ALBERT HEIJN
Spionnage... zo oud als do wereld
Zet het
*eru
de kran
46
Jos. Mullens brengt
Op Dinsdag 18 en Woensdag 19 September a.s.
circus voorstellingen in Venray.
maïzena „18=
havermout 35
griesmeel «5
bessensap 39
capucijners 45
augurken 48 cl
soep-asperges 99
sinaasappelsap 49
kersen op sap 65d
bijenhoning 98
ontbijtspek 49 ct
cacaopoeder 05
zoute bolletjes 7e
speculaas 49
rumbonen 39
fond. borstplaat -c
25c
MAAKT U HET LEVEN GOEDKOPER!
schrijft Mevrouw P.
uit Hilversum
Iets over 't „Heifeest"
VIS
4let duuït te lam}
BEL BIJ BRAND
392
Op Dinsdag is en Woensdag 10 Septemoer a.s. wacht Venray
een unieke gebeurtenis, daar't bekroonde Nat. Nederlandse
circus Jos. Mullens dan hier's avonds om 8 uur op het Sport
terrein aan de Leunseweg voorstellingen komt geven. Het
programma vermeld o.a. als „stuntnummer" de dodensprong
van de 18 jarige dame Gadbin Rex uit de nok van de circus
koepel. Vele maanden was deze levensgevaarlijke sprong de
giote attractie van het New Yorkse circus Barnum and Baily
(Ringling Brothers, U.S.A). Daarnaast zal een unieke gedres
seerde zeeleeuwen-collectie gepresenteerd worden, terwijl ook
olifanten op het programma staan. De beroemde Scandina
vische dompteur Laysson presteert het o.a. om deze logge
dieren hoogstandjes op de voorpoten te laten maken
Na de brandramp in April van het
jaar 1030, toen het circus geheel in
as gelegd werd en de prachtigste
paarden in het vuur de dood vonden,
pleit het voor de doorzettingskracht
van de hoer Jos. Mullens, dat hij in
zijn herrezen circus thans 33 ras
paarden kan presenteren
Zijn drie kinderen, José, Willem
en Henry brengen de paarden voor
en laten o.a. fraaie staaltjes van
eenheid8dressuur en acrobatiek te
paard zien. José, de 20 jarige dochter,
brengt haar gevaarlijk en spectacu
lair parforce-nummer, dat sedert de
befaamde Thercse Renz en Kiitchen
Carré niet meer ons land werd ver
toond. Ze presteert het om staande
op de rug van het door de piste
galopperende paard door hoepels en
over linten te springen.
Nu we toch over het paard'en-
materiaal spreken, dienen de hoge
school-prestaties van de Francaise
Nadia Houche en Henri Hiske Muller
van der Zijden ook genoemd te
worden. Het is eon lust voor het oog
ora het klassieke schouwspel van
rumba- en zamba-dansende paarden
te aanschouwen.
Josewa et Carola zijn de jongste
slangenmensen van dit continent en
wat deze geboren circuskinderen op
acrobatisch terrein presteren, is in
menig opzicht verbluffend. Ook het
draadnummer van de Rosselli's zy
met ere vermeld, alsmede het optre
den van de Spaanse zigeunertroep
„De Daily's" uit de Pyreneën met
gewaagde parterre-acrobatiek.
André Belga, eea is jarig jongleur,
laat verbluffende staaltjes op het
terrein van evenwichts-techniek en
balanceerkunst zien. Hij laat o.a. 2
ballen boven op elkaar op één vinger
draaien en jongleert met fakkels in
José Mullens, de dochter van de
directeur, tijdens haar gevaarlijk
en spectaculair par force-nummer
een donker circus, wat een fantastisch
effect geeft 1
Als slotnummer wordt een koste
lijke clown-scóne gebracht, die een
half uur duurt: de Vlaamse clowns
„de Babrisio's" presenteren dan een
serie alleraardigste parodische dansen,
waarbij U zult gieren van het lachen.
Vermelding verdient nog, dat Jos.
Mullens het klassieke circus in ere
wil houden, dat zijn charme ontleent
aan kopermuziek, clownerie, zaagsel-
geuren en dierendressuur. Dus geen
filmshow- en variété romantiek. We
twijfelen er niet aan, of het program
ma, dat elders veel succes had, zal
ook in Venray vele bezoekers trekken.
Voor nadere bijzonderheden leze men
de advertentie in dit nummer.
De recente „verdwijningen" van atoomgeleerden en diplomaten,
de hoogverraad-processen in verschillende landen, hebben op
nieuw de aandacht op de machinaties van de machten achter
de schermen, die, gehuld in het duister der geheimzinnigheid,
strijden om het bezit van staats- en militaire geheimen.
Reeds de oudste geschiedenis spreekt ons van spionnage. De
daden van die spionnen zijn soms roemrijk en heldhaftig, soms
walgelijk en verachtelijk. Niet alle spionnen kan men scheren
over één kam.
In een serie artikelen in dit blad willen wy enkele van de
meest sensationele spionnage zaken uit het verleden belichten.
Gelieimo Dienst I.
In de Engelse film „The Informer",
dio speelt tijdens de troebelen in
Ierland, komt de aanbrenger by de
commanderende Britse officier zijn
verradersloon halen. De Engelsman
telt de bankbiljetten uit, legt zo op
tafel en schuift ze hem met zfjn
rotting toe... een gebaar dat duidelijk
tekent de verachting van de krijgs
man voor de spion.
Toch, zoals er spionnen zyn, die de
levens van honderdduizenden op hun
geweten hebben, zyn er anderen die
de levens van tallozen hebben gered.
De motieven, die leiden tot dit
duistere beroep, verschillen evenzeer
als de persoonlijkheid. Men vindt
onder de spionnen obscure elementen:
beroepsavonturiers, psychopaten, mis
dadigers, prostituées, de kleine aan
brengers als kellners, portiers en con
ciërges, de ambtenaren en officieren
die, hetzij terwille van vuil gewin,
hetzy omdat ze door chantage werden
gedwongen, hun vaderland verraden.
Maar daartegenover staan velen, die
handelen uit pure vaderlandsliefde,
militairen en burgers, die de zwaarste
beproevingen dapper doorstonden aan
het geheime front. Mensen, die wisten
dat geen gezant of consul te hunnen
bate zou interveniëren, dat hun eigen
regering hen zou moeten verloochenen,
wanneer hun werkzaamheden werden
ontdekt.
De beste voorbeelden daarvan vorm
den wel de illegaal strijdende Neder
landers, die bijzonderheden over ver
sterkingen en troepenverplaatsingen
doorseinden naar Engeland.
Maar de mensen, die zich om welke
redenen dan ook, geven aan dit werk,
zyn geen mensen van twaalf in het
dozyn en de geschiedenis van som
migen der meest-prominenten is dan
cok wel waard aan de vergetelheid
te worden ontrukt.
Spionnage is by na zo oud als de
wereld.
In het allereerste geschiedboek van
het Oude Testament hebben de broe
ders van Jozef het al kwaad te ver
antwoorden, wanneer ze worden
beschuldigd van spionnage aan de
grens.
Mozes, die het volk Israël door de
woestijn leidde naar Palestina, ge
bruikte „verspieders" om dit „land
van melk en honing vloeiende" te
verkennen. Bekend is het verhaal van
het tweetal, dat terugkeerde met een
enorme druiventros, hangend aan een
draagstok tussen hen beiden.
Mozes opvolger, Jozua, zendt
spionnen naar Jericho, die daar prompt
worden herkend en gered door een
prostituee, die hen, op belofte van
lijfsbehoud, langs een touw over de
stadsmuur laat ontvluchten.
Heel de geschiedenis door stuit men
op de daden van spionnen en geheime
agenten. Vooral de autoritaire vorsten
gebruikten zulke lieden niet alleen
om te weten wat er in andere ryken
gebeurde, maar ook om hun eigen
ministers en generaals en zo mo
gelijk de gehele bevolking te be-
spionneren.
Een érg voorzichtige zorgde dan ook
nog voor een spionnenleger, dat toe
zicht hield op de spionnen... Daarby
hadden de meeste grootwaardigheids
bekleders nog een privé-inlichtingen-
dienst, zoals de gunstelinge van de
Franse Koning, Madame de Pom
padour.
Napoleon voerde de efficiency van
zyn geheime dienst zo hoog mogelijk
op. Eerst stond ze onder leiding van
Fouché, de voormalige priester, die
tydens de Revolutie één der felste
terroristen was. Maar Fouché viel in
ongenade toen hy op 9igen houtje,
met de befaamde speculant Ouvrard^
met Engeland ging onderhandelen en
werd vervangen door Savary.
Savary deed het zo mogelijk nog
beter dan Fouché, maar tydens zyn
bewind bleek, hoe zelfs de best-
ingelichte geheime dienst kan falen.
Een lichtelijk getikte generaal, die
in 'n particuliere inrichting verbleef,
wist er uit te komen, zag kans het
bevel over Parijs over te nemen en
zelfs de grote Savary achter de tralies
te zetten. Enkele uren was deze ma
niak heer en meester over Parijs.
Napoleon, ver in Rusland, brieste
toen hy gewaar werd hoe wankel in
werkelijkheid zyn gezag was en zette
Savary af. Ook Napoleon's potdichte
spionnage-systeem vermocht zijn dic
tatuur niet te redden...
waren bij Alber versteld staan
NeV Voo 'dc.en, „elke „d,recten sprekecd
•ln Uw huishoudgeld tot uiting komen.
ALBERT HE1JN UW KRUIDENIER
Eerste kweliteit per pak
Voor een *t®*'9 bord P-P 500gr.
Ookvoortoesp.js 250 gram I 3
Zul.erenge.ond, grote lies JVc
Nieuwe Oogst 500 gram *»3 ct
N. Oogit Zoatxuur p. flac.
Een delicatesse groot blik V
Delmonte per blik tT
Betuwsa MelVer»*n pot 1
Zuivere, lijne kwaliteit. Pot *7 O cl
Heerlijk-Mager 100 gram
Zeer voordelig 250 gram O 3 ct
Onze spécialité per blik /3 e»
Extra kwaliteit 250 gram t 7 ct
AMANDELSPECULAAS eg
Met eckio .mandelen 25° gram U J cl
Eentractatie 100 gram 3Act
Bijzonder lijn 100 gram A 3 cl
GEKLEURDE BOONTJES
onn riram
Voor do kinderen 200 gram
Nu geldt meer dan ooit voor Uw dure geld
L Spaart de iraaie plaatjes voor Albert Hejjols Cinderella t
Ik was pas 4 maanden klant, toen ik voor het
eerst mijn cassabons natelde. Ik had er voor een bedragi
van even méér dan 150 gulden! Ik kon mijn ogen niet
geloven: zou ik nu heus 15 gulden terug krijgen?
't Was in een wip)gebeurd in de winkel. De juffrouw
telde vlug mijn stapeltje na en gaf me die 15 gulden
zomaar over de toonbank. Ik vind 't iets geweldigs
Schrijf dat maar gerust in de krant!"
Oat is het grote gemak van de cassabons: U
wisselt ze in, wanneer het LJ schikt. Of wanneer
U iets extra's nodig hebt. Voor elke tien gulden
aan cassabons wordt U prompt één gulden con
tant uitbetaald.
JjfC U hoeft er niets voor te plakken.
U hoeft er niet naar te raden. I
U hoeft er niet op te wachten: 1
De Gruyter's cassabons zijn. ALTIJD geldig, i
ALTIJD inwisselbaar en U krijgt ALTIJD
een gulden terug voor tien gulden aan bons.
LSI0915
De militaire attaché's, aan de buiten
landse ambassades verbonden, hebben
zich meestal ijverig met spionnage
bezig gehouden.
Tydens het beruchte Dreyfus-proces
bleek, dat de Duitsche attaché Von
Swarzkoppen in verbinding stond met
de verrader Esterhazy. Vooral de Rus
sische attaché's sloofden zich uit en
deden dat dikwijls zo onhandig, dal
ze in de gaten liepen.
Meestal kregen ze dan een wenk,
dat hun verblijf niet langer op prys
werd gesteld en de oude Keizer Franz
Josef negeerde eens tydens een receptie
de Russische attaché zo duidelijk, dat
deze heer direct de consequentie trok
en naar huis ging om zyn koffers te
pakken.
Tydens Wereldoorlog I waren de
neutrale landen: Zwitserland,Spanje,
Nederland en de Scandinavische lan
den waren broeinesten van spionnage.
Ook in ons land werd dit duistere
spel gespeeld en verscheidene avon
tuurlijke en niet al te conciëntieuze
Nederlanders probeerden er wat extra
mee te verdienen.
Soms kwam het tot geheimzinnige
vuurgevechten aan de grens, waar
de Duitsers een prikkeldraadversper
ring onder stroom hadden opgericht
en waar gewapende handlangers klaar
stonden om de spion er veilig door
heen te helpen en de Duitse grens
wacht op een afstand te houden.
Grote opschudding bracht in die
tyd het proces-Edith Cavell tegen de
Engelse verpleegster, die Belgische
krijgsgevangenen had helpen ont
vluchten. De Duitsers wilden „een
voorbeeld stellen", maar ze hebben er
hun eigen zaak veel kwaad mee ge
daan en de Geallieerden prachtig
propaganda-materiaal verschaft.
In Wereldoorlog II werd de geheime
oorlog met grote felheid gevoerd. Voor
ons begon het al, toen mannen in
Nederlandse uniformen probeerden de
Duitsers te helpen by het forceren
van de bruggen.
In die tijd leidde de later vermoorde
admiraal Canaris de Duitse geheime
dienst, speelde Schreiderzyn „England-
spiel" werden geheime agenten „ge
dropt", kwamen door de radio geheim
zinnige boodschappen, die wezen op
grote activiteit.
Naast de oorlog met de wapens is
steeds de geheime oorlog gevoerd.
Vele wapenfeiten van dit duistere
leger zyn mettertijd bekend geworden.
In de volgende artikelen willen we
dan nader belichten de activiteit van
de Russische geheime politie, de figuur
van Mata Hari, het lage verraad van
Alfred Redl en het patriottisme van
„The Dark Invader" Kapitan-Leutnant
Von Rintelen. Lk.
Daartoe gevraagd, wil ik gaarne
een beetje schrijven over ons Heifeest
van Zondag en Maandag 17 September.
Gij allen, lezers, zult wel weten
waar de Venrayse Hei ligt, het is het
westelijk deel van Venray en werd
tot voor enkele tientallen jaren be
grensd door de eenzame wydePeel.
Evenals op andere gehuchten bleef
hier gemakkelyk de oude Venrayse
aard bewaard en sluit men zich steeds
hechter aaneen, omdat men nu een
maal in een overzichtelijk geheel het
beste de levende gemeenschap kan
behouden.
Reeds lang zyn er bloeiende Boeren
en Boerinnen-organisaties; een lagere
school staat er al meer dan 25 jaren
en destyds is door samenwerking van
de eigen mensen een uitgebreid
electriciteits-net tot stand gekomen.
En waar men al zo lang op ge
wacht had een eigen kerkje kwam
er na de bevrijding en aan Maria
Onbevlekt Ontvangen werd door de
B oogeerwaarde Heer Deken de Heide
in die dagen toegewijd.
By de verdere uitbouw van het
kerkdorp kwamen dan nog een mooie
kleuterschool en jeugdverenigingen,
terwijl een sportveld nog in aanleg is.
Geachte lezers, U begrijpt, dat de
kostèn voor dat alles niet ineens
kunnen worden weggewerkt; vandaar
een fancy-fair op ióen 17 September.
Tevens is zij ook een spontane uiting
van de levonskracht van onze jonge
gemeenschap. Er is gewerkt, zéér
hard gewerkt door onze jonge Boeren
en Boerinnen. Het zal liet feest zjjn
van de Heide.
Maar het is ook een feest voor U
lezers. Komt maar gerust eens kjjkeu,
hoe alles mooi „in de hei" zit. En
behalve de versiering vindt gij er de
heerlijke patates-fritesvan de „Wilma"
het rad van avontuur met werkelijk
schone pryzen en in diverse tentjes
kunt ge nog „van alles winnen".
By dit alles komt nog de muziek
van de Playing Boys met de gezelligt
sfeer, zoals die er b.v. een jaar ge
leden Was op het festival van het
nog onlangs bekroonde Heidebloempje.
Allen, welke reeds gaven en
vaak in zo ruime mate voor dit
Heifeest wil ik als rector ook namens
het comité, zeer hartelijk bedanken.
Het zal goed besteed worden en
hopelyk kunnen wy het priesterstudie
fonds en de Missie ook nog gedenken.
Eu mocht ge naar de Heide komen
welkom, en het zal ook voor IJ een
feest zijn I
H. WISMANS, pr.
In voorraad prachtige soorten koud-
water vis, aquaria, vangklokken,
vulhevels, thermometers, gla2
voederringen, Tubefix glaasjes,
marmerslag, enz.
Beleefd aanbevelend,
F. W. HENDRIKS
Langstraat
„Naar aanleiding van uw verzoek
om toekenning van een aanvullende
bydrage overeenkomstig de regeling
Aanvullende Bijdrage Huisraadscha-
de, neergelegd in artikel 10 van
de Wet op Materiële Oorlogsschade
deel ik U mede, dat in verband
met deze regeling duizenden huia-
raadschadedossiers opnieuw zullen
moeten worden bezien, hetgeen
uiteraard een zeer omvangrijke taak
vormt.
U gelieve dan ook te beseffan,
dat, hoewel met de bewerking en
afwikkeling der gevallen vanzelf
sprekend de nodige voortvarendheid
zal worden betracht, een en ander
noodzakelijkerwijze nog wel enige
tyd in beslag zal nemen.
Zodra echter uw schadenummer
aan de beurt van behandeling is,
kunt u nadere inlichtingen tegemoet
zien".
Dit antwoord op een gedrukte
briefkaart van de Schade Enquête
Commissie Arnhem krygt het arme
oorlogsslachtoffer, dat na zes jaar
wachten tracht te weten te komen,
waar hy aan toe is wat zyn schade
regeling betreft, aldus de Volkskrant.
Duizenden zyner lotgenoten, niet
alleen in Arnhem, maar overal elders
in Brabant en Limburg, waar het
oorlogsgeweld onschuldige burgers
van hun have en goed beroofde,
verkeren in dezelfde omstandigheden.
Zes jaren na de bevrijding bestaat
er by de oorlogsslachtoffers nog maar
steeds onzekerheid over de vraag
wat er terecht zal komen van de
toezegging hun in de radiorede van
Koningin Wilhelmina, namens de
Nederlandse Regering in Londen ge
daan, dat de materiële oorlogsschade
zou worden vergoed.
Deze toezegging is nog slechts ten
dele ingelost.
De verstrekte voorschotten waren
veelal nauwelijks toereikend om het
meest dringende aan huisraad met
wat kleding en dekking te kunnen
aanschaffen.
De eindafrekening kan nog wel
jaren duren en zolang deze er niet
is, houden ook de verzekeringmaat
schappijen een slag om de arm wat
de molestuitkeringen betreft.
Het is goed rébht van de getroffenen
te eisen, dat ze eindelijk eens krijgen,
wat hun toekomt, althans dat alle
onzekerheid die daaromtrent nog be
staat, wordt weggenomen.
Binnen afzienbare tyd mogen deze
mensen toch wel eens eindelijk een
afrekening zien, vermeldende de
grootte van de aanvullende bydrage
?n het tijdstip of de tijdstippen waar
op deze bydrage zal worden uitge
keerd.
Het ambtelijk apparaat, dat zo
snelen punctueel weet te werken
bij het berekenen en uitreiken van
voorlopige en definitieve belasting
aanslagen, mag onderhand ook
wel eens op volle toeren gaan
draaien voor de oorlogsslachtoffers,
van wie op tyd de belastingpennin
gen worden verwacht, maar die nu
al zes jaar lang uitzien naar de
honorering van de vordering, die
zy op de Staat hebben.
