gezins
zorg
in
Venray
Limburgs grootste bierbrouwerij
noodzakelijke belasting
De impopulaire
Op bezoek bij
10 procent
korting
Koopjes
verlaagde
prijzen
VRIJDAG 16 JULI 1965 No.
lo. 28ZES EN 1
PEEL EN MAAS
TACHTIGSTE JAARGANG
DRUK EN
GROTESTRAAT
UITGAVE V AN DEN MTJNCKHOF NV. VENRAY WRFKRÏ AH VOOR VFNRAY RN OMSTRFKFN ADVERTENTIEPRIJS
iAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 DtjIiDLAÜ V UUI\ V ErnlXii I ErPI VJIVIO l ACIVCll PRIJS PER KWARTA
8V« oi p. mm ABONNEMENTS
KWARTAAL 1.75 (bulten Venray 2.—)
60.000 uren zijn dames van Venray's gezinszorg vorig jaar in de
Venrayse gezinnen „bijgesprongen". 60.000 urenEr is niemand
die ook maar by benadering kan zeggen hoeveel hulp, hoeveel
steun daardoor in gezinnen terecht gekomen is, waarin door wat
voor oorzaak ook de huisvrouw is uitgevallen. We vinden dat al
heel gewoon. Deze instelling, die 17 jaren geleden door Pater Ru-
fus op initiatief van Venrays Derde Orde werd opgericht, heeft
zich in die jaren al zo ingeburgerd, dat we ze heel gewoon vinden
en alleen nog maar foeteren als die hulp niet direct aanwezig is,
wanneer we ze nodig hebben.
En toch is het allemaal zo simpel
niet. De mensen van Gezinszorg tim
meren feitelijk veel te weinig aan
de weg. De dames doen hun werk
en een keer in het jaar lezep we bij
de begrotingsbehandeling van de ge
meente, dat er een kapitaal bedrag
aan subsidie gegev enwordt en daar
mede is voor ons de kous af.
MOEILIJKHEDEN
Maar dat is beslist niet juist. Want
als men de moeite doet om eens ach
ter de schermen te kijken, dan blijkt
dai-deac ao nuttige on noodzakelijke
inrichting toch de nodige moeilijk
heden heeft. 22 vrouwen en meisjes
bieden thans hulp, maar hun aantal
is te klein om alle nood in Venray
op te lossen. Men probeert dus meer
gezinshulpen en gezinsverzorgsters
te krijgen. Maar zulks blijkt moei
lijk en men is al blij als men ver
vangsters krijgt voor die dames, die
gaan trouwen.
Men is om maar eens een an
der voorbeeld te noemen al maan
den bezig om wat oudere dames aan
te trekken, die 's morgens of 's mid
dags willen bijspringen om thuiswo
nende bejaarden, die het moeilijk al
leen af kunnen, te helpen. Maar het
resultaat is maar heel povertjes, ter
wijl ieder jaar de nood groeit
Naast het personeelsprobleem, zijn
er de financiën, die moeilijkheden
geven. Weliswaar wordt het grootste
deel der kosten gedekt door rijks-
en gemeentelijke subsidies, maar
daarnaast blijft toch een vrij aan
zienlijk deel voor rekening van Ge
zinszorg zelf. Men kan zelf begrij
pen dat b.v het vervoer in onze zo
uitgestrekte gemeente veel meer kost
dan ouders, maar hiermede wordt
bij de overheidssteun geen rekening
gehouden. De theorie is, dat ieder
een, die hulp nodig heeft van ge
zinszorg, 6,50 per dag bijbetaalt.
Maar de praktijk wijst uit, dat men
daar dik aan te kort komt. Nu is de
Venrayse gezinszorg in tegenstelling
tot andere plaatsen met die prijs be
slist zeer laag, maar van de andere
kant begrijpt het bestuur van Ge
zinszorg ook, dat een nog hoger ta
rief, zeker bij langere duur van de
zorg, voor vele mensen onoverko
melijk gaat worden. Men kan welis
waar van gemeenten, van fabrieken
en instellingen meer subsidie vra
gen, maar de vraag is, of dat „meer
er komt.Men ziet dus dat ook
deze instelling zijn problemen heeft.
BEROEP
Om het beroep van gezinsverzorg
ster goed te kunnen uitoefenen, is
het nodig, dat zij in dit praktische
werk het ideële doel blijft zien. Voor
dit werk is geen bijzondere intellec
tuele gave vereist, doch wel wordt
lichamelijk en ook geestelijk veel
gevergd van de gezinsverzorgster. Er
is een heel gelukkige combinatie van
hoofd, hart en handen voor nodig.
Het is bepaald geen gemakkelijke
taak, die zij moeten volbrengen,
maar daar de resultaten zeer positief
blijken te zijn, bestaan er weinig of
geen beroepen, waarin de voldoening
en de dankbaarheid groter zijn.
Dat men in Venray voor deze da
mes een internaat heeft kunnen ma
ken, is juist voor de ideële kant van
dit beroep gelukkig. Men heeft nu
hulp en steun aan elkaar.
Voor de opleiding tot gezinsver
zorgster zijn bepaalde toelatingseisen
gesteld. De minimum leeftijd bij de
aanvang van de cursus, die een half
jaar duurt, is 18 jaar. Voorts worden
eisen gesteld aan de algemene ont
wikkeling, huishoudelijke ervaring
of huishoudelijke vooropleiding.
Hiervoor geldt als maatstaf, dat
'n meisje de primaire opleiding aan
een huishoudschool heeft gevolgd of
als gezinshelpster, bejaardenhelpster
of huishoudelijke hulp is werkzaam
geweest.
De opleiding moet geschieden in
internaatsverband te Brammen of
Sittard en duurt ongeveer een half
jaar. Indien het meisje met goed ge
volg de cursus heeft doorlopen,
wordt haar een getuigschrift uitge
reikt. In dit jaar worden nog drie
nascholings-weekends gehouden op
het opleidingsinstituut.
TAAKOMSCHRIJVING
De taak van de gezinsverzorgster
is ongeveer als volgt te omschrijven.
Wanneer een huisvrouw door ziekte
of anderszins niet thuis kan zijn en
het gezin hierdoor in disorde dreigt
te geraken, vervult de gezinsverzorg
ster lijdelijk de taak van die huis
vrouw. Eventueel neemt zij de lei
ding op zich, wanneer de omstan
digheden hiertoe aanleiding geven.
Haar taak wordt moeilijker wan
neer haar instelling haar opdraagt
de leiding op zich te nemen in een
gezin waarvan de huisvrouw niet
bekwaam genoeg of onmaatschappe
lijk is. In dat geval dient zij name
lijk de huisvrouw op te voeden en te
leren hoe deze haar werk moet ver
richten en opvatten. Hiervoor is bij
zonder veel tact en geduld nodig.
OVERLEG
In een periode dat de gezinsver
zorgster in een gezin werkzaam is,
pleegt zij zoveel mogelijk overleg
met de huisvrouw, opdat deze zich
niet buitengesloten zal voelen. Ten
slotte zal deze na haar herstel op
de meest centrale plaats in het gezin
weer volledig de leiding en verzor
ging van het gezin op zich moeten
nemen. Het is dus het meest wense
lijk, wanneer het gezinsleven op de
oude manier voortgang kan vinden
en daartoe is een groot aanpassings
vermogen in velerlei milieus en si
tuaties onontbeerlijk.
Behalve voor het normale huis
houdelijke werk vragen ook de kin
deren veel aandacht van de gezins
verzorgster. In onmaatschappelijke
gezinnen, waarin vaak ernstige so
ciale problemen bestaan met grote
kinderen, is het moeilijk om goede
en tactvolle leiding te geven, omdat
daar de normale gezinsverhoudingen
veelal ontbreken.
VERTROUWENSPOSITIE
Elk gezin heeft zijn intieme zaken,
waarover daarbuiten niets bekend
moet worden om de verhoudingen
tussen de gezinsleden niet te scha
den. Hoe meer de gezinsverzorgster
vertrouwd raakt met het gezin, hoe
meer zij van dergelijke intieme za
ken te weten zal komen. Met uitzon
dering van de rapportering van haar
bevindingen in het gezin aan haar
leidster-maatschappelijk werkster,
dient zij deze gezinsgeheimen te res
pecteren en niet verder te vertellen.
Dit geldt ook voor de financiële
positie van het gezin. Bij het doen
van inkopen dient de gezinsverzorg
ster rekening te houden met deze
positie, alsmede met de in het gezin
gebruikelijke financiële verhoudin
gen.
Wanneer zich ernstige sociale pro
blemen voordoen is het altijd wen
selijk, dat de gezinsverzorgster con
tact opneemt met haar leidster.
ZELFSTANDIG
Het werk van de gezinsverzorgster
is zeer zelfstandig. Zij moet over een
grote dosis tact en gezond verstand
beschikken. Doordat zij in vele ge
zinnen komt, is het nodig dat zij een
goede algemene ontwikkeling heeft
en door haar gezond verstand en tact
met allerlei mensen kan omgaan.
Over afwisseling in haar werlc heeft
gezinsverzorgster niet te klagen.
iar over de problemen die zich
\bij voordoen, ook niet.
De salariëring is in de laatste ja-
i sterk verbeterd, maar gezien het
erk beslist niet te hoog. Er zijn
astgestelde werktijden en een regel-
Éètige vakantie van dire weken of-
el 15 werkdagen per jaar. Dat
lijkt echter dikwijls theorie. Want
praktijk toont wel dat de vrije
erdag en de vakantiedagen er dik-
Rls bij inschieten. Maar dat doen
1 meisjes vrijwillig omdat er nog
ieel hulp nodig is.
Bier is de oudste- drank ter wereld.
De Babyloniërs, de Assyriërs en
de Egyptenaren gebruikten al
drank uit graan gebrouwen, lang
voor onze volkstelling. En ook in
Noord-Europa dronk men in het
jaar 350 voor Christus, ten tijde
van Alexander de Grote, al bier.
De erfenis hebben wij steeds in ere
gehouden. Vooral wij Limburgers
die nu eenmaal bekend staan als
de grootste bierdrinkers van Ne
derland.
Dit heeft zo zijn oorzaken. Men
bezie de kaart van Europa, en men
zal tot de ontdekking komen, dat
Maastricht op de breedtegraad van
Cape Griz Nez gelegen is, dat is nog
een stukje zuidelijker dan Brussel,
en Limburg ligt zoveel verder naar
het oosten dan de Randstad Holland,
dat men daar waarachtig al van een
landklimaat zou kunnen spreken.
Limburg is een minder winderig,
en daardoor misschien iets dorstger
land dan de streek langs de kust,
waar men het vaker bij een maag-
verwarmende borrel zal zoeken.
Waar bierdrinkers zijn daar waren
en zijn ookvbrouwers. De ouderen
onder ons weten nog dat we in
Venray een zestal brouwerijen
hadden t.w. Slits, 't Hert op de Grote
Markt, De Keizer in de Paters-
straat, De Gouden Leeuw in de
huidige Leeuwstraat, Rutten's
brouwerij, die na de oorlog nog het
Peelhazenbier brouwde en lest best
de brouwerij van het Paterskloos-
ter, die voor bier zorgde voor de
Minderbroeders, die als St. Frans
dit edele nat niet versmaadden.
Voor deze brouwerijen verzorgde-
dan de firma Clephas in de Paters-
straat het mout.
Doch de industrialisatie heeft ook
het bier niet ongemoeid gelaten.
Kleine brouwerijen konden het niet
bolwerken tegen de grotere broeders
en langzaam maar zeker zijn die dan
ook verdwenen. En slechts enkele
grotere zijn overgebleven.
Daaraan moesten we denken toen
wij een uitnodiging kregen om eens
een kijkje te gaan nemen in Lim
burgs grootste brouwerij Brand in
Wylre, een klein dorpje in de buurt
van Gulpen, .midden in het Geuldal.
Brand's Bierbrouwerij is gelegen
aan de uitlopers van de Eiffel en de
Ardennen, hetgeen met zich brengt,
dat men voor het brouwen over een
bronwater beschikt, zoals men het
zich niet beter zou kunnen wensen.
Sinds 1871 brouwt Brand bier. De
brouwerij bestaat al veel langer,
maar kwam in dat jaar in handen
van deze familie.
Over het bouwproces zelf hoeven
wij binnen het bestek van dit over
zicht niet veel te vertellen. Voldoen
de is het te weten, dat men zich in
Wylre bewust is te werken aan het
brouwen van een volksdrank, die in
Limburg geliefd is, en de Limburger
is over het algemeen kenner genoeg,
om het beste te onderscheiden.
Daardoor was het nodig, steeds
voor te gaan, wanneer het gold mo
dernisering en perfectionering. Zoals
de brouwerij daar nu ligt, geldt zij
als de meest moderne.
Midden in het dorp Wylre rijst een
tientallen meters hoge blanke silo
op, een modern gebouw, waarin dui
zend ton mout tegelijkertijd kan
worden opgeslagen, hetgeen de ga
rantie inhoudt van constant dezelfde
kwaliteit bier ta kunnen brouwen.
In de brouwerij wordt het mout'
(gekiemde gerst) eerst gereinigd in
de napoetsmachine en gemalen in de
moutmolen, om het water meer ge
legenheid te geven in te werken. Van
het meel, dat aldus verkregen is,
wordt samen met gries en bliezen in
warm water een beslag gemaakt in
de roerkuip. Als de diastese in deze
kuip bij verschillende temperaturen
haar werk heeft gedaan en al het
zetmeel in suiker of suikerachtige
stoffen verahderd is, is het „wort"
verkregen, dat door de filterpers
wordt geleid en vervolgens twee uur
met hop wordt gekookt in de brouw
ketel. De kokende bitterzoete oplos
sing wordt volkomen steriel tot on
geveer zes graden Celcius afgekoeld
en met gist vermengd.
De toevoeging van gist aan de
„wort" brengt in deze vloeistof een
algehele verandering teweeg. De in
de „wort" aanwezige suiker wordt
omgezet in alcohol en koolzuur, de
eiwitten en hopharsen worden ver
der afgebroken en voor een deel ook
afgescheiden. Vooral vanaf dit ogen
blik gaat de brouwer met de groot
ste omzichtigheid te werk.
De temperatuur bij het gisten is
van enorm belang. Deze moet op
810 graden Celcius gehouden wor
den. Naast lage temperaturen is het
betrachten van uiterste hygiëne
hoofdzaak. Bezoekers van de brou
werij, die het brouwproces volgen en
de verschillende afdelingen doorlo
pen, valt het dan ook op, hoe helder
en verzorgd alles is. „Men kan er
van de grond eten", wordt er wel
eens gezegd, en dat klopt in deze
brouwerij ook.
Touringcarchauffeurs, die in het
zomerseizoen met hun bussen vol
gaston Wylre passeren, stoppen een
ogenblik voor de hoge vensters van
het stijlvolle brouwhuis, en stellen
hun reizigers dan de vraag: „Weet
u wel waarom daarbinnen het koper
allemaal zo blinkt? Omdat het man
nen zijn. die het poetsen en zuiver
houden."
Wat de gisting betreft: deze kent
twee fasen: de hoofd- en de nagis-
ting. Na de eerste, die ongeveer acht
dagen duurt, is het bier nog niet rijp
voor consumptie. Het moet in lager-
kelders in tanks nog een nagisting
ondergaan bij een temperatuur van
ongeveer één graad, waarvan de
'duur op drie maanden kan worden
G0MMANS KLEDING
LANGSTRAAT TEL. 1281
SINDS DE OUDSTE TIJDEN
KLAAGT DE MENS OVER ZIJN
VERPLICHTE INBRENG IN DE
KAS DER GEMEENSCHAP
Het is nu de tijd van het jaar,
waarin de overheid naarstig met ons
correspondeert. Als u nog niet weet
wat wij bedoelen, de epistels zijn
verpakt in keurige blauwe envelop
pen en zeer waarschijnlijk hebt u
ook reeds een exemplaar in uw brie
venbus gevonden.
Wat de doorsnee Nederlander zegt
en denkt bij ontvangst van een der
gelijk overheids-schrijven, is alge
meen bekend; een treurzang op de
verplichte bijdrage aan de kas van
de gemeenschap.
Belastingen zijn nooit populair ge
weest, ook niet in onze twintigste
eeuw. in weerwil van het feit, dat de
hedendaagse Nederlander heel goed
weet, dat het geld dat ook hij in de
staatspot moet storten, vrijwel ge
heel voor zijn eigen welzijn wordt
aangewend. Iedereen beseft, dat
wanneer wij nu eens geen belasting
zouden betalen in minder dan geen
tijd ons land niet meer leefbaar zou
zijn. Geen overheidsgelden voor on
ze veiligheid, geen sraatverlichting,
na enige jaren verwaarloosde, onbe
gaanbare wegen en wat al niet meer.
Ons land zou verwaarloosd worden
en de chaos zou hoogtij vieren. Ieder
weldenkend mens weet dit en is zich
bewust van, de noodzakelijkheid van
zijn inbreng en tochzijn en blij
_y.en de bel astingen. iropopul a i r_Mis-
schien is het wel een erfelijk gewor
den afkeer van de bijdrage aan de
overheid, aangezien vroeger het volk
werd uitgeperst door de overheid,
terwijl het zelf weinig of geen voor
delen er van genoot.
Belastingen zijn reeds zeer oud en
gaan terug tot de oudste tijden. In
de bijbel lezen we reeds welke be
lastingen in Israël werden geheven.
Ook toen klaagden de mensen, maar
wanneer wij vernemen wat zij ver
dienden te betalen, namelijk „de
tienden", dan zijn wij geneigd hen
te benijden.
Onder de Israëlisch koningen wer
den de belastingen zwaarder, welke
in natura, in edele metalen of door
persoonlijke diensten konden worden
voldaan.
In oorlogstijd" kwamen daar de
oorlogsbelastingen bij en werd de
schroef nog strakker aangedraaid.
Natuurlijk klaagde men in zulke tij
den helemaal ach en wee, maar toch
waren die belastingen nog beter te
verdragen, dan de belastingen en
schattingen die het volk werden op
gelegd, wanneer zij waren overwon
nen en een vreemde machthebber
hen uitwrong.
Dikwijls wilde de vorsten zelf
niets met het innen van de belastin
gen te doen hebben. Zij maakten het
zich makkelijk en verpachtten de be
lastingen. De Dachter betaalde de
koning contant de som en had het
recht dit bedrag op de bevolking te
verhalen. Dit werkje was deze lie-
gesteld. De hoofdgisting vindt plaats
in open kuipen zodat het vrijkomen
de koolzuur ontwijken kan, de nagis
ting vindt plaats in van binnen ge-
emailleerde tanks. Tijdens de nagis
ting wordt het bier steeds helder
der. Wanneer het eenmaal taprijp
geworden is, wordt het, voordat met
het aftappen wordt begonnen, eerst
nog eens gefiltreerd, zodat het abs<i-
luut helder via de vernuftige tap
installaties en bottelmachines op fust
of op fles komt, om tenslotte de con
sument te bereiken.
Het brouwersvak, vanaf de opper
ste leiding via de brouwmeester, de
figuren van de buitendienst en de
detaillist, moet met liefde en eer-
bed worden beoefend. En bij de
meesten, die met de Brand's Bier
brouwerij rechtstreeks of zijdelings
samenwerken, is dit ook zonder twij
fel het geval.
Er wordt tenminste voortdurend
zorg voor gedragen dat alle factoren,
die het bier nadelig zouden kunnen
bei'Qvloeden, worden geweerd.
Hoe lekker een glas bier en in
dit geval het Brand's bier smaken
kan, waaraan alle zorg is gegeven,
daarvan kan men zich overtuigen in
het kelderke, een uniek café en
proeflokaal van deze brouwerij. Als
U de kans hebt in deze vakantie
moet U dat beslist eens bezoeken.
Het is de moeite waard. Dat kunnen
we U verzekeren.
den wel toevertrouwd. Zij kwamen
er echt niets aan te kort. De meesten
van hen werden er schatrijk van,
aangezien zij de arme bevolking aan
merkelijk meer lieten betalen, dan
het bedrag dat zij aan de vorst vol
deden.
Bij de Grieken was het systeem
anders. Het grootste deel der staats
uitgaven werd beschreven uit de op
brengst der domeinen, mijnen, sla
venarbeid en schattingen die over
wonnen volkeren werden opgelegd.
De ambtenaren der belastingen ge
noten geen salaris en werden gewor
ven uit de welgestelde stand. Belas
tingambtenaar zijn was toen een
erefunctie. De vrije burger was niet
belastingplichtig.
Slechts voor slaven diende men
per slaaf een bepaald bedrag per
jaar te betalen. De Griek beschouw
de belasting op zijn grond, op de in
komsten u;t zijn beroep of op zijn
persoon, als een vorm van tirannie.
De tollen vormden in het oude
Griekenland een belangrijke bron
van inkomsten voor de staat. Er wer
den hoge in- en uitvoerrechten ge
heven, waardoor de overheid toch
over het benodigde geld kon be
schikken.
Ook de Romeinen kenden de be-
lasting en wel een vorm van vermo
gensbelasting. Om de vijf jaar werd
een schatting gehouden van alle bur
gers. Men diende dan alle tot zijn
familie behorende personen op te ge
ven, vrijen, zowel als slaven, voorts
het aantal en de grootte van zijn
landerijen en kudden, kortom de ge
hele vermogenspositie van de bur
ger werd grondig vastgesteld. Men
kende vijf welstandsklassen, die naar
verhouding werden belast. Wie zo
dom was een onjuiste aangifte te
doen, maakte goede kans met de
beul kennis te maken. Later, toen de
Romeinse staat steeds meer geld no
dig had, werden de belastingen uit
gebreid.
Karei de Grote deed het weer iets
anders. Hij had koninklijke rechten
op de handel, waaruit hij dus in
komsten genoot. De ambtenaren die
voor hem werkten in de verschillen
de gouwen, delen van zijn rijk,
moesten door de bevolking worden
betaald, evenals de militaire eenhe
den die hij in een göuw plaatste. Uit
dit systeem groeide in de loop der
eeuwen regelmatige belastingen, zo
als wij die nu kennen.
Daarnaast hief de kerk reeds sinds
eeuwen een soort belasting, in de
vorm van bijdragen voor verschil
lende geestelijke bedieningen zoals
doop, huwelijk, begrafenis enz.
In de loop der tijden werd de ge
meenschappelijke belastingdruk van
kerk en overheid echter zeer zwaar,
want daarbij hieven ook plaatselijke
heren dikwijls nog belasting. De
middeleeuwse burger betaalde voor
het gebruik van de weg. voor het
oversteken van de rivier, voor het
meevoeren van een lastdier, voor het
gebruik van een voertuig, voor het
bezoeken van een markt, voor het
bijwonen van een kerkdienst, voor
het binnengaan en het verlaten van
een stad, voor het recht handel te
drijven, voor het uitoefenen van een
beroep, kortom voor zoveel dingen,
dat het er op leek, dat de middel
eeuwer geen voet kon verzetten of
hij moest betalen, een afgrijselijke
toestand uiteraard. Een grote onbil
lijkheid was nog, dat geestelijken en
edellieden geen belasting behoefden
te betalen. Natuurlijk kon dit geen
stand houden.
Tenslotte werden de staatslasten
over alle burgers verdeeld.
Een naar feit blijft, dat de belas
tingen nog steeds stijgen, als gevolg
van de snelle ontwikkeling van volk
en staat, die moeten trachten mee
te spel enin het koor der ontwik
kelde, beschaafde, geïndusrialiseer-
de volkeren der wereld.
In het jaar 1850 bedroegen de
staatsontvangsten in totaal 60 mil
joen gulden en nu, ruim honderd
jaar later ruw geschat zo'n 6.000 mil
joen. Dat betekent, dat we nu per
hoofd van de bevolking vele malen
meer belasting betalen als toen.
Gelukkig leven we in een demo
cratische staat, waar de staat reke
ning en verantwoording aflegt van
inkomsten en uitgaven. We weten
tenminste wat er met onze offers ge
beurt.