Yenray groeit snel MARTENS Politierechter atóómióm OPEL de betrouwbare ATEBE GARAGE 17 X A BLAUPUNKT televisie komt van Advertenties VRIJDAG 16 JULI 1965 No. 28 ZES EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF NV. VENRAY WPPÏCRÏ AFl VOOR VPNRAY PN OMSTRPKPN ADVERTENTIEPRIJS 8% ci p. mm.ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 V V-JV-JlY V LrllIvH I CrlV wiVAO 1 1\ UlVUlil PRUS PER KWARTAAL 1.75 (bulten Venray 2. BEVOLKING 1961 EN 1964 Het Zuidlimburgse Geleen en de Noordlimburgse gemeenten Otter- sum en Gennep zijn de snelst groeiende gemeenten van onze provincie. Dat leren ons de bevol kingscijfers van 1961 en 1964. Bjj nadere beschouwing van deze twee jaartallen blijkt Geleen gedurende de afgelopen drie jaar een stijging van 13°/o te hebben doorgemaakt. Gennep zag zijn bevolking met 12% stijgen, terwijl Ottersum de kroon spant met 15%. Opvallend is, dat de vier grootste plaatsen (Maastricht, Heerlen, Kerkrade en Venlo) op de laatste na onder het provinciaal gemiddelde zijn geble ven. Vooral Kerkrade (3.2%) en Maastricht (4%) vallen wel erg uit de toon. Over het algemeen kan gesteld worden dat de jongere kernen (met name Venray, Helden, Horst en Gennep) de sterkste stij gingen in het bevolkingsaantal hebben doorgemaakt. Venlo heeft het de afgelopen ja ren weliswaar niet zo goed, maar beslist ook niet slecht gedaan: Het is de enige plaats van de grote vier van Limburg, die boven het provin ciaal gemiddelde bleef, zoals onder staande staat laat zien: 1961 1964 stijgng Maastricht 91157 94939 4 Heerlen 72428 75877 4,7% Venlo 55182 59313 7,4 Kerkrade 49349 50899 3,2% Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen voor de trage groei van deze vier grootste steden van Lim burg, waarvan de algemeen econo mische toestand van stad en omge ving ongetwijfeld de voornaamste plaats inneemt. Echter ook de bouw- aktiviteit in een plaats heeft be grijpelijkerwijs invloed op het verloop van de bevolking. Venlo zou b.v. zeker sneller gegroeid zijn, wan neer er meer woningen waren ge bouwd, daarin staat het echter niet alleen, iedere Limburgse plaats zou met een grotere bouwaktiviteit een grotere groei hebben doorgemaakt, uitgezonderd misschien Weert, TANEND Dat de mijnindusrie tanend is, be wijst het geval Kerkrade. Kerkrade is jarenlang een van de snelst groeiende plaatsen van onze provin cie geweest, mede in verband met de mijnindustrie die juist rond Kerkrade het meest floreerde. Met het dalen in belangrijkheid van de ze mijnindustrie, daalde ook een toename-percentage van Kerkrade, dat zoals reeds gezegd met 3,2 procent de geringste toename kende van heel Limburg. Tegenover deze daling in Kerkra de staat de snelle groei van Geleen, dat in de afgelopen vier jaar aan de top ging van de jongere in opkomst zijnde kernen. Ook Sittard, tweede centrum van de westelijke mijn streek maakte sedert 1961 een rede lijke groei door. Roermond daarente gen, bleef onder 't gemiddelde (4,3%) en verloor daardoor nog meer ter rein op Weert (10,6%), dat langza merhand de belangrijkste plaats van Midden-Limburg aan het worden is. Deze plaats heeft een sterke indus triële groei doorgemaakt en dat heeft begrijpelijkerwijs zijn weerslag ge vonden in de bevolkingsgroei, ter wijl ook de dynamische bouwaktivi teit van deze gemeente (in Weert heerst ternauwernood nog woning nood) zijn steentje heeft bijgedra gen. De bevolkingscijfers van deze vier gemeenten waren als volgt: 1961 1964 stijgng Geleen 31.615 35.739 13 Sittard 30.674 32.909 7,2 Roermond 34.489 35.988 4,3% Weert 28.959 32.034 10,6% NOORD-LIMBURG Wanneer men de cijfers van Noor delijk Limburg bekijkt, komt men al spoedig tot de konklusie dat de be volking hier het snelst groeit. Voor al de verschillende kernen (Venray, Horst, Helden en Gennep) staan goed genoteerd. Bergen daarentegen maakte een minder sterke groei door dan in het verleden. Hieronder volgt het overzicht van de vier zgn. regio nale kernen van Noord-Limburg: 1961 1964 stijgng Venray 21.345 23.490 10 Horst 12.798 14.138 10,5% Helden 10.658 11.900 11,6% Gennep 5.42 6.168 12 Duidelijk blijkt hirebij, dat deze kernen ver boven het provinciaal gemiddelde uitkomen. De vraag mag gesteld worden wat de oorzaak is dat Venray van deze 4 de minste groei kende, al is die nog beduidend. En verder mag onderzocht worden of in bovenstaande plaatsen de relatief hoge geboortecijfers hebben bijge dragen tot deze ontwikkeling, terwijl ook de toegenomen werkgelegenheid heeft gezorgd dat er minder inwo ners hun werkkring elders gingen zoeken. In tegenstelling dus tot wat men vaak naar voren heeft ge bracht (het platteland groeit niet) heeft dit zgn. platteland, zeker in Noord-Limburg zijn aandeel in de groei kunnen behouden, dikwijls zelfs ver boven het provinciaal ge middelde (b.v. Ottersurti. dat met een bevolkingsaanwas van 15% de snelst groeiende gemeente van heel Limburg is al is daar Maria Roepaan voor een deel debet aan). 1961 Bergen 10.248 Meerlo 3.217 Kessel 2.881 Arcen Velden 5.595 Sevenum 4.884 Maasbree 6.632 Belfeld 3.446 Meijel 3.560 Broekhuizen 1.149 Grubbenvorst 4.046 Wanssum 1.414 Ottersum 3.535 1964 10.761 3.488 3.151 6.138 5.394 7.143 3.818 3.971 1.320 4.312 1.548 4.078 stijgng 5 5,4% 9,5% 9,7% 10,4% 7,4% 10,8% 11,5% 6,2 6,6% 9.5% 15 Uit al deze cijfers valt af te le zen. dat Noord-Limburg procentueel sneller groeit dan de provincie in zijn geheel. De bijdrage van Noorde lijk Limburg in de Limburgse be volking is in de afgelopen jaren ge stegen tot 21%, terwijl het gemiddel de van de bevolkingsaanwas 8,7in dit deel van Limburg was. NA DE „Door mijn schuld deze woor den achtervolgen een „atoom"- piloot. Een „Victory boy" wordt krank zinnig verklaard. 6 Augustus 1945. 's morgens vroeg om precies te zijn, half acht. Op een hoogte van 10.000 m. boven de Japanse stad Hiroshima vliegt een eenzame Amerikaanse bommenwer per. Vijf kilometer lager vliegen en kele Japanse jachtvliegtuigen. Maar zij doen geen poging om het vijande lijke toestel aan te vallen. De piloot van de „Straght Flus" de naam van de B-29 tuurt scherp naar beneden. Hij zoekt een object, dat hem, uit tevoren ge maakte luchtfoto's bekend is: een brug. Snel voortdrijvende cumuluswol ken onttrekken het doel aan zijn oog. Plotseling is de brug een be langrijke verbinding tussen het mi litaire hoofdkwartier en de stad Hi roshima zichtbaar. Snel seint de piloot een bericht door aan de vlieg tuigbasis Tinian in de Marianen. Vanaf dit vlegveld stijgt onmid dellijk daarna een andere bommen werper, de „Enola Gay" op en vliegt in de richting van het opgegeven doel. Eén vliegtuig, met één bom, een atoombom Het codebericht van de „Straight Flush" is het doodvonnis voor de Ja panse stad. De piloot van het verkennings vliegtuig is majoor Claude Eather- iy. „VICTORY BOY" Zoals vele jonge Amerkanen rea geert Claude Robert Eatherly op „Pearl Harbor" met het zch melden als oorlogsvrijwilliger. Hij kiest als wapen de luchtmacht. Eatherly is student. Hij is niet de enige student, die „College" verwisselt met kazer ne. Hij wordt piloot en onderneemt vele patrouillevluchten in het zuide lijke gedeelte van de Stille Oceaan. In 1943 trouwt de vlieger inmid dels bevorderd tot majoor met Concetta Margetti, een toneelspeel ster. In de zomer van 1944 wordt ma joor Eatherly ingedeeld bij een nog- ASSURANTIE en FINANCIERINGSKANTOOR KRUIJSEN - MEESTERS julianasingel 41 „ook goed en goedkoop VENRAY Tel. 1061 (04780) voor autoverzekering" Ook nu nog concuierende autopremies. Vrijwel elk bedrag beschikbaar voor HYPOTHEEK, rente 57«% Oude Oostrumseweg Venray Tel. 2288 al geheimzinnig squadron, het 393e bomhardementssquadron. Hij wordt daartoe overgeplaatst naar „Wend- over Field" in de Amerikaanse staat Utah. Het 393 squadron heeft een zeer merkwaardig oefenprogramma. De vliegers oefenen zich dagelijks in het solovliegen op grote hoogte en over lange afstanden. Verder wordt inten sief getraind in het afwerpen van één bom op één bepaald doel. Ook nadat de vliegers zijn overge plaatst naar Cuba gaat het oefen schema door. En wanneer eindelijk de groep is gestationeerd op het eiland Tinian gaat men met onver moeide ijver verder met het oefenen: één vliegtuig, één lange vlucht, een bom afwerpen op een opgegeven doel. De piloten snappen er niets van. Maar zo langzamerhand wordt hef hun wel wat duidelijker. Er worden films vertoond. De mannen zien merkwaardige taferelen op het witte doek: midden in een woestijn staat een toren. Ver daar vandaan lopen mensen, zij hebben hun gezichten in gesmeerd met zalf. Op een gegeven moment gaan de mensen plat op de grond liggen. De camera wordt weer op de toren gericht. Op eens een lichtflits...., dan een rookkolom, die kilometers hoog stijgt en lang zaam uitwaaiert in een geweldige paddestoel. Een nieuw soort bom is geëxplodeerd „Dit", zo zegt na afloop van de filmvoorstelling een officier, „zal het einde zijn van de oorlog met Ja panDeze bom zal ons de over winning brengenEn het is jullie opdracht om de „job" te volbrengen. En daarom noem ik jullie „Victory Boys". GEEN HULDIGING Na de aanvallen op Hiroshima en Nagasaki en de kort daarop volgen de capitulatie van Japan, worden de mannen van het 393e squadron als helden geëerd. En piloot echter wenst niet als zodanig te worden ge huldigd. Na het volbrengen van zijn verkenningsvlucht of eigenlijk al tijdens die aktie is er iets met de ze piloot gebeurd. Op de thuisvlucht legt Claude Eathely een gelofte af. Hij wil van af dat moment zijn leven wijden aan de taak om de oorzaken van de oor log' te vernietigen en te strijden ^voor de uitbanning van de atoombom". Drie dingen zullen, zo neemt hij zich voor, zijn leven voortaan be heersen: hij behouwt het leven zelf ook onder zeer moeilijke omstan digheden als de kostbaarste schat en het grootste wonder.Hij ziet het als zijn plicht mee te werken om een leven vol geluk, zonder vrees en zonder armoede te waarborgen voor alle mensen, van welk ras of huis kleur zij ook mogen zijn Tenslotte stelt hij, dat de ware vrede niet door geweld, maar door liefde, vertrouwen en broederschap tot stand kan komen SCHULDGEVOEL Maar naast de wil tot het verbe teren van de verstandhouding tussen de mensen onderling wordt de pi loot Eatherly beheerst door een groot gevoel van schuld. Hij is er vast van overtuigd, dat hij. door het aanwijzen van het doel voor het atoombombardement, de moorde naar is van 80.000 mensen. Dit schuldgevoel heeft zo zegt hijzelf zijn geest en gemoed in verwar ring gebracht. Zijn verdere leven wordt dan ook niet alleen bepaald door de wil tot het nakomen van zijn belofte, maar ook door schuldgevoe lens wegens atoommoord. Thuisgekomen probeert hij eerst weer te wennen aan het normale leven. Hij aanvaardt een functie als directeur yan een chocoladefabriek. Maar hij kan maar niet loskomen van het verleden. Meer en meer komt hij tot de slotsom, dat hij juist hij, veel heeft goed te maken. Hoe kan hij dat? Door te voorko men, dat zoiets nog eens gebeurt, te verhinderen, dat Hiroshima en Na- Igasaki de eerste namen zullen wor gden van een heje reeks van wegge vaagde" steden. Maar hoe kan hij, als gewoon bur ger, daar wat aan doen? Dan weer tracht hij alles te verge ten. Hij trekt weg uit zijn geboorte land. Hij verandert van werkkring. Hij gaat werken als employé van een oliemaatschappij. Hij gaat weer studeren, hij maakt zelfs promotie. Het verleden lijkt een boze droom. Maar een droom, die hem 's nachts wakker houdt; Slaappillen moeten de droom terugdrijven naar het on derbewustzijn, maar steeds komt de droom weer terug en wordt meer en meer realiteit. Hij stuurt geld naar Hiroshima, hij schrijft brieven naar Japan In 1950 kondigt president Truman aan, dat Amerika een nóg krachtiger wapen, de Waterstofbom zal gaan maken. Eatherly doet daarna een po ging tot zelfmoord Hij wordt, met eigen toestemming, opgenomen in een militair hospitaal. Hij wordt weer ontslagen. Hij zoekt lichamelijk werk op de olievelden, dat maakt hem wat rustiger. Maar de piloot vergeet niet. Hij herinnert zich ook weer zijn plan: De wereld te doen weten, dat een nieuwe atoomoorlog kan worden i voorkomen. Door een reeks van „overtredingen" en „roofovervallen" wil hij nu aantonen, dat de „Held van Hiroshima" een ordinaire mis dadiger is Maar de rechters veroordelen hem slechts tot geringe straffenHij verandert weer van werkkring. Nu wordt hij vertegenwoordiger in naai machines. Hij doet een tweede po ging tot zelfmoord. Hij snijdt zich de polsslagaders door. Zijn vrouw vindt hem en dreigt met echtschei ding als hij zich niet wederom onder geneeskundige behandeling laat stel len. Weer komt hij terug in het hospi taal. Na een „kuur" schijnt hij „ge nezen" te zijn. Maar het is slechts van korte duur. Concetta, zijn vrouw zet nu de echtscheiding door. zij weet zelfs te bedingen, dat hij zijn kinderen nimmer meer mag bezoe ken. KRANKZINNIG VERKLAARD Acht jaren heeft Eatherly nu in het hospitaal doorgebracht, kortere perioden in de gevangenis. „Ik had het gevoel", schrijft hij eens, „dat ik in de gevangenis altijd gelukkiger was, doordat ik daar, mijn straf uitzittend, van mijn schuld bevrijd werd Zijn verlangen om geweldpleging en atoombewapening onmogelijk te maken groeit ondanks alles. En hij weet dan eindelijk het wereldgewe ten waKker te makenKranten mensen. maar ook vooraanstaande geleerden, zoals de Weense filosoof Günther Anders gaan zich bemoeien met de „gekke piloot van Hiroshi ma". Vooral Günther Anders heeft een zeer goede en, om het zo maar eens te zeggen, genezende invloed op de piloot, die lang niet zo gek is als de militaire artsen beweren. Trouwens, de militaire autoriteiten vinden hem meer en meer een „las tig geval" en sluiten hem daarom op en dit keer tégen zijn wil in de afdeling „aan razernij lijdende pa tiënten" van de militaire kliniek in Waco. Daar verblijft hij temidden van ernstige geesteszieken. In januari 1961 wordt zijn ge dwongen internering voor een jury rechtbank behandeld. Het valt de verslaggevers tijdens de rechtzitting op hoe normaal en beheerst de „pa tiënt" zich gedraagt. De jury acht desondanks het verblijf in de kliniek gerechtvaardigd. Kort daarna ontsnapt de onvrij willige patiënt weer uit het hospi taal. Hij gaat in een klein plaatsje in de staat Texas wonen en begint daar een bedrijf. Günther Anders bezoekt hem daar. Hij noemt Claude Eatherly een gezonde, sympathieke, intelligente en zelfs levenslustige man, die echter, wanneer het woord „Hiroshima" valt, „in een enkel ogenblik een geheel ander mens wordtAnders schrijft deze plotselinge verandering toe aan een „angst voor een mogelijke herhaling van een „missie", zoals hij boven de dodenstad heeft ondernomen op die fatale 6e augustus 1956 In het najaar van 1964 Eather ly is dan 46 jaren oud wordt hij beschuldigd van roof. Hij heeft, zo luidt de aanklacht, een vrouw 32 dollars afhandig gemaakt. Hij wordt niet veroordeeld, maar door twee psychiaters krankzinnig verklaard. Eens schreef Eatherly in een brief: „Laat mij deze woorden aanhalen uit de Bijbel: Zalig zijn de zacht- moedigen, want zij zullen het aard rijk beërven. Zalig zijn de barmhar- tigen, want hun zal barmhartigheid geschieden Deze woorden zijn gesproken door een Mens, waarvan men toen ook zei, dat Hij van de duivel was beze ten Wij vragen nog sïaeds PERSONEEL geschoold en vA— ongeschoold Aanmelden dagelijks - ATL- J) f j ook na werktijd - aan 11 1 de fabriek, bij de portiei yj N.V. INALFA VENRAY SCHOOLSTRAAT VENRAY Men kreeg van deze verdachte de indruk dat hij meer spieren had dan verstand. Deze indruk werd beves tigd door de inhoud van de dagvaar ding: hij had de stal van zijn baas leeggemoord. Al eerder had de justitie zich met hem bemoeid. Hij was toen ter be schikking van de regering gesteld en in een van de inrichtingen die de staat daartoe in het leven heeft ge roepen trachtte men hem enige le venswijsheid bij te brengen. Nadat men meende dat hij voldoende was opgevoed, deed men hem in de leer bij een boer. Nu, die boer heeft er weet van ge had! De knaap was nauwelijks twin tig jaar, maar hij ging door het le ven als dat soort grommende tijgers wat in een autotank thuishoort. Men moest hem niet voor de voeten ko men, anders begon hij te bulderen. Maar een baas heeft wel eens aan wijzingen te geven. Zelfs de meest zachtaardige baas zal wel eens iets tegen zijn knecht zeggen. Dat deed deze baas ook. Hij maak te een aanmerking. De knecht zei wat terug. De baas zei nog iets har der terug. Toen liep de knecht weg en de baas zei trots tegen rijn vrouw dat hij het had gewonnen. Hij had zijn wil aan de eigengereide knecht opgelegd. Nog was hij daar in de keuken over aan het opscheppen, toen uit de stal vreemde en woeste geluiden weerklonken, zoals men die in stal len niet hoort als alles naar de eis verloopt. Zware bonken werden ge volgd door angstig geloei van koeien, gebulder van de wilde knecht, ge kakel van kippen, geschreeuw van varkens en sensationeel gegil van de dienstbode, die in normae omstan digheden haar arbeid niet gillend pacht te verrichten. De boer hield midden in een zin op en rende naar de stal, alsof er een veer onder rijn stoel had geze ten. Wat hij te zien kreeg maakte hem even stil. De knecht liep rond i»*rêTr fdiiïèr én céft kfiilp- pel. 'Daarmee ranselde hij op de le vende have los. Toen men hem ein delijk had overmeesterd, bleek een aantal kalveren, een pink, een var ken en een aantal kippen te zijp ge dood. Dat is een strop van vele hon derden guldens. De woesteling werd naar een in richting gebracht en de eerste die zich met hem bemoeide, was een psychiater, die kwam uitzoeken of hij wel goed wijs was. Het resultaat van dat onderzoek is misschien wel het meest verbluffende in deze toch niet alledaagse geschiedenis. Het psychiatrisch rapport kwam tot de conclusie, dat de tijger, volkomen normaal moest worden geacht. Juist omdat hij zo'n tijger was. Zo kwam hij vandaag voor de groene tafel als iemand, die er niet tegenop riet nog eens weer een stal vee uit te moorden. De rechter ge bruikte krasse termen om de ernst van het gebeurde bij de verdachte in te hameren. Maar het scheen weinig indruk te maken. De officier hield er rekening mee, dat men de jongeman na het ge beurde negen maanden heeft opge borgen. Hij wilde hem niet boven dien nog eens in de gevangenis stop pen. Daarom luidde de eis vier maanden voorwaardelijk met drie jaar proeftijd en toezicht. Als de wildeman binnen drie jaar opnieuw zou losbreken, zou hij voor het nieu we feit straf krijgen en bovendien deze voorwaardelijke gevangensstraf moeten uitzitten. De rechter maakte er drie maanden voorwaardelijk van in de hoop, dat deze dreiging vol doende zal zijn. De boer zit met de strop. „Wie vergoedt me de schade?" vroeg hij. „Ik heb geen geld", zei de knaap on verschillig. welke TELEFONISCH zijn opgegeven en waarin mogelijk een fout voorkomt, komen NIET voor HERPLAATSING in aanmerking.

Peel en Maas | 1965 | | pagina 17