U$at kiaaam en qonq ien t aide (aat Wat weet jij ervan? en zalig neje jaor Zaterdag 28 december 1957 No 52 ACHT EN ZEVENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS CONFECTIE VAN lik "EEN RIJK BEZIT DRUK EN UITGAVE FIKIMA VAN DEN MUNCKHOF WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN per m m GROTE STRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652 PRIJS PER KWARTAAL f 1.40 BUITEN VENRAY t 1.60 Wer is en jaor vurbeej gegaon, vol goej en kwaoje dinge, die weej, now ut end d'r is, vur ow^ wer; gaon bezinge, Went trouw notiert Peel en Maas wat laeft ient Rods land en watter gebeurde ien dit jaor, laas me altied ien den krant. We griepe hier, we griepe daor uut 't rieke Rodse laeve, umdat an 't end van dit jaor, opneejd wer te belaeve. Went de geschiedenis, 't is bekend, is wel 't bekieke werd, dat ziede an Hensenius, dor op de ver-rekes-mert. Den kreeg, al duurde 't lang, zien standbeeld ok wer terug, al hittie now enne lange kop isse en ennen hoëge rug. Ok kreeg ie enne stoel derbeej, hoeltie nie mer te staon en hèt now vort Henschenius. Hoe kan 't toch bestaon? Mer toe was 't jaor höst vurbeej en waster veul gebeurd en al wat duk ien ozze Raod, over „beperking" wer gezeurd. We begosse dan 't neje jaor, zoë stonter ien de krant, mit haost 20.000 minse hier ien 't Venroadse land. Mer de eens worre wieteweg op, al lende we twee mieljoen, went dor was ien den ursten tied nog aarig wat te doen. 200 minse zochte nog en woning in os' gement, die dinger bouwde evvel nie zonder ennen roje cent. Al ging dan den menister ok op bestejing zitte vitte, ge kunt die minse ummers nie urges buute laote zitte. Ien 't begin van 't neje jaor, ginge de vlagge ien de locht en wier ient kerdurrep jYsselsteyn, 't gemènschapshuus bezocht. Den neje zaal dor ien de Piël, hebbe ze same opgebouwd en jong en aid en erm en riek, hitter an mit gesjouwd. En hit ons wer de les geliërd, wille we samewerke dan kriede alles opgebouwd, zellefs zaale en ok kerke. Al hedde dat meschien ien Rooi an den tore nie gemerkt, toch werter an dat neej plan al jaore lang gewerkt. Mer wat nie is, verget dat nie, zit ali nog ien 't vet, den gimmenestiek-zaal zeuj toch ok al jaore zien gezet. Now isset zo wiet dat de Veldstraot zo kaal is as en luus, now isset waagte op den zaal en op 't gemènschapshuus. We motte mer ien Ysselsteyn de les opneej gaon liere, hoe we dat ien de kom, net as zeej, kunne versiere. Beej de huushaldschöl wier ok 't zilvere fiëst gevierd, mennige huusmoeder uut os' Rooi, hit dor 't koke goed gelierd. Mej. Erebeemt wier angesteld tot schól-arts ien deez streke, en 't nut van dizzen dienst is now wel dudelik gebleke. En endelik en te lange leste, heej kroop vort dur de straote - hit ok de vulliswage, alt en rot, ons goej gemènt ver laote. We köchte enne neeje buutenaaf, enne groëte, dik en vet, ien midde ien de straot zo mer p zienne kop kan wurre gezet. Jannewarie is den opruum-maond, ok de mertpomp ging vertrekke en kos zien léve op den mert ok al nie langer rekke. De Vredepiël göt stil vuruut, me begos en schól te bouwe, now hoeft de jeugd dor binnekort, nie wiet mer gaon te sjouwe. Dor is 't ganse jaor gebouwd, op dat neej ontgonne land en mennigen boer hitter gezet en prachtig boerenpand. Zelfs Franse kwame op bezoek, urn dat is te aanschouwe, hoe ze hier nie alliën 't land, mer ok huus wiëte te bouwe. En now hit ok 't waterschap nog planne iengediend vur watertoevoer nao de Piël, den dormit wurdt gediend. Went al was 't afgeloëpe jaor den dukste tied te nat. toch hebbe ze ien de Vredepiël, nie gaaw water zat. mer vlere dun ze dat mer nie, den hoofbouw mot urst klaor. Dat neej plan hilt 't is waar Ok ut 150 jaor bestaon veul goeds ien zich geburrege der orde ging vurbej, en gift de Piélboer God zij dank, dat doen ze tegeliekertied wer is wat mindere zurrege. mit de opening durbej. Went dat 't afgeloëpe jaor now net En op de Smakt, waor blieft de tied zo winstvol is gewist, zien de Carmeliete al 10 jaor ontkent wel iedere Raodse boer en make op dat kerkdurrep geduurig en beslist. van alles kant en klaor. De eier brochte nie veul op, 't land wier veul te nat, gen fruit kwaam ummers op de beum mer bagge worren der zat. Mer weej zien aarig aafgedwaald, we won an jannewarie; beschrieve now den twedde maond, dat is dan fibberewarie. We verkochte toe onder protest, den Huiteren hoek an Beere, al han we net die neej febriek juust daor wel wille were. Mer wie 't neej gebouw ien 't blouw dor now verschiene ziet, mot iërlik zegge: jao, 't is waor, misstaon duut 't er niet. Vermaote kreeg van de Paus en medaille toegestuurd, umdat ie 40 jaor lang de kerk mit hit bestuurd. De begroëting kwaam ok ien dè maond de gemènteraod opfrisse, en kwart mieljoen wasser tekort, Wor die now op te visse? We verkochte alles wat we han um en liëning te kunne sluute en hiele zó ien dit jaor, de erremoei nog buute. Van effecte jaore opgespaard - wier ok kien geld gemakt, wat doede as ge zó opèns ien de grotste erremoei rakt. Boerdereje aagter ien de Piël, kwame weldra ok an bot, zo krege we op die menier, wat bojem ien de pot. De Vastelaovond wier as alt mit veul plezier gevierd en drie daag lang hit ovveral, Prins Carnaval geregierd. De harmonie ok nie mis, schafte en trommelcorps an. Ge vraogt ow ieders kier wer af waor doen die kels dat van? mer waor is waor, ut is af dat corps muzikante. de opbouw van deez Harmenie krieg lof van alle kante. Op ut Raodhuus was en plechtigheid met bar veul hoëge hiere, die zame mit Rooy en Horst de Lollebeek regiere. De kemmissie, wier geïnstallierd van ut Lollebeekse plan. En as dat dör göt, lieve hier, dan belaefde dor wat van. Vur de ruilverkaveling van dees streek zien planne ingediend waormit de toekomst van dit land ten zeerste is gediend. Went ieder krieg now en bedrief, dat hej kan ovverzien. Dat dat toch bar gemekkelik is, kan de stomste boer wel zien. De minse van spoor en verkier ien de St Rafaelsbond, vierde ien Ostrum ien den tied, dat den 50 jaor bestond. Ien Ostrum was nog mier te doen: de statie zeuj daor gaon mer mit die bestedingskloëterej laote ze dat ding mer staon. Ostrum wier ok kampioen en hit dat goed gevierd. Ok ien ut nej seizoen bliekt wel, dat ze ut niet zien verlierd. Al wier de post ien Ostrum ok netjes opgedoekt toch wier bej die gelegenheid enne tegeslag geboekt. Want ien plats, dat enne brief acht cente vort zeuj koste, motter vort 12 op, as ge enne brief wilt poste. Mart was ok de mond woarlen jubilea wierre gevierd zo wierre enkele poaters toe mit de gouwe kroon gesierd. Paoter Wismans hier, Paoter Emonds daor, wierre gefilicitierd, mer ok ut zilveren bisschop-zien van Mgr. Lemmens wier gevierd, Ok de Zusters van St Jozef stonte toe 80 jaor vur Rooy en zien bewoners ten alle tieje klaor. Servatius, dat durrep an sich, bestond ok 50 jaor Ien Mart rouwde ok ons Rooy um de doëd van dokter Bloeme den ge inderdaad mit recht echt huisarts hier kost noeme. De Vredepiël wier toch ok uut de locht gefottografierd, waaruit de grond-deskundigen wer veul hebbe gelierd. Toe kwaam april mit zon mit jong en vruchtbaar laeve ien Leunen, Mersele en ien Rooy koste toe wer wat belaeve. Ien Rooy deuj Paoter Wienhove zien urste Heilige Mis, terwiel ien Leune de pastoer 40 jaore priester is. Pastoer Vostermans, wier dor hartelijk gefillicltierd gans Leunen hitter toe zien fiëst van harte mit gevierd. En Mersele haaj vur de pastoer de kerk gans versierd. Dat is en vurbild vur ons land, hoe men zien priesters iert. En ander fiëst, ok druk bezocht was d'opening van de bank al duurde de receptie dor vur sommigen te lank. De boerenliënbank ok nie mis kwaam latter ien de bloeme en huurde ut werk van 60 jaor van alle kante roeme. De bejaardensoos ging uuterèn umdat ut zommer wier. En ien en KVP forum kwame kamerleje hier. Um daor duudelik vur elk de probleme te bepraote, die al die hiere uut Den Haag hier duk toch achterlaote. Op ut scheije van de Mei rakte we kapelaon Keysers kwiet den ge now as pastoer ien Horst-America ziet. Nao 12 jaore trouwe dienst ien de St. Petrus-Banden kreeg hej en ut was verdiend de herderstaf ien hande. Ien Juni kwaam ozze raod vur en kwoj beslissing staon. Wat motter toch mit de buëm van de Langstraot werre gedaon? Den iene zej: kap ze mer um den andere wooj ze spare den iene vond ze biestig rot, enne andere riep: beware. Ge het ut kunne zien, de buëm zien wel gekapt en wat niemes haaj gedaocht, de zaak is opgeknapt. Al is ut kaal en motte nog an die stoep doar wat wenne kumt ur nog is wat grunnigheld ge zut ze nie mer kenne. De Raod haaj toch al zurge zat mit die beperking van ut geld toen dur de slegters de eis um vacantie wier gesteld. De Raod gaaf toe, waorum ok nie en ging toe ok nog wier sloot dinsdagmiddags en passant de winkels zonder mier. Ut Mannekoer kreeg bezuuk wiet weg, uut Munsterland en ginge latter in ut jaor ok nar de gunnekant Die reis wier lën groët succes was goed georganisiert mit dans en zang is daor toe de Bruderschaft gevierd. En Ysselsteyn kreeg de primeur en tentoonstelling schon en groët van vuggelkes en mier zö'n grej, al ware ze wel doëd. Ien ut durrep brokte owwe nek ower turners ien ut wit die tonde, dat er ien os volk nog pit genoeg in zit. Dor op ut groët Servaasterrein wier gymnastiek gemakt ut is en wonder datter nie de böt hebbe gekrakt. Op ten Beekweg ging de vlag umhoëg, wier den Burger machinist, den hiël sekuur de leste riool op zien plèts te legge wist. Toe was dan ok nao lang gezeur, 't stamriool hier klaor, dat kostte alles beej elkaar höst twee en een hallef jaor. Ien dè maond waster ter mot mitten óverkant der Maas, die zen: geej spuit os ien Mestrigt al jaorenlang den baas. „We wille d'r enne van dizze kant" De kring ging overstag. Dat is vur Venrool misschien wel enne groëte slag. Went den deputé kumt nie terug hittie bekend gemakt, now hedde kans dat oz alt Rooi uut de Staten wurd gekwakt. Went enne van den overkant en drie uut Horster land, schuve Rooi dor ien Mestrig t, hiël netjes an de kant. As Rooi zoas zo duk nie same wet te gaon, dan zuwwe ien 't kommend Jaor, buute de Staten staon. Ien Juli trok de kiensheid wer dur de Venrooise straote, dat werk kan me rustig vort Pater Domitius overlaote. En de K.A.V. ok gaar nie mis, ging ur twedde lustrum vlere. Die dames wiëten ok zo'n fiëst hiël aarig te versiere. Ien Ysselsteyn enne kringsportdag, Ien Rooi stont 't sirkus wer, Deke Verstappe vierde zien fiëst ien Sint Maarten, wiet en ver. Dat Venroois jeugd al twintig jaor verkennen hit geliërd, wier ien en schon lustrumfiëst dur diezelfde jeugd gevierd. Ok 't zlekentriduum vierde toe zien tien-jaorig bestaon en hit alle zieke beej dat feit, nog is ekstra goed gedaon Umdat de vliegmechine's nie mer ien Pruusses vliege kunne, won de hiëre uut den Haag, ons toew den kloemel gunne. Irin Deele was wel plak genoeg, mer de rust was dan gedaon, die zen: „laot al dat gereij mer nao dat Venrooi gaon." Went dor lit al jaore lang en vliegveld zonder iets, 't ennigst wagge dor op ziet, is enne bewaker op enne fiets. En verrek, offie 't haaj geheurd, kwaam dor zo'n ding anvliege, de piloot was al ier uutgestapt, nee, ik zit hier nie te liege... Dat ding haaj eurst en uur of wat bovve Venrooi ligge dwale, vurdat 't aagter ien de Spurkt uutendelik is gaon dale. De Russe zien nog nie zo wiet mit urre spoetnik en zo wier, went ien die wèèk vielen der rond Rooi zo'n stuk of vier. Mer kom, we gaon nao Juli terug, toe gingen we wat belaeve, toe gingen me de lepkeskels ok an 't koffiebone waege. De handboogschutters vierde fiëst, Diana wier zèstig jaor, en ze mieke ok nog ien den tied ennen interland hier klaor. De beste Belse kwame hier hun ple'ekes afschiete mar ut ware ok de Belse wer, die de puntjes achterliete. Costaud de Marche rook Belsebloed en was nie mer te halde. Dus ging den hingst nar Bels terug ut wier toch al enne aide... Dan was de kermis ien ut land mit spulle en mit raegen we kregen volop ien den mond van bovve-af den zaegen. Vacanties die verdronke gans de zon die zaagde noëts en ok de rest was navenant 't was allemaol aeve doëds. Pater Ophey kwaam uut la douce France Oeldere ging filicitiere umdat ie ien ut alderlik huus zien priesterfiest kwaam viere. Ok ien de missie van Pakistan lokte ut alderlik huus noa jaore doar gewist te zien kwaam ok Truus Lemmens tuus. Die zusters ien dat witte kliëd was en vrimd mer moj gezicht en Rooy hit toe ok hiel spontaan dur zurge wat verlicht. Dan kwaam september an de beurt ginge we wer fleste viere want Inalfa opende zien febriek mit hiël veul hoëge hiere, die sproke ower de industrie, ien Rooy zó goed geslaagd. Goddank meugt daoraover nie bej ons werre geklaagd. Want toe de fabriek geopend wier stond Inalfa krek en joar en de gouverneur lej toch metien den urste stien vast kloar vur wer en nej en schon febriek die now dan werd gebouwd. Ok mennig ander industrie is dit joar uutgebouwd. De Beeren hebben we al genoemd, mer ge mot Custers niet vergaete en bej de Blitta Is al lang en nej hal uutgemaete. Thijssen Klein Staarman, Nelipak Muvero en ok andere zien dur dit joar ok wer uutgebreid of zien nog ut verandere. Gelukkig dat dat net nog kos op ut scheje van de mert. De kapitaalsmarkt liekt now onderhand naatje pet en snert. De tieje zien nie mer zo best we zien besteding an ut beperke we motte harder spare goan en ok nog harder werke. We laeve wiet bovve ozze stand zo werter wel gezeed. Daorum is zeker ien ons Rooy veul televisie aangeleed. We vochte ok dit joar wer mit vur een kenaal nar Pruusse toe met ut Zuije as gewoon scharde dat wer nar zich toe. De Luxor kreeg enne neje baas. We kunnen kegelen goan en ien de K.I. hebbe wej bekroonde stiere stoan. Paoter de Mulder was toe ok Ien Leunen neomist, zien vader is daor jaore lang botterdirekteur gewist. We rejde ut afgeloëpe jaor vur veiliger verkier en Rooy wier zoas ge wet ien dat verkier wer hier. In Sittard ging den Deken hin en Rooy, dat rouwde mit, umdat ut enne groëte priesterzoon ien hem verlore hit. De berak uut de paoterstraot liep ok hiël langzaam leeg de neje scholle ware klaor nog: nie de neeje weeg. Ze wlere iengezaegend, op ut einde van dit jaor. Now nog en neje jongesschol, dan is de kom vort klaor. Dankbaar wier ok herdocht, dat Venraods dekenaat 25 jaor bestond as geestelijke staat, waor ien wej al verenigd zien rond d'alde Petrus Banden, jong en alt, en erm en riek boer, burger, alle standen. En de jeugd wier ok iengeënt de polio was ient land de mitwerking was biestig goed, men kwaam van alle kante. November braocht Henschenius en ok dat frans bezuuk de Langstraot kwaam toe in ut nej tot ien de wiedste huuk. Wilhelmina wier ok verkaocht en de zaal wier opgelapt, mit ut neje beeld van Henschenius de merret opgeknapt. Ien november stond ok trots op St. Jozef neerlands vlag, de zusters kwame me toe mit 'n nej wasserij vur den dag. Bej de opening Ien Ottersum wier Veraart gedecorierd en mit St Anna en Roepaan hit Venroy dat gevierd. Toe Sinterklaos Ien Venroy kwaam sprong Indië uut den band Soekarno stuurde de Hollanders zoë, zonder mier uut ut land. We hebbe mer enne greep gedaon, veul is hier nie vermeld, toch hope weej, dat desondanks, dit bitje ow bevelt. We zen niks ower 't teneel. ower kulturele zake, of ander dinger, die ons Rooy, duk zo gezellig make. Wat me nog wil of neudig hit, is kwellik angeroerd, al mène weej dat ons alt Rooy hiël aarig hit geboerd. We hebbe hlerien kunne zien, dat Rooy vol léve zit en de veruutgang viel dan ok dit Jaor wer aarig mit. Veruutgang mot er zien, wie stil stöt is verlore, dur samenwerking van ons al, wurdt den 't eurst gebore. Ysselsteyn en de kom, 't Veule en de Smakt, Kasselle en Mersele, en Oeldere mit de Blakt, zeej motte lën gemènte zien, wor 't goed is um te laeve, dat kan, as ze dan ok mer wete te neme en te gaeve. Zoas de kom en elk gehucht, dat streve mot versterk», zoë motte al de stande hier, vur dat doel samenwerke. Dan zal ons Rooy, dat is gewis, ok ien de toekomst groeie, en zullen de vrugten van dit werk, vur ieder van ons bloeien. 't Mot ons aller streven zien, de plaats waorien we laeve, op elk gebied, op elk terrein ons aller hulp te gaeve. Zodat de naam van ons gemènt, de geransie zal gaon géve: 't is zo goed, 't is zo schon, um ien Venrooy te léve. We hope, dat 't neje jaor, dat doel zal nader brenge en zullen er op vurhand vast, en borreltje op plengen. We hope, dat wat komme gut hiël duudelik en klaor vur ons en hiël Rooy zal zien: Toen een liter melk 6 cent kostte en er nog geen 1500 auto's waren. Het zal wel eens gebeurd zijn, dat je je grootmoeder of grootva der hoorde praten over de oude tijd en dan zeiden zij meestal: Ja, die goede oude tijd, toen.... En dan hoorde je verhalen over de rust op straat want er waren bijna geen auto's over heel veel dingen, die nu erg duur zijn en toen ongelooflijk goedkoop waren, ja over allemaal dingen, die je je nu eigenlijk niet meer zo kunt voor stellen. Maar het vreemde is, dat ze in de dagen, dat grootvaderen groot moeder jong waren, ook al spraken over die goede oude tijd, want de mensen zijn vaak niet tevreden met wat ze hebben en denken dan vaak, dat het vroeger beter was en dat was 't helemaal niet. ik wil helemaal niet beweren, dat jullie grootouders ontevreden mensen zijn. O, nee, hoor. Maar iets wat lang geleden gebeurde, lijkt altijd veel mooier, dan 't toen in werkelijkheid was. Misschien heb je zelf wel eens zoiets meegemaakt, toen je eens 'n ongeluk had gehad en je er echt slecht aan toe was.... Maar weet je dat je daaraan later niet meer denkt Wel aan de mooie cadeau tjes, die je toen kreeg en aan alle mensen, die je kwamen opzoeken en zo lief voor je waren. Het is waar, dat vroeger alles veel goedkoper was en dat het op straten en wegen minder druk en gevaarlijk was dan nu. Maar eigenlijk is alles steeds duurder geworden. Het geld blijft nooit heel lang evenveel waard. Neem nu maar eens de laatste tijd. Jullie vader heeft nog een pakje sigaretten kunnen kopen van 15 cent, voor de oorlog, en dat waren goede sigaretten. Nu betaal je voor het zelfde pakje negentig cent. En weet je, dat toen, voor de oorlog, een reep chocolade vijf cent kostte en een dikke ijsco een dub beltje, en dat was een hele dikke. Maar nu vinden jullie het mis schien wel leuk, eens te lezen, hoe veel de mensen nog langer geleden dan de laatste oorlog, ja wel vijftig jaar geleden, voor sommige dingen moesten betalen. En vraag dan maar eens aan oude mensen, of ze zich dat nog kunnen herinneren. Zij zullen je dan nog wel meer kunnen vertel len van „die goede oude tijd" en dat dan echt wel interessant zijn. We zullen eens een vergelijking maken tussen nu en vroeger en dan moet je weten bijvoorbeeld, dat je nu voor drie drie li.er melk een gulden en 5 cent betaalt. Vijftig jaar geleden was dat achttien cent. Drie kilo aardappelen kosten nu 42 cent, toen 12. Je kon toen prach tige verse eieren kopen voor 4 cent per stuk, nu kosten ze bijna 20 ct. per stuk. Vroeger dronken de mensen spuit water wie van jullie heeft dat ooit gehad, het echte spuitwater, lk denk niemand en dat kostte per flesje vier cent. Nu drinken ze tonic, daarvoor betaal je nu 30 cent. Maar Je moet dan ook eens aan oude mensen vragen, wat zij vroe ger verdienden. En dan zul je ho ren, dat dat ook veel en veel min der was dan wat jullie vader nu verdient. En als je dan gaat reke nen, zul Je zien, dat de mensen vroeger toch eigenlijk voor hun geld niet veel meer en misschien wel veel minder konden kopen dan ze dat nu kunnen doen. BEL OP BIJ BRAND No. 392

Peel en Maas | 1958 | | pagina 1