Industrialisatie in Limburg Broeken-actie Prins Carnaval de baas WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Eerst schoolbel daarna sirene voor schaftnnr m laatste optoep 3 dagen was ien Rooi Eerste Venrayse Haisvlijt-tentoonstelling jVieow-Guinea Missie Orgelhoekje led eceen kc((.t Zaterdag 26 Februari 1955 No 8 ZES EN ZEVENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS CONFECTIE VAI Viik DRUK EN UITGAVE FIRiviA VAN DEN MUNCKHOF GROOTESTRAAT 28 TELEF. 512 GIRO 150652 ADVERTENTIEPRIJS 8 ct p. mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL f 1.25 Buiten Venray f 1.45 In 1949 verscheen er een brochure met de titel: „Ontwik keling der welvaartsmogelijkheden in Limburg.". De Commissaris van de Koningin schreef o.a. in zijn inlei ding: „Op het fundament van een doelmatige en goed geleide industrialisatie moge aan Limburgs toekomst verder worden gebouwd. Alleen door vermeerdering van werkgelegenheid zal ons gezegend, aan een Christelijke traditie verankerd gewest, zijn welvaart kunnen behou den". Deze woorden van de gouverneur duidden een pro bleem aan, dat onmiddellijk na de oorlog de aandacht vroeg: het bevolkingsprobleem. De bevolking vanLimburg is in de loop van de voorbije 125 jaar kolossaal gegroeid. In 1830 waren er 186.000 Limburgers, in 1900 al 285.000. De bevolking op 1 Januari van dit jaar kan geschat wor den op 800.000, terwijl men heeft berekend, dat omstreeks 1980 de millioenste Limburger zal worden ingeschreven. Dat is het probleem: 800.000 Limburgers, die op enigerlei manier de kost moeten hebben. Van het begin af aan stond vast, dat de rol van de land- en tuinbouw in het verschaffen van werkgelegenheid een uiterst geringe zou zijn. Stand van zaken na tien jaren. Een overschot aan arbeidskrach ten was in de landbouw al lang aanwezig, doordat veel boerenzoons noodgedwongen weg moesten van het te kleine bedrijf van hun ouders. Een onderzoek naar dit verschijn sel bracht aan het licht, dat in 1930 reeds bijna tienduizend ar beidskrachten overcompleet waren in de agrarische sector. Werkte hierin vijftig jaar geleden veertig percent van de Limburgse beroepsbevolking thans is dat nog twintig procent, dus precies de helft. OPLOSSING: INDUSTRIALISATIE Twee middelen waren er die konden helpen. Het ene was emi gratie, het andere industrialisatie. Industrialisatie was overigens voor Limburg niets nieuws. De geschiedenis van de mijn bouw gaat terug tot in het Kerk- rade van de 12de eeuw. Petrus Regout stichtte in 1823 te Maastricht de eerste aardewerkfa briek en In Tegelen bakte ze op vrij grote schaal potten en pannen. Kort na de eeuwwisseling begon nen de mijnen aan betekenis te winnen. In 1930 werkten al 100.000 Lim burgers in de nijverheid tegen 50 duizend in de landbouw. Maar in 1970 zo heeft men becijferd zullen er 200.000 Lim burgers in de nijverheid werk moeten vinden. En daarom is industrialisatie nu voor de komende jaren een nood zakelijke voorwaarde voor de wel vaart in ons gewest. De directeur van het Economisch Technologisch Instituut voor Lim burg, Dr Roemen, heeft dit uit voerig uiteengezet, toen hij in 1952 een rede heeft gehouden over de „Technisch-economische ontwikke ling van Limburg in de laatste 70 jaren en het welvaartsprobleem in de naaste toekomst". Die rede is indertijd gedrukt en daarin kan men het volgende lezen: „Omtrent de toeneming van het aantal arbeidskrachten in de eerste tien jaren is onlangs door het Ec. Techn. Inst, in Limburg een vrij nauwkeurige schatting gemaakt. Uit die studie is gebleken, dat in de korte periode van tien jaar het aantal personen, dat een be roep zal moeten uitoefenen met ruim 60.000 personen zal stijgen, waaronder meer dan 45.000 man nen. Voor deze personen moeten dan nieuwe arbeidsplaatsen in het pro ductieproces gevonden worden, of zij zullen uit Limburg moeten ver trekken om elders een bestaan te zoeken. Dat dit aantal niette onderschat ten is, is duidelijk, wanneer men vaststelt, dat het ongeveer gelijk is aan het vijfde deel van de per sonen in Limburg, die bij de laat ste volkstelling een beroep uit oefenen (268.528 personen). Dat alles komt hierop neer, dat er elk jaar twee drieduizend per sonen in de industrie moeten wor den ondergebracht. Nu is industrialisering beslist niet een van die moderne tover- middeltjes, die men de ene dag gebruikt om de dag erna de resul- ten ervan in de hand te hebben. Een fabriek bouwt men niet in de tijd van een week. Vóór de in dustrialisatie goed op gang kon komen, moesten er heel wat moei lijkheden uit de weg worden ge ruimd. Daar was allereerst het finan cieringsprobleem: tweeduizend nieuwe arbeiders vergen dat per jaar 20 tot 25 millioen moet wor den geinvesteerd. Voorts was er de moeilijkheid om her en der geschikte industrie terreinen te vinden met aansluiting op vervoer over de weg, per spoor en te water. Met de gas- en elec- triciteitsvoorziening is het in onze provincie gelukkig tamelijk goed gesteld, hoewel hij die rondtoert door Noord-Limburg toch klachten hierover zal vernemen. GEVRAAGD: NIEUWE MENS. Boven alles staat echter het axioma: een fabriek heeft mensen nodig. Op dit gebied lagen onge twijfeld de grootste moeilijkheden. Vooral de bevolking van het platteland moest zich aanpassen aan een nieuwe ontwikkeling. Sinds de bevrijding is er gelukkig veel gebeurd. Het blijkt uit de verdub belde belangstelling voor het tech nisch onderwijs. Ondanks het feit, dat er op vele plaatsen nog een zekere, nauwelijks gemotiveerde reserve hiertegen be staat, zijn er na de bevrijding lagere technische scholen opgericht in Gen nep, Venray, Wellerlooi, Tegelen, Echt, Geleen, Brunssum en Hoens- broek. Twee internaten in Helden en Heer werden opengesteld voor externen. Het aantal dagleerlingen van het lager technisch onderwijs in Limburg steeg van negentien honderd in 1938 tot vierduizend in 1950. Momenteel bedraagt dit aantal 4800. De vakscholieren van de mijnen zijn hier niet bijgerekend. Een M.T.S. werd geopend in Venlo en Middelbaar Technische Scholen voor Maastricht en Geleen worden voorbereid. Bovendien is er voorde opleiding van fabriekskader een nieuw schooltype gecreëerd: de Uit gebreid Technische School. Roer mond en Sittard zullen er te zijner tijd een hebben. Tenslotte de tweede Technische Hogeschool komt wel niet in Lim burg, maar zal toch wel voor onze provincie van groot belang worden. Zo moet eerst de schoolbel luiden, voor de sirene het schaftuur kan blazen. Voorlopige resultaten Ondanks de moeilijkheden die in niet geringen getale aanwezig wa ren en zijn, is er toch na debevrij ding in Limburg al zo het een en ander gebeurd. Er bestaan momen teel 174 bedrijven, die na 1944 zijn gevestigd. Circa achtduizend men sen vinden er hun werk in. Toe eind 1953 waren er dertien bedrijven onder met meer dan hon derd arbeidskrachten. De meeste zijn echter kleinere bedrijven met een personeel van tussen de tien en vijf en twintig man. De nieuwe vestigingen kwamen vooral tot stand in die plaatsen en streken waar reeds eerder een in dustrieel milieu was ontstaan. Daarnaast is echter ook in het meer agrarisch deel van Midden- en Noord-Limburg een versterkte industrialisatie waar te nemen. Dat leert een blik op de grote kaart van Limburg, die aan de wand hangt in het E.T.I.L.-gebouw te Maastricht. De nieuwe fabrieken en fabriekjes zijn er aangegeven met grote en kleine veelkleurige stip pen. Men ziet ze staan in de mijn streek en in Maastricht, maar even goed in Bergen Venray, Grubben- vorst, Horst en Kessel. Ongeveer tweederde deel van de nieuwe be drijven ligt ten Noorden van Sittard. Dat ook Noord-Limburg gaat delen inde welvaart die industrieën kunnen brengen, is gedeeltelijk te danken aan een belangrijk initiatief van de overheid. Sinds 1951 vormen de gemeenten Mook, Gennep, Ber gen en Ottersum op de kaart van het Departement van Economische Zaken een ontwikkelingsgebied. Twee nieuwe Maasbruggen, ver betering van de energievoorziening en speciale bouwfaciliteiten maken het de industriëlen in deze omgeving wat gemakkelijker. Ook Venray en Helden genieten bijzondere over heidssteun, nadat deze plaatsen zijn aangewezen als industrialisatie- kernen. Op een bevredigend verloop van de industrialisering wijzen ook de cijfers der werkeloosheid. Limburg heeft veelal het laagste werklozen cijfer per duizend inwoners van heel het land. De grote en voortdurende tot de ouders van Parochie St. Petrus Banden voor de OUDERSWEEK Morgen begint de Oudersweek. Vanaf de preekstoel en in de courant is ze aangekondigd. Met „Peel en Maas" krijgt U vandaag het programma thuis bezorgd. Bewaar dit programma en hang het op in de huiskamer. Wij hebben gevraagd deze week geen vergaderingen te houden en wij doen nogmaals een beroep op allen om alles zo te regelen dat iedere gehuwde de Oudersweek kan meemaken. Als laatste instructie nog enkele punten: 1. Vergeet niet, iedere avond uw oproepkaart mee te brengen. 2. Wij rekenen op allen en als iedere gehuwde komt hebben wij èn om zeven èn om negen uur de kerk stampvol. Ga zoveel mogelijk zitten. Alle plaatsen zijn vrij. Blijf dus niet bij de deuren of onder in de kerk staan wanneer dit niet nodig is. 3. Moge het ook zijn een week van gebed. Wij doen een beroep op de kinderen, de zieken en de klooster lingen. Wij doen een beroep op de gehuwden om 's morgens de H. Mis bij te wonen en de H. Com munie te ontvangen, 's Morgens preek onder de H. Missen en Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag nog een extra H. Mis in het klooster „Jerusalem" om 9 uur. Deze H. Mis is in „Jerusalem'/ opdat het bouwen van de orgel ongestoord kan doorgaan. Mogen wij op U allen rekenen. ANT. LOONEN, Pastoor-Deken Drie dwaze dagen zijn voorbij dagen, waarin plezier en vrolijkheid de zorgen van iedere dag deden vergeten, dagen, waarin Prins Henk zijn zware taak op uitstekende wij ze heeft vervuld. Al had koning Winter zijn strijd krachten ingezet, dat kon toch niet verhinderen, dat Prins en Raad Zondag om klokslag 2.11 vertrok ken van Hotel de Keizer, vergezeld van Harmonie en Schutterijen, naar het Gemeentehuis, waar de heren wethouders de lange rij wagens op wachtten. Bij onstentenis van de heer Bur gemeester werd de installatie ver richt door Wethouder Wintels, die ook nu weer het belang van een goede Vastelaovendviering onder streepte. Behangen met de tekenen zijner waardigheid en omringd door Hof houding en Raad van Ellef kwam de nieuwe Prins Henk I dan op het bordes van het Raadhuis, waar hij de vele toeschouwers opriep de komende dagen echt plezierig feest te vieren. De nodige lintjes werden uitge reikt en de meisjes, die de sleutel aanboden kregen een Prinselijk kusje. Dan stond de trein al klaar voor een bezoek aan de ouden van dagen, maar voordien werd nog een tocht gemaakt door het feestelijk ver sierde dorp, waarbij de dikwijls zeer geestige popp n aan de gevels de aandacht vroegen. De ouden van dagen waren alle maal present en al gauw was ook daar de stemming er in, zeker toen vraag van de mijnen en hun neven- bedrijven, die momenteel reeds de helft van het totaal aantal werk nemers in dienst hebben (55- van de 110 000); draagt daar vanzelf sprekend in sterke mate toe bij. Zo is in grove trekken ge tekend de stand van zaken op het ogenblik, tien jaar na de be vrijding. Prognose Wie nog een interessante prognose wil hebben, die moet opnieuw te rade gaan bij Dr. Roemen, de meer malen geciteerde directeur van het E.T.I.L. Hij ziet het industriegebied tussen Venlo en Roermond samen groeien met het mijngebied van Zuid-Limburg. Hij ziet de mijnbouw van het Ruhrgebied voortschrijden in de richting van de Nederlandse grens en schrijft: „Eenaaneengroeien van het Ruhr gebied met het Nederlandse indus triegebied van Venlo—Roermond en het Vlodrop-en straks Peelmijn- gebied ligt in de lijn der ontwik keling. Evenals een aaneengroeien van het Duitse en Nederlandse in dustriegebied op de duur tot stand zal komen, zo ligt in de lijn der ontwikkeling een aaneengroeien van het Luiker en Kempens indus triebekken met het Limburgs ge bied". En in dit verband dringt Dr. Riemen er op aan te bewerkstel ligen, dat de landsgrenzen spoedig geen belemmeringen voor het inter nationaal verkeer meer zullen zijn. de prins beloofde enkele wensen van deze groep ter bestemder plaatse eens te zullen bepraten. Over en weer werden carieaux aangeboden c-n dan ging het naar de Residentie, waar een druk bezochte receptie begon. Nog diezelfde avond werd de Smakt met een bezoek vereerd en Oostrum, waarna de café's in het dorp aan de beurt kwamen. Toen bleek aldra dat Koning Win ter verliezer was, want ondanks het minder prettige weer, was er in de verschillende gelegenheden een drukte van belang en veel te gauw naar veler zin sloeg het klokje van gehoorzaamheid. OPTOCHT Maandag is nog immer gereser veerd voor de grote optocht en zo ook dit jaar weer. Een lange rij wagens en groepen, waarbij vele orginele ideeën, trok ken voor hij de duizenden kijkers, die ondanks de gure wind toch dit evenement niet wilde missen. Be spaar ons een beschrijving van alles wat geboden werd in deze optocht. De verschillende voorstellingen namen zowel de dorps- als de grote politiek onder de loupe en menig een heeft hartelijk moeten lachen om de geestige wijze, waarop een en ander naar voren werd gebracht. Het Veulen, dat ondanks de verre afstand ook niet ontbrak bij de deelnemers uit de kerkdorpen, kreeg dit jaar de eerste welverdiende pr«s. Daarom was het dubbel jammer dat 's avonds het prinselijk bezoek aan het Veulen niet kon door gaan, omdat intussen de weg was toege- sneeuwd en slechts door tussen komst van het gevolg van de prins en de tractoren van de heer Weys een overwintering in de Veulense vlakten van het Prinselijk gezel schap kon voorkomen worden. Zelfs de wegschaaf moest er nog bij te pas komen, maar toen was de Prins alweer op reis naar Castenray. In Castenray moest men ervaren, dat ook de weg naar Oirlo dicht zat en zo kwam ook hier niets te recht van een Prinselijk bezoek. In tussen verhinderde dat niet, dat hier minder plezier gemaakt werd. Evenals in Ysselsteyn en het Veulen, was in Oirlo de stemming opperbest en had men over slapte niet te klagen. In Ysselsteyn wist de nieuwe Raad de stemming er prima in te houden en in Oirlo kent men intussen het klappen van de zweep. Hier is Vorst Ophey de regisseur van het spel en evenals ander jaren wist hij ook nu met zijn Prins en Raad sfeer te brengen. In Venray bleek de dansgelegen heid veel te klein om alle dans liefhebbers te bergen en zal men zeker uit moeten zien, naar meer ruimte. BOEREBRULLEFT Dinsdag komen de ouderen aan bod, die een prachtkans krijgen om in de boerebrulleft zo eens gezellig onder ons uit te gaan. Zo ook nu. Toen Dinsdagmiddag hier de brui loftsgasten zich melden was de stoet alweer groter dan vorige jaren en men blijkt dus de smaak I te pakken te krijgen. Na de huwelijksvoltrekking op het bordes van het stadhuis, met de nodige flauwekul en poehah versierd en met een grote krenten mik als huwelijkscadeau, ging het naar café Buitenlust, waar het jonge echtpaar receptie hield. Daar liet men zich zelfs niet meer door ontploffende ballonnen van de wijs brengen en o.l.v. opperboer Kelders wist men daar al gauw raad met de krentenbollen en koffie. Toen was men klaar voor het café bezoek en een lange sliert van bruiloftsgasten hebben tot sluitings tijd verschillende plezierige uren beleefd. Voor Prins Henk was er geen rust. Naast een bezoek aan Ven- rayse café's, waar hij naast geest rijk vocht op verschillende plaatsen ook netjes bloemen kreeg aange boden, ging het naar Merselo en de Heide. In Merselo had de fanfare de leiding van het dansen en was het wethouder Pubben, die met een geestig speechje de Prins onthaal de. Voor zover zijn stem het nog toeliet werd dat natuurlijk ook be antwoord en dan ging het naar de Venrayse dansgelegenheden, waar men al even moeilijk als Maandag een dansje kon maken. Maar dat deed gelukkig aan de stemming niets af, want ook hier was het gejuich niet van de lucht, toen de Prins zijn traditionele bezoeken bracht. De tijd stoorde zich niet aan al die dwaze dingen en al te gauw naar veler zin, moesten de dans gelegenheden sluiten, waarna om half 12 de Prins in de Residentie voor goed een einde maakte aan deze Carnaval 1955, die onder zijn prima leiding, prettig en zonder wanklanken is verlopen. En nu maar weer aan het sparen voor het volgend jaar. Nu de Vastenavondpret, die den ken en doen geheel in beslag nam, weer voorbij is, komen we weer eens terug op het bericht van 'n paar weken geleden over het houden van een etgen, plaatselijke tentoonstelling van huisvlijt. De bedoeling is deze te houden van 12 tot 14 Maart in het Patronaat. Hebt ge er nog aan gedacht Hebt ge uw inzending al gereed Hebt ge uw kennissen al aange spoord mee te doen Want deze proef van het houden van een plaatselijke tentoonstelling MOET slagen. En dat hangt van ieder van u af. Waarom moet die slagen Omdat zo'n tentoonstelling in eigen milieu zo'n uitstekend middel is 1) om op het grote belang van huisvlijt voor oud en jong te wijzen; 2) om eens te zien hoe het op dit gebied in Venray staat; 3) om van eikaars werk kennis te nemen en te leren; 4) om nieuwe beoefenaars hier te winnen. Maar is dat dan van zo groot belang Inderdaad Beoefening der „Huisvlijt" is een uitnemend middel voor een gepaste, gezonde, nuttige en nodige vrije-tijd-besteding, vooral voor de jeugd, maar ook voor de ouderen en oudsten, voor jongens en meisjes, voor vrouwen en man nen. Zelf iets gemaakt te hebben, zelf iets tot stand gebracht te hebben als het werk van eigen handen en fantasie geeft altijd een innige bevrediging, 'n innerlijk geluk sterkt onze energie, vergroot onze durf om iets aan te pakken. En zeker is het voor ziel en lichaam van onvergelijkbaar meer nut dan luilakken en lanterfanten, dan langs de straat slenteren, ieder film, rijp of groen willen zien of alsmaar flauwe rommannetjes ver slinden. Wat kan huisvlijt het familieleven stimuleren, de sfeer van het gezinsleven versterken. En mogen de jongeren dat zelf misschien niet zo inzien. Ouders weest gij ervan overtuigd en spoort uw kinderen aan, doet zelf mee of toont uw belangstelling bij het werk. Mannen, vrouwen, jongens en meisjes van Venray, vooruit, zoekt de dingen bij elkaar die ge op winteravonden, op Zondagmiddagen of in vrije uren met zoveel plezier hebt zitten maken, al zijn ze nu in ja eigen ogen nog zo onbelangrijk, het hoeven immers geen museum stukken te zijn; brengt ze in de week vóór 12 Maart naar het Patronaat met je naam en leeftijd er op en brengt allen een bezoek aan de tentoonstelling. Laat nu weer eens niet de initiatiefnemers in de kou staan door de kat uit de boom te kijken door laksheid, ver geetachtigheid, verlegenheid of iets dergelijks, allen zijn welkom en allen zijn nodig. M. Kledingstukken (geen winterkle- ding), lappen, stoffen, band, garens knopen, kunnen bezorgd worden aan Paterskiooster Venray. Verantwoording: Vorig bedrag f 18991,*! Offerblokken Parochiekerk f 26,70 TOTAAL f 19018,63 We zijn de f19000 gepasseerd. Helpt allen mee de 20000 te berei ken. Dat kan. als iedereen nog eens het orgelbusje bedenkt. Koopt een orgelpijp! Gironummer 576604 Orgelfonds Venray Nieuws uit Venray en Omgeving GROENE KRUIS DONDERDAG aA.: Consultatiebureau voor zuigelingen uit de Kerkdorpen Huisviyt-tentoonstelling Degenen die ook eigen werk willen inzenden voor de Huisvlijt- tentoonstelling, die in het Patronaat gehouden zal worden, worden ver zocht zich zo spoedig mogelijk in verbinding te stellen met hst Be stuur van het Patronaat, Lang straat 30. PATRONAAT Heden, Zaterdagavond, begint het patronaat niet voordat de Jeugd- H. Familie afgelopen is, dus onge veer tien minuten over acht. Zondag is er patronaat op de gewone tijden. We mogen verwach ten, dat zeker in de Vastentijd de jongens van onze Jeugdbeweging Zondags naar het Lof gaan, ofwel naar de Lijdensmeditatie in de Paterskerk om 5 uur, of in de Parochiekerk om 7 uur, of anders naar de Kruisweg om 3 uur in de Parochiekerk. Heden Jeugd-H. Familie Heden, Zaterdagavond om half 8 precies is er bijeenkomst in de Parochiekerk. Men wordt verzocht de kaart mee te brengen. We mogen er toch op rekenen dat de jongens die zich vrijwillig opgegeven hebben als lid, ook trouw opkomen. De 5 cent contributie per maand wordt opgehaald door de jongens die de kaarten rondbrengen. Vergadering ILK.W. afd. Venray Donderdagavond 17 Februari ver gaderde in hotel deZwaan ie Venray, onder behoorlijke belangstelling, de afd. Venray van de Nede-landse Katholieke Bond van Administratief Verkopend en Verzekerinspprsoneel „St Franclscus van Assisië". Op deze vergadering werd door de districtsbestuurder A.W.Janssen uit Eindhoven, gesproken over di verse belangrijke sociale onder werpen zoals de P.B.O., het man dement der Bisschoppen en deS.E.R. Hij wees ook op de morele plicht van de Hoofdarbeiders, dat zij ook actief deel moeten nemen aan de Sociale Werknemers Organisaties, gezien het Bisschoppelijk woord. Door de Geestelijk adviseur, de Weleerw. Heer van Leipsig, werd nog gesproken over de verplich tingen van ons Katholieken ten op- ziente van de gemeenschap. Als nieuwe bestuursleden werden gekozen de heren: J.H. Cox, Prin ses Irenestraat 12 en M. van Houdt, Burg. v.d. Loostraat 8 te Venray. De heer J.H. Cox, werd tevens als voorzitter benoemd. Het secretariaat van de afdeling Venray is thans Prinses Irene straat 12 te Venray. De heer C.M. Bonants, Kempweg 8 Venray, is wegens omstandig heden als secretaris afgetreden. wel eens een ogenblik, dat hij zich niet helemaal fit ge voelt. De opwekkende en verkwik kende eigenschappen van de natuurzuivere King peper munt helpen U er overheen. King is lekker en gezond. GEVONDEN: Actetas, broodtrommel .en nijp tang, Noyen, St. Odastraat 3; Rozenkrans, Stappers, Juliana- singel 33; Portemonnaie met inhoud, J. v.d. Bekerom, St. Odastraat 18; Klein langharig hondje, Janssen, Groenewoldsepad 24; Herenpolshorloge, van Meijngaar- den, St. Odastraat 11; Zakmesje, Kazerne; Wieldop van auto, M. Strijbos, Puttenweg 15; Portemonnaie met inhoud, A. van Bergen, Pastoor Ruttenstraa' 10; Bruine wollen heren handschoen, M. Ewals, Kruisstraat 11; Heren sjaal en kinderbeurs, J. Philipsen, Beatrixstraat 7.

Peel en Maas | 1955 | | pagina 1