WAT KWAAM EN GONK IEN 'T ALDE JAOR Vrijdag 29 december 1961 No. 52 Twee en tachtigste jaargang PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WPPïfUT AT% VHOR VPWPAV PM HM^TPPlfKN ADVERTENTIEPRIJS 8 ot. per mm. ABONNEMENT» GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652 ULtHULAU V vUi\ V Uill\/1 1 V-JIYIO 1 l\L<l\Uil PRIJS PER KWARTAAL 1.58 (bulten Venray 1.75) 't Is an 't énde van en jaor, en traditie van dit blad, dat ien rijm wer werd opgehald, wat ien Rooi hit plats gehad. En jaor liekt lang, den urste dag, mer now we an 't endje staon begriepte nie, hoe raozend snel, de dage zien vergaon. En jaor, dat opte kop kos staon, mit goej en kwaoje dinge, die wej in dizze leste krant gauw efkes nog bezinge. Went trouw notierde Peel en Maas, wat léft ien 't Rodse land; watter gebeurde ien dat jaor stond ien den Rodse krant. Den - toe de waek 5 dage kreeg - vort vreijdagssmerges kumt; verslag gift, neejs brengt en op tied op „aarige" dinger tumpt. Hier viende dan, watter ien dit jaor ons is vurbej gegaon, en wat ien Rooy of niet of wel, of mer hallef is gedaon. 't Was en jaor mit nie veul zon mer raegen des te mier; of wej ok kankerde altegaar, dat hielp ons ok gen zier. Wej knaojde nie allien um 't waer mer ok um ander zake; um en schouwburg, zwembad en zo die mer nie verrig rake. (mier, Wej knaojde ovver woningnoëd, den mer nie mindere wil al bouwde wej hiel Zuid ok vol, dat blieft en bittere pil. Mier dan 300 minse ston al 10 jaore iengeschreve; de woningnoëd is al dien tied nog aeve groët gebleve. Das en schandaal ien ons goej Rooi, dat werd geremd ien zien groei, en ok de Rodse industrie rakt daormit ien de knoei. Went personiel kriegde nie, asge gen huus kunt bieje; zo rake wej al wier van huus, schiens noit mer uut 't lieje. Koste dan as partikulier nog mer en woning bouwe; mer ge kriegt nul op ow rekest, al zudde nog zo sjouwe. De minister ien dat ver Den Haag verzuupt ien de papiere; ien plats van neje woninge brengt hej neje formuliere. Den Haag zit datter gen minse zien um die huus hier op te bouwe, mer iedere dag ziedde ze toch mer op en neer nor Pruuse sjouwe. Um datter hier gen werrek is, jao, dat is toch wel schand. Daoraover knoajde men ien de raod en ok in dizze krant. Toch ister biestig veul gebouwd ient afgeloëpe jaor; Allien achter de paotersmuur kwame 100 huus al klaor. Mer de wachtliest vur en huus blieft alt mer aeve lang; En dat mikt de Rodse mins, toch stiekum wel is bang. 't Desselke is now getuust, plan Veltum is höst klaor; en mit de ankoëp van West I begos me ien dit jaor Gelukkig kumt er bouwgrond vrej, dat was vroeger ok en rem en mit al die plannen van de gement rake wej vururst nie klem. Mer d'ankoëp van al den grond zal nie eenvoudig zien; went menigiën geft zienne groond alliën mer mit veul pien. De taxatie-pries, die me dor geft schiene toch wel mitte valle, mer aeven goed zal links en rechts toch wel en vluukske vallen. Pien duut 't den en woning zukt; pien, den de groond kwiet rakt mer al die pien zurgt er ok vur, dat de woningnoëd wat zakt. En zwembad is en ander wens, die me al jaore huurt ok now nog werd wie zwemme wil, de vrimde opgestuurd. Nar Ude, Horst of Durse toe, nar 't strandbad aan de Maas; ok dat probleem zien wej ien Rooi nog wietteweg niet baas. We kriege en instructiebad, zo werter now verteld, mer zuutjes zegge ze dan daorbej: „d'r ontbrikt nog wel 't geld An kemmissies ontbrekt 't nie, die alles motte keure; die laote Rooi en ziene raod nog wel en tietje zeure. Ok ovver 't culturele centrum, dat Venraoy nog moet misse; mer die here hebbe tied genoeg, vurdat ze wat beslisse. Dat zagde ok ien de Vredepiël mit dat smerrig, stinkend water. Den Haag beloofde duzend kier, mer 't wier mer als mer later Now, nao 6 jaor van gezeur, gekanker en geoozel, kumter dan eindelijk goed gerei; is de Vreej dan uut den oozel. Mer beginne wej mit 't begin, dus an 't begin van 't jaor; went anders kumter dit gedicht van zelaeve daag nie klaor. Toe zaat wethouder A. v. Dijck as loco te regiere en wist ons „burger-loze" plats hiël aardig te bestiere Went Rooi wier 't vurrig jaor ziene burgemaester kwiet, den evvel ien 't neje jaor de schup nog efkes viet. Um achter bej 't 't Kwezelpad mit 't sportpark an te vange, waordur me tot vervulling kwaam van en algemaen verlange Gaaf me dor de jeugd mit volle hand ze wier toch ok gekort; de subsidieregeling vur de jeugd deuj ze ummers veul te kort. Ze kreeg ok en laevensschol, die ze veul mit te gaeve hit, al is 't ien enne aide stal, waorien die schol nog zit. Rooi zej toe ok: Pak-Mee, toen de nej riksdaalders kwame. De winkels uut de Groëte straot, die dun die actie same. Mer dor wier op enne kier en einde an gemakt. Me was toe ummers mit de wet ien en dikke knoëp gerakt. Toch meugt de middenstand er zien, hit biestig wer gebouwd en ok ient afgeloëpe jaor mit alle macht gesjouwd. Um Rooy nog mier dan vroeger was dur schon en groëte zake vur dizze hiele groëte streek HET centrum te make. 't Getuugt van activiteit die allien mer is te prieze en dat ze now nie-slaope gön dat zun ze nog bewieze. Al kost 't um ok bar veul geld, toch hittie „jao" gezeed, toen ien die tent ien Cassele de stemming wier beleed. Nao jaore van veul gepraot nao herrie in de Piël, is dan 't woord vort an de daod tot heil van 't gehiël. We gaon wer terug nar februaar, de mond van Carnaval, waorien drie daag ovver Rooi Martien 2 regiere zal Uut Nieuwenhagen krege wej dat was den twedde kier enne burgemaester vur ons Rooi, den kwaam toe ok nar hier. Zien installatie was en fiest waor Rooy zich is liet zien mer de neje burger ging ok direct nar de kerkdurreppe, alle 10. Ternauwernood was 't fiëst gedaon, toe de droeve tijding kwaam, dat de Heer van laeve en van doëd, Deken Berden tot Zich naam. Dor verlore wej ien enne kier enne priester, groët en goed, den haaj ien oorlog en gevaor enne ongekende moed. Den bouwer was en architect van 't godsdienstig laeve. Meuge de Gaever van alle goeds um now de rust toch gaeve, die hej ien zien laeve nimmer zocht, alt klaor stond vur en ander en den zien léste woord ok was: „helpt en bemint elkander". Hej rust now bej de Groëte kerk, die hej twie kier hit gebouwd. Um ziene doëd hitter gans Rooy vier dage lang gerouwd. Mer 't laeve göt wer ziene gang, we schrieve dan al maart en in die neje torenbouw kumt stiekum al wat vaart. Den urste stiën wier geleed van den toren, groët en zwaor, den högger groeide iedere mond van 't afgeloëpe jaor. 42 woningen was 't rantsoen, dat Maastricht ons toen aanbooj. Enne druppel op en gloeiende plaat vur de woningnoëd ien Rooi. De transportarbeiders in hun bond Mer latter kwame dur 100 bej, han dertig jaor bestaon; die we urstdaags bouwe gaon, de gète-fokkers ware en kwart eeuw dan zal daor op dat Desselke nar de bokke-stal gegaon. en neje buurt ontstaon. De Hedse Piël kwaam toe ok vur 't urst ien de krant; den groond was, zo wier gezeed, van belang vur hiël 't land. Wej han den groond gerisservierd vur 't herverkavelingsplan opdat me mit de tuusserej onder de vuut uut komme kan. Toe alles hier dan verrig was, we de zaak won gon ontginne, kwame ministers in 't gewaer, die dochte um te winne Defensie wooj um als oefenterrein vur tanks gebruuke gaon al kostte van de nattigheid dor kwellik op gon staon. Onderwies zej, dat hej um mos, vur vuggelkes en zo mier. Dat gaaf me toe ien Rooi en hard geprotestier Went ien den aide Hedse Piël, den wej won gon ontginne, zun 20 boere van dizze kant opnejd toch gon beginne. De planne roond de Lollebeek waore daormit nauw verwant; ging me de Hedse Piël nie dur, was de rest ok an de kant. Ministers kwame op bezuuk, die ge anders hter noeït ziet; mer 't end van 't liedje was: we rakte um nie kwiet Vur reservaat was 't te klein vur de tanks wassie te nat en vuggelkes, keniend en haas, zate ien de Vreej nog zat Zo is dan op 't leste moment d'ontginning dur gegaon en zun daor ovver en jaor of wat nej boerderij e stoan. 't Lollebeekplan is dan ok klaor, dat machtig, groët project, dat dizze hiële landbouwstreek veul rationeler mekt Miljoene werre geïnvesteerd tot verbaetering van de streek, dat dat toch wel wat zegge wil, begriept jao zelfs de leek. De waterlossing werd perfect, neje wege angeleed en Oeldere werd en tuindersdurrep, zo ister ok gezeed. Nej kanse kriegt de Rodse boer dur dit verkavelingsplan waordur ie baeter uut de vuut en bej 't water kan. De Zuid Ooster verhuusde ok nar de Julianasingel hin haaj 't dor ien dat nej station veul baeter nar durre zin. Dat is en Europese noviteit, mit groët en zwaore deure; en Rooy kost toe tegeliekertied de neje busse keure. Op ten Buus was ok fiëst van Marie die 60 jaore de pelgrim zien natje braocht, hetzij bier, hetzij aide klaore. April duut wat hej wil, zo wird dur alt gezeed, mer ien den mond hit me de Raod ok wat an kant geleed. Hand- en span, ge wetter van, dat was en bar aid ziër, De Rodse Raod zei toe pardoes: Dat willen wej nie hier En aid vak ging daormit teloor, 't vak van pikkeniere, dat eeuwenlang de Rodse mins vur de belastinge mos liere De schakers uut hiel Nederland hielde hier en schon tournooi, en neej bestuur kreeg me toe ok de ambachtsschol van Rooi. Mit mos waster ien den tied ok bar veul geld te make, mer de raod deuj mit dit gruun gerej mer liever gar gen zake. Ons bosse zien ons nog te lief, die motte blieve staon, mer zonder mos, zo zej me toe, zal dat evvel moeilijk gaon. En ton ging an os neus vurbej, dat deuj wel efkes pien, want van de schatkist der gement kunde alt den bojem zien 't Kuniginne fiëst wier me wat ok dur de lientjesraegen want Venroy kreeg dik zien diël van dizze hoëge zaegen. Vur zien werk vur de boeremins wier Loonen Officier; medailles krege andere wer, dat was me wel en iër. Trouwes dat hiele fiest wier uutgebreid gevierd; en paar daag latter wier me ok de sportraad ge-ienstalliert. Het medisch centrum van Servaas was nej ok ien dit jaor en 't station van Ostrum kwaam ien mei al klaor. De spultuin ging ien den mond vur de urste kier wer ope; en de jeugd hit 't belang daorvan ok bliksems goed gesnope.... Er was druk bezuuk van alle kant, an roetsbaan en an bad en de Rodse jeugd hitter veul en echt plezier gehad. En toe de giro langer wier, nor Arnhem ging verhuuze, len ze rond de schouwburg van St An de léste moj plavuuze Went dor was fiëst, wette nog, van 't 50 jaor bestaon. Dor is ien den lange tied hiel wat en goeds gedaon Enne minister kwaam uut St. An felicitiere (Den Haag en Moeder Alfrida en nog mier um alles decoriere Ok de staf kreeg mit dit fiëst en compliment te huure, umdat ze zeuveul minse wer gezond nar huus toe sture. As erkenning vur de kundigheid van personiel en staf gaaf me an dr. Kortman toe en Pauselijk lientje af Maester Vermeule göt mit pensioen wier ien Ysselsteyn gehuurd; ok um hit toe de Paus en onderscheiding tuus gestuurd. De akedemie van Breda kwaam ien Rooi ok op bezuuk en keke dor ien korte tied ien alle gaat' en huuk. Ze schreve en ze taekende, mieke foto's bej de vleet; mer al hun werk hit me schiens ien en kestje weg geleed De hiër van Haaren verlore wej, hej is ien juni hingegaon; hej hit vur os Rods gement veul goeds altied gedaon. De raod miek zich wer is kwaod: plan West was höst te laat; mer al die gift en ok die host hitter jao toch nie mer gebaat. Went de minister stelde 't uut nog wel tot 't volgend jaor mer zonder te onteigene make wej 't toch wel klaor. Vur de kerk op de Hey wier enne cross georganisierd en DIS hitter ien Oeldere zien kampioenschap goed gevierd. De KAB vocht lang vur en högger gementeklas; en SW bleef mit veul pech wer ien de twedde klas. Ennen vlieger kwaam ien Cassele ien en vette wei teraecht; de stukke hebbe ze vier dage lang dor toen bej-en gevaegd. De zieke mins wier ok bedocht kos nar 't triduum gaon; wier dur de Zusters van St. An nog is extra goed gedaon. Vur de derde kier wier dr. Pop den doktersbul gegaeve; de nozems mieke ien de kom mitter brommers te veul laeve. De jeugdvierdaagse waster ok mit raegen en wiend; terwiel ien Ysselsteyn bej de MOB men autoraces viend. 't Urste diël van de neje weg de Midden Pielweg zo gezeed was ien juni vanaf de Vreej tot Ysselsteyn gereed. 't Twedde diel wier latter urst opnejd wer anbesteejd en werter now dur Ysselsteyn nar Horst toe angeleed. Mer an de Beekweg zaagde niks al was dat wel 't plan; we hope now mer datter gauw mit begonne werre kan. Vur de verbiending mit Den Bosch is den van groët gewicht mer de verwezenlijking schienter toch eindelijk ien 't zicht. (now Gasflesse zien bej enne brand nog gevorlikker dan bomme daorachter is de brandwaer toe ien Leune wel gekome. Dan was de kermis ien 't land, mit en nej corps van tamboers; dat alles was bej-en gespaard op mennig rik-concours. We begosse toe de Hedse Piël ok zuutjes te ontginne, um zoë vur 't Lollebeekplan neje landbouwgrond te winne. Ien de Raod wier veul gepraot ovver 'n Amerikaanse industrie; mer wat of ge ok huurt of ziet, die Amerikanen ziedde nie. Dat wil nie zegge, datter niks vur d'industrialisatie is gedaon; men is dor zelfs vur nar Oostrum en de Boshuuze toe gegaon. Ien Oostrum kumter industrie mit ansluuting op 't spoor; op de Boshuuze göter vur dat doel en lap landbouwgrond teloor. Mer ok werter an de Mezesseweg 't industrieterrein uutgebreid, zódat me, watte grond betreft, vuuruut kan mitte geit Mer ok de bestonde industrie wier groter wer dit jaor. Zo kwam bej Lavverensse wer en neje hal dor kaor. Jansson opende zien nej febriek dor an de Neej-huusweg; dromt now al van en grotter hal dat is me ok wat, zeg! Nelipak breidde ok al uut hit al dat werrek höst klaor en Schüler bouwde d'r en stuk bej ien 't afgeloëpe jaor. De Werkplats is an de geng um en fatsoenlik ding te bouwe; die zudde 't kommend jaor van de Kruusse weg zien sjouwe. Zo zitter an de Mezesseweg de industrie vol laeve die host an 1000 man ien Venraoy werk gaeve. Mer ok elders werter gebouwd, zie Nelissen zien plannen den brengt en nej betonfabriek kommend jaor onder de panne. Probleme hebbe ze nog zat, denk mer an woningbouw. Ok, de personiels-werverej gift alt nog veul gesjouw. Men is tevrej, ower 't algemaen wat hier werd geprestierd, went duudelik bliekt dat men hier 't industrie-werk aardig liert. Mer terug nar de augustus-mond, toen en circus ien Rooi kwaam; mer ien de 2e vurstelling al zakte 't zaakje moj tesaam. Ien Ysselsteyn was enne neomist, den schon wier iengehald; en latter hit me zö'n fiëst ien Mersele nog herhald. Ien Mersele haaj de handboog fiëst, ien Ysselsteyn de fanfaar en op de Smakt was Nellen Sjef dor kuster 40 jaor. En kleuterschol, die er meugt zien, gaaf Leune an zien jeugd. Comedia braochter 40 jaor de toniëlliefhebbers vreugd Trouwes Leune was nie mis ient afgeloëpe jaor; ze mieke dor en stamriool en andere dinge klaor. De Lönse weg wier autobaan, kriegt oweral en trottoir en de Gussestraot werd mittertied de Lönse boulevaar Ien de Piël kwaam das Militair de bunkers laote springe, terwiel wej van de B.B. en buukske thuus ontvinge, waorien stond wagge het te doen as ze atome laote gaon; dan bliefter net as ien de Piël gen mieter hier mer staon. De jeugd keek mit en schael oëg nor de Horster tandartswage, den ok 't gebit ien orde hilt van de Venraodse blage Horst hitter nog noëit mit Venraoy zich verstaon; han ze dat ding, zo zit de jeugd, ok dor mar laote staon. Kapelaon van Leipzig wier pastoër ging Venraoy toe verlaote; hitter veul werk van 14 jaor ien Venraoy nao gelaote. Bej de herdenking ien d'october- van Venroys duustere daag (mond kos me mit recht en reej ower d'organisatie klage. De beroepe wiere tentoëngesteld opdat ge keus kost make; en Oostrum kos vrijwillig niet tot ruilverkaveling rake. B. en W. ware 't danig muuj, die hökskes bouwerej „Vraog urst verlof, al duurt 't lang of anders sloëpe wej zo schreve zej de Rodse minse persoonlik nog is an, waorvan de meste op dit terrein en slecht gewiëte han. De stemming ower de Lollebeek was en biestig groët sukses; dat samewerking veul vermag was hier de groëte les, die echter nie begrepe wier toen 't ging um de K.I.; den iëne zeej: ik gaoj nar Horst, den andere: ikke nie De koeie wierre nie gevraogd: „wat wilde geej now wel, „enne Horster dreumel an ow lief, „of enne Roadse kei Ze strekelde mer zonder end; 't wooj urst nerges hin, tot ze endelik dan op 't laest toch wer verstandig din Ze gaon now same optemeejd ien Venrooy wer beginne en zulle dan bekieke gaon: „waor is 't mèst te winne?" Ien Rooy of Horst de K.I. wert now wer bestudierd en dan pas werd de hiële zaak opneejd reorganisierd. Andere strekelde onderhand ovver 't zwembad en zoë mier; dat hebbe weej al jaore lank, mer dan alliën mer op papier. An Hazepaeper werkte alle klubs van de Rooy se Carnaval; Weej hoëpe dat dit samespel traditie werre zal. De voetbalklubs, buute-af, krege hulp van de Raod; dur velde-anleg en zoë mier hielp den ze mitterdaod. De gymnastiek hit 40 jaor ien november ok bestaon en hit toch ien den lange tied wel bar veul goeds gedaon. An de Hoebertweg werd ok gebouwd 'n kloaster van Mill-Hill, dat men end volgend jaor al verrig hebbe wil. De parochie van os Mersele hit 'n kwart eeuw bestaon en kan, dank zeej 't fiëstgeschenk, enn urgel bouwe gaon. De A.N.W.B. is nog nie klaor mit de borde vur 't verkier, al klaogde de gementeraod daorovver honderd kier. Mer we krege wel zebra-peej mit vurrang, ien de kom, dat was ien al dat druk verkier, nog hielemaol nie dom. Pastoër Geerits hees de vlag: zien kerk is goedgekeurd, al snapt gen mins ien 't diocees hoe of dat is gebeurd Mer kommend jaor, da's vast, wert die kerk toch gebouwd; den mins hit er ok lang genoeg én biestig vur gesjouwd. Ok de Vreej kriegt dan zien kerk, naeve 't gemeenschapshuus. En Leune mikt dan metiën en end an 't Lönse „zale-kruus". Zoë sukkele weej naor 't end, 't blad is ok höst vol, mit al os zörg en os liëd, mer ok 'n bitje lol. We hebbe enne greep gedaon, veul is hier nie vermeld, toch hope wej dat desondanks dit bitje ow bevelt. We zen niks ovver 't toniël ovver culturele zaken, ower muziek en zang en wat ze verder verrig make. Wat Rooi nog wil en neudig hit is mer efkes angeruurd mer toch hebbe we wel gezien dat 't aardig hit geboerd. We hebbe toch kunne zien, dat Rooi vol laeve zit en de vurutgang van ons gement viel ok dit jaor wel mit. Vuruutgang motter zien wie stil stöt is verlore, dur samewerking van ons al wurdt den alliën gebore. Ysselsteyn, Leune, Hei Ostrum 't Veulen en de Smakt, Cassele, Mersele en de Kom en Oeldere mit de Blakt, dat mot saam iën gemente zien, worret goed is um te laeve, dat kan as ieder op zien beurt, wet te neme en te gaeve, zoas de kom en elk gehucht, dat streve mot versterke, zoë motte ok de stande hier vur dat doel samewerke. Dan zal Rooi, letter mer op, ok ien de toekomst groeje, en zun de vruchte van dat werk vur ieder van ons bloeje. 't Mot ons aller streve zien de plats, waorien we laeve, op elk gebied, op ieder terrein, ons aller hulp te gaeve. Zodat de naam van ons gement de garantie steeds blieft gaeve, 't ister goed, 't ister schon um ien Venraoy te laeve. We hope, dat 't neje jaor, dat alles ow zal brenge en zulle dur op vurhand vast en borreltje op plenge. We hope dat wat kome göt hiël duudelik en klaor vur ons en vur hiël Rooi zal zien EN ZALIG NEJE JAOR....

Peel en Maas | 1961 | | pagina 5