de laatste letters
„De Woeste Hoogte"
Zondag-viering
De geniale schepping
van Emily Jane Bnontë.
In oktober 1847 verscheen in
E geland de roman „Jane Eyre".
De auteur noemde zich Currer
Bell. Nog in hetzelfde jaar zagen
de romans „Agnes Grey" en „Wu-
thering Heights" het licht, die als
auteurs vermeldden Acton Bell en
Ellis Bell.
Trokken de twee laatste romans
bij hun verschijnen nauwelijks de
aandacht, „Jane Eyre" maakte
terstond In Engeland en Amerika
zo'n geweldige opgang, dat Currer
Bell op slag een literaire beroemd
heid werd. Intussen wist niemand
wie die Currer Bell nu eigenlijk
was. Een man of een vrouw Was
er bij de namen Currer, Acton en
Ellis Bell sprake van één, twee of
drie personen Vragen, die pas in
juni 1848 werden opgelost. Toen
kregen de uitgevers van „Jane
Eyre" bezoek van twee eenvoudige
dames, die zich voorstelden als
Charlotte en Anne Brontë. Tot hun
grote verbazing deelde de eerste
bijna verlegen mee, dat zij de
schrijfster was van „Jane Eyre",
terwijl Anne, haar zuster, zich ver
antwoordelijk verklaarde voor
„Agnes Grey". En „Wuthering
Heights"? Dat was het werk van
Emily, hun andere zuster, die de
reis naar Londen niet mee had
kunnen maken.
Het raadsel was opgelost. Enge
land leerde de drie gezusters Brontë
kennen, kwam langzamerhand op
de hoogte van de sfeer en omstan
digheden waarin zij leefden, en las
hun boeken, althans zeker die van
Charlotte, van wie na „Jane Eyre"
nog de romans „Shirley" en
„Vilette" verschenen. De belang
stelling voor het werk van Anne
bleef matig, maar „Wuthering
Heights" van Emily begon steeds
meer de aandacht te trekken. De
letterkundige kritiek ontdekte de
uitzonderlijke kwaliteiten van dit
allesbehalve konventionele boek,
en Emily ging de roem van Char
lotte evenaren en zelfs overtreffen.
De schrijfster zelf mocht deze
kentering in de waardering niet
meer meemaken. In december 1848
sterft zij, 30 jaar oud. Een half jaar
later mei 1849 overlijdt Anne
op de leeftijd van 29 Jaar.
Charlotte blijft alleen met haar
vader achter. Zij bezorgt een nieuwe
uitgave van het werk van haar
zusters. Haar laatste roman .Vilette'
verschijnt in 1853. Het jaar daarop
trouwt zij. Enkele maanden volgen
waarin zij zich volkomen gelukkig
voelt. Terwijl zij echter in verwach
ting is van haar eerste kind, komt
ook voor haar het einde. Zij sterft
in maart 1855, 38 jaar oud.
De drie Brontë's woonden in
Haworth, een kleine plattelandsge
meente in Noord-Engeland, waar
hun vader dominee was. Het oude,
sombere en ongezellige huls stond
aan de rand van het plaatsje, en
was bijna geheel omsloten door het
kerkhof met zijn talrijke, scheefge
zakte en verweerde grafstenen.
Vlak bij de pastorie begon de uit
gestrekte heide, vol moerassen,
woest en onherbergzaam, en even
onvreindelijk als de stugge en ge
sloten bevolking.
Hier groeiden de zes kinderen op:
vijf meisjes en een jongen. Toen
Charlotte, Emily en Anne nog kleu
ters waren, stief hun moeder. Een
tante nam de zorg voor huis
kinderen over.
Naar onze begrippen werden zij
vrij streng opgevoed. Domine Pa
trick Brontë had nooit weelde ge
kend en verlangde van zijn kinderen
dat zij de grootst mogelijke zuinig
heid en soberheid zouden betracht
ten. Van jongs af aan bovendien
kregen de nichtjes van hun tante
gelegenheid genoeg om zich met
elk huishoudelijk werk vertrouwd
te maken.
Ze werden naar een school ge
stuurd, waar het nogal Spartaans
aan toe ging. De twee oudste zus
jes Maria en Elisabeth werden er
ziek en stierven kort na elkaar.
De drie meisjes, steeds meer op
•lkaar aangewezen, raken bijzon
der aan elkaar gehecht. Als ze met
liet huishoudelijk werk klaar zijn,
kunnen ze hun vrije tijd doorbren
gen zoals ze dat zelf willen. Samen
maken ze verre wandelingen over
de verlaten heidevlakte, samen
spelen zij hun zelfbedachte spelle
tjes, samen lezen ze alles wat ze
in handen kunnen krijgen, samen
schrijven ze verhalen over sterke,
edele ridders en lieftallige jonk
vrouwen. Juist door deze goede
verstandhouding, wordt hun jeugd,
ondanks al het leed en al de narig
heid waarmee zij worden gekon-
fronteerd, toch nog een gelukkige
tijd.
In tegenstelling met hun broer,
die zijn eigen weg ging en dat
was nu niet bepaald een goede
hebben ze weinig kontakt met
anderen. Als ze, voor hun toekomst
bezorgd, gedwongen worden Ha
worth te verlaten, dan is de schei
ding slechts tijdelijk. Steeds vinden
zij elkaar weer bij hun vader terug.
Als dan hun tante overlijdt, blijven
ze verder bij elkaar, totdat Char
lotte haar zusters door de dood
verliest.
Zo leefden de drie Brontë's, als
het ware afgezonderd van de
wereld, maar goed op de hoogte
van de eigentijdse literatuur. Drie
begaafde vrouwen, die in de be
slotenheid van het oude huis en
de eenzame heide niet verzuurden,
omdat ze door hun ontwikkeling
en fantasie leefden in een wereld,
die niet aan tijd of grenzen gebon
den is:
Charlotte: schroomvol, vertrouwd
Nog maar één week..... kom niet te laat!
De Gruyter heeft de grote, zware letters en
verreweg de voordeligste. Melk en puur.
CHOCOLADE HARTEN
melk en puur 2 stuks in doos 60 ct
VOOR IN DE SCHOENTJES
melkchocolade figuren15 ct
taai taai 6 stuks in zakje 30 ct
Kassabons voor 10°/o korting zorgen er
voor, dat U met Uw Sinterklaas-inkopen bij
De Gruyter extra voordelig uit bent. Nu
kunt U guldens verdienen door 10%
korting! Bovendien bij elke aankoop van
f. 5.- De Gruyter-artikelen het Snoepje
van de Week voor slechts 10 cent,-met
als attractie een cowboy te paard.
met het leed, niet denkend aan
haar eigen geluk, maar alleen
vol zorg voor haar vader en
twee zusters.
Anne: rustig, weemoedig, vriende
lijk voor iedereen en dapper in
haar laatste lijden, sterk door
haar geloof in God.
Emily: de meest raadselachtige
van de drie; en ondoorgronde
lijk karakter; onaangenaam en
bijzonder onvriendelijk in de
omgang met vreemden, maar
onvergetelijk voor de enkelen
die haar wat beter kenden,
wild en ongeremd. Haar passies
waren: de hei en de dieren,
Met haar grote buldoggen kon
ze uren lang over de hei zwer
ven. Een paar keer verliet ze
de vertrouwde omgeving, maar
steeds kon ze het niet uithou
den van heimwee naar de barre
en troosteloze vlakte in haar
woonplaats. Ze kende geen
angst, wilde door niemand ge
holpen worden, verlangde van
niemand sympathie of vriend
schap. Onbevreesd en manne
lijk sterk gaat ze de dood
tegemoet, weigert een arts, en
houdt zich tot het allerlaatste
moment staande, zwijgzaam,
gesloten, hard.
Deze sterke, wilskrachtige vrouw,
die zelfs voor Charlotte een vraag
teken bleef, maar door haar het
meest bemind werd, schreef het
geniale boek „De Woeste Hoogte".
Dr. S.
(Wordt vervolgd).
Pausel. maandintentie van het
Apostolaat des Gebeds dee. *61
„Hart van Jezus, geef dat de Zon
en feestdagen godsdienstig gevierd
mogen worden".
De Paus vraagt deze maand ons
gebed voor een godsdienstige vie
ring van de zon- en feestdagen. Hij
bedoelt daar op de eerste plaats
mee, dat de mensen de Mis bij
wonen en niet doorgaan met werken.
Maar hij bedoelt méér. Het gaat er
vooral om, dat wij de zin van deze
zondag weer leren verstaan. Wij
zijn de betekenis van de zondag
kwijt geraakt. Wij zien te weinig,
dat het de dag is van God, die ge
heiligd moet worden.
Het is een levenskunst om van
de zondag een bijzondere dag te
maken. Er worden geen bijzondere
dingen voor gevraagd. Het geheim
van de zondag bestaat hierin, dat
we de dingen op z'n zondags doen.
Hiar volgen er enkele:
De zondagsmis. De hele parochie
verzamelt zich rond het altaar. De
Kerk doet steeds weer nieuwe po
gingen om de Mis levend te maken
voor de mensen en vraagt ons de
liefdesmaaltijd van Christus als
parochie-gemeenschap mee te vieren.
Het gezinsontbijt op zondag. Door
de week kunnen wij vaak niet ge
zamenlijk ontbijten. Maar 's zondags
zijn we er allemaal, althans in de
meeste gezinnen. Er zit geen haast
achter. De morgen staat open. Er
is rust aan tafel en iets extra's op
tafel, omdat het vandaag zondag is.
We kunnen de vreugde van het bij
elkaar zijn proeven, tot zelfs na het
ontbijt, wannéér allen aanpakken,
omdat het ook voor moeder zondag
is.
Op zondag trekken wij ons zon
dagse pak aan. Wij voelen ons dan
anders, feestelijker, nieuwe mensen.
Ook de dingen om ons heen worden
nieuw gezien, de buurman, de vrien
den, het eigen huis, de natuur, die
In rust is, en ook de kantoren en
zaken, die gesloten zijn.
Iets van onze tijd is, dat we
's zondags uit gaan of sporten. En
waarom zou dat niet in de zondag
passen?
Het kan ons juist opnieuw doen
proeven, dat de zondag een bijzon
dere dag Is. In het spel doen we
allemaal ongewone dingen. De sport
is vol vreugde, de vreugde te mer
ken hoe goed de voet tegen de bal
past, de vreugde precies in het spel
te passen met opvangen en door
geven. En 's avonds mogen we, als
we allen weer samen zijn, deze dag,
waarop we met de Heer hebben
mogen zijn, afsluiten in de gewijde
rust van de zondagavond.
Als we zó de zondag „vieren"
kunnen, worden we zelf een beetje
nieuw. We worden sterker. We heb
ben de Heer ontmoetin zijn vreugde.
We zullen merken, dat we meer
moed hebben om de werk-week In
te gaan. We zullen gemakkelijker
Iets van een glimlach kunnen be
waren ondanks de maandagmorgen
ziekte.
GEEN ONDERHOUD, VEILIG EN ALTIJD BEDRIJFSKLAAR!
0E «SWo CENTRIFUGE
deksel, mantel, trommel cn kraag:
staat vast en stevig:
autematische dekselsluiting,
l deksel gaat niet open
zolang de centrifuge loopt:
geen V-snaar en geen koelberstcls
roestvry
"wandelen" le urtgörffötten
veilig voor kinderen
geen onderhoud!
I Rondo Sybilla voor 8 pond was
met automatische dekulaj'sluiting f 292.-
i Rondo Bambino voor 6 pond was
1 nut lus plastic deksel f 235.-
GROOTMOEDER DEED ER DE WAS HL MEE!
Levering via de erkende handel Vraagt inlichtingen bij de importeur voor Nederland.
N.V. HAN0ÏIMIJ GE8R. TIMWCRMAN8 KBSSEL IBU VfNLO) TEL. 04762-325
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiJiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiminiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui
^uidten, (peel fo&tt
VAN BOXTEL heeft de allernieuwste Philips all-transistor hoorapparaten.
Van nu af kan Uw slechthorendheid voor ladcraan onzichtbaar an
onmerkbaar blijven.
Da Philips transistor hooreppereten bieden
mëër voordelen:
e. i«er klein e.'Ingebouwd# luisferspoal
b. volkomen onzichtbaar dragen d. zeer laga bettarijkosten
VAN BOXTEL biedl echter nog meer:
deskundig# adviezen demonstratie door specialisten, ook afcn buit.
Batterijen steeds vers uit voorraad leverbaar.
Raadpleeg Uw dokter over de mogelijkheden welke
Philips transisior-hoorapparaten bieden.
Onze deskundigen houden zitting
op:
maandag 2 dec. a.s.
van 11.00 tot 14 00 uur
in Café Den Engel,
Grotestr. 33 te Venray
HONDERDDUIZENDEN KOPEN BIJ VAN BOXTEL. HONDERDDUIZENDEN KUNNEN ZICH NIET VERGISSEN.
liiiiimiimimniMimiiiMmmiMmuiMiiMiiiwniiiiiimiiiniiiiiuiiiiiuiiimniiiMiiinuiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiHiiiiiiiiiiiiMiiiirK
