WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Oudheidkundige mededelingen
uit Yenrays ver verleden...
Veehouders...
Einde der wereld en
't levensverhaal.
SPORT
Gevonden:
deTFL£M\S/E specialist
Legende van Sint Nicolaas.
Zaterdag 28 november 1959 No 48
TACHTIGSTE JAARGANG
Vf CONFECTIE VAI
PEEL EN MAAS 01
druk en uitgave firma van den munckhof
grotesraat 28 venray telef. 1512 giro 150652
ABONNEMENTS
BUITEN VENRAY 1.60
Meldden wij in 'n artikel „Ven-
rays oudste bewoners" in Peel en
Maas d.d. 30 mei j.l., dat uit de oud>
steentijd Paleoplithicum (4000-6000
vóór Chr.) in Venray en omstreken
tot heden niets gevonden werd,
thans kunnen wij met zekerheid be
richten, dat 'n drietal hoogstmerk-
waardige en zeldzame voorwerpen
uit deze periode zijn ontdekt!
Het betreft hier allereerst 'n twee
tal z.g. Levallois-afslagen (naar de
plaats Levallois-Perret, ten N.W. van
Parijs, waar men voor het eerst der
gelijke vondsten deed).
Deze Levalloisien-cultuur wordt
o.a. gekenmerkt door afslagen er
klingen van een langwerpig kern
stuk waarvan het slagvlak eerst vol
gens een speciale techniek werd ge
prepareerd.
De werktuigen kunnen zowel drie
hoekig, hartvormig als lansvormig
zijn.
In België is deze cultuur vrij goed
vertegenwoordigd, voornamelijk ir
het Hainedal en werd daar in ver
schillende geologische lagen aange
troffen.
Deze lagen werden n.l. gevormd in
de z.g. Würm-ijstijd (een der vier
ijstijd-periodes), die ook resten be
vatten van een fauna, welke wordt
gekenmerkt door de Mammoet
wolharige neushoorn.
Wij weten zo goed als niet over de
levenswijze van de mens uit de Mid
den- ofo oud-steentijd (Paleoplithi
cum), maar aangenomen mag wor
den, dat in deze tijden de jacht en
wellicht ook het verzamelen van
wilde vruchten de bronnen van le
vensbehoud vormden.
Tot heden waren uit Limburg en
Nrd.-Brabant alleen enkele geiso-
leerde Levaillois-vondsten bekend.
De twee hoogstzeldzame voorwer
pen werden door landbouwer A. op
het Hoogriebroek-Schoor bij het
ploegen gevonden.
Dat deze twee voorwerpen als op
pervlakte-vondst zijn teruggevonden
is vermoedelijk te wijten aan 't feit
dat op deze plek vroeger leem werd
opgegraven.
In de onmiddellijke nabijheid
hiervan stond 'n steenoven waar z.g.
„geticheld" werd.
'n Tweede niet minder belangrijke
vondst door ondergetekende op de
Boshuizen gedaan betreft een hart
vormig Moustérienachtig vuistbijl-
tje, (genaamd naar de plaats Le
Moustier Dardagne, Frankrijk).
De Moustérien-cultuur is een ont
wikkeling uit die der Levalloisien en
wordt gekenmerkt door een toene
mend aantal verschillend gespeciali
seerde werktuigen, welke fraai zijr
bewerkt met lange regelmatige re
touches.
Overblijfselen van wapens
werktuigen, sporen van haarden er
maaltiidresten werden aangetroffen
in de Belgische grotten, waar gedu
rende het koude en vochtige klimaa-
van de ijstijd de mens beschutting
zocht.
Het is mogelijk en zelfs waarschij-
lijk, dat er ook nederzettingen in de
openlucht zijn geweest, althans in de
zomer, de erosie en andere natuur
lijke processen hebben echter als
regel hiervan alle sporen wegge
vaagd.
Groot wild voorzag in hoofdzaak
in de levensbehoeften. Er werd jach+
gemaakt op Mammoet, neushoorn
oeros, wild paard, edelhert en wolf.
Deze dieren werden waarschijn
lijk gevangen in kuilen en de buit
ter plaatse ontleed.
Vondsten in Frankrijk tonen aan.
dat de toen levende mens de z.g.
Neanderthaler zijn doden reeds met
een zeker ceremonieel begroef.
Ondanks zijn nog bestiale voor
komen was de geest van deze mens
reèds in de ban van het mysterie
van de dood en hiernamaals.
Deze Neanderthalmens (behoort
tot een nu uitgestorven soort) kende
ondanks zijn nogal aapachtig voor
komen het gebruik van vuur en kon
voortreffelijk vuurstenen gereed
schap maken.
In Nederland was nog in 1947 niet
meer dan één autenthiek stuk uit
die periode aan te wijzen n.l. een
vuistbijl uit de omgeving van
Rimburg (L.)
Thans beschikt men er over tegen
de twintig restanten, die tot het
vroege of midden-Palaeothicum
kunnen worden gerekend.
Zij zijn vrijwel alle gevonden ten
zuiden van de grote rivieren
slechts een enkel stuk is aan het
licht gekomen in het noorden van
ons land n.l. te Wijnjeterp (Fries
land).
Als regel gaat het om geisoleerd
gevonden vuistbijlen, slechts twee
maal werd op één vindplaats meer
dan één restant gevonden.
De Oudheidkundige Kring Venray
mag zich gerust gelukkig prijzen
met het vinden van de drie boven
genoemde voorwerpen.
Het Biologisch-archaeologisch In
stituut der Rijksuniversiteit te Gro
ningen heeft zich belast met de de
terminatie dezer artifacten en stak
haar bewondering over deze Ven-
rayse Oudheidkundige vondsten, niet
onder stoelen of banken.
de tonger vondst
onder merselo
Zoals reeds gemeld, werd onder
Merselo in de z.g. Usselo of Allröd-
laag vondsten uit de Tjonger-cultuur
(10.0009.000 vóór Chr.) ontdekt.
Deze vondsten werden inmiddels
dank zij geregeld en nauwkeurig
veldonderzoek aanmerkelijk uitge
breid.
Ter plaatse werden tot heden meer
dan honderd klingen, schrabers, ste
kers, mesjes en spitsen opgespoord.
Het Biologisch-archaeologisch In
stituut heeft toegezegd zeer binnen
kort enkele assitenten naar Venray
te zenden, temeer daar een onder
zoek ter plaatse door de Geologische
Dienst heeft uitgewezen, dat een en
ander nog interessanter blijkt dan
men oorspronkelijk vermoedde.
stenen strijdhamer
Dank zij 'n uitvoerige documenta
tie van kapitein T., is achterhaald
kunnen worden, dat in de jaren
1948'49 op het Duits kerkhof op de
.Paardekóp" te Ysselsteyn, 'n stenen
strijdhamer werd opgegraven.
Dit vrij zeldzaam voorkomend
praehistorisch wapen uit het Jong
Steentijd werd door 'n arbeider op
50 cm diepte in een der graven
teruggevonden.
Vermeldenswaard is, dat het vin
den van zulk een hamer tot de zeld
zaamheden behoort en dat de Oud
heidkundige Kring alhier er tot he
den niet in geslaagd is een dergelijk
voorwerp voor het Oudheidkundig
Museum te bemachtigen.
Deze stenen strijdhamer, bruin van
kleur met conisch toelopend gat (voor
steelbevestiging) is thans in particu
lier bezit van iemand te Den Haag,
maar de kans bestaat, dat hij in
bruikleen wordt afgestaan.
late bekercultuur oirlo
Bij verder veldonderzoek is op het
aangrenzende terrein van de reeds
eerder gevonden nederzetting (de
aldaar gevonden voorwerpen werden
door Dr. Modderman uit de Late
Bekercultuur gedateerd 1500 vóór
Jhr.), eveneens bewoningsresten
aangetroffen.
Gevonden werden o.a. 'n vrij dui
delijke houtskoollaag (vuurhaard?)
talloze vuursteenafslag, fragmenten
ran Urnescherven alsmede 'n prach
tig geretoucheerde Neolitische pijl
punt, enkele schrabers en klingen.
De Rijksdienst voor het Oudheid
kundig Bodemonderzoek heeft toe
gezegd in het komende voorjaar een
onderzoek in te stellen.
Allereerst zal echter de grond al
daar door en door nat moeten zijn.
stenen bijlen
Vermeld dient nog dat eind Octo
ber j.l. landbouwer A. van het Lie-
zeven (tussen Steegsbroek en Heide)
bij het ploegen 'n fragment vond van
n grijze vuurstenen bijl, daterende
uit het Jong Steentijd, wat wel kan
lijzen op 'n vroegtijdige bewoning
dezer streek. Deze bijl werd
bruikleen afgestaan.
Door de heer S., werd ons een
grijze vuurstenen bijl van 20 cm
lengte toegezegd.
Deze bijl werd in 1935 bij ont
ginningswerkzaamheden in de na
bijheid van boerderij „Weidelust'
(Lorbaan) opgeploegd.
Beide bijlen dateren zoals reeds
gezegd uit het Neolithicum (Jong-
steentijd) en hun uiterlijk verraad
dus, dat de Neolithische mens niet
alleen lette op het praktisch nut
maar ook esthetische eisen ging stel
len.
Zelfs de grote vuurstenen bijlen
die in feite alleen één scherp snij
vlak nodig hebben, worden met ein
deloos geduld tot een zuiver symme
trische vorm en uiterlijk en een sier
lijke lijn geslepen en gepolijst.
Nogmaals wil ik eenieder op het
hart drukken om alle vondsten, wel
ke de praehistorische mens in de
Venray se bodem heeft achtergelaten
bij mij te melden.
BERN. KRUYSEN
Markt 15 Tel. 1971.
vee verkopen of voer
bijkopen?
Om deze vraag enigszins bevredi
gend te kunnen beantwoorden, dient
men zich van bedrijf tot bedrijf van
de situatie op de hoogte te stellen.
Het is echter wel mogelijk, enkele
factoren aan te geven waarop men
bij de beoordeling van die situatie
moet letten. Voor de radio zei ir. E.
H. Ketelaars van het Rijks veeteelt-
consulentschap voor Gelderland over
deze brandende kwestie het volgen
de:
Indien er weing ruwvoer van het
eigen bedrijf is gewonnen dient men
na te gaan of met de voorraden een
minimaal noodzakelijk ruwvoeder-
rantsoen 6 k 7 kg d.s. per dag uit
het droge ruwvoer) samen te stellen
is. Is dit niet het geval, dan zal men
bij moeten kopen tegen vaak zeer
hoge prijzen. Of het dan niet beter
is, de veebezetting in te krimpen,
hangt af van het antwoord op de
volgende vragen:
ïs op het betreffende bedrijf een
behoorlijke voorraad eigen graan?
Gemiddeld zal men mogen stellen,
dat bij gebruik van eigen graan de
Jcrachtvoederaanvulling goedkoper
is.
Hoe is de productie-capaciteit van
de veestapel?
Vanzelfsprekend zullen eventuele
verliezen hoger komen te liggen in
dien tegenover de hoge voederkos-
ten minder inkomsten uit de melk
worden verkregen.
In welke maand kalven de koeien
af?
Naarmate de dieren later in het
seizoen afkalven wordt de rentabili
teit tijdens het stalseizoen onder de
huidige omstandigheden ongunstiger.
In verreweg de meeste gevallen
zal men tot de conclusie komen, dat
bij de huidige hoge ruwvoederprij-
zen doch de verhoudingsgewijze nog
niet zo hoge krachtvoederprijzen en
de goede melkprijs, men het ver
standigste doet de volgende gedrags
lijn te volgen:
1. Zo min mogelijk te duur ruw-
voeder bij kopen
Zo veel mogelijk graan in het
rantsoen verwerken
3. Nauwkeurig werken
4. Eventueel de laag-produktieve
dieren die laat afkalven uitstoten.
In het laatste geval dient men aan
de hand van de bedrijfsgegevens te
berekenen hoe groot de besparing
ongeveer kan zijn.
Het is n.l. zeer goed mogelijk, dat
de „winst" welke men aldus maakt,
niet opweegt tegen de extra uitgave
welke men in het voorjaar bij aan
koop van een dergelijke koe zal
moeten geven.
drogepulp - distributie
voor door droogte ge
troffen gebied
Aan in ernstige mate door droogte
getroffen veehouders zal half decem
ber 1959: Melasse-pulp, op bestelbon
worden beschikbaar gesteld door de
plaatselijke bureauhouders.
Aanvragen hiertoe kunnen tot
december a.s. bij de plaatselijke bu
reauhouder worden ingediend of via
de zaakvoerders van de C.O.V.A.S.
Deze malasse-pulp zal worden af
geleverd door de C.O.V.A.S. uitslui
tend op bestelbonnen, welke moeten
worden ingeleverd via de zaakvoer
ders aan de C.O.V.A.S. voor tijdige
aflevering door de Coöp. Suikerfa
brieken: Dinteroord en Puttershoek.
De prijs per 100 kg, franco afdeling
Boerenbond, zal 28 bedragen, in
clusief zak 1,50).
Aan in ernstige mate getroffen
veehouders zal maximum 50 kg me
lasse-pulp per stuks grootvee kun
nen worden toegewezen.
Aanvragen, na 2 december inge
diend, kunnen niet in behandeling
worden genomen, aangezien het to
tale kwantum beperkt is.
Na 5 december zullen de bestel
bonnen aan de daarvoor in aanmer
king komende veehouders worden
toegezonden.
Betaling van deze melasse-pulp
uitsluitend aan de zaakvoerders van
de C.O.V.A.S. bij aflevering.
Spreken over een gezellig weekend
over een dansfeestje over een ver
huizing spreken, over een te ver
wachten baby, over huwelijk en ver
loving, spreken tenslotte over het
eerste naar-school-gaan of het eind
examen: dat alles vormt onze dage
lijkse bezigheid. Wij graaien als het
ware naar de gelukkige momenten
in ons leven, wij verafschuwen te
denken aan onaangenaamheden en
wij vermijden te denken aan het
eind.
Maar er is een eind, onherroepe
lijk.
Het eind ligt er voor ieder van
ons persoonlijk, het eind komt voor
de gemeenschap, het eind is er voor
deze wereld.
En wat voor een eind!
Een afschuwelijk, zoals dat door
Christus Zelf op de eerste Advents
zondag wordt beschreven. Maar ik
geloof, dat we maar de helft van de
waarheid zien, als we alleen naar
die verschrikkingen kijken. Want
voor de christen gelden zij niet, of
althans zij zullen hem minder raken.
Voor wie gelden zij wel?
Het is zo goedkoop en afgezaagd
om te zeggen voor de bozen. Die
kennen we niet: voor ons zijn con
creet de communisten, de kapitalis
tisch fabrieksdirecteuren, producen
ten van gemene films, uitgevers van
schunnige boeken en tijdschriften,
oprichters van concentratiekampen.
Voor ons zijn ook de bozen de kleine
gnieperige mensen, die anderen pes
ten, die anderen bekladden of de po
ten onder de stoelen wegzagen. Het
zijn degenen, die tegen hoge huren
kamers verhuren aan uitgewekenen,
de flessentrekkers en oplichters.
In de mate dat ieder schuldig zal
zijn op de dag van de ondergang der
wereld zal hij de volle laat der el
lende ondervinden. Dan zal heel het
kaartenhuisje van zijn „gelukswe-
reld" ineenstorten. Voor de echte
christen echter zullen zelfs deze
sombere voorspellingen niet anders
zijn dan de verwezenlijking van het
ideaal waarvoor zij geleefd hebben,
omdat zij erin geloofden.
En welk was dat?
Het geluk, dat ons wacht is van
bovennatuurlijke aard; het ligt aan
de andere kant van de doodslijn in
de definitieve ontmoeting met God.
Reeds hier op aarde bezitten wij
dit geluk als in broze vaten; in
Christus' kracht zal het zijn vol
tooiing bereiken.
Alles zal dan onderworpen zijn
aan Christus en Hij zal dan de heer
schappij overdragen aan de Vader,
opdat God zij Alles in allen.
Zo gezien moet men als christen
en als katholiek het sombere verhaal
van de ondergang der wereld aan
horen.
biljarten
Na enige voorafgaande bijeen
komsten werd op donderdag 12 nov.
j.l. besloten met een winter-compe-
titie te starten, waaraan zes clubs
deelnemen. De volgende wedstrijden
werden die avond vastgesteld:
KLASSE A.
Wilhelmana IV.O.P. I 23 nov.
K.O.T. IAlles of niks I 25 nov.
Rats der nève IO.N.A. I 26 nov.
Aanvang 8 uur n.m.
KLASSE B.
V.O.P. IIWilhelmina II 23 nov.
Alles of niks II—K.O.T. II 25 nov.
O.N.A. II is vrij.
Competitieleider: J.W. Kessels.
Als bestuur werd gekozen: Van
Buggenum, voorzitter; L. Jacobs, se
cretaris; H. de Bruin, penningmees
ter; v. Mill, W. Leenen, P. Michels,
leden.
hockey-bal
Heden zaterdag 28 nov. zal de
Hockey-club haar jaarlijkse St. Ni-
colaas houden, ditmaal in de cantïne
van de Inalfa, terwijl de zondag
daarop de veteranen nog eens in het
veld zullen treden.
NIEUWS UIT
VENRAY EN OMGEVING
sleutelring met 3 sleutels, huis
sleutel, grijze halsdoek, Politiebu
reau; wieldop (volkswagen), G. Kus-
ters Langstraat 43; bruine heren-
portemonnaie met inh., A. Derick
Pensionaat Jeruzalem; kinderporte-
monnaie met inh., Schaeffers Ju-
lianasingel 45dames glacé-hand
schoen, bruin, Custers Smakterw. 2;
dubbele rijwieltas, Jaspers Putten-
weg Ysselsteyn; beige damesporte-
monnaie met inh., L. Vogelzangs
Leunen K 45; nikkelen dierdop van
personenauto. Hoofd der school Cas-
tenray; muntbiljet 2,50, H. Poels
Langstraat 11.
TEL. 1070
nieuwe zaken
De groei en bloei van een bepaald
dorp kan men afmeten naar zijn
winkels. Derhalve betekent de
opening van de verbouwde zaak van
de fa. Baltissen in Ysselstyn, niet al
leen een vooruitgang van de zaak
zelf, maar van geheel Ysselsteyn.
Door de verbouwing die vooral 'n
vergroting is geworden van de reeds
oudere textielzaak, is Ysselsteyn een
zaak rijker geworden, die er werke
lijk mag zijn. De klant kan hier
keuze maken uit een groot assorti
ment en heeft door deze verbouwing
behoorlijk gelegenheid tot keuren.
Er bestond een behoorlijke belang
stelling voor deze heropening, waar
ook de nodige bloemen fleur aan al
het nieuws gaven.
Met de opening van de nieuwbouw
Sassen in de Schoolstraat, is zo
mag men dat wel zeggen een be
gin gemaakt met een vernieuwing
van de Schoolstraat. Men heeft in
raadsvergaderingen e.d. wel eens
horen zeggen, dat die straat winkel
straat moest worden, maar nood
woningen van de gemeente zelf heb
ben pogingen hiertoe altijd verhin
derd.
Dit nieuwe pand een kolos van
beton en glas, biedt dan de bezoe
ker een groots overzicht over de ge
voerde artikelen, die met name be
trekking hebben op woninginrich
ting en de woningtextiel.
Een prachtige showroom is het re
sultaat, dat het aannemingsbedrijf
Kersten uit Overloon, verwezenlijkt
heeft en de fa. Sassen heeft met de
aankleding daarvan al getoond op
het terrein van woninginrichting e.d.
voor geen kleintje vervaard te zijn.
Ook hier bestond grote belangstel
ling voor deze opening, waarop vele
gasten acte de presence gaven en
bloemen de nodige kleur.
venray bouwt in den
haag
Nu het aannemingsbedrijf Gebr.
Janssen N.V. de nieuwe St. Bene-
dictuskerk te Rijswijck practisch aan
het opleveren is, heeft zij opdracht
Iedere heilige is een „Sint": Sint
Jozef, Sint Jan, Sint Pieter. Maal
ais er gesproken wordt van „de"
Sint, dan is de heilige van 6 decem
ber bedoeld: Sint Nicolaas.
Onder alle mannelijke heiligen is
hij, en hij alleen „de" Heilige Man;
aan hem is het unieke epitheton or-
nans „goedheilig" toegekend.
Wie was deze Nicolaas, die zonder
een opvallende plaats in te nemen in
het feesteigen der heiligen en zonder
door de Kerk onderscheiden te zijn
met ongewoon plechtige liturgische
viering, ex zo algemeen bekende en
geliefde volksheilige kon worden?
welke eigenschappen zijn het die
hem zo populair hebben gemaakt in
stad en land? en welke speciale re
laties heeft Nederland met deze
wonderlijke bisschop, dat het zijn
feestdag zo uitbundig herdenkt en
he mzelfs eert als patroonheilige van
zijn hoofdstad? Wie was deze Nico
laas?
Ter beantwoording van deze vra
gen zijn wij geheel op legenden aan
gewezen; van bijna geen ander hei
lige staat historisch zó weinig vast
Volgens het beroemde middel
eeuwse legendenboek Legenda Aurea
zou Nicolaas omstreeks het jaar 27C
geboren zijn in de havenstad Patara
of Patras aan de zuidkust van Klein-
Azë, ter hoogte van het eiland Cy
prus.
Nicolaas was enig kind van zeei
rijke ouders; reeds voor zijn twin
tigste jaar was hij erfgenaam var.
'n groot fortuin. Hii was zeer vroom
overwoog sinds zijn jeugdjaren dc
lessen in het evangelie vervat, en hi„
zocht wegen om die lessen in prak
tijk te brengen. Wij lezen niets var
zijn woorden, maar uitsluitend van
zijn daden.
De weg die hij vond was deze: zijn
rijkdom te benutten tot beoefening
van weldadigheid op grote schaal,
zijn goede gaven rondstrooiend ovei
vromen en zondaars, over christe
nen en heidenen, daarbij steeds ei
naar strevend een onbekende gever
te blijven. Hier beginnen zich de
hoofdtrekken van onze Sinterklaas
al af te tekenen.
Welke daden vermeldt nu de Le
genda Aurea? Daar is om te begin
nen, reeds uit de jongelingsjaren
van Nicolaas, het verhaal over zijn
buurman, die van voorname afkomst
was maar zo verarmd, dat hij zijn
drie knappe dochters geen behoor
lijke huwelijksuitzet kon meegeven
met het gevolg dat de huwelijkskan
sen van de drie meisjes gelijk nul
waren. De vader, een christen maar
blijkbaar nog met enige heidense op
vattingen behept, gaf zijn dochters
te verstaan dat zij door haar eer te
verkopen het benodigde bedrag voor
uitzet en bruiloftsmaal zelf konden
verdienen.
Nicolaas die enige woorden van
dit gesprek had opgevangen, be
greep de situatie en redde de meis
jes van de schande, door driemaal
achtereen „een klomp goud", in een
doek gewikkeld, door een open
staand venster in de slaapkamer van
zijn buurman te gooien, zodat deze
zijn dochters fatsoenlijk kon uithu
welijken. Daarom wordt St. Nicolaas
ook afgebeeld met drie gouden bol
len als attribuut, door misverstand
gekregen voor de bouw van een 14-
kalssige lagere school in diezelfde
parochie.
De bouwkosten van deze onder
hands gegunde school zullen onge
veer 450.000 bedragen.
- In Overloon hebben de gezame-
lijke middenstanders 'n St. Nicolaas-
actie op touw gezet, waarbij degene,
die het gezamelijke gewicht raadt
van de deelnemende winkeliers
fraaie prijzen kan Winnen.
- In Boxmeer werd deze week
het nieuwe postkantoor o.l.v. ar
chitect Strik aanbesteed. Gebr. Jans
sen uit Venray,die inschreven voor
f. 217.000.- moesten in de Gebr. Pee-
ters uit Boxmeer hun mindere er
kennen (f. 183.880.-).
aili \im«8<finj«n j
ftypotfwfwn
■financieriaqen J
JULIANASINGEL 41 'tó/lOÓI (K4780)
van de kunstenaar dikwijls veran
derd in drie gouden appels of drie
broden.
Reeds kort na deze eerste welda
den, op echte Sinterklaasmanier be
wezen door de geschenken vanuit 't
nachtelijk duister een woning bin
nen te werpen, volgde de verkiezing
van Nicolaas tot bisschop van de
veertig mijl oostelijk van Patara ge
legen havenstad Myra.
In Myra was de oude bisschop ge
storven; de bisschoppen uit de om
liggende streken waren er bijeen om
een opvolger aan te wijzen. Na lange
en vruchteloze beraadslagingen
noorde een van de bisschoppen een
inwendige stem, die hem zei: „Ga
morgenvroeg, vóór de dageraad, bij
de kerkdeur staan; de eerste die de
kerk binnentreedt, moet gij tot bis
schop wijden".
De eerste kerkbezoeker was de
jongeling Nicolaas uit Patara, die
toevallig in Myra verbleef en vol
gens zijn gewoonte de dag begon met
gebed; hij werd zonder meer met de
oisschoppelijke gewaden bekleed en
aaar de leegstaande bisschopszetel
✓an Myra geleid.
Nicolaas wees slechts op zijn on
kunde en onwaardigheid, maar pro-
;esteerde niet en hij werd de
wonderdadige heilige, die op uitzon
derlijke wijze tot ieders verbeelding
spreekt.
Na zijn verheffing tot bisschop van
Myra muntte Nicolaas uit door ne
derige en ijverige plichtvervulling,
door grote weldadigheid en door
.vondermacht. Zo verhaalt de legen
de, dat eens de opvarenden van een
schip dat in nood verkeerde, tot St.
Nicolaas gebeden zouden hebben om
redding. Plotseling stond een onbe
kende op het dek, die de schepelin
gen ging helpen bij het bedienen van
roer en zeilen en het schip behouden
de haven van Myra binnenbracht.
Toen de geredden zich naar de
kerk begaven om God te danken,
stond juist bisschop Nicolaas aan het
altaar en zij herkenden in hem de
onbekende die zo onverklaarbaar
aan boord verschenen was en hen
;ered had.
Dan is er het verhaal van het
graanwonder. Er heerste in Myra en
omgeving een zware hongersnood;
velen stierven van gebrek. Op zeke
re dag ankerden in de haven enige
schepen, geladen met graan.
Bisschop Nicolaas wendde zich tot
de kapiteins met het verzoek, hem
een deel van de lading af te staan.
Maar de kapiteins antwoordden:
„Dat durven wij niet te doen, want
onze lading is in Alexandrië nauw
keurig uitgemeten en wij moeten de
genoteerde hoeveelheid afleveren
aan de keizerlijke opslagplaatsen".
Nicolaas drong aan: „Doet wat ik
u vraag; ik beloof u in naam van
God, dat de keizerlijke beambten
geen vermindering van uw lading
zullen vaststellen".
Elke kapitein liet toen honderd
mud graan aan land brengen. Op de
olaats van bestemming aangekomen
bleken de schepen evenveel graan
;e bevatten als in Alexandrië was in
geladen; en het graan dat Nicolaas
ter beschikking gekregen had ver
minderde nauwelijks ondanks zijn
vrijgevige uitdelingen. Toen na twee
jaar de hongersnood eindigde, was
ar nog voldoende over om er de ak
kers mee te bezaaien.
Zo is er ook de legende dat Nico
laas drie onschuldig veroordeelden
redde uit de handen van de beul, die
al met opgeheven bijl klaar stond
voor de onthoofding; op het gebed
van de heilige verstijfden de armen
van de beul, zodat het vonnis niet
kon worden uitgevoerd. De onschuld
van de veroordeelden werd aange
toond en zij werden vrij gelaten.
Een vervolg (misschien variant)
op deze legende is, dat drie hoge
staatsdienaren, die toevallig oogge
tuigen waren geweest van de juist
verhaalde wonderbare redding, bij
de keizer werden beschuldigd van
onbetrouwbaarheid en zonder ver
hoor gevangen werden gezet en ter
dood veroordeeld.
In hun nood baden zij tot St. Ni
colaas, hoewel zij heidenen waren.
In de nacht voor hun terechtstelling
had de keizer 'n wonderlijke droom:
bisschop Nicolaas verscheen hem en
bewees hem de onschuld van de drie
staatsbeambten.
De keizer liet toen de aangeklaag
den voor zich brengen en onder
vroeg hen. Alles bevindend zoals St.
Nicolaas had uiteengezet herstelde hij
de gevangenen in hun ambten. De
dankbare geredden bekeerden zich
tot het christendom.
Tenslotte is er nog de legende van
de man, die elk jaar in zijn woning
de feestdag van St. Nicolaas zeer