Hoe de postzegel geboren iverd.
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN iffiPïffïK^ï.ff^KKïyrai
Tegenslag kan worden
overwonnen
Wist U
Uit Peel en Maas
jr was te nat
250 gram banketbakkers-speculaas
2 grote 20 ets VéGë-repen nu samen
Zaterdag 14 september 1957 No 37
ACHT EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
ONDERVINDT
PEEL EN MAAS
De opnieuw ontstane moeilijk
heden rond onze betalingsbalans
de vermindering van de goud
en deviezenvoorraad en de daar
uit voortvloeiende bezuiniging,
die eigenlijk nog moet intreden,
zouden ons eigenlijk met een
schuldgevoel moeten belasten.
Stonden wij er ruim een jaar
geleden als natie niet zó goed
voor, dat iedereen zijn oren nog
kon vullen met klanken over
het Nederlands economisch won
der? En nu is het een en al
pessimisme wat de economische
klok slaat.
Hebben wij als Nederlanders nu
op zo grote voet geleefd, dat
we maanden, misschien jaren
met het schuldkleed van de be-
zuiniging moeten lopen? Zo erg
is het gelukkig niet. We hebben
wel fouten gemaakt, maar ze
zijn betrekkelijk snel te her
stellen.
De grondoorzaak van de over-
bestedingspaniek moet gezocht wor
den in de overbezetting van ons
produktieapparaat. Wanneer dit ver
schijnsel zich voordoet krijgen be
paalde bevolkingsgroepen de kans
een groter deel van de welvaarts
toename naar zich toe te trekken
dan de rest.
In een toestand van overbezet
ting krijgen de werknemers de kans
een loonsverhoging af te dwingen,
die groter is dan de toename van
hun productiviteit. De werkgevers
in handel en industrie zullen er
naar streven die hogere loonkosten
niet ten laste te doen komen van
hun winstcijfer en zij gaan ze dus
doorberekenen aan de consumenten.
Onder die consumenten zijn er ech
ter ook een groot aantal, die geen
gestegen inkomen hebben gehad.
Zij zijn bij deze toestand dus het
kind van de rekening.
De wel vaar tskoek voor het gehele
land wordt niet kleiner, alleen gaat
er een groot deel van die koek naar
de loontrekkers en de industriëlen,
maar de trekkers van vaste in-
inkomens en pensioenen krijgen dan
een geringer deei. Vanzelfsprekend
zit daarin een grote onbillijkheid,
maar in vergelijking met vroeger
tijden is er niet veel veranderd.
Waar men in onze dagen de in
komensverdeling zo nauwkeurig
mogelijk tracht te registreren, is
het duidelijk, dat deze wijziging in
de welvaartsverdeling onmiddelijk
opvalt, zodat men tegenmaatregelen
gaat nemen.
Verdwynend goud
Het slinken van de goud- en
deviezenvoorraad is een verschijn
sel, dat Jan Publiek niet direct aan
den lijve voelt. Het is vooral een
vraagstuk, dat het land in zijn in
ternationale financiële positie raakt.
Wanneer dit zich voordoet, wordt
er in de verhouding tussen het door
inwoners geconsumeerde deel van
de totale productie en het deel, dat
wordt uitgevoerd een wijziging aan
gebracht ten nadele van de export.
Men zou verwachten dat mone
taire, fiscale en begrotingsmaat
regelen het vroegere evenwicht
zouden kunnen herstellen, maar dit
is een misvatting. Het is best mo
gelijk, dat alle belastingplannen,
waarmee minister Hofstra rond
loopt, bij verwezenlijking toch geen
herstel van de gunstige deviezen-
positie tot gevolg hebben. Factoren,
die buiten de macht van Nederland
en zijn ministers liggen, spelen
daarbij een rol.
Verandering van de besteding in
het binnenland kan b.v. voortvloeien
uit buitenlandse prijsstijgingen of
-dalingen. Deze hebben op ons prijs
peil direct invloed, omdat wij voor
GO pet. van ons nationale inkomen
invoeren.
Stijgt het piijspeil van de invoer
met 1 pet. dan stijgt onze con
sumptie-prijsindex met 1,3 pet.
Zelfs wanneer men alleen loons
verhogingen in ons land zou toe
laten wanneer de productiviteit in
evenredigheid steeg, zou er nog
een nadelige invloed van uit gaan
op het prijspeil.
Volgens berekeningen voor elk
procent verhoging een con
sumptieprijsindex-stijging van on
geveer een half pet.
Invloed van buiten
Hieruit blijkt dus, dat niet elke
prijsstijging maar geweten worden
kan aan aktiviteiten van onze vak
bonden, maar dat de prijsstijging
elders in de wereld niet onberoerd
kan laten.
Evenzeer is het mogelijk, dat
door buitenlandse invloed de ver
houding tussen binnenlands ver
bruik en export is verstoord.
Het is dus niet zeker, dat de
regering door tegenmaatregelen
onze consumptie zal kunnen af
remmen.
De verlammende conclusie, die
hieruit getrokken kan worden, is
deze, dat wij ons in Nederland op
zeker moment beperkingen moeten
opleggen, omdat in de omringende
landen economische verstoringen
optreden.
Dit is onder meer te wijten aan
de vaste wisselkoersen en dus aan
leemten in de bestaande econo
mische orde. Niettemin moeten wij
ons aanpassen.
In hun kritiek op door ons ge
maakte economische fouten wijzen
sommigen erop, dat men het prijs
peil beter had moeten beheersen,
desnoods door meer dwang. Het
door onze regering gevoerde prijs
beleid zou te slap zijn geweest.
Men vergeet echter niet, dat een
volkomen prijsbeheersing in de
praktijk onmogelijk is.
De buitenlandse invloed op de
prijzen kan nimmer uitgebannen
worden.
Prijsbescherming.
Bovendien heeft de oorlogstijd
wel bewezen, dat na enige tijd de
prijsbeheersing ontaardt in een
prijsbescherming, omdat er geen
prikkel meer bestaat de produktie-
methoden te verbeteren en kosten
te besparen, zodat men een volko
men oneconomische produktie de
hand boven het hoofd gaat houden,
hetgeen niemand kan wensen.
Bij discussies over de noodzaak
tot loonsverhoging ontstaat er nog
al eens verschil van mening over
de kosten van levensonderhoud.
De daarop betrekking hebbende
index-cijfers zijn in wezen verhou-
dings cijfers.
Is het cijfer in een bepaald jaar
100 en het volgend jaar 108, dan
zijn de kosten van levensonderhoud
dus met 8 pet. gestegen.
Voor Nederland met al zijn
loonsverhogingen steeg het index
cijfer voor kosten van levensonder
houd van 1948 tot 1956 van 77 tot
108, dus met 31 pet.
Merkwaardig is echter, dat lan
den als Engeland en Zweden circa
eenzelfde stijging registreerden,
terwijl ook de lonen in die landen
verhoudingsgewijze dezelfde sprong
omhoog maakten.
We deden het dus niet slechter
dan die twee genoemde staten en
we kunnen zelfs zeggen, dat we 't
aanzienlijk beter deden, want de
mate, waarin de produktiviteït per
werknemer in de genoemde staten
toenam, is nog niet in de cijfers
verwerkt.
Houden we hiermee rekening,
dan krijgen we het verloop van de
arbeidskosten, dus cijfers, die aan
geven, hoeveel de arbeid als kos-
tenfaktor werkelijk duurder is ge
worden, er rekening mee houdend,
dat in later jaren, bij meer loon,
ook méér per man is geproduceerd,
Zo slecht nog niet.
Van 1950 tot 1956 zijn in Neder
land de arbeidskosten met 14 pet.
gestegen, terwijl in Zweden deze
kosten met 54 pet. toenamen en in
het britse rijk met 43 pet. in de
zelfde periode.
Ook de Ver. Staten moesten hier
bij Nederland achter blijven. Zij
registreerden een arbeidskosten
stijging van 20 pet. in 7 jaar.
Vanzelfsprekend kan geen enkel
cijfermateriaal en geen theorie ons
verlossen van het dreigend tekort
van betalingsbalans en staatskas.
Ook de Nederlandse Bank is niet
gebaat met statistieken over onze
prestaties. Zij heeft te zorgen voor
een zeker ir.onetair evenwicht en er
voor te waken, dat wij ook in de
toekomst onze financiële positie in
de wereld kunnen handhaven.
Maar wannéér in vele beschou
wingen over onze overbesteding nu
wordt gezegd, dat endernemers te
slap zijn geweest in het toestaan
van loonsverhogingen, of dat de
werknemers veel te veel hebben
gevraagd van de loonkoelc, dan mag
daar toch zeker tegenover worden
gesteld, dat in andere landen, met
bepaald gunstige economische po
sities, zoals de V.S., de ontwikke
ling beslist ongunstiger is geweest,
en dat moge ons sterken in het ver
trouwen, dat wijde betalingsbalans
tegenslag van thans weer zullen
kunnen overwinnen.
De afgelopen zomermaanden zijn
vooral te nat geweest. In juni ging
het nog wel met de regen, maar
in juli en augustus is het water bij
bakken uit de hemel komen vallen.
Heel wat plaatsen zijn er aan te
wijzen waar toen het dubbele is
gemeten van hetgeen er normaal
valt, aldus het K.N.M.I.
Over de drie zomermaanden ge
nomen zal er gemiddeld over ons
gehele land omstreeks 270 mm
hemelwater zijn gevallen tegen 200
mm normaal en tegen 307 mm in
het vorige jaar over hetzelfde tijd
vak.
Omstreeks 10 juli kwam de ken
tering; weliswaar zijn er vóór die
datum ook wel eens flinke buien
gevallen, wij behoeven de zware on-
weders van woensdagmiddag 3 juli
en van zaterdagavom 6 juli maar
in de herinnering te roepen, maar
daarna zijn er maar enkele dagen
geweest, waarop het overal in het
land droog bleef.
Van 5 augustus af tot 2 septem
ber is zelfs nog geen enkele dag
geheel zonder regen verlopen, het
weer in augustus is dus wel alles
behalve oogstweer geweest.
Maar al is het verschil tussen de
hoeveelheden regen van deze zomer
van het vorige jaar dan niet groot
geweest, met de duur van de regen
is dat anders.
In De Bilt regende het in de drie
zomermaanden van het vorige jaar
bijna 200 uren, ditmaal waren het
130 uren, een belangrijk verschil,
dat is ontstaan doordat het weer
een sterk buiig karakter had. Dan
vallen soms enorme hoeveelheden
regen in korte tijd, terwijl het vorige
jaar herhaaldelijk regenzones het
land passeerden, die voor lang
durige druilerige regentjes zorg
den.
Als wij mededelen, dat de ge
middelde temperatuur van de af
gelopen zomermaanden vrijwel ge
lijk was aan de normale waarde,
is het karakter van dit tijdvak zeker
niet volledig weergegeven, voor
zover het de temperatuur betreft.
Want ook nu kunnen wij weer
een betere helft van de zomer aan
wijzen en een minder goede helft,
die wij misschien zelfs wel een
slechte helft mogen noemen.
Op 10 juli viel ook hierbij de
kentering van de 39 dagen die het
tijdvak van juni en *juli tot en met
9 juli telt, waren er 23 aan de
warme kant; van het tijdvak na
9 juli, dat 53 dagen telt, waren
daarentegen slechts 12 dagen aan
de warme kant en de warmte van
deze 12 dagen mag bovendien eigen
lijk geen naam hebben.
Maar de betere helftwasook nog
niet ideaal; op 13 en op 24 juni
vroor het voornamelijk inhet noord
oosten van het land nog zo hard,
dat de aardappels er erg van heb
ben geleden.
Tussen deze beide dagen kwam
de eerste hittegolf, vlak na 24 juni
begon de tweede, zodat de hoogste
temperatuur in De Bilt maar zes
dagen kwam nadat de laagste tem
peratuur van de zomer was ge
meten. Ook deze hittegolven hebben
de gewassen kwaad gedaan, temeer
omdat juni aan de droge kant was
geweest.
In augustus heeft verder de hagel
enkele malen schade aangericht en
dan niet te vergeten de vele wind
van 11 en van 25 augustus, die het
weinige fruit in korte tijd verdere
schade toebracht. Ook in dit op
zicht kan dus moeilijk van een
gunstige zomer worden gesproken.
De enige gunstige noot vormt
nog de zon die in De Bilt zeven
uren langer scheen dannormaal is,
een lichtpuntje evenwel, dat belang
rijk kleiner bleek te zijn dan de
depressies die het weer van 10 juli
af tot 2 sept. toe voor het grootste
deel hebben bepaald.
dat het praedicaat „modern" in
verband met de vrouwen-emanci
patie op alle eeuwen van toepas
sing is.
Immers, de romeinse mannen
moesten reeds zwichten voor de
eisen van de vrouw. Het moge U
vreemd in de oren klinken ons
deed het dat ook maar toen
deze heren Romeinen, die toch ook
voor geen kleintje vervaard waren,
in het jaar 205 vóór Christus aan
de vrouwen verboden, als menners
op wagens te verschijnen, riep deze
maatregel zo veel weerstand op,
dat twintig jaar later Cato de Ou
dere er op aandrong, dat verbod
weer in te trekken. Dat geschiedde:
de vrouwen zegevierden!
dat één vrouw nog steeds duizend
mannen te erg is. Walt Disney
heeft dit begrepen. Hij heeft inge
zien, dat hij in zijn eentje de vele
duizende vrouwen in de wereld
tóch niet aan kan. Bij het maken
van zijn beroemde tekenfilms vraagt
hij zich dan ook altijd op de eerste
plaats af, wat de vrouwen ervan
zullen denken.... Juist teen wij ons
begonnen af te vragen of dit nu
wel nodig is, verklaarde hij beslist:
„Als vrouwen iets mooi vinden,
hebben de mannen verder niets in
te brengen."
dat U wel moet weten wat U
doet, wanneer U besloten hebt het
„kikkerlandje" te verlaten, om dan
elders Uw tenten op te slaan.
Tenminste wanneer Uw leven U
lief is en dat nemen we aan
want uit het demografisch jaar
boek over het jaar 1956 uitgegeven
door de Verenigde Naties blijkt,
dat U in Nederland nog ruim vijf
en een half jaar kunt genieten van
uw pensioen; de gemiddelde Neder
lander wordt volgens het jaarboek
ongeveer 70 tot 72 jaar oud.
Daarop volgen de Ver. Staten
met 67 tot 73 jaar en de gemiddel
de Australiër bereikt de leeftijd
van 66 tot 70 jaar. Wanneer U
echter tussen de 32 en 87 jaar
bent, voor onze begrippen dus de
mooiste jaren van een mensenleven
raden wij U af naar Groenland te
emigreren, want daar komt de
mens nog altijd volgens het
demografisch jaarboek niet ver
der dan 32 tot 37 jaar.
mm
voor 39 ct bij aankoop van
250 tj?8fi1 VéOé-koffiö (waarop 10% korting in geldzegels)
.voor J ct met nog 2 geldzegels, bij aankoop van
een pakje VéGé-cacao (100 gr.) a 60 ct met 12 geldzegels
Zïczó €ovjot-
£e££e?,ofo/
Het is zo moeilijk een goed idee ingang te doen vinden
Wanneer wij tegenwoordig een
brief verzenden, vinden wij het de
gewoonste zaak van de wereld, dat
wij op het couvert een postzegel
plakken. Het is vanzelfsprekend,
want het is het loon voor de post,
die onze brief bij de geadresseerde
bezorgt.
In wezen zijn deze kleine gegom
de en getande stukjes papier niets
meer of minder dan muntbiljetten,
want zij vertegenwoordigen een
zekere geldswaarde.
Dit feit op zich is indertijd een
argument geweest, waarmee de
tegenstanders van de postzegel
probeerden de invoer ervan tegen
te houden.
Ook het uniforme tarief, hetgeen
wij tegenwoordig heel normaal
vinden, namelijk, dat een brief van
Maastricht naar Groningen even
veel kost als een brief aan iemand
gericht in uw eigen woonplaats,
was een obstakel voor de invoering
want men wilde niet geloven, dat
het publiek dit zou accepteren.
VROEGER:
Aanvankelijk waren de posterijen
een wankel begrip, want wie een
brief wilde verzenden, moest zijn
epistel met een of andere reiziger
of schipper meegeven, die officieus
als postbode dienst deed.
Totdat in de 16e eeuw Thurn und
Taxis, een Italiaanse adelijke fa
milie, in dienst van de Oostenrijkse
keizer, een heel aardig postsysteem
dat er in Amerika een bundeltje
is uitgegeven met gedichten van
Omar Khayyam. Wij zullen dit
werk zeker niet lezen. We hebben
al slechte ogen... 15 van deze bun
deltjes naast elkaar passen op één
postzegel.
dat ze niet alléén in Nederland
grapjes uithalen met verkeersbor
den. In New-Mexico stond vlak bij
een school een verkeersbord met
het opschrift: School Spaar de
levens van de kinderen
Een jongen schreef er onder: En
wees ook een beetje voorzichtig
met onze onderwijzers!
dat het bestuur van de openbare
leeszaal in Victoria (V.S) voor een
moeilijk probleem staat. De over
leden William Pearse heeft aan
deze leeszaal 175 boeken nagelaten.
Op voorwaarde, zo schreef hij in
zijn testament, dat de boeken al
léén zouden worden uitgeleend aan
mensen met schone handen...
dat In een warenhuis te Nien-
burg (Duitsland) een man werd
gearresteerd omdat hij zijn hand
in de tas stak van een dame....
De man werd echter weer vrij
gelaten, omdat de dame zijn eigen
vrouw was: hij had geld nodig om
een scheerkwast te kopen!
over het belangrijkste deel van
Europa organiseerde.
Inmiddels waren in ons land al
door particulieren pogingen aan
gewend om tot een postdienst te
komen en hier en daar had dit al
tot succes geleid.
Thurn und Taxis waren echter
medogenloze concurrenten en het
duurde niet lang of zij hadden 't
gehele postsysteem in de Neder
landen in handen.
Na 1648, toen de Nederlanden
onafhankelijk werden, verzwakte
het monopolie van Thurn und
Taxis met als gevolg, dat er een
grote versplintering optrad, zeer
ten nadele van het briefverkeer.
Pas in de franse tijd werden de
posterijen staatsmonopolie en kwam
er een goede organisatie tot stand.
Het voordeel van de staat was
echter niet, dat de geadresseerden
tijdig hun brieven ontvingen, maar
dat er censuur kon werden uitge
oefend
Het „zwarte kabinet" was lang
een beruchte afdeling op het pa-
rijse hoofdpostkantoor.
DE POSTZEGEL.
Het is Engeland geweest waar
de postzegel werd ingevoerd.
Men kent de uitvinding er van
toe aan de Schotse boekhandelaar
Chalmers.
Hij ontwierp in 1834 ontwerpen
voor een gegomde zegel, maar voor
dat het zover was, dat de regering*
over zijn idee ging nadenken, waren
er ook anderen op 'tidee gekomen
en toen er tenslotte een prijsvraag
werd uitgeschreven, werd het ont
werp van de uitvinder niet bekroond
doch wel dat van een zijner rivalen
Rowland Hill.
Deze laatste heeft voor de En
gelse posterijen buitengewoon veel
gedaan. Hij is het geweest, die
voor de postzegel op de bres heeft
gestaan en deze heeft verdedigd
tegen de aanvallen van de tegen
standers.
Zo vreesden velen, dat dit waar
depapier spoedig nagemaakt zou
worden tot schade van de posterijen
maar in de praktijk bleekdeze vrees
ongegrond, omdat het risico aan
de namaak verbonden, niet opwoog
tegen de geringe geldelijke voor
deler.
Daarnaast vreesde men, dat het
uniform tarief er bij het publiek
niet zou Ingaan. Ook hier had
Rowland Hill gelijk toen hij meen
de, dat men dit zou accepteren en
begrip zou hebben voor deze ver
eenvoudiging.
Tenslotte kreeg Rowland Hill
zijn zin en kwam de postzegel in
de praktijk. Het werd een groot
succes
AFGEDANKT....
Maar Hill, die dit alles had klaar
gespeeld, had men toen niet meer
nodig en hij kreeg ontslag
In behoeftige omstandigheden
leefde hij verder. Het was aan het
publiek te danken, dat grote ver
ering had voor zijn werk en geld
inzamelde voor hem, dat de regering
begreep een flater te slaan door
deze man aan de dijk te zetten.
Hij werd alsnog in een hoge
positie geplaatst, welke hij tot zijn
dood bekleedde.
Na het succes van de postzegel
in Engeland, volgde invoering er
van in de Verenigde Staten (1842)
Spanje, Oostenrijk, Hannover, Prui
sen, Saksen en SleeswijkHolstein
(1850), Denemarken. Canada, Wur-
tenburg en Baden (1851), waarna
in 1852 Nederland volgde.
Hierna volgde vele andere lan
den en tenslotte was de postzegel
in het jaar 1883 over de gehele
wereld verbreid.
Het ziet er naar uit, dat dit ge
gomde stukje papier voorlopig niet
bang behoeft te zijn van het toneel
te moeten verdwijnen, aangezien
het nog steeds overal in alle op
zichten voldoet.
van 13 september 1913
Pater G. Pouwels M.S.C. ging
vertrekken naar de missie in de
Filippijnen.
De Venrayse onderwijzer, de
heer Willem Derksen, ging zich in
Oost-Indië aan het onderwijs wijden.
Als een bijzonderheid werd ver
meld, dat een vliegmachine Venray
passeert.
Op 6 september landde te
Leunen de luchtballon „Munster
land".
van 14 september 1912
Op 7 september had de loting
plaats voor de nationale militie...
Voor rekerlng van het Arm
bestuur alhier werd aanbesteed het
bouwen van arbeiderswoningen aan
het Steegsbroek. De laagste in
schrijvers waren V. Maassen en
Gebr. Vollenberg voor f 2.682.
De St. Josephkapel op de
Smakt werd verrijkt met 'n koperen
kandelaar, vervaardigd door de heer
Jac. Tiilemans te Venray.
Pater W.A. Muijsers M.S.C.
uit Merselo, werd gekozen tot as
sistent van de generaal te Rome.
10 september werd een protest
meeting gehouden tegen de over
weldiging van Rome. Sprekers wa
ren P. Schols enP. Carelius Peeters
O.F.M.
van 14 september 1907
Een goedkope winkel adver
teerde de volgende artikelen: Ge
brande koffie 34 ct, suiker 24 ct.
zout 3 ct, soda 2 ct, vermicelli 10
ct, blanke rijst 6 ct, zeep 8 ct, stuk
jes appelen 24 ct, alles per pond,
zeeppoeder 3 ct en aardappelmeel
4,5 ct per pakje.