Psychisch gestoorden in
Venray
Veilig Verkeer...
Hel dure rundvlees
Politierechter
Ontwikkelings
hulp in Sicilië
VRIJDAG 17 JUL 1964 No. 29
VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WPPïfRT A H VHOR VRWPAY PTV ADVERTENTIEPRIJS 8«/« ct. p. mm ABONNEMENTS-
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 rAjllDLiiU V vUlV V LrllAri 1 Efli L/lflO 1 IXLrlVull PRIJS PER KWARTAAL 1.50 (buiten Venray 1.75
VRAAGGESPREK MET DE
GENEESHEER-DIRECTEUR
VAN HUIZE SERVATIUS
Vraag:
Dr. Kroft als we goed zijn ge
ïnformeerd, is het bijna 6 jaren ge
leden dat ook Huize St. Servatius
evenals Huize St. Anna begonnen
is met de zgn. gezinsverpleging.
Hieronder wordt dan verstaan, dat
patiënten uit het pyschiatrisch zie
kenhuis, waarvan U geneesheer
directeur bent, niet alleen in Ven
ray se gezinnen zijn ondergebracht,
maar ook in Venrayse bedrijven
werken?
Zoudt U ons willen vertellen wat
nu het doel is van deze gezinsverple
ging en wat de bevindingen zijn van
de afgelopen 6 jaren.
Antwoord:
Inderdaad is op 11 augustus 1958
ook Huize Servatius begonnen met
de zgn. gezinsverpleging, wat dus
inhoudt dat patiënten uit ons psy
chiatrisch ziekenhuis worden onder
gebracht bij Venrayse families.
Gezinsverpleging is al oud. Be
kend is b.v. de Belgische plaats
Geel, waar geestelijk gestoorden al
eeuwen onderdak vinden bij de
milies in die plaats. Oorspronkelijk
werd dit gezien als een soort liefde
werk voor de in noodverkerende
mens, maar tegenwoordig ziet men
het meer als een bepaalde behan
delingsmethode. Het moderne psy
chiatrische ziekenhuis kent een gro
te verscheidenheid van behande
lingsmethoden. Iedereen in Venray
heeft b.v. wel eens gehoord van ar-
beidstherapie, creatieve therapie enz.
enz. Ze doen een voortdurend be
roep op de eigen aktiviteit van de
patient, die door zijn ziekte het nor
male kontakt met zijn medemensen
veelal verliest, geen belangstelling
meer heeft voor de buitenwereld en
dikwijls geen rekening houdt met
ander mensen. Toch moet die pa
tiënt weer terug in, wat men dan de
normale samenleving noemt.
De confrontatie met een normaal
gezin kan een gunstige werking op
de betrokkene hebben en meehel
pen de gestoorde betrekkingen tus
sen hem en zijn omgeving op te hef
fen.
Vraag:
Hierboven besprak U de „medi
sche" kant van de gezinsverpleging.
Kunt U ons iets meer zeggen over
de noodzakelijke medewerking, die
„Servatius" voor de gezinsverpleging
moet hebben van de Venrayse fa
milies?
Antwoord:
Toen met gezinsverpleging gestart
werd, bestond er aanvankelijk niet
veel animo. Men had schijnbaar lie
ver vrouwelijke patiënten van „St.
Anna", dan mannen. Maar toen de
eerste patiënten waren onderge
bracht en de kennismaking schijn
baar goed verlopen was, kwamen er
genoeg aanbiedingen.
Die zijn er tot heden altijd ge
weest en er is plaats genoeg voor de
50 patiënten, die thans in de gezins
verpleging zijn.
Het is U wellicht bekend dat deze
mensen overdag werken op de in
richting, waardoor het kontact met
de inrichting dus vrij sterk blijft en
van deze kant uit een goede controle
mogelijk is.
Vraag:
Dr. Kroft, U vertelde dat gezins
verpleging mede een gevolg is van
nieuwe behandelingsmethoden in de
psychiatrie. We willen ons in deze
voor leken moeilijke materie niet
verder verdiepen.
Maar zien we het juist, dat ook de
herbouw en de nieuwbouw van Hui
ze Servatius hiervan getuigen?
De ouderen onder ons herinneren
zich het vooroorlogse „gesticht", om
sloten door hoge hekken en hagen,
terwijl de na-oorlogse inrichting een
veel „opener" karakter heeft. Kunt
U ons hierover iets meer vertellen?
Antwoord:
U hebt zich waarschijnlijk nooit
realiseerd, waarom in Venray twee
psychiatrische inrichtingen zijn ge
komen. Rond 1900 was Venray een
rustig dorp, dat een beetje afzijdig
lag van de rest van de wereld, mid
den in de uitgestrekte Peel. Een
prachtige plaats om geesteszieken op
te bergen. Want toen was Huize Ser
vatius op de eerste plaats een be
waarplaats, waar patiënten, die in
de samenleving niet gehandhaafd
konden worden, beschutting en be
scherming vonden. Dank zij andere
inzichten, heeft zich de psychiatri
sche inrichting ontwikkeld tot een
ziekenhuis, waarin de ziekten van
de geest, d.w.z. stoornissen van het
psychisch leven, in vele gevallen
kunnen worden opgeheven of in hun
gevolgen kunnen worden beperkt,
door een vroegtijdige en juiste be
handeling. Een genezende behande
ling dus. Een en ander is het gevolg
van meer gespecialiseerde behande
ling, moderne behandelingsmetho
den, betere medicamenten en thera
pieën, die de eigen geestelijke
krachten van de patiënt mobiliseren.
Dit heeft tot gevolg dat het doel
van Huize Servatius thans is de pa
tiënt zijn plaats in de samenleving
te doen hernemen.
U weet dat thans het percentage
van patiënten, dat na behandeling
de inrichting verlaten kan, hersteld
of genoegzaam hersteld, rond de
75—80% ligt.
Geen opbergplaats meer, maar, om
het eens modem te zeggen: een
doorstromings-instituut, dat midden
in de maatschappij staat en daar
mede alle mogelijke kontakten
moet hebben. Dit is ook in de
nieuwbouw en herbouw tot uitdruk
king gebracht, vindt men terug in
eigen sportverenigingen en ook in
de gezinsverpleging.
Vraag:
De Venrayse mens is van kind-af-
aan min of meer vertrouwd met de
verpleging van psychisch gestoor
den. Ook al omdat meer dan 350
Venrayse mensen als verplegers of
technische werknemers in dienst
zijn van Huize Servatius.
Het is echter begrijpelijk dat men
sen, die zich in de laatste jaren in
Venray gevestigd hebben hier anders
tegenover staan. Wantrouwender
veelal, mede door wat men vrij ge
regeld in kranten en nieuwsberich
ten leest en hoort over misdrijven,
gepleegd door geestelijk gestoorden.
Wat is Uw mening hierover?
Antwoord:
Er bestaat in Nederland onvol
doende begrip over psychiatrische
patiënten. Al is de oude opvatting
dat psychisch gestoord zijn een straf
van God is of een bezeten zijn van
de duivel gelukkig verdwenen, toch
ziet „men" het nog te veel als iets
afschrikwekkends ,iets duisters, iets
onmenselijks
Psychisch gestoorden ziet men
niet als medemensen, maar als een
ander soort mensen. En men acht
het uitgesloten en dat volkomen
ten onrechte dat men zelf ooit zo
kan of zal worden.
Mede door onvoldoende voorlich
ting van de inrichtingen zelf over
dit onderwerp bestaat er een groot
wanbegrip, ook in Venray zelf, waar
men nogal eens gauw geneigd is
als er vreemde dingen gebeurd zijn
patiënten van een van de beide
inrichtingen de schuld te geven, al
hadden ze er part noch deel aan. De
zieke mens cok de zieken naar de
geest hebben recht op onze hulp,
op ons medeleven, op onze mense
lijkheid.
Het is ondoenlijk om in dit vraag
gesprek dat uiteraard kort moet
zijn aan te geven wat er in een
modern pyschiatrisch ziekenhuis
omgaat. Maar uit wat ik gezegd heb,
zal duidelijk zijn dat het maatschap
pelijk verkeer voor verschillende
patiënten nuttig en noodzakelijk is.
Daarom krijgen verschillenden van
hen verlof zich alleen buiten de in
richting te begeven, worden anderen
in de gezinsverpleging geplaatst e.d.
Dit brengt natuurlijk bepaalde risi
co's met zich, al moet men die niet
overdrijven. Want voordat toestem
ming gegeven wordt, is terdege be
keken of zulks verantwoord is en
bovendien wordt door voldoende
toezicht, zo veel als mogelijk is, ge
zorgd.
Ieder personeelslid van Huize Ser
vatius heeft b.v. de opdracht alles
te melden wat z.i. ongewenst is. Van
de andere kant moet mij van het
hart dat vele ouders, die zich mis
schien druk maken over mogelijke
risico's, het schijnbaar heel gewoon
vinden dat hun minderjarige kinde
ren de terreinen van Huize Serva
tius gebruiken als wandel- en speel
plaats. Dat dit pertinent onjuist is
en om risico's vraagt zal duidelijk
zijn.
Ik vertrouw dat dit vraagge
sprek iets weg zal nemen van het
wantrouwen en de angst, die men
heeft voor de patiënten buiten de
inrichtingen. Dit wantrouwen en die
angst zijn nadelig voor deze mensen.
GEWIJZIGDE
PRODUKTIE VERHOUDINGEN
ANDERE EETGEWOONTEN EN
GEMISTE KANSEN!
Op het ogenblik bestaat in Neder
land grote belangstelling voor de
vleesproduktie, zowel bij de consu
ment als bij de producent. De reden
ligt voor de hand: kort geleden be
reikten de prijzen van rundvlees bij
de slager een hoogte als nooit offi
cieel is genoteerd. Dank zij de wat
ruimer invoer is de top al weer
voorbij, maar de prijs blijft hoog,
met name die van rundvlees.
Te hoog? Dat is moeilijk te zeggen.
Voor de consumenten uit de groep
met de lage inkomens zeker, maar
dat wil nog niet zeggen, dat de prijs
economisch gezien te hoog was. De
producent, met name de kalvermes-
ter, had eindelijk weer eens een goe
de tijd, maar als wij zijn gemiddelde
winst over de laatste drie jaar be
rekenen is hij er toch niet rijk van
geworden.
OVERAL SCHAARSTE
In de gehele E.E.G. heerst nog een
tekort aan rundvlees. Argentinië
kon wegens droogte niet voldoende
leveren en dus togen de Franse in
kopers naar de Verenigde Staten.
Voor het eerst in de geschiedenis
voerde Frankrijk rechtstreeks uit
Amerika grote hoeveelheden rund
vlees in, dit jaar reeds 25.000 ton,
zodat de verhouding tussen Frank
rijk en Amerika opeens verbeterde!
Tot dusver had Frankrijk vaak
een overschot aan rundvlees gehad;
dit schijnt voorlopig wel voorbij te
zijn. Engeland is traditioneel impor
teur van vreemd vlees en Nederland
ook. Italië en Duitsland eveneens.
Er is dus schaarste in de E.E.G. en
zeker mag men zeggen, dat de nieu
we Europese regeling tot doel heeft
de produktie te bevorderen. Dat ge
schiedt doordat een interventieprijs
is vastgesteld, die een bodem in de
markt legt. In zekere zin is dit wel
een bescherming van de producent,
maar het belang van de consument
komt er toch niet mee in het ge
drang, zoals vaak wordt betoogd.
De reden is, dat men in derde lan
den wel goedkoper rundvlees kan
kopen, maar dat verandert niets aan
de hoge prijzen voor eerste kwali
teit. Het Amerikaanse vee wordt zó
intensief met granen gemest, dat het
naar onze smaak veel te vet is. Eer
ste kwaliteit vlees komt daar niet of
bijna niet vandaan. Argentinië is
tijdelijk uitgeschakeld en Denemar
ken, dat traditionele leverancier
van Engeland is, zou de schaarste op
de Euromarkt nauwelijks kunnen
beïnvloeden.
NIEUWE WEGEN?
Omdat wij voor eerste kwaliteit
vlees aangewezen zijn op de Euro
pese produktie, heeft men gezegd,
dat die produktie dan maar eens no
dig nieuwe wegen in moet slaan. In
plaats van onze zwartbonten, blaar
koppen en roodbonten moest men
gaan kruizen met uitheemse vlees
rassen. Nog beter zou het zijn die
vleesrassen hier in te voeren en te
fokken.
Wat is hiervan waar? Het is mo
gelijk, dat een wat sterk in de
melkrichting gefokte veestapel, wan
neer de koeien gedekt werden door
een stier van een vleesras, kalveren
zouden geven die wat meer aanleg
hebben voor vleesvorming. De krui
singen en hun mogelijkheden willen
wij dus niet bij voorbaat afkeuren,
al moet nog worden afgewacht of
zij ooit van betekenis zullen worden.
De vleesrassen (Charolais, Short
horn enz.) kunnen ons echter hele
maal niet helpen. De consument, die
wel eens plaatjes heeft gezien van
deze jvleeskolossen meent, dat zij
bijzonder goedkoop en goed vlees
produceren. Niets is echter minder
waar. De kwaliteit hangt nauw sa
men met de leeftijd en de voeding.
Maar de opfok is duur en eer zo'n
dier zijn maximale spierontwikke-
ling heeft bereikt (spieren zijn
vlees), zijn enige jaren voorbij ge
gaan. Dat zou onder onze omstandig
heden de vleesproduktie peperduur
maken.
TWEE RUGGEN UIT ééN
VARKEN
Vroeger werd ons geleerd, dat het
onmogelijk was twee ruggen uit één
varken te snijden. Men kon koeien
óf in de melkrichting fokken, óf in
de vleesrichting, niet in beide. In
werkelijkheid kunnen de eigen
schappen vlees en melk even goed
samen gaan als blond haar en blau
we ogen bij de mens.
Wel kan men het zo aansturen op
een groot lichaam, dat men geen ge
legenheid heeft de melkproduktie te
verbeteren en zo komt het, dat er
vleesrassen zijn die niet of nauwe
lijks nog melk genoeg geven om de
eigen kalveren te voeden. Maar als
het om werkelijk eerste kwaliteit
vlees gaat zijn onze Nederlandse
veeslagen (uitzonderingen daargela
ten) bijzonder geschikt. Ook in Bel
gië heeft men grote rassen, die veel
vlees leveren en toch een hoge ge
middelde melkproductie bereiken.
De twee ruggen zijn dus inderdaad
wel mogelijk. Zelfs kan men zeg
gen, dat ons melkvee beter vlees le
vert dan vele vleesrassen. De con
sument wil nl. mager vlees en niet
te veel vet. Dan moet men een rund
hebben dat goed bespierd is, maar
niet een dier dat geen melkvorming
in aanleg kent. Deze biologische wet
kan men niet veronachtzamen. Er
is echter nog een tweede.
GERING PRODUKTIEVERMOGEN
Een kip kan in één jaar 200 en
meer nakomelingen krijgen. Een
varken enige tientallen. Het rund
echter maar één, in normale geval
len. Vandaar dat snelle omschake
ling op grote vleesproduktie tot de
onmogelijkheden behoort. Men zou
daarmee de eigen veestapel eenvou
dig uitroeien. Wél kan men zich af
vragen, of het goed is een kalf te
mesten in plaats van een rund van
één of twee jaar. Als het laatste
voordeliger is zal dat zeker meer in
gang vinden.
Tot voor kort was de vetweiderij
geen lucratieve bezigheid. Men zocht
het dus meer en meer in de melk
produktie. Wanneer de vleesprijzen
lange tijd goed op peil blijven zal
men zeker overschakelen naar de
vetweiderij, temeer daar zij zeer
weinig arbeid vraagt. Een andere
oplossing is er niet. Het werk, de in
vesteringen en de risico's moeten nu
eenmaal betaald worden. En alle
waar is naar zijn geld in de vlees
sector. Eerste kwaliteit kan nergens
ter wereld goedkoop voortgebracht
worden.
EN DE CONSUMENT DAN?
De consument die per se de beste
kwaliteit wenst, zal daarvoor voor
taan. meer moeten betalen dan vroe
ger. Er zijn echter ook mindere kwa
liteiten, die echt niet minderwaardig
zijn. Zij moeten nu eenmaal gegeten
worden, omdat het anders zo ver zou
komen dat wij van het hele beest
maar 10 pet. opaten en de rest weg
gooiden. Dat kan nu eenmaal niet.
Op dit gebied zou de consument nog
heel wat meer voorlichting kunnen
ontvangen. Nog kort geleden werden
de hoge vleesprijzen voor de t.v. be
sproken. Men merkte toen op, dat
kip, vis en eieren toch bepaald niet
duur waren. Maar de commentator
besloot de uitzending met de opmer
king, dat die vervangingsmiddelen
wel goedkoop waren, maar het zo
slecht deden als vervangingsmiddel
voor vlees op de tafel.
Ja, als het zó ver zou komen, dat
men zelfs na het eten van kip of vis
nóg rundvlees zou verlangen, dan
zouden wij ons toch moeten afvragen
waar men heen wil. Uit een oogpunt
van voeding zou dat dwaasheid zijn.
Zelfs eieren zijn een volwaardig
vervangingsmiddel voor vlees en hoe
goedkoop waren ze niet! Dat de
huisvrouw er geen jus van kan ma
ken is waar, maar daarvoor is nu
ook weer niet het duurste vlees no
dig.
Het is dus bepaald onjuist de ho
ge vleesprijzen te wijten aan fouten
van de veehouder of de regering.
Het is een ontwikkeling die ener
zijds samenhangt met de internatio
nale marktsituatie, anderzijds met
de veranderde vraag van de verbrui
ker. Bezien wij tenslotte de zaak
van de agrarische kant, dan moet
gezegd worden, dat te weinig is ge
wezen op de waarde van kip (slacht-
kuikens). Hier had een zeer inten
sieve collectieve reclame het gebruik
blijvend kunnen vergroten en dat dit
nodig is zal vermoedelijk spoedig
genoeg blijken. Ook het ei is onvol
doende naar voren gebracht als vol
waardige vleesvervanger. En door
dat het goedkopere varkensvlees en
de nog goedkopere vis óók uitkomst
brachten, zijn hier wellicht tóch
kansen gemist. Dat men nu nog ver
wijten krijgt van de consument is
echter onnodig.
VEILIG OP VAKANTIE
Er zijn automobilisten, die wan
neer zij op vakantie gaan, zichzelf
en hun voertuig uitrusten met de
meest uitlopende attributen zoals
gemakkelijke schoenen, een rugge-
steuntje tegen pijn van het lange
zitten, een leuk bloemvaas je voor
tegen de voorruit, een magnetische
sigarettenetui voor op het dashbord,
wie weet een mascotte voor de ach
terruit, een transitosrradio tegen de
verveling van de lange ritten, een
speciale steun voor de nek van de
passagier, enz., enz. Op zichzelf
steekt daar helemaal geen kwad in
dit soort artikelen kunnen de reis
inderdaad in vele opzichten veraan
genamen ,zij het ook, dat mascottes
het zicht nogal gevaarlijk kunnen
hinderen.
Maar toch dringt 't Verbond voor
Veilig Verkeer er tijdens deze zo
mermaanden bij de automobilisten
vakantiegangers op aan om wellicht
in plaats van of in elk geval naast
al deze nogal luxueuse attributen
voor de auto iets aan te schaffen,
waarvan men niet alleen op de va-
kantierit, maar ook daarna veel ple
zier zal hebben; iets dat eigenlijk
een dringende noodzaak is in de wa
gen van iedere automobilist met ge
voel voor verantwoording veilig
heidsgordels. Gordels, die de chauf
feur en vooral de passagiers naast
hem en achter hem kunnen be
schermen tegen zware verwondin
gen of wie weet zelfs tegen de dood
tengevolge van ongelukken.
Zware verwondingen, die moge
lijk de dood tengevolge hebben, ont
staan bij verkeersongelukken veelal,
doordat de inzittenden van het voer
tuig bij een plotselinge botsing, bij
hevig afremmen of bij over de kop
slaan uit de wagen worden geslin
gerd of tegen harde, scherpe voor
werpen in het interieur van de auto
worden gedrukt. Een veiligheidsgor
del met een zekere elasticiteit, die
het lichaam kan tegenhouden in de
plotselinge beweging naar voren of
die het lichaam in elk geval binnen
de wagen houdt, kan in de meeste
gevallen verwondingen voorkomen
of deze in elk geval in hoge mate
verzachten. Het is wetenschappelijk
vastgesteld, dat gebruik van veilig
heidsgordels het risico van dodelijke
verwondingen vermindert met 60-70
procent.
Het Verbond voor Veilig Verkeer
acht het daarom de plicht van iede
re automobilist om zowel op de be
stuurdersplaats als op de plaatsen
van de passagiers op de voor- en
achterbank van de wagen veilig
heidsgordels aan te brengen van een
type, dat is voorzien van het oranje
goedkeuringsmerk van het RAI-
TNO Instituut te Delft. Het behoeft
nauwelijks uitleg, dat deugdelijke
veiligheidsgordels de voorrang die
nen te hebben op andere accessoires,
hoe nuttig en aangenaam deze an
der accessoires ook mogen zijn.
Wanneer men zijn wagen voorziet
van veiligheidsgordels, kan men
normaal gesproken met een gerust
hart op reis gaan, heeft men bij wij
ze van spreken een gedeeltelijke
levensverzekering afgesloten. Er zijn
zelfs landen, waarin de levensver
zekeringsmaatschappijen lagere reis
verzekeringspremies berekenen, als
de verzekerde zijn auto heeft uitge
rust met veiligheidsgordels. Zegt u
dat niet genoeg?
De juffrouw die getuigen moest, zag
er uit als een lucifer, en zelfs als
zij in het modernste en gewaagdste
toploze badpak was verschenen zou
de fantasierijkste verslaggever niet
durven beweren dat zij ook maar
iets had van wat de Amerikanen zo
treffend sex appeal noemen. Per slot
van rekening echter kon ze daar
zelf niets aan doen. En aangezien
haar permanente sacharijnigheid 'n
gevolg was van het minderwaardig
heidscomplex, dat op zijn beurt wel
licht was veroorzaakt door haar vol
komen gebrek aan charme, kan men
haar eigenlijk ook een zekere ma
te van stroefheid in maar doen en
laten niet verwijten. Zo dachten de
buurweduwen er evenwel niet over.
Zij hadden maling aan mono-kini-
mode en Freud en vulden hun dagen
met voortdurend gescheld op de ge
tuige, die houterig voor de groene
tafel stond te zweren, als een levend
geworden lucifer in afgebrande sta
tus.
De buurweduwen schudden hun
hoofden met onschuldige gebaren.
Zij trachtten de rechter wijs te
maken dat zij blanke zwanen waren,
maar volgens de getuige waren zij
niets anders dan grauwe gieren, die
aasden op haar eer en goede naam.
„Al vier keer hebben zij mijn eer
stuk gemaakt" getuigde zij klagerig
„maar de vijfde keer zeg ik: daar
haal ik de politie bij in".
Welnu, de politie was er bij in
gehaald. En die had ook de tweede
getuige opgeduikeld, 'n smalle jon
geman, die na het afleggen van de
eed met twee vingers omhoog bleef
staan, alsof hij nog op de bewaar
school zat. „Doe dat handje maar
weg" zei de officier.
Deze getuige hing een omstandig
verhaal op over de ketting, die net
van zijn fiets liep toen de scheld
partij op een hoogtepunt was. Hij
wou zelfs met alle geweld onder ede
verklaren waar hij de fiets had ge
kocht, en hoeveel last hij nu al van
die ketting had gehad. Maar de po
litierechter beteugelde de hollende
woordenstroom. De jongeman had
te verklaren wat hij had gehoord en
verder niets.
Nu, dat bleek genoeg te zijn. Niet
alleen hadden de buurweduwen op
grove wijze elk gevoel voor hygiëne
van de kant van de eerste getuige
in twijfel getrokken, maar bovendien
hadden ze gezegd: „de vlooien dan
sen om je heen....". Onwillekeurig
keek iedereen in de rechtszaal naar
de omgeving van de beledigde getui
ge, maar wij kunnen met de hand
op het hart verklaren dat er niets
rondsprong, hoewel even later ieder
een zich heimelijk begon te krab
ben. Maar dat zal wel suggestie ge
weest zijn.
De belediging was bewezen. Maar
er was nog een moeilijkheid. De
splinterige juffrouw zei, dat beide
vrouwen hadden gescholden. De jon
geman verklaarde dat hij de mond
van de ene verdachte heen en weer
had zien gaan op de cadans van de
beledigende woorden. Van de andere
dame had hij dat niet opgemerkt.
Zodat die moest worden vrijgespro
ken, wegens gebrek aan bewijs. Een
getuige is immers niet voldoende
in ons Nederlands recht. De andere
juffrouw kreeg vijtien gulden boete.
„Wij zijn weduwen meneer de rech
ter, wij hebben het ook niet ge
makkelijk" zeiden ze nog.
De rechter wilde dat wel aanne
men, maar dat kan nooit een gel
dige reden zijn om, wat de getuige
noemde „dag en nacht te liggen
schelden". De vrouwen gingen de
zaal uit vol grommende ontevreden
heid. Maar de luciferachtige getuige
hipte er als een opvlammend fos-
forstokje achteraan.
„U hebt mij de kroon weer op
't hoofd gezet, edelachtbare" zei ze
dankbaar. Ze straalde zichtbaar
licht uit.
PATER DUYNSTEE VECHT
TEGEN DE BIERKAAI
Om te gaan werken voor de ver
heffing van 't Siciliaanse volk moet
men gek, heilig of minstens idealist
zijn, want men hoeft er niet te re
kenen op hulp van de overheid, van
Kerk en Staat en evenmin op succes.
Maar al ontkent pater Salvinus
Duynstee ofm alle drie kwalificaties,
toch werkt hij al jaar en dag in 't
centrum en oostelijk deel van Sicilië
en verschaft hij daar wat men te
genwoordig als ontwikkelingshulp
betitelt.
Wij hebben 'n kort gesprek gehad
met de Franciscaan, die met zijn
magere spitse gezicht en het tengere
gebouwde lichaam', veel meer op
het proto-type van een Jezuiet lijkt.
Deze Pater, afkomstig uit Nijme
gen, heeft in Venray op het Gymna
sium gestudeerd en is als frater nog
enige jaren in het Patersklooster
„gehuisvest" geweest.
Nerveus en snel spreekt hij over
de moeilijkheden van het Siciliaanse
leven. Heel beknopt noemt hij de
grote moeilijkheden van Sicilië: stel
selmatige verwaarlozing door de
overheid, die ver weg in Rome ze
telt, paternalisme van de dunne,
leidende bovenlaag van grootgrond
bezitters, uitbuiting door corrupte
politici. Van de zijde der Kerk is
weinig of geen steun te verwachten,
omdat onder de clerus nog ideeën
heersen, welke hier in de 19e eeuw
al geen opgeld meer deden. Het volk
zelf is dom, voornamelijk dom ge
houden. Het analphabetisme is er
groot, de gebondenheid aan oude
tradities - welke vaak alle zin en
redelijkheid verloren hebben - ook.
Er heerst armoede van een soort,
die 'Nederland nauwelijks gekend
heeft. Heel het levenspatroon is er
een van machteloosheid, uitzichtloos
heid.
En in deze situatie werkt pater
Duynstee, met een paar Italiaanse
en Siciliaanse helpers en helpsters,
aan wat hij zelf noemt „mentaliteits
verandering". Hij is al een paar keer
verhuisd, meestal vanweg een bis
schop, die de buitenlanders niet lust.
Ze zijn niet allemaal hetzelfde, zegt
pater Duynstee, met enkele bis
schoppen is werkelijk wel wat te
beginnen. Met een van hen is hij
vorige maand een paar dagen in
Nederland geweest om belangstel
ling te wekken voor een der sleu
telproblemen voor een betere toe
komst voor de Sicilianen: de pries
teropleiding.
Deze bisschop. Mgr. Carmelo Can-
zonieri, is de herder van Caitagi-
rone, de plaats waar het voornaam
ste centrum van pater Duynstee's
ontwikkelingswerk is gevestigd.
Er zijn er nog twee, n.l. in Palma
de Monte Chiarlo. Het ontwikke
lingswerk, gefinancierd door het
buitenland (Kerk en Staat in Sici
lië hebben wel hulp toegezegd, maar
nooit gegeven) richt zich vooral op
het dagelijks contact met de bewo
ners, die stapje voor stapje voorbe
reid worden op nieuwe levensnor
men, b.v. om niet meer het vuil uit
het raam op straat te gooien maar
het in een doos of kist te doen, die
later opgehaald wordt.
De gemeentelijke reinigingsdienst
is een onbekende luxe, die per wijk
door de bewoners zelf georganiseerd
moet worden. Er wordt schrijfles ge
geven. Er is een emigratiedienst om
jonge Sicilianen werk te bezorgen
elders.
Er wordt gediscussieerd over het
huwelijk, over opvoeding, eigenlijk
over alles, dat kan bijdragen om 't
peil van de mensen beetje voor beet
je op te vijzelen.
Pater Duynstee wilde geen col
lectebusje onder dit artikel nangen,
maar mocht U van hem noren en
iets voor zijn werk willen doen, dan
zult u daarvoor wel eens de gele
genheid krijgen.