Mi
4ld éie 4
FEUILLETON
'n Actrice zonder
schoenen.
Uw Overhemd
De volksdrank in het Zuiden
Regeling arbeids- en rusttijden
in de landbouw.
Invloed «in loons-
huarverliop! op de
verschaffen bij de aanleg, maar ook in de toekomst meer werk
gelegenheid zal verschaffen.
Begrip voor deze noodzaak hebben we gelukkig niet alleen
gevonden bij de Gewestelijke Overheid, die met dit adres aan
de Ministerraad een daad gesteld heeft, die wij niet genoeg kun
nen prijzen en waaraan wij, naast onze volledige sympathie, ook
alle steun moeten geven.
Maar ook anderen zien de noodzaak in van dit vaarwater.
Zo heeft het K.A.B.-congres, dat vorige week in Den Bosch
werd gehouden, de uitbreiding van het Wilhelmina-kanaal nood
zakelijk geoordeeld voor het scheppen van werkgelegenheid in
deze contreien.
De Regering, die millioenen uitgeeft voor de verbetering
van de levensomstandigheden in de Noodgebieden en om de
werkloosheid op te heffen, zal ook hier de mogelijkheid moeten
zien, om deze gehele streek onafhankelijker te maken, door de
aanleg van dit vaarwater.
Van de andere kant zullen allen betrokkenen samen moeten
werken om de vele moeilijkheden, die dit plan nog in de weg
staan, mede te helpen overwinnen en met alle kracht te ijveren
aan de totstandkoming hiervan. Want een dergelijke kans zal
ons niet gauw meer geboden worden
Een vlucht voor de Russen
J. Vaszary.
32
Er was nog een greintje kans
dat ze die oude zolder zouden over
slaan. Voornamelijk omdat de om
geving ingesneeuwd was en er geen
sporen waren die er heen leidden.
Ja, maar hoe moeten wij dat nu
klaar spelen
Vliegen kunnen wij niet, hoe an
ders zonder voetsporen op de zolder
te geraken
Peter had al een plan.
Met een grote omweg moesten
wij van achteren de schuur ingaan
zodat de sporen niet over het erf
zouden lopen. Hij zou dan met een
schop onze voetsporen uitwissen.
Als er bovendien nog wat sneeuw
mocht vallen, dan zouden wij hele
maal onvindbaar zijn.
Maar het sprak vanzelf, dat hij
ons geen eten kon brengen. Zo
moesten wij dus, wat wij nodig
hadden, direct meenemen.
Wat er aan worst en spek in
huis was, werd bij elkaar gezocht,
het brood eveneens. Wij rekenden
uit aldus met zuinigheid en over
leg voor twee weken genoeg te
zullen hebben.
Water hoefden wij niet mee te
nemen, dat zou toch maar bevrie
zen. Dat hebben wij toen vervan
gen door een paar flessen wijn.
Tegen de avond ging de kleine
expeditie op weg.
Wij maakten grote stappen om
weinig sporen achter te laten, op
dat deze gemakkelijker uitgewist
konden worden. Met een grote om
weg kwamen we achter de stal en
klommen de zolder op.
Peter was de hele nacht bezig de
sporen weg te werken.
De Voorzienigheid haastte zich
ook nog ons te hulp te komen.
Tegen de morgenuren begon het te
sneeuwen. Toen de sneeuwval des
middags opgehouden, had, was de
omgeving van de stal met een laag
maagdelijke sneeuw bedekt.
Boven deze stal brachten wij de
bitterste dagen van ons leven door.
Het vroor dertig graden. Tussen
de dakpannen door en de reten van
de planken sloeg de sneeuw naar
binnen. Alles werd met een witte
laag bedekt. Wij lagen onder een
dunne deken.
Wij hielden alle kleren aan, wat
wij maar aan konden trekken. Zo
konden wij de koude enigszinds ver
dragen. De hele dag lagen wij in
bed, gingen enkel opzitten om wat
worst of brood te eten. De levens
middelen en de wijn moesten wij
eveneens onder het dek houden. De
worst en het brood waren al zo kei
hard bevroren dat wij er nauwelijks
in bijten konden.
Bewogen wij ons in het bed of
veranderden wjj van houding, dan
stroomde een ijzige tocht om ons
heen. Daarna klappertandden wij
urenlang totdat wij onze ligplaats
weer met onze lichaamswarmte
enigszinds op temperatuur gebracht
hadden.
De derde en vierde dag lokte het
ons niet meer te gaan eten. Wij
beten gemelijk in het bevroren
voedsel. Alleen de wijn warmde ons
nog wat.
Wij hadden geen zin meer om te
praten.
Waarover zouden wij ook praten?
Over het gevaar dat ons dreigde?
Over een vlucht?.... Over de toe
komst?
Neen, neen.
Wij wilden alleen slapen... slapen...
altijd maar slapen...
En wij sliepen weinig.
De dagen en nachten vloeiden in-
FABLO is gemaakt uit de beste stoffen,
FA BLO verkrijgbaar in de modernste kleuren,
FABLO zit steeds perfect en heeft een prima afwerking,
FABLO is verkrijgbaar in een enorme sortsring bij Pijls in
prijzen van 17.90, 16.90, 15.50, 13.50, 12.50, 10.90
Geen provincies in Nederland,
waar van het bier zo genoten wordt
als in Limburg en Brabant. Geen
provincies met zoveel verenigingen.
Dat begint hier bij de Ruiterclub of
de Jonkheid, elders bij de Harmonie
of de kaartafel, de Beugel- of Ke
gelbaan, maar hoe ook, wanneer
de leden elkaar ontmoeten, bij fees
ten of bijeenkomsten van meer
ernstige aard, men zou zich derge
lijke vergaderingen moeilijk zonder
bier kunnen denken.
Folkloristische en zeifs godsdiens
tige plechtigheden vinden veelal
hun besluit in een gemoedelijk
samenzijn bij een gezonde pot bier
en door de eeuwen heen hebben de
echte Limburgers dit als een na
tuurlijke,Jeen vanzelfsprekende bij
komstigheid gevonden.
Men hoefde er het bier niet voor
te verheerlijken, men zag en genoot
het als een volksdrank, na het werk
op het land of in de mijn, bij het
eten aan aan tafel, en er zou
nooit iemand aan gedacht hebben,
ook maar enige vijandige houding
tegen het bier aan te nemen, ware
het niet, dat een aanwijsbaar groei
end gebruik van sterk alcoholische
drank in heel het land een aantal
principiële drankbestrijders in een
organisatie bijeenbracht, om een
georganiseerde campagne tegen het
echte misbruik te beginnen.
De ware en van generatie op ge
neratie voortwerkende Limburgse
Bierbrouwer zal ieder misbruik
schuwen. Van elk product. Maar
men kan zich, juist als het Lim
burgse brouwers betreft, de ge
krenkte vaktrots voorstellen, wan
neer men, sprekende over drank
misbruik en drankbestrijding, het
bier als Limburgse Volksdrank in
een adem noemt met die dranken,
een. Wij wisten niet eens meer hoe
veel dagen wij er al lagen. Het was
van geen betekenis meer.
Misschien wel een week...
Ik lag steeds maar met open ogen
naar de vermolmde balken boven
mijn hoofd te kijken. Dat beeld
groefde zich in mijn hersens. Ik zag
ze zelfs in mijn droom.
En ik dacht na. Waarover?
Over het leven... over de cultuur...
over de civilisatie... over de grote
en schreeuwerige leuzen, waarmee
deze oorlog begonnen was en waar
wij de laatste stuiptrekkingen van
ondervonden.
Vrijheid
Mensenrechten
Rechtvaardigheid
Ik moest deze gedachte wegjagen
als walgelijke vliegen, die steeds
op de bloedige wonde terugvlogen.
Ik trachtte met geweld mijn ge
dachten een andere richting te
geven. Zij dreven af naar het ver
leden.
Ik doorliep de stille straten van
Buda. Bleef voor ons huis staan.
Ging de poort door naar de hof.
Nam de sleutel uit mijn zak, maak
te de deur open en stapte naar
binnen. De kamers ontwaakten een
voor een uit hun dromen, nadat ik
het licht aangedraaid had.
Ik ijsbeerde in mijn studeerkamer
tussen de duizenden boeken. Af en
toe gooide ik een blok op de open
haard. Ik opende het barkistje en
schonk mezelf een glas cognac in.
Nam een sigaret uit de zilveren
doos en stak er een op. Ging toen
door een reeks kamers naar de
slaapkamer van mijn vrouw.
Onderweg bleef ik een ogenblik
in de badkamer staan en keek naar
de blauwe tegels op de muur. Ging
verder, door de kleedkamer van
mijn vrouw. Zag haar bontjas, die
zij achteloos op een stoel gegooid
had. In de slaapkamer was er
stilte, er hing een geur van parfum,
Daarna ging ik naar de kleine
salon. In de hoek stond de kerst-
waartegen het offensief eigenlijk is
gericht.
Sinds de boerderij- brouwery
Limburg heeft vele tientallen
brouwerijen geteld in het verleden.
Veelal waren dit kleine, die uit pure
streekbehoefte ontstonden annex
aan boerderijen, waarvan omwo
nende pachters de gerst leverden,
waarvan de brouwerij, die het dorp
en een stukje omgeving daarvan
van hun bier voorzag, juist vol
doende brouwde, om in de behoefte
te voorzien.
Al naar gelang de situatie zich
wijzigde, vooral door de sinds ruim
een halve eeuw opkomende indus
trie in Limburg,.steen- en pannen-
fabrieken, de keramische industrie
van Tegelen, die van Maastricht
was toen al een eeuw oud de
Mijnen, werd de behoefte groter
met de aanwas van de bevolking.
De boerderij-brouwerijen, en even
zo de kloosterbrouwerijen, moesten
zich aanpassen en hun bedrijven
moderniseren. De zonen van de
brouwers, die zich steeds beter wil
den specialiseren, bezochten de
Brouwerij hogescholen in het buiten
land, waarvan die van Berlijn en
München de meest pekende waren,
en zo ontstond langzaamaan de
situatie, dat men het aantal heel
kleine brouwerijen zag wegvallen
tussen de groeiende middelmatig-
groten, en ook van deze laatsten
moesten hier en daar enkelen zich
gewonnen geven, wanneer het ging
om vakmanschap en kennis, be
drijfsorganisatie en moderne ser
vice, die nu eenmaal ook van de
Limburgse bedrijven, die met hun
tijd meewilden, werd gevorderd.
Groeiende populariteit
Het bier, door de grote zorg die
boom. Zoals wij het delaatsteavond
gelaten hadden.
Jawel, Kerstmis.
Het schoot door me heen, dat 't
binnen een paar dagen weer Kerst
mis zal zijn. Het zal ons hier op
deze stalzolder bereiken. Waar
schijnlijk weten wij de dag niet
eens. Wij zullen hier, onder de met
sneeuw bedekte deken bibberen,
hongerig en koud, als de nacht
komt, waarin de Verlosser werd
geboren.
Vrede en liefdel
Hoe ver is het van ons af
En is het wel de moeite waard,
om voor een onzekere toekomst zo
veel te lijden
Is het de moeite waard, om te
leven zo moeizaam en met zoveel
ellende in stand te houden?
Zou het niet beter zijn om te
gaan slapen voor goed
Ik telde de dagen niet meer. Ik
wist niet of het dag was of nacht,
Mijn vrouw pakte mijn hand en
vroeg mij met een zachte, huilerige
bijna kinderlijke stem:
„Het duurt niet meer lang, is 't
niet?"
„Neen, het duurt niet lang meer"
Ik wist niet, waaraan zij daarbij
gedacht had. Misschien aan ons
lijden of aan ons leven.
Het is mogelijk, dat er weer
dagen verstreken waren. Of maar
enkele minuten?
Ik hoorde stappen in de sneeuw
knarsen.
Iemand kwam naar ons toe.
Vriend of vijand? Het was om
het even. Iemand kwam naar ons
toe.
Door de opening van de zolder
kroop iemand naar ons toe. Ik
was door de honger en de koude
dermate zwak, dat ik nauwelijks
wat onderscheidde.
Ik herkende met moeite de ge
stalte. Het was onze neef Miklós,
van de overkant van de Donau.
Misschien is hij nog net op tijd
gekomen.
Tracteer op een boomstam van
VERHEUGEN, MevrouwZe zijn
er dol op en 't is zo voordelig mo
gelijk.
de brouwer eraan besteeede, groei-
in populariteit. De massa in
Limburg en voor een belangrijk deel
ook in Brabant, bleef het als de
volksdrank beschouwen, maar de
massa werd langzaam aan fijn
proever, en zo bleven tenslotte een
aantal zuidelijke brouwerijen over,
in Limburg en in Brabant, die de
concurentiestrijd met glans en glo
rie hebben doorstaan, omdat de
eeuwenoude vakeer van de brouwer
in een landstreek met zoveel goede
tradities het tenslotte wel winnen
moest.
En van deze brouwerijbedrijven
is dat van Brand te Wylré in Zuid
Limburg er een. Gelegen tegen de
glooiing langs de provinciale weg
tussen Valkenburg en Gulpen, lijkt
dit degelijke, patriarchale bedrijf
heel de oude dorpskern te omarmen.
Langs de straatweg is het Brouw
huis gelegen, het heilige der heilige
van iedere brouwerij, de trots van
de directie en de brouwmeester.
Hier wordt het bier geboren.
De enorme koperen ketels staan
in de betegelde ruimte te flonkeren
in de zon, en heel het dorp snuift
de goede geuren op, wanneer de
brouwmeest in deze ruimte zijn tel
kens weerkerend wonder voltrekt.
Maar bier is is een levend, een
gevoelig product, dat uiterst secure
en toegewijde behandeling vergt.
Tot aan het moment zelfs, dat het
in een glas voor u staat. Het komt
van het brouwhuis in het koelschip,
en van daar in de gistkelders, heeft
vervolgens zijn lagertijd nodig voor
dat het per fles of per vat de
brouwerij verlaat, en zelfs dan kan
de man, die er de laatste hand aan
legt, veel teniet doen van alle goede
zorgen, die waarmee bekwame vak
lieden dit eeuwenoud product uit
het Zuiden omringden.
Een vorstelijk glas bier
Brand brouwt het Edel-Pils, het
(donkere) Edel-Malz, en ,t Brand's
UP'52, dat wij het troetelkind van
de familie zouden willen noemen,
omdat het na heel veel proefnemin
gen en langdurige voorbereidingen,
als een product, samengesteld uit
de beste 'gerst en het beste mout
ter wereld kwam als een na-oorlog-
se verrassig, waarvan de Neder
landse brouwerijwereld moest ge
tuigen, dat het herinneringen op
riep aan de bieren, die voor de
oorlog niet alleen een Europese,
maar zelfs een wereldreputatie had
den. Dat de roep van het Brand's
„UP" doordrong tot in het Vorsten
huis, kon daarom niemand verwon
deren.
Toen op 2 September j.l. de pro
vinciale actie van het Limburgs
Anjer-comité haar bekroning vond
in een bezoek aan Soestdijk, waar
Limburgs beste amateur klein
kunstenaars hun kuunen mochten
tonen en doenhoren aan de Konink
lijke Familie, zette na affoop van
dit optreden Hare Majesteit in gulle
gastvrijheid de goede gaven van
keuken en kelder Haar Limburgse
voor. En bij het beste, wat de Pa
leisreceptie de gowaardeerde gas
ten wist voor te zetten, was ook
het „UP" '52. De lakeien hebben die
feestelijke middag herhaaldelijk
snel moeten lopen, om de buffetten
aan te vullen.
En telkens, iedere maand, rijdt
de witte ijswagen van Braud's Bier
brouwerij de poort binnen van het
Koninklijk Paleis.
„Brand's UP", het bier voor de
„UP-timisten" staat er achterop ge-
schildert.
Het doet de Zuiderling goed te
zien, hoe ginds, ver boven de
rivieven, op gezette tijden enig
„UP-timisme" gebracht mag worden
Een eer voor het Zuiden en een
pleidooi voor de succesvolste toé-
wijding, waarmee de Limburgse
brouwers hun product omringen.
Hij vertelde, dat het hem gelukt
was op een vrachtauto beslag te
leggen en dat hij ons nu meenam
naar Somogy. De wagend is het
eigendom van de communistische
partij. De chauffeur is van alle
bewijzen voorzien. Er kan ons niks
overkomen.
Het duurde lang eer wij hem
begrepen hadden, ons bewegen
konden, wij op konden staan.
Wij hadden maar één verlangen,
naar een warmere plaats te gaan
en zo gauw mogelijk.
Wij daalden de zolder af en gin
gen in huis In de keuken brandde
een vuur. Het was er aangenaam.
Geleidelijk kwamen wij bij.
Peter zette een grote pot thee
voor ons en gaf ons te eten.
Onze levenslust keerde terug.We
kregen weer vertrouwen. Het be
stond niet, dat wij voor niets zo
veel geleden hadden. Deze tocht
moest wel gelukken.
Wij hoorden dat het 21 December
was.
Als onze Lieve Heer ons bij wil
staan, zijn wij in drie dagen, juist
voor Kerstavond, in het kasteeltje
op de puszta en kunnen daar de
Heilige Avond vieren in de kring
van onze familieleden.
Wij moesten ons op de tocht voor
bereiden.
Het was niet gemakkelijk de
dingen op te graven, die aan de
rand van het bos in de grond ge
stopt waren. De aarde was onder
tussen keihard geworden. Peter en
Miklós waren er uren mee bezig. Ik
werd ongeduldig en zenuwachtig.
Het zou een trieste grap van 't
lot geweest zijn, als er nu nog iets
gebeurde, vlak voor ons vertrek.
Eindelijk waren wij met alles
klaar.
Onze bagage stond klaar, in drie
bundels gepakt. Peter stak er nog
een paar flessen wijn in, voor de
reis. Dat was dan ook alles, wat
hij ons geven kon.
Mijn vrouw nam afscheid van
Extra voordelige
Kerstaanbieding
Witte Bloem 500 gr. 21
Rozijnen Smyrna 100 gr. 13
Krenten 100 gr. 1 2
Kerstpudding 100 gr. 19
Slaolie grote fles 139
Ananas. hall blik 85
Ananas extra groot blik 170
Rose Zalm P. blik 93
Vinolia vruchtenwijnp.fles 100
Advocaat P. iies 0.6 l. 250
VerseGeld.Hamioogr42
Vis-conserven
Appetitt Sild 67-48 J Hot
Sardelringen 80 l bekem
Cocktail Snacks 67-48 L merk
Gaffelbiter 48 B""ar
Zalm fancy pink 185
Schelvislever65
Frans Marok. Sardines - 50
Portugese Sardines. 58-36
Franse Sardines
Philippe et Canaud 1 20
Makreel65
Sandwich Spread 142-100
Toast p. pak 34-26
DelMonte Catsup flacon 125
Worcestershire Sauce 140
Mayonnaise pot/tube 83-60
Heinz Oxtail en
Mock Turtle Soup p. blik 96
Franse Champignons 80
Augurken p. pot 50-39
Piccalilly p. pot 48-30
Zilveruitjes p. pot 49.
Vruchfencc
Appelmftjfcs exti
Aardbeien
Frambozjin
Kersen J
Fruit Gwktail
Abrikozen
Pruimen lop sap
DelMontf- Anai
Id. gr^^ilik
Sunpearj Perzil
'■mi
Bank et-ko
Kerst-Bot >r
Kerst-Bot
Amandel
Kerstkrai
Zoute
Verbod van arbeid op Zondag
en Zaterdag en van nachtarbeid
voor vrouwen en jeugdige
personen.
Terwijl reeds meer dan 60 jaar
geleden de eerste arbeidswet tot
stand kwam, heeft tot nog toe in
ons land voor de landbouwarbeid
geen wettelijke regeling gegolden.
De staatssecretaris van Sociale
Zaken is van mening, dat hierin
niet kan worden berust.
De achterstand van de landbouw
ten opzichte van de industrie dient
te verdwijnen.
Het is een eis van rechtvaardig
heid de werknemers in een onder
deel van het bedrijfsleven ten deze
Neemt eens een extra lekkere
pudding voor Kerstmis van VER
HEUGEN. Wij wedden met U, dat
U er op terugkomt.
het varken, dat ondertussen vol
wassen geworden was. Het huisde
in de keuken, samen met Peter.
Het verstopte zich in de porcelei-
nen kachel, zodra er Russen kwa
men. De ongewone levenswijze had
het dier bijzonder slim gemaakt.
Mijn vrouw deed Peter beloven,
het varken niet te slachten, maar
een natuurlijke dood te laten ster
ven. wat ik echter betwijfelde.
Daarna vertrokken wij.
Peter bracht ons tot de vracht
auto en hielp met opladen.
Toen wij zover waren, keek ik
terug naar het huis, dat onder een
sneeuwdak bedolven op de heuvel
lag.
Wij hadden er negen maanden in
doorgebracht.
Toen wij afscheid moesten nemen
konden wij niets zeggen. Er zijn
dingen, die je niet in woorden kunt
brengen. Zwijgend omarmden we
Peter en kusten hem.
Het laatste werd opgeladen en
toen ging de auto op weg.
Zo lang wij de vlakte door reden
zag ik Peter's figuur onbeweeglijk
staan. Hij bleef ons nazien. Toen
maakte de weg bij een bosje een
bocht en daarmee verdween Peter.
Wordt vervolgd.
niet anders tejbehandel
de andere.
Daarom is tlans bij
Kamer ingediend een we
ter nadere wijzing der A
1919, welk ontwirp de a:
rusttijden van landarh
regelen. ~5»--
Voorgesteldw|rdt een v
arbeid op Zondaj en Zati
dag voor alle lndarbeide
een verbod vji nachtai
vrouwen en jeirdige pen
Verder een nj|ximum-a«
per jaar en pa dag vooi
en een maximim-aantal
beid per dag, nr week ei
voor ^vrouwenfen jeugdi
nen.
Het is duiddjk, dat h<
bedoeling kan ijn bij de
een administrate- en coi
steem door te vieren als
dere sectoren vin het bed
gebruikelijk is.
De gedachten yan de sta
tnris gaat dan ook niet
bijvoorbeeld &in arbeic
controlemiddel, maar vo
in deze richting, dat, i
grond van een ingesteld o
de overtuiging festaat, da
paalde werkgevir op ernst
de wettelijke walingen O'
aan hem de vaplichting
gelegd bepaald^ administr
schriften, welkabij algeme
regel van bestjiur worder
steld, na te levjn.
De controle z^t er, naar d«
van de staatsecretaris vc
lijk op moeten'worden ge:
ernstige overtasdingen te
komen en te bsitrijden.
In het algeflïen zal de
inspectie eerst: moeten
nadat er een kljdit is bim
men.
De staatssecretaris is var,
dat een wettel regellnj
wordt voorges|idd, de tot
ming van een Rgeling van
en rusttijden door het la
schap, welke In voorbere
niet in de weg staat.
Over de invloed die de 1
loons- en hucverhoging
kosten van l^ensonderh
