De Kil stelt zich nieuwe taken
.Achter de streep blijven
Geen haast
de Gruyter
Wie moet er d«or de
zure uppel bijlen?
DE KOFFIE- EN THEEZAAK
leder mens een persoonlijkheid
Zaterdag 17 September 1955 No 37
ZES EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
ONDERVINDT 'T
KLEDING WINT 'T
PEEL EN MAAS
CONFECTIE VAN
vM
"EEN RUK BEZIT
STMIAT™F'^^EN 3KESSS WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN PRMS^PE^KWA*RTAALCf hi^^aheii^Venray^'f^b^S
In Peel en Maas van 3 Sept. jl.
komt onder deze titel een artikel
voor, waarin geageerd wordt tegen
de subsidie, die van overheidswege
verleend wordt bij het rooien van
verouderde onrendabele boomgaar-
den.
Schrijver hiervan spreekt van
strijd op de rug van de huis
vrouw nogwel die er alleen is
in zijn verbeelding.
Het probleem is voor beiden
specifieke zowel al- boeren-fruit-
teler hetzelfde, nl.: een lonende
prijs voor hun product. Ook is hij
finaal er naast waar hij beweert,
dat het minder goede fruit uit z.g.
boerenboomgaarden meestal vlot
van de hand gaat. Het tegengestel
de is juist waar. Meestal is het
totaal onverkoopbaar. Export voor
directe consumptie is onmogelijk,
daar het bij lange na de hiervoor
gestelde richtprijs niet haalt.
Buitenlandse fabrieken kunnen
in eigen land doorgaans genoeg
hiervan aankopen. Ook de binnen
landse industrie kan het lang niet
allemaal verwerken. Zodoende blijft
het boven de markt zweven en aan
de bomen hangen te rotten, daar
het de prijs van plukken en veilen
niet eens opbrengt.
Schrijver veronderstelt, dat het
exploiteren van een boeren-boom-
gaard lonend is; hij spreekt in deze
n.l. van bijverdienste. Het is hem
misschien onbekend, dat appels uit
boeren-boomgaarden, oogst 1954
nog niet de kosten van verzenden,
sorteren en veilen konden opbren
gen. Alle uitgaven voor grond- en
waterschapslasten, pacht, bemesting
en ziektebestrijding schieten er bij
in. Om van een redelijke beloning
voor de hieraan gespendeerde ar
beid nog maar niet te spreken.
In stede van eerst zijn geval goed
te onderzoeken, geeft hij maar een
sneer op de specifieke fruitteler,
die tegen zoiets niet kan concu-
reren en economisch onvoldoende
onderlegd.
Dat men niet zo gauw tot rooien
overgaat, is begrijpelijk. Men heeft
altijd nog hoop, dat de situatie zal
veranderen. Rooien en weer inplan
ten kost ook geld en arbeid en 't
duurt enige jaren voor dit weer
terugkomt. Bovendien kunnen vele
boeren-fruittelers niet rooien, om
dat ze geen eigenaar zijn en de
verpachter geen toestemming wil
geven.
Over de controle op productie en
kunstmatige prijsopdrijving slechts
dit: Tweemaal binnen een tijdsver
loop van nog geen 25 jaar moesten
Nederlandse regering en volk zich
in uiterste nood wenden tot de
Nederlandse boeren. Vooral in de
laatste oorlog werd de arbeid dezer
zeer karig beloond. Na de bevrij
ding, toen de grenzen weer open
gingen en de export op gang kwam
werden de prijzen van vele agra
rische producten aan de binnen
landse prijzen aangepast, wat mil-
lioenen inde schatkist deed vloeien
die de boeren toekwamen.
Nauwelijks is dit veranderd. Is
van een bepaald artikel het aanbod
groter dan de vraag en moet de
regering maatregelen nemen om de
productie enigzins lonend te hou
den of men spreekt van kunstma
tige prijsopdrijving ten koste van
de consument, strijd op de rug van
de huisvrouw e.d.
Het liefst zou men de boeren
al of niet fruitteler erbij maar
in de bekende hoek met de nog
beter bekende slagen drukken. En
morgen misschien moet opnieuw
een hartstochtelijk beroep op hem
gedaan worden.
Laat schrijver in het vervolg
beter zijn licht opsteken, alvorens
dergelijke artikelen, gebaseerd op
totaal onjuiste gegevens, het licht
te doen zien. Want hiermede is
noch de Nederlandse boer, noch de
fruitteler, noch de huisvrouw ook
maar iets gebaat.
Oirlo, Sept. 1955.
M. H. BOTS.
Naschrift
De inzender van deze reactie op
genoemd artikel belicht een ander
facet van het fruitkweken, dan de
schrijver van het eerste artikel.
Deze laatste bekeek aan de hand
van officiële statistiekcijfers het
verbruik van fruit door de Neder
landse huisvrouwen. Daarbij uit
gaande van de stelling, dat het
toch de Nederlandse huisvrouwen
zijn, die een groot deel van de
opbrengsten der fruitbomen moeten
kopen en verwerken. Doch dan
moet dat fruit nog koopbaar zijn,
passen in het huishoudelijk budget,
waarin een zeker deel voor fruit
is bestemd.
Lopen, door wat voor oorzaken
ook, de prijzen van het fruit op,
dan zal de Nederlandse huisvrouw
het ofwel met een mindere kwali
teit moeten doen, ofwel niets kopen.
Zeer zeker veel minder. Mindere
kwaliteit is nog voorhanden in vele
boeren-boomgaarden en vandaar
uit wordt vlot verkocht, ondanks
iniLvocï£beeld van de schrijver over
1954. De cijfers van de veiling
mogen dan allertreurigst zijn, zo
ÏÜL j t.. d® bo°uigaard en aan de
boerderij zijn de nodige kilo's ver
trokken. En bovendien er zijn
U kunt komen wanneer U wilt:
U krijgt bij De Gruyter Uw koffie
iedere dag kersvers uit aroma-
beschermende silo's. Koffie die
geen spoor van geur en smaak
verloren kan hebben. Dat merkt
U in Uw koffiemolen: het knapt
en krakten kraakt vanversheid!
En dan de 10% korting; dat
scheelt U stukken in de prijs.
Goudmerk 250 gram f 2,45
Roodmerk 250 gram f 2.22
Blauwmerk. 250 gram f2,06
Oranjemerk 250 gram 11,88
Coff. vrije koffie blik f 2,92
Oploskoffiebusje f 2,45
want De Gruyter's koffie is vandaag
maar ook morgen en overmorgen volop vers en
geurig voorradig!
1
FüRUTïft
jaren aan te wijzen dat ook via de
veiling de boeren-boomgaard wel
wat opbracht.
Nu hebben deskundigen uitge
maakt, dat dat fruit kwalitatief
niet aan de eisen voldpet en men
is met dat plan gekomen om de
bijl te zetten in di'e boerenboom
gaarden. Daar zullen er dus ofwel
geen ofwel nieuwe bomen moeten
komen, welke laatste dan kwalita
tief prima fruit leveren, dat o.a.
in het buitenland in trek zal zijn
en dat hopelijk tegen goede prijzen
verkocht kan worden.
De vraag mag dan echter gesteld
worden en dat was wat de
schrijver van het eerste artikel
feitelijk heeft gedaan of dan
voor de huismoeder hier nog wel
mogelijkheden liggen om fruit te
kopen. En dat is wat de schrijver
van het eerste artikel betwijfelt.
Nu stelt de inzender aan de
andere kant, dat als dat „minder
waardig fruit" niet verdwijnt, de
markt altijd bedreigd zal worden
waardoor de telers gevaar lopen
en dat bovendien het exploiteren
van een boerenboomgaard niet
lonend is. Dus dat er geen ander
maatregel kan zijn als rooien.
Inderdaad is dit een zijde van
het probleem, die in dit artikel
niet besproken is. Wel is er over
gezegd: gaat men die maatregel
treffen, dan zal op grond van
bovenstaande redenatie de Neder
landse huisvrouw niet in staat zijn
om veel fruit te kopen en wentelt
men de oplossing van het probleem
dus af op de rug van de huis
vrouwen. En dat kan geen behoor
lijke oplossing zijn.
Daarmede is niets ten nadele
gezegd van boeren of fruittelers,
maar wel gewezen op het feit, dat
hier de producent lasten gaat leg-
leggen op een consument, maar
dan niet verwonderd moet zijn, als
die consument op een goede keer
zegt: U bent bedankt, maar ik
neem wel wat anders.
Het is er helemaal niet om te
doen om zo goedkoop fruit te
krijgen, dat de huisvrouwen het
niet meer op kunnen, en de teler
totaal niets verdient, of toegeeft,
maar het is er om te doen, dat de
teler- een behoorlijke kostwinning
heeft en dat de Nederlandse huis
vrouw fruit kan blijven kopen.
Door genoemde maatregel bereikt
men misschien wel het eerste, maar
o.i. niet het laatste. En dat was
het hele betoog. Kan het laatste
niet, dan zal het eerste onherroepe
lijk de lasten er van dragen en om
daar tegen te waarschuwen was
dit artikel geschreven. En niet
zoals inzender veronderstelt om
De studiedagen van de KAB zijn
een alom bekend verschijnsel. Ook
dit jaar is het kader van de Neder
landse KAB in de verschillende
bisdommen bijeengeweest om zich
te bezinnen op hun taak in parochie
of district.
De laatstgehouden studiedagen
waren die in Voorhout, een plaats
in Zuid-Holland.
Het getuigt niet van vooroordeel,
Wanneer wij zeggen, dat deze stu
diedagen tot de belangrijkste ge
rekend kunnen worden. Immers,
het bisdom Haarlem is naar
algemeen wordt aangenomen, het
„moeilijkste" bisdom. Dat wil zeg
gen, dat hier de problemen waar
van alle delen des lands doortrok
ken worden, nog sterker aan de
dag treden dan elders.
„De Randstad Holland" noemen
sociologen en economen tegenwoor
dig het gebied, waar mgr. Huibers
zijn bisschoppelijke taak vervult.
De oorzaak der moeilijkheden, die
zich op alle terreinen des levens
openbaren, moeten worden gezocht
in de industrialisatie. Nu is het
waanzin om deze te trachten tegen
te houden in de hoop, dat ook de
moeilijkheden zullen afnemen.
De industrialisatie is een onver
mijdelijk gevolg van de bevolkings
aanwas en het gebrek aan cultuur
grond. Zij betekent een trek van
vele (plattelands) mensen naar de
reeds bestaande steden en naar de
nieuw op te richten steden.
Mensen, die van generatie op ge
neratie in een dorpsmilieu hebben
geleefd, worden geworpen midden
in een omgeving, die hen niet al
leen vreemd aandoet maar inder
daad ook geheel anders is. Zij ko-
telers en boeren eens gauw een
sneer te geven. Trouwens zelfs bij
herhaald overlezen is ons daarvan
niets gebleken.
Dit geval heeft verschillende
kanten en op alle maatregelen zal
critiek zijn, ofwel van producent
of consument. Als we in dit geval
de consument aan het woord laten,
die meent dat de getroffen maat
regel hem onrecht doet, dan houdt
dat geen discriminatie van de
andere partij in, maar wordt enkel
gevraagd om een billijker maat
regel.
men in aanraking vaak voor het
eerst met andersdenkenden. Zij
leren geheel nieuwe facetten van
amusement kennen, van wetenschap
en van cultuur. Zij moeten zich
richten naar een geheel andere
dag-indeling.
In Limburg en delen van Brabant
zijn deze vraagstukken reeds op de
weg naar een oplossing, al treden
soms nog grote spanningen op. De
Randstad Holland daarentegen
staat aan de voet van de grote
berg problemen, die de structuur
verandering in de samenleving op
werpt.
Het was dan ook verheugend te
kunnen constateren, dat de KAB
in het Haarlemse bisdom tot een
grote aanpak van de vraagstukken
wenst over te gaan. Or.nodig is het
te zeggen, dat er tr^di i?s die
jarenlang als heilig werden be
schouwd omvergeworpen zullen
worden omdat z\j uit de tijd zijn en
dat er eventueel ook tegen heilige
huisjes een heel grote trap zal
worden gegeven, omdat deze huis
jes het leggen van fundamenten
voor een aan de eisen des tijds
aangepaste v/oning in de weg staan.
De KAB ziet in, dat de tijd van
het^zwaaien met rode stakingsvlag-
gen en het dreigen met de blote
vuist voorbij is. De sociale voor
zieningen zijn momenteel niet
maar zullen dat ook nimmer wor
den voor de volle honderd procent
de vervulling van de meest intieme
wensen.
Doch wanneer wij ons voor de
geest halen, dat er anderhalf mil
liard mensen op de wereld een
mens-onwaardig bestaan lijden en
dat alleen in Azië al jaarlijks tien
millioen mensen omkomen, ja,
moeten omkomen, omdat er geen
eten voor hen is, dan kunnen wij
rustig constateren, dat in ons land
de ergste nood reeds jarenlang van
de baan is.
Wat nu, heeft de K.A.B. zich
afgevraagd, en zij heeft goed gezien
te gaan werken aan de persoonlijks
vorming. Want uit de jarenlang
gekoesterde en opgefokte afkeer
tegen socialisme, communisme en
kapitalisme is tenslotte bij velen
een haat voortgesproten tegen de
aanhangers van deze stelsels. Velen
zien niet meer de mens in hem,
die naast hen staat aan de werk
bank of op het kantoor, maar de
drager van een stelsel, dat verwor
pen dient te worden. Velen zien
ook de functie, zij zien slechts een
militair, een conducteur, een zee
man, maar niet de mens die daar
achter schuil gaat. Zij kiezen hun
vrienden als zij die hebben
onder hun collega's, en laten de
„anderen" aan hun lot over.
Gold eerst als devies van de
K.A.B. de bescherming tegen aan
vallen van buiten, voortaan zal
deze bescherming naar binnen
gericht zijn. Het gaat om de be-
invloeding van de mens, vooral
van de mens, die losgerukt is uit
zijn traditionele bestaan en ge
plaatst wordt in een omgeving, die
hem volkomen vreemd is, zoals wij
boven hebben geschetst.
Dat „naar binnen gericht zijn"
dient evenwel ook niet te letterlijk
opgevat te worden. Het gaat niet
alleen om een bescherming, een
beveiliging en een opvangen van
de katholieke arbeider. Dat was
ook de achtergrond van de woor-
uen van Haarlems bisschop, toen
hij aangaande de levensscholen
opmerkte, dat deze niet te exclusief
mogen zijn, met het „alleen voor
ons" bordje mogen dragen. De
K.A.B. moet dus openstaan voor
anderen. Aan de andere kant dient
de K.A.B. ook steun te verlenen
aan plannen, die nu niet direct in
het eigen straatje liggen.
De nieuwe taken, die de K.A.B.
zich zal gaan stellen, zijn niet met
evenveel woorden te omschrijven,
hoewel er nu reeds enkele concrete
plannen zijn. Zo zullen de Credo-
Pugnoclubs op een andere leest
geschoeid moeten worden. Maar
ook het kader moet een „verande
ring van geest" ondergaan. Kader
leden zijn niet meer de raddraaiers,
de voortrekkers, het zijn degenen,
die leiding moeten geven als een
vader. En de tegenwoordige vader
is niet meer de boeman, die de
familie terroriseert, zoals wij dat
hebben kunnen lezen in de kranten
bij het proces Dominici in Frank
rijk, maar de vader is de oudere,
de wijzere, die zijn kinderen voor
gaat en hun de weg wijst naar hun
persoonlijkheidsvorming en niet
hun persoonlijkheid tracht te ver
moorden door de tyrannie van een
betweter.
Ook het ledenverloop van de
K.A.B. zal worden nagegaan.
Dit zal geschieden in samenwer
king met het Katholiek Sociaal
Kerkelijk Instituut te Den Haag.
Deze samenwerking en het feit,
dat een socioloog en een econoom
de belangrijkste twee inleiders
waren op de studiedagen te Voor
hout duidt op een tendenz, dat men
zich bewust gaat worden, dat de
oplossing eerder wetenschappelijk
gezocht moet worden voor alle pro
blemen, dan zoals vroeger
b.v. met rancuneuze en opruiende
geschriften.
Met mgr. Huibers mogen wij
slechts hopen, dat deze eerste schre
den naar een katholieke welzijns
planning, succes dragen en dat de
neiging die iedere organisatie als
een rottingsklem in zich draagt.nl.
die van de verstarring, doorbroken
wordt, in het besef, dat er geen
beroep gedaan kan worden op het
verleden, dat wij leven in de tijd
van nü en dat alle technische uit
vindingen en de ganse gang der
moderne ontwikkeling ook door God
gegeven zijn, zij het slechts ten
nutte van de hele mensheid.
Grote wereldoogst van tarwe
Terwijl er nog aanzienlijke over
schotten van grote oogsten van
vorige jaren zijn. ziet het er volgens
het Amerikaanse departement van
landbouw naar uit, dat de wereld
productie van tarwe dit jaar weinig
beneden het eerder bereikte record-
peil zal blijven.
Op het Noordelijk halfrond, ge
middeld over de oogst 1955, waar
normaal ruim 90 pet van de wereld
productie wordt verbouwd, zal de
oogst vermoedelijk groter zijn dan
die van verleden jaar.
De Verenigde Staten produceren
wegens de grote voorraden, die dit
land heeft, ongeveer 7 pet minder
dan in 1954.
Daarentegen verwacht Canada
een oogst, die 67 pet groter zal zijn
dan de kleine oogst van het vorige
jaar. De Europese tarweoogst zal
die van 1954 waarschijnlijk onge
veer evenaren. Voorlopige gegevens
uit de Sovjet-Unie doen verwach
ten, dat de oogst dit jaar die van
het vorige jaar zal overtreffen. Ook
de tarweoogst in Azië zal waar
schijnlijk groter zijn.
HYPOTHEKEN
beschikbaar tegen lage rente.
Assurantiekantoor VAN OPBERGEN
Markt 11a Telefoon 696
