Boerenleenbank r BEGROTINGS perikelen WEE van 40 naar 120 km p.u. Yoor jeugdsparen „Zilvervloot" met 10 procent Rijkspremie PRODUKTIEVE DERDE CONCILIEPERIODE SERVICE VERKOOP 100 GULDEN KOPEN 50 GULDEN GRATIS UITZOEKEN VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1964 No. 38 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG SPEEL EN MAAS lp i DEN MUNCKHOF N V. VENRAY WPPïfRT A H VOOR VPWPAY PM HM^TRPlfPN ADVERTENTIEPRIJS »Vi ot p. mm ABONNEMENTS- HUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 L<L#I\UL/AL/ V VJKJ 1\ V J-rlllXn I WIYIO 1 IA UIlLil PRIJS PER KWARTAAL 1.50 (buiten Venray 1.75 10.000 REIZIGERS In onze tijd, nu zovelen een auto hebben, miskent men dikwijls de betekenis van de spoorwegen, ook voor onze plaats. Misschien dat men vreemd op kijkt als men hoort dat op het station Venray per maand, afge zien van het groot aantal abonne menten, dat uitgegeven wordt, worden verkocht. 10.000 reizigers nog altijd ruim 10.000 kaartjes uit Venray, die gebruik maken van de opvolger van het ijzeren paard om in binnen- of naar bui tenland te reizen. Het aantal naar Venray reizenden is zeker zo groot. Deze miskenning is niet van deze tijd. Evenmin als Venray's vroede vaderen in de jaren 80 het belang van de spoorwegen erkend hebben, evenmin heeft dat dikwijls het na geslacht gedaan. Men kankerde over de dure paardentram, die men moest gaan aanschaffen toen het reizigersver- voer groter ging worden, ook al in verband met de vestiging van de twee psychiatrische inrichtingen. Men kankerde over Jeurissen met zijn kar omdat het vrachtvervoer van losse stukken zo lang tijd nodig had, mede door het overladen in Venlo en Nijmegen. Men kankerde na de oorlog op het slechte mate rieel wat op de lijn Nijmegen-Venlo werd gebruikt, kortom men krijgt zo nu en dan de indruk dat er een wrok bestaat tegen onze N.S., die men als een soort erfenis kan be schouwen van degenen, die vroe ger de spoorlijn naar een uithoek van onze gemeente verwezen. GROTE BETEKENIS En toch is de opkomst van onze plaats zonder de N.S. niet denkbaar. Natuurlijk speelde in de tachtiger jaren het reizigersver voer geen rol. Men was nog gewend ofwel met paard en kar, ofwel te voet naar de markten in Nijmegen of Venlo te gaan en degenen, die in die tijd ver der van huis moesten voor zaken waren in Venray op de vingers van een hand te tellen. Maar met de op komst van de landbouw, toen nog altijd het hoofdbestaan van onze ge meente kwam ook het vrachtver voer op. Kunstmest moest worden aangevoerd, stro, aardappelen, bie ten afgevoerd. Is de opkomst van Venray's land bouw mogelijk geweest zonder spoorwegen? De handel in land- bouwprodukten heeft in elk geval er danig van geprofiteerd en daar door mede ook de landbouw zelf. Was de ontginning van onze peel- vlakten mogelijk geweest, zonder spoorwegen? Een vraag, die al be antwoord wordt door een oud-vod je, dat men hier op het station nog gevonden heeft. Een gratis vervoer- bewijs van een werkloze uit het Groningerland, die hier voor de laatste wereldoorlog werd ingezet bij de Peelontginningen. Maar behalve de aanvoer van werkkrachten voor de latere ontgin- De aanleg van de Wanssumse ha ven, even voor de tweede wereld oorlog heeft veel van dit vervoer overgeheveld op het schip. Maar daar tegenover stond dat het reizi- gersvervoer toenam. Stond niet vlak voor die tweede wereldoorlog een plan op stapel om liefst 22 perso nentreinen in te leggen. DE OORLOG is ook aan de lijn NijmegenVenlo niet zonder meer voorbij gegaan. In het oorlogsverslag elders kan men lezen dat op zondag 17 september 1944 een trein beschoten werd nabij Oostrum. Het was een der laatste, die het baanvak bereed, voordat het frontlijn werd. Vernielden de Duitsers wat wis sels, de Engelsen schoven met hun bulldozers de hele lijn aan de kant, om er een pantserweg van te ma ken. En na de oorlog vond men niets terug dan wat stukken oud roest ,een vernielde onderbaan en een seinwezen, dat ternauwernood nog herkenbaai' was. We vinden het vandaag vanzelf sprekend in een van de modernste treinstellen te stappen, die over een prima stel rails de reiziger met 120 km snelheid in nog geen 26 minuten naar Nijmegen brengt. En we ver geten dat dit alles opgebouwd is moeten worden uit wat oude rom mel. Terwijl men nu stukken rail van 36 meter al aan elkaar last om een zo vlak mogelijk raildek te krij gen, lagen er toen stukken van 8 meter en korter .omdat men niets anders had. En het blijft een won der dat er toen slechts een trein ontspoorde. Wat hebben we gekankerd op het oude rommeltje, dat liep op „ons lijntje". Het leek ons of ze al de oudste spullen hier hadden ingezet. Maar de N.S. heeft zich „gewroken". Het hele baanvak is op zijn kop ge zet; de bochten verbreed, zodat met hogere snelheden gereden kon wor den; het seinwezen tot het modern ste in Nederland gemaakt met een centrale verkeersleiding in Nijme gen, die alle signalen en wissels op dit baanvak vanuit een stoel bedient en met het modernste dieselmate- rieel, wat er in ons land is. We heb ben ons ten rechte of ten onrech te na de oorlog als stiefkinderen der NS beschouwd, maar hier reed men al een jaar in de nieuwste coupé's, voordat die ook op de heel wat drukkere lijn Amsterdam Haarlem werden ingezet. En weer heeft de trein zijn steen tje letterlijk en figuurlijk bijgedra gen tot de wederopbouw en de uit bouw van Venray. Met 't reizigers- vervoer is na de oorlog ook het vrachtvervoer weer enorm toegeno men. Nu van industriële produkten, die de naam van Venray mede dank zij de NS uitdragen over heel de wereld. MODERN BAANVAK Het baanvak NijmegenVenlo is, ondanks het ene spoor, ondanks het feit dat het nog niet geëlectrificeerd is een van de modernste van ons land. Boven wezen we reeds op de centrale verkeersleiding, op de mo derne dieseltrekkers (kruissnelheid 120 km) en de dito treinstellen. Van 6 uur 's morgens tot 12 uur 's nachts kan men om het uur naar Ven lo en Nijmegen. Daartussendoor zijn er nog vier sneltreinen, die de rit in nog kor tere tijd afleggen. Spijtig is alleen dat Venray het nog steeds niet over zyn hart verkrijgen kan, hier stationsbus sen op te laten lopen, waardoor deze belangrijke treinen juist vanuit Venray onderbezet zijn. Een gevolg daarvan kan zijn dat bij een volgende dienstregeling de tussenstopplaats tussen Nijmegen en Venlo niet meer in Venray, maar b.v. in Boxmeer komt te liggen. Omdat Venray er zich schijnbaar niet voor interesseert. Naast deze personentreinen lopen overdag dan ook nog drie goederen treinen, zodat het baanvak overdag praktisch voortdurend in gebruik is. Daarnaast is dit baanvak ook nog belangrijk voor het goederenver voer van zuid- naar oost-nederland. Iedere nacht trekken minstens 20 zware en lange goederentreinen hun weg door 't Noord Limburgse land, zodat ook dan de lijn niet onbenut blijft. TOEKOMST Het baanvak NijmegenVenlo is ruim 80 jaren oud. De tijd is voor-: bij van het oude sissende locomo tiefje en de hoge wagons, waarin De derde zitting zal ,wat de uit eindelijke resultaten betreft, zeker de produktiefste van alle zittingen worden. Er is nl. in de voorgaande zittingen reeds gediscussieerd over enkele van de op de agenda staande schemata, terwijl andere onderwer pen in de tussenperiode sterk inge kort zijn. Drie belangrijke stukken, over de Kerk, het herderlijk ambt der bisschoppen en het oecumenis- me zullen praktisch zeker klaar ko men en afgekondigd worden. Het is nog niet bekend wanneer de derde zitting zal worden beslo ten. In ieder geval zal de sluiting voor de 29ste november vallen wan neer in Bombay het Eucharistisch Congres wordt gehouden. Gezien het grote aantal nog te behandelen onderwerpen in het Concilie houdt men in Rome nu reeds rekening met een vierde sessie. Deze zitting, wel ke dan de laatste zou kunnen zijn, is na Pasen 1965 gedacht en zou worden besloten op 29 juni, de feest dag van de apostelen Petrus en Paulus. Ook denkt men aan een af sluitende zitting in het najaar 1965. De agenda voor de derde zitting is bekend. Als eerste onderwerp zijn de vaders dinsdag 15 september met de behandeling van het schema over „de Kerk" begonnen, daarna vol gen: het herderlijk ambt der bis schoppen, het oecumenische en het schema over de Openbaring. Verder staan nog schemata over het Lekenapostolaat en Kerk en Wereld op de agenda. In kringen van de Concilievaders acht men het echter uitgesloten, dat de bespre king van de 2 laatste schemata nog voor 29 november zal kunnen be ginnen. Dit ondanks de reglementsaanvul ling van juli j.l. welke beoogt de discussies sneller te laten verlopen. Volgens een nieuwe bepaling moe ten nl. alle vaders ook de kar dinalen vijf dagen tevoren hun opmerkingen over bepaalde te be handelen onderwerpen indienen. De moderatoren van het Concilie kun nen dan voorstellen dat een of twee vaders ook namens anderen spre ken, wanneer blijkt, dat ze allemaal hetzelfde willen zeggen. Is discussie over een bepaald on derwerp afgesloten dan kan een vader namens 70 Concilevaders nog het woord krijgen. Vorig jaar kwam dit herhaaldelijk voor. Toen kon een vader nog het woord krijgen als hij namens 5 anderen sprak. men letterlijk en figuurlijk in moest stijgen. De tijd is voorbij dat men onderweg moest stoppen om water te tanken of voor een koe, die op de lijn lag. Voorbij de tijd dat men zich in een paardentram naar de statie liet rijden en dat overweg wachters uit hun huisjes moesten komen om de bomen dicht te draaien. Voorbij is de tijd dat paar den op hol sloegen als het ijzeren paard, sisend en stomend, voorbij kwam bonken met een „helse vaart" van zegge en schrijven 40 km. Voor bij de tijd dat heel Venray naar het station ging om de Koningin te zien die daar onder 'n groot baldakijn te pronk zat en de hulde van haar on derdanen in ontvangst nam. Nu schieten gestroomlijnde mon sters voorbij met een vaart van 120 km en rode knipperlichten waar schuwen voor zijn komst. De snel heid vraagt soms mensenlevens, maar brengt ook nieuw leven. Nieuw leven in een streek, die de spoorwegen moeilijk missen kan bij zijn uitbouw en opbouw Daarom jarige N.S. onze geluk wensen, met daarbij de wens dat zij ook in de toekomst een belang rijk aandeel bij mag dragen aan de vooruitgang van Noord-Limburg en Oost-Brabant Vlug, veilig envoordelig. En met een nieuwe fietsenberging, want nu kan men soms door de links en rechts neergegooide fietsen van haastige reizigers ternauwer nood de oude „statie" binnenkomen. COLLEGIALITEIT Over de eerste zes hoofdstukken van het schema vna de Kerk is in de vorige zittings reeds gestemd en zij zijn voor herziening naar de theologische commissie teruggezon den. Nu behoeft alleen over de twee laatste hoofdstukken en late re amendementen nog gediscus sieerd te worden. Het betreft de hoofdstukken over „Maria", vroeger een apart schema ,en het hoofdstuk „over de roeping tot heiligheid in de Kerk en de eenheid van de christenen met de Kerk in de he melse heerlijkheid". Het schema beslaat 220 pagina's. Naast de oorspronkelijke tekst staat de nieuwe wet met amendementen, opmerkingen en kritiek van de Con cilievaders tijdens de debatten over dit onderwerp in de vorige zitting (oktober 1963). Als zeer belangrijk onderdeel is in dit schema de opvatting van de col legialiteit pogenomen, d.w.z. over „het college van bisschoppen", de betrekkingen tussen Paus en bis schoppen en van de bisschoppen met de Paus binnen de goddelijke structuur van de Kerk. Over deze punten is uitgebreid gediscussieerd in de vorige zitting. Daarbij is o.m. een Kroonraad voor de Paus voor gesteld door kardinaal Alfrink. Over de collegialiteitsgedachte bleek bij opiniepeiling een „com munis opinio" te bestaan. Met over weldigende meerderheid keurden de Concilievaders de idee van de col- legialiteeit goed. Alle bisschoppen, zo oordeelden de vaders, moeten worden beschouwd als leden van het college van bisschoppen en dit college volgt het college van apos telen op en deelt met de Paus in het bestuur van de Kerk. Kardinaal Alfrink van Utrecht heeft evenals andere bisschoppen in de wereld, onlangs verklaard dat het schema in zijn herziene versie „goed" is. De meeste vaders kunnen tevre den zijn met dat gedeelte van de tekst dat handelt over de collegia liteit. Mgr. dr. J. A. E. van Dode- waard, bisschop van Haarlem en lid van de theologische commissie deel de na de laatste bijeenkomst van deze commissie nog mee ,dat de hele commissie, ook voorzitter kar dinaal Ottaviani en de secretaris, Mgr. Parente van het H. Officie, volledig akkoord gaan met de nieu we tekst. Na het schema over de Kerk volgt behandeling van het schema over „het herderlijk ambt der bisschop pen". Dit schema is in zijn huidige vorm een combinatie van twee vorige schemata: „over de Bisschoppen" en „over het bestuur der bisdommen". Alleen over amendementen moeten de Concilievaders nog discussiëren. Dan volgt de behandeling van het schema over het Oecumenisme. De vroegere hoofdstukken vier en vijf hiervan, resp. over de Joden en de godsdienstvrijheid, zullen als aparte verklaringen aan de Conci lievaders worden voorgelegd. Voor al over de verklaring „De Judeis" wordt discussie verwacht. Indien de moderatoren van het Concilie, de kardinalen Agagianian, Doepfner, Lercaro en Suenens, dit goed achten, kunnen de nog overge- Minister Witteveen van het minis terie van Financiën heeft deze week weer de begroting naar het Binnen hof gebracht. Het is een traditie. Telkenjare komt er een koffertje aan te pas. Dit jaar was het een nieuw. De directeur van de jubile rende staatsdrukkerij (150 jaar) heeft de minister van Financiën de ze week een spiksplinternieuw exemplaar aangeboden. Het is van kalfsperkament. De binnenkant is bekleed met nassaublauwe zijde. Wat zat er in dat koffertje? Een dikke bundel witte paperassen, die de naam dragen van: de rijksbegro ting. In deze papierwinkel staat be schreven het beleid, dat de regering de komende jaren denkt te gaan voeren. Als het parlement daar ten minste toestemming voor geeft. Die toestemming is een belangrijke voorwaarde. Het is het wezensken merk van de democratie. Daarom wordt gesproken van een „begro ting". De regering wikt, het parle ment beschikt, zou men kunnen zeggen. Er is intussen heel wat werk-van- maanden verzet, voordat de minis ter van Financiën de rijksbegroting naar de Tweede Kamer kan bren gen. De voorbereidigen voor een nieuwe begroting beginnen al drie maanden, nadat de vorige is inge diend. In december van ieder jaar vangen alle ambtenaren, die geld van het rijk beheren en uitgeven, aan met hun financiële wensen op papier te zetten voor een jaar, dat pas ruim 12 maanden later begint. Alles wordt overhoop gehaald. Vóór maart moeten alle wensen bij de afdeling comptabiliteit van het betreffende ministerie worden in geleverd. Dan gaat voor de eerste keer de bezem door de verlangens heen. De betrokken minister van een departement krijgt na verloop van tijd de resultaten van het werk van zijn afdeling comptabili teit voor zich. Ook de bewindsman schrapt vaak nog. Dan begint het „gevecht" pas goed. Het „gevecht" met de minister van Financiën, de beheerder van de schatkist. Meer dan wie ook weet bleven onderwerpen, teruggebracht tot voorstellen, zg. propositiones, aan het Concilie voor stemming worden voorgelegd. Dit zal tijdens de behandeling van de overige schemata kunnen ge beuren. Is er nog tijd over dan volgt na het schema over het Oecu menische „De Openbaring". Dit do cument is samengesteld nadat het schema over de Bronnen der Open baring op last van Paus Joannes tijdens de eerste zitting in 1962 werd teruggenomen. Vooraanstaande bijbelgeleerden vinden het stuk nog steeds verwer pelijk ,maar anderen achten het uitgesloten dat voldoende vaders een radicaal ander stuk zullen wen sen. Op de agenda staan dan nog twee schemata: het Lekenapostolaat en Kerk en Wereld, nu schema 13. tingen) het komende jaar binnen zullen stromen en welke uitgaven hij 't beste, welke inkomens (belas hij kan doen. Want evenals in een huisgezin is het ook in een volks huishouding zó, dat elke gulden maar één keer kan worden uitgege ven. Dergelijke begrotingsgesprek- ken tussen de minister van Finan ciën en zijn collega's zijn soms van zeer lange- duur. Zo wordt verteld, dat een van de vroegere ministers van defensie voor het begin van zo'n begrotingsgesprek bij de mi nister van Financiën informeerde of hij misschien zijn veldbed mee moest nemen. De hele voorbereiding van de be groting moet vóór 1 augustus beke ken zijn. Tussen die datum en Prins jesdag moeten namelijk nog de troonrede en de miljoenennota ge maakt worden. In de Troonrede kondigt de Koningin in het kort aan wat de belangrijkste regeringsplan nen voor het komende jaar zijn. Dat geldt min of meer ook voor de miljoenennota. Maar daar staat meer in. Er wordt bijvoorbeeld dieper ingegaan op de financiële en economische ontwikkeling in het fgelopen jaar en er wordt een dito-beschouwig in gegeven voor het komende jaar. Begroting, Troonrede en miljoenen nota zijn in de loop der jaren steeds belangrijker stukken geworden. Dat blijkt alleen al uit het feit, dat in de dagen van Koning Willem II de rijksbegroting beneden de 20 miljoen bleef. In onze dagen gaat zij de tien miljard gulden ver te boven. DE VOORNAAMSTE PUNTEN Nieuwe loonsverhogingen worden tot het uiterste beperkt. Voor minstens 95.000 woningen wordt vergunning afgegeven, waarvan 70.000 subsidie krijgen. De gemeenten krijgen iets meer te zeggen over de verdeling van de toegewezen bouwcontingenten. Draadomroep gaat verdwijnen, draadtelevisie er voor in de plaats komen. (Vervolg z.o.z.) DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 NEDERLANDSE SPOORWEGEN 80 JAAR IN VENRAY Nederland herdenkt dat het 125 jaren spoorwegen heeft. Met vrije retourtjes in de avonduren, met een douceurtje voor het spoorwegpersoneel, met herdenkingspockets. Het herdenkt hoe 125 jaren geleden de eerste trein tussen Amsterdam en Haarlem ging lopen ondanks de vele protesten van boeren en grond eigenaren, die vreesden dat vee en grond door het ijzeren paard in waarde zouden dalen. Het heeft dan nog bijna 45 jaren geduurd voordat ook Venray zijn ijzeren paard had. Want eerst op 1 mei 1883 werd in Venray het station geopend en konden inwoners van deze gemeente voortaan profiteren van de voordelen, die de nieuwe lijn NijmegenVenlo bood. GESCHIEDENIS ZOEK Zoals bij zoveel dingen in onze contreien ligt ook hier de geschiede nis van de totstandkoming van de ze spoorwegverbinding in het duis ter. Men weet uit verhalen van de schrijver Maas ,dat bij de aanleg van deze lijn het nogal ruw is toe gegaan, omdat het personeel van 't aannnemingsbedrijf dat de lijn moest leggen, uit een soort halve wilden bestond voor wie niets vei lig noch heilig was. En de traditie wil, dat Venray's vroede vaderen helemaal niet gebrand waren op dit ijzeren paard reden waarom men niet de minste moeite deed het sta tion wat dichter bij de kom der ge meente te brengen, integendeel zelfs de spoorlijn daar maar zover moge lijk vanaf schoof. Of dit de werke lijke reden is dat de reizgiers thans nog altijd met de stationsbus naar Oostrum moeten en de gemeente jaarlijks meer dan 30.000 op tafel moet leggen voor dit reizigersver- voer ,is een kwestie die een latere geschiedvorser maar eens uit moet maken. Feit is wel dat in 1883 het Venrayse station geopend is, tege lijk met dat van Venlo, Boxmeer en Cuyck. I ningen, is ook de aanvoer van ma terieel en kunstmest voor de eer- I ste ontginners belangrijk geweest. Datzelfde kan men zeggen voor handel en nijverheid, die langzaam maar zeker zich ontwikkelde. De opkomst van een cartonnagefabriek, een strohulzenfabriek was onmoge lijk geweest zonder spoorwegen, ze ker in een tijd, toen een vrachtwa gen nog zeldzaam was, maar ook de aan- en afvoer van stukgoederen, eertijds alleen per spoor, vormde een belangrijke hoeksteen voor de op komst van winkelstand en kleine ambachtsbedrijven. De geschiedenis van de spoorwe gen houdt nauw verband met de geschiedenis van onze plaats. Want Venray mag dan b.v. om zijn rust en landelijke omgeving uitverkoren zijn voor de vestiging van twee psy chiatrische inrichtingen, het feit, dat er een station in de buurt was, heeft de doorslag gegeven voor de ves tiging. En zouden Venray's onder wijsinstellingen niet van deze spoor lijn geprofiteerd hebben? In een tijd ,dat men maar in een auto stapt en wegrijdt, vergeet men wel eens dat het nog niet zo lang geleden is ,dat zowel de reiziger als het vrachtvervoer praktisch alleen gebruik kon maken van de spoor wegen en dat de tijden dat de laad- en losruimte op datzelfde station bijna te klein was voor alle wagons, die daar geladen en gelost werden, nog niet lang voorbij zijn. de spaarbank vaar iederéén Het is warm in Rome, waar de Eeuwige Stad te blakeren ligt in de gouden zon. En die schijnt op al die monsignori en kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders, die vanuit de gehele wereld weer naar hier gekomen zijn om het concilie voort te zetten. Met een pontificale H. Mis een concelebratie van de Paus en 24 Bis schoppen is de 3e zitting van het 2e Vaticaanse Concilie maan- dat heropend. DEZE UNIEKE SERVICE-VERKOOP IS MOGELIJK DOOR DE STERKE SAMENWERKING MET DE BEKEN DE "BORONET" FABRIEKEN EXPORT kleding nu verrassend voordelig l DOOR MIDDEL VAN EEN UNIEKE ook in de damesafdeling 1 jaar schriftelijke garantie. 1 jaar GRATIS onderhoud. THE COMfï ROYAL CLOTH FOR EXACTING MEN AND YOUNGSTERS UITSLUITEND DE BEPROEFDE "BORONET" KLEDING. ALLEENVERKOOP FIRMA LEIJGRAAf VENLO: Parade 40, tel. 5797 Breda: v. Coothplein- hoek Ginnekenstraat Eindhoven: Grote Berg 16 Arnhem: Kortestraat 3 Nijmegen: Lange Burchtstr. 60

Peel en Maas | 1964 | | pagina 1