Esso
1 pak VéGé-lucifers
CADEAU
UéGé
In het Venrayse land
rond de eeuwwisseling
Hondsdagen
Vakopleiding Bouwbedrijf
YfeeSyerStrfé-
S3
De naam Esso
is een waarborg
STICHTING
Uit„Peelen Maas"
HI
H.G. de Ponti
In ons 2e artikel hebben we ge
sproken over de wegen en daarbij
in verband met de weg van Oos
trum naar Oirlo den naam ge
noemd van H.G. de Ponti.
Voordat we nog even over de
wegen verder gaan is het mis
schien wel eens goed de figuur van
de Ponti nader te belichten, aange
zien deze zeer veel voor Oirlo heeft
gedaan. Hij kwam als onderwijzer
in Oirlo toen de school, waaraan
zijn vader Bernard de Ponti hoofd
was, een dergelijk aantal leerlingen
had, dat een tweede leerkracht
moest worden aangesteld.
Ze hadden het niet rooskleurig in
die dagen de heren onderwijzers.
Maas heeft indertijd in dit blad
al verteld hoe het zijn grootvader
Deenen in Oostrum verging.
En in Oirlo was het niet veel
anders. Een jaarsalaris van f 400
ongeacht het aantal kinderen was
voldoende om de jeugd goed te
onderwijzen. Daar moest dan nog
zijn pensioen-premie vanaf en dan
moest hij het maar zien te rooien.
De gemeentebesturen mochten
wettelijk de salarissen onbeperkt
boven het minimum verhogen, maar
beweerden ten plattelande unaniem,
dat de gemeentekas dat niet dragen
kon. Een wethouder van een groot
Limburgs dorp meende, dat een
onderwijzer zich, wat het salaris
betrof, niet mocht vergelijken met
een veldwachter. (Die meer trok,
maar dan ook de huishoudelijke
boodschappen deed voor de burge
meester en de wethouders).
Over die kwestie is nog al wat
te doen geweest.
H.G. de Ponti, die aan de nor
maal in Venray zijn opleiding had
gehad, ging toen hij onderwijzer ge
worden was zijn hoofdakte halen.
Dat was de gewoonte en waar
schijnlijk heeft hij zijn vader als
hoofd willen opvolgen.
Die studie zo op eigen houtje
lukte niet en zo ging hij de hoofd
cursus volgen, die Owerling destijds
in Deurne gaf.
Ouwerling heeft veel invloed op
de Ponti gehad en hij nam ook
diens motto over: „Goede wegen
brengen den lande zegen", toen hij
voor betere verbindingen met Ven
ray wedijverde middels ingezonden
stukken. Zijn eerste plan was om
een kiezelweg te krijgen langs de
boerderij en tevens café van de
Kurver.
Daar woonde toendertijd een
Janssen op, wiens belangen door
een weg langs zijn boerderij en door
zijn landerijen gediend zouden
zijn. Tussen de kerk van Oirlo en
de Kurversboerderij stonden maar
enkele huisjes, langs een slechte
zandweg. Voorbij de Kurversboer
derij, richting dorp, slingerde zich
de slechte zandweg door wat akker
land en veel woeste grond, hei en
hier en daar bos en kreupelhout.
Behalve de boerderij De Blackt,
stond hier en daar verspreid, als op
goed geluk daar neergevallen, nog
een enkel huisje. Als een kiezelweg
zo moest worden aangelegd, dat die
langs elk van die huizen kwam, dan
moest dat een lange kostbare kron
kelweg worden.
Natuurlijk was dat geen aanlok
kelijk idee.
Toen de weg naar Oostrum werd
voorgesteld, viel voor deze weg alles
te zeggen. Want zo kreeg Oirlo
behalve een verbinding met Venray
ook nog een verbinding met het
station. Men sloeg dus twee vliegen
in een klap en dat zal ook de reden
zijn geweest, waarom de Ponti van
zijn eerste idee is afgestapt.
Maar ondanks het station in
Oostrum, begon de Ponti toen een
actie voor een station in Oirlo.
Die halte kwam er inderdaad. Ik
weet niet hoe hij met hulp van
anderen dat klaar gespeeld heeft,
maar een feit is, dat Oirlo plotse
ling een station had.
Het kan voor de inwoners van
Oirlo economisch geen verschil van
betekenis gehad hebben, of zij aan
gewezen waren gebleven op het
station in Oostrum, dan wel een
halte hadden gekregen in Oirlo.
Sneltreinen stopten niet in Oirlo,
wel in Oostrum. En hoeveel in
woners van Oirlo reisden per jaar
per trein?
En ook met het goederenvervoer
per trein van Oirlo uit en van elders
naar Oirlo liep het geen vaart.
Maar voor de inwoners van Oirlo
is die halte toch wel van groot be
lang geweest, namelijk een belang
van morele aard. Ten allen tijde
had Oirlo weggedrukt gelegen. Men
zou hebben kunnen spreken van
een daardoor ontstaan minderwaar
digheidscomplex.
Oirlo had een spoorweghalte! De
inwoners gingen „zich voelen", dat
was een soort van emancipatie.
0—
Verder ging H.G. de Ponti wer
ken aan de propaganda voor de
kippenhouderij en voor het oprich
ten van een eiermijn, wat voor de
bevolking van economisch belang
is geweest.
En ook voor de beoefening van
de zangkunst in Oirlo heeft De
Ponti het zijne gedaan.
Op de beschreven gronden'meende
ik te moeten besluiten, dat H.G. de
Ponti veel voor Oirlo heeft gedaan,
zodat het tegenwoordige Oirlo zijn
nagedachtenis dient te eren.
26 cf. extra voordeel!
bij aankoop van 3 stukken VéGé-toiletzeep a
cf. met 6 gratis geldzegels per stuk.
Nog meer van die goede VéGé-
artikelen met 10% korting!
Vooral in de zomer hebt U ze hard nodig!
Voor Uw man:
VéGé-scheerzeep, p. staaf 50 ct.
met 10 gratis geldzegels.
VéGé-scheermesjes, Blue steel,
per pakje van 10 stuks 75 ct. met 15
v gratis 9eldzesels-
VéGé-vestzakluciferS/ per pak
VA 23 ct. met 5 gratis geldzegels.
Voor de gezinswas:
VéGé-huishoudzeep, per dubb.
stuk 27 ct. met 5 gratis geldzegels.
VéGé-zactite zeep, per pot v.
500 gr. 49 ct. met 10 gratis geldz.
Stiff Superstijfsel, p. pak 38 ct.
met 8 gratis geldzegels.
geeft gratis geldzegels!
Zomerkansen verkeken
De Hondsdagen hebben over het
algemeen in de volksweerkunde
geen beste naam, vooral wanneer
zij, zoals dit jaar met ongunstig
weer beginnen.
De praktijk heeft geleerd, dat het
wel iets meevalt, maar het is wel
zo, dat wanneer het weer in deze
laatste decennia van juli een onbe
stendig karakter heeft, het zich
heel moeilijk schijnt te kunnen
herstellen.
De periode der Hondsdagen is een
heel merkwaardige.
De aanvangsdatum ervan is, vol
gens het'volksgeloofnogal dispu
tabel, want dit noemt daarvoor 19,
20 en 21 juli. Feit is, dat de Honds
dagen de periode van 25 juli tot
en met 24 aug. omspannen.
Hoe men gekomen is aan de be
naming Hondsdagen
Deze benaming dateert al uit
vroegere eeuwen: toen verschenen
aan de oosterkim, tegelijk met de
zon, 's morgens de Hond-ster ofwel
Sirius in 't bovengenoemd tijdsbe
stek en 's avonds daalden beiden
tegelijkertijd onder de horizont.
Nu is de ster zichtbaar van half
juni tot half juli, maar... genoem
de periode bleef met de naam van
Hondsdagen bestempeld.
Gewoonlijk beschouwt men dit
tijdvak als het warmste van het
gehele jaar.
Dit jaar maakt hierop al wel
een grote uitzondering: van warm
zomerweer is in de voorbije weken
geen sprake geweest.
We wachten nu maar geduldig
af of de werkelijke Hondsdagen
periode warmte zal brengen.
Of het waar is wat de oude Hip-
pocratis (460-377 voor Christus)
beweerde, dat de Hondsdagenperi
ode zo gevaarlijk is voor het „op
doen" van ziekten?
Het zouden vooral aandoeningen
van de gal zijn, die zich tijdens de
bewuste dagen zouden openbaren.
Matig u in eten en drinken in deze
tijd, aldus de bezorgde waarschu
wing van de Griekse arts.
Hondsdolheid! Deze komt in de
Hondsdagen speciaal voor zo leraar
den de Ouden.
Vandaar de hondenoffers aan de
goden om deze vreselijke ziekte te
voorkomen.
Ook zonnesteek was in deze pe
riode veel voorkomend. We kunnen
dit aannemen, wanneer dit tijdvak
het heetste van 't jaar is.
Zonnesteek heet in de wetenschap
nog Sirialis, wat nog wijst op
Sirius, die de zonnewarmte, zo
dacht men tenminste, nog meer in
tensiveerde.
Hoor hoe Homerus 't beschrijft:
Hel schittert de zon aan de hemel,
maar een schadelijk teken ver
schijnt. Dit brengt hitte.
De boer verlangt in dit tijdvak
geen hemelwater. En met spanning
in de blik, beziet hij de hemel of er
regen is te verwachten. Want
Waarom zoudt U andere brand
stoffen en smeermiddelen nemen,
als U Esso kunt krijgen
Het wetenschappelijk onderzoek
in de laboratoria van dit grootste
olieconcern ter wereld is Uw ga
rantie voor produkten, die aan de
allerhoogste eisen voldoen.
Alle inlichtingen
gratis adviezen
Esso tractorpetroleum
en dieselolie
Esso smeeroliën en vetten
Esso Rust Ban
(voorkomt roesten)
G. Vissers, Herstraat 23 - HORST - Tel. 04709-422
valt deze neer op de eerste dag der
periode, dan, gelooft hij, zal de
gehele volgende maand nat zijn.
Wie in de Hondsdagen trouwt,
krijgt een dronkaard tot man of
huwt een twistzieke vrouw.
Aldus het volksgeloof.
De boer zend nog wel een gebed
op tot de H. Margaretho, u weet
wel, de populaire Sint Margriet,
want hij vreest het gezegde: Regen
op St. Margriet, zes weken boeren
verdriet!
Werkelijk valt vóór 20 juli in de
weersgesteldheid gewoonlijk een
verandering te bespeuren.
Waait de wind vóór deze datum
uit Noord of Oost, en is 't droog
weer, dan krijgt men veelal na dit
tijdstip zuidelijke of westelijke wind
en... regen!
In onze abnormale zomer staan
misschien nog meer verrassin
gen voor de deur
Bovenstaande naam heeft reeds
een bekende klank voor hen, die
met het Bouwbedrijf in het alge
meen dagelijks te maken hebben.
De bedrijfsgenoten weten, dat er
mensen zijn, die steeds in de weer
zijn, om de leerlingen, de vaklieden
van de toekomst, een zo goed mo
gelijke opleiding te geven.
Organisaties van werkgevers en
werknemers in het bedrijf wijzen
deskundige mensen aan, welke in
goede onderlinge samenwerking al
het mogelijke doen om het gestelde
doel te bereiken, namelijk 't bedrijf
aan mensen te helpen met een ge
degen vakkennis, daarmee dienen
de het algemeen belang.
Dit alles toch bevorderd de bouw
van woningen, scholen en kerken
en alles, waaraan wij nog steeds
zo'n groot gebrek hebben.
Het lijkt ons goed, ook aan hen,
die met het bouwbedrijf niet direct
te maken hebben, eens duidelijk te
maken, dat er groepen mensen
zijn, die zich alle moeite getroos
ten, die er tijd en geld voor over
hebben, om aan elke jonge man,
die maar het mooie beroep van
bouwvakarbeider kiezen wil, een zo
goed mogelijke vakkennis bij te
brengen en hem' daardoor een
degelijke positie voor de toekomst
te verschaffen.
Dit alles geschiedt door toe te
zien, dat de jonge vaklieden het
werk te doen krijgen, waarvan zij
het beste kunnen leren, door het
stimuleren van goed aangepaste
Nijverheids-avond- (in de naaste
toekomst dag) onderwijs. Door het
bevorderen van selectie, zodat de
jongelui het vak kiezen, wat het
beste met hun aanleg overeenkomt.
Regelmatig komen deze groepen,
commissies vakopleiding genaamd,
bijeen, om het wel en wee van de
in opleiding zijnde leerlingen te
bespreken.
In deze commissie's werken mede
directeuren en leraren van tech
nische scholen, vertegenwoordigers
van de G.A.B.'s en de reeds ge
noemde vertegenwoordigers van
van werkgevers- en werknemers
organisatie.
Dit alles geschiedt in groot ver
band onder centrale leiding, zou
men het kunnen noemen, van de
Stichting Vakopleiding Bouwbe
drijf.
Dit centraal orgaan, wat heel ons
land bestrijkt, zendt overal zijn
controleurs uit, die maandelijks
iedere in opleiding zijnde jonge
bouwvakarbeider bezoekt en met
hem zijn opleiding bespreekt.
Elke moeilijkheid, die hij tegen
komt, kan in het volste vertrouwen
met de controleur besproken wor
den. Deze mannen worden voor de
jongens als het ware een steeds
terugkomende stuwkracht, tot het
opvoeren van hun prestaties.
De opleiding als zodanig geschiedt
door de patroon. De controleur
tracht te bevorderen, dat het op de
juiste manier gebeurt, aangepast
aan het vermogen en de aanleg
van de jongeman.
Iedere dag schrijft de leerling in
zijn werkboekje, wat hij die dag
heeft uitgevoerd. Aanschouwelijk
toont hij, dat hij snapt, wat hij ge
maakt heeft, door In zijn boekje
te tekenen of schetsen, wat zijn
handen gewrocht hebben.
De fouten, die hij daarbij van
zelfsprekend nog maakt, worden
door de controleur aangetoond en
besproken en door de jonge man
zelf gecorrigeerd.
Zo gaat dit twee, soms drie jaar
zijn gang, totdat de bekroning op
al deze inspanning komt, in de
vorm van een examen, wat door
een commissie, ook weer uit het
bedrijfsleven zelf, wordt afgenomen
Slaagt men hiervoor, dan krijgt
men het zozeer begeerde diploma,
volgens titel 2 der Nijverheidson
derwijswet.
Dit toont aan, dat men op die
jonge leeftijd over een behoorlijke
dosis vakkennis beschikt.
Zo stonden er in de week van 30
juli tot 4 aug. over het gehele land
weer zo'n 2000 jonge vaklieden te
zwoegen om het begeerde resultaat
te behalen.
Een mooi werkstuk geheel uit de
hand maken, valt niet direct mee
en dan de nodige schriftelijke en
mondelinge theorie nog.
Toch slagen er zo gemiddeld 70
pet. Een mooi resultaat, wat hun
heus niet cadeau wordt gedaan.
U ziet dus, dat U rustig uw zoon
timmerman of metselaar, stucadoor
of schilder enz. kan laten worden.
Met een dosis goede wil, ook van
zijn kant, kan het niet anders of
hij moet slagen.
Bovendien lijkt het mij toe, dat
niets zo mooi en scheppend is als
koop een
wasmachine
Rondo was-
machine „K/ara" heeft
een onverwoestbare kuip
van teakhout, dat 3 keer
j langer meegaat als iedere
t andere houtsoort. De kuip
heeft een inhoud van 100
liter, is gemakkelijk te
onderhouden en is trek- en
lekvrij. De Rondo „Klara"
is een wasmachine, die sinds
jaren heeft bewezen de beste
te zijn.
■De Rondo „Klara" is uitge
rust met de wereldbekende
en meest beveiligde electr.
wringer ACME, waarmee elk
gevaar is uitgesloten.
i Teakhout f. 530.-
zonder wringer f. 378.-
Iedere handelaar kan desgewenst
q de betaling met U regelen.
RONDO Fabrikant Importeur voor Nederland:
^■■wvwo».. Gebr. Timmermans N.V.
Kessel (bij Venlo)
sinds 45 jaar een kwaliteitsproduct
juist dit vak. Men ziet de gevels,
de kozijnen, de kap, als het ware
onder zijn handen verrijzen.
Bovendien een werk van naas
tenliefde van de eerste orde. Men
helpt de gelovigen aan een kerk,
de gezinnen en trouwlustigen aan
woonruimte, men bouwt scholen
voor het hoognoodzakelijke onder
wijs enz.
Stichting Vakopleiding Bouwbe
drijf met al uw vertakkingen in
den lande, ga door met uw zegen
rijk werk en wij wensen U het
grootst mogelijke succes!
1 augustus 1908
De Zeer Eerw. Heer Poell hield
een redevoering voor het Kruis-
verbond.
Jan Versieyen, Langstraat lever
de ijzersterke bottines voor f 3.50.
vetleren sneeuwschoenen voor f 3.50
en f 3.75, fietschoenen voor f 2.50
en f 2.75
6 augustus 1910
Tot burgemeester van Venray
werd herbenoemd H.C.H. Esser.
Een zwaar onweer ontlaste
zich boven Venray.
De kapel te Merselo werd ver
rijkt met een prachtige biechtstoel,
verwaardigd door Thissen te Roer
mond.
DE NIEUWE AGENDA'S
voor Mulo, HBS en Gymnasium
nu verkrijgbaar bij
fa. van den Munckhof
•Hier i4 een ballpen
die met ere de naam
Parker draagt. Keuze
<iit 3 puntbreedten f
{extra-fijn, fijn,
•medium). 5 x zo lang
«chrijven als met
«en gewone ballpen
vulling. Onbreekbare
•nylon houder in 4
Üdeuren verkrijgbaar
cn blank metalen dop,
die niet roest of
afschil fert. Vij f kleuren
-inkt: zwart, blauw- J,
zwart, blauw, rood
eo groen.
I Parker biedt U keuze
j uit ballpennen van
f 14.50 tot f 47.50. m
Ij-Jieuweyullipg f
FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
BEL OP BIJ BRAND
No. 392