Hoe de postzegel geboren iverd. WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN iffiPïffïK^ï.ff^KKïyrai Tegenslag kan worden overwonnen Wist U Uit Peel en Maas jr was te nat 250 gram banketbakkers-speculaas 2 grote 20 ets VéGë-repen nu samen Zaterdag 14 september 1957 No 37 ACHT EN ZEVENTIGSTE JAARGANG ONDERVINDT PEEL EN MAAS De opnieuw ontstane moeilijk heden rond onze betalingsbalans de vermindering van de goud en deviezenvoorraad en de daar uit voortvloeiende bezuiniging, die eigenlijk nog moet intreden, zouden ons eigenlijk met een schuldgevoel moeten belasten. Stonden wij er ruim een jaar geleden als natie niet zó goed voor, dat iedereen zijn oren nog kon vullen met klanken over het Nederlands economisch won der? En nu is het een en al pessimisme wat de economische klok slaat. Hebben wij als Nederlanders nu op zo grote voet geleefd, dat we maanden, misschien jaren met het schuldkleed van de be- zuiniging moeten lopen? Zo erg is het gelukkig niet. We hebben wel fouten gemaakt, maar ze zijn betrekkelijk snel te her stellen. De grondoorzaak van de over- bestedingspaniek moet gezocht wor den in de overbezetting van ons produktieapparaat. Wanneer dit ver schijnsel zich voordoet krijgen be paalde bevolkingsgroepen de kans een groter deel van de welvaarts toename naar zich toe te trekken dan de rest. In een toestand van overbezet ting krijgen de werknemers de kans een loonsverhoging af te dwingen, die groter is dan de toename van hun productiviteit. De werkgevers in handel en industrie zullen er naar streven die hogere loonkosten niet ten laste te doen komen van hun winstcijfer en zij gaan ze dus doorberekenen aan de consumenten. Onder die consumenten zijn er ech ter ook een groot aantal, die geen gestegen inkomen hebben gehad. Zij zijn bij deze toestand dus het kind van de rekening. De wel vaar tskoek voor het gehele land wordt niet kleiner, alleen gaat er een groot deel van die koek naar de loontrekkers en de industriëlen, maar de trekkers van vaste in- inkomens en pensioenen krijgen dan een geringer deei. Vanzelfsprekend zit daarin een grote onbillijkheid, maar in vergelijking met vroeger tijden is er niet veel veranderd. Waar men in onze dagen de in komensverdeling zo nauwkeurig mogelijk tracht te registreren, is het duidelijk, dat deze wijziging in de welvaartsverdeling onmiddelijk opvalt, zodat men tegenmaatregelen gaat nemen. Verdwynend goud Het slinken van de goud- en deviezenvoorraad is een verschijn sel, dat Jan Publiek niet direct aan den lijve voelt. Het is vooral een vraagstuk, dat het land in zijn in ternationale financiële positie raakt. Wanneer dit zich voordoet, wordt er in de verhouding tussen het door inwoners geconsumeerde deel van de totale productie en het deel, dat wordt uitgevoerd een wijziging aan gebracht ten nadele van de export. Men zou verwachten dat mone taire, fiscale en begrotingsmaat regelen het vroegere evenwicht zouden kunnen herstellen, maar dit is een misvatting. Het is best mo gelijk, dat alle belastingplannen, waarmee minister Hofstra rond loopt, bij verwezenlijking toch geen herstel van de gunstige deviezen- positie tot gevolg hebben. Factoren, die buiten de macht van Nederland en zijn ministers liggen, spelen daarbij een rol. Verandering van de besteding in het binnenland kan b.v. voortvloeien uit buitenlandse prijsstijgingen of -dalingen. Deze hebben op ons prijs peil direct invloed, omdat wij voor GO pet. van ons nationale inkomen invoeren. Stijgt het piijspeil van de invoer met 1 pet. dan stijgt onze con sumptie-prijsindex met 1,3 pet. Zelfs wanneer men alleen loons verhogingen in ons land zou toe laten wanneer de productiviteit in evenredigheid steeg, zou er nog een nadelige invloed van uit gaan op het prijspeil. Volgens berekeningen voor elk procent verhoging een con sumptieprijsindex-stijging van on geveer een half pet. Invloed van buiten Hieruit blijkt dus, dat niet elke prijsstijging maar geweten worden kan aan aktiviteiten van onze vak bonden, maar dat de prijsstijging elders in de wereld niet onberoerd kan laten. Evenzeer is het mogelijk, dat door buitenlandse invloed de ver houding tussen binnenlands ver bruik en export is verstoord. Het is dus niet zeker, dat de regering door tegenmaatregelen onze consumptie zal kunnen af remmen. De verlammende conclusie, die hieruit getrokken kan worden, is deze, dat wij ons in Nederland op zeker moment beperkingen moeten opleggen, omdat in de omringende landen economische verstoringen optreden. Dit is onder meer te wijten aan de vaste wisselkoersen en dus aan leemten in de bestaande econo mische orde. Niettemin moeten wij ons aanpassen. In hun kritiek op door ons ge maakte economische fouten wijzen sommigen erop, dat men het prijs peil beter had moeten beheersen, desnoods door meer dwang. Het door onze regering gevoerde prijs beleid zou te slap zijn geweest. Men vergeet echter niet, dat een volkomen prijsbeheersing in de praktijk onmogelijk is. De buitenlandse invloed op de prijzen kan nimmer uitgebannen worden. Prijsbescherming. Bovendien heeft de oorlogstijd wel bewezen, dat na enige tijd de prijsbeheersing ontaardt in een prijsbescherming, omdat er geen prikkel meer bestaat de produktie- methoden te verbeteren en kosten te besparen, zodat men een volko men oneconomische produktie de hand boven het hoofd gaat houden, hetgeen niemand kan wensen. Bij discussies over de noodzaak tot loonsverhoging ontstaat er nog al eens verschil van mening over de kosten van levensonderhoud. De daarop betrekking hebbende index-cijfers zijn in wezen verhou- dings cijfers. Is het cijfer in een bepaald jaar 100 en het volgend jaar 108, dan zijn de kosten van levensonderhoud dus met 8 pet. gestegen. Voor Nederland met al zijn loonsverhogingen steeg het index cijfer voor kosten van levensonder houd van 1948 tot 1956 van 77 tot 108, dus met 31 pet. Merkwaardig is echter, dat lan den als Engeland en Zweden circa eenzelfde stijging registreerden, terwijl ook de lonen in die landen verhoudingsgewijze dezelfde sprong omhoog maakten. We deden het dus niet slechter dan die twee genoemde staten en we kunnen zelfs zeggen, dat we 't aanzienlijk beter deden, want de mate, waarin de produktiviteït per werknemer in de genoemde staten toenam, is nog niet in de cijfers verwerkt. Houden we hiermee rekening, dan krijgen we het verloop van de arbeidskosten, dus cijfers, die aan geven, hoeveel de arbeid als kos- tenfaktor werkelijk duurder is ge worden, er rekening mee houdend, dat in later jaren, bij meer loon, ook méér per man is geproduceerd, Zo slecht nog niet. Van 1950 tot 1956 zijn in Neder land de arbeidskosten met 14 pet. gestegen, terwijl in Zweden deze kosten met 54 pet. toenamen en in het britse rijk met 43 pet. in de zelfde periode. Ook de Ver. Staten moesten hier bij Nederland achter blijven. Zij registreerden een arbeidskosten stijging van 20 pet. in 7 jaar. Vanzelfsprekend kan geen enkel cijfermateriaal en geen theorie ons verlossen van het dreigend tekort van betalingsbalans en staatskas. Ook de Nederlandse Bank is niet gebaat met statistieken over onze prestaties. Zij heeft te zorgen voor een zeker ir.onetair evenwicht en er voor te waken, dat wij ook in de toekomst onze financiële positie in de wereld kunnen handhaven. Maar wannéér in vele beschou wingen over onze overbesteding nu wordt gezegd, dat endernemers te slap zijn geweest in het toestaan van loonsverhogingen, of dat de werknemers veel te veel hebben gevraagd van de loonkoelc, dan mag daar toch zeker tegenover worden gesteld, dat in andere landen, met bepaald gunstige economische po sities, zoals de V.S., de ontwikke ling beslist ongunstiger is geweest, en dat moge ons sterken in het ver trouwen, dat wijde betalingsbalans tegenslag van thans weer zullen kunnen overwinnen. De afgelopen zomermaanden zijn vooral te nat geweest. In juni ging het nog wel met de regen, maar in juli en augustus is het water bij bakken uit de hemel komen vallen. Heel wat plaatsen zijn er aan te wijzen waar toen het dubbele is gemeten van hetgeen er normaal valt, aldus het K.N.M.I. Over de drie zomermaanden ge nomen zal er gemiddeld over ons gehele land omstreeks 270 mm hemelwater zijn gevallen tegen 200 mm normaal en tegen 307 mm in het vorige jaar over hetzelfde tijd vak. Omstreeks 10 juli kwam de ken tering; weliswaar zijn er vóór die datum ook wel eens flinke buien gevallen, wij behoeven de zware on- weders van woensdagmiddag 3 juli en van zaterdagavom 6 juli maar in de herinnering te roepen, maar daarna zijn er maar enkele dagen geweest, waarop het overal in het land droog bleef. Van 5 augustus af tot 2 septem ber is zelfs nog geen enkele dag geheel zonder regen verlopen, het weer in augustus is dus wel alles behalve oogstweer geweest. Maar al is het verschil tussen de hoeveelheden regen van deze zomer van het vorige jaar dan niet groot geweest, met de duur van de regen is dat anders. In De Bilt regende het in de drie zomermaanden van het vorige jaar bijna 200 uren, ditmaal waren het 130 uren, een belangrijk verschil, dat is ontstaan doordat het weer een sterk buiig karakter had. Dan vallen soms enorme hoeveelheden regen in korte tijd, terwijl het vorige jaar herhaaldelijk regenzones het land passeerden, die voor lang durige druilerige regentjes zorg den. Als wij mededelen, dat de ge middelde temperatuur van de af gelopen zomermaanden vrijwel ge lijk was aan de normale waarde, is het karakter van dit tijdvak zeker niet volledig weergegeven, voor zover het de temperatuur betreft. Want ook nu kunnen wij weer een betere helft van de zomer aan wijzen en een minder goede helft, die wij misschien zelfs wel een slechte helft mogen noemen. Op 10 juli viel ook hierbij de kentering van de 39 dagen die het tijdvak van juni en *juli tot en met 9 juli telt, waren er 23 aan de warme kant; van het tijdvak na 9 juli, dat 53 dagen telt, waren daarentegen slechts 12 dagen aan de warme kant en de warmte van deze 12 dagen mag bovendien eigen lijk geen naam hebben. Maar de betere helftwasook nog niet ideaal; op 13 en op 24 juni vroor het voornamelijk inhet noord oosten van het land nog zo hard, dat de aardappels er erg van heb ben geleden. Tussen deze beide dagen kwam de eerste hittegolf, vlak na 24 juni begon de tweede, zodat de hoogste temperatuur in De Bilt maar zes dagen kwam nadat de laagste tem peratuur van de zomer was ge meten. Ook deze hittegolven hebben de gewassen kwaad gedaan, temeer omdat juni aan de droge kant was geweest. In augustus heeft verder de hagel enkele malen schade aangericht en dan niet te vergeten de vele wind van 11 en van 25 augustus, die het weinige fruit in korte tijd verdere schade toebracht. Ook in dit op zicht kan dus moeilijk van een gunstige zomer worden gesproken. De enige gunstige noot vormt nog de zon die in De Bilt zeven uren langer scheen dannormaal is, een lichtpuntje evenwel, dat belang rijk kleiner bleek te zijn dan de depressies die het weer van 10 juli af tot 2 sept. toe voor het grootste deel hebben bepaald. dat het praedicaat „modern" in verband met de vrouwen-emanci patie op alle eeuwen van toepas sing is. Immers, de romeinse mannen moesten reeds zwichten voor de eisen van de vrouw. Het moge U vreemd in de oren klinken ons deed het dat ook maar toen deze heren Romeinen, die toch ook voor geen kleintje vervaard waren, in het jaar 205 vóór Christus aan de vrouwen verboden, als menners op wagens te verschijnen, riep deze maatregel zo veel weerstand op, dat twintig jaar later Cato de Ou dere er op aandrong, dat verbod weer in te trekken. Dat geschiedde: de vrouwen zegevierden! dat één vrouw nog steeds duizend mannen te erg is. Walt Disney heeft dit begrepen. Hij heeft inge zien, dat hij in zijn eentje de vele duizende vrouwen in de wereld tóch niet aan kan. Bij het maken van zijn beroemde tekenfilms vraagt hij zich dan ook altijd op de eerste plaats af, wat de vrouwen ervan zullen denken.... Juist teen wij ons begonnen af te vragen of dit nu wel nodig is, verklaarde hij beslist: „Als vrouwen iets mooi vinden, hebben de mannen verder niets in te brengen." dat U wel moet weten wat U doet, wanneer U besloten hebt het „kikkerlandje" te verlaten, om dan elders Uw tenten op te slaan. Tenminste wanneer Uw leven U lief is en dat nemen we aan want uit het demografisch jaar boek over het jaar 1956 uitgegeven door de Verenigde Naties blijkt, dat U in Nederland nog ruim vijf en een half jaar kunt genieten van uw pensioen; de gemiddelde Neder lander wordt volgens het jaarboek ongeveer 70 tot 72 jaar oud. Daarop volgen de Ver. Staten met 67 tot 73 jaar en de gemiddel de Australiër bereikt de leeftijd van 66 tot 70 jaar. Wanneer U echter tussen de 32 en 87 jaar bent, voor onze begrippen dus de mooiste jaren van een mensenleven raden wij U af naar Groenland te emigreren, want daar komt de mens nog altijd volgens het demografisch jaarboek niet ver der dan 32 tot 37 jaar. mm voor 39 ct bij aankoop van 250 tj?8fi1 VéOé-koffiö (waarop 10% korting in geldzegels) .voor J ct met nog 2 geldzegels, bij aankoop van een pakje VéGé-cacao (100 gr.) a 60 ct met 12 geldzegels Zïczó €ovjot- £e££e?,ofo/ Het is zo moeilijk een goed idee ingang te doen vinden Wanneer wij tegenwoordig een brief verzenden, vinden wij het de gewoonste zaak van de wereld, dat wij op het couvert een postzegel plakken. Het is vanzelfsprekend, want het is het loon voor de post, die onze brief bij de geadresseerde bezorgt. In wezen zijn deze kleine gegom de en getande stukjes papier niets meer of minder dan muntbiljetten, want zij vertegenwoordigen een zekere geldswaarde. Dit feit op zich is indertijd een argument geweest, waarmee de tegenstanders van de postzegel probeerden de invoer ervan tegen te houden. Ook het uniforme tarief, hetgeen wij tegenwoordig heel normaal vinden, namelijk, dat een brief van Maastricht naar Groningen even veel kost als een brief aan iemand gericht in uw eigen woonplaats, was een obstakel voor de invoering want men wilde niet geloven, dat het publiek dit zou accepteren. VROEGER: Aanvankelijk waren de posterijen een wankel begrip, want wie een brief wilde verzenden, moest zijn epistel met een of andere reiziger of schipper meegeven, die officieus als postbode dienst deed. Totdat in de 16e eeuw Thurn und Taxis, een Italiaanse adelijke fa milie, in dienst van de Oostenrijkse keizer, een heel aardig postsysteem dat er in Amerika een bundeltje is uitgegeven met gedichten van Omar Khayyam. Wij zullen dit werk zeker niet lezen. We hebben al slechte ogen... 15 van deze bun deltjes naast elkaar passen op één postzegel. dat ze niet alléén in Nederland grapjes uithalen met verkeersbor den. In New-Mexico stond vlak bij een school een verkeersbord met het opschrift: School Spaar de levens van de kinderen Een jongen schreef er onder: En wees ook een beetje voorzichtig met onze onderwijzers! dat het bestuur van de openbare leeszaal in Victoria (V.S) voor een moeilijk probleem staat. De over leden William Pearse heeft aan deze leeszaal 175 boeken nagelaten. Op voorwaarde, zo schreef hij in zijn testament, dat de boeken al léén zouden worden uitgeleend aan mensen met schone handen... dat In een warenhuis te Nien- burg (Duitsland) een man werd gearresteerd omdat hij zijn hand in de tas stak van een dame.... De man werd echter weer vrij gelaten, omdat de dame zijn eigen vrouw was: hij had geld nodig om een scheerkwast te kopen! over het belangrijkste deel van Europa organiseerde. Inmiddels waren in ons land al door particulieren pogingen aan gewend om tot een postdienst te komen en hier en daar had dit al tot succes geleid. Thurn und Taxis waren echter medogenloze concurrenten en het duurde niet lang of zij hadden 't gehele postsysteem in de Neder landen in handen. Na 1648, toen de Nederlanden onafhankelijk werden, verzwakte het monopolie van Thurn und Taxis met als gevolg, dat er een grote versplintering optrad, zeer ten nadele van het briefverkeer. Pas in de franse tijd werden de posterijen staatsmonopolie en kwam er een goede organisatie tot stand. Het voordeel van de staat was echter niet, dat de geadresseerden tijdig hun brieven ontvingen, maar dat er censuur kon werden uitge oefend Het „zwarte kabinet" was lang een beruchte afdeling op het pa- rijse hoofdpostkantoor. DE POSTZEGEL. Het is Engeland geweest waar de postzegel werd ingevoerd. Men kent de uitvinding er van toe aan de Schotse boekhandelaar Chalmers. Hij ontwierp in 1834 ontwerpen voor een gegomde zegel, maar voor dat het zover was, dat de regering* over zijn idee ging nadenken, waren er ook anderen op 'tidee gekomen en toen er tenslotte een prijsvraag werd uitgeschreven, werd het ont werp van de uitvinder niet bekroond doch wel dat van een zijner rivalen Rowland Hill. Deze laatste heeft voor de En gelse posterijen buitengewoon veel gedaan. Hij is het geweest, die voor de postzegel op de bres heeft gestaan en deze heeft verdedigd tegen de aanvallen van de tegen standers. Zo vreesden velen, dat dit waar depapier spoedig nagemaakt zou worden tot schade van de posterijen maar in de praktijk bleekdeze vrees ongegrond, omdat het risico aan de namaak verbonden, niet opwoog tegen de geringe geldelijke voor deler. Daarnaast vreesde men, dat het uniform tarief er bij het publiek niet zou Ingaan. Ook hier had Rowland Hill gelijk toen hij meen de, dat men dit zou accepteren en begrip zou hebben voor deze ver eenvoudiging. Tenslotte kreeg Rowland Hill zijn zin en kwam de postzegel in de praktijk. Het werd een groot succes AFGEDANKT.... Maar Hill, die dit alles had klaar gespeeld, had men toen niet meer nodig en hij kreeg ontslag In behoeftige omstandigheden leefde hij verder. Het was aan het publiek te danken, dat grote ver ering had voor zijn werk en geld inzamelde voor hem, dat de regering begreep een flater te slaan door deze man aan de dijk te zetten. Hij werd alsnog in een hoge positie geplaatst, welke hij tot zijn dood bekleedde. Na het succes van de postzegel in Engeland, volgde invoering er van in de Verenigde Staten (1842) Spanje, Oostenrijk, Hannover, Prui sen, Saksen en SleeswijkHolstein (1850), Denemarken. Canada, Wur- tenburg en Baden (1851), waarna in 1852 Nederland volgde. Hierna volgde vele andere lan den en tenslotte was de postzegel in het jaar 1883 over de gehele wereld verbreid. Het ziet er naar uit, dat dit ge gomde stukje papier voorlopig niet bang behoeft te zijn van het toneel te moeten verdwijnen, aangezien het nog steeds overal in alle op zichten voldoet. van 13 september 1913 Pater G. Pouwels M.S.C. ging vertrekken naar de missie in de Filippijnen. De Venrayse onderwijzer, de heer Willem Derksen, ging zich in Oost-Indië aan het onderwijs wijden. Als een bijzonderheid werd ver meld, dat een vliegmachine Venray passeert. Op 6 september landde te Leunen de luchtballon „Munster land". van 14 september 1912 Op 7 september had de loting plaats voor de nationale militie... Voor rekerlng van het Arm bestuur alhier werd aanbesteed het bouwen van arbeiderswoningen aan het Steegsbroek. De laagste in schrijvers waren V. Maassen en Gebr. Vollenberg voor f 2.682. De St. Josephkapel op de Smakt werd verrijkt met 'n koperen kandelaar, vervaardigd door de heer Jac. Tiilemans te Venray. Pater W.A. Muijsers M.S.C. uit Merselo, werd gekozen tot as sistent van de generaal te Rome. 10 september werd een protest meeting gehouden tegen de over weldiging van Rome. Sprekers wa ren P. Schols enP. Carelius Peeters O.F.M. van 14 september 1907 Een goedkope winkel adver teerde de volgende artikelen: Ge brande koffie 34 ct, suiker 24 ct. zout 3 ct, soda 2 ct, vermicelli 10 ct, blanke rijst 6 ct, zeep 8 ct, stuk jes appelen 24 ct, alles per pond, zeeppoeder 3 ct en aardappelmeel 4,5 ct per pakje.

Peel en Maas | 1957 | | pagina 1