Dagboek van een krijgsgevangene WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Uitbreiding Tweede Kamer over enkele jaren? Uit „Peel en Maas" Uit de geschiedenis van Venray. Wijziging interlocaal telefoontarief Van ijs en twintig cent Varkensmesters ernstig gedupeerd Overvloed van pruimen in Limburg en de Betuwe ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1952 No 33 DRIE EN ZEVENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE FIRMA VAN DEN MUNCKHOF GROOTESTRAAT 28 TELEF. 512 GIRO 150652 ADVERTENTIEPRIJS 8 ct. p. mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL f 1.25 Buiten Venray f 1.45 In het Haagse gemeentelijk mu eeum is door het Cultureel Centrum een tentoonstelling ingericht, ge wijd aan de Staten-Generaal. Zij is historisch, want zij loopt vanaf de tijd der bataafso republiek. Maar zij is tegelijk actueel, want zy is erin geslaagd, om bezoekers een indruk te geven van wat het werk van het parlement betekent voor de natie. Dat zy dit moeilijke onderwerp op ietwat pak kende' wyze weet voor te stellen, blijkt uit het feit, dat deze tentoon stelling, die einde Juli zou zyn ge sloten, met een maand is verlengd. Dit valt samen met de buitengewone zitting, die de nieuw samengestelde kamers der Staten Generaal hebben gewjjd aan het ontwerp betreffende wijzigingen in de Grondwet, dat op vermeerdering van het aantal leden der Tweede Kamer betrekking heeft. Aanvankelijk zou ook het aantal leden van de Eerste Kamer met de helft zyn vermeerderd, maar dit is reeds in eerste aanleg door de Eerste Kamer zelf in oude samenstelling verworpen. Nu heeft dit wetsontwerp het na deel, dat het door amendementen bij eerste behandeling in de Tweede Kamer is gecompliceerd. Men heeft er ingebracht een be paling, krachtens welke niet alleen het zg. quorum, dus het aantal aan wezigen nodig om een beslissing te nemen, wordt verminderd, maar ook het voor ons staatsrecht geheel nieuwe element van stemoverdracht. Dit zal met zich brengen, dat een Kamer, die geenszins voltallig is, toch met voltallige stemmen zal beslissen. Indien men maar de zekerheid had, dat van deze stemoverdracht niet, als b.v. in Frankrijk, bepaald misbruik zou worden gemaakt, dan zou er ver moedelijk geen tegenstand zyn. Maar men vreest juist, dat misbruik en daarom is reeds in eerste aanleg door de Eerste Kamer daartegen verzet gerezen, dat door de regering werd gedeeld. Nu is echter in deze buitengewone zitting de tweede en beslissende ronde der grondwetsherziening aan de orde. In de Tweede Kamer met 76 tegen 15 stemmen is het ontwerp goed gekeurd. Het had dus heel ruim de 2/3 meerderheid, die nodig is, wil het aangenomen worden geacht. De Chr. Historischen, die steeds tegenstanders zyn geweest, bleven zichzelf gely'k. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, bleek echter in mevrouw Fortanier-de Wit en de beerZegering Hadders twee afvalligen te hebben. De communisten, aanvankelijk tegenstanders, waren geheel omge zwaaid. Vandaar deze grote meerder heid, die, naar men hoopte, ook de Eerste Kamer zou beïnvloeden. Waarom uitbreiding De uitbreiding van de Tweede Kamer berust op zuiver practische gronden. Wil men van de Kamerleden niet professionals in de engste zin des woords maken, dan moet hun ge legenheid worden gegeven om zich ook aan andere aangelegenheden te wyden, en daartoe hebben zij thans practisch geen tyd. Noch de grote partijen, die een bepaalde dosis werk over veel hoofden kunnen verdelen, maar ook groter verantwoordelijkheid hebben, en zeker niet de kleine par tijen, gelijk b.v. de voormalige een manspartij van de heer Welter, die alle stukken alleen had af te doen. Nu heeft echter de Party van de Arbeid bij monde van de heer Donker erop gewezen, dat tevens een rationeler werkwijze van de Kamer nodig is. Voorkomen moet in elk geval worden, dat hot groter aantal leden de kies deler omlaag haalt, waardoor de splin terpartijen in de hand zouden worden gewerkt. Vandaar, dat een voorlopige regeling is gevraagd door middel van wijzi ging van de Kieswet, die dus zonder de formaliteiten, verbonden aan een grondwetswijziging, kan worden tot stand gebracht. De Eerste Kamer echter heeft roet in het parlementaire eten gegooid. De discussies lieten reeds doorschemeren, dat de grootste fractie, die van de K.V.P., niet eensgezind was. Hoeveel deze party aan het aan nemen van het ontwerp gelegen was, bleek uit de pogingen die prof. Beaufort aanwendde om de tegenstrevers als nog over te halen. Het mocht niet baten. De Chr. Historische en V.V.D.-leder., de laatste in de Eerste Kamer eens gezind, vonden steun bij de heer Kropman, de leider nog wel van de fractie K.V.P., die een zwakke poging deed om het ontwerp in tweede ter mijn te splitsen. Minister Beel, die niet zo heel veel plezier heeft beleefd van de taak om deze ontwerpen te verdedigen, heeft dit afgewezenhet is verkapte amen dering. Ook hieruit bleek, dat de dis cussie wel scherp, maar volkomen zakelijk werd gevoerd. Het resultaat was, dat van de 4 aanwezige leden zich 28 voor en 17 tegen uitspraken. De noodzakelijke 2/3 meerderheid werd niet bereikt Wat nu Voor minister Beel, die aan zijn „overpeinzingen" van de kabinets crisis voor een dag was onttrokken, een nederlaag, die niet al te zwaar zal wegen, maar toch het prestige van een kabinetsformateur en a.s minister president niet verhoogde. Een beslissing, die de vraag doet stellen wat er nu zal gebeuren. Zelfs wanneer de twee grote par tyen, die beide practisch voor zyn, dit ontwerp opnieuw indienen, dan moet het, aangezien het de Grondwet wyzigt, weer al de stadia, ontbinding van de Kamers inbegrepen, doorlopen om te worden aanvaard. Het lykt dan ook waarschijnlijk, dat men enkele jaren zal moeten wachten. Misschien kan men dan in die tijd wat tot dusver slechts op zeer be perkte wijze was geschied over wegen hoe de Kamers zich materieel by deze uitbreiding aanpassen. De Eerste Kamer, die niet uitge breid zou worden, kan gemakkelijk 25 leden meer plaatsen. In de Tweede Kamer komen de leden met drie in plaats van twee op de daarvoor aan wezige bankjes toch wel wat erg nauw te zitten van 11 Augustus 1888 Een zekere K. te Leunen had het ongeluk van de ladder te vallen bij het schoonmaken van de klok in de toren van de kerk. Hij overleed aan de bekomen verwondingen van 10 Augustus 1889 o Augustus brandde het huis van de arbeider Chr. Hese te Veltum af. Wapensti Istandsdag 11 November Terwijl de 2000 mannen langs de zandweg tussen heuvels door naar het vliegveld sjokken, denk ik terug aan heel lang geleden tijden. Het was iyis of 1919 in Venray. De eerste wereldoorlog is afgelopen. En overal worden vredesfeesten gevierd, zo ook in ons dorp. Op een stuk weiland staan allerhande kramen en palen. Ook zyn er wedstrijden, en aan een ervan heb ik mee gedaan. Dat was mastklimmen. Boven in de paal hingen aan een grote ring prijzen. En maar klimmen, jongens, maar ze hadden de paal met zeep ingesmeerd en telkens als je een eindje omhoog was met veel geknyp van handen en dyen, gleed je als een aal naar beneden. Ik had in ieder geval geen enkele pry's. Ook moesten we onder een zeil doorkruipen en zo meer. Daar dacht ik aan. Ook aan de vele malen, dat ik in Indiö voor de klas stond op 11 Nov. Volgens de instructies moest je op zo'n dag het doel en werk van de Volkenbond verklaren en de leerlingen doordringen van de vredesgedachte; stond je voor katholieke kinderen, dan kon je verder gaan en Christus liefdegebod als onderwerp van je bespreking houden. Later, op de HBS of Kweekschool, werd alles op wat hoger plan besproken. Maar telkens moest je de karika tuur, welke de mensen van deze Inboedel en vee werden gered. Er was niets verzekerd. Op de veemarkt van 7 Augustus werden 83 runderen en 120 biggen aangevoerd. van 17 Augustus 1SS9 16 Augustus herdacht de heer P. Franssen het feit, dat hy voor 25 jaar benoemd was tot hoofd van de school Venray-Dorp. Veel belangstel ling ondervond hy. De fanfare bracht een serenade. Voor het examen Frans L.O. slaagde de heer A. G. Hermans van Blitters- wijk. Volkenbond hadden gemaakt, ver doezelen. Nauwelijks was Hitier bezig en besprong Musolini Ethiophiö, of heel de voosheid van de Bond kwam naar buiten. En nu voel je aan de lijve het resultaat van heel dat vredeswerk, zonder God. De wereld krepeert, overal moord, vernieling, massaslachting. Millioenen mannen gaan in krijgsgevangen kampen een langzame uithongerings- dood tegemoet en millioenen vrouwen en kinderen verkommeren in kampen ol bezette gebieden. En al dat andere, onmetelijke leed op de aarde, onbe kend maar diep geleden. Het is of de ene helft van het mensdom de andere tracht te vernietigen. 't Enige, wat we goed geleerd hebben in deze 25 jaar, is doelmatiger oorlogswerktuigen fabriceren en ge raffineerder moorden. En vandaag vieren we, o ironie, weer Armistice-dayOp het vlieg veld, dat wij, krijgsgevangenen, voor onze vyand bouwen. Zoals gewoonlijk stappen we met schemer al de poort uit. We zijn nu al iets verder: het werk bestaat uit het leggen van smalspoor, het rooien van bomen en stronken. Vooral dat stompen rooien, is een hels werk. De grond is al moerassig, maar als je een sleuf om zo'n stronk moet hak ken, want we werken alleen met hakken, sta je tot de knieën in de modder en by elke klap spatten de modderkluiten tegen je op. Onken- Willem yan Wcedt stamde af van een Duitso familie, wier naam geschreven werd Wied, a Weedt, Wede. In 1653 was zyn vrouw Anna Maria van Inhussen, wat blijkt uit een gebrandschilderd ruitje, dat zij in dat jaar aan het Minderbroedersklooster te Venray schonken. Willem van Weedt, die Heer was van Swolgen, overleed in 1676. Elisaboth van Weedt was gehuwd met Joncker Jan Willem van Broeckhuijsen, die op 4 Juli 1643 overleed. Zij gaf in 1653 een gebrandschilderd ruitje ten geschenke aan het Patersklooster te Venray. -Op 26 September 1674 hertrouwde zy met Andries Schenck van Nydeg- gen. Na diens dood vestigde zy zich te Venray, waar zy op 2-1 Augustus 1689 overleed. Zy was lid en prefecte van de Derde Orde, wa9 een edele weldoenster van het Paterskloosier en werd in de Portiunculakapel be graven. Verblackt Theodorus Verblackt werd geboren te Venray 24 Mei 1749. Van jongsaf opgevoed in de vreze Gods, bereidde hy zich met grote ij ver op zyn heilige roeping. Hij ontving de elericale consuur op 22 Februari 1771 en werd nog geen priester op 16 Mei 1771 vicarius te Oostrum. Priester werd hy gewyd op 5 Juni 1775. Op 16 Juni 1796 werd hy pastoor te Maasbree. En alhoewel hy door ziekte en zwakte dikwyls verhinderd was zyn ambt uit te oefenen, waakte hy toch met grote zorg over zyn kudde en toonde zich als een vroom priester, van wie grote stichting uitging. In Juni 1811 ontving hy eervol ontslag als pastoor te Maasbree; op 14 November 1816 werd hy hulp priester en bedienaar van de stich tingen van Sint Bartholomaeus en Nicolaus in de succursaal parochie kerk te Venray. Hij overleed in de ouderdom van 75 jaren op 28 November is24 te Venray. Binnenkort zal voor de aangeslote nen op de nettenMaashees, Merselo, Venray, Vierlingsb.eek, Wanssum en Well een wijziging van de interloeale tarieven in het verkeer met netten, die automatisch bereikbaar zyn, worden ingevoerd. De aangeslotenen zullen worden ingelicht omtrent de datum, waarop de wyziging, die niet in alle ge noemde netten tegelijk wordt inge voerd, voor ieder net ingaat. Alsdan zullen do volgende tarieven gelden het A-tarief in het onderlinge ver keer tussen de bovengenoemde netten; het B-tarief in het verkeer met de navolgende nettenAarle-Rixtel, Ar- cen, Asten, Baarlo, Bakel, Beek en Donk, Belfeld, Boekei, Deurne, Gemert, Grubbenvorst, Helmond, Liessel, Mier- lo, Reuver, Rips, Someren, Tegelen, Velden, Venlo; het C tarief in het verkeer met alle overige netten, welke automatisch bereikbaar zijn. A-tarief: 6 cent voor de ie minuut, elke minuut meer 3 cent, B-tarief: is cent voorde ie minuut, elke minuut meer 6 cent, C tarief: 36 cent voor de ie minuut, elke minuut 18 cent. Deze B en C tarieven zyn over gangstarieven. Zy worden later ver vangen door taiieven, waarbij met onderdelen van minuten wordt ge rekend. In het verkeer met de netten, welke niet automatisch bereikbaar zyn, blyft het bestaande tarief van kracht. De waarschuwingstoon, die tot nog toe in het automatisch interlocaal verkeer werd gegeven 10 seconden vóórdat een gesprekstermy'n van 3, 6 en 9 minuten was verstreken, wordt na de invoering van het overgangs tarief nog slechts gegeven 10 secon den vóór het einde van een gespi eks termijn van 9 minuten. Het gesprek wordt 9 seconden na het einde van de waarschuwingstoon verbroken. Voor het net Venray is genoemde tariefswijziging op 12 Augustus inge gaan. baar vuil zyn we allemaal. Kwart voor 11 esn hoornsignaal Van alle kanten komen de vuile mannen samengestroomd naar het punt, waar de hoornblazer staat. Uit de struiken, uit de moddergaten, van het strand. De moeheid en afgemat heid staat op de gezichten te lezen. In lange ryen, 10 dik, stellen ze zich op Engelsen, Australiërs, Nieuw- Zeelanders, Amerikanen, Nederlan ders en tenslotte Italianen. Deze donkeie kerels zijn pas geleden bin nengebracht. Het is een deel van de duikbootbemanning uit de Pacific, die na de val van Musolini het fascisme hebben afgezworen en weigerden verder onder Japanse vlag te dienen. Er zyn er zowat 50 binnengebracht. Maar we vermyden ze zoveel moge- lyk, omdat we automatisch een hekel hebben aan deze vyanden, die vriend trachten te spelen, nu ze zien, dat het mis gaat. Al die jaren hebben ze onze schepen in de grond geboord, en nu.vriendelyk zyn? Niks hoor! Maar de pater praat er anders over: Het zyn dienstplichtigen, die met tegenzin deze oorlog ingegaan zyn. Ze laten zich liever met ons gevangen zetten, dan verder te gaan. Affyn, het is allemaal bedrog en zotterny, dus kan dit er nog wel by. Uit de kazerne achter de heuvels, onze eerste kamp, komen drommen Jappen aangemarcheerd. Ook hoge officieren; ze zien er chique uit in glad lakense pakken. Ook die stellen zich op, naast ons. Dan is het 11 uur en plechtig en langzaam klinkt over het veld de „Last Post", het officiële doden-appel van de Engelsen. De hoornblazer staat boven op een stapel hout. Een kwart eeuw geleden streden Myn vriend heeft schattige kinderen. Hy is een tip top huisvader. Iedere Zondag komt hy met zyn kroost langs mijn raam en ik staar hem na. U moet weten; ik ben vrijgezel. By verwent zyn kinderen niet. Maar met de warme dagen zag ik toch dat hy een yssie kocht voor Theo, Marietje en Ben. „Zestig cent", hoor ik door het open raam de yscoman zeggen. Bernard betaalt onbewogen. Zestig cent is beslist geen kapitaal voor hem. Twintig cent per man reken ik uit. Die „twintig cent per man" laat me niet meer los. Waar heb ik dat getal eerder gehoord? Ja ik weet het. Ik kryg een beschamend gevoel, want als secretaris van het Thuisfront weet ik dat dit het bedrag was, dat vorig jaar, per militair omgerekend, de nationale thuisfrontcollecte opbracht twintig cent per man per jaar. Yan doze 20 cent per jaar moest de geestelijke verzorging van onze mili tairen dus geen ys worden betaald. Die goeie beste vriend Bernard betaalt onbewogen 20 cent per kind voor één keer op één middag. Uitge rekend het bedrag dat de Speldjesdag van Nationaal Katholiek Thuisfront voor de verzorging van een heel jaar per man opbracht. Ik word nydig.'Ja, op wie? Ik weet het niet. Voor alles leggen we geld op tafel. Voor ons plezier, voor goeie doeleinden, voor een brocaten driestel by het jubileum van de pastoor, voor het bivak van de parochie bengels, maar voor die kerels van ons, die voor ons in dienst zyn 20 cent per man, Ik zeg deze woorden in de stilte van myn kamer. Waarom moet het uitgerekend nu juist voor onze jongens zo karig? Weten ze iets, van wat het zeggen wil: soldaat te zyn? Dan be denk ik dat dit kwaad worden van mij helemaal geen zin heeft. Als ik iets wil doen, dan moet ik de mensen laten weten dat van 4 17 Augustus wéér de jaarlijkse Speldjesdag van Nationaal Katholiek De Nederlandse Bond van Varkens- mesters en -fokkers schryft onsDe varkensmestery, van oudsher een tak van bedrijf, waaraan veel risico is verbonden, heeft door de per 1 Aug. j.l. ingaande, totaal onverwachte ver andering in het prijsbeleid van de regering, opnieuw een gevoelige klap gekregen Met ingang van deze datum zyn de richtprijzen voor geïmporteerde granen n.l. in zoverre verlaagd, dat de varkens- en biggenmeel respectie velijk met de volgende bedragen per 100 kg verlaagd konden worden: Varkensmeel I met f 1,75; varkens- meel II met f 1.50; varkensmest III met f 1.40; biggenmeel I met f 1.35 en biggenmeel II met f 2,- De regering heeft gemeend hier een onmiddelyk ingaande prijsverlaging van de baconvarkens aan te moeten koppelen van 13 cent per kg. geslacht gewicht. Naar aanleiding hiervan heeft de Nederlandse Bond van Varkensmesters een tweetal brieven aan de minister van landbouw verzonden, waarin ernstig tegen deze maatregel wordt geprotesteerd. In het eerste schrijven wordt erop gewezen, dat een gelijktijdige verla ging van de graan- en baconpryzen zeer onbillijk is, omdat de varkens die in de komende weken afgeleverd kunnen worden, grotendeels nog met het duurdere meel gemest zyn. Neemt men aan, dat de mestperiode van een baconvarken ca 47» maand bedraagt, dan zal een eventuele prijsverlaging van het bacon niet eer der dan 2l/t maand na de verlaging van de voedergraanprijzen plaats mo gen vinden, willen vele mesters niet ernstig gedupeerd worden. Een tweede, open brief aan de minister verzonden door de Bond van Mesters, luidt als volgt Aan Zy'ne Exellentie S. L. Mansholt Minister van Landbouw Bezuidenhoutseweg 30 's-Gravenhage. Excellentie, Met verschuldigde eerbied vragen wy Uw aandacht voor het volgende In vervolge op ons schrijven d.d. 1 Augustus j.l.', waarin wij wezen op de onbillijkheid van een gelijktijdige verlaging van voer- en baconpryzen zouden wij nog gaarne het volgende Engelsen, Amerikanen en Jappen zy aan zij tegen de moffen; nu zullen zy niet nalaten de vrienden van toen tot de laatste uit te moorden en hongeren, als zy hun zin krijgen. Toch slaan veel jongens, by het ingaan van de 2 minuten stilte, een kruisteken en bidden voor de mil lioenen, die voor dit bedrog hun leven gaven. Ook voor de honderden, die vlak voor ons, op de heuvel rusten, als slachtoffers van de Jap. Het is niet goed, maar op zulke momenten komt zo'n haat in je op, dat elke edeler gedachten in de kiem gesmoord wordt. De Jap wil zelfs een vleugel van het vliegveld dwars door ons kerkhof heen aanleggen, maar dat nemen we niet. Onze commandant heeft zo heftig geprotesteerd tegen deze schending van de dodenakker, dat de Jap toegeeft en Engelse ingenieurs de Jap officieren helpen by het vinden van een oplossing. Nu zal de vleugel vlak erlangs lopen en toch breed genoeg worden. De Jap op het oorlogspad staat voor niets; op het vliegveld Andit, by Bandoeng wilden ze ons vliegveld vergroten en daartoe werd een baan dwars over een inlands kerkhof aan gelegd. Niets is de Indonesiër heiliger dan zyn doden. De bevolking, die in gedwongen arbeidsdienst aan het vliegveld moest werken, weigerde op te komen en bleef in de kampongs. Maar de Jap zette zyn leger in en in een omme zien stonden 3000 arbeiders aange treden. 'XDe volgende dag waren er een paar honderd minder; de dag daarna weer enkele honderden. Doch weer dreef de Jap er 3000 by elkaar en toen lieten zy hun macht voor eens onder Uw aandacht willen brengen. Een belangrijk punt uit de doel stelling van onze Bond, is te trachten een grotere stabilisatie in de econo mische uitkomsten van de varkens mestery te verkrijgen. En daarom kunnen wy ons moeilijk verenigen met het door de regering in deze gevoerde prijsbeleid, waardoor telkens weer de basis van het bedrijf op losse schroeven komt te staan en totaal onverwachte veranderingen aanleiding geven tot gevoelige finantiële veiliozon Toen dit voorjaar de baconprys verhoogd werd tot f 2.70 per kg stemde dit de mesters tot tevreden heid, want hierdoor waren prijsver houdingen verkregen, die het bedrijf behoorlijk lonend maakten. Door de nu weer ingevoerde veranderingen is dit evenwel weer geheel veranderd. De verlaagde graanprijzen hebben tengevolge, dat de pry zen voor de varkens- en biggenmelen gemiddeld met ca. f 1.60 per 100 kg verlaagd worden. Om een baconvarken op gewicht te krijgen, heeft men ca 250 kg meel nodig. Dit betekend dus een ver laging in kostprijs van f 4,- per varken. Dit varken brengt evenwel 13 cent per kg minder op, d.w.z. in totaal 80 maal 13 ctis f 10,40. Het eindresul taat is dus, dat per varken f 6.40 minder wordt verdiend, een bedrag wat een belangrijk gedeelte van de winst uitmaakt. Nu beseffen wij ten volle, dat de factoren welke de pry's beïnvloeden, niet in Uw hand berusten, maar de varkensmestery is een bedrijf, dat zich niet van dag tot dag aan de gewei- zigde omstandigheden kan aanpassen. Aangezien het verder voor de rust in de tak van bedrijf van groot be lang is, dat de mester, wanneer hij zyn biggen moet aankopen enigszinds kan berekenen hoe het eindresultaat zal zyn bij de bestaande pry zen van biggen, bacon en voer, zou de Bond van Mesters het zeer op prijs stellen, dat zy in de toekomst in het prijzen- overleg betrokken werd, opdat de practische mester op de hoogte blijft van de ontwikkeling in deze kwestie om daarmede by zyn bedrijfsvoering rekening te houden. Inmiddels verblijven wij mot de meeste hoogachting, Nederlandse Bond van Varkensmos- ters en -Fokkers. De pruimen hangen in overvloed aan de takken der bomen. Doch zy zyn het plukken niet waard, omdat zij voor een paar centen per kilo via de veilingen in de handel verdwijnen. De pruimen-bongerden in de Betuwe en Limburg bezorgen de fruitkwekers hoofdbrekens. Wat hebben zy aan een rijke oogst, wanneer deze geen geld opbrengt? De oorzaken van de moeilijkheden zyn zowel nationaal als internationaal. De Nederlandse huisvrouw koopt weinig fruit, omdat zy maar over weinig geld beschikt. Ook het buiten land maakt het niet veel beter. Churchil houdt het been strak en Thuisfront is en vragen of ze dan goed willen geven voor de jongens op de veluwe, voor de jongens in de duikboot, voor de jongens in binnen- en buitenland. Twintig cent voor één ijssie. Best! maar méér voor de soldatenjongens van Nederland. Daarom schreef ik dit stukje. en altijd aan deze eenvoudige kam pongmensen zien: in koele bloede werd elke tiende man uit de ry van 3000 pardoes doodgeschoten. Wie durfde weglopen uit angst kreeg van de omringende Jappen een kogel door het lyf. Voortaan waren er elke dag 3000 en het vliegveld kwam dwars over en door het kerkhof! Zo is de Jap. Veel van onze jongens hebben deze massamoord zelf meegemaakt, toen ze ook op dit vliegveld moesten werken. En dan in SingaporeEr loopt by ons in het kamp een jonge Eurasian, een Engelse halfbloed. Die werd door krygsgevangenen gevonden op een hoop ge executeerden aan het strand. De Jap had weer eens razzia gehou den en duizenden met de mitrailleur op het strand neergemaaid. In totaal moeten er 100.000 Chinezen zonder vorm van proces gedood zyn de eerste 3 maanden. Toen was het verzet gebroken. De krygsgevangenen moesten in lange graven de Ijjken opstapelen, met benzine overgieten en dan in brand steken, waarna het massagraf gedicht werd. Onze Eurasian bleek echter nog te leven en heel stiekum hebben de Engelsen de halldode knaap in ons kamp gesmokkeld. Nu leeft hy onder een andere naam. Een werkelijke dode is zomaar in de grond gestopt, zonder opgave aan de Jap. Die z'n naam draagt hy' nu. In zyn nek heeft hy een lang litteken, waarom hy altijd een hemd dragen mag (als malaria-lyder Nu staan deze bruten hier ook 2 minuten met gebogen hoofden, de doden te herdenken; hun eigen doden, die stierven met een lach op het gelaat ter ere van hun Tenno-heika, de landsportemonnaie dicht, zodat geen pruim kans ziet Engeland binnen te rollen. Duitsland maakt het onze boeren lastig door krankzinnig hoge invoer rechten te eisen, met de mededeling, dat voor|Nederland nog het gunstigste tarief geldt. Op de pruimen, die naar Duitsland gaan, wordt 20 pet invoer rechten van de grenswaarde berekend. Van 15 Augustus af zal op de appels 25 pet. moeten worden betaald en op peren 20 pet. Deze z.g. gunstige tarieven, die de Duitse producten daadkrachtig beschermen, maken alle fruithandel met Duitsland vr'y'wel onmogelijk. Er is een ander oorzaak, dat vele mensen in Nederland geen vers fruit willen kopen, omdat zy' menen, dat het virus, dat de kinderverlamming veroorzaakt, door vliegen wordt over gebracht. En volgens deze mensen koesteren deze besmettingsvliegen een bijzondere voorliefde voor vers fruit. Medische kringen wijzen er ons op dat deze angst misplaatst is. Daar kinderverlamming meer in de zomer dan in de winter voorkomt, heeft men vroeger wel eens gemeend, dat het virus door vliegen werd verspreid. Dit is evenwel een volkomen ver ouderde theorie, die geheel is achter haald. Mits men het goed wast, kan men met een gerust hart zoveel vers fruit eten als men wenst, of liever gezegd, als men verdragen kan. hun god-keizer. Sterven op het slag veld betekent een zeker binnengaan in de Jappenhemel; de dode vrienden uit de eerste wereldoorlog die nu hun vyanden zyn en hun vyandon, de moffen, die nu vriend zyn. Onder het werk, na de dwaze ver toning, praten we onder elkaar over al deze dingen, waar je wel niets aan hebt, maar wat toch lucht geeft aan je overvol gemoed. Geef my dan maar onze Aller- zielendienst. Daar zit betekenis en diepte in. Drie priesters lazen die dag een H. Mis, omdat het juist op onze vrye dag vieleen Engelse priester met één been, een Australi sche en een Nederlandse. Die Engelse priester heeft bij het gevecht om Singapore een been verloren en anderhalf jaar lang heeft hy geen H. Mis durven lezen. Nu staat hy voor het eorst aan ons altaar. Knielen kan hy niet en als hy van de ene zijde naar de andere wil, hipt hy een paar sprongetjes. By het omkeren houdt hy zich met een hand vast aan het altaar. Ook by de Consecratie. Een gek gezicht, maar het maakt indruk, als hy een korte predicatie houdt over de zielen van al onze vrienden, die niet één been, maar alles verloren in de strijd. Daarbij vergeleken is deze verto ning op het vliegveld maar poppen kast, waar niemand wat aan heeft. "Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1952 | | pagina 1