Slag om de Vredepaal
gewonnen
VOOR ZAKENMAN
EN PARTICULIER
Den Oos'genger
100 vel kwarto briefpapier en
100 bijpassende enveloppen
slechts 12.75
drukkerij j>a. aan den ïflunckkol
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
'n Lekker kop
koffie zal smaken
Vredepaal brengt leven in de buurt
Uit„Peelen Maas"
bedrukt met naam en adres en verpakt
ln handige opbergdoos
een dubbele hoeveelheid slechts 20.50
PluimveeMen geen onvoor
delige zaak.
Zaterdag 23 Juni 1956 No 25
ZEVEN EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
M PEEL EN MAAS
CONFECTIE VAI
m
DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF
GROTE STRAAT 28 TELEFOON 512 GIRO 150652
ADVERTENTIE-PRIJS: 8 ct. per m.m. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL f 1.35 BUITEN VENRAY f 1.45
Dat weet hij te waarderen, zo'n heerlijk
kopje pittige Douwe Egberts koffie. Die
echt lekkere koffie, samengesteld uit de
allerbeste soorten, op speciale wijze ge
brand en, door de grote vraag, altijd
vers bij Uw winkelier verkrijgbaar.
Toen Vrijdagavond de gezwore
nen uit de gemeenschap Venray in
doods stilzwijgen de klok van 12
af zaten te wachten het tijdstip,
waarop het ultimatum, dat de
teruggave eiste van de Vredepaal
van Vierlingsbeek en Oploo, afliep
werd daar een plechtige bood
schap overhandigd. Het was een
nota van de burgemeesters van
Oploo en Vierlingsbeek, waarin
deze schreven niet bekend te zijn
met het bestaan van de Vredepaal,
maar terwille van de lieve vrede
bereid te zijn een commissie te
vormen, die een onderzoek naar
het bestaan van deze paal zou in
stellen.
Toen klonk er slechts een woord:
huichelachtig. Want voor hen op
de tafel lagen de overtuigingsstuk
ken, hen gezonden door extra uit
gezonden spionnen, die duidelijk
aantoonden, dat in een klein rom-
melkeldertje onder het Vierlings-
beekse gemeentehuis de Vredepaal
onder spinnenwebben en stof ver
borgen lag.
AANVALLEN
werd toen het parool. Weer werden
de rapporten bestudeerd en daaruit
bleek ook dat al de brandweren
die Oploo en Vierlingsbeek rijk zijn,
opgeroepen waren voor een oefe
ning op Zaterdagavond voor het
gemeentehuis. Die van Vierlings
beek hadden de zwakke plek in
hun verdediging gevonden. Immers
op die tijd was het raadhuis prac-
tisch onbeschermd en zelfs open.
Want dan moesten poetsmeisjes
de zaak aan de kant doen.
Overleg werd gepleegd met de
schutters van St. Anna, die zich op
de eerste vraag direct spontaan
bereid hadden verklaard om de
gezworenen desnoods met inzet
van eigen schuttersbroeken en
tunieken bij te staan. Ook daar
bleek men niet geïmponeerd te zijn
door deze brand weer-oefening en
ook daar klonk het parool: aan
vallen.
En zo trokken de gezworenen,
voorzien van vervaarlijke snorren
en brandweerkleding en Venrays
roemruchte schutterij dan zaterdag
avond ten strijde. In een aparte
perswagen was bijna de hele
Nederlandse pers en ook de K.R.O.
vertegenwoordigd. Zo trok men
rond half 7 naar Vierlingsbeek.
TAKTIEK
Daar waren de wegen afgezet en
werd de bus en haar volgers ver
wezen naar andere wegen, waar al
een brandweer als voorpost stond
opgesteld, Maar Venrays gezwore
nen hadden het spel door. Via een
kleine binnenweg, waar de bus
ternauwernood doorkwam, ontliep
men de voorpostgevechten en arri
veerde men op het eigenlijke slag
veld, voordat de posten daar ter
plaatse feitelijk erg in de toestand
hadden. De stationsbus bleek op de
weg naar Oostrum een goede trai
ning gehad te hebben. Want toen
de verdedigers zich van hun schrik
herstelden, werd ze dusdanig onder
water gezet, dat menig sterkere
en dappere broeder in arremoede
al lang de laatste adem had uitge
blazen. Maar niet onze stationsbus.
Ondanks de acht brandslangen, die
met volle kracht haar tegen wilde
houden, reed ze tot voor de trappen
van het gemeentehuis, dat met
allerlei fraaie opschriften was voor
zien. Terwijl dan tonnen water de
deuren van de bus versperden
gingen de gezworenen tot de aan
val over.
De dappere schutters lieten zich
door geen water weerhouden maar
vlogen naar de zwaar verdedigde
brandslangkoppelingen, om die
overvloed van water te stoppen.
Siormachtige tonelen speelden zich
daarbij af. De gezworenen splitsten
zich in twee groepen, waarvan een
ondanks de taaie verdediging het
gemeentehuis wist binnen te drin
gen. Via een plattegrond wist men
het rommelkeldertje te vinden en
daar lag inderdaad de zo lang ge
zochte Vredepaal.
Die kon maar op één manier
naar buiten, nl. door het kelder
raam, maar daar stond uitgerekend
een brandweerwagen al wat ze
maar halen kon te spuiten. Toen
werden de schutters weer te hulp
geroepen. Met leeuwenmoed werd
de brandweerwagen bestormd en
met sabel en al vloog een der
commandanten de cabine binnen,
waar de contactsleutel werd om
gedraaid en de spuit vanzelf stil
viel.
Dan vloog de ruit aan splinters en
kwam de oude verweerde grens
paal naar buiten. Beschermd door
gezworenen en schutters werd hij
naar de bus gebracht, maar hier
stond de andere brandweer gereed
voor de ontvangst. Laten we kort
zijn. Maskers werden afgespoten,
snorren vlogen over het terrein,
kepi's der schutters door de lucht,
maar de gezworenen en de biele-
mennekes gaven geen krimp. En
terwijl de „losse flodders" en zeven
klappers de herrie nog groter
maakten gelukte het inderdaad de
paal in de bus te krijgen.
RUITERLIJKE
VERLIEZERS
Toen gaf burgemeester van Heus-
den, die met zijn collega uit Oploo
en honderden belangstellenden het
gevecht gevolgd hadden, het sein
om te stoppen. Nat tot op hun
hemd stonden gezworenen en schut
ters bij de verdedigers, die door de
burgemeester werden toegesproken,
Hij feliciteerde Venray met deze
overwinning, zo taai bevochten en
glansrijk gewonnen. De overmacht
was te groot, aldus de burgemees
ter, maar schamen doen we ons
niet. Het zoveel grotere Venray
hebben we wat te doen gegeven.
Dat de gezworenen deze ruiter
lijke erkenning wisten te waar
deren bleek uit de telegrafische
uitnodigingen, die de burgemeesters
en hun secretarissen ontvingen,
toen de bus met natte maar lachen
de Venrayers huiswaarts keerden,
In die bus lag immers, netjes
schoongespoeld de oude verweerde
Vredepaal.
Bij Marie op den Buus werden
de wonden verbonden en de paal
op een praalwagen gehezen. De
gezworenen stapten in een calèche
en met de muziek voorop ging het
naar Venray, waar de Vredepaal
een hartelijk welkom werd toege
roepen.
OVERDRACHT
Zondagmiddag werd dan de op
het marktplein opgestelde Vrede
paal overgedragen aan de gemeen
te. Namens de commissie werd
een kort overzicht gegeven van de
geschiedenis van de Vredepaal,
waarna tot afscheid een rouwkrans
aan de voet daarvan werd gelegd.
De burgemeester aanvaardde
namens de gemeente de oude grens
paal en sprak de hoop uit, dat hij
in de toekomst inderdaad een paal
des vredes zou zijn en eindelijk de
plaats en de rust zou krijgen, die
hij verdiende. Cadeaux werden
aangeboden in de vorm van Lim
burgse vla's voor de Brabantse
burgemeesters en een gedenkbord
voor de commissie.
De burgemeesters van Vierlings
beek en Oploo toonden zich ook
hier sportieve verliezers en felici
teerden Venray met de verovering.
Dat de paal immer Venrays bezit
zou blijven, konden ze echter niet
garanderen. Ook zij legden ten
afscheid een rouwkrans aan de
voet van de Vredepaal, die feeste
lijk verlicht hoog op het marktplein
stond.
In de avond maakte een goed
bezocht Vredepaal-bal een einde
aan de Vredepaalkwestie. Met mu
ziek en dans werd de overwinning
gevierd. Een overwinning, die in
de pers en radio Venray's naam de
laatste weken onder de aandacht
van heel Nederland bracht.
van 25 juni 1910
De heer G. A. M. Rutten
werd bevorderd tot kommies-titu
lair bij de Posterijen en overge
plaatst naar Valkenburg.
De voetbalclub D.S.O. won
met 5—2 van B.V.C. te Boxmeer
Aanbesteed werd het bouwen
van een nieuwe kapel te Castenray
Ingeschreven werd als volgt:
J. van Dijck en G. Poels f 6690
Louis Wijnhoven f 5580
G. Ambrosius en
Th. Pouwels f 5230
P. Oudenhoven en
L. Verbeek f 5093
Het werk zou worden uitgevoerd
door Groenendael en Martens.
Jos. Folbers opende een café
in de Hénseniusstraat.
van 26 juni 1909
Het aftredend Raadslid, de
heer L. Janssen uit Oirlo, stelde
zich niet meer kandidaat.
van 27 juni 1908
Tot agent van politie werd
benoemd de heer B. Janssen te
Helmond.
Dr. H. Poels arriveerde uit
Washington.
Een geval van typhus werd
gekonstateerd.
van 2 juli 1910
De Fanfare Euterpe herdacht
haar 50jarig bestaan.
Bij H. Janssen te Veltum
waren nieuwe aardappelen te koop
a 8 cent per kilo.
De heer Louis Wijnhoven was
met f 5050 de laagste inschrijver
voor het bouwen van een landhuis
te Sambeek.
van 30 juni 1906
Bij aanbesteding werd aan H.
Poels en M. Verriet opgedragen de
levering van 13 wagons Thomas
slakken (17 pet) ten behoeve van
den Boerenbond voor f 200.25 per
wagon, met inbegrip van zelflossen
geld ontvangen en aanzeggen.
De prijsnotering van den Boeren
bond voor f 200.42 per wagon, zon
der lossen enz.
Op het tweede Schuttersfeest
teGeijsteren behaalde de Schutterij
Het Eind de le korpsprijs en de le
personele prijs.
Bij de te Diepenveen te hou
den veetentoonstelling werd de heer
Hubert Janssen door de Gelderse
Landbouwvereniging benoemd tot
jurylid.
BEL OP BIJ BRAND
No. 332
Papier en enveloppen helder wit
en van zeer goede kwaliteit.
(II)
Ja, zo zette vriend Hubertus zijn
verhaal voort, op peinzende toon,
alsof hij hardop zat te denken, in
diezelfde tragedie leven wij nu nog
altoos maar verder. Wij, net als
heel velen uit die tijd van begin
onzer eeuw. Maar hoevelen van de
toen levenden zijn al lang geleden
in de strijd bezweken Tot hen
behoort ook den Oostgenger, de
lange Gerrits.
Weet je, wat zo'n verschrikking
als een wereldoorlog uitwerkt op
de geestesgesteldheid van de men
sen, en vooral op de jongere gene
raties Die worden onverschillig,
meedogenloos, zelfzuchtig, hard.
Ze denken niet meer aan meege
voel, niet meer aan meebeleven
van anderer leed, de christelijkheid
sterft uit onder uiterlijk vertoon,
de enige belangstelling wordt ge
richt op geld, op zich amuseren,
enz.
Den Oostgenger werd een ver
laten, een eenzaam ronddolend
schepsel, aan wanhoop ten prooi.
o
Weldra in die oorlogstijd van
1914 werd het leven schrikbarend
duur, het geld had geen waarde,
aan alle noodzakelijke levens
behoeften heerste gebrek. We kre
gen wel bonnen, maar na een uur
in de rij staan luidde het ant
woord: „Er is niets meer Je kon
met je bonnen niets doen. Alle
goederen werden tegen ongehoorde
prijzen verkwanseld. Ook kwamen
corrupties veelvuldig voor.
Natuurlijk legden niet allen zich
bij de pakken neer. Vakmensen
gingen van armoede naar de ont
ginning werken. Anderen probeerde
het in de smokkelhandel, of met
„pungelen", zoals men het toen
noemde, en dat was een manier
van lager allooi.
Er ontstond groot gebrek aan
voedsel, aan kleding en aan brand
stof. Men zong 's zondagsavonds,
om zijn noden weg te spotten, na
een goede portie bier of klare
„En ln Holland zit je
Bij een kaarsenpitje,
En je lacht je dood
Van de kolennood
Maar in de kou zitten ging toch
ook niet. Dus ging ik er maar op
uit om langs de grindweg naar
Maashees dennestronken uit de
grond te graven en te hakken. Een
zwaar werk, de wortels met schop
en bijl los te krijgen. Van een
gemeentebos was een groot deel
van de bomen al omgehakt en
afgezaagd, maar men was er r.og
volop mee bezig.
Waar bleven die bomen Ik heb
het nooit geweten. Anderen en ik
deden het maar met de stronken.
Een drukte en een lawaai van
roepen, zagen, bijlslagen, enz. van
je welste. Om maar een flinke buit
mee naar huis te kunnen nemen,
dat men tenminste warm kon zit
ten.
o
Het was in de zomer daarna. Er
werd druk gewerkt voor de winter
provisie van dennestronken, want
de oorlog duurde voort, nog geen
eind te zien. Een gloeiend hete dag.
Enkele houthakkers velden bomen
in de hitte. De heigrond knipperde
van de droogte. De lucht was ver
zadigd van de harsgeur.
Daar kwam uit dat stukje nog
overgebleven dennebos een man
regelrecht op mij toestappen. Zijn
lengte viel mij dadelijk op. Hij was
het, den Oostgenger. Een paar
jaren had ik geen schijn of scha
duw meer van hem gezien. Ik kon
mij niet eens herinneren, of ik al
die tijd nog ooit aan hem gedacht
had.
Was dat nu maar toeval, dat hij
juist mij had uitgekozen onder de
stronkhakkers Dat heb ik nooit
geweten. Hij droeg een kruik onder
een arm. Blijkbaar leeg. Toen hij
mij genaderd was, vroeg hij, of ik
misschien nog wat te drinken had.
Ja, dat had ik, een litersfles nog
bijna vol water, echter natuurlijk
wel wat lauw. Ik schonk driemaal
het deksel van zijn kruik vol, en
hij dronk alles gretig op. Daarbij
zag ik, dat hij een lelijk uitziende
wonde in zijn bovenlip had, bloede
rig, alsof ze pas was ontstaan.
„Ziezo" zei hij met een diepe
zucht, „dat heeft me goed gedaan
in die helse hitte. Ook bedankt
En hij beende met lome stappen
naar zijn werkplek terug.
Volgende dagen kwam hij in de
schafttijd zijn boterhammen bij mij
opeten. Het trok mijn aandacht,
dat hij voor en na het eten eer
biedig het kruisteken maakte.
Zo raakte ik met hem vertrouwd.
Naar mijn schatting was hij mins
tens dertig jaren ouder dan ik.
We gingen de herfst in. Vele
dagen killig nat weer.
Toen ik eens thuis wegging, was
het nog droog. Maar dikke grauwe
wolken dreven uit het westen aan.
En spoedig joeg de wind de drup
pels regen over de bosgrond uit.
Op de plaats van mijn werk aan
gekomen zijnde, moest ik wel
denken, dat het er niet naar uitzag,
dat het gauw zou ophouden te
regenen. Ook was er nergens een
mens te bekennen, blijkbaar waren
allen thuis gebleven. Maar ik was
er nu eenmaal. En wat zou ik thuis
moeten aanvangen
Ik zocht een plaats waar enkele
breeduitgegroeide kreupeldennen
dicht tegen elkaar stonden. Dat
leek mij een ideaal plekje om te
schuilen. Op de grond lagen droge
takken en naalden, in een minuut
vlamde een lekker vuur op. Be
schut tegen wind en regen zat ik
er mij gezellig te warmen en mijn
natte kleren te drogen.
Wordt vervolgd. H. H. J. MAAS
Nederland eet meer dan
twee miljard eieren.
In 1955 bedroeg de waarde van
de uitgevoerde eieren 322 miljoen
gulden, de waarde van het uitge
voerde slachtpluimvee was 85 mil
joen, van eierprodukten 8 miljoen.
De totale waarde van de export
van produkten uit de pluimvee
sector bedroeg 425 miljoen gulden,
of 4.1 procent van de totale Neder
landse uitvoer in hetzelfde jaar.
Geraamd wordt, dat het binnen
landse verbruik van eieren het cij
fer twee miljard overschrijdt, het
geen dus bijna even hoog is als
dat van de export.
De totale waarde van de produk
ten, die de pluimveehouderij ons
oplevert, mag zeker worden gesteld
op 700 millioen gulden.
Deze mededelingen deed de direc
teur van de Centrale Eierveiling
te Arnhem in zijn beschouwing, die
hij te Utrecht op de jaarvergader
ing van de Nederlandse Pluimvee-
federatie heeft gehouden.
De voorzitter van de federatie,
de heer Dinghs uit Roermond, gaf
als zijn mening, dat als Nederland
het eerste pluimveeland ter wereld
wil blijven, daarmee aan de vrije
organisaties, publiekrechtelijke or
ganen en de overheid een verant
woordelijke plicht wordt opgelegd.
De vastgelegde plannen voor proe
ven en onderzoek zijn veelomvat
tend, maar de onmisbare voorlich
ting en het onderwijs wordt door
een tekort aan deskundige krachten
belemmerd.
De federatie streeft naar het
stichten van speciale scholen voor
personen, die fokker, broeder of
vermeerderaar willen worden.
Ofschoon ziekten, o.m. bronchitis
grote nadelen hebben berokkend,
kon htf de rendabiliteit van de
pluimveehouderij ln 1956 tot nu
toe niet onbevredigend noemen.