Pqls
Dèn haai genneu tied nier
PlGitflTli
Fricke Dorsmachines
Gebr. Lucassen, Leunen
Uit „Peel en Maas"
Jongvee-keuring
S%u/ncü3teb 71 ZCuy
J/uut/iêewMoefye
-üxror-e&n nietoi&e
ji&zrtnavi&yit
Engelse thee nu in vele
Nederlandse gezinnen
Ramo wol 3.95
Vcsdre wol 2.9S
door herman H.J. Maas
Dit was de tweede Venrayse zegs
wijze, die ook betekende: Hard op de
loop gaan, benen maken 1
De geschiedenis, waardoor dit
gezegde ontstond en in zwang bleef,
is gebeurd ten ty de van Baron Clemens
de Weichs de Wenne van Geysteren,
die gestorven is op 27 December
1893. Dat is pas 59 jaren geleden,
dus zullen in de gemeente Venray,
in Gefjsteren, Wanssum, Blitterswyk
Meerlo enz. nog wel mensen in leven
zyn, die hem gekend hebben (evenals
zijn even oude rentmeester van Soest)
Baron Clemens is 86 jaren jud
geworden.
Hy was burgemeester van Wanssum
Lid van de Provinciale Staten van
Limburg, Ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw, Ridder van de
Eikenkroon en Ridder van het Heilig
Graf van Jerusalem.
Als jongen van twaalf jaren moest
ik voor myn vader eens een bood
schap doen op het kasteel: er was
een wagon kolen voor den Baron
aangekomen. Ik werd binnengelaten
in een koepel, daar zaten de Baron
en zyn rentmeester te dampen uit
lange Duitse pijpen, zo, dat de beide
heren in een grijze nevel schenen te
zweven.
Wie van de twee het doofste was,
weet ik niet, maar ik moest uit alle
macht schreeuwen. Ilt scheen de Ei Sc
boodschap wel goed gedaan te hebben
achterna:
„Waacht mer, Fr... Toon, ik krieg
t'r ow toch wel beej, menneke!"
Dat was een listigheidje van den
boswachter. Hy deed net, of hij dien
stroper heel goed kende en hem toch
wel verbaliseren zou, al ging die er
ook nog zo hard van door. Natuur
lijk hoopte hy, dat Toon nu wel zou
blyven stil staan en ook zou omky
ken. Als Toon immers dacht, dat
verder lopen toch niets meer baten
kon
Maar Toon bleek gaar genoeg om
zich Diet zo gemakkelijk te laten,
beetnemen. Hij liep even hard door'
zonder omkijken, en om den boswach
ter te plagen, schreeuwde hij terug
„Ik heb gennen tied
Dat sloeg op „waacht". De bos
wachter had dat woord alleen bedoeld
als dreigement, zoals men ook wol
tot een ondeugend kind zegt„waacht
geej," mennekeMaar Toon nam het
uit plaag- en terglust opzettelijk ver
keerd op, alsof de boswachter daar
mee had gemeend, dat hy moest
blyven stilstaan en op hem wachten.
En daar had Toon geen tyd voor, hy
moest er immers zo hard mogelijk
vandoor
Honderdmaal werd die poets ver
teld en telkens weer met evenveel
en ook verder in de smaak gevallen
te zyn door myn antwoorden.
Althans, de Baron vroeg my, of
ik graag overal in de Geijsterse
bossen zou willen wandelen. Dat
wilde ik zeker en de rentmeester
moest my daarvoor een kaart geven.
Zolang als ik daarna nog in Oos
trum heb gewoond, heb ik overal
vrij door de bossen gelopen.
De jongste zoon van Baron Clemens
Baron Joseph, student in de Rechten
aan de Universiteit te Leiden, is op
St Petrus en Paulusdag 1884 by het
baden in de Maas op 22jarigen leeftijd
verdronken tegenover de Lage waard.
Hy was op vacantie thuis en nam
een jachthond mee, die zeer aan hem
gehecht was. Stoeiend gingen ze dan
samen het water in, de hond liet
hem niet los en Joseph verdronk.
Leid8che studenten hebben hem
grafwaarts gedragen. Hot hardstenen
kruis, tot aandenken geplaatst aan de
oever van de Maas, heb ik in myn
Venrayse tyd dikwyls gezien.
De oude Barones (geb. de Loë te
Mheer) heeft Baron Clemens overleefd;
zy was in haar diepzwart als geregel
de kerkbezoekster in Oostrum een
.zeer bekende figuur.
Of de kerkvloer bedekt was door
modder of sneeuwklontors, de oude
barones liet zich languit voorover op
de stenen vallen en bleef daar een
tijdje roerloos in gebed verzonken
liggen
Hoeveel herinneringen neemt men
mee door het leven
Nu, die oude Baron Clemens deed
heel veel goeds. Als bijv. iemand
getroffen was door brand (velen waren
destijds niet verzekerd) dan was hy
gul met goed hout uit zyn bossen
voor de opbouw. En omdat toen het
geld zo schaars was, nam hy in de
regel helemaal geen betaling aan.
Maar stropers kon hy niet zien of
luchten. De boswachter moest scherp
op stropers letten, met de uiterste
strengheid en mocht niomand ont
zien.
Zo was het ook ton opzichte van
de fruitboomlanen in de bossen, byv.
de kastanjelaan by de Rosmeulen. Ik
weet nog heel goed, dat twee Oos-
trummers op een Zondagmiddag in
de bomen geklommen waren om met
een staak kastanjes af te slaan en
door de boswachter betrapt werden,
Het avontuurtje leverde hen geen
kastanjes op, maar wel 21 dagen
gratis hotel in Roermond.
Men had Fr... Toon al meermalen
gewaarschuwd, dat het moest en zou
mislopen met zijn stroperijen en dat
hy in de gevangenis terecht komen
zou. Maar alles baatte niets, hij was
aan het stropen verslaafd. De zucht
naar stropen was hem in het bloed
getrokken.
"We weten allemaal wel, dat er
to§n en altijd veel over gemopperd
is, dat iemand op zyn eigen velden
de hazen en konijnen maar gewassen
moest laten afvreten enz,
Dat laten we nu maar rusten, zo
heel eenvoudig is de zaak trouwens
ook niet. Het was echter met die
stroopzucht al even eigenaardig
met de smokkelzuclit. Velen, die
daaraan verslaafd waren, maakti
voor de bevrediging van die zucht
hun leven kapot.
Voor behoorlijk werk overdag ver
loren zy alle geschiktheid. By nacht
en ontij dwaalden zy rond, in regen
en wind, koude en sneeuwjacht en
verwoestten hun gezondheid. Misbruik
van sterke drank ging er nog al eens
mee gepaard. En wet is nu eenmaal
wet, tegen overtreding wordt streng
gewaakt,
Zo moesten smokkelaars hun lagen
en listen in werking stellen tegen
over de bewakers, wat het karakter,
het gemoed, de moraliteit van velen
ondermijnt. Zeer zeker is de uitwer
king altijd niet even erg.
Het geval van Toon behield zyn
humoristische kant, ondanks zyn
verslaafdheid. Wellicht is dat zyn
gelukkig gesternte geweest. Tenmins
te ik weet wel, dat hy op gevorderde
leeftijd getrouwd, toen niet voel meer
op stropen uittrok.
Op een keer zat de boswachter
Toon achterna. En Toon liep, wat hij
lopen kon. De boswachter had al zo
lang op Toon geloerd en had zich nu
vast voorgenomen, hem deze keer te
pakken. Ofschoon de maan scheen,
was de boswachter niet voor do
volle honderd percent verzekerd, dat
hij Toon voor zich had. En hels, dat
hij misschien die bliksemse stroper
deze keer weer niet te pakken zou
krijgen, riep hy den vluchteling hard
?an 13 October 1888
Tot Rector te Mersolo werd benoemd
de Weleerw. Heer C.A.G. Otten
Kapelaan te Wanssum.
Tot Kapelaan te Venray de Weleerw.
Heer JJ. Gitmans, kapelaan te Blerick,
Op 5 October vertrokken enige
Zusters uit Jeruzalem om te Frank
fort een nieuw pensionaat te beginnen.
Op 3 October ontstond bij de her
bergier G. Maas te Oostrum brand
De schade bedroeg 1300 gulden.
De jaarwedde van de Secretaris
der Gemeente Wanssum werd vast-
geteld op f 200.
op de loop gegaan was, behalveDó
kos wisse sneje"!, ook wel: „Uên
haai gennen tied mer!"
In die tyd grapte en lachte het
Venrayse volk toch graag. En velen
deden niets liever dan iemand er
tussen nemen,
Ik heb sclijjt an de moppen,
as ik het leven mer behou
Ik herinner my nog heel goed, dat
in myn kinderjaren op de kermissen
in Venray en op alle feestdagen van
Onze Lieve Vrouw in Oostrum Piet
Mop geregeld met een kraampje
stond,
Men zei toen, dat hy al over de
negentig jaren oud was. In zyn huis
aan de varkensmarkt hield hy ook
een snoepwinkel. Maar veel snoep-
centen kregen de Venrayse kinderen
in die tyd ni.et. Gelukkig voor Piet
Mop werden er veel kermissen ge
vierd, in de kom en in alle gehuchten.
Daarby kwamen dan nog de Lieve
Vrouwendagen in Oostrum met de
processies en groepen bedevaartgan
gers. Zo kreeg Piet Mop nog al wat
extra gelegenheden voor zijn negotie.
Hy had de naam „beestig riek" te
zijn. Vermoedelijk volksfantasie, zoals
van dat soort van het peperkoeken
huisje.
Dat kraampje van Piot Mop bestond
slechts uit een paar planken op twee
schragen. Daarop stalde hy zyn koop
waar uit, allemaal ééncents snoep
goed, babbelaars, suikerpinnen, anijs-
bollen en moppen. Arglistig gluurde
hy dan rond, of geen bengel er op
loerde, een mop ol een suikerpin van
zyn kraampje te gappen. De lekker
nijen lokten immers ook allen, die
.geen snoepcenten hadden, ja, mis
schien die nog erger dan de jongens,
die wel wat op zak hadden. By de
grote mensen is het precies zowie
geen cent meer heeft, verbeeldt zich,
dat liy het zonder bier of een borrel
en een doosjo sigaretten onmogelijk
stellen kan.
Alios wat men van Piot Mop wist
te verhalen, werd nog in vee! ergero
mate toegeschreven aan zyn vader
Jan Mop, die hetzelfde bedryf had
uitgeoefend. Hetzy de overleveringen
sterk gekleurd waron of niet, men
verzekerde in ieder geval, dat Jan
Mop zyn leven in gevaar zou hebben
gebracht om een ééncentsmop.
Maar dat was dan toch wel heel
anders uitgevallen, toen het er op
aankwam
Tydons de Belgische Opstand van
1830 haalden een paar snuiters een
grap met Jan Mop uit by gelegenheid
van de Venrayse kermis. Limburg
had nooit by „Holland" gehoord. (Die
geschiedenis vertel ik een andere
keer wel). Maar in 1 s 15 had het
Congres van Weenen (die historisch
befaamde fuifparty!) België met de
noordelijke Nederlanden tot één
koninkrijk verenigd. In officiële zaken
ging in het Venrayse Land alles 'op
zyn Belgisch. Brieven over onderwijs
zaken aan myn grootvader Joannes
Deenen uit Hasselt in de Franse taal,
gemeentetekeningen in francs, enz! 'f
verdrong er zich omheen, begerig
naar al dat lekkers. Jan Mop had
het overdruk met handen en ogen
om de centjes te beuren en de lang-
vingers van zijn zoete schatten af te
weren.
Daar opeens begon iemand van het
complot te roepen
„De Hollender, de Hollender!"
Al het kermisvolk er vandoorHet
was een paniek. Ook Jan Mop vlucht
te en liet zyn dierbaar kraampje zelfs
in den steek. Maar de jeugd had lak
aan de komst van d? „Hollender'',
viel halsoverkop op de zoetigheid
aan.
E6n van de snuiters van het com
plot, die natuurlijk ook maar was
blyven staan, schreeuwde Jan Mop
achterna
„Jan, de moppen!"
Maar Jan riep terug:
„Ik heb scbyt an de moppen, as ik
het leven mer behou
Het had hem zijn hele kraampje
met snoepgoed gekost, maar hy had
het leven behouden "Wat nood dus?
De geleden schade kon hersteld
worden.
Binnen het uur wist iedereen, dat
het „maar flauwe kul" was geweest
om Jan Mop er tussen te nemen. Of
er toen gelachen en kermis gehouden
werd
Het gezegde van Jan Mop bleef in
de Venrayse taal bestaan als de uit
drukking van een wyze levensles.
Dikwyls hebben de mensen tobberijen
over tegenspoeden van zich afgezet
door de gedachte, die vervat is in do
woorden van Jan Mop. Als men niet
denkt aan de dode letter, maar aan
de levendmakende geest, dan zeker
heel wy"s
Op Woensdag 1 October werd door
de fokvereniging „Eensgezindheid"
te Venray Heide een jongveekeuring
gehouden in de boomgaard van de
Wed. M. Claessens te Leunen. Ondanks
het slechte weer werden 115 stuks
joDgvee aangevoerd, terwijl ook de
belangstelling aanmerkelijk groter was
dan in de vooraf gaande jaren.
De uitslag is als volgt
Rub. I Vaarzen ïx afgekalfd, geb.
voor 1 September 1949.
ia Doortje 2 van J. Hendrikx; ib An
na 31 van J. van Dyck; icTruusvan
W. van Rens; 2a Roosje 3 van M. van
Kempen; 2b Leida 12 van Jos Geurts;
Kleine goede rubriek.
Rub. II Vaarzen ïx gekalfd gebo
ren na 1 September 1949.
ia Toosje 4 van M. van Kempen lb
Mina van P.A. van Dyck; 2a Siska 1
van J. Slangen; 2b Riky 3 van J.
Hendrikx; 2c Etta 2 van Wed. H.
Claessens; 2d Rika 1 van Geb. Loonen;
2e Bloem 4 van G. Geelen; 3a Netje
16 van J. Hendrikx; 3 b Bertha 3 van
W. van Rens.
Goede rubr. met goede kopnummers.
Rubr. III Vaarzen geboren voor 1
Januari 1950.
ia Nelly 3 van Wed. M. Claasens; ïb
Annie van J. v.d.Berg. Toosje 1 Gebr.
Loonen; 2a Roosje 4 van M. van Kom-
>en; 2b Roosje 19 van E. Michels.
Kleine goede klasse vaarzen.
Rubr. IV Vaarzen geboren tussen 1
Jan. '50 en 1 Mei 1950.
ia Aaije 3 van J. Derikx; ïb Roosje
20 van E. Michels; ie Lena 1 van J.
Derikx; ld Doortje 3 van J. Hendrikx;
ie Annie van Wed P. Loonen; 2a
Anna 32 van J. van Dijck; 2b Mia 2
vau Jos Loenen; 3a MiDa 1 van J.
Slangen; 3b Nelly 7 van P. Goumans.
Zeer goede rubr. met heel soortige
kopnummers.
Rubr. V Vaarzen geboren tussen 1
Ik heb nog veel geschriften uit die
tyd van Joannes Deenen in myn
bezit. België kwam in opstand. Vonlo
is toen nog door Belgische troepen
belegerd. De „Hollanders" waren
Limburg niet goed gezind.
Jan Mop stond met zyn kraampje
op de markt in Venray. De jeugd
ia Rika 4 van H. Willems: lb Anna
van H. Willems; 2a Anna 1 van H.
Claessens; 2b Martha 4 van J. Wil
lems; 2c Greta 3 van L. van Osch;*
3a Doortje 3 van P. Goumans; 3b
Lizr 15 van W. van Rens.
Rubr. goede vaarzen met 2 beste kop-
nnmmers.
Wacht eens evenl Het geld
voor zulke dingen kunt U toch
verdienen, want dat is géén
kunst en géén moeite. Drie, vier
gulden of méér eigen geld per
maand kunt U zeker hebben
van De Gruyter's cassabons.
't Zou toch al te gek zijn als U
daarvan niet profiteerde!
U kunt best begrijpen, dat De Gruyter 10°/o korting geven
kan. Grote bezuinigingen dank zij eigen fabrieken en méér
dan 360 eigen winkels maken dat
mogelijk. Iedereen wie maar wil kan
van De Gruyter's cassabons profiteren.
EDELJAM
Oranje Marm.
Framb.-Bessen
Aardbeien
pot 78 ct
pot 95 ct.
pot 95 ct.
HüiSHOUDJAM
Appel-Pruimen
Pruimen
App.-framb.-bess.
pot 50 et.
pot 60 ct.
pot 60 ct.
Aardbeien
Gember
Kersen
Abrikozen
8osbessen
Frarnb.-Bessen
Reine-Claude
Bramen
pot 78 ct.
pot 73 ct.
pot 78 ct.
pot 78 ct.
pot 78 ct.
pot 74 ct.
pot 74 ct.
pói 74 ct.
Appel-Aardbeien pot 60 ct.
Appel-Kersen pot 60 ct.
Alléén De Gruyter geeft 10°/o
korting op alle artikelen, behalve
suiker, zout en soda.
Royale afschenk is opvallend
In talloze gezinnen van Neder
land wordt op hot ogenblik
een Engelse tliee geschonken.
Men weet, dat de Nederlandse
huisvrouw op hot gebied van
thee haar eigen wensen heeft
en in de regel weinig op een
„buitenlandse", een andere
theesmnak is gesteld. Met de
Engelse thee is dat anders.
Engeland is van oudsher het
land van thee-proevers. En nu
Douwe Egberts Pickwick Thee,
Engelse melange, in Nederland
heeft gebracht (tegen de prys
van 76 cent per pakje I), is het
opvallend hoe sterk het aan
trekkelijke groene pakje in de
winkels wordt gevraagd.
Men kan deze overgang naar
Pickwick Thee toeschrijven aan
2 redenen. In de eerste plaats
is Pickwick Thee opvallend
krachtig en geurig. En buiten
dien heeft deze Engelse melange
een buitengewoon ry'ke af
schenk iets, dat in onze
dagen weer behoorlijk meetelt.
Ingezonden mededeling
Ruhr. VI Vaarzen geboren tussen
1 Aug. ,50 en 1 Dec. 1950.
ia Toosje 3 van U. van Rens; ïb
Albertha 2 van Wed. H. Claessens;
ie Jo 2 L. van Osch; ld Elly 2 J.
Slangen; 2a Drika 2 van Jos Loenen;
2b Truuske 3 van E. Michels; 2c
Mina van P. Loenen; 3 Tonie 1 van
L. Osch.
Vry goede rubriek met voldoend
soortige kopnummers.
Ruhr. VII Vaarzen geboren tussen
1 Dec.'50 en 1 Maart '51.
ia Mia 4 van J. Hendrikx; ïb Trui
4 van H. van Ryswijck; ïcBetsie van
P.A. van Dijck; 2a Amalia 12 van H.
Camps; 2b Netje 17 van J. Hendrikx;
3 Miesje 14 van H. Camps.
Voldoende rubriek met goede dieren
aan de kop.
Rubr. VIII Vaarzen geboren tussen
Maart '51 en 1 Mei '51
a Mina 9 van G. Geelen; ïb Cuna
van P. Goumans; ie Drika 1 van J,
Slangen; 2a Bertha 10 van Gebr. van
MeyeJ; 2b Roosje 6 van Gebr. van
Meyel; 2c Carlien van J. Slangen; 2d
Colly 6 van J. Hendriks; 3a Truus
van M. van Kempen; 3b Tonny van
W. Willems.
Behoorlijk goede rubriek met best
kopnummer.
Rubriek IX. Pinken geb. tussen
1 Mei en 1 Juli 1951.
ia Nelly van W. van Rens; ib Drika
van P. van Lipzig; ie Bet je 2 van J.
Slangen; id Marthas van J. Willems;
2a Rika 5 van P. Loenen; 2b Trunsl
van J. Geurts; 3 a Annie I van J. van
Wylick; 3b Gerda 4 van Jos. Geurts.
Goede rubriek met goedsoortige dieren
aan de kop.
Rubriek X. Pinken geboren tussen
1 Juli en 15 September 1951.
ia Nelly 4 van wed. M. Claessens;
ïb Treesje 3 van H. Claessens; ie
Tini 6 van H.van Ryswijck; idDora2
van L. van Osch; ie Toosje 2 van
Gebrs. Loonen; if Nelly 3 van W.
Willems; 2a Anna van G. Geelen; 2b
Paulina 3 van J. Slangen; 2e Drika 2
van J. van Wijlick; 2d Drika 3 van
Jos. Loenen; 3a Mietje 8 van W. van
Rens; 3b Mina 11 van G. Geelen; 3c
Cólly 7 van J. Hendrikx. Zeer goede
rubriek met behoorlijke uniformiteit
en beste kopnummers.
Rubriek XI. Pinken geboren tussen
15 September en 1 November 1951.
ia Trui 5 van H. van Ryswijck; ib
Mary'ke 2 van we'd. P. Loonen; ie
Sjoerda 8 van Gebrs. van Meyel; ld
Aaltje van P. Loenen; 2a Lena 4 van
Th. Jacobs; 2b Elly van Jos. Litjens;
3a Lena 5 van Th. Jacobs; 3b Riek
van H. Claessens; 3c Beatrix van P.
Arts; 3d Mina 3 van P. Arts. Goede
da machina van kwaliteit
Melotte ploegen verschillende modellen
Aardappelsorteerders, fijn zevend, Iichflopend
Bietensnijders Vleeshouwers 5-6-7 messen
Kunstmeststrooiers rol- en schotelstrooiers
Hakselmachines hand- en riemkracht
Mulders spaarketels veilig, zuinig, eenvoudig
Stalwagens met ijzer- en luchtbandwiel
Uit voorraad leverbaar
Nog voordelige pryzen
Machinehandel-Smederij
Telefoon 485
rubriek met beste kopnummers.
Rubriek XII. Kalveren geb. tussen
November en 1 December 1951.
ia Paula van Gebrs. van Kempen;
ïb Roosje 3 van wed. M. Claessens;
ie Toos 4 van Jos. Geurts; 2a Truus 3
van H. Claessens; 2b Roosje 3 van
Gebrs, Loonen; 2c Greta 2 van H.
Coopman8. Zeer goede rubriek met
extra soort.
Rubriek XIII. Kalveren geb. tussen
1 December 1951 en 15 Januari 1952.
ia Corrie van Jos. Litjens; ibBetje3
van Joh. Loonen; ie Anna 35 van J.
van Dyck; 2a Amalia 13 van H. Camps;
2b Anna 36 van J. van Dyck; 2cBet-
sie 2 van P. A. van Dyck; 3a Truus 1
van J. van Dyck; 3b Toosje 1 van
Kind. Loonen; 3c Miesje 15 van H.
Camps. Beste rubriek kalveren.
Rubriek XIV. Kalveren geb. tussen
5 Februari en 1 April 1952.
1 Agnes van Kind. Custers; 2-a Tini 7
van H. van Ryswijck; 2b Netje 19 v.
J. Hendrikx; 2c Albertha 7 van J.
Willems; 2d Netje 18 van J. Hendrikx.
Kleine behoorlijke rubriek kalveren.
Rubriek XV. Kalveren geboren na
1 April 1952.
1 Sientje I van J. Slangen; 2d
Truuske 5 van E. Michels; 2b Mia 4
van Jos. Loenen. Kleine rubriek goed
soortige kalveren.
De Jury had hoge verwachtingen
van het jongvee uit de fokvereniging
„Eensgezindheid". Vooral de jongere
rubrieken hebben hunne verwachtin
gen nog ver overtroffen.
Deze twee t étende
merken alleen by
