60 Jaren Staatsbosbeheer Sl. Elisabeth-Ziekenhuis te Venray bestaat 25 jaar Zaterdag 18 juli 1959 No 29 TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRÜK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MDNOKHOF WrptfDI AH VOOR VPNR&V PM flMPTDCITPM ADVEETENTIE-FltlJS: 8 ct. perm.m. ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652 l-lIillDljilU UV/A V CrllIVA 1 Cll UIYIO 1 l\Ul\ull PRIJS PER KWARTAAL f 1.40 BUITEN VENRAY f 1.60 De geschiedenis van Venrays ziekenhuis Het thans in Venray gevestigde „overvolle" ziekenhuis, met rechts de semi-permanente polykliniek en kinder-afdeling. Vrijdag 24 juli a.s. zal het vijf en twintig jaar geleden zijn, dat de zusters in het ziekenhuis hun in trede deden in Venray. V oorgeschiedenis Wanneer men de voorgeschiedenis van dit feit nagaat, blijkt, dat men in die tijd snel kon beslissen en snel kon handelen. Op 3 juli 1932 hadden pastoor Thielen en burgemeester van de Loo aan de Charitas-zusters uit Roosendaal gevraagd of zij in Ven ray een ziekenhuis wilden oprich ten. De zusters, die reeds een 10- tal meisjes uit Venray en omgeving in hun congregatie hadden opge nomen, aarzelden niet lang. Binnen enkele maanden werd aan de Merselose weg een flink stuk grojid gekocht en op 17 au gustus 1933 werd door deken Thie len de eerste steen gelegd. Binnen een jaar was de bouw zover gevorderd, dat de eerste zusters, de „stichteressen": Moeder Francisca, Zr. Angelina, Zr. Basilia, Zr. Jacquline en de tegenwoordige algemene overste, Zr. Leonle, er hun intrek konden nemen. Op 1 september begonnen Zr. Cherubien en Zr. HippoJyte met de wijkverpleging en op 8 sept. 1934 werd het nieuwe ziekenhuis door Mgr. Lemmens plechtig inge zegend. In goed twee jaren tijds was het verzoek van pastoor Thielen en burgemeester van de Loo, door de Charitas-zusters van Roosendaal omgezet in een stichting, waarvan men de betekenis enigszins gaat beseffen, wanneer men bedenkt, dat sindsdien meer dan 30.000 pa tiënten in het Venrayse ziekenhuis werden opgenomen, dat er vorig jaar alleen al meer dan 3000 gro tere en kleinere operaties werden verricht en dat er op het ogenblik meer dan 100 personen in het zie kenhuis werkzaam zijn. Maar voor het zo ver was, stroom de er heel water door de Maas. MOEILIJK BEGIN. Het begin was moeizaam. Venray was geen ziekenhuis gewend en wie de Venrayers kent, zal er zich niet over verbazen, dat zij eerst eens de kat uit de boom wilden kijken. De volksmond verhaalt nu nog, dat de zusters in die jaren baden om zieken. In deze vorm zal het verhaal wel niet waar zijn. Wel is het waar, dat het ziekenhuis, dat destijds berekend was op 70 pa tiënten, tot in de oorlog nog niet voor de helft bezet was. Het was dus niet zonder reden, dat men het ziekenhuis zo gebouwd had, dat het eventueel ook als pen sion gebruikt zou kunnen worden. Dat het zover niet gekomen is, is waarschijnlijk voor een belang rijk deel te danken aan Dr. Maar- seveen. Van het begin af had deze zijn consultatiebureau gevestigd in het ziekenhuis. Omdat het ziekenhuis voor een groot gedeelte leeg stond, begon hij t.b.-patiënten uit Venray en de omgeving in het ziekenhuis Ie plaatsen, wat zodoende jaren lang half ziekenhuis en half sanatorium Is geweest. Nog in 1951 lagen er soms in de veertig t.b.-patiënten. Maar het getij was toen al gekeerd. De zusters van de wijk (Zr. Cherubien, Zr. Hippoiyte en Zr. Josephien) hadden geleidelijk aan bij de bevolking een grote goodwill gekweekt. Kundige doktoren als Lauwers, Lohmann, San Giorgi en Hlllebrand, hadden een klinkende reputatie opgebouwd en ook onze huisartsen waren in de oorlogs jaren gaan beseffen, welke moge lijkheden het Venrayse ziekenhuis ter plaatse bood. En toen het getij eenmaal begon te keren, ging het zo snel, dat men eigenlijk alleen in 1942 een nor male bezetting heeft gehad (67 patiënten). 1941 gaf met 48 op 70 nog een onderbezetting van ongeveer 30 pet 1943 met 80 op 70 reeds een over bezetting van circa 15 pet. Zie de achterstaande statistiek. RUIMTE-GEBREK De plotselinge kentering stelde de zusters voor grote problemen: personeels- en ruimte-problemen. Personeels-probleroen waren niet de moeilijkste. Het aantal zusters werd opgevoerd van 6 in 1934 tot 30 in 1959. In 1944 was men bovendien be gonnen met de opleiding van ver pleegsters. Ook hun aantal werd geleidelijk aan opgevoerd van 3 in 1944 tot 40 in 1959. Het aantal dienstmeisjes groeide in dezelfde tijd tot rond de 20. Maar voor al dit personeel moesten op de zolders en in hoeken en gaten woonruimten geïmproviseerd worden. En ondertussen steeg het aantal patiënten van 20 in 1935 tot 67 in 1942 en van 80 in 1943 tot 133 in 1950. Er ontstond dan ook een enorm ruimteprobleem. Om dit probleem althans voor lopig op te lossen, werd in 1946 boven de operatie-afdeling een vrouwenzaal opgetrokken voor 13 tot 15 patiënten. Tevens werd ach ter het gebouw een zg. Zweedse barak geplaatst, waarin 34 patiënten konden worden ondergebracht. Voorlopig was men enigszins uit de brand. Maar de groei bleef doorgaan. In 1953 werd daarom op initiatief van Dr. Hlllebrand en Dr. de Jong, naast het bestaande gebouw een semi-permanente polykliniek (met woonruimte voor 16 verpleegsters) en een semi-permanente kinderaf deling (voor 40'tot 50 patiëntjes) opgetrokken. Maar ook hiermee bleken de problemen nog niet opgelost. Vorig jaar bijv. lagen er in het op 40 tot 50 patiëntjes berekende kinderpaviljoen soms 70 tot 80. Bovendien, noodvoorzieningen zijn goed, maar zij moeten niet te lang duren, want dan beginnen zij te lijken op medicijnen, die erger zijn dan de kwaal. ONHOUDBARE TOESTAND. De situatie is dan ook momenteel zo, dat alleen een radikale sanering een bevredigende oplossing kan brengen. in cijfers Jaar aantal aantal gemiddelde opnamen verpleegden bezetting 1934 63 1308 10 (v.af 1 9) 1935 238 7247 20 1936 277 8878 24 1937 407 10721 30 1938 370 11829 32 1939 399 12605 34 1940 390 11755 32 1941 541 17575 48 1942 702 24693 67 1943 931 29461 80 1944 960 29576 81 (tot 4.11) 1945 817 21249 59 (v.af 8.4) 1946 1377 35077 96 1947 1468 40878 112 1948 1599 43498 119 1949 1713 42986 117 1950 1848 48614 133 1951 1870 44665 122 1952 1979 46718 128 1953 1970 41561 113 1954 1938 42744 117 1955 2191 42442 112 1956 2350 43840 120 1957 2460 43945 120 1958 2713 46326 127 Totalen 31571 750236 Men oordele zelf: een ziekenzaal tje van 8 x 7 m, doet dienst als kapel voor 30 zusters, 40 verpleeg sters en 20 dienstmeisjes; voor 40 verpleegsters is er een huiskamer van... 4 x 5 m.; zusters, verpleeg sters en dienstmeisjes (in totaal een kleine 60 mensen) „wonen" op zolder, en dan zwijgen wij nog maar van de barak en van de vrouwenzaal. Maar er zijn nu uitgewerkte plannen voor een radikale en defi nitieve sanering en wanneer er geen kink in de kabel komt begint men volgend jaar met de bouw van een klooster, een verpleegsters- huis, een kapel en (boven op het bestaande hoofdgebouw) drie nieu we verdiepingen: een voor onge veer 30 mannen, een voor ongeveer 30 vrouwen en een voor ongeveer 50 kinderen. Boven de vergrote operatie-afde ling komt een afdeling voor kraam en gynaecologie. De bestaande polykliniek wordt laboratorium en de bestaande kinderafdeling poly kliniek. Zelfs een leek kan uitrekenen, dat dit een onderneming wordt waar miljoenen mee gemoeid zijn. Maar dit illustreert tevens welk een „kapitaal" belang het zieken huis voor Venray en omgeving belichaamt. Wij zeggen met nadruk „be lichaamt", want al die gebouwen met hun verfijnde instrumentaria zijn tenslotte slechts het LICHAAM waarin de geest van christelijke charitas aan de lijdende medemens genezing of althans verzachting wil geven. En omdat het Sint Elisabeth-ziekenhuis dit voor Ven ray en omgeving nu al 25 jaar doet is er ongetwijfeld reden om dit jubilee te gedenken. Het strekt de zusters tot eer dat zij, zolang hun patiënten en hun personeel niet beter gehuisvest zijn, van geen feest willen weten. Maar helemaal zullen zij dit keer hun zin toch niet krijgen. Zondag 26 juli is er in hun kapel een plechtige H. Mis van dank baarheid, van 11.30 tot 12 30 is er gelegenheid tot feliciteren, en in de loop van de dan volgende week wordt het jubilee in kleine groepen huiselijk gevierd. Moge de vlag spoedig op de nieuwbouw staan en moge de geest van charitas dan in een modern en up to date ziekenhuis nieuwe mogelijkheden vinden in allen die er werken met hoofd, hart en handen. (H.E.) Doktoren die in de jaren '34-'59 verbonden waren aan het Venrayse ziekenhuis Dr. G. Lauwers, Chirurg Gynaeco loog. Van 1934 tot 1943. Dr. C. Marres, Neus-, keel- oorarts. Van 1934 tot 1946. Dr. G. Maarseveen, Specialist voor longziekten. Van 1934 tot 1953. Dr. A. Lohman, Internist-Röntge noloog. Van 1935 tot 1944. Dr. H.Donders, Oogarts. Van 1938 tot 1947. Dr. G. San Giorgi, Chirurg Gynae coloog. Van 1943 tot 1947. Dr. A. Hlllebrand, Internist Rönt genoloog. Van 1944 tot 1954. Dr. A. van de Boorn, Neus-, keel- en oorarts. Van 1946 tot 1949. Dr. A. Aukes, Oogarts. Van 1947 tot 1956. Dr. W. Gieskens, Huidarts. Van 1947 tot heden. Dr. S. De Jong, Chirurg Gynae coloog. Van 1947 tot op heden. Dr. D. van Devivere, Neus-, keel- en oorarts. Van 1949 tot 1957. Dr. E. Jaspers, Neuroloog. Van 1952 tot op heden. Dr. A. vd. Velde, Kinderartse. 1953. Dr. A. Baal, Kinderarts. Van 1953 tot op heden. Dr. U. Termote, Internist Rönt genoloog. Van 1954 tot op heden. Dr. M. Franssen, Neus-, keel- en oorarts. Van 1957 tot op heden. Dr. M. De Gier, Oogartse. Van 1958 tot op heden. De plannen van architect Oomen uit Oosterhout voor de uitbreiding en de nieuwbouw. Links: het nieuwe klooster met verpleegstershuis en kapel. Dan de nieuwe keuken-afdeling (klein ge bouw met schoorsteen) en in het midden het vijf verdieping grote ziekenhuis. Het thans bestaande gebouw met zijn uitspringende hoeken krijgt een vlak voorfront, wordt dus automatisch dieper en krijgt er 3 nieuwe verdiepingen op, zodat de kinderen (bovenste ver pieping) een wandel-galerij tot hun beschikking krijgen. Het zal op 21 juli 1959 zestig jaar geleden zijn, dat het Staats bosbeheer als een zelfstandige dienst in het leven werd geroepen. Van een organisatie, aanvankelijk slechts belast met het beheer van 3000 ha. staatsbos en met een op dracht tot bebossing van een uit gestrektheid woeste grond aan duinen, zandverstuivingen en heide, is het Staatsbosbeheer in de afge lopen 60 jaren uitgegroeid tot een veelzijdige Rijksdienst. Het domeinbeheer strekt zich nu uit over 68.000 ha., waarvan er 40 duizend zijn bebost. Begon men met een handjevol technische krachten waaronder één houtvester, thans vinden 210 tech nische krachten, 180 administra tieve krachten, 100 voorwerkers, 360 vaste en een wisselend aantal losse arbeiders een arbeidsveld bij deze dienst. Naast het beheer der Staatsbos sen, vond het Staatsbosbeheer, vooral in het zuiden des lands, een uitgebreide taak bij de aanleg van circa 16.000 ha gemeentebos, met behulp van renteloos voorschot. Ook de bosbouw voorlichting, thans een taak van 10 bosbouwconsu- lenten, ontwikkelde zich met de voortschrijding van wetenschap en techniek tot een belangrijk onder deel naast het eigenlijkee beheers- werk van de Staatsbossen, uitge voerd door houtvesters. In 1899 was van enige wettelijke bemoeiing van de overheid met het bos nog geen sprake. Onder in vloed van de wereldoorlogen kwa men ook in Nederland de nodige wettelijke bepalingen tot stand ter bevordering van de Instandhouding onzer bossen, waarvan de uitvoe ring aan het Staatsbosbeheer werd opgedragen. Geheel nieuw werk heeft het Staatsbosbeheer verricht op het gebied van de landschapsverzor ging, waartoe landschapsconsulent- schappen werden ingesteld. Hiermede is Nederland het 'bui tenland ver vooruit. Voor de grote ruil- en herverkavelingen en inpol deringen worden o.a. speciale land schapsplannen ontworpen en de beplantingen langs de rijksauto snelwegen worden b.v. ook door deze dienst verzorgd. Aan de natuurbescherming en de recreatie is in toenemende mate aandacht geschonken. VENRAY In Venray verricht het Staats bosbeheer sinds jaar en dag haar belangrijk werk in de gemeente- bossen, waarover zij haar zorgen thans uitstrekt. Bijna 1300 ha bos zijn gemeente-eigendom en het is Staatsbosbeheer, dat niet alleen zorgt dat die bossen in goede staat verkeren, maar ook zorgt, dat er wat aan verdiend wordt. Alleen al de noodzakelijke dun ning levert immers de gemeente per jaar ruim f 60.000 op, afge zien van de vellingen, waar we het dadelijk nog even over hebben. Van Venrays grondgebied is pl.m. 14 pet. bebost, gemeente- en parti culieren bossen inbegrepen. We zijn dus een gunstige uitzondering in Nederland, waar ongeveer 8 pet. van de totaal-oppervlakte bebost is. Dit houdt in, dat voor iedere Nederlander ongeveer 200 m2 bos beschikbaar Is, hetgeen wel het minste is in Europa. Voor recreatie en klimaatverbe tering en dus de volksgezondheid zijn bossen onontbeerlijk en met dit kleine minimum moet Neder land dus zeer zuinig omgaan. Daarnaast spreekt ook de econo mische factor een grote rol. Vijf millioen kubieke meter hout heeft Nederland nodig per jaar, waarvan slechts 1/10 gedeelte uit eigen bos sen komt. De rest moet worden geïmporteerd, kost deviezen en vraagt dus grotere offers dan dat wat we uit eigen land halen. Opvoering van de houtproductie is dus een eerste eis. Uitbreiding van ons bosareaal is over het algemeen onmogelijk, al komt hier b.v. onder de Vredepeel nog een flink stuk by. De oplossing moet dus gezocht worden in ver betering van de bestaande bossen, waar men met alle ter beschikking staande middelen moet van zien te maken, wat er maar van te maken is. HOE HET GEBEURT Met grote deskundigheid en de ervaring van jaren wordt thans het gemeentelijk bosbezlt beheerd. Aan de hand van een bedrijfsplan, dat iedere 10 jaren opnieuw beke ken wordt, ls een economisch be heer mogelijk geworden. Vellingen en herbeplantingen vinden op het juiste tijdstip plaats, evenals iedere andere handeling, die er toe bij draagt om het bos te verbeteren. Om te weten of een nieuw aan te leggen of reeds bestaande bos een tekort heeft aan bepaalde voedingstoffen worden grondmons ters genomen, die op bedrijf slabo ratoria worden onderzocht op samenstelling. Aan de hand van de bevindingen dezer laboratoria wordt dan bij nieuwe bosaanplant bepaald welke boomsoort het beste bij de grond past of men gaat bij reeds aangelegde bossen de ontbrekende stoffen door middel van bemesting toevoegen. De gemeentelijke bos-huishouding begint zich nu langzaam maar zeker te herstellen van de grote oorlogsschade welke is geleden. Zij bevindt zich feitelijk nog in een stadium van opbouw. In de dërtiger jaren zijn veel bossen aangelegd, daarna weinig of niets meer. De oorlogsschade heeft de leeftijds opbouw der bossen ook nog ernstig in de war gestuurd, zodat men na de oorlog vooral is gaan letten op een behoorlijke leeftijdsopbouw, waardoor een regelmatig kappen en daardoor regelmatig dividend Verzekerd is. Dit alles kost echter zijn tijd, want een bos moet gemiddeld 50 jaren oud zijn voordat het kaprijp is. Men is intussen zover dat in 1970 een behoorlijke leeftijdsopbouw tot stand zal zijn gebracht en dat dan voortaan geregeld leder jaar 1/50 deel der bossen gekapt kan worden. Dat zijn ongeveer 20 ha en die leveren dan tegen de huidige houtprijzen de lieve som op van f 680.000, hetgeen met de dunning van f 60.000 een behoorlijke rente oplevert van het geld, wat er in gestoken is. BETERE FLORA Zelfs de leek merkt het verschil op met de vroegere bossen. Waren dat hoofdzakelijk naaldbomen, en daardoor dorre houtfabrleken, in de nieuwere bossen vinden we de Corsikaanse den, de Douglas en de Larix, vermengd met loofhout. Dit is een gevolg van de modernere bosbouw-wetenschap, die er naar streeft, dat bossen een levende ge meenschap gaan vormen, in die zin, dat er niet alleen bomen in groeien, maar ook vogels (die de schade lijke insecten opruimen) en wild in gaat leven. Terwijl daarnaast de grond door de vallende blade ren en de afval der bomen auto matisch een betere bemesting krijgt. Dat gewaakt wordt tegen ziekten en insectenschade ls natuurlijk vanzelfsprekend. Dertien mensen zijn dag in, dag uit in de weer om alles zo goed mogelijk op peil te houden en Venrays bossen inder daad tot een behoorlijk winstgevend object te maken, met daarnaast mogelijkheden tot recreatie. Dat onze boeren in deze tijden van grondgebrek wel eens scheel kijken naar de gronden, die men voor dit doel in beslag neemt is heel verklaarbaar, maar zij moeten bedenken, dat ook de bossen een zeer voorname taak hebben op velerlei terrein en dat het gewoon lijk wel de sleehtste stukken land bouwgrond zijn waarop de bossen staan. Dat Staatsbosbeheer een ernstige bezoeker graag in haar bossen ziet, klinkt misschien wel vreemd, als men al die bordjes verboden toe gang ziet staan. Maar dat is voor een groot deel de schuld van de mensen zelf. Nog afgelopen weken heeft men mensen er uit moeten jagen, die met brandende sigaar of sigaret in de kurkdroge bossen aan het fietsen waren. Dagelijks moet men vernielingen rapporteren en stapels strikdraad en zelfs val len zijn er het bewijs vaa dat niet iedereen er met de juiste bedoe lingen komt. Al met al moge bij dit jubileum geconstateerd worden, dat Staats bosbeheer ook In onze gemeente een nuttige taak verricht en dat zij in velerlei opzicht voor ons allen kostbaar bosbezlt weet te behouden en te bewaren. Nieuws uit Venray en Omgeving Zondagsdienst huisartsen Vanaf zaterdagmiddag i uur tot maandagmorgen 8 uur, wordt de praktijk der hulsartsen voor Venray e.o. waargenomen door Dr. VAN DER MEER, Patersstraat 30 Telefoon 1887 Uitsluitend voor spoedgevallen. GROENE KRUIS: Donderdag a.s.: Zuigelingen-bureau voor de Kerk dorpen. BEKENDMAKING Burgemeester en wethouders der gemeente Venray brengen hierbH ter openbare kennis, dat de door de raad dier gemeente in z(jn open bare vergadering van 30 juni 1959 vastgestelde verordening als be- S°? artikel 5' lld 1' der Win kelsluitingswet 1951, gedurende drie maanden vanaf heden op de ge meente-secretarie afdeling III, voor een leder ter lezing ls nedergelegd, Venray, 10 juli 1959.

Peel en Maas | 1959 | | pagina 1