Wat kwaam en goonk ien 't aide jaor
Zalig Nieuwjaar
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN PRIJ8K£>ERT KWARTAAL I 1A0 BUITEN VEWBAÏ I 1.60
voederbieten
en stro
Zaterdag 27 december 1958 No 52
NEGEN IEVENTIGSTE JAAPGANG
PEEL EN MAAS
DRUB EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
GBOTESTRAAT 28 TELEFOON 612 GIRO 160852
Wer is èn jaor vurbej gegaon,
vol kwaoj en goeje dinge,
die'weej now op 't end,
vur ow wer gaon bezinge.
Trouw notierde Piël en Maas,
wat laeft lent Rodse land.
watter gebeurde ien dit jaor
laasüe altied ien dèn krant.
We griepe hier, we grlepe daor,
uut 't rieke Rodse laeve,
um dat an ut ènd van dit jaor,
opnejd wer te belaeve.
We laeve gauw, we laeve snel,
den tied, die vliegt vurbeej,
zoë kumt de lente ient land
zoë litter al wer snej.
An de hand now van dit overzicht
kunde zelf wel afmaete,
hoeveul ge van ut afgeloëpe jaor
al stiekum wart vergète.
De snejers begosse ut neje jaor
mit fiëst, um dat dürren bond
to-' op 8 januwari
krek vieftig jaor bestond.
Mer ien de Vreej was 't gen fiëst,
len ze allang te miere,
zien ze ut water nie den baas,
dat gon ze now urst liere.
Dor zien planne opgesteld,
um dat water te regiere,
dat kan, al kost 't ok wat geld,
zoë zegge hoëge hiere.
Dur infiltratie mit wat buus
of régen op bevel
mer den boer mit zien zilveren dak
vraogt: „wat kost dit wel
Hoe ut zal gaon wet niemes nie,
net as d'electriciteit,
went ok de neej subsidieregeling
gift nog wennig klaorigheid.
Went Ien de eeuw van d'atoom,
ge vraogt hoe 't kan bestaon,
motte hier minse aachteraaf,
zonder licht nor bed toe gaon.
Mit flessegas of mit petrol
zitte die now nog te miere
iorminl mit cnnotniks IflO.
de hemel gaon versiere.
Ze plare dor mit veul kwaoj weeg
mit viez en smerrig water,
mer asse vraoge: help os is...!
dan ist bescheid: pas later
Went de minister hit gezeed
dat we teveul besteje
mer hitter schiens gen erg ien
dat die ut maeste leje.
Al ging den hiër minister ok
op de bestejing zitte vitte,
ge kunt die minse ummers nie
mit den rommel laote zitte.
Net zo min as ge alt mer dur,
minse weg kunt blieve jage,
die vraoge komme um en huus
en soms al jaore klage.
200 minse zuuke nog alt
en woning ien ons gemènt,
dat werd dur al de jaore hin
en bedele zonder end.
Daor werd te wennig nog gebouwd,
dat is dur dat clefer wel beweze,
vur d'oplossing van den noëd
motte we nog harder peze...
Ok 1958 braocht
daorien nog wennig soelaas
en d'oplossing van den nood
is nog wietteweg, helaas!
Mer weej zien aarig afgedwaald
gon terug nar ut begin
toe iederien ut neje jaor
begos mit goeie zin
Op de Hei ging ien januaar
maester Driessen mit pensioen
den daor mier as dartig jaor
les het meuge doen.
De opruuming was toe nie mis
we kosse spaarbrief koëpe.
Ien Vendele ginge er toe veul
beej d'alde veiling loëpe.
De grosliest ien fibberewaar
was gaar gen groët succes
en gaaf ons Rodse minse wer
en goej mèr harde les:
Samewerking kan allien
goej resultate gaève
nie alliën op politiek gebied
mer vur ut hièle laeve.
Dan was ut al wer Carneval
dat wier ok goed gevierd
en Rooy dat wier toen drie daag
dur vief prinse geregierd.
Net vurdat 't vaste wier
koste nog wat belaeve
toen vader Daniëls efkes gauw
ziene zoon an wooj gaon gaeve.
We han geteld al dage lang
mer dizze kiër gen cente
ons Berke miek op enne kiër
Rooy, middelgroët gemènte.
Zoë miek den Ostrumse jong
ien Venrooy historie,
heej miek de twintigduuzend vol
genne kattedrek, verdorie.
De K.A.B. haaj ok al fiëst,
want ze haaj duuzend leje
tevreje zien ze echter nie
ze wille nog mier neeje...
Ien Venrooy en ok Luene
was en schon plechtigheid
an twintig missionarissen
wier ut missiekruus uutgereikt.
Twee Rodse dameskoere
worren ut ovver de naam onens
me zocht toe enne neeje naam
hiet Venrode" toen opèns.
En sportpark is èn aide wens,
waor lang nor is gesnakt,
mit d'ankoëp van de grond dorvur
is en begin gemakt.
De planne werre klaor gemakt
wellicht kumt ien 't neeje jaor
en groët deel van dit park
van de Rodse jeugd al klaor.
Dur werkeloosheid en zo miër
kos men toe ok wer beginne
't leste deel van de vredepiël
mit de schup te gaon ontginne.
Dan kwam Mart en Ien de kerk
wierre neej stasies opgehange:
Petran Vermeule schilderde ze
um d'alde te vervange,
Die dur den oerlog zien vergaon
kapot, vernield, gescheurd,
mer dur de neje van Petran
is de kerk wer opgefleurd.
An de verfraaiing van die kerk
werd altied nog gewerkt
alliën ist zund, dagge van
den tore nog niks merkt.
Op de Groëte Berg kwaam en kruus
dur Durse opgericht,
dat oos andacht ok wer is
nor de historie richt.
Zoë as de grafstiën ien 't portaol
van Venrods Groëte Kerk,
das van d'Aldheidkundige Kring
en piëteitvol werk.
De Heilige uut 't Limburgse land,
wiere gefotografiërd,
ï1" CtMoniror Hit mit Hun oortret
ons wer en les gelierd.
We zien nog riek, soms onbewust,
an aide, schónne beelde,
En groëte opgaaf is 't vur ons:
behald, bewaar die weelde.
En goed vurbild gaaf ons ok
d'Aldheidkundige Kring,
die twië jaor lang, mit veul geduld,
an ut urne grave ging.
Van en Venraods museum
is dat ut urst begin,
mer now hebbe me die kels
van alles nog ient zin.
Daorbeej is wel d'urste eis
dat weej hieraachter staon,
en niks, wat dorvur wèrde hit,
verlore nog lót gaon.
Mer we gaon terug nor mart
toen St Jozef stoond te knikke
en weej ien de karitaswaek
mer oliebolle bikke....
De begroëting kwaam ien mart
de gemènteraod opfrisse
hós drie ton worre er tekort,
wor die wer op te visse
We doen alles wat mer kan
um liëninge te sluute,
en halde zoë vraog duk nie hoe
de grotste erremoej buute.
De tekorte van de gemèntekas.
wurre kógger ieder jaor,
en make zoë en goed beleid,
onmeugeluk of te zwaor.
Veul van wat gebeure mot,
vur de veuruutgang der gemènte
mot biieve ligge, göt nie dur
dur 't gebrek an cente.
De Rodse kleuters trokke zich
van dit tekort niks an
en vierde fiëst umdat zeej toen
twië neje scholle han.
De state-keus ge wet ut al
miek Loonen statenlid,
den now daor ien de plats
van maester Peters zit.
En twedde lid zaat er nie an
dat hebbe we zellef gedaon,
dur beej de groslieststemming
buute Venraoy te gaon.
De Raod was toen ok royaal,
gaaf wethouders-pensioen
zodat die 't op urren alden dag
wat kalmer kunnen doen.
Toen was april al ien 't land
kwaam Piëlplan-Zuid an bod,
wor de léste boerderej wier verkocht
tot heil van de gemèntepot
En urste Mis en Paose,
die huure beej elkaar,
dit jaor worren der ien Rooy,
liefst drie hier beej elkaar.
Ien Luene, Ostrum en de kom
waster en urste Mis
gelukkig, dat ons goej-gemènte
nog zoë gezaegend is.
Ien Cassele wier Pastoer Geurts
hartelijk gefilicitierd
gans'Cassele hit zien zilveren fiëst
van harte mit gevierd,
Ok later toen de parochie daor
vief-en-twintig jaor haaj bestaon,
liete ze um nie mit leeg hand
nor zien neej kerk toe gaon.
As ge beej zon fiëste ziet,
hoe alles is versiert,
dan is 't en vurbild vur ons land,
hoe men zien priesters iert.
Ien Rooy was ien de Petrusschol
en tentoënstelling georganisiert
dat was me, sinds Jonas toen,
onderhand al host verlierd.
En op 't scheje van April
was ter wer lientjes-raegen,
ok Venroy kreeg en drupke van
den gewardierde zaègen.
De Gouverneur kwaam op den dag
den Burger Ridder slaon
vur al 't werk, wat heej hier
twintig jaore hit gedaon.
Twië priesters verlore weej in mei,
die veul hebbe gedaon
urst ald-Deke Thiele uut Horst
dan paoter gardiaon.
Ien mei die mond vol zon
vol jong en vruchtbaar laève
wier an de bejaarde Ien Horst
en neej tehuus gegaeve!
Horst stikt ons de oëge uut
mit dit centrum, zo moj.
als vanzelf kumt dan de vraog:
wannier now geej, mien Rooy?
Ien Rooy bestond Vincentius
toe ok al honderd jaor
Iën eeuw lang stond de Vincentiaan
vur d'erme hier klaor.
D'erme, nie alliën an eens,
mer ok d'erme van giëst,
dat wier nog duudelik onderstript,
beej gelegenheid van dit fiëst.
Piet Jansse kreeg toe van de Paus
en medaille toegestuurd
umdat ie lang mit wies beleid
Vincentius hit bestuurd.
Dan haaj de Burgemaester fiëst
mins, praot me er nie van
ik haaj noeit gedaocht, dat Rooy
zoë samewerke kan.
Twintig jaor haaj Mr. Janssen
ons Rooy toe geregierd,
dat jubileum is bar schon
en hartelijk hier gevierd.
Dur wier en buukske oop gedaon
van wat hier is gedaon
en as ge dat dan op en reej
ien onze krant zaag staon.
dan moste of ge wilt of nie
toch ierlik toe gaon gaève,
datter veul veranderdis
ient Venraodse laeve.
Kriezes en vurral d*n oorlogstied,
gave Rooy wel zwaore slage,
mer as ge now neej Venroy ziet,
dan meugde gaar nie klage.
We zien gegruid tot klène stad,
hebbe ontzaglik veul gebouwd
en um d'ontginning van de Piël,
hit nog gennen boer gerouwd.
De weeg zien veulal opgeknapt,
neej scholle zien verreze,
d'industrialisatie is gelukt,
dat is now beweze.
Twintig jaor Is nie lang
iën vierde van 'n minselève,
mer zo'n ontwikkeling as deez,
zal Rooy nie mer belève.
Durrum is hulde toe gebrocht
an den leider van ons al,
opdat ie ons wardiering kent
en alt bewerreke zal:
dat Rooy. die aide goeje pléts,
zó getroffe as ze ok was,
nog schonner, nog miër radicaal
zal herrijze uut zien as.
Zoë tusse die bedrieve dur,
mos Venrooy stemme gaon
vur de neeje gementeraod,
de vier jaor worre vergaon.
En kridde vroeger gratis bier
vur 't stemme van den raod,
now deuj en zekske soeker hier
hiël wat minder kwaod.
Dur zeuve lieste wier gevochte
um ow stem en um de mlen,
of we krïege wat beloofd is,
zuwwe we latter wellis zien
Den aide raod miek ruumte,
kocht dus 't pand van Min,
dor kumt now Sociale Zake
en 't neej meseum In.
Dat was juni toe ien Oeldere.
DIS dartig jaor bestond,
de club, die doar de sportluuj
al die jaore same bond.
't Was okdè maond, dat onverwaagt
Mgr. Hanssen van ons ging,
an wie ons Limburgs vollek,
zo vol vertrouwe hing.
Ziene léste gang, ok dur Rooy,
was énne zegetocht,
went dankbaar wier hier overal
zien werke herdocht.
Meuge Onze Lieven Hiër,
de rüst Um boave gaève,
de rüst, die heej hier nimmer zocht
ien zien arbeidzaam léve.
Beej zien afscheid van de State
van Mèster Peters as deputé,
kreeg ie van zien Limburg
hiël wat dankbewieze mee.
Jaorelang hit heej gewerkt,
veul bereikt en veul gedaon.
Op d'n opbouw van ons previnsie,
hittie ziene stempel staon.
Heej wier toe beej zien afscheid,
tot Ridder gedecorierd.
zó is ok zien veule werk,
dur de Regering gewardierd.
De boereleenbank Ien ons Luene
kwaam ien juli ien de bloeme
en heurde eur wérk vur vertig jaor
van alle kante roeme.
De schutters kwame ient gewaèr,
't Zandakker ient neej,
St. Anna haaj en schuttersfiëst,
al han .ze ok gen wèj.
Overal was wat te doen,
ien Oosterura kringsportdag,
ien Ysselsteyn blies de fanfaar,
de sjurie ovverstag.
Reijnders mit ziene langen baard,
stont ien alle krante
en de vrollie wisse ien d'uutverkoëp
naturlik wer van wante.
De zieke mins wier ok bedocht,
kos nor 't triduum gaon,
wier dur Zusters van Sint Anna
noggis ekstra goed gedaon.
2 Drielinge ien enne goeje maond,
kwamen 't babie-koër versterreke,
dor is ien Rooy nog goeie grond,
dat kunde daoran merreke!
Mer mugge hebbe we ok zat,
ze zaate zelfs ient water
en bezurrlgde de waterleidingmii
enne geduchte kater.
Die beesjes kwame uute kraan,
gen smakelik gezicht,
ien iedere krant van Nederland
laas me dat bericht.
Mgr. Feron, onze Vicair
verloor ut bisdom ien dees mönd
zodat me toe os Limburg wer
zonder geestelijke leider vond.
Toe kwaam d'alde gemeenteraod
vur de leste kiër tesaam,
waorbeej men van Pubbes Piet
en Odenhoven afscheid naam
Die hiere hebbe ons gemente
trouw jaorelang gediend
en wierre toe gedekorierd,
dat han ze wel verdiend.
De wethouder, den zo duk
van Merselo nar Venray kwaam
kreeg toe van os Koningin
ut „Ridder" vur ziene naam.
En Odenhoven 't aldste lid
wier en medaille aangeboje
den, as bewies van ozzen dank
zien stoere borst zal tooje.
Mit pracht en 2invol cermonieel,
krege ien de Petrus Bande
jong paoters hun wijdinge,
uit Mgr. Cobben's hande.
Paoter Hoex was ien Oostrum
toe d'n twedde neomist
dat is toe vur hiël Oostrum
en hartelik fiëst gewist.
Dan was de kermis ien 't land
mit spulle en mit raege
we krege volop in den mönd
van bovve-af den zaège.
En verrassing vur de Rodse jeugd
was de neeje bibliotheek,
waorien verteld wier op ten tied?
en uutkomst ien dees streek.
En Radio-Zuid wist op enne kier
dat Rooy ok Limburg is
mer die reportage was dan ok
helemaol beslist nie mis.
Ien Jerusalem was 't volop jEiëst
waor mère Marcella vierde
dat zeej al 50 jaore lang
de megj es bar veul lierde.
Jean Boom op 't gementehuus
kwaam netjes Ien de bloeme,
kreeg en medal je en enne fiets,
huurde zien werk toe roeme.
De Petrus Bande rakte toe
Paoter Domitius kwiet
den ge now as kapelaon
ien het Rectoraat wer ziet.
Paoter Wolfgang wier pastoer,
toen Paoter Trienekens ging,
den achter elkaar neej deure,
an alle biechtstuul hing.
De K.I. is ter baove op
Mia's Paul wier preferent
mit de neej Veltumse kapel
Is hiël Venroy schon kontent.
Ok ien de Vreej waster fiëst,
de schol was afgebouwd
Toe wier vur enne neeje pastoer
wer biëstig hard gesjouwd.
Ien oktober was 't zowiet
wier enne Rector angesteld
en dormit was tegeliekertied
t tiende kerkdurp besteld.
We krege ok en jongeskoër;
op de brommers gèle plate
terwiel de boere ovver de pries
zon baest te knaoje zate
De Derde Orde bestoond 100 jaor
mer haaj wel duuzend zurrege
went wie zeuj 't benuedigd geld
vur al dur akties burrege
En groëte lottereej mit dikke nries
mot de kas now gaon versterke
dan zun ze ok de volgend eeuw
vur ons aller heil wir werke.
Dan was Servatius an de beurt
went de hoofdbouw waster klaor,
de Broeders herdochte toen metiën
hun komst vur vieftig jaor.
En fontein vur de pergola
gaf Rooy hen beej dat fiëst
as dank vur al hun werke
vur de zieke van de giëst.
De afbraak van en schuurke
kwaam wir ien de Volkskrant
mer dezelfde brocht Botwinnlk
ok nor 't Raodse land.
De Raodse jeugd is gaar nie mis
liet den helikopter komme
en verdiende an dees aarige stunt
behuurlijk wat somme.
Dat is dan ok hard van doen
went wat die neudig hit....
Iën ding is now al wir bereikt
't patronaat, dat zit.
Dat zit jao, ien en schon barak
as die dinge er nie ware
we han ok vroeger mit de jeugd
hardstikke vast gevare.
De grottere jeugd uut oz Rooy,
is begonne „ien te stuuve"
ze loëpe now um al 't gedans
de hiële dag te gnuuve.
We zen ow van de kleuterschol
ge mot d'ULO nie vergaete
die hebbe ze al vur de derde kiër
neeje klassen angemaete.
De kemissie mit den lange naam
brocht toe uer piëlrapport
mien lieve hiër, wat komme weej
nog biëstig veul te kort.
En schouwburg, zwembad en zo miër
dat lupt ien de miljoene
mer wellicht zien 't dizze kiër
gen knolle vur citroene.
Went drie proffessoren liefst
hebben Rooy hiël diep bekeke
en schreve toen ien dur buuk
,,'t is de hoofdplats van dees streke".
En ien zon plats mot iederiën
uut winkele kunne gaon
en zwemmen, sporten en zo miër
mot ok en schouwburg staon.
De Raod nam toen 't kloek besluut
en kemissie ien te stelle
die al die planne en wat kost
vast bij elkaar zal telle,
Iën ding is al groëtscheeps
as ge brand wilt alarmiere
dan motte vier kier iën
of 1111 telefoniere.
Um 't verkiër in os plats
wat veiliger te maken
gaaf de plesie onderricht
an de Venrodse snaken.
De Mezesseweg wier opgeknapt,
den ziet er prima uut
en wurt nog schonner as men dor,
wat grunnigheid beej duut.
Toe Sinterklaos ien Venrooy kwaam
was plan Zuid al uutgezet
en volgend jaor stöt dor de klomp
ien mennig huus gezet.
D'aldheidkundige kring van Rooy
den haaj enne goeien dag,
toe Iedereen 't resultaat
van twee jaor werreke zag.
En dan, as goed end van 't jaor,
waster Missie ien de kom,
as vurbereiding op de Kersemis,
was dat helemaol nie dom.
Vief Paoters worre ient gewaèr,
ons baèter mins te make,
zeej wiste duk mit hun gepreek,
ons zwakke plek te rake.
We hebbe enne greep gedaon,
veul is hier nie vermeld,
toch hope weej, dat desondanks
dit bitje ow bevelt.
We zen niks ovver 't teneel,
ovver kulturele zake,
ovver de jeugd O. en O,
die ze now verrig make.
Wat Rooy nog wil <ft neudig hit
is mer kwellik angeroerd,
al mène we, dat ons gement
nog al arig hit geboerd.
We hebbe toch kunne zien
dat Rooy vol laève zit
en de veruutgang ien dit jaor.
viel ok wer geweldig mit.
Veruutgang motter zien,
wie stil stöt is verlore,
dur samewerreke van ons al
wurdt den 't uurst gebore.
Ysselsteyn en de kom»,
't Veule en de Smakt,
Kassele en Merselo
en Oeldere mit de Blakt,
ze motte iën gemente zien,
worret goed Is um te laève.
dat kan, as ieder op zien beurt,
wet te neme en te gaève.
Zoas de kom en elk gehucht,
dat streve mot versterreke,
zoë motte al de stande hier,
vur dat doel same werreke.
Dan zal ons Rooy, letter mer op,
ok ien de toekomst gruie,
zun de vruchten van 't werk,
vur ieder van ons bluie.
't Mot ons aller streve zien,
de plats worrien we laève,
op elk gebied, op elk terrein
ons aller hullep te gaève.
Zodat de naam van ons gemènt,
de garansie steeds blieft gaève,
't Is zo goed, 't is zo schon
um ien Venrooy te laève.
We hope, dat 't neeje jaor,
dat alles ok zal brengen
en zullen dor op vurhand vast
en borreltje op plenge.
We hope, dat wat kome göt
heel dudelik en klaor
vur ons en hiël Rooy zal zien:
EN ZALIG NEEJ JAOR
We staan weer aan het einde van
een jaar. In bovenstaand overzicht
vindt U de voornaamste feiten nog
eens even in herinnering gebracht.
En zoals de „dichter" zegt, er is
weer veel gebeurdVeel gebeurd
in onze gemeente, maar ook veel
gebeurd in onze gezinnen, in ons
persoonlijk leven. Dit alles zal on
willekeurig de komende dagen nog
eens de revue passeren en dan
zullen we voor ons zelf uitmaken
of 1958 een „goed" of een „slecht"
jaar was. Of het geluk bracht, of
veel verdriet....
Zo is het ook met de krant zelf.
En bij die overpeinzing komt
onwillekeurig een gevoel van dank
baarheid op jegens hen, die het
mogelijk maakten dat ook in de
afgelopen jaren Peel en Maas de
historie onzer plaats mocht vast
leggen, voorlichting mocht geven
en opinies kon vormen. Voor de
vele medewerking die wij daarbij
mochten ontvangen, hartelijk dank.
Hartelijk dank ook aan onze
abonnees, die het ook dit jaar weer
mogelijk maakten, dat in ieder
huisgezin van Venray Peel en Maas
een graag geziene gast is. Het ver
trouwen dat daaruit blijkt geeft
niet alleen grote voldoening, maar
is een voortdurende stimulans. We
danken onze abonnees buiten Ven
ray en we denken vooral aan onze
emigranten over de hele wereld, de
paters missionarissen in hun missie
gebieden, voor wie Peel en Maas
dikwijls de enigste band is die hen
nog bindt met de plaats waar ze
geboren en getogen zijn. Mogen zij
ook in het komend jaar weer veel
genoegen in hun lijfblad vinden.
We danken onze adverteerders.
Zij zijn onmisbaar voor ieder blad,
zo ook voor het onze. Voor de
prettige samenwerking en de goede
verstandhouding oprecht hartelijk
dank.
Ook aan onze medewerkers, die
wij her dikwijls zo moeilijk hebben
gemaakt, waarvan wij soms zoveel
geelst hebben, een woord van op
rechte !dank.
Zij allen leveren het bewijs, dat
een plaatselijk blad nog altijd In
een grote behoefte voorziet en een
eigen plaats inneemt in de ge
meenschap, waarvoor het speciaal
geschreven wordt.
Mogen de goede samenwerking
van genoemde groepen blijven
voortduren, zodat ook Peel en Maas
moge blijven groeien.
Met die gedachte wensen wij U
allen een oprecht Zalig en Voor
spoedig 1959 toe.
Voor directe levering gevraagd
Hoogste prijzen.
P.PEETERS, YSSELSTEYN
Timmermannsweg 36