TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAM Welke toekomst nacht de Middenstand Uit de Gemeenteraad. Wat bedoeld de Men? Met open ogen laicio NIEUWE KERKEN Uit „Peel en Maas" Positie tussen organisatie en vestigingswet Van Kruger tot Malan ZATERDAG 8 MAARTJ1952 No 10 (DRIE EN ZEVENTIGSTE JAARGANG In een record tempo ging Venray s Gemeenteraad j.l. Donderdagmiddag door een uitgebreide agenda. Alles wat B. en W. voorstelde, werd zonder enig commentaar aanvaard en was de rondvraag er niet geweest, dan zou binnen tien minuten alles zijn afgelopen geweest. De vergadering begon terwijl verschillende heren nog niet aanwezig waren, maar toen de voorzittershamer eenmaal geslagen had, kwamen ook de laatkomers binnen, alleen de heer Fr. Janssen ontbrak. De horen Odenhoven, de Bruijn en Vermeulen moesten de geloofsbrief van het nieuwe Raadslid A. F. M. van Haaren, die in de plaats komt van de heer Oomens, die wegens ziekte ontslag genomen heeft als lid van de Raad onderzoeken. De ingekomen stukken waren voor het overgrote deel weer goedkeuringen van Ged. Staten over genomen raadsbesluiten. Zo werd o.m. goedgekeurd: a. de toewijzing van grond aan M. W. Ousters, Patersstraat; b. het aan het openbaar verkeer onttrekken van de Lange Pasdwars weg te Castenray; c. verkoop van grond aan H. van der Hulst; d. ruiling van grond met P. Ver stappen en P. Arts in Peelplan Zuid; e. de vaststelling van do veemarkt verordening; f. ettelijke wijzigingen in de ge meentebegroting i05i, terwijl G.S. bovendien mededeling heofi gedaan van haar goedkeuring dor begroting 1951 onzer gemeente. Al deze stukken werden voor ken nisgeving aangenomen. Orondternggave Bij de onteigening van grond voor de bouw van de woningen aan de Pastoor Rutten straat werd destijds grond onteigend van J. G. v. Bergen, Langstraat. Daarbij was een stukje grond, achter zijn woning, van 104 m2, dat hij gebruikte voor de uitoefe ning van zijn bedrijf als fotograaf. Hierdoor zou de onteigeningsvergoe ding vrij hoog moeten zijn. By het uitzetten van de tuinen der woningen werd er dan ook naar gestreefd om dat perceelsgedeelte ongeroerd te laten, om hem dit later in eigendom terug te wijzen. Aangezien de vorige eigenaar in middels is overleden, stelde B. en W. voor de grond terug te geven aan de erfgenamen. Ten behoeve van het bouwplan 1946 werd voorts 400 m2 grond ont eigend van L, Truyen, Tuinstraat 4 Doordat voor de toen bestaande plan nen tot de bouw van woningen geen Rijksgoedkeuring werd verleend is van de gedachte bouw ter plaatse niets gekomen. Thans is het benutten van deze grond voor de bouw van woningen vrijwel uitgesloten, omdat deze grond voor de bouw van zg. goedkope woningen te duur is. B. en W. stelden voor deze grond terug te wijzen. Grond verkoop B. J. H. Linders, Ysselsteyn I 75b, wil grond kopen van de Gemeente, gelegen naast de thans door hem bewoonde noodwoning, ongeveer 20 are, om daarop een woning te bouwen. Aangezien dus thans zekerheid be staat dat er inderdaad een woning gebouwd wordt willen B. en W. aan B. J. H. Linders een strook van ongeveer '20 are verkopen tegen de pry's van f 50.— per are voor wat het voorterrein betreft en van t 20.— per are voor het overige, of in totaal voor f 640.—. In het besluit worden voorwaarden opgenomen waardoor bebouwing zeker wordt gesteld en speculatie wordt uitgesloten. Vergoedingen Ingevolge het bepaalde in de Lager- onderwjjswet 1920 moet door de Raad vóór 1 Maart a.s. worden over gegaan tot vaststelling van 't bedrag, dat voor dit jaar per leerling als vergoeding zal worden toegekend aan de besturen der bijzondere scholen voor gewoon, voortgezet gewoon en uitgebreid lager onderwijs, ter bestrij ding der exploitatiekosten. Gedurende de laatste jaren werd als vergoeding beschikbaar gesteld f 18.70 voor het gewoon en f 31.10 voor het uitgebreid lager onderwijs. Voor hst voortgezet gewoon lager onderwijs werd geen bedrag uitbe taald. Na advies van de Inspecteur stelden B. en W. voor de volgende bedragen: a. gewoon LO. f 30.- per kind; b. uitgebreid L.O. f 43.— per kind; c. voortgezet L.O. f 35.— per kind; terwijl voor de B.L.O-school volgens desbetreffend besluit de vergoeding werd bepaald op f 85 50 per kind. Sacristie-schooi Het onderwijs aan de R.K. Lagere School te Ysselsteyn wordt gegeven aan 186 leerlingen, verdeeld in 5 klassen. De school beschikt echter slechts over 4 lokalen, zodat steeds gerouleerd moet worden. De oude school wordt wel uitgebreid maar er moet een noodoplossing komen. Het R.K. Kerkbestuur heeft zich nu bereid verklaard aan de school ter beschikking te stellen de sacristie der R.K. Kerk te Ysselsteyn. Hierin zal dan een deur moeten worden aangebracht. Voor dit lokaal wordt een huur gevraagd van f30.— per maand. B. en W. stelden voor deze sacristie dan maar voorlopig te huren a f 30. per maand. De begroting Door Gedeputeerde Staten van Limburg is goedkeuring gehecht aan de begroting dezer gemeente voor 1951, doch zij hebben daarbij voor behoud gemaakt ten aanzien van onderscheidene posten van de kapitaal- dienst, waarop nog geen uitgaven waren gedaan. Genoemd College heeft dan ook verzocht bedoelde posten uit de begroting te lichten. B. en W. stelden voor dit te doen, terwijl zij van hun kant aan Ged Staten zullen vragen om, in afwach ting van de goedkeuring van de begroting voor 1952, te kunnen over gaan tot enkele dringende kapitaals- werken. Salarissen Toen in het afgelopen jaar een nieuwe' hulpkeurmeester moest wor den aangesteld, heeft men tevens een salariswijziging ingevoerd, waar door een hulpkeurmeester ie klasse f 3825 per jaar zou verdienen. Ged. Staten zijn daar echter niet mede accoord gegaan en dientenge volge stelden B. en W. voor, om nu het salaris vast te stellen op f 3750 per jaar. Bovendien greep B. en W. tevens de gelegenheid aan om een andere salariswijziging in te voeren Was het voorheen slechts mogelijk de directeur van gemeentewerken een salaris te geven van fl 6000 per jaar, nu is het mogelijk dit vast testellen op fl 7000. Gezien de werkzaamheden stelden B. en W. daarom voor, dit eveneens te doen, namelijk in vijfjaarlijkse verhogingen van fl 200 elk. Scholenbonw Er moet een nieuwe school komen in Oirlo en een op de Heijde. Boven dien moet de school in Ysselsteyn worden uitgebreid en de ULO worden verbouwd. Om dat alles te kunnen betalen moet B. en W. in staat zijn fl 150000 te kunnen lenen en vroeg daartoe de toestemming van de Raad. Zoals by alle andere punten bleef ook hier de Raad zwijgen en wie zwijgt, stemt toe. Ëlectriciteit langs de Merselose weg. De heer DE BRUIJN wil een voor stel doen, dat zo spoedig mogelijk gezorgd wordt voor electriciteit. Hij voelt zich daartoe gedrongen, omdat hem reeds enkele malen gezegd is, dat hy de zaak niet moet forceren, maar met dat al gebeurt er niets en blijft daar een rare toestand bestaan. De VOORZITTER wilde, alvorens tot stemmen over te gaan dit punt echter eerst in geheime vergadering bespreken en toen deze achter de rug was, nam de heer de Bruijn zyn voorstel terug. Obligatielening De heer VERMEULENkreeg op zijn vraag, hoe het stond met de obligatielening te horen, dat nog slechts fl 62 600 was ingeschreven Weliswaar kon men nog op fl 12000 rekenen, maar hoger als fl 75000 was men niet. De heer DIRECKX informeerde weer eens naar de restauratie van de Servatiusweg en kreeg de belofte, dat een dezer dagen hieraan wordt begonnen. De heer CAMPS, die op zijn beurt ook maar weer eens vroeg naar de bestemming van het plein voor het schoolgebouw te Oostrum, kreeg tot bescheid, dat hiertoe onderhandelin gen werden gevoerd met het kerkbe stuur. Definitiever berichten kreeg hy over de weg langs het pakhuis van de boerenbond, die binnenkort wordt opgemaakt. De heer SELDER wilde B. en W. er op wijzen, dat vorig jaar afgespro ken is, dat het vermenigvuldigings- cy'fer voor Venray weer van 2 op 1 zou worden gebracht. Hij hoopte, dat er by het opstellen der begroting aan gedacht zou worden. De VOORZITTER meende, dat dit duidelijk is afgesproken, maar het zal een vraag zijn, of Ged. Staten dat goedkeuren. We moeten dat echter maar afwachten. De heer MAAS meende, dat de fietspaden met de dag slechter worden en wilde wel eens weten, wanneer 1fietspadencolonne gaat beginnen. Nu bleek, dat men al lang begon nen was, als de uitvoerder maar niet ziek was. In ieder geval zal hieraan zo spoedig mogelijk begonnen worden. Peel-perikelen De heer WISMANS zou graag zien dat de weg naar Peelplan Zuid door het bosplan er nu eindelijk kwam, daar het dan heel wat korter is voor de mensen uit Peelplan Zuid. Verder zou hy eens graag willen weten of de ontginningsgronden, die alsnog vrfi komen uit dit bosplan, nu einde lijk eens bewerkt kunnen worden. Dit is reeds lang beloofd, maar er gebeurt niets. Verder wenste spreker een handwijzer aan de Deurneseweg, die het publiek de weg naar Yssel steyn wees. De spreker informeerde verder hoe het zat met de hand- en spandiensten, daar het seizoen haast ten einde is en er practisch niet gewerkt is. De VOORZITTER vertelde in zyn antwoord, dat èn het gereedkomen van de gevraagde weg èn de omwis seling van bos in ontginningsgrond zo maar niet direct klaar en goed is. Verschillende instanties hebben hier over het hunne te zeggen, maar B. en W. zullen op spoed aandringen. De handwijzer naar Ysselsteyn zal er zeker komen. De hand- en span diensten beginnen zeker, maar er is gebrek aan personeel voor toezicht. Hierover is binnenkort meer te horen. Wegen De heer STEEGHS was al reeds enkele vergaderingen terug beloofd, dat de kantonniers weer zouden ver schijnen. Tot heden had hij er geen gezien, terwijl voor het onderhoud der wegen dit toch wel dringend nodig was. Dan vroeg hy voor de zoveelste maal de welwillende aan dacht van B. en W. voor de Casten- rayse straat, die nog steeds niet in orde is en tot slot wilde hy nog eens informeren naar de sintels. De VOORZITTER vertelde, dat de reorganisatie van de kantonniers byna klaar was, dus dat de heer Steeghs ze een dezer dagen wel weer zou ontmoeten. Verder vroeg Voorzitter zijn welwillende aandacht voor het feit dat de Gemeente 470 km. veld wegen te onderhouden heeft en dat ón door financiön èn door werkkracht een en ander danig geremd wordt. Sintels zyn moeilijk te krijgen. Zo gauw ze er zyn krygt Castenray zeker zyn deel. De heer ODENHOVEN vroeg waar om de parkaanleg en onderhoud is uitbesteed en kreeg het simpele antwoord omdat dit goedkoper was. Een dringend beroep van dezelfde spreker voor amnestie voor de „be woners" van de zwarte lijst, die zo tot het einde hunner dagen verstoken zouden blijven van een borreltje, moest de VOORZITTER naast zich neer leggen, omdat alleen de Konin gin amnestie kon verlenen. "Wel is hy bereid in overleg met de politie de lijst eens te bekijken. En dat was het einde. Er gaat een gerucht tegenwoordig Langs bittertafel en melkkar, langs kantoor atelier en fabriek gaat tegen woordig een gerucht. Het is een van de vele, maar het schijnt dermate interessant te zijn, dat het met meer dan normale gretigheid, waarmee fluisternieuws wordt opgevangen en doorgegeven, wordt beluisterd en verder verteld. Het luidt aldus: We zyn hopeloos de sigaar. Over een paar maanden zyn de Russen hier. Het geknok begint in de Balkan en het Rode Leger rolt over Turkije het Midden Oosten in. Op hetzelfde tyd- aMp gaat Moa Tse Tung zich in het Verre Oosten met de zaken bemoeien. HetRodeLeger wandeltdoor Noord- Afrika langs de Middellandse zee naar Gibraltar. Op het moment, dat het naar Spanje oversteekt, wordt in Frankryk en Italië de revolutie ont ketend en gaan de volksdemocratische troepen zich ook in de strijd werpen en dan rollen de Rode Legers door Frankryk en Italië naar onze brave lage landen by de Zee. Amerika trekt zich terug van het vasteland, Engeland blijft onbezet, maar wordt kapot gebombardeerd en dit alles gaat gebeuren omstreeks Maart/April. Dit is het allernieuwste gerucht, dat knappe bittertafel-strategen nog lang niet onaardig in elkaar hebben gedokterd en de gebruikelijke con clusie, die steevast volgt na het verhaal is helemaal in de stijlelk verweer is volkomen hopeloos, laat ons nog maar een beetje lol maken, want straks is het toch voorbij. Er is nog een tweede conclusie, die men uit deze krijgshaftige b oem- lezing kan trekken en ze luidtWe zyn wel niet te bang om iets te doen als de nood aan de man komt, maar het is veel gemakkelijker zo. Laat ons maar rustig niets doen en afwachten en laten we ons dan maar om onze eigen gemakzucht en ons eigen défaitisme goed te praten in slaap wiegen met kletspraatjes. Dit is de conclusie, die aan de bitter tafel nooit wordt getrokken, de ge dachte, die nooit wordt uitgesproken, want zo iets kun je toch slecht zeggen met een borrel in de hand. Daarom vragen wy aan elk wel denkend mendoe niet mee aan die geruchten campagne. U bereikt erniets goeds mee, U jaagt Uw medemensen er alleen maar de stuipen mee op het lyf. Zaai geen angst rond U heen, maar breng bemoediging. Tegen elk kwaad is een kruid gewassen. Wacht niet op moeilijkheden met de handen in de zak, maar bereid U voor om ze te ondervangen. Dat kan. MICHAEL Het gaat naar de lente. De tuinman werkt met zyn snoeimes in zyn bomen en struiken. Wat valt er een hoop hout en wat ruïneert hij zyn boom gaard Dat zou je zeggen als ondeskundige. Maar kom eens terug in de Mei, als zyn tuin één berg is van bloesem of in de herfst, als het fruit geplukt ligt met bergen. Het snoeimes houdt de takken kort, maar verhoogt hun vruchtbaarheid. De Vasten is het snoeimes; de boomgaard zyn de mensen en de snoeier is Christus. Die door Zyn Kerk ons opvoert tot hogere vruchtbaarheid. 0— Een zaal vol jonge mensen. Zy lopen in een rij, eerst langzaam, dan vlugger, dan hard. Dan staan ze stil, spreiden de benen, strekken de armen in telkens andere houding naar de instructies van een, die de oefeningen aangeeft en voordoet. „Wat een onzinnig gedoe", zegt de buitenstaander, die alleen maar weet, dat dit junioren zyn van een voetbal club. Maar straks op het veld zullen zij profiteren van de snelheid, de lenigheid, de beheersing, die zy hier hebben ingetraind. De Vasten is de training; de junioren zijn de mensen en de trainer is Chris tus, die door Zyn Kerk ons opleidt tot krachtiger optreden in de strijd, die het leven is. Jezelf besnoeien doet pyn. Jezelf trainen kost moeite. Toch komen we daar niet langs. Toch is het nodig, om op te brengen, wat Vader van je verwacht. En de Zoon heeft voor ons geen moeite te groot geacht. Moge de H. Geest ons dan bezielen tot een sterk en verster kend Vasten. Kap. G. de V, Kerken bouwden vroeger edelen Zo wel als de gewone man. 't Ging toen gepaard met statig bedelen. Zo als 't ook nu niet anders kan. Giro 1 0 2 0 8 0 NIKE van 16 Maart 1889 Op 14 Maart werd door het ge meentebestuur ten overstaan van notaris Linssen 171 ha grauwe Veen geveild. Het bracht de enorme som op van 181.000 gulden. Deze grond werd aangekocht door de heer Eduard van de Griendt, directeur van de Maat schappij Griendsveen, gevestigd te Rotterdam. Op 14 Maart werd aanbesteed het bouwen van een kapel te Leunen. De laagste inschrijver, aan wie het werk gegund werd, was W. Wijnhoven voor f 9400,-. yan 8 Maart 1890 De heer Beel, Provinciale Districts veearts te Venray, hield te Lottum een lezing over: „verpleging van het rund in en na de drachttyd en het verwerpen van de vrucht". yan 15 Maart 1890 Op 9 Maart werd een Landbouw- casino opgericht. Tot bestuursleden werden gekozen: T.A.L. Beel, veearts; H. Janssen, Gouden Leeuw; H. v.d Munckhof, Kruissen; C. Verschuuren, Laagriebroek; M. Michels, Merselo. De Burgemeester Esser werd ere-voor- zitter. Op 16 Maart zou Mgr. P.J. Hoef nagels, vicaris generaal van het Bis dom „de dag herdenken, waarop by vóór 25 jaren tot president van het Groot Seminarie werd benoemd. Venray was trots de geboorteplaats van deze edele, man te zyn. HOE MEN VOOR NIETS NAAR AMERIKA KAN REIZEN Dinsdag is in Le Havre een 53jarige Fransman Lucien Curty, die met het Franse passagiersschip "lie de France" zonder betalen heen en weer naar New York was geweest, veroordeeld tot een maand gevangenisstraf. Curty, die in Frankryk genoeg had van het saaie leven van een klein pensioentrekkertje zag op 4 Januari kans, gekleed in een wit jasje, zoals bedienden dat dragen aan boord van de „Ile de France" te komen. Daar verstopte hy het jasje en mengde hij zich vervolgens onder de passa giers. De nachten bracht hy door op het wandeldek en toen hem eens naar de reden hiervoor gevraagd werd, legde hy uit, dat hy asthma had, zodat zyn hut hem te benauwd was. Overdag kocht hy gewoon brood jes aan de bar. In New York aangekomen nam Curty weer zyn toevlucht tot zyn witte jasje en passeerde zonder op te vallen de emigratie ambtenaren. Het gelukte deze inventieve geest echter niet in de Nieuwe Wereld werk te vinden en toen hy na een maand zyn geld op was, besloot hy in arren moede naar Frankryk en zyn pensioentje terug te keren, Opnieuw deed zyn witte jasje toen weer voortreffelijk dienst. Hy wist aan boord van de „Ile de France" te komen. Ook gedurende de overtocht ging alles goed. Toen echter liep hy tegen de lamp. In Le Havre werd hy by het ver laten van het schip door de Franse politie aangehouden. NIET GENOEG AANDACHT kan er in deze tyd besteed worden aan de middenstand. AI te lang heeft hy in do volks mond bekend gestaan als een groep die zich zelf wel redden kon. Lange tyd is dit inderdaad het geval geweest, maar door de stryd van de vakbonden enerzijds en de dientengevolge nauwere aaneensluiting der grotere ondernemers anderzijds kwam de middenstand meer en meer in de knel. Ook al om dat de organisatie drang in eigen kring niet groot was. Wie middenstander is, bezit een kleine ambachtszaak of een detailhandel doch er zyn ook nog een aantal eigenaars van grotere bedrijven, die zich tot die groep rekenen. Deze laatsten zyn zich het meest van hun stand bewust, maar het grote leger van echte middenstanders voelt onvoldoende ver bondenheid om zich in hechte organisaties aaneen te sluiten. Eu juist zy zyn het die de toon aangeven by het peilen van het wel en wee van hun groep. Reeds voor de oorlog was het or ganisatie-besef by de kleine ambachts mensen en détaillisten gering. Slechts een vijfde deel van deze groep verhief zyn stem door middel van goede or ganen. In de jaren van bezetting werd men gedwongen zich in de or ganisatie Woltersom te schikken en hoewel deze onvrijwillige methode moet worden verworpen, toch heeft zy velen de ogen geopend voor de mogelijkheden die in organisatie ver band worden geboden om de geeste lijke en materiele positie van de standgenoten te verbeteren. Overigens heeft ons Woltersom weinig goeds gebracht, want er was toen geen noodzaak tot samengaan. Ieder had het naar omstandigheden redelijk en onder de détailisten en ambachtslieden zyn er weinig van honger omgekomen. De tyd na de oorlog bracht ons de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en over een jaar zal het gehele be drijfsleven opnieuw onder een organi satorisch dak zyn geborgen. Ditmaal zal ei meer belangstelling moeten zyn, nu de vrye middenstandsorganisaties zeggenschap krijgen. Bovendien vormt de gelegenheid tot aftrek der contri butie van de publiekrechtelijke heffing tot de helft van dat bedrag een aan gename stimulans om toch de vrye organisaties mee op te bouwen. Geen eendrneht In de nauwe aaneensluiting van bedryfs- en ambachtsgenoten ligt de sleutel voor hun kans op positie ver betering, zowel materieel als geestelijk By de arbeiders is dit proces niet anders geweest. Het is nu een maal technisch onmogelijk om iets te doen voor mensen, die alleen stuk voor stuk een klaaglied zingen op eigen wijs. Slechts uit hun samenzang kan men de grondtoon van hun tekorten begypen. Men moet de gelegenheid geven om statistieken op te maken omdat het nodig is, regeringsautoriteiten met cijfers te overtuigen. Dank zij deze statistieken konden de heren dr. Tobi en Luyk het vorig jaar vaststellen, dat meer dan de helft der kruideniers minder dan f 53 per week verdiende, terwyl van de ambachtslieden meer dan 70 pet. minder dan f 3750 inkomen had. Zulke cy'fers en de aanhoudende protesten der vrij zwakke organisaties hebben er toe geleid, dat men in regeringskringen langzamerhand meer besef gaat krijgen voorde problemen waarmee de middenstand worstelt. Waar ligt de quintessens van die problematiek Over het algemeen wordt zy gezocht in het gebrek aan vakkennis en ka pitaal. Beide tekorten wyt men dan aan het overmatig binnentreden van nieuwe middenstanders uit de groep der loontrekkenden. Wie als werk nemer zijn brood niet meer kon ver dienen begon maar een of andere zaak zonder daarvoor vakkennis en kapitaal te bezitten. Hierdoor is de middenstand uitgehold, zo redeneerde en redeneert men nog wel. Zelfs de heren Tobi en Luyck komen ongeveer tot die conclusie. Ook de vestigings wet is uit die gedachte voortgesproten. l)e vestigingswet De vestigingswet klein bedrijf heeft niet geheel aan de verwachtingen voldaan. De zwakke positie van de middenstand, die zich onder meer uit in een gebrek aan voldoende sociale zekerheid, is nog niet voldoende bestreden. Het gevolg is, dat men de eisen voor vestiging als middenstan der wil verzwaren en ook inderdaad reeds verzwaart. Het lykt ons niet juist om zonder meer deze conclusie te trekken. Niet de aankomende middenstanders verzwakken deze 'groep maar eerder zien wy de aanwezige middenstanders bedreigd in hun ontplooiingsmogelijk heden. Mensen met jarenlange erva ring en voorheen voldoende financiële kracht verdwijnen meer dan eens plotseling van het middenstands toneel. Hun zonen worden zo opge voed dat zij een andere levenstaak kunnen zoeken dan de voortzetting van het familiebedrijf. Er wordt minachting gekweekt voor detail handel en ambacht. Fiscale maat regelen een stelsel van gebod op gebod, aangevuld door een fantastische druk van grote concerns veroorzaken een atmosfeer waarin de middenstand wordt verstikt. De bijzondere aandacht die minister Albregt aan de middenstand moet besteden wiist erop, dat men voor deze mogelijke oorzaken oog begint te kryeen. De jongste 6oepele crediet- mogelykheden vormen een ander teken in die richting. De middenstand is een groep burgers waarvan men met behulp van zware vestiging-eisen geen halve geleerden moet maken. De geschikt heid voor hun taak zal er niet door toenemen. Primair is nodig, liefheb berij vo°r commercie of het ambacht dat gekozen wordt en daarnaast de mogelijkheid om door sparen zelf het benodigde kapitaal te vormen. Een betrekkelijk lange leertijd, gebonden aan zekere minimum eisen zal de liefde tot het werk aanwak* keren, het gevoel van eigenwaarde versterken en de gehele middenstand louteren. Het opdringen van leerstof vormt semi- of volbloedintellectuelen, maar geen middenstanders. Vóór alles is echter nodig het open venster op de toekomst. De middenstander van morgen moet in de maatschappij van heden de kansen zien om straks als een gezeten burger ideaal van elke midden stander te leven. Er zullen niet veel landgenoten bereid zyn, met ongekend optimisme over die kansen te spreken. Hier ligt de eerste en voornaamste reden waarom de mid denstand met haar gezondheid momen teel sukkelt. Uit die blou van onse hemel uit die diepte van ons see Oèr ons ewige gebergtes waar die kranse antwoord gee Deur ons ver verlate vlaktes met die kreun van ossewa Ruis die stem van ons geliefde van ons land Suid Afrika Ons sal antwoord op jou roepstem ons sal offer wat jy vra Ons sal lewe, ons sal sterwe ons vir jou, Suid Afrika l (Die stem van Suid Afrika) Ia i#02 tekenen de Boerengeneraals de smadelijke vrede van Vereniging. En daarna heerst de chaos. Vrouwen en kinderen missen de kostwinners. Burgers staren naar de puinhopen van hun verbrande boer derijen, de kadavers van hun afge slacht vee. En overal zyn graven. Na de heroïsche stryd komt de moedeloze inzinking. De Engelse Hoge Commissaris, Lord Milver, doet wat hy kan om in deze toestand verbetering te brengen. Maar de hooghartige, stijfhoofdige Engelse edelman vindt geen aanknopingspunt, noch by de bevolking, noch by de voormalige leiders. En by heeft de wind in alle opzichten tegen. Zyn staf van jonge ambtenaren, spottend als „de bewaarschool" be titeld heeft het hoofd vol theorieën, maar mist ervaring. Naast het lydelyk verzet der bevol king zyn daar de plagen van droogte en sprinkhanen, de kaffers gaan niet naar de mijnen terug. Tegen Miiners politiek van verengel sing der scholen komen de kerken in 't geweer. Wat er gebeurt of niet gebeurt, Milner is de zondebok. En heel handig trekken de voormannen der Boeren daarvan party. Chinese slavernij 1 Milner graaft zyn eigen politieke graf als hy in arren moede Chinese koelies importeert vooi het allernood zakelijkste werkhet weer op gang brengen van de goudmijnen, vooral Botha en Smuts, luiden de alarmklok... maar dat gelui wordt ginds, in En geland overgenomen. Daar azen de liberalen op hun kans, de Tories uit het regeerkasreel te verdrijven en onder de leus „Weg met de Chinese Slavernij" beginnen zy een verkiezingscampagne die het Britse volk tegen de regering-Chamberlain

Peel en Maas | 1952 | | pagina 5