De Stille Omgang te Amsterdai
itiiëSf
Jaarvergadering Kath. Boowvakarbeidersbond
SS WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN ^7sBSNBTkEwS
jh&wj
afd. Venray en Omstreken
afdeling VENRAY
3 zilveren jubilarissen gehuldigd.
Uit Peel en Maas
Zaterdag 23 februari 1957 No 8
ACHT EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
BB PEEL EN MAAS
CONFECTIE VAI
m
Naar aanleiding van het feit, dat op 29 februari 1932
dus thans 25 jaren geleden de afdeling Venray en om
streken van de H. Stede van de Stille Omgang in Am
sterdam werd opgericht, brengen wij hier de geschiedenis
van het Mirakel van het H. Sacrament van Amsterdam
nog eens in herinnering.
.Tiiir^fïnu j/artrüiili Sairamèrió>.
tiju fptem. fcornitiali firuJ
Jfiv/'ÖexdJzt;
.mèrus.jpnefèntahis-,
temphmi ceptr&w
Hüluc corp'sluit
DE GESCHIEDENIS
VAN HET WONDER.
In het jaar 1345,toen Amsterdam
nog niet meer was dan een arme
lijk vissersdorp van een paar hon
derd huizen, gegroepeerd rond de
St. Nicolaaskerk, woonde op het
einde van de Lane (Kalverstraat)
vlak bij de wallen van de kleine
stad een eenvoudige man, IJsbrand
Dommer, die op de 15e maart de
priester bij zich ontbood, omdat hij
zijn einde voelde naderen.
Nadat hij heel godvruchtig de H.
Communie had ontvangen, moest
hij braken en de vrouw, die hem
een kom voorhield, bemerkte niet,
dat hij ook de H. Hostie teruggaf.
Zij wierp alles in het haardvuur,
dat flink brandde om de zieke te
verwarmen.
Toen zij de volgende morgen het
vuur wilde oprakelen, schrok zij
hevig, want te midden van de vlam
men zag zij de H. Hostie zweven,
die geheel ongedeerd was.
Zij stak haar hand in het vuur
en nam de H. Hostie, die geheel
koud was, eruit en legde deze vol
eerbied neer in een linnenkast.
Terstond stelde zij de priester
van dit wonderbare gebeuren in
kennis en deze spoedde zich naar
het huis op de Lane om de H.
Hostie in stilte terug te brengen
naar de kerk.
Maar de volgende morgen, toen
de vrouw iets uit haar linnenkast
moest halen, vond zij daar op een
witte doek wederom dezelfde H.
Hostie en nog meer onder de in
druk van het gebeuren, deelde zij
dit aan de priesters van de St.
Nicolaaskerk mede.
Deze begrepen, dat God hier een
openbare- processie vroeg en in alle
haast werd alles geregeld en zo
bereidde de kleine stad Amsterdam
een grootse hulde aan Jezus in het
H. Sacrament.
De dankbare bevolking van Am
sterdam bouwde op de plaats, waar
het wonder was gebeurd, een klei
ne kapel: de H. Stede.
Vol godsvrucht kwamen de bur
gers en ook velen van buiten Am
sterdam naar die kapel om Jezus
in het H- Sacrament te vereren.
Eens in het jaar, omstreeks de
tijd, waarop het wonder was ge
schied, hield men vanuit de H.
Stede een grootse processie door
de versierde straten van Amster
dam, uit dankbaarheid voor het
wonder.
Vooral na 1400, toen de stad zich
snel ging uitbreiden en er uit de
omtrek vele pelgrims kwamen naar
de stad om het wonder mee te
vieren, deed men alles om de luis
ter te verhogen.
Een plechtige processie werd dan
gehouden, waaraan gildebroeders,
priesters en overheden ook deelna
men en die dezelfde weg volgden
als in 1345.
Ook door het jaar maakten velen
de omgang van 1345. Zij deden dit
in stilte. Eerbiedig, doch onopge
merkt biddend, gingen zij de proces
sieweg, dwars door de drukte van
de opkomende koopmansstad.
DE ONTWIKKELING
VAN DE NACHTELIJKE
STILLE OMGANG.
Omstreeks 1880 namen twee
heren uit Amsterdam het initiatief
om de godsvrucht voor het H.
Sacrament van Mirakel weer te
doen herleven in de halfvergeten
devotie van de Stille Omgang.
In de tweede helft van de 18e
eeuw, toen het Begijnhof zijn in
vloed op het geestelijk leven van
Amsterdam had verloren, was de
Stille Omgang, die zijdelings door
de pastoors van het Begijnhof werd
bevorderd, enigszins in onbruik
geraakt. Slechts enkele getrouwen
volgen de processieweg, maar dan
op hun manier.
In 1884 sloten zich bij deze heren
nog enkele anderen aan. Zij wilden
geen groots opgezette reclame,
want het was de bedoeling niet,
er een massa-bedetocht van te
maken.
Het moest beperkt blijven tot
enkele vurige vereerders van het
H. Sacrament, die door hun daad
eerherstel wilden brengen voor de
beledigingen Jezus aangedaan door
het ongeloof van velen jegens het
geheim des Altaars.
Het jaar 1888 toonde aan, dat de
devotie een plaats had verworven
in het hart van vele katholieke
Amsterdammers.
Het aantal deelnemers aan de
Stille Omgang werd toen geschat
op 600.
De kerk van het Begijnhof was
overvol. Van jaar tot jaar groeide
het aantal deelnemers aan de Stille
Omgang. Tot de 20e eeuw kwamen
de pelgrims te voet naar Amster
dam.
De Volendammers, die in 1899
aan de omgang deelnamen, zeilden
in hun ranke vissersbootjes over
de Zuiderzee naar Amsterdam.
Maar in het begin van de 20e
eeuw gingen al veel mannen per
trein naar de hoofdstad.
1 ftv
r\
"yI W&&t
De uitbreiding van de stille tocht
tot een geloofsbelijdenis van dui
zenden katholieke mannen uit het
gehele land vervulde de bestuur
ders wel eens met zorg.
Het was nooit hun bedoeling
geweest om zoveel mogelijk maar
bedevaartgangers naar Amsterdam
te trekken.
Zij vreesden er voor, dat dit wel
eens een demonstratie kon worden
en dat zou de geest van de Stille
Omgang schaden.
De bestuurderen stelden daarom
vast: „De Stille Omgang mag nooit
zijn een manifestatie of een pro
test-optocht, hij moet blijven een
stille bedetocht. Iedere deelnemer
behoort in zichzelf gekeerd, bid
dende, zonder uiterlijke tekenen,
zonder zich bij een vereniging of
groep te denken, den aangegeven
weg te maken."
Het aantal pelgrims nam door
de intensieve medewerking van de
rectoren van het Begijnhof steeds
toe. In 1928 moest het bestuur er
toe overgaan om de bedevaartgan
gers over twee zondagen te ver
delen, daar de nauwe straten de
duizenden en nog eens duizenden
niet meer konden bevatten.
Na de oorlog, toen men vele
jaren niet naar Amsterdam had
kunnen komen door verkeersmoei
lijkheden, was de toeloop zo groot,
dat het bestuur er toe moest over
gaan, om de bedevaartgangers over
drie zondagen te verdelen.
Thans na 75 jaar, zijn er 60 tot
70.000 pelgrims uit alle streken van
Nederland, waartoe ook de afd.
Venray en omstreken het zijne bij
draagt.
Moge dit kort overzicht over het
wonder van het H. Sacrament van
Mirakel te Amsterdam de heropbloei
en de groei van de Stille Omgang
velen aansporen lid te worden van
de afd. Venray, welk lidmaatschap
hoofdzakelijk bestaat in het mede
maken van de jaarlijkse bedetocht.
Stille Omgang
Nadat reeds in het jaar 1927 een
zevental heren uit Venray, met
name: P. Coopmans, Langstraat;
H. Jacobs, Stationsweg; L. J. van
Haren Grotestraat; J. van den
Munckhof, Grotestraat; H. Poels,
Grotestraat; J. Poels, Grotestraat
en J. Raaijmakers, Langstraat aan
de Stille Omgang in Amsterdam
hadden deelgenomen en in 1930 het
getal was uitgegroeid, werd op 12
maart 1931 de eerste bijeenkomst
gehouden tot oprichting van de H.
Stede afd. Venray en omstreken.
Na nog enkele vergaderingen ge
houden te hebben, werd op 29 febr.
1932 tot definitieve oprichting be
sloten en de statuten vastgelegd,
met hoge goedkeuring van Deken
Thielen, die ere voorzitter werd en
Kapelaan M. Strijkers, thans Deken
van Venlo, geestelijk adviseur.
Sindsdien werd het aantal deel
nemers geleidelijk aan groter.
Ook vanuit de omliggende plaat
sen kwamen de deelnemers, zoals
uit Oostrum, Oirlo, Merselo, Leu
nen, Wanssum, Bl'wijck, Smakt enz.
Door middel van lezingen over het
H. Sacrament van Mirakel te Am
sterdam, dat in 1345 plaats had,
werd op de dorpen propaganda ge
maakt en aangespoord tot deelname.
De eerste jaren werd de bede
tocht gemaakt in aansluiting op
de vereniging de H. Stede van
Nijmegen.
Na een paar jaar was de kring
Noord-Limburg zover uitgegroeid,
dat aansluiting bij Nijmegen niet
meer nodig was en Venray „op
eigen benen" de bedetocht voortaan
kon gaan maken, welke regeling
thans nog bestaat.
Van uit Noord Limburg vertrok
ken de laatste jaren extra treinen
te: Reu ver-Venlo en Venray.
En zo gaan thans ieder jaar pl.m.
500 tot 600 bedevaartgangers uit
Venray en omgeving, naar de Stille
Omgang te Amsterdam, ter bede
vaart.
Wij zeggen „bedevaart". En niet
ten onrechte. Want de nachtrust
moet er voor worden opgeofferd en
een groot gedeelte van de zondag,
om de slaap, die men 's nachts te
kort komt, enigszins in te halen.
Schoner bedevaart kunt ge U niet
indenken.
Wat zo'n bedevaart inhoudt?
Men begint gewoonlijk met een
kort lof en toespraak in de kerk
van Oostrum, 's avonds om pl.m.
11 uur, waar alle deelnemers bij
elkaar komen, ook van Wanssum,
Blitterswijck en Holthees.
Ongeveer 12 uur heeft het ver
trek plaats per extra-trein.
Gedurende de reis worden 3 maal
3 tientjes van de rozenkrans ge
beden, voor verschillende intenties
die van te voren zijn opgegeven.
In Amsterdam aangekomen be
geven zich allen naar „Het Spui",
nabij de Begijnenhofkapel waar de
Stille Omgang begint. Ja, een Stille
Omgang, die pl.m. een uur duurt
en waaronder iedereen voor zich
zelf en in zichzelf bidt, overwegende
het H. Sacrament van Mirakel.
Is de omgang afgelopen dan be
geven de deelnemers zich naar een
aangewezen kerk (voor Venray en
omstreken met Well, Bergen, Mook,
Ottersum en Gennep, is dit de
laatste jaren de Krijtbergkerk op
de Singel) om daar de H. Mis bij
te wonen en de H. Communie te
ontvangen.
Midderwijl is het dan wel bij half
zes in de morgen geworden en be
geven de deelnemers zich weer
naar het Centraal Station om de
terugtocht te aanvaarden. Om
streeks 9 uur in den morgen zijn
allen weer in Venray terug. U ziet
dus wel, dat het een „bedetocht"
en geen uitstapje is.
Gedurende de oorlogsjaren was
het niet mogelijk deze bedetocht
te houden. In Venray werd er ech
ter iets opgevonden, in samenwer
king met de kring Noord-Limourg
om het idee van de Stille Omgang
levendig te houden, kwam men
toen op zekere tijden van het jaar
bij elkaar te Tienray en Oostrum.
Ook op Witte Donderdag 's avonds
en in de nacht, waren het de Stille
Omgangers van Venray die de
wacht betrokken bij het H. Sacra
ment in de parochiekerk.
Jaarlijks komt thans de H. Stede
afd. Venray op 15 augustus bij el
kaar te Oostrum, alwaar een pro
cessie wordt gehouden over de
Vlasakker.
Thans bestaat de afd. Venray en
omstreken 25 jaar. Zij is dus ge
komen aan het zilver terwijl de
voorgangers hun 6e lustrum-reis
gaan maken.
De eerste stappen van genoemde
zeven heren in 1927 naar Amster
dam hebben toch wel hun vruchten
afgeworpen, want we zijn er zeker
van dat de Verering van het H.
Sacrament van Mirakel te Amster
dam, ook in Venray tot liefde voor
de Eucharistie heeft bijgedragen.
De eerste 23 leden die zich op- Communie werd in Venray in de
gaven op 29 febr. 1932 waren: P. parochies en rektoraten ingevoerd.
Coopmans, H. Jacobs, L. v. Haren,
J. Wijnhoven, Th. Wintels, G.Jans- _,7~ presidente van de St.
sen, Ant. Vermeulen, Jean Gossen, Elisabethsvereniging mevr. Agatha
H. Schols, R. Lemmens, P. Maas, j Ellerbeck, overleed op 26 februari
W. vd. Voort, Martin Goumans, L.
Michels, M. Wijnhoven, H. Takken,
A. de Haen, P. Pubben, Jan Poels,
P. Janssen, Jac. Raaïjmakers, Nic.
Min en J. van den Munckhof.
Het bestuur werd 25 jaar geleden
als volgt: P. Coopmans voorzitter,
H. Jacobs secr.-penningmeester, R.
Lemmens Oostrum en Jan Poels
bestuursleden.
Het huidige bestuur werd door
het overlijden van de heer Lem
mens te Oostrum, aangevuld met
de heren J. Raaijmakers en H.
Schols. Deken A. Loonen werd ere
voorzitter door opvolging en kape
laan Keijzers geestelijk-adviseur.
De parochies van het Dekenaat
hebben thans een eigen afdeling.
0—
Morgen zondag 24 februari zullen
in de kerken: St Petrus-Banden,
Paterskerk, Ysselsteyn en Oostrum,
door de paters van het H. Sacra
ment predikaties gehouden worden
over de Stille Omgang, die voor
Venray en omstreken gehouden zal
worden op 17 maart a.s. Leunen
zal op 9 maart door de Paters be
zocht worden.
Mgr. Hanssen zal dit jaar met
Venray optrekken naar Amsterdam,
terwijl Deken Loonen, indien zijn
gezondheid dit toelaat, ook onder
de deelnemers zal behoren.
Deken Loonen zal de plechtige
hoogmis voor de leden van ons
Dekenaat opdragen te Amsterdam.
De jaarvergadering van de kath.
bouwvakarbeidersbond St. Jozef,
afd. Venray, die maandagavond ge
houden werd, onder voorzitterschap
van Jacob de Bruijn, droeg een
feestelijk karakter.
Drie leden, nl. Jan Janssen, Cor
van den Heuvel en J. Ponjee vier
den hun zilveren lidmaatschap van
de bond. De heer Ponjee werd deze
avond nog extra in de bloemen ge
zet, omdat hij tevens het feit her
dacht, 25 jaar penningmeester der
afdeling te zijn.
De jubilarissen werden op de
hartelijkste wijze gehuldigd door
voorzitter de Bruijn en de nationa
le voorzitter v. Werkhoven uit Ut
recht, die hiervoor speciaal was
overgekomen, de distr.-bestuurder
Peeters, de geest, adviseur kap. v.
Leipsig, en door het lid Jcs Kapel,
die namens de leden Ponjee hul
digde en grote dank bracht voor
't vele werk voor de leden in die
25 jaar gedaan en bood hem twee
fauteuils en een klooster taf eitje
als feestgeschenk aan, door de
leden bij elkaar gebracht.
De jubilarissen werden onder
scheiden met het zilver KAB-insig-
en ontvingen namens de bond een
wandbord, dat hen steeds zal her
inneren aan 't zilver lidmaatschap.
De echtgenoten ontvingen een bloe
menhulde.
Jaarverslagen.
Deze werden aan de leden voor
gelegd, waaruit bleek, dat de bond
562 leden telde. De penningmeester
gooide met grote getallen en gaf
aan, dat ruim f 200.000 in 1956 door
zijn handen waren gegaan.
Het kassaldo bedroeg f 2100,
waarmee ln '57 werd gestart.
De voorzitter bracht dank voor
het werk en het beheer.
Als eerste spreker kwam aan 't
woord kapelaan van Leipsig.
Deze deelde mede, dat Deken
Loonen verhinderd was en felici
teerde de zilveren leden namens de
parochie-geestelijkheiden stelde hen
ten voorbeeld aan alle leden. De
penningmeester schetste hij naar 't
Evangelie van de Goede Herder,
die zijn schapen bij elkaar wist te
houden en niet door de wolf had
laten verscheuren. Hierover kon
spr. door 10-jarige ei varing per
soonlijk oordelen.
Spreker bracht verder dank voor
de subsidies aan verschillende in
stellingen, o.a. Dek. Soc. Charitatief
Centrum, kindervakantiewerk, St.
Nicolaasfeesten enz.
Ook de overige sprekers brach
ten in hun toespraken dank aan
de jubilarissen, vooral aan Ponjee,
voor het vele werk door hem in
dis jaren verzet.
De nationale voorzitter bracht
dank namens de 63.000 leden en 702
penningmeesters van het land. Deze
laatste kregen per jaar 24 miljoen
gulden te verwerken voor de bond.
De heer Ponjee is tevens nog lid
van de Bondsraad vd. Ned. Bouw-
vakarb.bond, vh. pl. KAB-bestuur
en Armbestuur. Namens de bonds
raad werd een cadeau aangeboden.
De distr. best. Peeters betrok ook
mevr. Ponjee in de huldiging en
bracht enkele oude herinneringen
naar voren.
De bestuursverkiezing, waarvoor
vijf kandidaten waren gesteld, had
de volgende uitslag: gekozen wer
den de heren W. Peeters, J. Swin
kels, J. Martens en J. Ponjee.
Na nog een tombola met 42
prijzen te hebben gehouden, werden
de jubilarissen en familieleden door
alle gefeliciteerd.
Aan het einde van deze feeste
lijke bijeenkomst bracht de heer
Ponjee, ook namens de andere ju
bilarissen hartelijk dank aan alle
leden, het bestuur, de nationale
voorzitter en de districts-bestuur-
der Peeters.
Aanwezig waren nog de besturen
van de pl. K.A.V. en K.A.B., be
nevens de gemeente-secretaris H.
Vorst, namens het gemeentebe
stuur.
van 24 febr. 1912
Het Rectoraat te Oostrum
verkreeg het recht om het H.
Doopsel toe te dienen.
De Vastenavonddagen verlie
pen zo stil mogelijk. Van vechtpar
tijen werd zo goed als niets ver
nomen.
van 25 febr. 1911
Willem Derickx vestigde zich
als schoenmaker te Oostrum.
van 1 maart 1913
Tandarts Parmet uit Nijmegen
was elke Vrijdag in Venray te
consulteren ten huize van J. Kemps
Henseniusplein.
Bij de verkiezingen voor één
lid van de gemeenteraad behaalden
H. Odenhoven 219, H. Strijbos 181,
Fr. Poels 143, Fr. van Opbergen 63
P. J. de Mulder 3 stemmen, zodat
tussen Odenhoven en Strijbos een
herstemming nodig was.
De Firma Vermeulen te Weert
begon met het plaatsen van een
prachtig nieuw orgel in de pa
rochiekerk alhier.
De St. Jozefskapel op de
Smakt werd verrijkt met een zil
veren godslamp en twee zilveren
kandelaars.
De bekende predikant Pater
Rochus Kauling o.f.m. vertrok als
assistent naar Scheveningen. Her
innerd wordt zijn vele werk voor
de Mariakapel te Oostrum en voor
de verspreiding van de miraculeuze
medaille.
van 2 maart 1912
Tot organist in de parochie
kerk werd benoemd de heer Bruis
uit Eijgelshoven.
De heer Th. Slits uit Venray
had de plannen om in Nijmegen
een grote strohulzenfabriek te
bouwen.
De landbouwleraar Rutten uit
Wanssum gaf een landbouwcursus
te Oirlo, welke bij iedere les door
100 tot 125 personen bezocht werd,
van 4 maart 1911
in de ouderdom van bijna 71 jaren.
Nieuws uit
Venray en Omgeving
GROENE KRUIS
DONDERDAG a.s.
Consultatiebureau voor zuigelingen
uit de kom.
Bekendmaking
Burgemeester en wethouders van
Venray maken bekend, dat ingaande
maandag 25 februari a.s. de kra-
merijen-markt weer zal worden ge
houden op de Grote Markt en op
het Henseniusplein.
De biggenmarkt blijft voorlopig
op het terrein, gelegen aan de Post-
straat, achter het postkantoor.
Venray, 12 februari 1957.
Bekendmaking
Burgemeester en wethouders der
gemeente Venray brengen ter open
bare kennis, dat bij besluit van ge
deputeerde staten van Limburg van
11 februari 1957, no. B 24301, is
goedgekeurd het besluit van de raad
dezer gemeente van 4 deccember
1956, no. 846, tot onttrekking aan
het openbaar verkeer van het ge
deelte van de weg kadastraal bekend
gemeente Venray sectie C nummer
7417, voorzover dat gedeelte is ge
legen tussen de Wilhelminastraat
en de Dr. Poelsstraat.
Ingevolge het bepaalde in artikel
12, 2e lid van de Wegenwet ligt
het goedgekeurde raadsbesluit van
af 25 februari 1957 gedurende veer
tien dagen voor eenieder op de
secretarie afdeling I, ter inzage.
De aandacht wordt 'erop geves
tigd, dat ingevolge het bepaalde in
artikel 11a van de wegenwet voor
iedere belanghebbende uiterlijk tot
de dertigste dag na deze aankon
diging van de beslissing van gede
puteerde staten beroep open staat
op de Kroon.
Venray, 19 februari 1957.
Emigratie
Bent U katholiek?
Wendt U bij emigratie-plannen
dan ook .voor aanmelding, voorlich
ting en cursus tot de katholieke
Limburgse Emigratie-stichting.
Hoofdkantoor: Roermond, land-
bouwhuLs, Wilhelminasingel 25,
telefoon K 4750-4151.
Open dagelijks gedurende de
kantooruren.
Te Venray: hotel de Zwaan,markt
tel. K 4780279, iedere 2e en 4e
Woensdag van de maand van 14
17 uur.
GOUDEN EN ZILVEREN
JUBILARISSEN
Het bestuur van het kerkelijk zang
koor St. Petrus-Banden van Venray
en het bestuur van de vereniging
de H. Stede van Venray en om
streken hebben in een gehouden
vergadering besloten, het 50 jarig
lidmaatschap van het koor en het
zilveren secretaris- en penning
meesterschap van de vereniging de
H. Stede, van dhr. H. Jacobs op
één zelfde dag te vieren en wel op
zaterdag 9 maart a.s.
Daar ook de vereniging van de
H. Stede Venray en omstreken 25
jaar bestaat, zal op deze dag in de
Dekenale kerk een avondmis wor
den opgedragen, die door het ker
kelijk zangkoor meerstemmig zal
worden gezongen.
Alle leden van de Stille Omgang
uit geheel het Dekenaat Venray
worden hier verwacht.
Het kringbestuur van deH. Stede
Noord-Limburg zal hierbij tegen
woordig zijn, alsmede de geestelijk-
adviseur Pater Mathijssen uit
Baarlo.
Venrays vroede vaderen
vergaderden
De meest korte openbare raads
vergadering is woensdag j.l. wel
gehouden, toen de heren raadsleden
in vergadering bij elkaar kwamen,
om de begroting onder elkaar maar
eens te bespreken.
Als inleiding stond dan een voor
stel van B. en W. om de wettelijk
vereiste medewerking te geven voor
enkele schooluitgaven.
Dat betrof dan het schilderen van
twee opbergkasten voor de school
van Oirlo en het aanschaffen van
een oliekachel voor de school in
Castenray, met bovendien nog enkel
onderwijsmateriaal, eveneens voor
diezelfde school.
Omdat men de begroting 1956
toch hierom moet veranderen, deed
meteen het voorstel om de waar
borgsommen voor de nieuwe kleuter
school ook te veranderen en tevens
een gedeelte van het honorarium
van de architect van de 2e kleuter
school hierop te plaatsen.
Aangezien een en ander alleen
maar formele dingen waren, zweeg
de raad in alle talen en maakte na
drie tellen de hamer een einde aan
De vervroegde eerste Heilige deze wel korte vergadering van
Communie en de plechtige Heilige j Venrays vroede vaderen.
