TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
Dagboek van een krijgsgevangene
K.R.O.-actie
In Brazilië ligt een
Hollands boerendorp.
ALBERT HEIJN
Het is weer zo ver
Uit „Peel en Maas"
Onze missionarissen.
Stap over op A.H.
HUISHOUDZEEP Q
ZACHTE ZEEP OA
PALMOLIE ZEEP. OE
TOILETPAPIER
LUCIFERS
ZUIVER VET 40
VET SPEK
BRUINE BONEN
GEKRUID SPECULAAS OQ
AMANDEL-SPECULAAS gg
BROKKEN SPECULAAS 4Q
GROTE TAAIFIGUREN PS
FOND. BORSTPLAAT p
CHOCOLADE LETTERS
ZATERDAG 25 OCTOBER 1952 ^No- 43
DRIE EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
In harde pioniersstrijd met voortvarendheid
uit de grond gestampt.
Hot is alweer een jaar of vier geleden, dat in Brazilië een
Nederlandse emigrantenkolonie tot stand kwam. Deze kolonie
was naar liaar vorm een coöperatie en werd gesticht op de
5000 H.A. grote Fazenda „Ribeirao". Op die plaats, waar toen
nog slechts een paar onbetekenende gebouwtjes stonden,
liggen nu meer dan tachtig boerderyen. Op een van die boer
derijen boert Jan van den Broek uit Den Dungen. Yan den
Broek is op het ogenblik voor een paar maanden in Nederland
terug en „Het Huisgezin" uit Den Bosch had dezer dagen
oen ^lang gesprek met hem over zijn ervaringen in Brazilië
en over het leven op de Fazenda
Emigranten bakten stenen
om huizen te bonwen.
Jan van den Broek emigreerde
met zyn jong gezin eind 1940 naar
Brazilië. Toen hy op de Fazenda aan
kwam, waren er reeds ongeveer 30
gezinnen gevestigd. Deze pioniers
hadden geen gemakkelijk leven achter
de rug. Want Brazilië mag een mild
klimaat hebben, het is een hard land.
En Jan van den Broek verheelt odb
niet, dat ook de groep emigranten,
waartoe hy behoorde, een zware tyd
heeft doorgemaakt.
Maar vandaag aan de dag zyn de
grootste moeilijkheden achter de rug,
de hardste tyd is voorbij en de 700
kolonisten, die op de Fazenda zitten,
zien niet alleen met vertrouwen,
maar zelfs met optimisme de toe
komst tegemoet.
Het harde pioniersleven wordt
het beste geïllustreerd door de
geschiedenis van de Fazenda.
Toen do emigrantenkolonie daar
„startte" stond er op de aange
kochte terreinen een primitief
steenfabriekje. Het was zoiets
als een royale Limburgse veld-
oven. De emigranten hebben dit
fabriekj9 uitgebreid en zyn er de
stenen gaan bakken waarvan ze
later hun huizen hebben gebouwd
Er werd een houtzagerij opge
richt en het in de bossen gerooid
hout werd op die manier voor
bouwdoeleinden geschikt gemaakt
Op (le Fazenda wordt ook
Nederlands brood gebakken
Huizen bouwen alleen was niet
voldoende. Er moest ook ontgonnen
worden en er moest landbouw wor
den bedreven. Dit vroeg machines,
tractoren on deze eisten op hun beurt
onderhoud en reparatie. Dus werden
oen smedery en een garage gesticht.
Aanvankelyk iri handen van de coo
peratie, gingen beide in 1951 in
particuliere handen over.
De smedery die thans door
Stapelbroek uit Diessen gedreven
wordt voorziet volledig in alle
behoeften, die er op dit gebied op de
fazenda voorkomen. De garage zorgt
voor reparatie van tractoren en mag
zich zelfs in de klandizie van de
Brazilianen verheugen.
Voorts wordt door de garage een
busdienst ingesteld naar de op 40
Km afstand liggende stad Campinas
en als het nodig is rydt de bus door
naar Sao Paolo.
Een coöperatieve winkel, hakkery
en slagery, die in particuliere handen
is, verzorgen de ievensmiuöelenvoor-
ziening. En het brood dat op de
fazenda gebakken wordt is Hollands
naar smaak en uiterlijk.
Boter van de Hollanders
een gewild product.
Naast de voedselvoorziening voor
de emigranten, vergt de fourage van
de veestapel enige aandacht. Want
vandaag lopen er op de fazenda een
5000 kippen, ongeveer 3500 varkens
en een kleine 600 stuks rundvee.
Men hoeft er daarom een eigen
mengvoederfabriek gesticht.
Aanvankelijk had de heer van den
Broek daarvan de leiding, 't Mengen
moet nog altijd met da hand gebeuren
maar er zyn thans mengmachines op
komst. Overigens heeft dit mengen
met de hand kennelijk weing afbreuk
gedaan aan de kwaliteit, want men
kreeg onlangs op de fazenda een
aanvrage om mengvoeders te leveren
aan een van de grote Braziliaanse
kippenbedryven in de buurt.
De producten van de fazenda
vinden gretig aftrek. Er is een
/.ui vel fabriek waar de melk tot
ver wc. kt wordt. Deze boter
heeft een klinkende naam in de
hele staat Sao Paolo en onder de
elite der Brazilianen is de boter
der „Hollandéras', een gewild
product. Hetzelfde geldt voor de
eieren, die al evenzeer vermaard
zijn om hun versheid en kwaliteit
Yia een eigen eierveiling vinden
iedere maand een kleme twintig
duizend dozijn eieren hun weg
naar de stad Campinas. De veiling
bezit een stempel en sorteerma-
chine, de enige in heel Brazilië.
„Kinderen van ons volk"
in Brazilië
Maar het is niet alleen de econo
mische bedrijvigheid van de Fazenda
die in Brazilië een goede reputatie
geniet. Ook in godsdienstig opzicht is
dit het geval.
De emigranten hebben een kerkje
gebouwd en Pastoor Dr Zeyen - een
Norbertijn van Postel, heeft tesamen
met een der zusters, het kerkje van
wandschilderingen voorzien.
Over zusters gesproken: er zyn op
de Fazenda 8 zusters kanniAiikessen
van het H. Graf. Vier daarvan hebben
de bevoegdheid lager onderwijs te
geven aan de Hollandse jeugd. Voorts
geven zy huishoudonderwys aan de
grotere meisjes en zij zijn actief
werkzaam in de vrouwelijke jeugd
beweging.
Er valt over deze Nederlandse
kolonie nog veel meer te vertellen
De jonge boeren hebben er ook hun
ryvereniging en er is een toneelclub,
die jaarlijks een keer of vier op de
planken komt (o.a. speelde zy Ant
Coolen's „Kinderen van ons volk");
er wordt lager landbouwonderwijs
gegeven en er is een wijkverpleegster
en een kraamverzorgster.
Kortom: Op Braziliaanse grond ligt
een Nederlands boerendorp, dat in
vier jaar tyds, met voortvarendheid
durf en energie uit de grond werd
gestampt, dat de bewondering opwekt
van de Brazilianen, die het bezoeken
en dat reeds aan 86 Nederlandse
boeren kans gaf zich., volledig te
ontplooien. En om dit laatste is het
tenslotte begonnen.
Ondertussen wordt er op de fazenda
verder gewerkt. Tweeduizend hectare
zyn uitgegeven; voor ontginning van
de volgende twee duizend worden de
plannen uitgewerkt en het is te
verwachten, dat volgend jaar opnieuw
een paar groepen emigranten kunnen
geplaatst worden.
Dc oogstwerkzaamheden zyn gro
tendeels weer achter de rug. Menig
een is reeds druk bezig mot het
afploegen van de grond, voor zo ver
dit nog niet is gebeurd.
Boer en tuinder gaan zich thans
afvragen, welke gewassen 't volgende
jaar verbouwd zullen worden en hoe
de bemesting zal moeten zyn.
Nu kan men natuurlijs een min
of meer „lukraak" bemesting gaan
toedienen met de gedachte, dat het
wel weer goed zal komen.
„Immers, zo redeneert men dan.
m(jn vader en grootvader hebben ook
altyd goed geboerd en ik, ik ben van
jongsaf opgegroeid in dit bedrijf, zou
ik niet weten wat en* hoe ik moet
bemesten
Deze redenering gaat er gelukkig
meer en meer uit, wij zeggen geluk
kig, want anders zou het er met de
productiviteit van onze hedendaagse
land en tuinbouwgronden niet best
voorstaan.
Het lukraak mesten is uit den
boze en bovendien zeer on-economisch
In het hedendaagse leven is een
moderne bedrijfsvoering noodzaak.
Een van de belangrijkste voorwaarde
hiervoor is wel het oordeelkundig
mesten van de grond.
Het is namelijk zo, dat men hierbij
niet alleen rekening moet houden
met het te verbouwen gewas, doch
ook met de meer of mindere rijkdom
van de grond aan plautenvoedende
stoffen. Hierbij is grondonderzoek
noodzakelijk. De beste tijd hiervoor
is thans weer aangebroken.
Een van de meest urgente vragen
is wel die van de zuurgraad. Hoewel
er in dit opzicht in de naoorlogse
jaren wel een verbetering valt te
bespeuren, blijkt nog steeds weer dat
veel misoogsten en opbrengstderving
het gevolg zyn van een te hoge zuur
(is lage pH) van de grond.
Voor verschillende meststoffen is
thans de uitstrooiperiode weer aan
gebroken. Wij denken, byv. aan het
Thomasmeel, de fosforzuurmeststof,
die door zyn hoog kalkgehalte de
pH van de grond gunstig beïnvloedt.
Bezin eer ge begint.
De kosten van het grondonderzoek
vallen in het niet, bij de voordelen
dat het U biedt
De land- of tuinbouwconsulenten
in Uw omgeving, zullen U gaarne
van advies dienen.
XXX
15 Sopt. 1945: hoera ze leven!
Het is hol nacht nu; op de rand van
myn kooi zit ik voor de zoveelste keer,
dat kleine stukje papier te betasten
en de woorden in me op te nemen,
welke een potloodjo er met 5 handen
op heeft neergekrabbeld.
Vijf handen van myn lievelingen;
ik kan het nog haast ni6t geloven.
„Lieve jongen; we maken het alle
vijf goed. We teilen de dagen, dat je
torugkomt. Wat gaan 4 jaar toch
gauw om... als je achteruit ziet..."
„Als U terugkomt, pappie, brengt
U dan een fiets voor me mee",
„Ik ben al zo groot als mammie".
„Ik kan al schrijven, pappie. Dag
pappie".
„Dag, lief pappie".
Ik lees en herlees de simpele woor
den, waarin alles is uitgedrukt, wat
er leeft aan liefde en verlangen, aan
trouw en hoop.
Er zitten er meer rechtop in onze
barak sommigen overstuur van geluk,
anderen kapot «en geruïneerd door de
geweldige klappen, welke de „vrede"
hen gaf.
De een heeft zyn vrouw verloren
in het kamp; een ander één van de
kinderen.
Druppelsgewijs zijn de berichten van
Java tot ons gekomen; zo heel anders
als wij ons hadden voorgesteld. En
dat is maar goed ook; anders had geen
van ons de lange jaren van marteling
doorstaan. We vertrouwden erop, dat
alles goed zou worden, zodra de oorlog
ten einde was. Maar hoe is het ge
gaan
Nog 2 weken na 15 Augustus zaten
we, even opgepropt als steeds, in de
gevangenis; we kregen wat meer eten,
we voelden ons vry en wisten, dat
het vrede was. De Jap bleef zogenaamd
„baas", tot de Engelse troepen hun
smadelijk verloren kolonie weer zouden
bezetten.
Het gevoel van „volmaakt gelukkig
te zyn" heeft maar heel even geduurd,
toen drong zich meteen die alles om
vattende vraag aan ons op:
„Wat is er van onze gezinnen terecht
gekomen? Waar zitten ze en hoe kan
contact met hen krijgen
We praten er met elkaar zo weinig
mogelijk over, omdat we bang zyn
met onze onrust en angst te koop te
lopen. Maar als een spook sluipt deze
angst door onze cellen en gangen; het
verpest de stemming en de vreugde,
waar we ons zoveel van voorstelden.
Van Koninginnedag, 31 Augustus,
maken we een feest, al gaat het niet
van harte.
De vrijgezellen onder ons genieten
met volle teugen, die maken zich geen
kopzorgen.
Ónze overste houdt die dag receptie
en iedereen gaat hem de hand druk
ken; op het Japanse sportterrein doen
we spelletjes, want hard lopen kan
bijna niemand. Ook al wordt het eten
veel beter en al reageren onze lichamen
onbegrijpelijk snel op medicijnen en
Hoewel wij in ons land geen kerk
vervolging doormaken, staan wy
Nederlandse katholieken, toch wel
degelijk in een strydperk, waar ook
spaanders vallen.
Onze sterkste tegenstanders van
dit ogenblik, de materialisten, hebben
goede bijlen van hard staal. Wij
hebben daarom niet genoeg aan een
degelijk schild; tegenover de aanval
len der ontkerstening hebben wy
vooral beproefde aanvalswapenen
nodig. Gelukkig hebben wy die en
dit van de modernste makelij
Een zeer hardnekkig gevecht wordt
heden ten dage gevoerd op 't froDt
van de vrye, volledige mededeling
van onze levensbeschouwing. Het
wapen, dat men tegen ons gebruikt,
heeft een scherpe zijkant; men
schermt met Eenheid
Onder dat motto- wordt bestreden,
wat wy bereikt hebben in middelen
en ruimte voor het uitdragen van
onze zuiver katholieke levensstijl,
Alles wat hiermee te maken heeft,
wil men nivelleren.
Lukt dit, dan ondergraaft men ons
katholieke onderwijs, onze katholieke
pers, onze katholieke radio omroep.
Kort na de oorlog werd de stryd
om de Radio Omroep met minder
democratische middelen gestreden. Er
goed eten; in 14 dagen maak je niet
goed, wat 3 jaar afbraak hebben
teweeg gebracht.
Juist op die dag komen enkele
transportvliegtuigen over ons kamp
vliegen; waaruit boven „ons" vliegveld
parachutes neerdalenwe tellen 7
mensen en wel 25 zware paketten.
Het is een fantastisch gezicht voor
ons, die nooit een parachutist hebben
zien springen.
Als we uren later van het sport
terrein terugkomen in de gevangenis,
hoor ik in een der kamers onder d8
poort een vrouwenstem. Het dringt
pas tot me door, als ik al voorby ben.
Dan blijf ik verwonderd staan en veel
langer dan beleefd mag heten, blijf ik
staan luisteren naar die hoge, zachte
stem, welke als een hemels geluid in
m'n oren klinkt.
En tegelijk word ik me bewust, hoe
rauw en schor onze eigen stemmen
zyn,
Stiekum blyf ik achter de gevange
nismuur staan wachten, of deze „engel"
naar buiten komt.
Onverwacht, nog staat zij voor ons:
een freil, 0 zo blank figuurtje. En
glimlachend vertelt ze aan dat pracht
stelletje „heren", dat ze van Nieuw-
Zeeland komt, journaliste is en voor
haar blad indrukken wil schrijven
over ons.
We weten geen van allen, wat we
met dit „geval" aan moeten; wat moet
je tegen zo'n wezentje eigenlijk zeggen.
Misschien hadden we even vreemd
staan kijken, als er een paard voor
ons had gestaan. Ook dat hebben we
in geen 3 jaar gezien.
Een film-man uit Amerika scharrelt
de hele dag tussen ons rond; verfilmt
ons in al ons doen en laten: de cellen,
het eten halen, onze bad gelegenhoid
word kortweg getracht de KRO uit
te schakelen als autonome omroep.
De eerste slag werd door ons ge
wonnen, Wy moesten dio slag winnen,
onze vryheid van meningsuiting stond
op het spel.
En het is onze eerste levenstaak
te voldoen aan onze opdracht: „Gaat
en onderwijst alle volken". Eon taak.
die ver uitstijgt boven de zeer tijde
lijke en zeer wisselende belangen, dio
men met een eenheidsomroep meent
te kunnen dienen.
De KRO kwam terug.
In afwachting van een nieuwe
Radiowet werd de omroep in ons
land georganiseerd naar de richtlijnen
van een ministeriële beschikking. De
Nederlandse Katholieken zagen in,
hoe nodig het was, dat de KRO tot
volle ontplooiing kon komen. En zij
gaven zich by duizenden op als lid.
De KRO. werd do grootste omroep
iu Nederland, groter dan zij ooit
weest was.
Wil do KRO. de rechtspositiekry
gen dio haar toekomt, dan moeten alle
Nederlandse Katholieken achter hem
staan.
Maar nog niet de helft van do ka
tholieke gezinnen in Nederland, waar
dagelijks de radio spoelt, is lid van
de K R.O.j ook niot in Venray.
Mogen we ons daar niet eens warm
over maken? Het zit toch diep bij
ons? In deze weken begint deK.R.O.
in deze streek met een actie om nieuw
leden. Zo U nog geen lid bent blijft
U dan niet achter. Onderschat het
belang van Uw lidmaatschap toch
niet. Zeg niet nee als men U vraagt
zich aan te sluiten.
We kunnen met open vizier strijden
voor onze overtuiging.
Bly'f niet aan do kant staan.
25 October 1890
By het post- en telegraafkantoor
werd benoemd als geagreöerd klerk
met bezoldiging Mevrouw M. J. C.
Aernout, geb. Duinstee.
20 October 1889
T.A.L. Beel was gediplomeerd vee
arts in Venray.
Vertrok 14 Oct. j 1. Pater Melchise-
dech Loenen O.F.M. uit Leunen naar
zijn plaats van bestemming
Brazilië, over enkele weken zal Pater
Rombout Camps O.F.M. de grote reis
naar zijn missiegebied in Nieuw-
Guinea aanvaarden.
Zijn arbeidsterrein zal liggen aan
de NIMIKA-kust. Dit gebied werd
onlangs door de Paters Franciscanen
overgenomen van de Paters van het
H. Hart en is gelegen ongeveer so km
ten zuiden van de wisselmeren. P.
Camps bereidde zich op zyn veel om
vattende taak voor o.a. door het volgen
van de medische missiecursus te
Rotterdam, welke cursus hy met veel
succes doorliep, gezien de tweede
prys, die hem werd toegekend.
Pater Camps bereidde zich echter
ook op andere terreinen duchtig voor
op zyn moeilijke maar mooie taak
Reeds tijdens de jaren, die vooraf
gingen aan zijn priesterwijding, ver
baasde hij z'n medebroeders door de
grote kennis, die by bezat van het
land en het volk, dat hem ter missio
nering is toevertrouwd.
Wellicht vinden wy Pater Camps
bereid, ons na zyn vertrek nog iets
te vertellen over het land, waarin hy
dan werkt en dat voor velen van ons
nog zo'n onbekend gebied is.
Moge zyn arbeid aldaar met Gods
hulp vele vruchten afwerpen. En het
is mot deze hoop, dat wy hem van
harte succes toewensen met zyn werk
in het verre Oosten.
en de eigen gebouwde kerkjes.
Wij verwijzen hem naar de x barak
van het hospitaal, waar nog elke dag
jongens sterven; knapen, waar geen
medicijnen meer vat op hebben. Wy
verwijzen hem naar do mental ward,
het verblijf der krankzinnigen, tussen
extra hoge prikkeldraden; naar de
barak van de oorlogsverminkten.
De droeve stoet naar het kerkhof
trekt nog elke dag hit; sommigen
sterven van over eten, van het schrok
ken. De dokters hebben ons duidelijk
genoeg gewaarschuwd, dat vet funest
is voor onze maag. Maar enkelen kun
nen de verleiding niet weerstaan.
3 September verhuis ik met 10
jongens naar Singapore, waar een
school en de huizen er omheen aan
gewezen zyn als „Dutch Camp".
Brits Indiërs houden er de wacht;
de volgende dag arriveren de 3000
overige Nederlanders uit ons en andere
kampen.
En meteen gaat ons leven weer uit
elkaar, nu ieder zyn eigen leven kan
leiden. De meesten houden zich best,
de zorgen drukken hen. Anderen gaan
zich meteen te buiten aan vrouwen
en drank, zodra ze centen zien.
In een havenstad als Singapore van
2 millioen mensen, is alles te koop,
letterlijk alles.
In enkele dagen arriveren ook 80
duizend Engelse militairen, meest
Indiërs zoals Churka's Punjabs en
Shiks. Singapore leeft ineens weer op,
het geld en de zonde heersen er.
De Amerikaanse krijgsgevangenen
vertrekken het eerst; dan komen de
Aussies en Nieuw-Zeelanders aan de
beurt. De Engelsen volgen en wy... wy
wachten en wachten, zonder uitzicht
op hereniging met ons gezin.
De eerste berichten komen nu pas
dubbel stukI I Sr
500 gram HBB
doos a stuks
zeer goedkoopJm rollen
A.H. kwaliteit JLa pakken
250 gram"T
gerookt. 100 gram
oogst 1951. 500 gram
fijnste kwaliteit „botervers". 250 gram
met veel Amandelen. 250 gram
Heerlijke, dikke brokken. 250 gram
voor de kinderen 6 voor
iets bijzonders. 100 gram 25 en
grote letters, ook M en W. per stuk
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOPER!
van 27 October 1888
25 October werd het 280 jarig
bestaan van het gilde Sint Crispinus
opgewekt gevierd.
De Hoogwelgeboren Heer W.
Clemens, baron de Weichs en Wenne
en Emma, barones von Loë—Mheer,
vierden 25 October teGeysteren, hun
gouden huwelijksfeest.
P.J Lichteveld van Broekhuizer-
vorst werd benoemd tst onderwijzer
te Overloon.
Nieuwe weegbrug
Door de Boerenbond te Deurne is
een nieuwe weegbrug in werking
gesteld, die een lengte heeft van 14
Meter en een draagvermogen van
30000 kilo.
door en voor de meesten zyn het
droeve tydingen. Niet alleen heeft de
dood veel vernield in de gezinnen,
maar ook de verhoudingon met de
Japanners. Vooral de Indo jorgens,
wier vrouwen en dochters niet geïnter
neerd werden, horen daar verplet
terend nieuws over.
Nu kan het hen ook niets meer
verd.... en ze verdwijnen avond, aan
avond in de verdachte buurten van
de Chinese stad.
De oorlog is een probleem; de na
oorlog misschien nog meer. Veel praten
we erover, maar intussen wachten
we zelf ook. Elke dag is een mar
teling
Op een avond heb ik weer kamp
wacht, als de politie man, wanneer
iemand me in het donker een briefje
in de hand stopt. Hy zegt er niets
by Hier is een briefje voor je.
Zek6r weer van de commandant:
„Let hier of daar eons goed op", of
iets dergelijks. Dus stop ik hot achte
loos in myn zak en loop door in de
koele nacht.
De dagen zyn moordend heet in
dezo stad, veel heter dan by ons in
de gevangenis. Het is wel 12 uur, als
ik langs het raam van een paar offi
eieren kom, waar nog licht brandt.
Ze roepen me binnen; hebben nog
een bakkie koffie over.
Onder het praten door denk ik aan
het briefje en haal het uit myn zak.
Het is opeens of ik aan de grond
vastgenageld zit. Het is een dichtge
vouwen papiertje, met plakband erom.
Met potlood staat myn naam erop en
Singapore. Anders niets. Maar het
handschrift ken ik 0 zo goed
Ik weet niet meer, wat ik gezegd
heb, of ik wel wat gezegd heb. Maar
de vrienden komen om me heen staan
Beker-Biljart Tournooi
te Deurne
In samenwerking met de Deurneso
Biljartbond organiseert de caféhouder
Frunt een vierdaags wisselbeker bil-
jarttournooi om de Schaapskooibeker
waaraan door acht zeer prominente
amateurbiljarters wordt deelgenomen
n 1. W. van Dongen, kampioen hoofd
klasse kader 38-2 Eindhoven; Jac.
Peeters, kampioen ie klasse kader
38-2, Eindhoven; L. Reynen, St An-
thonis, kampioen 1951 38—2 Oost
Brabant; W. Frunt, idem 1952; P.
Hubers, kampioen 1949 Oostbrabant;
P. van Bracht, Cuyk. J. Nelissen.
Vierlingsbeek, terwijl zal mededingen
de i5jarige Jos. Schaeffers uit Ven
ray.
Het tournooi is geopend Donderdag
en heden Zaterdag en morgen Zondag
zal het om 2 uur aanvangen.
en samen lezen wo de korte zinn tjes
Van ieder een.
Ik word gefeliciteerd, door mekaar
geschud door deze mannen, die ook
nog wachten en angst kennen. Maar
ze gunnen me dit grote, dit overgrote
geluk.
Een grote beklemmende zorg valt
ineens van me af. Nu is hot goed, nu
is alles goed. Want ze leven, ze leven!
Als je alles, alles verloren hebt, is
het „leven" alleen de enige rykdom.
Ik weet niet aan wie ik het alle
maal zal vertellen; de pastoor trommel
ik van zyn bultzak; hy moet het
zeker lezen. In myn eigen barak is
ook nog alles wakker.
Ik stap huppelend binnen en wil
net rondbazuinen, dat ik bericht heb.
Maar dan zie ik meteen genoeg: een
van myn jongens ligt gillenden kreu
nend op de matras. Andere jongens
proberen hem te kalmeren, maar het
lukt niet.
..Baas, hy heeft straks bericht ge
kregen, dat zyn vrouw met een Jap..."
Meer hoeft niet gezegd te worden, de
rest weet ik al.
..Nu heeft hy al onze porties rum
opgedronken, van 18 man". Myn briefje
is die nacht in myn zak gebleven.
Het is vrede kaal en berooid van
alles sta ik, ver van huis, maar in
myn ziel is het vredo. Ik zal allen
weer zien en wat meer zegt
We zullen elkaar recht in de ogen
mogen zien.
De Japanse oorlog is voor mij ton
einde!
Wordt vervolgd
