De avonden gaan weer lengen
DIERENDAG1951
Uit de geschiedenis
van Venray en omgeving.
Vogelkooien.
F. W. Hendriks
?/rs J£e e/i
eY/t se/zoe/i.
waY/Ye/Y
aYty'c/.
Schae(faï6
niet 't méés1 van
Douwe Egberts
^^thee
Het is verontrustend, dat na een
eerste intense training van enige
maanden de troepen vaak geen vol
doende tydvullende bezigheid meer
hebben. Ledigheid is een zeer slechte
school voor een jongeman.
Er is in het verleden hard gewerkt.
In 1946 waren van de 43 Militaire
Tehuizen er nog slechts 7 intact. Maar
misschien zegt het onze lezers iets,
dat men in 1938 voor 10.000 militairen
43 Tehuizen had en nu voor 80.000
militairen 44 Tehuizen. Er moet nog
veel gedaan worden
EEN KANS.
Het Nationaal Katholiek Thuisfront
begint de tweede fase van zijn bestaan
in zeer moeilijke omstandigheden,
maar het is verheugend dat door een
begrijpende geste van de Katholieke
Radio Omroep, het tweede lustrum in
gezet kan worden met een originele en
grootse campagne. Te beginnen Zater
dag 29 September zullen zee populaire
radiofiguren tien weken lang met el
kander een wedstrijd in populariteit
aangaan.
De opzet is uiterst spannend. Wie
het meeste geld voor de jongens weet
binnen te krijgen is de populairste. De
luisteraars kunnen daartoe hun stem
uitbrengen op deze figuren. Elke gul
den is een volle stem. Deze zes figuren
zijn: „De Gewone Man", „Merie" (de
vrouw van de Gewone Man, de lijst
voor de Moeders), „Kobus Kuch" (de
lijst van de oud-gedienden), „2 x 2 is 1"
(de lyst van de trouwlustigen), „van
Tutte" (uit Negen heit de klok), en
„Lijst zonder Naam" (de mannen van
Ger de Roos). De lijst met de meeste
stemmen (dus guldens) zal aanspraak
kunnen maken op de prijzen van
f. 7000, f. 5000, -f. 4000, f, 3000 -
f, 2000,—, en f,1000;—, terwijl een
prijs van f 6000 wordt verloot onder
allen, die hun stem hebben uitge
bracht op de lijst, die de minste
stemmen verwierf.
De prijzen worden voor St. Nicolaas
toegewezen.
Iedere Zondag, om vijf minuten
voor één zal de „Pottebaas" verslag
uitbrengen van de wedstrijd, die tot
titel draagt Baas boven Baas.
Duizenden in den lande zullen aan
die wedstrijd spanning en amusement
beleven.
Wie wil meedoen zendt 'nbydrage
aan Nationaal Katholiek Thuisfront
Den Haag, Postbus 4 per aangetekend
schrijven, door een gulden extra aan
postzegels op een briefkaart te
plakken, door een postwissel, of op
giro 520.000.
Elke gulden is een volle stem en
een volle kans. Vermeld steeds de
lijst of lijsten van uw keuze.
Wy wensen deze sympathieke en
noodzakelijke actie, niet alleen om
het prestige van de organiserende
organisaties, maar vooral uit bezorgd
heid voor onze militairen, overmatig
succes toe.
Het probleem der vrije tijdsbesteding is met het verkorten
der arbeidstijd in de loop der jaren een vooraanstaande plaats
gaan innemen onder de vele sociale vragen die zo dagelijks op
ons afstormen. Dat probleem omvat ook de avonduren en speciaal
de lange winteravonden, wanneer regen of sneeuw het beeld in
de natuur beheersen en wij gedwongen zijn thuis te blijven.
's Zomers wordt de avond al goed besteed, wanneer wij alleen
maar buiten zijn, althans voor degenen, die in de fabriek of
andere lokaliteit hun arbeid verrichten. De frisse lucht geeft
nieuwe energie en prikkelt onze werklust voor de volgende dag.
Doch ook een groot deel van de buitenwerkers vindt in de zomer
avonden een nuttige tijdsbesteding in een tuintje met bloemen
of groente. Op die wyze heeft men dan zelfs nog inkomsten,
omdat men uitgaven aan een bloemen- en groentehandelaar
vermy'dt.
De duisternis van herfst- en winter
avond beperkt ons terrein van acti
viteit tot de woonruimte, tenzij men
er speciaal op uittrekt naar school,
vergaderlokaal of andere verlichte
ontspanningsruimte. Maar de on
gunstige weersomstandigheden trek
ken velen niet aan en zo blijft men
in meerderheid thuis.
Vanzelfsprekend gaan de jongeren
er nog meer op uit dan de ouderen
en hier ligt dan ook dikwijls een
onderscheid in de wijze waarop men
de lange donkere avonden
van September tot April doorbrengt.
Bij de ouderen is het een geliefde
bezigheid om eerst na het avondeten
de krant te lezen en dan langzaam
weg te dutten totdat de radio of
koffie hen even tot de werkelijkheid
terugroept, waarna de sluimering
wordt voortgezet. Het bed brengt de
definitieve verlossing uit de onge
makkelijke stoel.
Anderen zoeken de verpozing in
het kaartspel, in de kroeg of gaan
op bezoek by vrienden of kennissen
om daar de tijd met praten te doden.
In deze lange praaturen ontstaan dan
de roddelpraatjes over anderen, de
oorzaken van vele kleine ruzietjes en
andere misverstanden, die een rijke
variatie van nieuwe onderwerpen ter
tafel brengen, waarop men dan verder
kan doorborduren, de hele lange
winter door.
Slechts een kleine categorie weet
de winteravonden nuttig te be
steden. Nuttig besteden wil zeggen,
dat men die vele uren aanwendt
tot verrijking van eigen leven of
dat van anderen. Die levensver
rijking, waardoor men zich meer
mens voelt, een actief handelenden
waardevol wezen in de gemeen
schap, waarbinnen men leeft; men
vindt ze op velorlei terrein.
De kerk waar ge lid van zyt, de
vereniging van welke aard ook. de
nationale reserve, de politieke party,
zy allen vragen uw tyd, uw belang
stelling en uw steun tot opbouw ener
hoogstaande cultuur en homogene
maatschappij.
Wy bedoelen nu niet die groepe
ringen, waar louter ontspanning en
plezier in het middelpunt staan. Zy
hebben stellig een functie, maar leiden
toch niet tot verheffing, wanneer men
zich daar alleen aan geeft.
Lichaam en geest
Het gaat allereerst om verbetering
van onze lichamelijke positie en het
scherpen van onze geest, die een hulp
kunnen vormen by het verrichten van
onze dagtaak. Daartoe behoort boven
al de vakstudie. Wy spreken niet over
die onzinnige race om diploma's maar
over het toetsen van de practyk van
ons dagelijks werk aan de theorie in
vakbladen en cursussen of in andere
literatuur.
De snelle ontwikkeling van techniek
en wetenschap maakt het noodzakelijk
dat wy die voortgang volgen. De
meest eenvoudige werkzaamheden
vragen vandaag kennis, een diploma.
Wy kunnen die opdoen door het vak
of beroep, waarin wy werken, by te
houden. Practisch, maar ook theore
tisch. Wy behoeven geen boeken in
ons hoofd te stampen al is zelfs
dat wel eens nodig om een up to
date vakman in ons werk te zyn.
Maar wij worden gerespecteerd om
ons inzicht en goed advies, wanneer
wy uit woord en daad laten zien,
dat wy leven in ons werk en de ont
wikkeling ervan van dag tot dag in
het oog houden.
Dat is geen zware studie, maar een
vorm van actief zyn en persoonlijk
heidsvorming in de sfeer, waarin men
gesteld is. Daarmee komt een groot
deel van de zo dikwyls verloren ge-
gane arbeidsvreugde en vooral de
productiviteit terug, die we zo brood
nodig moeten verhogen.
De wintermaanden zyn lang. Een
ongelooflijk aantal uren wordt dik
wyls in die tyd verbeuzeld; bewust
door een gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel en onbewust door een
gevoel van maatschappelijke ver
moeidheid.
Zoals de onde zongen...
Voor de jeugd geldt het voren
staande in versterkte mate. Het
energie overschot na de dagtaak is
by hen door leeftijdsverschil groter.
Het aanpassingsvermogen aan mo
derne theorieën en nieuwe productie
methoden treedt in versterkte mate
op.
Het moet diep worden betreurd, dat
een groot deel van onze jongeren de
winteravonden op de straat of thuis
in ledigheid doorbrengt. De grootste
bijdrage aan hun culturele vorming
wordt dikwijls geleverd door derde
rangs romans en in negatieve vorm
door straatslentery.
Wanneer men spreekt van ont
wikkeling denkt iedereen direct
aan studeren. Maar de meest prac-
tische ontwikkeling ligt in de
nadere uitwerking van ons dagelijks
werk, voor anderen in het vereni
gingswerk, voor derden in het lezen
van goede lectuur. Voor de verwe
zenlijking van deze doeleinden by de
jeugd is de hulp der ouderen on
misbaar. Niet hun gebod tot activi
teit zal de meeste uitwerking heb
ben maar vooral hun voorbeeld,hun
leiding en inspiratie.
Veel uitvindingen en nieuwe ont
dekkingen op allerlei gebied, zoals
verbetering van productiemethoden,
zyn in de avonduren geboren. Zy
waren een product van ijverige zoe
kers, van mensen met liefde voor hun
werk en kennis van hun vak, groten
deels opgedaan in vrye avonduren.
Onze economische toestand is on
gunstig. Onze overheid vraagt alle
zeilen bij te zetten. Leveren wy ons
aandeel door onszelf te inspireren tot
activiteit op lange winteravonden tot
heil van onze persoonlijkheid en ar
beidsvreugde. Laten wy als redelijke
wezens geen winterslaap houden. Zy
bevordert slechts de lusteloosheid en
verlamt de productiviteit.
Hooc water te Wanssum
in 1740
In 1740 bereikte het Maaswater zulk
'n hoge stand, dat 't zelfs de kerk in-
spoelde. Door welke nalatigheid ook,
had men geen aandacht gewyd aan
de kist met alle bescheiden, gerichts-
protocollen en meet-boek die er be
waard werden. Met als gevolg, dat
de inhoud deerlijk gehavend werd en
grote schade van de vocht kreeg.
De schepenen hebben toen een
gelukkig inzicht gehad. De Secretaris
van de Heerlijkheid Oswald Theodoor
Liefkens kreeg zeker ook door eigen
invloed de opdracht, de stukken
zo veel mogelijk te redden en zo goed
mogelijk te ordenen.
Daar liet hy geen gras over groeien.
Hy liet diverse stukken te Wanssum
zelf drogen en bracht de kist met
inhoud naar Venray, waar hy alles
opnieuw inventariseerde
Zyn arbeid duurde in Januari 1741
16 dagen en hy sorteerde toen o.a. de
gerechtelijke dossiers 41 pakketten.
Voor zyn „moyten en de verhanden
van turf en hout" diende hy by de
schatheffer Claes Hoogen 'n declaratie
in van 12 Hollandse guldens.
De Maricollen te Grubbenvorst
Tot in 1859 was er te Grubbenvorst
een zeer oud klooster, waarvan de
zusters in geheel de omtrek bekend
stonden onder de naam van Marollen
of Maricollen. Haar Overste wendde
zich in 1859 tot hetVenrayse Jerusa
lem om hulp.
Onder de goedkeuring van Monsig-
neur Paredis, bisschop van Roermond,
werden toen twee zusters van Venray
naar Grubbenvorst gezonden. Enige
jaren later ontvingen op Mei de
Grubbenvorstense Marollekens het
kleed van Sint Ursula.
Het archief yan Wanssnm
in 1580 vernietigd
Dat het archief van "Wanssum in
1580 werd vernietigd, weten wy uit
een geschrift van de handschrijver
Hendrik van der Locht. Hy deelde
mede
„Dan onse Kerck in anno tachen-
tich (also doen die Schantz tot Wel
gemaeckt und twee vendele chrichs-
volck een tytlanck gelosiert) tsamen
geruineert, onse kloeken tsamel und
onse uhrwerk gestolen, und onse
Kerspels com mit alle schriften ge
nomen, verbrant und verdestruirt
und vortz van alles wat dier tydt in
onse kereke voirs geweest, vernielt
und dat noch nae dier tytt tot ver-
sheyden reysen und meermaels ge
schiet".
Een oud beeldje te Oirlo
Omstreeks 1890 herstelde de beeld
houwer en schilder van Haeff te Oirlo,
een fraai houten beeldje van de H.
Maagd met het Kind Jezus.
Dat beeldje was afkomstig van het
Begynhof te Maastricht.
Een religieuse van dat Begynhof
had by de opheffing door de Fransen
het in 1795 of 1796 mede mogen nemen.
Zo kwam het later by een van haar
nichten terecht in Beek, van wie de
latere Oirlose Herder, die daar toen
kapelaan was, het gekocht had.
Joannes Sengers
Joannes Sengers was een zoon van
Jacobus Sengers en Johanna Jacobs
en werd geboren 10 Januari 1793.
Priester gewyd, was hy eerst drie
jaren kapelaan te Afferden en dan
van 1821 1824 te Vierlingsbeek.
In 1824 werd hy Pastoor te Bergen,
waar hy een nieuwe kerk bouwde.
Maar hy deed nog meer. Want zyn
grote kennis maakte hem geschikt
om begaafde knapen in de studie,
voor het H. Priesterschap nodig te
bekwamen.
De lessen gaf hy ten zynent o.a.
aan Dr. Hoefnagels, die later Vicaris-
Generaal werd van het Bisdom
Roermond. Ook werd Pastoor Sengers
inspecteur van het achtste school
district in Limburg. Hy overleed 23
Augustus 1864 te Bergen.
Octobermaandbijzondere
devotie tot Maria
Paus Pius XII heeft alle katho
lieken ter wereld aangemaand de
maand October byzonder te wy'den
aan de verering van de Maagd Maria,
opdat door Haar voorspraak de droeve
omstandigheden van deze tyd mogen
verbeteren.
In een encycliek aan de bisschoppen,
dringt Z H. de Paus er op aan, dat
alle gelovigen meer dan gewoonlijk
hun devotie voor de Moedermaagd in
de maand October zullen opvoeren, in
het byzonder door het bidden van de
Rozenkrans.
Prachtige verchroomde sierkooien,
beukenhouten kooien,
glazen badhuisjes, drinkfonteinen,
voederbakjes glas en porcelein,
zwaar vertinde vogelnestjes, Sepia,
schelpenzand.
Verder alle vogelzaden als kanarie
krachtvoer en zangzaad, parkieten
zaad, zaad voor trapézevogels,
universeel voer voor merels en lijsters
Wilt U iets met vogels bereiken,
Kom dan eerst by Hendriks kyken.
Langstraat 46
Mensen en dieren
4 October is het dierendag.
Het is eigenlijk een heel vreemde
uitdrukkingdierendag.
En om dat het zo vreemd is, dat
er een dag voor de dieren is, zullen
er ook wel veel mensen om lachen.
En waarom zou je er niet om
lachen
Daar is niet het minste bezwaar
tegen, als die lach maar gemotiveerd
is.
Anders is het een dwaas grijnzen
om iets waar men de draagwydte
niet van begrijpt.
0—
4 October is het dierendag en wy
moeten er opeens aan denken dat de
mensen alles zo goed kunnen.
Zy maken oorlog en vrede; zy
bedrijven geraffineerde misdaden en
berechten de misdadigers.
Zy vinden van alles uit: geheime
en niet geheime wapenen; zy door-
k ruisen in trotse overmoed de luchten
en dalen in vernuftige instrumenten
in het diepste der zeeën af.
NIJMEGEN KORTE MOLENSTRAAT. HOEK ZIEKERSTRAAT
't trefpunt voor de
o d
leuze
Zij hebben de toekomst van ganse
geslachten in hun handen, zy kun
nen hele landstreken met een enkele
atoombom wegvagen en zy kunnen
de wetenschap aanwenden in de
geneeskunde om mensenlevens te
ontrukken aan de grijpgrage vingers
van schier iedere ziekte.
De mogelijkheden van het mense
lijk kunnen schijnen onbegrensd.
Vaak menen zy het raadsel van
leven en dood opgelost te hebben....
Ja, wat kunnen de mensen veel
en... wat zyn zij hopeloos onmachtig I
Is het voor hen al onmogelijk om
met elkaar in verdraagzame eensge
zindheid te leven, zy kunnen zelfs
niet een moreel-aanvaardbare houding
plaatsen tegenover de hulpeloosheid
van de aan hun zorgen toevertrouwde
dieren.
Mensen hebben vaak nog dit excuus
voor een vijandelijke houding, dat
de evenmnes driftig, koppig, haat
dragend en gemeen is.
Doch een dier staat in zyn onge
compliceerdheid voor de mens zoals
het istrouw, eerlijk en dapper.
Eigenschappen, die de moderne
„almachtige" mens zich nauwelijks
herinnert.
En daarom is er dierenbescherming.
Het dier moet beschermd worden
tegen.... de mensen 1
Er zijn misschien mensen, die
lachen om dierenbescherming.
Laten zy dan onmiddellijk zeggen
waarom zy lachen, waar zij de treu
rige moed vandaan halen om de
noodzakelijke ïeactie op hun eigen
sadisme belachelijk te vinden.
Of stellen zy dierenbescherming op
één lijn met de ziekelijke vertroete
ling van dieren, met de overdreven
en daarom misplaatste verwennerij
van honden en katten en apen?
Als dat zo is, dan staat Kinderbe
scherming gelyk aan het opvoeden
van kinderen tot werkelijke slappe
lingen.
Dierenbescherming doet een beroep
op uw gewetenHoe lang gy het
nog verantwoorden kunt in uw on
middellijke omgeving dieren een
afschuwelijk bestaan te laten leiden.
Maak uzelf niet wijs dat dieren
bescherming de mensen vergeet.
Wie zijn naaste liefheeft is ook
goed voor het dier en dus kunnen
zij niet gescheiden wordenNaasten
liefde en Dierenbescherming.
4 October is het dierendag.
Tracht dan vanaf 4 October eens
een MENS te zyn óók voor de dieren.
Hengelsportartikelen
Op jacht naar vis.
Dat is nog lang niet mis
Als snoer en hengel maar van
Hendriks is.
Moeder de vrouw zegt dan beslist
Hoor eens wat het in de pan sist.
Grote vangst verzekerd, dus op naar
Langstraat 46
F. W. HENDRIKS
Schildersbedrijf
Patersstraat 14
levert U alle soorten
Poetsartikelen
Borstelwerken
Raamgarnituren
Grond- en Lak-
Lijm- en Waterverven
Behangselpapieren
En wij durven U garanderen, dat hij het
meest geniet van DOUWE EGBERTS
geuriger thee.
Poor jarenlange ervaring mogen wij ons
met recht thee-kenners noemen.
Er is echter nóg een thee-kenner, die
Uw kopje thee beoordeeltUW MAN.
Laat hem genieten van
DOUWE EGBERTS geuriger THEE.
Welgekozen soorten uit de beste theclanden. mei
«org gemclcerd, geven Douwc Egberts thee die rijke
schenk, die fijne geur»
Het fijnste van de plantages
