Oct omlaag an
Oiióg lOtkorting
IH
SPORT
T.b.c.-vrije Veemarkt
sK-sass*-28
-IféGg -GOUDMERK-THEE
De Jonas-schilderijen
weer in 't geding
GRATIS
GOUOMERK: 68c,
"61*
Herwonnen Levenskracht
GEBOORTE-PRENTJES
en alle andere familie-drukwerken
levert vlug en correct
geen biggenmarkt 19 Januari
(Allemansmarkt)
Aquaria
Duivensport
F. W. HENDRIKS
BOTERHAMKORRELS 43
ROOKVLEES
demie lune j50 9,jm
RODE bieten.-'--
lOEUUBt MJGUMfflj. ^89
DROPTOFFEE'S
CLOSETPAPIER
De beste v/aa*
én... de laagste PV>1S
een tesneuzik, raadde Nardus aan en
vervolgde: hg had ook eens een
vrouw horen vertellen, dat zy maar
niet uitgobeukt kon raken over een
schrikkelijk schoon verhaal over een
arm bedelkind, dat in lompen gehuld
verkleumd van kou en halfdood van
honger in ijzige winter van de ene
deur na de andere weggesnauwd
werd.
Zy had al drie tesneuzike kletsnat
gebeukt, toen er precies een arm
kind in vodden binnen kwam en om
een boterham vroeg. En daar s'oof
diezelfde vrouw ineens woedend en
met hard droge ogen op:
Akelik schojjerspak, mak dache
weg komt, do veldwachters mossen
ow oppakke
Kyk, wat is dat rou, had toen
Nardus gez-gd, al*of hy verbaasd
was, terwijl echter zijn ogen twin
keiden, ik meende, dat ge van mede
lyden met arme kinderen een korf
vol zakdoeken nat moest huilen
Dat was heel wat anders, be
woerde die vrouw. Dat was de
beestig schone geschiedenis. Maa- dat
ge8cbooi was niet te verduren. Dacht
dat bedelpak dan maar, dat de
boterhammen en de centen haar op
de rug groeiden.
Ja, ja, zuchtte Nardus.
Tienus Basten hield ook maar vol,
dat die weddenschap over de eieren
heel wat anders was Dus het was
dan een yselyk schone g-schiedenis
van een schone deftige ryke familie,
die alle schone meisjes van alle
schone families had kunnen krijgen.
Ja zeker, die jong had alles kunnen
hebben wat hy wilde.
Hij moest gaan leren voor wat heel
hoogs in de wereld Nog veel hoger
dan hoogleraar of zo iets, professor
wa6 er nog niets by en een goeie kop
van leren had hy ook. Maar hy ver
deed zyn hele leven in de slechtig
heid en de verleiding door gemene
▼rouwen.
Hy kreeg geld genoeg van huis, daar
lieten zijn ouders zich niet in kennen,
want die wisten ook wel, dat het voor
zo'n jongen in de vreemde aan alle
kanten veel geld kostte Alleen voor
zakgeld al stuurden ze hem iedere
maand vyftig gulden. Alleen voor zak
geld, denk eens aan 1
Zoveel geld ffadden de meeste men
sen van Heihoek niet iedere maand
om allemaal samen in het gezin wat
klet en om het lyf te hebben en voor
wat er in het huishouden meer kwam
kyken. En die jongen kon er op
geen stukken na mee toe, hy maakte
noa grote schulden erbij. Dat was maar
bezjoeren, dag en nacht en zoveel was
m«n het wel wys, dat men wist, dat
dia schone vrouwen zich voor het
plezier duur lieten betalen.
„Ergjaloers vroeg Nardus Boeks
doo ikaim, met een effen gezicht.
„Jaloers, ik viel de vertelster van
de beestig schone (waar gebeurde
geschiedenis kwaad uit.
„Ja, mij dacht van wel en nu weet
ik het zeker", zei Nardus. Want anders
zoudt gij immers niet kwaad worden
Als ik een vrouw hoor zedepreken
over andere vrouwen, dan denk ik
altijd, dat zy door jaloersheid gedreven
wordt. Wy komen immers allemaal
veel in Duitsland om daar familie en
kennissen uit onze streken te bezoeken
Die daar een nieuw vaderland hebben
gevonden En daar heb ik eens iemand
uit een boek horen voorlezen
„Die Frau, ueber die man klatscht,
iet immer gliiklicher als die, welchf
klatschen". Dat wil zeggen „De vrouw
over wie men kwaadspreekt, is altijd
gelukkiger dan die, welke zelf kwaad
spreken". Ligt de gedachte dan niet
▼oor de hand, dat er jaloersheid in
het spel is
Neem maar gerust aan, dat het
schelden op „het ryk volk" alleen
voortkomt uit afgunst van hen, dip
niets liever zouden willen dan dadelyk
tot dat uitgescholden „rijk volk" te
behoren Hoe is het nu, niet jaloers
Hmm, bromde de vertelster. Men
zou ook wel eens wat anders willen,
maar
„De druiven zijn te zuur l" vulde
Nardus Boeks aan. En de vertelster
ging voort
Van leren kwam niets. Dus wilde
zyn vader daar een eind aan maken
Dat was toch ook redelijk, nietwaar
Als men de kinderen maar liet
aandoen 1
Hij schreef een goede brief, geen
schulden meer maken, beste jongen.
Ik betaal geen cent schuld meer. Eer
heel vriendelijke brief, geen hard woord
en geen verwijten. Men zou zeggen,
dat moest zo'n jongen dan toch op
andere gedachten gebracht hebben
Maar niets van dat!
Zyn bodorven kameraden hielden
hem voor de gek. Zo'n moeders pap
kindje, zoet aan aan het handje m«e
naar de kerk, en dan een kopje thee
met een koekje van een dubbeltje per
volle kruiwagen
Daar werd de jongen balorig van,
dat kon zyn kop niet bijgeven. Maar
dan moeten die kameraden hem ook
maar eens vertellen, waar het geld
vandaan te halen. Uitlachen ging ge
makkelijk genoeg, maar geld, geld,
daar kwam alles op aan Dan kon zyn
ouwe naar de maan lopen I
Foei, zo ver was bet al met hem
gekomen op hot slechte pad. Zyn
ouwe, daar meende hü zyn vader
mee Schrikkelijk toch, hè?
Geld Zyn vrienden knipten met
d vingers, precies zo, als zy hun hond
lieten komen En het geld vloog hun
in de zak Dat kon de jongen ook
hebben, daarvoor hoefde hy niets
anders te doen dan by de vrymet
selaars te gaan, net als deze en die
Wie tot de vrijmetselarij behoorden,
hadden altiid do zakken vol geld Men
kon niet begrijpen, water onder zulk-
mensen toch omging, hoe bestond heil
Nou, accoord Van Putten, voor geld
genoeg om to kunnen verdoen met
die slechte vr...
„Koest, jaloers hondje I" waarschuw
de Nardus Boeks.
Hmm... bromde de vertelster en
ging verder. Toen moest hy ing-
schreven worden in een groot hoek.
dat. hij aan God of gebod niet meer
geloofde, en daar moest hü op zworen
en dan zyn naam er onder schryven
met. zyn eigen bloed. IJselijk, men ver
schoot ervan I
dk
doet
VëGé
GEEN MAAK
fcoHina in gnin.nü 7 n'
BUTTERFLY ct
S BLAUWMERK: geen-5^ma
1283 VéGé-KRUIDENIERS DOENMEER!
Aan zyn ouders dacht hy niet meer.
Hij teerde maar en smeerde maar,
geld genoeg voor het pleizier met die
gemene schone vr...
„Koest l" deed Nardus Boeks en
trapte onder de tafel, alsof daar een
lastige hond lag.
Hmm.. bromde de vertelster en ver
telde voort. Zijn ongelukkige moeder
schreide dag en nacht hete tranen over
haar bedorven kind en bleef maar
bidden voor zyn bekering. Zy werd
ziek van verdriet en op haar sterfbed
kwam haar geliefde jongen haar niet
eens bezoeken.
Voor zy stierf vergaf zij hem nog
alles, als hy maar weer braaf wilde
worden, zoals hy als kind geweest
was. Dat moest zyn vader hem schry
ven na haar dood.
Toen de jongen die brief las, begon
hy te snikken als een klem wicht
dadelijk ging hy biechten en van de
vrijmetselaars wilde hy niets meer
weten. Maar yselyk toch, een paar
dagen later vonden ze hem 's morgens
(lood op zyn bed liggen. Een papier
lag op hem, daar stond met grote
letters op geschreven VERRADER
Eerst kon men niets aan het lyk
vinden. De dokter ook niet. Maar na
nauwkeurig onderzoek ontdekte deze
een fijne zilveren vork met drietanden
zonder steel, die door het hart ge
stoken was.
Verschrikkelijk I Gelukkig nog maar,
dat hy zich eerst bekeerd had.
Toch wonderbaarlijk gek, dacht Nar
dus Boeks. Elke wasvrouw kan een
„beestig schonegeschiedenis" vertellen
en andere vrouwen staan er omheen
tranen met tuiten vol te huilen.
Maar een werkelijk boek kunnen
zij niet lezen en als iemand haar de
inhoud vertelt, geloven zy er niets
van en begrijpen zy er nog minder
dan niets van. Waarom hebben de
leiders de massa geestelijk zo ver
knóeid
We leven nu rond het jaar 1900 en
hoeveel letterkundige schrijvers met
talent vinden in ons land gehoor?
Onwetende, onontwikkelde mensen
moeton kunnen griezelen, dan vinden
zij een verhaal mooi. Daarom horen
zy het liefst zulke idiote prakkezeer-
seis over de vrijmetselaarseen berg
van geprakkezeerde leugens, waar
onder dan misschien een korreltje
waarheid verborgen ligt en verhaaltjes
over spoken, heksen, weerwolven
watermannen, vuurgeesten enz,
Allemaal „landelijke eenvoud'
zeker
Tienus Basten moest er van zuchten,
Ja, ijselyk schoonAltijd „zat van
die", en zo gemakkelijk! Daar raakte
hü over aan het miemeren.
Toen hy zover gekomen was, dat
die jongen altijd vanzelf „zat van die"
kreeg, kwam er voor zyn denken een
schot staan.
Van de rest van de schone geschie
denis drong geen woord meer tot zijn
begrip door Al zyn gedachten draai
den en wervelden rondom dit éne
Bij de vrijmetselaars gaan en dan
altyd „zat van die
Maar hoe kon hy daarbij komen
By al dat deftig groot volk
Hy was toch maar enen Tienus van
Heihoek.
Wordt vervolgd
230.000 leden van de K.A.B.
zijn nog geen lid van Her
wonnen Levenskracht
Behoort U daar ook bij
Geef U dan spoedig op als
lid!
In Juni van dit jaar herdenkt
Herwonnen Levenskracht haar 40 jarig
oe8taan. Reeds zyn landelyke comitó's
gevormd om dit feit niet zonder meer
voorbij te laten gaan. Men wil nl
het geld byeen brengen voor de bouw
van een Rheuma ziekenhuis.
Ook hier in Venray is «en plaatse
lijk comité tot stand gekomen uit
leden van de vakverenigingen, dat
zich ten doel stelt zoveel mogelijk
nieuwe leden aan te werven en geld
in te zamelen voor dit mooie doel.
Het is nog steeds dieptreurig, dat
vele leden van de K.A B. geen lid
zyn van Herwonnen Levenskracht.
Voor een kwartje per maand is men
reeds lid en heeft men alle voordelen
die dit instituut U te bieden heeft
nl. verpleging in sanatoria, rusthuizen
enz. Als men dan het ongeluk heeft
om zelf ziek te worden of een van
uw gezinsleden, dan behoeft men
niemand lastig te vallen om onder
steuning, want voor dat kwartje per
maand heeft men recht op gratis
verpleging enz.
Het plaatselijk comité stelt zich ten
doel om alle K A.B.-leden, die nog
geer lid zyn van Herwonnen Levens
kracht persoonlijk te bezoeken en hen
aan te sporen om lid te worden.
Het is te hopen, dat allen zich
opgeven, zodat deze actie slaagt. Dan
'.al het gestelde doel bereikt worden
«n kan het landelijk comité in Juni
a.8 de gelden aanbieden voor de
bouw van een Rheuma ziekenhuis.
Men kan zich als lid opgeven by
Jean Peeters, Heuvelstraat of by een
der bestuursleden.
Donderdag 8 Januari, heeft de Ar
rondissementsrechtbank in Roermond,
zich weer bezig gehouden met de
Jonas schilderijen, die indertijd hier
in Venray, in beslag werden genomen.
De weduwe van de schilder wilde
het eigendomsrecht eerst erkend zien,
daar zij van mening was, dat deze
stukken tot de nalatenschap van de
schilder behoorden en dus het recht
matig eigendom was van haar.
De gedaagden hebben hierop ge
antwoord, dat Huize Servatius, waar
deze schilder verbleef, de materialen
verschafte, waarmede deze schilderijen
vervaardigd werden.
Het schilderen was een arbeids
terapie, waardoor de schilder verlich
ting vond in zyn ziekte Bovendien
heeft Jonas de meeste der tentoon
gestelde werKen vrijwillig gegeven en
ook later, toen hjj genezen naar
Maastricht terug ging, nooit of te
nimmer meer naar gevraagd.
De procureur van Mevr. Jonas heeft
op dit antwoord van Venray Vooruit
de organisators van deze tentoon
stelling weer geantwoord en o m.
het volgende gezegd
Scbilderjjen verdwenen
Eiseres betwist, dat Jonas al zyn
schilderijen vrijwillig afstond.
Tegenover degenen, die hem gedu
rende zyn verpleging te Venray be
zochten, heeft Jonas verklaard, dat
by niet begreep waar zyn schilderijen
bleven. Ze waren nog niet droog of
ze waren al weg.
Tegenover zijn echtgenote heeft hy
herhaaldelijk de opmerking gemaakt,
dat iedere keer als zy hem kwam
bezoeken en hy dan op zijn kamertje
terugkwam, wéér een schilderij weg
was.
Dat Jonas nimmer getracht heeft
om langs gerechtelijke weg zyn eigen
dommen terug te krijgen, zoals ge
daagden hebben aangevoerd, wordt
vanzelfsprekend genoemd.
Dat is enkel en alleen te wijten
aan de aard van Jonas' ziekte, waar
by nog in aanmerking genomen moet
worden, dat Huize St Servatius vol
komen op de hoogte was van de psy
chiatrische gesteltenis van Jonas en
dus met aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid weten kon, dat van
Jonas in dit opzicht niets te duchten
was.
Maar een afstand van rechten kan
hieruit nimmer worden afgeleid, voor
al waar het hier goederen betrof, die
een vermogen vertegenwoordigen
de geëxposeerde werken waren voor
f30.000,— verzekerd! en Jonas
zelf in behoeftige omstandigheden
verkeerde.
Ook de beweringen, dat Jonas later
nog vriendschappelijke bezoeken aan
Huize St Servatius zou hebben ge
bracht, zonder dan over zijn verloren
bezit te hebben gesproken, wordt van
de hand gewezen. Jonas is nooit meer
in Venray geweest en in zijn tegen
woordigheid mocht zelfs niet over
Venray gesproken worden.
Eigendomsrecht
Op het verweer van Venray Voor
uit, dat werk door patiënten van
„Huize St Servatius" gemaakt, voor
arbeidsterapie, eigendom is van de
inrichting, mede omdat die inrichting
materialen beschikbaar stelt, wordt
het volgende aangevoerd
Van de materialen, die ter beschik
king werden gesteld, maakte Jonas
voorwerpen van een nieuwe soort,
schilderijen namelijk en daardoor
werd hy daarvan wettelijk eigenaar
De overdracht door Jonas van schil
derstukken in eigendom aan Huize
St Servatius wordt eveneens onmo
gely'k genoemd, omdat Jonas in de
verpleegtyd handelings onbekwaam
was en geen rechtshandelingen, zoals
eigendomsvoordracht, kon stellen.
Huize St Servatius kan derhalve,
aldus de repliek, de schilderijen,
die het niet op rechtsgeldige wijze
heeft verkregen, slechts te kwader
trouw bezitten.
De overige bezitters moeten hun
bezit ontleend hebben, direct of
indirect aan Huize St Servatius en
voor zover bedoelde personen be
horen of behoord hebben tot het
personeel van de inrichting, moeten
zy ook geweten hebben, dat de
bewuste schilderyen hun niet toe
behoren: zy hadden ze niet gekocht
of gekregen van degene, die ge
rechtigd was erover te beschikken
en zij hadden ook moeten weten,
dat zy zonder meer niet eigen
machtig mogen beschikken over
de eigendommen van de hun
toevertrouwde patiënten.
Het processtuk wijst verder nog op
het feit:
a. dat enkele in beslag genomen
schilderijen, waarvan bewezen kon
worden, dat ze van voor de Venrayse
periode reeds in het bezit der
exposanten waren, reeds zyn terug
gegeven.
b. dat het wel eigenaardig is, dat
noch op de tentoonstelling, noch
elders ooit de namen van de bezit
ters der schilderyen bekend zijn
gemaakt.
dat nooit gehoor is gegeven aan
de oproep van de weduwe JoDasin
de Gazet van Limburg om opgave
van het bezit van een of meer
schilderijen.
d. dat van de in beslag genomen
schilderijen er 24 in het bezit waren
van Huize Servatius.
Nu kreeg de procureur van de ge
daagden (Venray Vooruit) 14 dagen
voor beraad, waarna een nieuwe
termijn volgt voor het opstellen van
de dupliek.
Emigrantenvaarten
naar Canada
De voormalige troepentransport-
schepen „Groote Beer" en „Waterman"
die de regering heeft laten verbouwen
tot emigrantenschepen en in beheer
heeft gegeven bij Ned. Scheepvaart
maatschappijen, zullen ook dit jaar
weer emigranten naar Canada ver
voeren.
De „Groote Beer" zal in 1953 tien
maal uit Rotterdam vertrekken. Voor
deze afvaarten zijn de volgende data
vastgesteld26 Januari, 20 Februari,
17 Maart, 8 en 30 April, 25 Mei, 19
Juni, 17 Juli, 10 Augustus en 22
September.
De „Waterman", die vijf keer de
reis naar Canada zal maken, vertrekt
uit de Maasstad24 Maart, 15 April,
8 Mei, 6 Juni en i Juli.
Daarnaast maken de schepen „Rijn
dam", „Maasdam" en „Veendam"van
de Holland-Amerika Lyn, welke
maatschappij uok de reizen van de
regeringsschepen voorbereidt en ver
zorgt, vaarten naar Canada.
Het is mogelijk, dat zich in dit
vastgesteld reisprogramma verande
ringen kunnen voordoen, zodat het
reisprogramma dan ook vermeldt:
wijzigingen voorbehouden.
Data Stille Omgang
vastgesteld
Naar wy vernemen zijn de data
van de Stille Omgang dit jaar vast
gesteld op de Zondagen 8, 15 en 22
Maart. De algemene intentie luidt:
„Dat in ons vaderland de katholieken
de „eensgezindheid bewaren en de
Christenen de eenheid vinden".
Bouwvakarbeider verongelukt
Bij werkzaamheden aan een beton
nen overkapping boven de speelplaats
van de St. Jozefschool aan de Burg.
van der Croonstraat te Hoensbroek is
de 29 jarige Poolse arbeider W. C. uit
Kerkrade om het leven gekomen.
C. moest deze overkapping afbreken.
Terwijl hy daarmee bezig was, stortte
het gevaarte plotseling in. De man
viel toen een meter cf vier naar be
neden en raakte bekneld tussen
betonbrokken. Daarbij werd hy zo
ernstig gewond, dat hij later ter
plaatse overleed.
Boerenbedrijven op zandgrond
De Stichting voor de Landbouw
heeft besloten het in 1949 gedane
onderzoek in dertien gemeenten met
ongeveer ïoooo grondgebruikers in
verband met het kleine boerenvraag
stuk op de zandgronden, voort te
zetten.
De uit het onderzoek gebleken
resultaten hebbon de behoefte gewekt
om op de hoogte te bly'ven van de
ontwikkeling van arbeidsvoorzfening
en werkgelegenheid op de zandgrond.
Besloten is, dat tussen 26 Jan. en
7 Maart onderzoekingen zal instellen
te Nederweert, St Oedenrode, Zelhem
Ruinen en Kaalte.
BEUGELEN
Daar dit jaar het competitieverband
nog steeds teveel problemen met
zich meebrengt en dus tot heden
ook nog geen doorgang kon vinden,
heeft de NLBB besloten eerst hun
jaarlijkse persoonlijke kampioenschap
pen te houden.
Deze zullen aanvangen voor de
A—klasse op Zondag 18 Januari, op
baan „Onder Ons" te Leunen, (Wed,
Martens).
Op Zondag 25 Januari speelt de
B-Klasse op de baan van Ons Genot,
Heide, beide beginnen om 2 uur onder
leiding van het bondsbestuur.
Er spelen voor elke klasse pl.m.
30 spelers en we hopen, hier spor
tieve en spannende partijen te zien
en wensen allen veel succes.
Prachtig beukenhout
nergens zo mooi,
glazen inzetpotten,
glazen badhuisjes,
Fonteinen alle maten,
Alle Vogelzaden als
merel- en lijster voer,
tortelduivenvoer,
kanarie zangzaad,
krachtvoer en
schelpenzand,
parkieten zaad, enz.
mooie sortering.
Verder in voorraad
thermometers, vuil-
hevels, vangklokken,
tubbefix, zeefjes en
glaasjes, glazen
voederringen,
kaboutertjes,
alle visvoeders,
Vi8wil, Wawil, Prico
Sluis en 2,
Hykro, enz.
mooie Goudvis
Vogel- en duiven-
vrienden, met ditnatte
weer regelmatig
bodem wit gebruiken
Bodem wit, Ducalwit,
kracht eiwitgrit,
roodsteen, enz.
Van Drie Duifjes,
Geco
alleenverkoop
voor Venray
Voor al de hierboven vermelde artikelen naar Venray's eerste
en meest bekende zaak op dit gebied
Langstraat 46
Telefoon 731
Haal twee - Betaal één
Bij één stuk heerlijke
SAM0LA-T01LETZEEP van 30cl
het TWEEDE stuk
Geldig tot en met 17 Januari
'm A A
.100 gra™
kostelijk M
oen lekker bl.cuitje
een gezellige en9" 250 gram
150 gram
weer zo voordelig g
grote
rollen I
prlnu
De geurige
^tDAH-THEEnub'el.ngriik^
erlaagd