat dit nieuwe ge
bouw niet alleen een middelpunt van Venray is, maar ook het
kulturele middelpunt vormt voor de gemeenten Venray, Vierlings
beek, Wanssum, Meerlo, Broekhuizen, Grubbenvorst, Sevenum en
Horst. En daarom is er feest. Daarom zullen de vlaggen wappe
ren, zal er muziek klinken en zullen er speeches te horen zjjn.
Een nieuw hoofdstuk in Venrays geschiedenis krjjgt dan ztfn be
gin
Toen in oktober 1944 het St. An-
tonius Patronaat in de Patersstraat
verpletterd werd onder bommen en
granaten verloor Venray de enige
behoorlijk grote zaal die het rijk
was. Het verloor met dit gebouw
nog meer. Namelijk een jeugdhuis,
rijk aan geschiedenis. Zijn de Har-
monie Euterpe, de voetbalclub, de
gymnastiekvereniging hierin niet
geboren? Geboren als initiatieven
van een man als Pater Nielen en zijn
opvolgers, die in het patronaats-
werk met zijn vele vooroorlogse fa
cetten HET jeugdwerk van Venray-
kom organiseerden.
En waren in de grote patronaats
zaal niet vele toneelvoorstellingen
gegeven, oratoria opgevoerd, ten
toonstellingen georganiseerd?
Daarvoor was na het bombarde
ment en de verovering van Venray
plotseling geen plaats, geen ruimte
meer voor
HULP VAN INSTELLINGEN
O, zeker. De kloosters en instel
lingen boden wel hulp en Prins Car
naval werd geïnstalleerd in de ont
spanningszaal van Huize Servatius,
terwijl Albert van Dalsum als Don
Camillo over de planken van de aula
van het Gymnasium fietste. Maar
toch
Men vraagt zich nu of een vereni
ging als Ontwikkeling en Ontspan
ning niet verpieterd is, door gebrek
aan 'n goede zaal. Men vraagt zich
af, of Hioob, dat na de oorlog de
ellende, maar ook de hoop van Ven
ray uitdroeg vanaf de puinen van
Jerlsalem, later niet ten onder ging.
omdat de bestaande toneelaccomo-
datie een te grote rem was. Het blij
ven vragen.Maar zo ooit bewe
zen is, hoe nuttig een behoorlijke
accomodatie is, dan is het in de
zaal-loze periode van Venrays ge
schiedenis geweest, toen er te weinig
mogelijkheden waren voor kulturele
ontplooiing van de mens in deze
streek.
Datzelfde gold voor het jeugd
werk. Want dat mag dan nieuwe
vormen zijn gaan zoeken, dat mag
dan een andere gedaante gekregen
hebben en niet meer bestaan uit pa-
tronaatswerk alleen, het feit dat
men op zolders, in keten en onbe
woonbaar verklaarde woningen hier
voor een onderkomen moest zoeken
is niet bepaald bevorderlijk voor 'n
goede gang van zaken. Al moeten
we hierbij wel direct zeggen, dat op
dit terrein Venray een wonderbaar
lijke geschiktheid wist op te bren
gen.
En tenslotte was er het feit, dat
ook het oude gebouw voorzag
vergaderruimten, die ook verloren
gingen. Nu kan men voor de meeste
vergaderingen thans zeer wel te
recht in zaaltjes en kamers van
restaurant-gelegenheden, voor som
mige was echter het hebben van een
dergelijke ruimte in een soort ge
Het oude
Patronaat
in de
Patersstraat,
de voorloper
van ons
nieuw
Cultureel
Centrum