Eerste-sleenlegging YREDESKERK Yenray 70 jaar »haam-maeker« WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN ggg'SKSffiSiï VRIJDAG 1 MEI 1964 No. 18 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 Toen Pastoor Geerits in 1960 tot bouwpastoor werd benoemd met de opdracht om in Venray-centrum de bouw van een nieuwe paro chiekerk voor te bereiden in plan West, was er, ondanks de blijd schap over de pastoorsbenoeming, toch ook wel een tikkeltje angst. Bouwpastoor zqn betekent immers naast de gewone verplichtingen ook te moeten zorgen voor hopen en nog eens hopen geld. Een opgave, die ook voor voor een pastoor dikwijls te zwaar kan zijn. 90.000,— Zo begon pastoor Geerits aan zijn nieuwe taak met angst in het hart. Zijn parochianen waren vol goede wil en beloofden hem financiële hulp. In 4 jaren tijds brachten ze dan ook 90.000,bijeen, een be drag dat er zijn mag voor de nog betrekkelijk kleine parochie. Daarnaast kreeg hij hulp van Dr. H. Litjens, directeur van de Bis schoppelijke Kweekschool, die zijn geboorteplaats nog altijd genoeg zaam trok om de helpende hand te bieden. Zijn voorslag was het die van deze nieuwe parochiekerk een internationale Vredeskerk zou ma ken. Want door middel van het ak- tiecomité Vredeskerk-Venray wist hij in binnen- en buitenland sympa thie te winnen voor het idee een kerk te bouwen op een van de plaat sen, waar in de afgelopen oorlog zo- velen hun leven hebben moeten la ten. BUITENLANDSE HULP Het idee sloeg aan in Duitsland, dat Venray kende als de plaats, waar meer dan 30.000 van hun gevallenen begraven zijn. Ook in Engeland en Amerika, waar men zich de naam van Venray her innerde als een der grote bruggen hoofden van de laatste oorlog, wiens verovering zo menig jong leven vroeg. En in Nederland zelf had men na de bevrijding de verhalen gehoord om de strijd in Limburg, van de verwoesting van Overloon en Ven ray. De Bisschoppen van verschil lende landen gingen akkoord met deze stichting en beloofden finan ciële hulp. Ook anderen hielpen. Nog slechts een paar dagen geleden mocht Dr. Litjens uit handen van de Duitse consul Dr. Buddeberg 10.000 D.M. ontvangen als bjjdrage van de Duitse Bundesregering. Deze akties lopen intussen nog, te meer waar de opbrengsten van een en ander ook zullen dienen voor de oprichting van de tóren, met bijbe horend monument, waarin de nage dachtenis zal vastgehouden worden aan alle gesneuvelden. Intussen is het bouwbedrijf Gebr. Janssen n.v. aan het Molenplein druk bezig de ontwerpen van archi tect Boosten uit Maastricht te ver wezenlijken. Te verwezenlijken in een tempo, dat diezelfde architect Het akticcomitc Vredeskerk vraagt alle in woners van Ven ray-centrum zondag te willen vlaggen. Een hoogtepunt in de bouwgeschiedenis van Ven- ray's nieuwe parochie is be reikt. Laat de vreugde daar om mede tot uiting komen door de vele vlaggen. met zijn medewerkers maar moeilijk bij kunnen benen, zover is men al op het bouwschema voor. Deze week werd al de grote koepel geplaatst en de dakspanten liggen al grotendeels op hun plaats. Het werd daarom wel tijd dat men toe kwam aan de EERSTE STEENLEGGING Welnu, dis is zondag en deze hoek steen zal door niemand minder ge plaatst worden dan door Z.H. Exc. Mgr. W. Cleven, de rechterhand van de bekende Keulse Kardinaal Frings. Er is daarvoor een programma op gesteld dat er ajs volgt uit ziet; 2.30 uur aankomst van de Duitse bisschop en andere gasten in het klooster Mariannhill. Toegezegd hebben dat bij deze plechtigheid aanwezig zullen zijn door het be stuur van de Adelbertvereniging Dr. Nuyens (voorzitter) en Dr. Smal (secr.) de Kultur-Referent van de Duitse Ambassade Dr. Horst, de Commissaris der Koningin Mr. Dr. van Rooy, het Tweede Kamerlid Jan Maenen, het Eerste Kamerlid Mer- tens, de Duitse Consul Dr. Budde berg, dhr. Verweij van de werkne- mende middenstand, vertegenwoor digers van de Duitse pers, vertegen woordigers van het bisdom en vele anderen. Om 3 uur begint de steenlegging, die geopend wordt met zang van het Fraterskoor. Dr. H. Litjens zal als voorzitter van het aktie-comite een korte rede houden, waarna de hoeksteen voor in het koor van de nieuwe kerk door Mgr Kleven inge metseld zal worden. Op dit moment zullen van de trans der kerk hon derden duiven gelost worden. Na deze plechtigheid, die wederom met gezang besloten wordt, krijgt het publiek gelegenheid zijn steen tje te metselen in deze kerk, een oude traditie, die natuurlijk iedere Venrayer aan zul spreken. Mgr. Kleven en de andere geno digden brengen vervolgens een be zoek aan het Duitse kerkhof in Ys- selsteyn .waar Mgr. Kleven de gra ven zal zegenen. De gezangen wor den hier verzorgd door het Duitse fraterskoor uit Steyl. Om half 5 komt het hoge gezel schap naar het Engelse kerkhof in Venray-centrum .waar ook de gra ven gezegend zullen worden door de Keulse wijbisschop. Daar zorgt Ven- rays Mnanenkoor voor- een zanghul- de. Om 5 uur wordt het gezelschap officieel op het gemeentehuis ont vangen door het College van B. en W. Men is van plan voor de gasten een kleine expositie in te richten over de verwoesting van Venray en de bouw van deze Vredeskerk. HET WERK GAAT DOOR Dankbaar voor wat tot heden ge schonken is, gaat het aktiecomité met zijn werk door. Dit comité hoopt dat in de komende tijd velen nog het voorbeeld zulen volgen van Z.H. Paus Joannes XXIII, die ook zijn steentje aan deze Vredeskerk ge geven heeft. Want het torencom plex moet verwezenlijkt worden. Als de SUS-aktie voorbij is zal de heer Bergers uit Rotterdam een nieuwe landelijke aktie starten, o.a. voor de Vredeskerk in Venray. Het bouwbedrijf Janssen blijft zich inspannen de voorsprong op het werkprogramma te handhaven. De kunstenaars Laudy, Martens en Be- melmans zijn al volop bezig met de ornamentatie klaar te maken. Lau dy heeft opdracht het glas in lood te verzorgen, Martens het glas in beton en Bemelmans het smeedwerk. Men hoopt nog dit jaar de kerk niet alleen klaar te krijgen, maar men verwacht ook nog dat de kerk dan geconsacreerd zal worden. De eeuwig brandende lamp van het Broederschap zal ook in deze kerk worden aangebracht. Het is dezelfde lamp, die brandt in de ker ken nabij de slagvelden van Monte Cassino in Italië en El Allamein in Noord Afrika. Nu de vernielde café van Aarts cp het Henseniusplein definitief is opgeruimd, heeft men van ditzelfde plein het uitzicht gekregen op een houten gebouwtje, de werkplaats van zadelmaker Roeffs. Daar werkt van 's morgens vrceg tot 's avonds laat de pas 85 jaren geworden „haam-maeker" nog vol werklust en met plezier. Ze worden zeldzaam deze „oude" werkers, nu pensioen en AOW hen feitelijk dwingt om op 65-jarige leeftijd op te houden. Maar Gradus Roeffs had daar geen zin in. Geen zin, ondanks het feit dat hij bij het bereiken van die leeftijd juist alles verloren had, wat een mens maar kan verliezen, zijn huis, zijn werk plaats, zijn werkgerei. Het bombar dement, van Venray vaagde zijn wo ning weg uit de Grotestraat en het was een wonder dat hij en zijn echt genote dit nog overleefden. Want 't keldertje waaruit ze na veel moeite bevrijd werden, was precies het eni ge wat er overbleef van het beslist niet kleine pand. Zijn vrouw moest naar het ziekenhuis worden overge bracht en Gradus zelf kon dit grote avontuur na vertellen met een blauw oog. De evacuatietijd begon, maar Roeffs liet de moed niet zak ken, enige tijd later konden zijn vaste klanten hem weer vinden in een noodonderkomen in Huize Oda. 70 JAREN is Gradus Roeffs nu in het vak, sinds hij als 15-jarige bij zijn vader Jacobus Roeffs in de leer kwam. Een mensenleeftijd lang, waarin veel is gebeurd en veel is veranderd. Niet in het minst in het vak, waarin Roeffs zijn intrede deed. Dat „haam-maken" zit de familie in het bloed. Afkomstig uit het oude Gel- dern is ze later naar Nederland ge komen. Of de Scholtis Roeffs, die in 1711 in Bergen L. leefde en waarna aldaar een straat genoemd is, nog een verre voorvader is ge weest ,weet Roeffs niet meer, wel dat zijn grootvader van Bergen af komstig is. Ja en wat leerde men als jong maatje. Men moet de rijtuigen leren bekleden van de dokter, de koetsen van de Hotels de Zwaan en de Gou den Leeuw, waarmede reizigers van het station gehaald werden. Men moest gaan behangen in de deftige huizen van van de Bogaarts en de Essers, men moest woningen inrich ten en tapijten kunnen leggen, men moest springveren-matrassen kun nen maken, die langzamerhand in de mode kwamen en de oude strozak ken gingen vervangen, waarop dan een veren bed lag. Men moest parapluies kunnen re pareren, even goed als bedstukken maken _met wol, paardenhaar, later met kapok en alpengras. Doornwan ten moest hij kunnen maken voor hen die b.v. aan de Maas de doorn hagen moesten planten. En men moest tenslotte al het paardentuig kunnen maken. COMPLEET TUIG 40,— Er ligt in de werkplaats van de heer Roeffs nog 'n oude afrekening. Voor Uwe Edele geleverd: haam 12, zadel 8, lichtriem 8, hoofdstel 3, Karband 2, Achterbroek 7, 40,— Men had dan een gewicht aan le der, dat nauwelijks te dragen was. Op een haam werkte een „haam- maeker" ongeveer 45 dagen; er gingen daar alleen al 8 pond leer aan. De timmerman moest er aan te pas komen om uit essen-hout de vorm te zagen en de smid moest er het beslag met de trekhaken op ma ken en dan ontving men zegge èn schrijven 12 hele guldens. Dan moest men wel de rekening niet te gauw sturen en ook nog de nodige tijd krediet geven. Want het was er allemaal geen botertje bij de Venrayse boeren. De keren dat met een kar turf, stro, of boter de rekening betaald werd waren meer, dan dat er contant geld gebeurd werd. Wie zal dat beter weten als de man, die zorgde dat de paarden trekken konden, ook de zware ont- ginningsploegen voor de eerste ont ginningen van de peelvlakten. Daarnaast maakte hij ossentuig voor die boeren, die nog de os als trekdier gebruikten of hondentuig voor de hondenkar en de melkwa gens. LOOIEN Daarmede waren de lessen niet ten einde, want ook voor het leder moest dikwijls zelf gezorgd worden. Men had er een looiers-bedrijf bij, met heel die omslachtige procedure van vellen spannen en zouten, van het omstapelen uit de bak met kalk- water ,in die van het looiwater en bij de „looikoel" op de „bleek" kon men Kobus en zijn zoon menigmaal met de vellen bezig zien, gekocht van boeren en opkopers ,die door hen van huid tot tuig werden verwerkt. Er moest voor looisel worden ge zorgd, bereid uit eikenboomschors en gemalen op de looimolen op de Mo lenhof. Toen deze ophield moest men naar de Bovenste Molen in Venlo. Als dan tenslotte dit looisel uitgewerkt was, perste men er een soort turf van om de kachel te stoken of men poetste er de tegels mee van de Grote Kerk. Hij leerde er de leren riemen snij den voor de dorsvlegels en zag toe hoe zijn vader, de blaasbalken voor de smeden herstelde met lappen leer, koekentassen maakte voor de schepers, die hierin hun gebakken koeken opborgen als ze met de schapen uittrokken En hij leerde het vak van het pek draad maken af. Hij sticht een gezin en blijft met zijn vader samenwer ken ,die ook van geen ophouden weet. (Hij stierf op 88-jarige leef tijd). Hij ziet de tijden veranderen, evenals het paardenhaam, dat nu wordt opgesierd met koper be,slag. Hij maakte de crisisjaren mee, toen het de boeren ook niet vet ging. Hij hoeft geen koffers meer te maken, geen matrassen, de machinale ver vaardiging neemt hem dat werk uit handen. De schilders gaan behangen en de deftige families sterven uit, met de koetsen en rijtuigen. Maar het paardental groeit en daarmede ook het werk. NA DE OORLOG. A Een eenvoudig mens, wiens parool het niet is op de eerste plaats geld te verdienen, maar om mensen te dienen. Want zelfs nu, nu er dan 85 kruis jes achter zijn naam staan, kun je op een marktdag ter nauwernood met hem praten. Men weet hem te vinden in zijn houten werkplaats, waar het ruikt naar het leer en waar de paardenhoofdstellen indèrdaad nog aan de muur hangen. „De paarden sterven uit..", zegt Roeffs als we praten over de na-oorlogse tijd. De tractoren, deze onpersoonlijke machines, gaan die trouwe viervoeter vervangen, die zo lang ook gezorgd hebben dat zijn altijd bezige handen werk vonden. Er sterft veel uit, misschien ook zijn vak van „haam-mae ker". Er is een tikkeltje wee moed over alles wat verdwe- nen is. Maar Gradus Roeffs maakt zich daar zo heel druk niet om. Samen met zijn vrouw ge nieten zij van een goede oude dag. Zij breit en werkt dat het een lieve lust is voor een melaatsen-missie. Koffers vol verband en rozenkransen zijn weggestuurd naar vele vreemde landen aan de andere kant van de wereldbol. En Gradus trekt nog driftig de peknaald door het zware boerenleer. Op zijn werkbank staat een kaart van zijn kleinkinderen: proficiat opa met uw 85e verjaardag, naast een foto van het oude weggevaagde huis. En Gradus en zijn vrouw vinden het leven goed en schoon en zijn tevreden mensen NIEUWS UIT VENRAY EN OMGEVING Zondagsdienst huisartsen Van zaterdagmiddag 12 uur tot zondagnacht 2 uur DR. VAN THIEL Patersstraat 30 Telefoon 1887 Van woensdagmiddag 12 uur t.m. donderdagnacht 2 uur: Dr. L. COENEN Henseniusstraat Telefoon 1878 Uitsluitend voor spoedgevallen! ZONDAGSDIENST GROENE KRUIS Zr. Janssen, Kard. van Rossum- straat, tel. 1504. GROENE KRUIS Dinsdag a.s. Zuigelingen-bureau voor de kerk dorpen. Voortaan op ieder zuigelingenbureau pokken zetten. ZIEKENAUTO Bel 04780-1592 b.g.g. 2116 ZONDAGSDIENST VERLOSKUNDIGEN (Ook Hemelvaartsdag) Vroedvrouw Kruijsen-Meesters Julianasingel 41-43 - Venray Tel. 1061 (04780) b.g.g. 1152 LEGPENNING VOOR DE HEER VERHEUGEN Dinsdag werd in Berkeleheem te Horst door een delegatie van de Ka mer van Koophandel o.l.v. de heer Ripenbeek uit Gennep, de heer Ver heugen de legpenning overhandigd van deze Kamer voor zijn verdien sten voor het werk wat hij hiervoor heeft gedaan. De heer Ripenbeek vertelde dat de heer Verheugen vanaf 1 januari 1936 lid was van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Venlo. De oorlogsjaren van 1942 tot 1945 toen de Kamers in Nederland door de bezetter w niet meegerekend januari 1961 25 jaar lid van de Ka mer. Dat hij steeds een zeer aktief lid van de Kamer is geweest moge blij ken uit het feit, dat hij zitting had in velerlei commissies uit de Ka mer, waax*van met name genoemd kunnen worden: de commissie Handelsregister; de commissie Opruimingen en Uitverkopen; de commissie. Middenstandsaan gelegenheden en de commissie Vestigingswet. In 1946 werd hij tot voorzitter van deze laatste commissie gekozen. Dat deze keuze een goede keuze was blijkt uit het feit, dat hij deze func tie zonder onderbreking bleef ver- vulen tot 1962, toen zijn gezond heidstoestand hem noopte de voor zittershamer over te dragen. Zowel de ledenvergaderingen als de vergaderingen der commissies werden door de heer Verheugen trouw bezocht. Slechts bij zeer hoge uitzondering liet hij verstek gaan. De belangen van het bedrijfsleven in zijn geheel ,maar speciaal die van de middenstand waren bij hem in goede handen. Dat de Kamer zijn kennis en er varing waar het zaken en proble men op middenstandsgebied betreft ook overigens wist te waarderen kwam tot uiting in zijn afvaardiging door de Kamer, reeds in de voor oorlogse jaren ,in het bestuur van het Borgstellingsfonds voor Noord- Limburg. De heer Ripenbeek prees zijn werk onder zo moeilijke om standigheden dikwijls verricht en stelde het ten voorbeeld aan de jon geren, die nu kunnen profiteren van wat ouderen hebben gedaan. De heer Fr. Janssen bracht niet alleen als vice-voorzitter van de Ka mer zijn gelukwensen over, maar ook als vertegenwoordiger van de Limburgse Middenstand en speciaal de Venrayse afdeling. Hij vertelde veel geleerd te hebben van de heer Verheugen met wie hij in verschil lende commissies zitting heeft ge had. Hij bracht de onderscheidene dank voor ales wat hij voor de mid denstand in 't algemeen en voor Venray in het bijzonder heeft ge daan. Een bewogen heer Verheugen dankte voor de onderscheiding hem verleend, was dankbaar wat hij had kunnen doen en dankte speciaal de Kamer dat zij dank zij,, een subsidie de handelsavondschool in Venray heeft helpen starten. GESLAAGD Aan de Middelbare Landbouw school te Horst slaagden: A. Arts, Merselo; W. Camps, Ysselsteya; W. Derikx, Heide; M. Geerets, Veulen: H. van Leuven, Venray; A. van Meyel, H. Spreeuwenberg, G. Ver geldt en F. Verheyen, Ysselsteyn en A. Verstraelen uit Venray. In september a.s. wordt de mid delbare landbouwschool omgezet in een Middelbare Land- en Tuinbouw school.

Peel en Maas | 1964 | | pagina 1