DE 6R00TSTE DRASTISCH Stichting '#'45 Mclaoraid ien Rooj. in NEDERLAND/ Meer dan100 modellen 1« KWALITEIT SCHOENEN Zie onze etalages VERGELIJK DE PRIJZEN Uit de geschiedenis van Venray en omgeving. Uit „Maas en Peel" a >yci :m*i m i iw I FILIAAL YEWRAY: GROOTESTRAAT 1 Dierenkwelling SPORT HENDRIKS Brandspiritus F. W. HENDRIKS Do Maandagse Markt Reeds jaren en jaren was het in Venray gewoonte geweest om op Maandag een markt te houden. Deze was aan Venray toegestaan door de souveroine Prins van de Nederlanden en de hertogen van Gelre. Echter was deze markt langzamer hand opgehouden. In 1702 was nu Heer van Venray Johan Albert, baron van der Boye ende van Neerj'ssche, enz. Tot hem wendden zich de Scholtis, scheponon, geswoorens ende gi üiflfd' n, om de markt weer ..in vollen swanck" te brengen. Op 4 Juni 1702 gaf do heer toestemming onder be paalde voorwaarden. Zo moest de markt boginnen een half uur na zonsopgang en „duyron tot een uhre naer noen". Jonnnes Kyckens In do kerk to Oirlo las men in het latyn het volgende grafschrift In het jaar 1720 17 September over leed de zeereorw. Heer Joannes Ryekens, vicarius van deze kerk, in de leeftijd van 84 jaar, in hot 56ste jaar van zyn priesterschap. Hy ruste in vrede. Amen. Vel tam Op e<n venster in do kapel van Veltum las men Jacop Oemen zaliger, heeft in eyu leven deze glase ter Eeren Qodts in de Capelle tot Veltum gegeven 168I. Een predikant te Yenray De door Frederik Hendrik, prins van Oranje Nassau, stadhouder-gene raal van de Nederlanden bonoeinde gecommitteerden zonder op 19 Maart 1634 aan de Staten van het O ver kwartier een m9morio. Daarin ver zochten zy,datinBlitterswyck, Hor6t en Venray een predikant kon aan gesteld worden mot een jaarwedde van f 400,— en een ko3ter mot een jaarwedde van f 120,—. Gosupprimeerdo Minder broeders Pastoor Jacobus Steegs van Horst, stelde 28 Juni 1S03 een onderzoek in, wolke Minderbroeders te Venray waren gesupprimeerd. Het bleken te zyn: Matthias Houben, geboren te Se- venura, 11 Februari 1746. Henricus van Mittort, geboren te '8 Hertogenbosch 19 Februari 1739. Joances Janssen, geboren te Gelder 27 Februari 1739. Antonius Amors, geboren te Venlo 23 AugUStUS 1740. Herbertus Strick, gab. te Boxmeer 14 Maart 1743. Petrus van Soest, geboren te Venray 5 Mei 1737. Joannes Lappee, geboren in Wissel in het land van Kleef, 2 Aug. 1747. Petrus Mongols, geboron in Canne by Maastricht 1 Augustus 1770. Thomas Veugen, geboren in Lanae- ken by Maastricht, 24 Aug. 1776. Antonius Roelofs, geboren te Ven ray, 14 November 1773. Heren vun Venray Toen Joannes Albertus van der Boye(n), Heer van Venray op 29 April 1728 stierf, werden zyn goederen ver deeld. De Heerlijkheid Venray kwam toen aan zyn dochter Joanna Frederica Beatrix, die gehuwd was met Judocus, baron van Hugenpoth de Stockheim Een uurwerk in Punningen Do „Heren" van Venray schijnen graag goed gedaan to hebben. Zo is bekend, dat Johan Albert van dor Boye, baron van Neerysche, heer van Venray en Helden, erfvoogd van Roermond aan de kapel te Panningen oen „behoorlyck horlogywerk" heoft geschonken. Op 13 September 1731 besloten de Regeerders van Helden de koster, Nicolaas Knops, met de zorg voor het uurwerk te bolaston. Kloosters te Yenray In de Franse tyd werd een lyst op gemaakt van goederen, die toebehoord hadden aan kloosters in de voormalige ambten van Gelder, Stralen, Wachten donck en Kessel. Genoemd worden o.a. 1) het klooster Jerusalem met tuin, boerderij en 124 are tuin. 2) het klooster Bethlehem, gelegen „Osterom" met tuin, bakkerij en een klein huisje naast hot klooster. Als ook een watermolen. 3) het Minderbroedersklooster met tuin en drie kamers naast het klooster Jan van Leut In de kapel van Merselo vond men een glas met opschriftJan van Lenl schepen des Kerspels Venray ende Maria Rutie syn huysvrouwanno 1066 Yiin 12 Januari 1889 In 1888 werden te Venray 38 huwelijken gesloten; er werden 80 jongens en 8i meisjes geboren; er werd tweemaal een tweeling tei wereld gebracht. Er overleden 50 mannelijke en 54 vrouwelyke per sonen. De totale bevolking bedroeg op 31 December isss 2828 mannelijke en 2899 vrouwelyke personen. Het totaal aantal zielen bedroeg dus 5727. Tot pastoor te Herkonbosch werd benoemd G. C. Hafmans, pastoor te Wanssum. In zyn plaats kwam A.P H Kuypers, die rector was te Asselt Tot kapelaan te Broekliuizervorst werd benoemd de Weleerw. Heer Beerkens, rustend priester te Venray, yan 11 Jannari 1890 In 1889 werden 38 huwelijken voltrokken. Er werden geboren 67 jongens en 87 meisjes, waarbij één tweeling. Overleden waren 41 man nelijke en 45 vrouwelijke personen. De totale bevolking bedroeg 2898 mannelijke en 2944 vrouwelijke per sonen of samen 5842 zielen. Op de botermijn werden in 1889 101975 halve kg boter aangevoerd. De gemiddelde pry's was 57 cent. Totaal werd verhandeld voor een bedrag van f 58.125,75. D tyd gaat snel, het is al weer zes jaar geleden, dat er een einde kwam aan die periode in de geschiedenis van ons volk, die als een der zwartste geboekt staat. Zes jaren, waarin veel leed werd ver geten, veel wat vernietigd werd, weer hersteld is. Wanneer het ma terieel verlies betreft, heeft ons volk goddank, wel zoveel geestkracht zich op te heffen uit de grootste ellende en door hard werken zich er weer bovenop te werken. Dankbaar moge het volk van Nederland zyn voor al les wat in deze zes jaren werd bereikt. Laten wy, die nu weor in vrijheid leven, vooral niet vergeten, dat deze vrijheid is gekocht met het bloed van duizenden onzer landgenoten. Speciaal denken wy hierbij aan hen die gevallen zijn in het verzet. Deze mannen en vrouwen, die, niet gedwongen door een of andere vorm van diensplicht, zich teweerstelden togen terreur en geestelijke dwang. Zy waren het, die door hun ïoem- ryke daden, do goestkracht van ons volk op peil hielden. Hoe deed het ons goed, in die zwarte dagen, steeds weer opnieuw te bemerkon, dat een genadeloze vy and er niet in slaagde al onze jonge mannen te doen werken voor zyn oorlogs industrie. Duizende jongemannen zyn door de verzetsbeweging in staat gesteld, on der te duiken, en zich zodoende te ontrekken aan de beruchte arbeids- einzatz. Was men eenmaal ondergedoken de Verzetsbeweging zorgde wel voor bonkaarten en voor ondersteuning van vrouw en kinderen of Vader en Moeder. Maar al deze actieve verzetsdaden eisten slachtoffers. Na iedere verzets daad, na iedere overval op Distributie of arbeidsbureau, wachtte een Moeder vergeefs op haar zoon, wachtte een vrouw vergeefsop haar man, wachtte een kind vergeefs op Vader. Ook gij, Venrayers, herrinnert gy U dit nog? In deze uren, dagen, maanden, jaren van strijd, leefde onder deze verzets strijders slechts één bange gedachte Wie zal er zorgen voor onze nabestaanden wanneer wij vallen In deze bange uren werd de Stich ting 1940-1945 geboren. Geboren uit blo6d en tranen, uit leed, ellende en angst 1 Toen de bevryding een feit was, begon de zorg voor hen, die hun kostwinner verloren hadden De kostwinner 1 gevallen ook voor U Venray, ook voor onze vrijheid lieten zy hun leven De Regering doed en doet wat zy kon en kan en kende aan de nabe staanden der gevallen verzetstrijders e8n buitengewoon pensioen toe. Dit buitengewoon pensioen, dat in den beginne reeds ontoereikend was, is zeker nu in deze abnormaal dure tyd, ten eenemale ontoereikend om de gezinnen onzer gevalleneneen zeker bestaan te verschaffen. De Stichting '40—'45 stelt zich ten doel een aanvulling te geven op dit buitengewoon pensioon en hulp te verlenen waar dat nodig is. Zy kan dit uiteraard slechts doen uit vrijwillige b'jdragen van U, van myvan ons allen Niet dikwyls doet de Stichting '40—'45 een beroep op U 1 Ondanks het feit, dat er zoveel gevraagd wordt en het leven zo duur is, wagen wy het thans een beroep te doen op Uw milddadig heid. Wy vragon Uwe bijdrage aan dit prachtige doel, echter niet zonder daar iets voor te geven. Op- 10 Januari a s. is er in het Luxortheater te Venray een film voorstelling, waarvan de baten ten goede komen aan de Stichting '40— '45. Venrayse mensen gedenkt 't leed dat gy allen hebt geleden Ditzelfde leed heerst nog in vele gezinnen van hen, aan wie wy onze vryheid mede te danken hebben. Speciaal doen wy een beroep op oud onderduikers en onze voormalige leden der Illigaliteit. Maar bovenal verwachten wy U Venrayse mannen en vrouwen op 10 Januari in het Luxortheater Los een gedeelte uwer ereschuld in 1 Zie advertentie in dit blad. Moeilijke tijden voor de sigarenmakers Reeds meermalen is tot uitdrukking gekomen, dat de toestand in de sigarenindustrie verre van rooskleurig was. In de8igarenmakerscentra heerst een ernstige werkloosheid; diverse kleine fabrieken hebben hun poorten geheel moeten sluiten en zelfs grote bedrijven werken niet op volle capaciteit. In het verslag van de Vakgroep Sigarenindustrie wordt onder meer verteld, dat er van de 15.500 werknemers, die op 1 Juni 1949 in de sigarenmakersbedry ven tewerk waren gesteld er in Juni van dit jaar nog slechts 11.100 waren overgebleven. Deze cijfers zyn temeer sprekend, indien men bedenkt, dat de mindere werkgelegenheid niet het gevolg is van verdere mechanisatie. Diverse factoren worken mee om de sigarenindustrie te vermoorden. Na de devaluatie van de gulden in September 1949 stegen de grond- stoffonpryzen sterk. De accyns is sedert 1939 opgelopen van 12V» pet. tot 27 pet. Vlak voor de oorlog maakte men voor vier cent een behoorlijke sigaar. De accyns hierop bedroeg dus slechts V» cent. Een sigaar van dezelfde kwaliteit kost thans 20 ct., waarop dus volgens de nieuwe regeling 5,4 ct. belasting drukt. Daarbij kwamen de spanning tussen loon en prys en een zekere smaakverschuiving. Deze smaakverschuiving is echter minder belangryk dan de „vraagverschuiving", door de bovengenoemde oorzaken ontstaan. De rapporteurs spreken er hun spijt over uit, dat in en na de oorlog vele vrouwen sigaretten- rooksters zyn ge.worden, zonder ooit een sigaar te hebben geproefd. Hadden de heren van de vak groep gewild, dat onze vrouwen sigarenrooksters waren geworden. Wy niet! Volgens het rapport van de vak groep is nog steeds een intern ver schuivingsproces aan de gang. waarbij dagelijks belangrijke verliezen worden geleden. Weliswaar profiteert hiervan de consument, doch vele producten en ook hun personeel zyn er het slachtoffer van geworden. Van verschillende kanten is ge vraagd, hoe het staat met de planden voor Vastenavond 1952. Al blijkt naar buiten daar weinig van, toch wordt er achter de schermen reeds hard gewerkt. We hebben daarvan al iets kunnen zien in de laatste zitting, maar het grote werk komt nog, De verschillende commissies zyn volop aan het vergaderen en aan het plannen maken. Zij, die dit aangaan, zullen daar wel moer van horen binnen afzienbare tijd. De grote moeilijkheid die ook elders meer blijkt zyn echter de financiën 1 Zoals men uit de kranten hoeft kunnen lezen, zou de Carnaval in Maastricht geen doorgang vinden, omdat ook daar de financiële kant van de zaak niet veilig stond. Op dat gerucht zyn meer dan 12 duizend gulden byoen gebracht, een cyfer, dat de Venrayse Vastenavond* vereniging het water in de mond heeft doen lopen. Maar zi]t gerust, een dergelijk bedrag kan in Venray niet worden geëist. Van de andere kant is het echter ook zo, dat ook hier offers gebjaeht zullen moeten worden, offers, die door de Carnavalsdrukte, die ook in Venray ieder jaar groter wordt zeker verzacht zullen worden. Met verschillende belanghebben zal hier over overleg gepleegd worden en de Raad van Elf hoopt, dat ingezien zal wordon, dat deze organisatie geld kost en dat dit geld er moet zijn, wil men niet voor een deficit komen Naar recht en billijkheid zyn de eisen echter gesteld en we mogen ver wachten, datj deze grote zorg zal worden opgeheven. Dit jaar zullen voor de optocht prijzen worden beschikbaar gesteld en hierdoor hoopt men de deelneming aan deze optocht te animoren. Het prinsenbal gaat in ieder geval door, slechts do datum is nog niet bekend. Onderhandeling 2yü verder lopende met Cirkus Mök dat in Februari a.s. zyn grote galavoorstelling komt geven. Zijn we goed ingelicht, dan zal zelfs een wilde-boesten waaronder leeuwen e.d. zyn intrede doen in dit programma. De Raad van Ellef zal veider Venray vertegenwoordigen op de grote vergaderingen in Geleen en Valkenburg, waar alle Raden van Elf van Limburg zullen byeenkomen. De Raad van Elf vraagt uitdruk kei ijk medewerking van alle Venrayse mensen om ook deze Vastenavond tot een groot succes te maken. Tijdens myn bezoek aan een vee houder te Groningen werd ons gesprek gestoord door een andere veehouder, die kwam vragen of buurman even wilde helpen een wilde koe te vangen. Deze koe moest wordon gemolken, maar was in geen strikken te vangen. Waarom was deze koe wild en waarom in geen strikken te vangen? 's Morgens waren er enkele heren geweest om de koeien te „blikken". Met „blikken" wordt bedoeld het in de oren aanbrengen van een plaatje met nummer, in verband met de TBC bestrijding, wat vanzelfspre kend met pijniging gepaard gaat. De bewuste koe wist haar belagers te ontvluchten en wasgelyk mensen schuw geworden. Voor de veehouder waar ik op bezoek was heb ik het meeste respect. Ook bij hem waren destijds pogin gen aangewend de koeien te blikken maar de veehouder weigerde en heeft de nummers in de hoorn laten branden, hetgeen pijnloos geschiedt, waaruit blijkt, dat het ook op een andere manier kan geschieden. Dit voorval gaf my aanleiding eens in de pen te klimmen en de redactie van het dagblad „Ons Noorden" te Groningen te verzoeken dit artikeltje te willen opnemen, teneinde e6n steentje bij te dragen tot opheffing van dergelijke misstanden in deze moderne tyd. Het is verboden een konijntje in een kussensloop op de markt te brengen, maar worden der gelijke gevallen als hier beschreven zonder meer getolereerd Veehouders, neemt een voorbeeld aan Uw hier besproken collega en laat Uw koeien niet pijnigen. Uw koeien zijn Uw leven, deze dieren zyn U dierbaar en tot de Ver. van Dieren bescherming zou ik willen zeggen „let op Uw zaak". (De redactie van „Dierenbescher ming- is reeds vele jaren bezig om voor dit euvel een goede oplossing te vinden. Ook dit denkbeeld heeft reeds aandacht gehad. Over het in branden van de nummers in de horens zyn verschillende besprekingen met autoriteiten gevoerd, maar deze stuiten nog steeds af op practische bezwaren. Wie ons uit de practijk gunstige rap porten kan leveren, gelieve te schrij ven naar het bureau „Dierenbescher ming" Prinses Mariestraat 40, Den Peelontginning in Seyennm De gemeente Sevenum heeft een geldlening in rekening courant by de plaatselijke boerenleenbank afgesloten ten bedrage van f 259 000. Deze gelden zyn bestemd voor het gemeentelijk aandeel in de financie ring van de ontginning van 206 ha Peelgebied. Dit zyn de laatste gronden van de Sevenumse Peel, die voor ontginning in aanmerking komen. In de laatste decennia zyn in de ontgonnen Sevenumse Peel twee dorpskernen ontstaan het dorp Kro nenberg en het nog in wording zijnde dorp rond het Klooster Maria te Peel. Hnissenaren willen kapel met bylen openbreken De overwegende katholieke bevol king van Huissen bij Arnhem, is in verzet gekomen tegen het besluit van de aartsbisschop coadj utor om de openbare kapel van de paters defini tief te sluiten. Nieuwjaardag hingen bij de ingang van deze kloosterkerk plakkaten, waarin de burgers van Huissen werden opgewekt te demon streren. „Wy wensen, dat de kerk geopend blijft", aldus de aanhef. De opwinding over het besluit van mgr. Alfrink is zo algemeen, dat B. en W. besloten de gemeenteraad op te roepen en Donderdagavond een 8poed-prote8tvergadering hielden. Een groep van 400 Huissenaren is bovendien voornemens om komende Zondagmorgen om vijf uurmetbylen de gesloten kerkdeur open te hakken. Met deze voorgenomen moedwillige vernieling beroepen deze gelovigen zich op een oud kerkelijk gebruik, volgens hetwelk geldige toegang tot een gesloten kerk en de erediensten moet worden vorleend, wanneer de deur door het volk wordt openge broken Overigens hbeft men het geld om de eventuele schade weer to her stellen reeds bijeengebracht. Duurder Terroer van fonds patiënten Volgens do dusverre bestaande re geling was do bijbetaling van zieken- vervoer bepaald op f 0,75 voor een enkele locale rit, f 1,50 voor locaal vervoer heen en terug, f 2,— voor een enkele interlocale rit en f 4,— voor interlocaa! vervoer hoen en terug. De bijbetaling is thans bepaald op: f 1,50 voor oen enkele rit per huur auto, f,3,— voor vervoer heen en terug per huurauto, f 2,50 voor een enkele ril per ambulance auto en f 3,— voor vervoer heen en terug per am bulance auto. Het is de bedoeling, dat deze rege ling metingangvan 31 December 1951 of zo spoedig mogelijk daarna zal worden ingevoerd. Ontwikkelingsplan Noord-Limburg Ter bevordering van een juiste in dustriële ontwikkeling is het nodig, dat reed3 thans ook Horst, Weert en Beesol in de ontwikkelingsplannen wordon opgenomen en dat spoedig voor het gehele gebiod dezelfde steun maatregelen worden getroffen als thans alleen voor Noord Limburg wor den voorgesteld. Do aanleg van een nieuwe Rijksweg, welke van Noord tot Zuid door het gehele Peelgebied loopt, is noodzakelijk. Zo wordt o.m. opgemerkt door de begrotingscommissie voor economische zaken, welke een voorlopig verslag uitbracht over drie wetsontwerpen, betreffende do deelneming van het Ryk in de uitvoering van de eerste phase van zogenaamde ontwikkelings plannen voor verschillende gebieden. Maatregelen voldoende Enige kamerleden waron van oor deel, dat het gebied Mook Bergen bijzondere belangstelling verdient. Over een afstand van 76 km van Venlo tot Grave bestaat hier geen enkele vaste oeververbinding overdo Maas. Do voorgestelde brug Gennep Oeffeit zal een beduidende verbetering betekenen. Deze leden vroegen zich voorts af, of de voor dit gebiod voor gestelde maatregelen wel voldoende zyn. Het had de aandacht van dezelfde leden getrokken, dat voor het Noor delijke Peelgebied bijzondere maat regelen nodig waren geacht, doch niet voor het Midden en Zuiden van het Peelgebied, waarvoor in de naaste toekomst ongetwijfeld eenzelfde soort maatregelen zou zyn vereist. Veel kamerleden betreurden het, dat de regering eerst thans deze voor- stollen heeft ingediend, terwijl som mige kamerleden van mening waren, dat het Zuiden en by de toewijzing der gelden zeer karig is afgekomen. Handboogsport Door bijzondere omstandigheden moest Vrydag de wedstrijd voor de wintercompetitie Diana I-Batavieren I gewijzigd worden en kwamen die avond St Oda I en Batavieren I tegen elkaar in de stryd. St Oda wist deze wedstrijd te winnen. Uitslag was St Oda I 530 pnt. De Batavieren I 464 punten. Op 11 Jan. verschijnen St Joris I en II en Diana I en II aan de start. ADVERTENTIEN Op een bus met goede verf staat Hendriks Verven, dat zijn Verven Wilt U succes bereiken Blyft dan Hendriks Verf verstrijken. Eenmaal gesmeerd;raltijd begeerd Verstandige mensen kiezen waar voor hun geld. Ondervindt 't HENDRIKS VERF wint 't Aanbevelend 4lendtiké>' SdMeudedtlif Langstr. 46 Tel. 713 Zoutzuur, Creoline, Carbolineum, Glaswater, Ammoniac, Loda, Lodaline, Lijnolie, Terpentijn, Wasbenzine, Gasoline, Vernis, Blacvernis, Lever traan, Haarficatief, Brillatine, Eau du Cologne, Santoline,ontsmetting8drank, Gezondheidsdrank, Oogwater, Aviol, Cecovit, Universeel Hokontsmettor, Ry'wiel- en naaimachine-olie enz. Alles in flessen in voorraad. Beleefd aanbevelend SCHILDERSBEDRIJF Telefoon 713 Langstraat 46

Peel en Maas | 1952 | | pagina 6