1) foetert De Peei de Gruyter U hoeft heus niet te hollen Packet Ballpoint Patkec Pencil fa. v.d. MIHHOF óót ai uut tillen BOM-TAXI UW TAXI Urgentie-punt No. 1: WONINGEN Meisjes, i Bel: 4 1 8 Begrafenissen als militair vennoot DE KOFFIE. EN THEEZAAK op die verr.... ballpoints, op dat potlood, waarvan de punt alweer gebroken is.... neemt dan een vanaf 14.50 Een ballpoint waarmede iedere ge bruiker dik tevreden is en met een stift waarmede U jaren schrijft. Of neemt een vanaf 13.50 Vloeibaar potlood, handig en ge makkelijk en nooit geen gebroken punt. Het potlood van de toekomst heeft ze.... WED. P. BOM 6 ZONEN Charles Ruysstraat 14 Venray BEL OP BIJ BRAND No. 392 Het zal ieder wel opgevallen zijn, dat de Katholieke Volkspartij sinds enige tijd als eerste punt van haar politieke activiteit gesteld heeft de woningbouw. De gezinspolitiek, die naast de sociale, tot op heden eigenlijk meer op de voorgrond gestaan heeft, is daarmede naar het tweede plan ge bracht of beter zij heeft een nieuw kleed gekregen. Een ander onder deel ervan is in het volle daglicht geplaatst. Heeft de K.V.P. tot op heden dan gefaald? Men zou dit moeilijk zo kunnen stellen, want hoewel sinds de oorlog de woningnood bijzonder groot ge weest is, waren er toch plannen en punten die op gelijke of hogere voet van urgentie om oplossing vroegen. Maar wat belangrijker is, door een krachtige aanpak van de woningbouw meende de Regering in 10 jaren tijds het probleem der woningnood onder de knie te heb ben. Nu echter die 10 jaren omzijn, blijkt, dat men zich vergist heeft er blijkt n.l. een enorm tekort aan woningen te zijn. Hoe groot dat tekort precies is kan niet in een onbetwistbaar cijfer worden aangegeven. Men kan hier over slechts schattingen maken, waarbij de deskundigen het natuur lijk heerlijk niet met elkaar eens kunnen zijn. Het officiële getal geeft een tekort van 230.000 woningen op 1 Januari 1955, van welk tekort een 50.000 blijvende samenwoningen zouden mogen worden afgetrokken. Waarschijnlijk zal echter in 1956 een woningtelling worden gehouden, waardoor wij beter geïnformeerd zullen worden. In ieder geval staat wel vast, dat wij sinds 1945 niet zo geweldig zijn vooruitgegaan. Dit betekent niet, dat er weinig of niet gebouwd zou zijn, eenieder weet wel beter. Men heeft echter niet zo heel veel meer weten te doen dan de stijging van de behoefte bij houden. Toen Minister Witte in 1952 de heer In 't Veld opvolgde bleek al ras, dat deze voorganger grote ver gissingen gemaakt had ten aanzien van voorspellingen, maar ook ten aanzien van de grootte der wo ningen. Een nieuwe politiek was nodig, doch de oude erfenis was maar niet een, twee, drie wegge werkt. Doch een geheel nieuwe periode heeft Minister Witte in geluid. Men kan zich voorstellen, dat de deskundigen die het niet eens zijn over het juiste woningtekort op dit moment, nog veel moeilijker een gelijkluidende mededeling kunnen verstrekken over het moment waar op de woningnood als afgedaan kan worden beschouwd. Tijdens de studie-dagen te Rolduc sprak ir. H. Buskens, directeur generaal van Wederopbouw als zijn verwachting uit, dat de noodperiode nog 13 15 jaar zal duren. Deze schatting is gebaseerd op de ver onderstelling, dat de huisvestings politiek ongeveer op de thans gel dende voet wordt voortgezet. In dit cijfer wenst de K.V.P. niet te berusten. Haar besliste wil geen genoegen te nemen met een langzame oplos sing van de woningnood heeft nu dus reeds haar uitdrukking ge vonden in de instelling van de Commissie die bij haar installatie van de voorzitter van de K.V.P. mr. H.W. van Doorn mocht vernemen, dat zelden een commissie met zulk een nijpend en betekenend pro bleem is belast. Gehoopt wordt, dat deze commis sie een belangrijke stoot ten goede zal kunnen geven in de richting van een sterk versnelde woning bouw, al zal zij zeker niet mogen verzuimen ook een aantal minder spectaculaire maar nodige ver beteringen aan te geven. Garenloods der N.V. Diddens en van Asten in de as gelegd Op het uitgebreide fabrieken- complex der N.V. Diddens en Van Asten te Helmond heeft Zaterdag een zware uitslaande brand ge woed, welke aanzienlijke schade heeft veroorzaakt. De geheel met gesponnen garens (ruim 200 ton) gevulde garenloods ging in vlam men op, terwijl ook 'n paar aan grenzende werkplaatsen schade opliepen. De brandweerlieden kwamen letterlijk voor 'n heet vuur te staan en hebben alle krachten moeten inzetten om het vuur tot de garenloods beperkt te kunnen houden. Wegens het verloren gaan van de grote voorraad grondstoffen (diverse soorten garens) voor de weverij, zal het productieproces de eerste tijd nogal stagnatie onder vinden. De ramingen van de schade zijn uiteraard nog van zeer voorlopige en globale aard, doch ze gaan waarschijnlijk wel boven het mil- lioen'gulden. in Venray en daarbuiten, voor al en niet-verzekerden, verzorgt Begrafenisonderneming J. Goumans, Schoolstraat la Telefoon 592 In de reeds eerder hier besproken reclame-uitgave van Uitgeverij het Veldeke, over de Peel, geeft J.G.M. Hamm een beschrijving van de Peel als militair vennoot. In deze dagen nu de lucht soms davert van vliegtuigen en we hier in Venray zelfs een militair vliegveld hebben is het misschien wel eens goed te wijzen op enkele conclusies van deze schrijver, die niet bepaald een vleiend beeld geven van de zorg der militaire overheid in het ver leden voor deze streek. De Peel in het verleden De schrijver toont aan de hand van de geschiedenis aan, dat het gebied tussen Peel en Maas in het verleden door zijn ligging achter deze barrières in zoverre van strijd verschoond bleef, dat slechts om enkele sterktes als bv. Venlo werd gevochten. In de Spaanse tijd is het de Peel weer die Venray en wijde omgeving vrij laat van de Spaanse overheer sing, terwijl de Republiek der Zeven Provinciën dit gebied in zoverre in teresseerden, dat de Maas bevaar baar en vrij bleef. In de tijdsperiode tussen 1648 (de vrede van Munster, die de Holland se machtsposiiie verstevigde) en 1830 (het jaar waarin die positie voor goed verloren ging) werden al de oorlogen, waarin de republiek betrokken was ver van de Peel uit gevochten. Ms ar ook later, toen in 1850 on geveer de Peelontginningen begon nen, ook toen wijdden de militairen zeer weinig aandacht aan deze vlakten. Zelfs in 1900 werd nog steeds de Hollandse waterlinie als de enige redding gevende stelling voor Ne derland in militaire voorlichtings- boeken aangewezen. De garnizoenskaart van 1910 geeft duidelijk aan de geringe belangstel ling van alles wat maar militair was voor deze streken. In Maastricht lag zegge en schrij ven een enkel bataljon infantrie In Venlo en Roermond zijn enkele compagniën infantrie gelegerd ter bewaking van de Maasbruggen, maar dat is alles. De garnizoens plaatsen Breda en den Bosch waren dan de eerste plaatsen, waar men op terug kon grijpen. En dat terwijl de Duitse Generale Staf al met plannen rond liep om via een inval in Limburg en Bra bant een betere aanvalsactie te kunnen ontketenen tegen Frankrijk. En Frankrijk evenzo. Het was de eerste wereldoorlog die mede door de plannen der Duit sers en de aanvalsplannen van Bel gen en Franssen, overhaast het Nederlandse leger stelling liet ne men achter de Peel in het Brabantse. Intussen was men wel zover geko men, dat men had ingezien, dat de vesting Holland alleen door de Waterlinie onmogelijk kon gehou den worden. Na de eerste wereldoorlog kregen we de periode van de gebroken ge weertjes, maar toen Hitier aan de macht gekomen was en weldra bleek van die macht gebruik te zul len maken, was het de Peel-Raam- stelling, die de volle aandacht vroeg van onze militaire bevelhebbers. Peel-Raamstelling Deze sloot aan via de Maas bij Grave en het inundatiegebied op de Grebbelinie, liep onder Grave via het riviertje de Raam naar Mill, van waaruit door de Peel een linie was opgezet, ongeveer langs het Defensiekanaal naar Nederweert, waar hij dan in België weer aan sloot op de Albertlinie. Nu is het met die Peel-Raamstel ling raar gelopen. We hebben dat zelf kunnen ervaren. Nederland was neutraal. Dat hield o.a. in dat we ook op militair gebied ons zelf moesten blijven en b.v. geen aan sluiting konden en mochten zoeken met de Fransen, voor wie de Peel Raamstelling zeer veel betekenend zou zijn geweest. Nu echter konden zij er geen rekening mee houden. Daarnaast was men in verschil lende militaire kringen nog steeds enthousiast over de Waterlinie en was bovendien het Nederlandse leger niet bepaald zodanig uitgerust dat het in een moderne oorlog mee kon. Toen dan ook in 1939/1940 bleek dat de toen beschikbare militaire macht nauwelijks in staat zou zijn om de ongeveer 80 km brede Peel-Raamstelling te bezetten, toen kwam men op het idee om alles terug te trekken op de Wa terlinie. Maar daarvoor was men het in hogere kringen weer niet eens, ook al omdat het loslaten van de ver dediging in Brabant en Limburg een slechte indruk zou maken op de Fransen en Belgen. En zo kwam het aldus de schrij ver, dat toen de Duitsers Neder land, binnenvielen, practisch geen enkele linie, noch de Peel-Raam stelling, noch de Grebbelinie, noch de Waterlinie die veerkracht ver kregen had, die toch zeker aan een daarvan gegeven had kunnen wor den. De totale zwakte der bezetting spreekt als men bedenkt, dat toen voor de 80 km Peel-Raamstelling slechts 15 bataljons beschikbaar waren. De andere troepen, gelegerd in Brabant werden door de nieuwe opperbevelhebber teruggenomen en waren juist op weg naar de Water linie toen de oorlog uitbrak. De oorlog van 1940 En hoe uitbrak.... Zonder enige oorlogsverklaring, maar met drei gend geweld. Toch doet het verwon- delijk aan, dat in Roermond reeds 's avonds op de 9e Mei de Duiters binnenvielen, en daar 's nachts de brug de lucht inging, dat men toen in Katwijck aan de Maas daar niets van wist. En dat nog wel op een zeer strategisch punt, waar een spoorlijn liep, die midden door de Peelraamstelling ging. We kennen het verhaal van de pantsertrein, die met een goederen trein rustig tot aan Mill doorreed en zo achter de Peel-Raamstelling zijn soldaten kon brengen. Toen later Stuka's, de gevreesde duikbommenwerpers, de duitsers daar ter hülp kwamen en de neder- landse bezetting op zich zelf bleef aangewezen, toen was een halve dag later het pleit beslecht. De terugtocht van het Ned. leger op de Zuid-Willemsvaart mislukte door de snelle opmars der Duitsers en zo waren ze binnen enkele da gen in West Brabant. De aandach tige lezer zal zich afvragen, waar om de gehele Peel-Raam bezetting terug trok, terwijl er toch maar op een punt een doorbraak gefor ceerd was. Op dit punt bestaat nog veel duisternis, maar het gebrek aan samenwerking met de Belgen en de Fransen, op wiens verdediging de Peel-Raamstelling aan moest slui ten zal mede tot deze algehele te rugtocht bijgedragen hebben. Het zal duidelijk zijn dat hier mede niets discrimenerends gezegd is over de Nederlandse soldaat en in het bijzonder van hen die in die bewogen dagen de verdediging zo wel van de Maas- als van de Peel- Raamstelling opgedragen gekregen hadden. Ze hebben op hun post het onmogelijke gedaan. Maar als men dit alles zo eens overziet, dan rijzen bij menigeen een groot aantal vragen. Vragen, die misschien nu niet kunnen wor den opgelost, maar die van de an dere kant toch wel aanleiding zijn tot niet bepaald optimistische ge dachten over de toekomstige ver dediging van dit vaderlandse stukje grond. Hoewel, en dat moet ook ge zorgd wordende geallieerde samen werking in dit verband waarschijn lijk wel andere stellingen zal bren gen. De bevrijding Laten we ons daarin echter maar liever niet in verdiepen en de schrijver volgen op zijn verdere weg door geschiedenis van de Peel als militair vennoot. We zien de bevrijding komen en nu maakt Montgommery met zijn verrassende doorstoot naar Arnhem handig gebruik van de Peel, door deze natuurlijke borstwering te houden tussen hem en Duitsers. Door bombardementen op Venray, Venlo en Roermond, werd gepoogd, de aanvoer voor Duitse troepen aan deze zijde van de Peel te belem meren, een poging, die zoals we weten zeer weinig resultaat heeft geboekt en die o.m. de grote slag bij Overloon niet kon voorkomen Hier waren het weer de Duitsers, die handig partij trokken van de Peel, eveneens ook om een door braak via Vegchel te forceren, wat niet is gelukt. Later de doorbraak bij Meyel, lukte beter en we weten nog allen hoe hals over kop het kamp op de Zijlberg door Venrayse evacuée's moest worden verlaten, omdat de Duitsers op komst waren. De Duitsers zijn tenslotte tot de terugtocht gedwongen, omdat om de Peel heen de bevrijdingslegers zijn opgerukt. Waar men door de Peel heen gestoken is, (Overloon en Venray) heeft niet alleen de burgerbevolking vele offers moeten brengen, maar ook het leger zelf. Tot zover dan de korte samen vatting van het verhaal van de militaire schrijver. Over de jongste geschiedenis we schreven, dat hier boven al weten we uit eigen ervaring mee te praten. En hoewel leken in de krijgskunde, hebben we juist in die dagen van Mei 1940 ons feitelijk, als in de steek gelaten gevoeld. Mogen we van de ene kant van geluk spreken, dat we er toen zonder kleerscheuren zijn afgekomen, in de vijf dagen durende oorlog, van de andere kant wist niemand, dat hij slechts vijf dagen zou duren en kon niemand toen de ontwikkeling van de strijd vooruit zien. Maar bij de eerste plaatsen die vielen be hoorde o.a. onze gemeente, be hoorde onze provincie en een groot gedeelte van Brabant. Het heeft weinig zin om beschul digend de vinger naar iemand uit te steken, maar men moet zich dan ook niet verwonderen, als nu nog dikwijls gezegd wordt: ja, we heb ben een vliegveld, we hebben mili taire opslagplaatsen en wat al meer zij, maar in '40 hadden we bunkers, aan de Maas en in de Peel hadden we een apart defensiekanaal en het resultaat... „Een tijdig betrekken van de Peel in de voorbereiding van een even tuele verdedigingsoorlog zal er,mede toe bijdragen, dat een komende oor log aan ons land en aan onze Peel zal voorbijgaan", aldus de conclusie van deze militaire geschiedschrijver. We kunnen siechts hopen, dat daarvan de maatregelen die rond onze gemeente getroffen worden, de uiting zijn. bij moeilijk heden, ofwel voor raad en inlichtingen is de R.K. Vereniging tot bescherming van Meisjes: Mevr. W. v.d. Munckhof-S angers Grote Straat 28, Tel. 581; Mevr. M. v.d. Hombergh-Bot, Oostsingel 6, Tel. 393; Mevr. A. Pijls-Drenth, Grote Straat 14; Mej. T. Coenen, Patersstraat 30, Tel. 588; Mej. T. Paping, Paters straat 30; Mej. M. Pijls, Grote str. 14a, Tel. 673; Mevr. Baronesse de Weichs de Wenne, Geijsteren, Tel. 250; Mevr. vd. Haar, Blltterswijck, D 67, Tel. 263. Die koffie knapt en kraakt van versheid in Uw koffiemolen. Kersverse koffie recht uit De Gruyter's eigen branderij naar De Gruyter's eigei win kels. Daar haalt U dus wer kelijk pittige, geurige koffie. Bovendien erg voordelig door 10% korting. Ga maar eens na wat U dat scheelt! want De Gruyter's koffie is vandaag maar ook morgen en overmorgen volop vers en geurig voorradig! Goudmerk 250 gram I 2,45 Roodmerk 250 gram f 2.22 Blauwmerk. 250 gram (2,06 Oranjemerk 250 gram {1,88 Coff. vrije koffie blik f 2,92 Oploskoffiebusje f 2,45 Adres: De Gruyter Postbus 276 's-Herfogenbosch.

Peel en Maas | 1955 | | pagina 4