yezinskidtage is zeer grote noodzaak
De gulle hand der aarde.
Politierechier
WINKEL VIJFDAAGSE
TAXIBEDRIJF P. STOKS
KEMPWEG 9 TEL. 1233
suikerbiet
fa. MARTENS
VRIJDAG 12 FEBRUARI 1965 No. 6
ZES EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WFFKRT 4H VOOR VFNRAY EN OMSTREKEN ABO^NEMENTS-
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 V UUI\ V DlllvH 1 12*VslYlO A IX uliuil PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (buiten Venray 2.
jy EEN GESPREK MET H.E.H. DEKEN LOONEN
Vraag:
Mijnheer de Deken, Uw Petrus-
Bandenkerk heeft al veel meege
maakt. Stormen, oorlogen en wat
dies meer zij. Doch de laatste tijd
komt de oud reus weer voor an
dere nieuwigheden te staan, als
bijv. de liturgievernieuwing, de
prekende zuster en zondag be
leefde hij de leek-op-de-preek-
stoel. We zouden graag over dit
laatste fenomeen even met U pra
ten. Niet zo zeer over het feit dat
de leek de preekstoel beklommen
heeft, als wel over wat hij te zeg
gen had, namelijk zijn beroep op
alle parochianen van Venray-
centrum om mee te doen aan de
zgn. gezinsbijdragen. Kunt U hier
iets naders over zeggen?
Het zal weinig zin hebben om hier
nogmaals te herhalen wat al in de
brieven gestaan heeft, die het
comité Gezinsbijdragen reeds en
kele malen aan alle parochianen
van Venray-kom heeft rond ge
stuurd. Iedereen weet dat de ker
ken financieel niet meer rond ko
men, met wat voor enkele jaren
terug nog geofferd werd. Dat is
geen Venray's verschijnsel, dat is
in zeer vele parochies het geval.
Een der oorzaken hiervan is dat
de kosten van levensonderhoud
van „allen die van de kerk leven"
een stuk omhoog gegaan zijn, de
onderhoudskosten gestegen zijn en
dat het bisdom veel meer moet
vragen van de bestaande kerken
om nieuwe kerken te kunnen bou
wen.
Dat is de reden geweest waarom
de parochiekerken van Venray-
centrum, na lang en breed over
leg, in april ^an het afgelopen jaar
gestart zijn met de zgn. gezinsbij
dragen. U weet, dat we de ver
schillende moeilijkheden en be
grotingen aan de mensen hebben
aangeboden en hen gevraagd heb
ben of zij mee willen helpen de
grote kosten te verlichten.
Vraag:
Herinneren we het ons goed, Mijn
heer de Deken, dan zijn de paro
chianen voor de keus gesteld 1%
of 2%> van het netto-gezinsinko
men af te staan voor hun eigen
parochiekerk. In de zgn. 1%-rege-
ling was tevens ingesloten de
jaarlijkse bijdragen voor de Pau
selijke Missie-genootschappen, de
Katholieke Universiteit, Gezins
zorg en Sociaal Caritatief Cen
trum. Bij de zgn. 2%>-regeling
zouden bovendien huwelijks- en
begrafenisdiensten vrij zijn.
Inderdaad, toen heeft ruim 80%
van de parochianen die meededen
aan de enquête gekozen voor de
1%-regeling, die dan in april 1964
is ingevoerd.
Dat hield in dat van de parochia
nen verwacht werd dat ze 1% van
wat er in een gezin binnenkwam
(na aftrek van belastingen en
contributies van vakverenigingen
enz.) aan de kerk zouden afstaan.
Ze konden dat overmaken via giro
of bank, ze konden dat ook stor
ten in aparte offerblokken in de
kerken.
Vraag:
Viel U indertijd het aantal van
degenen, die zich voor deze ge
zinsbijdrage meldden middels hun
intekenbiljet tegen?
Dat aantal was voor iedere kerk
enigszins verschillend. Of dat nu
gelegen heeft aan de persoonlijke
bewerking als ik het zo mag
zeggen van de betrokken paro
chianen, laat ik hier buiten be
schouwing. Maar het aantal toe
zeggingen viel me niet tegen. Men
moet niet vergeten, hier werd iets
geheel nieuws ingevoerd en een
aanslag gepleegd op de portemon-
naie. Twee factoren, die een mens
wel eens doen aarzelen en de kat
uit de boom doen kijken.
Vraag:
Hoe is de afdracht geweest? Heb
ben de mensen woord gehouden,
die beloofd hebben, dat ze een
bepaald bedrag betalen zullen. We
kregen zondag de indruk, dat het
comité wat dit punt betreft, een
tikkeltje teleurgesteld is.
Over het algemeen zijn onze men
sen de door hen gegeven beloften
nagekomen en hebben ze de door
hen toegezegde bedragen betaald.
Er is een deel en het is een ge
ring percentage in onze parochie
dat die belofte niet nagekomen
is. En ook dat is iets, wat ik kan
begrijpen. De een heeft er niet
meer aan gedacht, de ander is zijn
nummer kwijt geworden en num
mer drie heeft weer een andere
reden
Ik geloof dat verschillende van
hen, nadat ze zondag via de preek
stoel hierover meer gehoord heb
ben het achterstallige beslist wel
zullen voldoen.
Vraag:
Mijnheer de Deken, bent U niet
wat te optimistisch?
Neen, beslist niet. Ik weiger na
melijk te geloven dat onze paro
chianen hun kerk in de steek la
ten op financieel gebied. Ze vor
men de parochiegemeenschappen
en dragen daarmede de verant
woordelijkheid voor de goede gang
van zaken. Ook op financieel ge
bied. Dat begrip is er. Het stellen
van de daad is dan een kwestie
van willen en kunnen. Ik ben er
van overtuigd dat alle parochia
nen inzien, dat alleen zo hun pa
rochiekerk in stand gehouden kan
worden en deze op zijn beurt weer
zijn verplichtingen kan voldoen
aan het bisdom, dat namens ons
zorgt voor de bouw van nieuwe
kerken en de oplossing van noden
elders in de wereld.
Vraag:
Nu is de „Venrayse" regeling sinds
1 januari j.l. in alle parochies van
het bisdom Roermond doorge
voerd. Er is alleen nog eens extra
benadrukt dat men behalve de 1%
gezinsbijdrage, ook verwacht dat
ieder parochiaan boven de 15 ja
ren zondags minstens een kwartje
aan plaatsengeld en minstens dat
zelfde bedrag by de kollekte geeft.
Is dit laatste misschien niet oor
zaak, dat verschillende parochia-i
nen hun gezinsbijdragen zullen
gaan korten?
Antwoord:
Inderdaad is de last wat zwaarder
geworden. Maar 't bisdom vraagt
zulks niet voor niets. De bisschop
staat voor enorme opgaven in een
steeds groeiend bisdom, terwijl
hij daarnaast mede namens U
en mij en iedere parochiaan op
zijn beurt weer andere bisschop
pen moet helpen, wiens gelovigen
niet die welvaart, die goede socia
le voorzieningen, al dat prachtige
en goede ,wat wij onder welstand
verstaan, kennen. Dat is een van
de vruchten van het Concilie, dat
men beter elkanders noden en
behoeften is gaan begrijpen en dat
men zich als opgave gesteld heeft
ook de ander, de onderontwikkel-?
de, of hoe men hem noemen mag,
te helpen, als onze mede-christen.
Wie zich katholiek noemt, dus lid
is van die grote gemeenschap in
Christus, zal ook die lasten dra
gen. Die lasten kunnen voor deze
of gene misschien te hoog zijn,
maar in onze tijd van welvaart
zijn ze voor de meeste mensen
toch beslist niet onoverkomelijk.
Het is eenieder graag gegund, wat
ze in de voorbije jaren verworven
hebben op zo menig terrein. Maar
daaruit volgt ook een grotere ver
antwoordelijkheid t.o.v. anderen.
En ik geloof beslist dat men die
verantwoordelijkheid kent en er
naar handelen zal
Ik ben wat dat betreft optimis-!
tisch en zal het blijven. Venray
laat zijn kerken niet in de steek,
evenmin als zijn Bisschop. Is onze
eigen Petrus-Banden niet de na
gelaten getuigenis van wat het
voorgeslacht wist op te brengen
voor Gods Huis? En zijn in onze
tijd een Vredeskerk, de kerk in de
Vredepeel, de nieuwe, kerk var
Heide, de offers die men op dé
Smakt, in Leunen en Ysselsteyn
brengt, geen getuigen dat men dit
grote voorbeeld ook in onze dagen
volgt....? Ik blijf vertrouwen
dat de katholieken van Venray
deze regelingen volmondig zullen
beantwoorden met een grote goed
geefsheid en met volle begrip voor
de absolute noodzakelijkheid. En
ik twijfel er niet aan of de leek-
op-de-preekstoel heeft zondag j.l.
hieraan niet voor niets geappe-
leerd.
In een reeks artikelen hebben wij
U enkele weken lang verteld over
de boringen naar olie en aardgas
in onze vaderlandse bodem. In dit
laatste artikel wilen wij nog enkele
mededelingen doen over de aktivi-
teiten in de Noordzee waar thans
behalve Nederland ook Engeland
proefboringen verricht of gaat ver
richten.
BEGIN 1966 GAS UIT
NOORDZEE
Minister Andriessen (Ec. Zaken) en
de „Stichting Noordzee Mijnbouw"
hopen dat in 1966 een begin kan
worden gemaakt met de gas- en
oliewinning op het Nederlandse deel
van de Noordzeebodem.
Dit zei de voorzitter van de Stich
ting Noordzee Mijnbouw, de voor
malige minister van Financiën, prof.
dr. J. J. Zijlstra, op een persbijeen
komst, waarin hij de aktiviteiten
van deze nieuwe stichting nader toe
lichtte.
Het doel van de stichting is te be
vorderen, dat werkzaamheden, die
mogelijke concessionarissen willen
laten verrichten i.v.m. de exploratie,
winning en transport van olie en
gas, zoveel mogelijk door Neder
landse ondernemingen zullen wor
den verricht.
Het1 initiatief tot oprichting van
de stichting is genomen door een
groepering van een achttal vooraan
staande Nederlandse scheepswerven
en een aantal Nederlandse banken.
Aan de stichting werd inmiddels
uitbreidng gegeven door deelname
van andere groeperingen van ge-
interesseerde Nederlandse onderne
mingen.
Er is nu ook een groep aanne
mingsmaatschappijen, een groep
communicatiemiddelen en elektro
nica, een groep elektronische bedrij
ven, machinefabrieken en een groep
zee- en luchttransport. Deze opsom
ming is volgens prof. Zijlstra slechts
een „momentopname". De toetreding
van andere deelnemers is nog open.
BLIJVEND BELANG
Prof. Zijlstra beklemtoonde, dat de
leveranties van booreilanden, sche
pen en mogelijke installaties voor
ogen staat, doch dat speciaal grote
waarde gehecht moet worden aan
een meer blijvend belang voor het
Nederlandse bedrijfsleven. Zijns in
ziens kunnen door het tot ontwikke
ling brengen van Nederlandse be
drijven voor deelname aan opspo-
rings- en winningsaktiviteiten een
kennis en ervaring verkregen wor
den, die in de toekomst ook in an
dere gebieden dan het Nederlandse
deel van de Noordzee zouden kun
nen worden ingezet. Op die manier
zou een blijvend Nederlands belang
kunnen worden gecreëerd.
Het bestuur van de stichting
meent dat de belangen van het Ne
derlandse bedrijfsleven tevens door
middel van aan de toekomstige con
cessionarissen te stellen voorwaar
den kunnen worden bevorderd. De
stichting zou in die voorwaarden
graag de bepaling opgenomen wil
len zien ,dat door de concessionaris
sen voor alle werkzaamheden, die
in kontrakt kunnen worden uitge
geven, ook aanvragen bij de Neder
landse bedrijven zullen worden in
gediend. Zulks op voorwaarde, dat
deze werkzaamheden ook aan Ne
derlandse bedrijven kunnen worden
gegund, indien deze konkurrerend
t.o.v. buitenlandse bedrijven kunnen
werken. Volgens prof. Zijlstra heeft
minister Andriessen dit in een on
derhoud met de stichting „een
bruikbaar aanknopingspunt" ge
noemd. Ook achtte de minister de
stichting „een goede gesprekspart-
Het stichtingsbestuur wees erop,
dat het bij dit alles gaat om de
meest uiteenlopende diensten op het
gebied van de toelevering. Gevraagd
of men ook denkt aan het zelf ex
ploreren van bodemschatten ant
woordde prof. Zijlstra ontkennend.
Wel zal de stichting bemiddelen bij
het verkrijgen van wetenschappelij
ke en technische steun in Delft en
bij andere universiteiten.
Prof. Zijlstra ontkende niet dat de
aktiviteiten van de stichting een
verkrappende invloed op de kapi
taalmarkt zullen uitoefenen. Ook de
gevolgen voor de arbeidsmarkt zul-
De deurwaarder begon te miau
wen en vervolgens stapte een ge
bruinde figuur de rechtszaal in tot
voor de groene tafel. Daarop ver
slikte de rechter zich en de ver
dachte knikte bevestigend: zo heette
hij inderdaad. Deze zoon van het
hemelse rijk had zich te buiten ge
gaan aan het vuurwater van Schie
dam, en vervolgens een landgenoot
beide spleetogen dichtgeslagen. Iets
dergelijks mag dan al door de ge
allieerden worden toegejuicht als 't
in groter verband gaat, hier kun
nen wij dat niet gedogen, want per
slot van rekening leven we in een
geordende maatschappij, waar van
links naar rechts wordt geschreven
en niet van boven naar beneden en
waar achter glazen ruiten de clivia's
het uitzicht belemmeren in plaats
van een papieren raamdichting.
Of de een bij Tsjang kaj Sjek
hoorde en de ander bii Mao tse
Toen werd tijdens de zitting niet
duidelijk, want de verdachte bleef
maar glimlachen en buigen naar
iedereen in de zaal en nu en dan be
gon hij te sjirpen als een jong vo
geltje .wanneer hij in de gaten kreeg
dat men het tegen hem had. Eigen
lijk was het een zielig manneke, dat
daar in het bankje stond. Een zwer
vertje dat in zijn klein lichaam toch
een groot verlangen moest hebben
naar het uitgestrekte maar onbe
reikbare vaderland. Hij veegde met
de rafelige mouw langs zijn neus en
gluurde naar de rechter, die zich zat
te verbazen hoe de verbalisant die
verklaringen uit deze lieden had
gekregen.
„Verstaat u Nederlands?" vroeg
de rechter.
De verdachte bewoog de lippen
wat op en neer en heen en weer,
alsof hij smakelijk op een pruimpje
sambal kauwde, maar hij deed het
terwijl hij de kaken stijf op elkaar
hield. Toen de man uitgesproken
was, herhaalde de rechter zijn
vraag, want de wet heeft hem tot
taak gegeven elke verdachte te ver
manen tot oplettendheid. De offi
cier bekeek de dagvaarding. Een
normaal Nederlander begrijpt dat
proza dikwijls niet eens op het eer
ste gezicht. Daarom droeg hij alleen
maar de korte inhoud voor: „Nou,
hij heeft die kameraad van hem een
opdoffer eggeven." Want officieren
kunnen ook wel gewoon praten, zon
der een hoop althansen en subsidi
airs en opzettelijkheden. Of dacht u
dat ze 's middags aan tafel zeiden:
„Vrouw, althans echtgenote, geef
me met voorbedachte rade die jus,
subsidiair dat vleesnat, eens aan?"
De rechter noemdë de naam van
het slachtoffer ,of probeerde ten
minste dat te doen. De verdachte
herhaalde die naam, wreef langs
zijn linkeroogje, en knikte bevesti
gend. Hij had dus bekend.
„Tien gulden of vijf dagen", eiste
de officier, want hij meende, dat
dat manneke het wel niet breed zou
hebben. De verdachte haalde de
schouders op. Dat ging hem boven
de kruin, waar eigenlijk een staart
had behoren te zitten. Met uitge
spreide vingers en opgeheven han
den herhaalde het C.M. dit requisi
toir. De verdachte begreep het. Hij
knikte tenminste bevestigend en be
gon weer te sjilpen.
Conform de eis stak de rechter ook
tien vingers op. De Chinees zei zo
iets van „Fietspomp' fietspomp" en
haalde een briefje van honderd uit
zijn broekzak. „Negentig terug",
ze hij, toen hij het op de groene
tafel legde.
We zouden wel eens willen weten
wat de griffier daar van opgeschre
ven heeft.
THANS GEVESTIGD:
len z.i. niet onbelangrijk zijn. „Al
met al worden er aan het Neder
lands economisch bestel een paar
dimensies toegevoegd", aldus Prof.
Zijlstra. Hij ontkende dat de stich
ting in feite een goed opgezette pres
siegroep zou willen zijn. „Het gaat
om het benutten en aktiveren van
de in ons land aanwezige potenties",
aldus prof. Zijlstra. „De stichting
is niet-commercieel, en zal zich als
de zaak goed draait weer terugtrek
ken.
De heer Keegstra, directeur van
stichting niet slechts de eenmalige
de Stichting, gaf nog enkele cijfers
die duidelijk maken om welke gro
te bedragen het bij de opsporing en
winning van olie en aardgas uit de
zeebodem gaat. De Engelsen hebben
voor een periode van zes jaar ten
behoeve van de exploratie 80 mil
joen pond uitgegeven. Het vervaar
digen van een booreiland kost 20 tot
30 miljoen gulden. Een booreiland in
werking vergt 40.000 per dag.
ASSURANTIE en FINANCIERINGSKANTOOR
KRUIJSEN - MEESTERS
julianasingel 41 „ook goed en goedkoop
VENRAY Tel. 1061 (04780) voor autoverzekering"
Ook nu nog concurerende autopremies.
Viijwel elk bedrag beschikbaar voor HYPOTHEEK, rente 5'/s°/o
Reeds geruime tijd doen de vak
bonden pogingen om de vijfdaagse
werkweek ook ingevoerd te krijgen
voor het personeel van winkelbe
drijven. Maar daar komt men niet
zo gemakkelijk uit zodat de behan
deling van een ontwerp-verordening
hiervoor in het hoofdbedrijfschap
detailhandel derhalve is uitgesteld.
Er is al wel een compromis-rege
ling tot stand gekomen met het
grootwinkelbedrijf en de coöperaties
waar de confessionele middenstands
bonden zich echter niet bij hebben
aangesloten. Voor de grootwinkel
bedrijven met hun meervoudige per-
soneelsbezitting ligt deze zaak na
tuurlijk ook wel wat eenvoudiger
dan voor de kleinere middenstands
zaken. Zij kunnen nog in zekere
mate een rouleersysteem toepassen,
waarbij ze hun werknemers (sters)
vrijwel volledig een vijfdaagse
werkweek kunnen garanderen, al is
hierbij niet iedere week de zater
dag als hun vrije dag inbegrepen.
Voor de middenstandszaken, met
hun meestal veel kleiner aantal
werknemers en dus niet of veel min
der de mogelijkheid tot instelling
van een rouleersysteem, ligt dit
veel moeilijker. Temeer, omdat de
zaterdag nog altijd als een van de
beste koopdagen wordt erkend, ter
wijl men lang niet in alle plaatsen
tot gezamenlijk sluiten op een ande
re dag kan komen.
De aandrang, die de vakbonden
desalniettemin uitoefenen, wekt in
middenstandskringen vooral nogal
irritatie op wegens het feit, dat
slechts een gering aantal van het
winkelpersoneel lid is van een vak
bond.
Deze ongeorganiseerden aanvaar
den meest de konsekwentie van hun
baan in een wikel; zij weten dat ze
zeker op zaterdag niet gemist kun
nen worden, zij stellen natuurlijk
ook wel prijs op een vijfdaagse
werkweek, maar willen de vrije dag
ook wel op maandag of een van de
andere werkdagen nemen of even
tueel in twee halve dagen en daar
is met de ondernemer altijd wel tot
overeenstemming te komen.
Maar de vakbonden blijven het
als hun taak zien om voor het win
kelpersoneel op zo mogelijk een
vrije zaterdag en anders minstens
op een vrije maandag aan tedringen.
Door deze aandrang is men er in
enkele branches al toe overgegaan
om dan op maandag gezamenlijk de
winkels te sluiten, maar in de eer
ste plaats houdt iedereen er zich
niet aan en in de tweede plaats lig
gen de omstandigheden per plaats
vaak verschillend. En een verorde
ning moet natuurlijk voor het gehe
le land gaan gelden.
Ook tegen een landelijke verorde
ning bestaan natuurlijk grote be
zwaren. Hun personeel bestaat vaak
uit niet meer dan één of twee da
mes, die juist op de zaterdag brood
nodig zijn in de winkel. De instel
ling van een vrije zaterdag voor
hun bedrijf zou hen zeker in hun
bestaan bedreigen.
Een bestaan, dat juist ook ge
bouwd is op het verlenen van ser
vice, op een goede persoonlijke be
handeling van de cliënt, zodat men
deze op een drukke koopdag als de
zaterdag niet te lang behoeft te laten
wachten. Zelfs wanneer deze win
kelier zijn zaak op een andere werk
dag de gehele dag gesloten zou moe
ten houden .betekent dat voor hem
een benadelig in zijn verkoopmoge
lijkheden. En dat alles terwijl het
er in deze tijd voor de kleinere mid-
denstandsbedrijven toch al niet ge
makkelijker op wordt om zich te
genover de grootwinkelbedrijven en
de warenhuizen te handhaven.
Het aandringen van de vakbonden
op een vrije zaterdag voor het win
kelpersoneel vormt daarom een we
zenlijke bedreiging voor het bestaan
van vele middenstandsbedrijven. He
laas werkt het grootwinkelbedrijf er
in zekere mate toe mee, dat uitein
delijk zo'n verordening toch afge
dwongen zal worden. Als een vijf
daagse week voor de winkels onver
mijdelijk is, dan zou men het com
promis wellicht 't best kunnen vin
den in een algehele sluiting op
maandag, al schikt dit ook weer
niet alle branches, zeker niet in de
levensmiddelensector. Maar een al
gehele sluiting op zaterdag wordt
toch ook door vrijwel niemand als
een goede oplossing gezien. Het is
een uiterst moeilijke dilemma,
waarvan men de oplossing eigenlijk
het best aan de winkeliers zelf kan
overlaten.
HET VOLLE LICHT OP DE
De mattige financiële uitkomst bij
de teelt van verschillende land
bouwgewassen is één van de rede
nen, dat de suikerbiet in het afge
lopen jaar opeens weer in het mid
delpunt van de belangstelling is ko
men te staan.
In 1964 immers stak de geldelijke
opbrengst bij de teelt van suiker
bieten vaak gunstig af bij die der
overige gewassen en velen willen
dan ook de teelt uitbreiden; onder
hen zijn er, die ondanks de schaar
se mankracht met optimisme beslui
ten tot een belangrijke vergroting
van hun areaal.
Hierdoor wordt opnieuw het be
wijs geleverd ,dat de suikerbiet de
basis van een gezond bedrijf kan
zijn.
Dat dit optimisme niet ongegrond
is, nu na 1963 de bietenprijs flink
verhoogd is, blijkt uit de ervarin
gen van de laatste paar jaren: de
uitzaai van hoog-eenkiemig precisie-
zaad, het deskundig gebruik van
middelen ter bestrijding van vele
onkruiden, de lange hak en de dun-
machine hebben het mogelijk ge
maakt met dezelfde of zelfs kleinere
arbeidsbezetting een groter opper
vlakte te telen dan vroeger.
Ook de oógstcapaciteit is door be-
drijfszekere rooimachines belangrijk
verhoogd, zodat in een geringer aan
tal werkbare najaarsdagen een veel
groter hoeveelheid bieten dan voor
heen kan woden gerooid en afge
voerd.
Ook onder deze omstandigheden
blijft een gerichte rassenkeuze van
belang. Uit één der tabellen van de
zojuist verschenen veertigste Be
schrijvende Rassenlijst blijkt, dat de
praktijk rasbewust kiest, zodat in
196 drie rassen Klein Wanzleben E,
Hilleshög Standaard Polyploid en
Klein Wanzleben Polybeta samen
nagenoeg 75 pet. van het areaal in
namen.
Deze bewuste rassenkeuze èn de
voortgaande rationalisatie van de
teelt geven het landbouwbedrijf ook
thans een hechte grondslag, waarbij
het volle licht valt op de financieel-
zekere suikerbiet.
Voor alle reparaties
Schoolstraat 30 Tel. 2389