4
Industrialisatie
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
4fet qemmqde
urne 1
QiqanUatie nan de
%nqeïm in IQeneaq.
ingezonden
Centrale Raadsvergadering
van de Limb. Middenstand,
parels aan de
kroon4.der peel.
BEL BIJ BRAND
392
ZATERDAGS21 OCTOBER;!950 No. 42
EEN EN ZEVENTIGSTE JAARGANG
Druk en Uitgave
Firma van den Munckhof
Drukkerij
Kantoorboekhandel
Grootestraai 28 Yenray
Telefoon K4780-512
Postrekening 150652
PEEL EN MAAS
rekt.
Losse mm-prijs 8 cent.
Abonnementsprijs p. kwartaal
voor Venray f 1.00
buiten Venray I 1.20
uitsluitend bij vooruitbetaling.
Een woord, dat in alle toonaarden door Nederland gesproken
wordt en waarvan de toekomst van Nederland, van Venray,
en van ieder persoonlyk schynt af te hangen. In enkele
artikelen hopen wy onze lezers een beter begrip by te brengen
van de geweldige belangen die hierby op het spel staan.
Er zyn twee redenen, waarom Ne
derland zijn industrie moet uitbreiden
en vernieuwen.
In de eerste plaats moet Nederland
werkgelegenheid scheppen voor zyn
groeiende bevolking.
In de tweede plaats moet Neder
land meer produceren om zyn levens
standaard te handhaven.
Meer werkgelegenheid
In 1048 woonden er bijna 10 mil-
lioen mensen in Nederland. In i960
zullen er naar schatting 11 millioen
zyn. Dit betekent, dat er voor steeds
meer mensen werkgelegenheid moet
komen.
Waar moeten deze mensen werk
vinden, dat een levensonderhoud ver
zekert voor henzelf en voor hun
gezinnen
Landbouw, handel en verkeer doen
wat zy kunnen. Deze takken van
bestaan geven echter geen voldoende
mogelijkheid. De emigratie moet met
kracht worden bevorderd. Doch ook
indien het vertrek van Nederlanders
naar hot buitenland belangrijk toe
neemt blyven de mogelijkheden be
perkt.
Het allergrootste deel van de nieuwe
werkzoekenden zal een plaats moeten
vinden in de Nederlandse industrie.
Dit betekent, volgens de jongste
gegevens: van midden 1948 tot eind
1952 moet er voor bijna 250000 per
sonen nieuwe weikgelegenheid wor
den geschapen in de Nederlandse
industrie.
Yan 1 Juli 1948 tot 31 Maart 1950,
dat is dus ï3/* jaar, is er nieuwe
werkgelegenheid gekomen voor onge
veer 100.000 mensen. Nog 150.000
mensen moet in de komen 2 jaren
werk gegeven worden.
Dit alles betekent: uitbreiding van
de industrie is noodzakelijk.
Meer produceren
Nederland is verarmd uit de oorlog
gekomen. Het heeft belangrijke bezit
tingen en inkomstenbronnen, die in
de loop van eeuwen moeizaam waren
verworven, in enkele jaren verloren.
Dit heeft tot gevolg, dat het Neder
landse volk nu, in de naoorlogse
jaren, aan goederen voor zyn levens
onderhoud, bouw van woningen en
fabrieken en andere „investeringen"
meer besteedt dan het zelf voort
brengt. In 1948 besteedden hiervoor
alle Nederlanders tezamen voor een
waarde van ruim 14 milliard gulden.
Wy produceerden allen tezamen
„maar" voor een waarde van 12,6
milliard gulden.
Wy gaven dus 1.400.000.000 gulden
meer uit dan wy door onze productie
verdienden.
Dit enorme tekort werd ons voor
het allergrootste gedeelte in de vorm
van Marshall-hulp geschonken door
Amerika. Deze Marshall-hulp krygt
Nederland (en de andere Westeuropese
landen) tot midden 1952. Daarna
moeten wy op eigen benen kunnen
staan zonder buitenlandse hulp.
Wanneer wy niet willen, dat onze
levensstandaard daalt, dan moeten
wy meer voortbrengen dan wy nu
doen. Nederland moet, met andere
woorden, zyn lagere productie opvoe
ren tot het hogere peil van wat het
besteedt voor zyn verbruik, de bouw
van woningen en fabrieken, aanleg
van wegen, enz.
Dit betekent: eind 1952 moet de
productie van onze industrie ongeveer
34 pet. hoger zyn dan in 1948.
In de eerste 11/» jaar van deze
periode van 4 en een half jaar is de
productie gestegen met ongeveer 13
pet., dus nog onder de helft.
Een niet onbelangrijk deel var. de
goederen, die wy produceren, moeten
wy in het buitenland kunnen ver
kopen. Met de opbrengst van deze
uitvoer kan Nederland dan de vele en
belangrijke goederen invoeren, die
het nodig heeft.
Dit betekent: Nederland moet in
1952 bijna 2i/2 maal zoveel industrie
producten aan het buitenland verkopen
als in 1948.
In 1949 was de uitvoer van voort
brengselen der Nederlandse industrie
1 7j maal zo groot als in 1948.
Wy Nederlanders zullen dus meer
goederen moeten produceren van de
beste kwaliteit tegen de laagste
prijzen. Dit kan alleen, wanneer ook
de arbeidsproductiviteit stijgt. Wan
neer, met andere woorden, onze fa
brieken steeds beter en moderner
worden ingericht en wanneer de
werkers in deze fabrieken hun beste
prestaties te leveren.
Dit betekentde arbeidsproductivi
teit in de Nederlandse industrie moet
eind 1952 rond 23 pet. groter zijn dan
in 1948.
De sty ging, die werd bereikt tot
begin 1950, was 10 pet.
Dit alles betekent naast de
grootst mogelijke inspanning van alle
Nederlanders uitbreiding van de
industrie is noodzakelijk.
Meer geld voor de
industrie
Wanneer het Nederlandse volk deze
twee taken meer werkgelegenheid
scheppen en meer produceren wil
volbrengen, zal het veel geld voor
zyn industrie moeten uitgeven.
Voor vervanging van oude en ver
sleten machines en voor het bouwen
van nieuwe fabrieken zal van 1948
tot 1952 bijna 6 milliard gulden nodig
zijn.
Tot begin 1950 is 2,2 milliard gul
den voor vernieuwing en uitbreiding
van de industrie uitgegeven.
Als we al deze cijfers hierboven
bezien, zal het iedereen duidelijk zyn,
dat Nederland goed op weg is, om
er boven op te komen, maar dat we,
op het midden van dit 4 jaren plan,
niet de resultaten hebben bereikt, die
noodzakelijk zyn om onafhankelijk
te worden van buitenlandse hulp. En
toch zal dat moeten, wil moeders
huishoudboekje en het huishoudboek
van de Staat der Nederlanden niet
hopeloos in het honderd lopen.
Wat zijn nu de voor
waarden om te slagen
Heel kort gezegd komt het neer op
3 punten
1. Voldoende geld voor de industrie;
2. Grotere export;
3. Voldoende vaklui.
Het geld voor de industrie kan
door industrie zelf gefourneerd worden
door afschrijvingen etc., of kan uit
het buitenland komen, maar daarnaast
zal ook het Nederlandse publiek geld
moeten fourneren. Het zal dus minder
uit moeten geven, dan verdiend wordt
of met andere woorden het zal moeten
sparen.
De grote invoer uit het buitenland
moet betaald worden door goederen
uitvoer naar het buitenland en deze
producten moeten terwille van de
grote concurrentie goed en goedkoop
zijn. Dus vergroting van arbeids
productiviteit, moderner technische
inrichting der fabrieken en verlaging
der grenstarieven door internationaal
overleg, b.v. de Benelux. En tenslotte
en dit is wel een der belangrijkste
voorwaarden voldoende vaklui.
Het is van het grootste belang, dat
jong Nederland begrip heeft voor de
mogelijkheden, die de industrie biedt
en dat het de kans krygt een vak
te leren.
Als in de komende 2 jaren aan deze
voorwaarden voldaan kan worden, zal
Nederland slagen om bovenstaande
cijfers te halen. Zo niet dan zal de
toekomst zeer somber zijn.
Zo ziet men, dat dus industrialisatie
voor Nederland van ontzaggelijk groot
belang is en evenals het voor Neder
land zaak is dit probleem op te lossen,'
is het voor de onderdelen, de ge
meentes, eveneens noodzakelijk hier
aan de nodige aandacht te schenken.
Voor wat onze gemeente betreft hopen
wy de problemen een volgende maal
nader aan te geven.
In het huwelijk moeten man en
vrouw tot één wezen, tot één persoon
samensmelten.
Ze behoren niet alleen twee te zyn
in één vlees, maar ze moeten ook
samen door het leven gaan, schouder
aan schouder, hand in hand, hart aan
hart. Hoe langer ze gehuwd zyn, des
te inniger moet de harmonie worden
tussen beider lichaam en ziel.
Beiden moeten dezelfde gedachten
denken, dezelfde woorden spreken,
dezelfde daden stellen. Op geen enkel
gebied mag er disharmonie of on
enigheid ontstaan.
Het gemengde huwelijk is de meest
radicale inbreuk op de eenheid van
denken, voelen en willen. Wanneer
twee mensen elkaar in het diepste
van hun wezen, in hun godsdienstig
voelen, vreemd blijven, blyven ze
los van elkaar staan.
Als het leed zo'n gespleten leven
binnenkomt, is de zedelijke kracht
van deze gehuwden ontoereikend om
het kruis te begrijpen, laat staan om
het te dragen. Wat God overgezonden
heeft om beiden dichter by elkaar te
brengen, om hen te leren steun te
gaan zoeken by elkaar, verandert in
het tegendeel en wordt een bron van
verkoeling en scheiding. In demoeilyk-
ste uren van het leven worden man
en vrouw van elkaar vervreemd.
Ieder gemengd huwelijk levert een
groot gevaar op voor het geloof van
de katholieke partij. Het gaat de men
selijke krachten te boven in zo'n
huwelijk den strengen en engen weg
van pons katholiek geloof te be
wandelen.
Langzaam maar zeker verflauwt het
geloof; de godsdienstoefeningen wor
den eerst nog met sleur bijgewoond,
later helemaal verwaarloosd; wat de
vrouw tot in haar diepste binnenste
beweegt en ontroert, moet zy vóórhaar
man verborgen houden; op de hoogste
feestdagen van het kerkelijk jaar
wordt deze afstand, deze klove het
Pijnlijkst gevoeld. In de beleving van
het huwelijk zullen de gewetens
conflicten niet uitblijven.
By de familie van haar man vindt
ze geen contact. Ze staat alleen met
haar ziel en met haar last, die te
zwaar voor haar schouders is; ze staat
alleen, tot ze strijdensmoede de vlag
strijkt en een godsdienstig-onver-
schillige wordt.
De opvoeding van de kinderen in
een gemengd huwelijk mislukt by
voorbaat, ook wanneer de niet-katho-
lieke partij haar plichten nakomt, de
kinderen katholiek laat dopen, naar
katholieke scholen stuurt en hun by
de beleving van het katholieke geloof
geen moeilykheden in de weg legt.
Er is geen eenheid in de opvoeding
by de ouders en by de kinderen is er
geen eerbied voor het geloof, noch
voor dat van de moeder, noch voor
dat van de vader.
Zo begrijpen we enigszins de grote
bezorgdheid van de Kerk en haar
nooit rustende strijd tegen het ge
mengde huwelijk.
P. H. RONGEN O.C.R. t
POLITIEKE
Een K.J.M.V. leidt een armtierig
bestaan, de Kajotters gaat iets beter,
maar het overgrote deel van de oudere
jeugd heeft het te druk met cursussen,
voetballen etc. die in zich prima en
mooi zijn, maar waarmede de pro
blemen van deze tijd op politiek
terrein niet worden opgelost.
Dit is jammer, want men moet zich
de illusie niet maken, dat het brave
en goede Limburg zo over twintig
jaren nog zal zyn.
Onze voorouders hebben moeten
vechten voor een erkenning als Zuider
ling in het Noorden en de mensen
van vandaag en speciaal de jeugd in
deze streken rust op de lauweren en
vervult haar stemplicht en meent, dat
hiermede de kous af is. En dat is hy
niet. Alleen de gebeurtenissen reeds
op politiek terrein vandaag, geven
reeds aan hoe de toekomst van ons
land nog zorgvol is.
De economische toestand kent men
alleen van het belastingbriefje en de
inhoud van de kassa, de sociale maat
regelen van het bonnetje van het
Ziekenfonds, maar hoe een en ander
tot stand is gekomen, hoe de toe
komst er uit ziet, dat weet byna
niemand.
Dat de ouderen hun politieke or
ganisatie zo slecht kennen eu er zo
weinig voor over hebben, is al een
schandaal, maar dat de jongeren, die
dan uiteindelijk eens zelf de touwtjes
in handen krijgen en waarschijnlijk
in nog veel beroerdere omstandig
heden, hiervoor niet de minste in
teresse hebben, geeft weinig hoop
voor de toekomst en tekent een men
taliteit die in een woord belabberd is
te noemen.
De oude pomp exiit
Wij ontvingen het volgende schry-
ven
Hoewel Wij voornemens waren, niet
meer het woord tot Onze plaatsge
noten te richten, aangezien diezelfde
plaatsgenoten blyk geven van een zo
materialistische en egoïstische ge
zindheid, dat zy Ons nog steeds in
de drup achter het Raadhuis laten
staan en Ons hoofd ergens verwerkt
hebben in het nieuwe uitbreidings-
en wegenplan, menen Wy toch dat
moment gekomen is, dat Wy Onze
stem moeten verheffen om een droeve
afscheidsgroet te richten tot Haar,
die jaren lang Onze trouwe metgezel
en collega was in de omgeving van
het naar Ons genoemde plein, tot de
pomp in de Grotestraat. U, geachte
redactie Onze diepgevoelde dank voor
de plaatsruimte, dio U Ons in het
verleden en heden zo welwillend
vei leende.
Een monstrum van deze tyd, een
takelwagen, heeft U geachte collega,
met een ruk van zyn machtige armen
van de plaats gerukt, waar Gy byna
honderd jaren lang de mensheid van
Venray lafenis en waswater hebt
verstrekt. Want ondanks de talrijke
cafó's rondom Ons, bleeft Gij de uit
eindelijke toeverlaat van hun bezoe
kers, wanneer hun hoofden moesten
worden afgekoeld en hun geldbuidels
een bezoek aan die talryke instituten
niet meer veroorloofden.
Trouw hebt Gy Uw plicht gedaan,
in natte en droge tijden, dag en nacht
tot het huidige geslacht kwam, dat
een oorlog ontketende, die ons Ons
hoofd kostte en U beroofde van Uw
water.
Groot is de schuld van dit geslacht,
dat Ons verwijderde uit de koeflaters
en U overbodig maakte door de aan
leg van de waterleiding. Uw sierlijke
vorm moest het afleggen in een tyd,
dat men postkantoren bouwt als
protestanse kerken, zakenpanden als
paleizen, scholen als theaters. Oude
vertrouwde dorpsbeelden, waartoe Wy
behoorden worden opgeofferd aan
nieuwe snelwegen en waar Onze
eerbiedwaardige figuren eens stonden,
daar staan en lopen nu trailers, auto
bussen en bromfietsen. De eeuw der
mechanica heeft Ons overbodig en
nutteloos gemaakt. Het geslacht,
op 17 October j.l. te Venray gehouden.
Dinsdag j.l. was het druk ir. het
dorp,- daar van alle kanten uit Lim
burg deelnemers gekomen waren naar
de Centrale Raadsvergadering, die dit
najaar in Venray werd gehouden.
Nadat om 10 uur in een plechtige
hoogmis, Gods zegen over het werk
was afgesmeekt, begon om 11 uur de
vergadering, waarbij) de heer Fr.
Janssen, alle deelnemers een hartelijk
welkom toeriep in Venray en een
vruchtbare dag in onze gemeente
toewenste.
Onder leiding \an de Directeur de
heer Coopmans, werden de notulen, het
finantieel verslag en de begroting
voor 1951 behandelden goedgekeurd.
Door het plotseling overlijden van
de heer Joosten uit Weert, een lid
van het Hoofdbestuur, werd de be
stuursverkiezing uitgesteld tot het
voorjaar.
Voor de financiële Commissie wer
den de afd. Venlo en Schaesbergen
benoemd als opvolgers van Tegelen
en Kerkrade.
Centenperikelen
De Voorzitter van de Centrale Con
tributie Inning Hamersfeld, nam dan
het woord en wat hy te vertellen had
was minder prettig.
Hoewel iedereen kon begrijpen, dat
een centrale contributie-inning van
groot belang was voor alle organisaties
had hy van de 50.000 uitgezonden
kwitanties er 22.000 onbetaald retour
ontvangen. Via de plaatselijke penning
meesters werden er hiervan nog
14.000 geïnd.
Hoe groot de achterstand is blijkt
wel uit het feit, dat nog steeds af
dracht van contributie over 1949
plaats heeft. Cm verdere kosten te
sparen zal in de toekomst de inning
via de plaatselijke penningmeesters
plaats hebben.
By gelegenheid van het 35 jarig
bestaan der N.R.K.M. zal een weer
baarheidsfonds worden gesticht om
de organisatie economisch sterker te
maken en ieder middenstander zal
hiervoor toch zeker eenmaal 3 gulden
willen bijdragen.
Bondsvoorzitter Koops
begon zyn rede met een herdenking
van de omstreden figuur van de
Weerter Voorzitter en Hoofdbestuurs
lid Joosten, waaraan hij piëteitvolle
woorden wydde.
Alle mogelijke problemen van de
R.K. Middenstand werden dooi de
bondsvoorzitter belicht, zoals de strijd
om de P.B.O.
In de Centraal Economische Raad
zyn maar twaalf van de vyf en veertig
leden katholiek en volgens spreker
hadden dit er minstens 15 moeten
zyn. De N.R.K.M. moet hiervoor op
de bres blyven staan.
Verder besprak hy de huidige
moeilijkheden in de textielbranche
en de prijsafspraken der slagers.
Daarna behandelde hij de belasting-
politiek, waarbij by als zyn overtui
ging uitsprak, dat in 1951 de onder
nemingsbelasting zal verdwijnen en
dat de omzetbelasting niet verhoogd
zal worden. Deze laatste zou zelfs
over moeten gaan naar de fabrikanten,
ook al omdat in België deze regeling
goed voldoet en de Benelux hier zeker
aandacht aan zal schenken.
Ook de nieuwe vestigingswet klein
bedrijf werd besproken, die momen
teel in Tweede Kamer in behandeling
genomen is.
Reorganisatie Kamer van Koop
handel, was een volgend punt.
De 36 voor-oorlogse Kamers van
Koophandel, (dus ook de vier Kamers
in Limburg) zullen in ere worden
hersteld. Voor de medezeggenschap
daarin, was echter weinig animo
ondervonden van de vrye representa
tieve organisatie.
^:.De Middenstanders moeten verder
niet bevreesd zyn voor gebruik te
maken van het credietwezen van de
Middenstand en de borgstellings
fondsen. Als regel wordt eerst dan
hulp gevraagd als het té laat is. Het
is een instelling van Uw eigen orga-
dat als kind rondom Ons speelde-
vindt Ons nu sta-in-de-weg die
men met grote takelwagens moet
verwijderen, en die men gebruikt als
wegenverhardsel en oud ijzer.
Welaan het zy zo dan, maar wee*-,
geachte collega, dat dit volk eens zal
betreuren, dat het zyn beelden, pom
pen en urinoirs zo maar zonder meer
wegruimt. Eens komt onze dag, maar
dan is het te laat. Waarschijnlijk zult
Ge nog jaren in de een of andere
uithoek der gemeente blyven liggen
en wanneer ge dan totaal doorroest
zyt, zult Ge verkocht worden als
oud yzer. De kans is dan groot dat
Gy met een volgende oorlog in de
vorm van granaten weer terugkomt
en wee dan het waterleidingsstation
op het Veulen, wee dan het Venrayse
publiek, dat zo met zyn oude ver
trouwde beelden handelt.
Het ga U goed, probeer onder de
regendrup uit te blyven, daar die
zeer hinderlijk is, maar rust dan
verder uit en erger U niet te veel
over '8 mensen ondankbaarheid. Zy
hebben het niet verdiend.
Johannes Godefridus Henschenius
Bollandist
nisatie en géén bedeling.
Voorzitter Koops zette verder uiteen
dat het anders kon en moest worden.
De middenstanders moeten bewust
zijn hoe sterk ze zyn. Zy hebben een
macht. Daarom moeten deze winter
de mensen aan het verstand worden
gebracht, dat het anders moet gaan
worden. Voor de oorlog had men op
de Centrale Raadsvergadering tal van
voorstellen, nu geen enkele, wat wel
een vreemde reactie is.
Het idealisme en enthousiasme is
kapot en dit moet anders worden.
Ook de actie heroprichting vak
beweging in het katholieke Zuiden
marcheert niet naar wens. Iedereen
hoort thuis in zijn organisatie, moet
daarvoor werken en vechten en in de
komende jaren zal er hard gevochten
moeten worden.
Hoofdaalmoezenier Koncken
besprak ook het verschil tussen de
Raadsvergaderingen van voor de oor
log en nu. Voor de oorlog soms zeer
heftige debatten, vol vuur en enthou
siasme, nu niets, en dat terwijl de
taak der organisatie op maatschap-
pelyk en economisch terrein nog veel
zwaarder is geworden.
Hier is dus een tekort aan mede
leven in het gehele organisatieleven.
Over de oorzaken en middelen om
dit te veranderen zyn reeds plannen
opgesteld en de leden zullen hier
meer van horen.
De centrale leiding moet echter in
haar zeer grote moeilykheden kunnen
vertrouwen op haar leden door
innig contact, wat nu ontbreekt en
waardoor een verwijdering kan ont
staan tussen leiding en leden.
Men klaagt wel eens, dat er te
veel van boven gedicteerd wordt,
maar als er geen leven in de af
delingen zit, dan moet er wel ge
dicteerd worden en ontstaat er
dikwijls wanbegrip, omdat men de
oorzaken en de aanleiding van een
en ander niet kent.
Om een nieuwe gemeenschap op
te bouwen is enthousiasme nodig en
spreker hoopt, dat deze Raad dat kan
overbrengen op zyn leden.
In d#> namiddag
werd opnieuw vergaderd, waaraan
o.m. ook de Heer Burgemeester deel
nam. De heer Koops sprak nog even
over de oorlogsschade, die nog steedB
niet was zoals hy wenste.
Het liquidatie-saldo uit de Duitse
tyd f 3300 kan door de afdelingen
worden opgevraagd.
De heer Jan Bakker, directeur van
het Haarlems Bureau, hield een gloed
vol betoog over het betrekken van
de vrouwen der leden in de organi
saties en het vergroten en verstevi
gen van het standsbewustzijn, nu het
zo dringend nodig is. Niet meer
plaatselijk wordt er gestreden, integen
deel in heel Nederland moet gevoch
ten worden. We kunnen een voorbeeld
nemen aan arbeiders- en boeren*
organisaties. De solidariteitsgedachte
zal meer naar voren moeten komen.
Verder besprak hy de vestigingseisen,
de winkelsluitingswet, de bureaucratie
en de prijzenslag.
Middenstand en politiek
Spreker ging dan ook nog dieper
in op de invloed van de N.R.K.M. op
de politiek en constateerde met vol
doening, dat de samenwerking tussen
K.V.P. en Middenstand zeer goed is
te noemen, tegenover vroeger. Hy
wees op het betrouwvol beraad. De
kleine zelfstandigen hebben al kunnen
profiteren van de noodwet Drees,
terwyl in de toekomst de kinderbijslag
hen verder zal helpen. Het grensin-
komen zal hopelyk nog verder worden
opgetrokken omdat er 150.000 kleine
zelfstandigen in Nederland zyn, die
leven op een niveau gelijk of lager
dan de arbeiders, maar dan zonder
de sociale maatregelen, die de laatste
groep kent.
Ook de P.B.O. besprak hij verder
en ook hier moest de middenstand
paraat zyn, nu de Overheid gaat ver
dwijnen waardoor de organisatie
Woltersom zo lange jaren heeft inge
grepen in het leven van de midden
standers.
Hy deed nog een dringend beroep
op alle middenstanders om het SAN-
TOS-fonds, het Priesterstudiefonds en
het Chr. Janssonfonds te steunen
waardoor de onderlinge hulp beter
bloeit en ryker vruchten draagt.
Katholiek Limburg heeft do aan
dacht van geheel Nederland, dit moet
voorgaan, dan zullen anderen gemak
kelijk volgen. Groot is de verant
woording, groot de moeilykheden,
maar ze zyn te overwinnen als
iedereen wat voelt voor zyn organisatie
en hier zijn enthousiasme en zyn
offer geeft.
Pater Govaert wees vervolgens in
een kort woord op de retraite's, zo
zal er van 9—12 D.sc. voor de mid
denstanders van Noord-Limburg een
retraite zyn op Manresa.
Do heer Burgemeester sprak dan
aan het einde nog een kort woord
van dank, waarna deze vergadering
gesloten werd, echter niet dan nadat
nog enkele afdelingsvoorstellen waren
behandeld en goedgekeurd, o.a. het
voorstel tot het instellen van een
eigen middenstands-onderscheiding.
Twee Venrayse Priesterzonen 50
jaar m de Urue van ttt. Franciscus.
Het is wellicht een unicum in üo
geschiedenis van Venray, dat twee
inwoners, geboren in 1882, samen als
Klasgenoten de lagere school nebben
doorlopen, samen zyn ingetreden 111
Orde oer Minderbroeders, samen zyn
priester gewyd en nu beiden hun
gouden feest vierden. Berden genieten
een goede gezondheid en een hen,
Pater Gelasius Wismans, vierde ji.
Woensdag dit feestte Venray, terwyl
de andere, Pater Theodardus Emonus,
nog steeus werkzaam is in het Mis
siegebied Brazilië.
Pater Gelasius Wismans trad in 't
klooster te Wychen, 21 öept. 1900, was
achtereenvolgens te Maastricht en
Weert, alwaar hy in 1907 priester
werd gewijd. In i9io weru hy be
noemd tot leraar te Megen, na in
Vorden en Venray werkzaam te zyn
geweest.
Jaren lang wilde deze Minderbroe
der ai naar de Missie vertrekken, en
in i9ii kreeg hy van de overste de
opdracht naar de Missie van Lou
Han Fou in de provincie Chansi
(China) te gaan om les te geven aan
net {Seminarie aldaar. In 1927 keerde
hy met verlof naar Nederland terug.
Dit verlof werd echter uitgebreid tot
1932 en in die jaren was pater Gela
sius als leeraar te Baarlo en Katwijk
(Missiecollege) werkzaam.
Groot was zyn vreugde toen hy
vernam, dat hy weer scheep kou
gaan naar zyn tweede vaderland
China, om te werken voor dit volk,
wat hy was gaan beminnen.
Het moet voor een priester wel het
mooiste zijn te ondervinden, dat het
zaad, gestrooid door de predikers van
Gods geloof, ook tot wasdom komt.
Dit geluk is pater Gelasius uitzon
derlijk ten deel gevallen. Immers hy
heeft het mogen medemaken, dat 23
jongens van zyn school geroepen
werden tot het Priesterschap. Van
deze 23 waren er 9 in de Orde der
Paters Minderbroeders.
Toen de communisten oprukten
naar Peking werd ook pater Gelasius
gevangen genomen en in een con
centratiekamp gezet, maar na een
half jaar vrijgelaten en zo moest hij
noodgedwongen naar Nederland terug
keren.
Toen wy een onderhoud met pater
Gelasius hadden, merkte hy schert
send op: „Ja, aan de communisten
heb ik te danken dat ik myn gouden
feest thuis in Venray mocht vieren,
want anders was ik daar gebleven".
Dit was in 1948, en het moet een
grote vreugde zyn geweest, dat voor
enige weken terug een der zonen
van dit millioenen-land, die voor zyn
verdere studies in Rome verbleef
naar Nederland kwam om zyn leer
meester speciaal te komen geluk
wensen met zyn gouden feest namens
de 23 inlandse priesters door Gelasius
opgeleid.
Al deze inlandse priesters zyn nog
werkzaam aan de verbreiding van
Gods ryk, ook in het door de com
munisten bezet gebied. Zy zijn daar
by familie ondergebracht of werken
als landarbeider of koopman en kun
nen zo nog veel doen aan de instand
houding van ons geloof.
33 jaren en dit zullen de mooiste
blyven van zyn priesterleven is
deze zoon van Venray in China werk
zaam geweest. Voor dit alles werd
hy j.l. "Woensdag op een gepaste wy ze
gehuldigd.
De tweede, die eigenlijk op dezelfde
dag hier feest had moeten vieren, is
Pater Theodardus Emonds, maar deze
Minderbroeder is al sinds 1919 in de
missie van Brazilië werkzaam.
Geboren te Venray in 1882 trad
ook hy in de Orde van de Minder
broeders in 1900 in "Wychen. Na even
eens in Maastricht en Weert te zyn
geweest, werd hy aldaar in 1907 tot
Priester gewyd.
Vervolgens heeft hy zijn studie
voortgezet te Leuven en is aldaar in
1914 gepromoveerd met het proef
schrift: „Gemeente-exploitatie of con-
Toen de eerste wereldoorlog ont
brandde, werd Pater Theodardus belast
met de zielzorg en in 1919 door zyn
Overste uitgezonden naar de Missie
van Brazilië.
Hoe deze Pater zijn tweede Vader
land heeft gaan beminnen, moge
blyken uit het feit, dat hy, toen hy
in 1936 met Europees 7erlof kon
komen, daar geen gebruik van maakte
en is zyn broer, Pater Sergius naar
Brazilië gegaan.
Als het aan Pater Theodardus had
gelegen, zou hy de Gouden Kroon
niet willen ontvangen, maar gelukkig
is hy het niet, die daarover beslist.
31 jaar is hy nu onafgebroken werk
zaam in dit Missieland, werkzaam in
het geven van onderwijs aan de jeugd
van dit land.
Zo herdachten deze twee zonen van
Venray, dat zy 50 jaar geleden in
traden in de Orde van St. Frans.- Zy"'
zyn in verschillende landen van de
wereld werkzaam geweest, maar
beiden met hetzelfde ideaal bezield
de verbreiding van Gods Ryk.