De Commissaris vertelt.... Albert Heijn Koeien ook in de winter in de open lucht De Parochie Meterik vierde het gonden bestaansfecst. 190 55 35 39 33 80 169 21 159 69 n> rt> f* ro 3 gjg" 1*3 w p a Bij de opening van de najaarszit ting der Provinciale Staten van Brabant heeft de Commissaris der Koningin, prof. dr J. de Quay zijn gebruikelijk overzicht gegeven van de situatie in de provincie voor wat betreft haar sociaal en culturele uitbouw. Daarbij kon men kennis nemen van het feit, dat er een brochure in het licht zal worden gegeven over de verkeersontsluiting van dit gewest, waarin de zienswijze op dat vraagstuk van een deskundige commissie zal zijn neergelegd. Het heeft ons overigens een beetje teleurgesteld, dat de Commissaris wel gesproken heeft over de water staatkundige problemen van de Biesbosch, de Delta-plannen en het Moerdijkkanaal, maar dat hij met géén woord repte over kwesties als de aanbevolen doortrekking van het Wilhelminakanaal, het kanaal door de Kempen enz. Maar mis schien heeft hij de veropenbaring van zijn inzichten daaromtrent wil len achterwege houden tot na het verschijnen van het rapport der hierboven genoemde commissie. We zullen dus maar afwachten. Wat in de toespraak van de Com missaris onze bijzondere aandacht trok, daarover zegt de Helmondse Courant het volgende: is de passage waarin hij sprak over de noodzaak tot bevordering van de werkgele genheid en.... de emigratie. De Commmissaris voert ander maal de 25.000 zielen ten tonele waarmee de bevolkiing van onze provincie jaarlijks toeneemt en de 6000 jongemannen die ieder jaar in het arbeidsproces moeten worden opgenomen. ,In een theoretische beschouwing z(jn dit al zoveel jaren als de oor log voorbij is, verpletterende argu menten, die het bijzonder op de dorpen altijd opnieuw weer „goed" doen. Vooral wanneer men er niet bij vertelt, dat het altijd toch weer gelukt is al die mensen op een of andere manier op te vangen en dat wij op dit ogenblik met een tekort aan valide arbeidskrachten zitten, dat waarschijnlijk wel enige malen groter is dan het getal van volwas sen emigranten, dat na de oorlog het vaderland verliet. Maar goed, de commissaris be weert, dat waakzaamheid geboden blijft en dat deze zich richten moet: le naar een redelijke bevordering van emigratie en naar de normale uitbreiding der industrie. Het is niet duidelijk wat de Commissaris bedoelt met het begrip „redelijke" emigratie, maar de conclusie schijnt gewettigd, dat ook hij niet onder alle omstandigheden en tot elk ge tal zou willen emigreren. Dat is dan o.i. alvast winst. Maar waar wij naar aanleiding van deze redevoering nog wel eens de aandacht op zouden willen ves tigen, is het feit, dat oolc de Com missaris ter oplossing van het be volkingsprobleem twee middelen aanbeveelt, die elkander niet ver dragen. Bevordering van de industriali satie en emigratie zijn kat en hond, water en vuur. Waarom? Wanneer men zegt: industrialiseer, dan be tekent dat: geld verdienen om te investeren, om fabrieken te bou wen, wegen aan te leggen en ka nalen, technische scholen te bouwen en dure laboratoria. Wanneer men daarentegen zegt: emigreer, dan is dat: we hebpen jullie, emigranten weliswaar een kostbare lagere school laten door lopen, we hebben jullie landbouw- of vakonderwijs weliswaar sterk gesubsidieerd en we kunnen ook, als het er op aan komt, het rende ment van jullie werkende handen niet missen, maar emigreer toch maar. Wees in je verre land ge lukkig, wij dragen de schade wel. Wie industrialisatie wil bevorde ren bouwt dus aan de toekomst van het land, wie emigratie in de hand werkt, werkt aan de toekomst van.... overzeese landen, die prompt „stop" zullen zeggen tegen de im migranten op het ogenblik dat hun economische omstandigheden dat zouden vergen. De bewijzen zijn er nu al! Industrialisatie en emigratie zijn fundamenteel met elkaar in strijd, maar het valt blijkbaar niet mee, om dat in te zien. Nu is het woord industrialisatie ook erfelijk belast: ten plattelande staat bij sommigen het werken in de fabriek gelijk met zich prepareren op de verdoemenis. Die opvatting bestaat al sinds de dagen, dat een groot aantal zuider lingen naar Rotterdam trok om daar ten spoedigste het Geloof te ver liezen. Sociologen weten al lang, dat dit Rotterdamse geval geenszins mag gebruikt worden als een aanwijzing, dat de industrie per se een gevaar voor Geloof of Zeden oplevert, niet temin wordt het voorbeeld nog im mer aangewend bij praatavonden vanwege reisbureaux e.d. over emi gratie. Hoeveel honderden boerenjongens die hier weigerden naar de fabriek te gaan, zijn in Canada of Austra lië toch daarin terecht gekomen? Eerlijk, hoort u daarover wel eens praten, over de radio of zo? Toch nooit, wel? Wij kennen haast geen emigran ten die in het land hunner vesti ging niet toch op een of andere manier bulten het boerenbedrijf zijn geraakt. In het eigen land is de fabriek een gevaar, in Montreal blijkbaar niet! Het ergste is dat, ten plattelande de opvatting blijft bestaan.dat voor de jeugd van het land alleen maar de sjouwersbaantjes overblijven en dat het derhalve die jeugd is, die het eerst ontslag zal krijgen bij eventuele teruggang van zaken. Dat is alweer theorie. De praktijk is, dat de werkgevers vóórkeur heb ben voor mensen van het platte land. Bovendien biedt de industrie ook plaats aan ingenieurs, boekhouders, calculators, werkmeesters en ga zo maar verder en we hebben nooit gehoord of gelezen, dat de fabri kanten in dit soort betrekkingen geen plattelanders zouden willen accepteren. De hele chose is, dat die krachten er niet zijn. Men heeft ten platte lande niet tijdig de bakens verzet, anders zouden er nu al heel wat veeartsen, ingenieurs, doktoren, leraren enz. van zuidelijke komaf kunnen zijn. Maar er zijn er vrij wel geen. Zeer tot schade trouwens van ons gewest, ook in velerlei ander opzicht? Wat niet is, kan nog komen, maar dan moeten we toch werkelijk onder hand eens beginnen. Beginnen met omtrent de emigratie de waarheid te zeggen: zij verzwakt het eigen land, biedt geen enkele garantie op zedelijke en stoffelijke welstand méér dan industrialisatie en moet derhalve niet naast dit middel wor den gepropageerd! P.K. Zondag herdacht de Parochie Meterik het gouden bestaansfeest op grootse wijze. Dat het ontstaan dezer parochie nu zo heel voorspoe dig niet ging, moge blijken uit het volgende artikel, dat wij ontlenen aan de Horster Courant: In 1898 was door het gemeente bestuur van Horst besloten een nieuw ziekenhuis te bouwen, tevens ingericht voor het opnemen van ouden van dagen en armlastigen, waarbij tevens een Rector zou wor den aangesteld. De Meterikse mensen moesten in die dagen, ter vervulling van hun godsdienstplicht steeds in Horst ter kerke gaan en ook de kinderen moesten daar ter katecliismus. Dit was, mede gezien de afstand en de gesteldheid der wegen, zeer be zwaarlijk. Geen wonder dus, dat nogmaals stappen werden ondernomen om te Meterik ook een Rector aan te stellen. De afgevaardigden begaven zich naar de toenmalige Deken L. Janssen te Horst, die na zeer lang praten en aandringen verklaarde, niet te kunnen helpen, maar ook niet tegenwerken wilde en hen naar de Bisschop, Mgr Boermans verwees. Jammer, dat de Deken later op zijn belofte terug kwam en zelfs niet nakwam. Daar de Bisschop van Roermond ziekelijk was, werden de afgevaardigden ontvangen door de Vicaris, Mgr Hoefnagels, die zeide reeds lang op de hoogte te zijn van de dringende noodzaak, doch een toezegging kon hij ook niet geven, hij zou wel ten beste spreken voor dit doel. Op 6 Sept. werden de afgevaar digden wederom bij de Deken van Horst ontboden, waar bericht van het Bisdom was binnen gekomen, van de volgende inhoud: Ter verkrijging van een Rector was nodig: a) een kapel, b) een rectoraat, c) een bijdrage van f 500 jaarlijks voor onderhoud van de Rector. De Deken voegde er nog aan toe dat dit wel zeer bezwaarlijk zou zijn yoor de Meterikse mensen, want dan zou heel Meterik worden uitgeput. Toen reeds bleek, dat de Deken zijn grote parochie Horst niet gaarne uiteen zag vallen, waarbij nog kwam, dat de Mete rikse offers dan ook voor Horst zouden verloren gaan. Hieruit bleek het zeer bekrompen inzicht, dat bij velen in die dagen hoogtij vierden. De strijd was echter begonnen en zou tot de overwinning worden gevoerd. Een geldinzameling werd gehouden en subsidie bij de ge meente gericht. Deze werd met alle stemmen, uitgezonderd die van Meteriks afgevaardigde, afgewezen. Toen kwam men tot de ontdek king, dat behalve de Deken, ook de Burgemeester en met hem de Raad tegenwerkte. Toch werd met de bouw van een kapel begonnen. Een stuk grond, werd belangeloos door de familie Drabbels geschonken en de stenen werden met karren door de Mete rikse inwoners voor dit doel te Tienray gehaald en ook alle grond werken en verdere hulp werd door de kleine gemeenschap gratis ver richt. Op 1 Mei 1899 werd de eerste steen gelegd voor de kapel. Omdat de financiën niet toereikend waren werd besloten tot oprichting van coöperatieve graanmolen, waarvan de baten geheel zouden ten goede komen aan de stichting van een Rectoraatskerkje enz. Tevens werd maandelijks een collecte gehouden en de offers in de kerk te Horst werden voortaan in de Meterikse bussen gedeponeerd. In 1901 was de kapel gereed doch een verzoek tot de Heer Deken om de kapel in te zegenen, werd afge wezen. Toch wilde men 't kerkje gebruiken en daarom werd iedere Zondagmiddag een rozenhoedje ge beden voor het verkrijgen van een Rector. Er werden zelfs foto's gemaakt van het gebouw met onderschrift: „het verweesde kerkje", die veel vuldig werden verspreid. Op 8 Maart werd bericht van het Bisdom ontvangen, dat het voor November wel niet zou komen tot aanstelling van een Rector wegens gebrek aan personeel. Nu dacht men te Meterik, dat alles ln orde was, doch niets was minder waar dan dat. Horst wist te bereiken bij Mgr Drehmans, dat de oorspronkelijke voorwaarden werden ingetrokken en nieuwe hiervoor in de plaats kwamen, waarbij de priester, die zou worden aangewezen niet Rector werd, doch kapelaan te Horst met standplaats Meterik. Er zou jaar lijks een waarborgsom van f 760 moeten worden gestort. Ondanks de teleurstelling werden deze voorwaarden toch maar, zij 't onder protest, aangenomen. In October 1904 werd kapelaan de Fauwe benoemd. De kapel werd ingezegend en er werd iedere dag een H. Mis gelezen. Eindelijk, na een strijd van zes jaren, waarin vele moeilijkheden moesten overwonnen worden en waarin het aan tegenwerking niet had ontbroken, was de eerste mijl paal gezet op de weg, welke Me terik zou voeren naar de thans bloeiende parochie. Al spoedig was de kapel te klein zodat er uitbreiding moest komen, wat gevonden werd in de verbou wing van de kapel tot kruiskerk, die in 1906 was voltooid. Slechts één leesmis op Zondag was echter zeer bezwaarlijk. Eerst in 1913 kreeg men toestemming voor een tweede H. Mis. In 1922 werd Meterik Rectoraat. In 1923 werd de kerk weer vergroot en voorzien van een statige toren. Toen volgde er een periode van welvaart, al moesten er nog wel schulden worden afbetaald. Meterik kon en mocht haar eigen boontjes doppen. De kerk, die door de oorlog bijna geheel werd verwoest, is weer ge heel hersteld en ook nog uitge breid. Het is daarom een goede beurt geweest van de parochianen van Meterik deze gebeurtenis niet on opgemerkt te hebben laten voorbij gaan. Proefbedryf in Diessen Met het metselen van een een voudige gedenksteen heeft ir. H. Posthuma, directeur van het insti tuut voor tuinbouwtechniek en ra tionalisatie, in het midden Brabant se Diessen een open loopstal-proef- bedrijf geopend. In deze z.g. Amerikaanse potstal wil de Rijkslandbouwvoorlichtings- dienst een proef nemen, waarbij de koeien de gehele winter in een stal met open front, dus practisch in de open lucht, doorbrengen. In nauwe samenwerking met boer De Lepper, een vooruitstrevende Diessense landbouwer, die met fi nanciële steun zijn nieuwe boerderij voor deze revolutionaire proef heeft laten inrichten, zullen deskundigen bekijken, of de moderne wijze van veehouden in Amerika ook moge lijkheden voor Nederland biedt. Als deze en andere proeven slagen kan op de boerderij van de toekomst een groot bedrag aan bouwkosten bespaard worden. De huidige groepstallen, waarin het melkvee thans een gehele winter gevangen wordt gehouden, zouden dan plaats kunnen maken voor een eenvoudige voederplaats en een palen-schuur met een z.g. „pot", waarin de opgestapelde mest door broeien in de wintermaanden aan de liggende koeien de nodige warmte geeft. Voor de tweede wereldoorlog zijn in de V.S. van Noord-Amerika dui zenden potstallen gebouwd. Die ren die los blijven lopen zijn in de wintermaanden en zelfs bij zeer strenge vorst aan de buitenlucht blootgesteld, Ter beschutting tegen regen of sneeuw kunnen de koeien in een overdekte potstal komen. In Nederland wordt de koe de gehele winter in de groepstal ge houden waar het lekker warm is. De laatste jaren zijn in Nederland ook enkele proeven met de Ameri kaanse potstal op stapel gezet, on der anderen in Rottevalle en in Goorle bij de bekende fabrikant, de heer Puyenbroek. Om meer betrouwbare gegevens te krijgen is thans ook op de boer derij van De Lepper in Diessen een Amerikaanse potstal gebouwd, be staande uit een ligstal met opslag voor gehakseld stro, een melkplaats met melkbewaarplaats en een bij behorende voederplaats voor 't vee. Proefbedryf Het ministerie van Landbouw ziet in het nieuwe Diessense bedrijf slechts een proef en zeker geen voorbeeld-bedrijf. Veel boeren zullen over het bericht van de opening van deze potstal in Brabant onge lovig de schouders ophalen. En terecht, juist In de jaren, dat de landbouwvoorlichting heeft ge zegevierd in een tachtigjarige oor log tegen de oude potstal, komt een Amerikaanse potstal terug. De verklaring ligt natuurlijk hier in, dat de deskundigen de voordelen van de oude potstal willen behou den die vroeger door de bedompte ruimte zonder luchtverversing een broeinest van t.b.c. was. In de moderne potstal wordt de gehele winter door dagelijks vers stro op de mest gegooid. Hierdoor vormt zich een zeer dikke laag droge mest. die inwendig gaat broeien. Ook tijdens de winter vindende koe beesten, die op de pot liggen dus een warm plekje, waar ze ook be schermd zijn tegen regen en felle wind. Overdag als het winterse zonnet je doorbreekt, kunnen de koelen naar buiten gaan op een loopplaats. Het voeder vinden ze in een aparte overdekte ruimte. De Amerikaanse potstal in Dies sen moet in de komende drie jaar een antwoord geven op verschillen de belangrijke vragen voordeland- bouw- en veeteeltdeskundigen. Warenkennis in een wandelwagentje? „Beurs"berichten uit de box? U weet wel beter. Dat duo herhaalt natuurlijk slechts wat moeder zegt. En of die gelijk heeft, kunt U het beste zelf bij Albert Heijn constateren. Ga er maar binnen. Zie en oordeel. Dan doet U voortaan óók Uw voor deel met de allerbeste kwaliteit voor de laagste prijs! Chocolade-letters per^stub Melk en puur per stuk Speculaas-popjes met amandelen 2 stuks Boterhamkorrels 2SO gram Huishoudzeep 2 dubbele stukken Pindakaas grote pot Koffie vanaf 250 gram Vijgen 250 gram Goudse Kaas Belegen 500 gram Gelderse rookworst per sruk Wie het fijne eert, is AH KOFFIE u-eerdl En wie bovendien hair porte- monnaie in ere houdt aan dit is AH Koffie dubbel-wel. besteed! Want het is, behalve de geurigste. ook verreweg de voordeligste koffie! Bofftt koffit dt lekkerste kojfit I maakt U het leven goedkoper! -4 M Jit - O 2 o Q5 a '•****- 2 as jora, O- Cl >-j r+ P- C/3 fo <J I—Pi ÏT* C CfO, fB E-ag w 00, JU c 0J sa® 'S: a> <s: w w O ►-» c DJ 1 o ET 2L O S3 BEMESTING DOOR DE EEUWEN a HEEN De Kunstmest: heden Wij hebben in de vorige schetsen ge zien hoe men telkens heeft gedacht de grond op een hoog vruchtbaarheids- peil te kunnen houden en hoe men toch telkens weer werd teleurgesteld. Daar uit moet een les geleerd worden: wij mogen niet menen, dat men er door de kunstmest nu eindelijk gekomen is. Toch heeft men dit voor 50 jaar ge- dachtl Men zeide kortweg: stop alle nodige voedingsstoffen in de grond, koop de beste zaden, bewerk de grond op tijd en goed en er is niets meer te wensenl Er kwamen nieuwe kunst meststoffen op de markt: zwavelzure ammoniak, slakkenmeel uit de staal fabrieken en een reeks stikstofmeststoffen uit dé fabrieken die luchtstikstof als bron gebruikten, kalkslikstof, kalksal- peter, ammoniaksalpeter, kalkammon, en, gecombineerd met fosfaat, ommon- fosfaal. De fosfaten werden verrijkt met smeltfosfoten en fertifos. Men zei: koop de goedkoopste eenheid en men is klaart Maar er kwamen bodemziekten te voorschijn; als eerste de veenkoloniale ziekte. Die leerde ons de tegenstelling: alkalische en zure meststoffen. De plan ten bleken van chilisalpeter meer sal peterzuurrest op te nemen dan natrium, zodat een alkalische reactie werd ach tergelaten. Als de grond die niet weg kan bufferen ontstaat schade. Zwavel zure ammoniak, dat vanaf 1910 van wege de goedkoopte veel werd gebruikt bracht de verrassing, dat de zure ver werking van dit zout de grond ver zuurde en verarmde aan de nodige basen. Het veroorzaakte de zogenaamde Hooghalense ziekte. Deze ervoring bracht het duidelijke be sef, dat de grond niet enkel een ma gazijn is, waarin men zonder gevaar alles kon stoppen. Neen, de grond is een octief lichaam, dat bij alle reacties zelf ingrijpt en regelt. Niet alleen scheikundig, maar vooral ook biologisch, d.w.z. door bacteriën en andere micro organismen en grotere organismen als wormen enz. Pasteur, de grote Fransman, heeft ons geleerd welk een macht de micro-organismen bij alles wat leeft, hebben. Maar er is meer, de voedingselementen De organische stoffen, die moeilijk ver teren, verbeteren de grondstructuur en zorgen voor luchttoevoer, die weer on- onlbeerlijk is voor de omzettingen der bacteriën en voor de ademhaling der wortels. Bij zandgronden buffert de or ganische stof de te sterk wordende re? acties. En door al deze reacties heen hebjjen de sporenelementen een grote invloed. Wie zou bv. vroeger gedacht hebben, dat een paar milligram koper over het plantenleven zou beslissen? Wie had gedacht, dat het ontbreken van een paar milligram cobalt in het dagrantsoen een koebeest doodziek kan maken en bij langere onthouding doen sterven? En dit alles bij de beste voedingl De bemesting is bij hel toenemen van onze kennis ingewikkeld geworden en Heidegrond, links: fosfaatarmoede. rechts: wat hebben invloed op elkaar. Een teveel aan kalium werkt de opname van mag nesium legen. En deze tegenwerking wordt nog vergroot wanneer de grond kalkarm is of wanneer veel ammoniak- zouten worden gebruikt. Hier is dan weer chilisalpeter het geneesmiddel. Dit zout kan de oogst redden! Deze reacties met hun storingen komen het sterkst uit op gronden, die arm zijn aan or- gonische stof. De organische stof, die verteert door bacterie-werking is een voedsel voor de micro-organismen, die weer voor de omloop van de voedings stoffen zorgen, hoofdzakelijk van de stikstofverbindingen en de fosfaten. VOORLICHTINGSDIENST VOOR Superfosfaar ei van maakt. Tekening naar foto) wanneer men dan weet, dat de ver schillende rassen onzer gewassen ook nog bizondere eisen aan de verhouding der plantenvocdende bestanddelen stel len, al naar ze in bepaalde streken gekweekt zijn, dan vraagt men wel eens, hoe men uit het doolhof komt. Dit grote en practisch belangrijke pro bleem zullen wij in ons boekje in het laatste hoofdstuk behandelen. HIERLANGS AFKNIPPEN 0EZE BON INVULLEN EN VERZENDEN AAN - POSTBUS 24 - WAGENINGEN Zend mij gratis Uw brochure „Super fosfaat" en bovendien Uw boek jet „Bemesting door de Eeuwen heen", omstreeks Kerstmis a.s. NAAM EN ADRES:

Peel en Maas | 1954 | | pagina 4