Psychisch gestoorden in Venray Veilig Verkeer... Hel dure rundvlees Politierechter Ontwikkelings hulp in Sicilië VRIJDAG 17 JUL 1964 No. 29 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WPPïfRT A H VHOR VRWPAY PTV ADVERTENTIEPRIJS 8«/« ct. p. mm ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 rAjllDLiiU V vUlV V LrllAri 1 Efli L/lflO 1 IXLrlVull PRIJS PER KWARTAAL 1.50 (buiten Venray 1.75 VRAAGGESPREK MET DE GENEESHEER-DIRECTEUR VAN HUIZE SERVATIUS Vraag: Dr. Kroft als we goed zijn ge ïnformeerd, is het bijna 6 jaren ge leden dat ook Huize St. Servatius evenals Huize St. Anna begonnen is met de zgn. gezinsverpleging. Hieronder wordt dan verstaan, dat patiënten uit het pyschiatrisch zie kenhuis, waarvan U geneesheer directeur bent, niet alleen in Ven ray se gezinnen zijn ondergebracht, maar ook in Venrayse bedrijven werken? Zoudt U ons willen vertellen wat nu het doel is van deze gezinsverple ging en wat de bevindingen zijn van de afgelopen 6 jaren. Antwoord: Inderdaad is op 11 augustus 1958 ook Huize Servatius begonnen met de zgn. gezinsverpleging, wat dus inhoudt dat patiënten uit ons psy chiatrisch ziekenhuis worden onder gebracht bij Venrayse families. Gezinsverpleging is al oud. Be kend is b.v. de Belgische plaats Geel, waar geestelijk gestoorden al eeuwen onderdak vinden bij de milies in die plaats. Oorspronkelijk werd dit gezien als een soort liefde werk voor de in noodverkerende mens, maar tegenwoordig ziet men het meer als een bepaalde behan delingsmethode. Het moderne psy chiatrische ziekenhuis kent een gro te verscheidenheid van behande lingsmethoden. Iedereen in Venray heeft b.v. wel eens gehoord van ar- beidstherapie, creatieve therapie enz. enz. Ze doen een voortdurend be roep op de eigen aktiviteit van de patient, die door zijn ziekte het nor male kontakt met zijn medemensen veelal verliest, geen belangstelling meer heeft voor de buitenwereld en dikwijls geen rekening houdt met ander mensen. Toch moet die pa tiënt weer terug in, wat men dan de normale samenleving noemt. De confrontatie met een normaal gezin kan een gunstige werking op de betrokkene hebben en meehel pen de gestoorde betrekkingen tus sen hem en zijn omgeving op te hef fen. Vraag: Hierboven besprak U de „medi sche" kant van de gezinsverpleging. Kunt U ons iets meer zeggen over de noodzakelijke medewerking, die „Servatius" voor de gezinsverpleging moet hebben van de Venrayse fa milies? Antwoord: Toen met gezinsverpleging gestart werd, bestond er aanvankelijk niet veel animo. Men had schijnbaar lie ver vrouwelijke patiënten van „St. Anna", dan mannen. Maar toen de eerste patiënten waren onderge bracht en de kennismaking schijn baar goed verlopen was, kwamen er genoeg aanbiedingen. Die zijn er tot heden altijd ge weest en er is plaats genoeg voor de 50 patiënten, die thans in de gezins verpleging zijn. Het is U wellicht bekend dat deze mensen overdag werken op de in richting, waardoor het kontact met de inrichting dus vrij sterk blijft en van deze kant uit een goede controle mogelijk is. Vraag: Dr. Kroft, U vertelde dat gezins verpleging mede een gevolg is van nieuwe behandelingsmethoden in de psychiatrie. We willen ons in deze voor leken moeilijke materie niet verder verdiepen. Maar zien we het juist, dat ook de herbouw en de nieuwbouw van Hui ze Servatius hiervan getuigen? De ouderen onder ons herinneren zich het vooroorlogse „gesticht", om sloten door hoge hekken en hagen, terwijl de na-oorlogse inrichting een veel „opener" karakter heeft. Kunt U ons hierover iets meer vertellen? Antwoord: U hebt zich waarschijnlijk nooit realiseerd, waarom in Venray twee psychiatrische inrichtingen zijn ge komen. Rond 1900 was Venray een rustig dorp, dat een beetje afzijdig lag van de rest van de wereld, mid den in de uitgestrekte Peel. Een prachtige plaats om geesteszieken op te bergen. Want toen was Huize Ser vatius op de eerste plaats een be waarplaats, waar patiënten, die in de samenleving niet gehandhaafd konden worden, beschutting en be scherming vonden. Dank zij andere inzichten, heeft zich de psychiatri sche inrichting ontwikkeld tot een ziekenhuis, waarin de ziekten van de geest, d.w.z. stoornissen van het psychisch leven, in vele gevallen kunnen worden opgeheven of in hun gevolgen kunnen worden beperkt, door een vroegtijdige en juiste be handeling. Een genezende behande ling dus. Een en ander is het gevolg van meer gespecialiseerde behande ling, moderne behandelingsmetho den, betere medicamenten en thera pieën, die de eigen geestelijke krachten van de patiënt mobiliseren. Dit heeft tot gevolg dat het doel van Huize Servatius thans is de pa tiënt zijn plaats in de samenleving te doen hernemen. U weet dat thans het percentage van patiënten, dat na behandeling de inrichting verlaten kan, hersteld of genoegzaam hersteld, rond de 75—80% ligt. Geen opbergplaats meer, maar, om het eens modem te zeggen: een doorstromings-instituut, dat midden in de maatschappij staat en daar mede alle mogelijke kontakten moet hebben. Dit is ook in de nieuwbouw en herbouw tot uitdruk king gebracht, vindt men terug in eigen sportverenigingen en ook in de gezinsverpleging. Vraag: De Venrayse mens is van kind-af- aan min of meer vertrouwd met de verpleging van psychisch gestoor den. Ook al omdat meer dan 350 Venrayse mensen als verplegers of technische werknemers in dienst zijn van Huize Servatius. Het is echter begrijpelijk dat men sen, die zich in de laatste jaren in Venray gevestigd hebben hier anders tegenover staan. Wantrouwender veelal, mede door wat men vrij ge regeld in kranten en nieuwsberich ten leest en hoort over misdrijven, gepleegd door geestelijk gestoorden. Wat is Uw mening hierover? Antwoord: Er bestaat in Nederland onvol doende begrip over psychiatrische patiënten. Al is de oude opvatting dat psychisch gestoord zijn een straf van God is of een bezeten zijn van de duivel gelukkig verdwenen, toch ziet „men" het nog te veel als iets afschrikwekkends ,iets duisters, iets onmenselijks Psychisch gestoorden ziet men niet als medemensen, maar als een ander soort mensen. En men acht het uitgesloten en dat volkomen ten onrechte dat men zelf ooit zo kan of zal worden. Mede door onvoldoende voorlich ting van de inrichtingen zelf over dit onderwerp bestaat er een groot wanbegrip, ook in Venray zelf, waar men nogal eens gauw geneigd is als er vreemde dingen gebeurd zijn patiënten van een van de beide inrichtingen de schuld te geven, al hadden ze er part noch deel aan. De zieke mens cok de zieken naar de geest hebben recht op onze hulp, op ons medeleven, op onze mense lijkheid. Het is ondoenlijk om in dit vraag gesprek dat uiteraard kort moet zijn aan te geven wat er in een modern pyschiatrisch ziekenhuis omgaat. Maar uit wat ik gezegd heb, zal duidelijk zijn dat het maatschap pelijk verkeer voor verschillende patiënten nuttig en noodzakelijk is. Daarom krijgen verschillenden van hen verlof zich alleen buiten de in richting te begeven, worden anderen in de gezinsverpleging geplaatst e.d. Dit brengt natuurlijk bepaalde risi co's met zich, al moet men die niet overdrijven. Want voordat toestem ming gegeven wordt, is terdege be keken of zulks verantwoord is en bovendien wordt door voldoende toezicht, zo veel als mogelijk is, ge zorgd. Ieder personeelslid van Huize Ser vatius heeft b.v. de opdracht alles te melden wat z.i. ongewenst is. Van de andere kant moet mij van het hart dat vele ouders, die zich mis schien druk maken over mogelijke risico's, het schijnbaar heel gewoon vinden dat hun minderjarige kinde ren de terreinen van Huize Serva tius gebruiken als wandel- en speel plaats. Dat dit pertinent onjuist is en om risico's vraagt zal duidelijk zijn. Ik vertrouw dat dit vraagge sprek iets weg zal nemen van het wantrouwen en de angst, die men heeft voor de patiënten buiten de inrichtingen. Dit wantrouwen en die angst zijn nadelig voor deze mensen. GEWIJZIGDE PRODUKTIE VERHOUDINGEN ANDERE EETGEWOONTEN EN GEMISTE KANSEN! Op het ogenblik bestaat in Neder land grote belangstelling voor de vleesproduktie, zowel bij de consu ment als bij de producent. De reden ligt voor de hand: kort geleden be reikten de prijzen van rundvlees bij de slager een hoogte als nooit offi cieel is genoteerd. Dank zij de wat ruimer invoer is de top al weer voorbij, maar de prijs blijft hoog, met name die van rundvlees. Te hoog? Dat is moeilijk te zeggen. Voor de consumenten uit de groep met de lage inkomens zeker, maar dat wil nog niet zeggen, dat de prijs economisch gezien te hoog was. De producent, met name de kalvermes- ter, had eindelijk weer eens een goe de tijd, maar als wij zijn gemiddelde winst over de laatste drie jaar be rekenen is hij er toch niet rijk van geworden. OVERAL SCHAARSTE In de gehele E.E.G. heerst nog een tekort aan rundvlees. Argentinië kon wegens droogte niet voldoende leveren en dus togen de Franse in kopers naar de Verenigde Staten. Voor het eerst in de geschiedenis voerde Frankrijk rechtstreeks uit Amerika grote hoeveelheden rund vlees in, dit jaar reeds 25.000 ton, zodat de verhouding tussen Frank rijk en Amerika opeens verbeterde! Tot dusver had Frankrijk vaak een overschot aan rundvlees gehad; dit schijnt voorlopig wel voorbij te zijn. Engeland is traditioneel impor teur van vreemd vlees en Nederland ook. Italië en Duitsland eveneens. Er is dus schaarste in de E.E.G. en zeker mag men zeggen, dat de nieu we Europese regeling tot doel heeft de produktie te bevorderen. Dat ge schiedt doordat een interventieprijs is vastgesteld, die een bodem in de markt legt. In zekere zin is dit wel een bescherming van de producent, maar het belang van de consument komt er toch niet mee in het ge drang, zoals vaak wordt betoogd. De reden is, dat men in derde lan den wel goedkoper rundvlees kan kopen, maar dat verandert niets aan de hoge prijzen voor eerste kwali teit. Het Amerikaanse vee wordt zó intensief met granen gemest, dat het naar onze smaak veel te vet is. Eer ste kwaliteit vlees komt daar niet of bijna niet vandaan. Argentinië is tijdelijk uitgeschakeld en Denemar ken, dat traditionele leverancier van Engeland is, zou de schaarste op de Euromarkt nauwelijks kunnen beïnvloeden. NIEUWE WEGEN? Omdat wij voor eerste kwaliteit vlees aangewezen zijn op de Euro pese produktie, heeft men gezegd, dat die produktie dan maar eens no dig nieuwe wegen in moet slaan. In plaats van onze zwartbonten, blaar koppen en roodbonten moest men gaan kruizen met uitheemse vlees rassen. Nog beter zou het zijn die vleesrassen hier in te voeren en te fokken. Wat is hiervan waar? Het is mo gelijk, dat een wat sterk in de melkrichting gefokte veestapel, wan neer de koeien gedekt werden door een stier van een vleesras, kalveren zouden geven die wat meer aanleg hebben voor vleesvorming. De krui singen en hun mogelijkheden willen wij dus niet bij voorbaat afkeuren, al moet nog worden afgewacht of zij ooit van betekenis zullen worden. De vleesrassen (Charolais, Short horn enz.) kunnen ons echter hele maal niet helpen. De consument, die wel eens plaatjes heeft gezien van deze jvleeskolossen meent, dat zij bijzonder goedkoop en goed vlees produceren. Niets is echter minder waar. De kwaliteit hangt nauw sa men met de leeftijd en de voeding. Maar de opfok is duur en eer zo'n dier zijn maximale spierontwikke- ling heeft bereikt (spieren zijn vlees), zijn enige jaren voorbij ge gaan. Dat zou onder onze omstandig heden de vleesproduktie peperduur maken. TWEE RUGGEN UIT ééN VARKEN Vroeger werd ons geleerd, dat het onmogelijk was twee ruggen uit één varken te snijden. Men kon koeien óf in de melkrichting fokken, óf in de vleesrichting, niet in beide. In werkelijkheid kunnen de eigen schappen vlees en melk even goed samen gaan als blond haar en blau we ogen bij de mens. Wel kan men het zo aansturen op een groot lichaam, dat men geen ge legenheid heeft de melkproduktie te verbeteren en zo komt het, dat er vleesrassen zijn die niet of nauwe lijks nog melk genoeg geven om de eigen kalveren te voeden. Maar als het om werkelijk eerste kwaliteit vlees gaat zijn onze Nederlandse veeslagen (uitzonderingen daargela ten) bijzonder geschikt. Ook in Bel gië heeft men grote rassen, die veel vlees leveren en toch een hoge ge middelde melkproductie bereiken. De twee ruggen zijn dus inderdaad wel mogelijk. Zelfs kan men zeg gen, dat ons melkvee beter vlees le vert dan vele vleesrassen. De con sument wil nl. mager vlees en niet te veel vet. Dan moet men een rund hebben dat goed bespierd is, maar niet een dier dat geen melkvorming in aanleg kent. Deze biologische wet kan men niet veronachtzamen. Er is echter nog een tweede. GERING PRODUKTIEVERMOGEN Een kip kan in één jaar 200 en meer nakomelingen krijgen. Een varken enige tientallen. Het rund echter maar één, in normale geval len. Vandaar dat snelle omschake ling op grote vleesproduktie tot de onmogelijkheden behoort. Men zou daarmee de eigen veestapel eenvou dig uitroeien. Wél kan men zich af vragen, of het goed is een kalf te mesten in plaats van een rund van één of twee jaar. Als het laatste voordeliger is zal dat zeker meer in gang vinden. Tot voor kort was de vetweiderij geen lucratieve bezigheid. Men zocht het dus meer en meer in de melk produktie. Wanneer de vleesprijzen lange tijd goed op peil blijven zal men zeker overschakelen naar de vetweiderij, temeer daar zij zeer weinig arbeid vraagt. Een andere oplossing is er niet. Het werk, de in vesteringen en de risico's moeten nu eenmaal betaald worden. En alle waar is naar zijn geld in de vlees sector. Eerste kwaliteit kan nergens ter wereld goedkoop voortgebracht worden. EN DE CONSUMENT DAN? De consument die per se de beste kwaliteit wenst, zal daarvoor voor taan. meer moeten betalen dan vroe ger. Er zijn echter ook mindere kwa liteiten, die echt niet minderwaardig zijn. Zij moeten nu eenmaal gegeten worden, omdat het anders zo ver zou komen dat wij van het hele beest maar 10 pet. opaten en de rest weg gooiden. Dat kan nu eenmaal niet. Op dit gebied zou de consument nog heel wat meer voorlichting kunnen ontvangen. Nog kort geleden werden de hoge vleesprijzen voor de t.v. be sproken. Men merkte toen op, dat kip, vis en eieren toch bepaald niet duur waren. Maar de commentator besloot de uitzending met de opmer king, dat die vervangingsmiddelen wel goedkoop waren, maar het zo slecht deden als vervangingsmiddel voor vlees op de tafel. Ja, als het zó ver zou komen, dat men zelfs na het eten van kip of vis nóg rundvlees zou verlangen, dan zouden wij ons toch moeten afvragen waar men heen wil. Uit een oogpunt van voeding zou dat dwaasheid zijn. Zelfs eieren zijn een volwaardig vervangingsmiddel voor vlees en hoe goedkoop waren ze niet! Dat de huisvrouw er geen jus van kan ma ken is waar, maar daarvoor is nu ook weer niet het duurste vlees no dig. Het is dus bepaald onjuist de ho ge vleesprijzen te wijten aan fouten van de veehouder of de regering. Het is een ontwikkeling die ener zijds samenhangt met de internatio nale marktsituatie, anderzijds met de veranderde vraag van de verbrui ker. Bezien wij tenslotte de zaak van de agrarische kant, dan moet gezegd worden, dat te weinig is ge wezen op de waarde van kip (slacht- kuikens). Hier had een zeer inten sieve collectieve reclame het gebruik blijvend kunnen vergroten en dat dit nodig is zal vermoedelijk spoedig genoeg blijken. Ook het ei is onvol doende naar voren gebracht als vol waardige vleesvervanger. En door dat het goedkopere varkensvlees en de nog goedkopere vis óók uitkomst brachten, zijn hier wellicht tóch kansen gemist. Dat men nu nog ver wijten krijgt van de consument is echter onnodig. VEILIG OP VAKANTIE Er zijn automobilisten, die wan neer zij op vakantie gaan, zichzelf en hun voertuig uitrusten met de meest uitlopende attributen zoals gemakkelijke schoenen, een rugge- steuntje tegen pijn van het lange zitten, een leuk bloemvaas je voor tegen de voorruit, een magnetische sigarettenetui voor op het dashbord, wie weet een mascotte voor de ach terruit, een transitosrradio tegen de verveling van de lange ritten, een speciale steun voor de nek van de passagier, enz., enz. Op zichzelf steekt daar helemaal geen kwad in dit soort artikelen kunnen de reis inderdaad in vele opzichten veraan genamen ,zij het ook, dat mascottes het zicht nogal gevaarlijk kunnen hinderen. Maar toch dringt 't Verbond voor Veilig Verkeer er tijdens deze zo mermaanden bij de automobilisten vakantiegangers op aan om wellicht in plaats van of in elk geval naast al deze nogal luxueuse attributen voor de auto iets aan te schaffen, waarvan men niet alleen op de va- kantierit, maar ook daarna veel ple zier zal hebben; iets dat eigenlijk een dringende noodzaak is in de wa gen van iedere automobilist met ge voel voor verantwoording veilig heidsgordels. Gordels, die de chauf feur en vooral de passagiers naast hem en achter hem kunnen be schermen tegen zware verwondin gen of wie weet zelfs tegen de dood tengevolge van ongelukken. Zware verwondingen, die moge lijk de dood tengevolge hebben, ont staan bij verkeersongelukken veelal, doordat de inzittenden van het voer tuig bij een plotselinge botsing, bij hevig afremmen of bij over de kop slaan uit de wagen worden geslin gerd of tegen harde, scherpe voor werpen in het interieur van de auto worden gedrukt. Een veiligheidsgor del met een zekere elasticiteit, die het lichaam kan tegenhouden in de plotselinge beweging naar voren of die het lichaam in elk geval binnen de wagen houdt, kan in de meeste gevallen verwondingen voorkomen of deze in elk geval in hoge mate verzachten. Het is wetenschappelijk vastgesteld, dat gebruik van veilig heidsgordels het risico van dodelijke verwondingen vermindert met 60-70 procent. Het Verbond voor Veilig Verkeer acht het daarom de plicht van iede re automobilist om zowel op de be stuurdersplaats als op de plaatsen van de passagiers op de voor- en achterbank van de wagen veilig heidsgordels aan te brengen van een type, dat is voorzien van het oranje goedkeuringsmerk van het RAI- TNO Instituut te Delft. Het behoeft nauwelijks uitleg, dat deugdelijke veiligheidsgordels de voorrang die nen te hebben op andere accessoires, hoe nuttig en aangenaam deze an der accessoires ook mogen zijn. Wanneer men zijn wagen voorziet van veiligheidsgordels, kan men normaal gesproken met een gerust hart op reis gaan, heeft men bij wij ze van spreken een gedeeltelijke levensverzekering afgesloten. Er zijn zelfs landen, waarin de levensver zekeringsmaatschappijen lagere reis verzekeringspremies berekenen, als de verzekerde zijn auto heeft uitge rust met veiligheidsgordels. Zegt u dat niet genoeg? De juffrouw die getuigen moest, zag er uit als een lucifer, en zelfs als zij in het modernste en gewaagdste toploze badpak was verschenen zou de fantasierijkste verslaggever niet durven beweren dat zij ook maar iets had van wat de Amerikanen zo treffend sex appeal noemen. Per slot van rekening echter kon ze daar zelf niets aan doen. En aangezien haar permanente sacharijnigheid 'n gevolg was van het minderwaardig heidscomplex, dat op zijn beurt wel licht was veroorzaakt door haar vol komen gebrek aan charme, kan men haar eigenlijk ook een zekere ma te van stroefheid in maar doen en laten niet verwijten. Zo dachten de buurweduwen er evenwel niet over. Zij hadden maling aan mono-kini- mode en Freud en vulden hun dagen met voortdurend gescheld op de ge tuige, die houterig voor de groene tafel stond te zweren, als een levend geworden lucifer in afgebrande sta tus. De buurweduwen schudden hun hoofden met onschuldige gebaren. Zij trachtten de rechter wijs te maken dat zij blanke zwanen waren, maar volgens de getuige waren zij niets anders dan grauwe gieren, die aasden op haar eer en goede naam. „Al vier keer hebben zij mijn eer stuk gemaakt" getuigde zij klagerig „maar de vijfde keer zeg ik: daar haal ik de politie bij in". Welnu, de politie was er bij in gehaald. En die had ook de tweede getuige opgeduikeld, 'n smalle jon geman, die na het afleggen van de eed met twee vingers omhoog bleef staan, alsof hij nog op de bewaar school zat. „Doe dat handje maar weg" zei de officier. Deze getuige hing een omstandig verhaal op over de ketting, die net van zijn fiets liep toen de scheld partij op een hoogtepunt was. Hij wou zelfs met alle geweld onder ede verklaren waar hij de fiets had ge kocht, en hoeveel last hij nu al van die ketting had gehad. Maar de po litierechter beteugelde de hollende woordenstroom. De jongeman had te verklaren wat hij had gehoord en verder niets. Nu, dat bleek genoeg te zijn. Niet alleen hadden de buurweduwen op grove wijze elk gevoel voor hygiëne van de kant van de eerste getuige in twijfel getrokken, maar bovendien hadden ze gezegd: „de vlooien dan sen om je heen....". Onwillekeurig keek iedereen in de rechtszaal naar de omgeving van de beledigde getui ge, maar wij kunnen met de hand op het hart verklaren dat er niets rondsprong, hoewel even later ieder een zich heimelijk begon te krab ben. Maar dat zal wel suggestie ge weest zijn. De belediging was bewezen. Maar er was nog een moeilijkheid. De splinterige juffrouw zei, dat beide vrouwen hadden gescholden. De jon geman verklaarde dat hij de mond van de ene verdachte heen en weer had zien gaan op de cadans van de beledigende woorden. Van de andere dame had hij dat niet opgemerkt. Zodat die moest worden vrijgespro ken, wegens gebrek aan bewijs. Een getuige is immers niet voldoende in ons Nederlands recht. De andere juffrouw kreeg vijtien gulden boete. „Wij zijn weduwen meneer de rech ter, wij hebben het ook niet ge makkelijk" zeiden ze nog. De rechter wilde dat wel aanne men, maar dat kan nooit een gel dige reden zijn om, wat de getuige noemde „dag en nacht te liggen schelden". De vrouwen gingen de zaal uit vol grommende ontevreden heid. Maar de luciferachtige getuige hipte er als een opvlammend fos- forstokje achteraan. „U hebt mij de kroon weer op 't hoofd gezet, edelachtbare" zei ze dankbaar. Ze straalde zichtbaar licht uit. PATER DUYNSTEE VECHT TEGEN DE BIERKAAI Om te gaan werken voor de ver heffing van 't Siciliaanse volk moet men gek, heilig of minstens idealist zijn, want men hoeft er niet te re kenen op hulp van de overheid, van Kerk en Staat en evenmin op succes. Maar al ontkent pater Salvinus Duynstee ofm alle drie kwalificaties, toch werkt hij al jaar en dag in 't centrum en oostelijk deel van Sicilië en verschaft hij daar wat men te genwoordig als ontwikkelingshulp betitelt. Wij hebben 'n kort gesprek gehad met de Franciscaan, die met zijn magere spitse gezicht en het tengere gebouwde lichaam', veel meer op het proto-type van een Jezuiet lijkt. Deze Pater, afkomstig uit Nijme gen, heeft in Venray op het Gymna sium gestudeerd en is als frater nog enige jaren in het Patersklooster „gehuisvest" geweest. Nerveus en snel spreekt hij over de moeilijkheden van het Siciliaanse leven. Heel beknopt noemt hij de grote moeilijkheden van Sicilië: stel selmatige verwaarlozing door de overheid, die ver weg in Rome ze telt, paternalisme van de dunne, leidende bovenlaag van grootgrond bezitters, uitbuiting door corrupte politici. Van de zijde der Kerk is weinig of geen steun te verwachten, omdat onder de clerus nog ideeën heersen, welke hier in de 19e eeuw al geen opgeld meer deden. Het volk zelf is dom, voornamelijk dom ge houden. Het analphabetisme is er groot, de gebondenheid aan oude tradities - welke vaak alle zin en redelijkheid verloren hebben - ook. Er heerst armoede van een soort, die 'Nederland nauwelijks gekend heeft. Heel het levenspatroon is er een van machteloosheid, uitzichtloos heid. En in deze situatie werkt pater Duynstee, met een paar Italiaanse en Siciliaanse helpers en helpsters, aan wat hij zelf noemt „mentaliteits verandering". Hij is al een paar keer verhuisd, meestal vanweg een bis schop, die de buitenlanders niet lust. Ze zijn niet allemaal hetzelfde, zegt pater Duynstee, met enkele bis schoppen is werkelijk wel wat te beginnen. Met een van hen is hij vorige maand een paar dagen in Nederland geweest om belangstel ling te wekken voor een der sleu telproblemen voor een betere toe komst voor de Sicilianen: de pries teropleiding. Deze bisschop. Mgr. Carmelo Can- zonieri, is de herder van Caitagi- rone, de plaats waar het voornaam ste centrum van pater Duynstee's ontwikkelingswerk is gevestigd. Er zijn er nog twee, n.l. in Palma de Monte Chiarlo. Het ontwikke lingswerk, gefinancierd door het buitenland (Kerk en Staat in Sici lië hebben wel hulp toegezegd, maar nooit gegeven) richt zich vooral op het dagelijks contact met de bewo ners, die stapje voor stapje voorbe reid worden op nieuwe levensnor men, b.v. om niet meer het vuil uit het raam op straat te gooien maar het in een doos of kist te doen, die later opgehaald wordt. De gemeentelijke reinigingsdienst is een onbekende luxe, die per wijk door de bewoners zelf georganiseerd moet worden. Er wordt schrijfles ge geven. Er is een emigratiedienst om jonge Sicilianen werk te bezorgen elders. Er wordt gediscussieerd over het huwelijk, over opvoeding, eigenlijk over alles, dat kan bijdragen om 't peil van de mensen beetje voor beet je op te vijzelen. Pater Duynstee wilde geen col lectebusje onder dit artikel nangen, maar mocht U van hem noren en iets voor zijn werk willen doen, dan zult u daarvoor wel eens de gele genheid krijgen.

Peel en Maas | 1964 | | pagina 5