Hollanders in Brazilië Wl LM A-tentoonstelling WEEKBLAD VOOR VENRAYIEN OMSTREKEN Toepassing artikel 8 van de wet op de Materiële Oorlogsschade De Hczenkians ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1950 No. 39 [EEN EN ZEVENTIGSTE JAARGANG Druk en Uitgave Firma van den Munckho! Drukkerij Kantoorboekhandel Grootestraat 28 Venray Telefoon K 4780-512 Postrekening 150652 PEEL EN MAAS r Advertentieprijzen worden op aanvraag gaarne verstrekt. rK Losse mm-prijs 8 cent. - Abonnementsprijs p. kwartaal *1% voor Venray I 1.00 7" bulten Venray I 1.20 '1uitsluitend bij vooruitbetaling. Wij bouwen een gemeenschap. Onder de titel „Wy boawen een gemeenschap", geeft de grote voorman van dé emigranten in Brazilië, Ir. J. G. Heymeyer, in het extra nummer van „Ontginning" een kort overzicht van wat in enkele jaren op de Fazenda Ribeirao of thans de Granjas Hollandezas Reunidas, door Nederlandse boeren en vaklui tot stand is gebracht. Niet, alleen om het feit, dat onder deze pioniers Venrayse mannen en vrouwen zyn, niet alleen om het feit, dat vele Venrayse jongens druk aan het studeren zyn om hun voorbeeld te volgen, plaatsen wij hiervan een uittreksel, maar allereerst om te tonen, dat duif, doorzettingsvermogen, moed en een groot Godsvertrouwen, ook nu nog steeds bergen doet verzetten. Merkwaardig dat zich het laatste half uur niemand heeft vertoond in myn kamer met een of andere vraag of een probleem en ik staar door het raam naar buiten, de grote felrode papagaaien-bloemen, die aan de metershoge struikenhaag langs het huis in de zon een levend behang vormen, naar de met gras begroeide heuvel in de verte, omzoomd door een ry wuivende Eucaliptus-bomen en naar de Braziliaans blauwe lucht daarboven. Er zou nu al een boekdeel zyn te schryven over de historie van de voorbereiding en het begin van onze kolonie en over de vele en velerlei problemen en aspecten, die het werk hier oplevert en die het neerschrijven waard zyn. Welk samenvattend aspect moet ik hier behandelen in deze eerste publicatie Ik staar en peins en ik denk er in eens aan, dat het toch zo aardig is verhalen te lezen van Robinson Cru- zoë en dergelijke lieden, die door een of andere oorzaak van de men selijke samenleving zyn losgeraakt en dan aangewezen zyn om zelf in hun behoeften te voorzien en daarin dan steeds op de meest vernuftige ma nieren slagen. Die verhalen zyn echter enigszins misleidend, want men zou dan gaan geloven, dat de mens zich als het moet met een dierenvel, een banaan en nog zowat, kan behelpen. Dit is nu beslist onjuist. Wy zyn schipbreukelingen, noch Robinson Cruzoë's, maar doodgewone Nederlanders, die twee wereidoorlo- gen welke de mensheid overigens weinig geleerd hebben, achter de rug hebben. Ik wil maar zeggen, dat wy, meer dan wie ook, aan den lijve ondervinden, wat het zeggen wil, plotseling te treden uit het econo mische en sociale leven dat ondanks alles toch nog redelijk goed functio neert en dan aangewezen te zijn om in alle behoeften en noden te voorzien. Het blijkt dan, dat de zich pionier noemende Nederlandse emigrant van anno 1950 een even gecompliceerd als veelzijdig geheel van geestelijke en stoffelijke behoeften heeft, waar van de onmiddelyke bevrediging werkelijk niet zo eenvoudig is. Wy zijn bezig een gemeenschap op te bouwen. Het woord is gemakke lijker neergeschreven, dan te reali seren wat het inhoudt. Voor de buitenstaander is het ondoenlijk een voorstelling te maken van wat het zeggen wil om in een vreemd land, op 40 km. van de stad, alle problemen op te vangen, die de bouw van een kolonie, een kleine maar volledige gemeenschap met zich brengt. Velen zullen zich onze Nederlandse kolonie in Brazilië voorstellen als een groot landbouwbedrijf. Dat is nu ook, maar het is nog veel, veel meer. Want aan de exploitatie van een landbouwbedrijf moet de ontginning voorafgaan en voor de ontginning zijn machines en mensen nodig. En die mensen moeten een woning heb ben en die woningen moeten worden gebouwd en daarvoor zijn weermen sen nodig. En behalve dat, zyn er machines nodig en materialen om die huizen te bouwen. En de machines moeten gerepareerd en voor die reparatie .moeten weer andere machines, ge reedschappen zyn en weer mensen. En die mensen moeten gevoed worden en die mensen worden wel eens ziek en dan moet er een dokter Komen of zy mooten naar 't zieken huis of er moeten medicijnen zyn. Die mensen, zy trouwen en zy krijgen kinderen en dan moet er een ver pleegster zijn en moet de moeder een tijdlang geholpen worden. Er zijn mensen, die grotere kin deren hebben en die moeten onder wijs hebben en bjj voorkeur goed onderwijs, want het is gebleken, dat de kracht van ons volk en de voor sprong, die het op vele andere volken heeft, voor een groot deel te danken is aan het op zo'n hoog peil staande onderwys in Nederland. Tenslotte hebben de mensen voor lichting nodig en eindelijk ook een beetje ontspanning. Dit zijn dan de „sociale" problemen in de ruimste zin van het woord, maar daarnaast komen de technische problemen. Voor het vee, dat wy meebrengen uit Holland, moeten stallen worden gebouwd; het moet „geïmmuniseerd" tegen de „tristeza", een inheemse bloedziekte; het moet verzorgd en gevoed worden. Die voeding moet liefst op eigen bodem worden voort gebracht. De melk, die geproduceerd wordt en de overige producten moeten vervoerd worden er. de weg moet gezocht worden naar de consument. Voor kippen en varkens moet het fokmateriaal gekocht en voor stalling en voedering moet worden gezoigd. Een beslissing moet genomen worden wat er gezaaid en geplant moet worden. De vraag opgelost, welke rassen en variëteiten het beste zyn en de moeilijkheden moeten worden opgelost om het nodige zaaizaad en plantmateriaal te krijgen, onderzocht hoe en wanneer geoogst moet worden. En dat alles moet geadministreerd en gefinancierd worden. Kostprijzen moeten berekend, calculaties gemaakt en plannen ontworpen voor ontgin ning. akkerbouw, huizenbouw stallenbouw. En alles moet op de juiste wyze in elkaar passen, want als een emigrantenschip aankomt, moeten de huizen gereed zyn en als het vee komt de stallen en als de oogst er is, moet die geborgen en bewaard kunnen worden en moeten de magazijnen klaar zyn. Dit is niet eenvoudig in een land, waar het transport moeilijk is, waar grondstoffen en materialen, onder delen van machines, medicijnen voor mens en dier, moeilijk en vaak duur soms te duur, moet worden gekocht, want de weg naar de goedkoopste leverancier is niet gemakkelyk te vinden. Dit alles is niet eenvoudig in een land, waar de taal en het klimaat, de bodem en de groei van gewassen en dieren, zo anders is dan in Neder land. Neen, eenvoudig is het niet, om dit raderwerk zonder haperen aan de gang te houden, deze jonge gemeenschap, met zyn vele behoef ten, te doen functioneren, de vele vragen, die plotseling en veelal te gelijk zich voordoen, te beantwoor den. Dit alles overpeinzende en dan bedenkende, wat er in korte tijd, ondanks de moeilijkheden totstand gebracht is, dan is er alle reden tot verheugenis en vooral tot grote dankbaarheid en dan zeggen wy met Coen: „Het sal waeragtich welgaeiv De gedachten van ieder hier houden zich steeds bezig met de toekomst en de oplossing van de problemen, die voor ons liggen, maar het is toch wel goed van tyd tot tyd eens ach terom te zien en dan door de bril van de vele bezoekers, die hier komen en die steevast hun bewondering en verwondering uitdrukken over alles wat hier in zo'n korte tyd tot stand werd gebracht. Wy hebben nu toch in een goed jaar 500 mannen en 500 stuks vee hier ondergebracht. De „primaire" industriën: als de houtzagerij en de steenbakkerij draaien de timmerfabriek, die met alle ma chines op gebied van houtbewerking is uitgerust, draait op volle toeren; de garage en de smedery zyn in prima gebouwen ondergebracht en kunnen het onderhoud der machines aan; ïooo ha. land is ontgonnen, de maisoogst is begonnen en belooft zeer veel. De bakkery bakt prima brood en voor weinig geld, de slagery levert veel beter en goedkoper vlees dan wy gewend waren. In de kerk worden Zondags drie H.H. Missen opgedragen en de H. Mis en het lof op werkdagen worden goed bezocht; het draait normaal als in Holland. Ook de school is een lust om te zien: 100 kinderen in 6 klassen en zelfs een begin van een middelbare school is gemaakt. By byzondere gelegenheden zyn er feestjes en het kortelings opgevoerde Paasspel was een daverend succes. Kortom, er leeft en groeit een volledige gemeenschap. En de perspectieven Het antwoord daarop is, dat Bra zilië nog een enorme opname-capaci teit heeft van consumptiegoederen. Wat men ook produceert, gaat grif weg voor goede prijzen. Er moet echter by vermeld worden, dat men eerst de aanloopperiode moet over bruggen, de kinderziekten doormaken. Dit geldt op alle gebied, zowel voor de landbouw als voor de indus trie. De vraag naar allerlei producten is groot genoeg. Vooral van voedings- en genotmiddelen. Onze bakker maakt ontbijtkoek, een product, dat men hier niet kent, eveneens beschuit en Brabantse eier koeken. Ze vallen zeer goed in de smaak by de Brazilianen. Het is een kwestie van organisatie van tyd en van kapitaal om een bescheiden koek- en beschuitfabriek op te richten. En waarom zou deze niet tot een flinke fabriek kunnen uitgroeien De prijzen van vele artikelen lopen sterk uiteen in verschillende seizoe nen. De eierprys is de laatste tyd het dubbele van enige maanden terug en zakt over enige weken weer in. Een koelhuis zou zich in twee jaar betaald maken. De aardappelprijs loopt, al naar het seizoen, van 30 75 cent per kg. omhoog in de groot handel. Een goede bewaarplaats is er in één jaar uit. Onze ervaring met üe kalveren is eveneens zeer hoopvol. In het algemeen verkopen wy onze kalveren niet, met het oog op de noodzakelijke groei van de veestapel. Maar enkele hebben we verkocht en al doende leert men. De eerste ging weg voor óoo gulden, de tweede vor-; 800 gulden, daarna (nuchter) voor ïooo gulden en daar wij eigenlijk niet wilden verkopen, dreven wy de prijs maar op, omdat do Braziliaan niet graag heeft, dat we hem niet willen verkopen. Toen verkochten wy er twee, nog ongezien in de moeder voor i200gla. per stuk en tenslotte om er een eind aan te maken, vroegen we 2000 gld voor een 6 maands Kalf. Maar 't werd toch gekocht Maar op ander gebied liggen ook de perspectieven. De steenbakkerij houat nu onze behoefte aan stenen vrijwel by. Straks kan de sLeentabriek de stenen afleveren buiten de kolo nie. De kwaliteit is beter dan de gewone Braziliaanse steen. De timmerfabriek kan zich straks werpen op de meubelfabricatie en allerlei houtwaren. Thans verlaten ook al kunstpro ducten de kolonie: de zusters ver vaardigen zeer artistieke religieuze schilderijtjes, die hun weg r.aar Nederland al vinden; ook van mooi hout gedraaide en beschilderde sierschaien. Onder leiding van de Pater is een glazeniersbedryi in voorbereiding. De vestiging van de eerste niet-agrarische industrie is al beklonken en de eerste aanvragen voor vestiging van renteniers, aangetrokken door de veilige rust, de Nederlandse sfeer en de schoonheid van het land, zijn al binnen. Dit alles betekent: export en „de viezen" voor onze kolonie, want deze moeten wy zien als een econo mische eenheid. Ja, de perspectieven zijn werkelyk niet slecht. Maar nog eens, voor dat de perspectieven werkelijkheid worden, moet er een moeilijke tyd overbrugd worden, een pionierstijd van hard werken en sober leven, van het met moeite aan elkaar knopen van de eindjes. Dan moeten kinderziekten over wonnen en leergeld betaald worden. Wy zitten nu nog midden in deze periode, al is er al heel wat totstand gebracht. En deze periode is werke lijk een moeilijke. Dit moet men niet onderschatten. Het is dan ook geen wonder, dat er soms eens iets hapert. Zo hebben we lang getobd voor de steenbakkerij bevredigend liep en men moet niet mopperen en de moed niet verliezen omdat de houtzagerij nog niet geheel op gang is en de behoefte nog niet kan bevredigen. Maar dit komt. En evenmin is het wonder, dat niet steeds alle mensen in ai hun ver langens bevredigd kunnen worden, dat niet alle verwachtingen kunnen worden vervuld. Het belang van het geheel gaat tenslotte voor dat van het individu. En dan wordt er wel eens door deze of gene gemopperd, maar daar mag men zich niets van aantrekken. Want we bouwen toch een gemeenschap op; wy zyn niet meer in Nederland, maar we stichten een kolonie in een nieuw en vreemd land. Dat is door de eeuwen heen overal gebeurd, maar wat zyn de offers, die wy brengen in vergelijking met de vroegere kolonisten Denken wy eens aan het pioniers werk van de oude Indiövaarders, van Barends, van de oude Portugezen in Brazilië. Dat pionierswerk kostte vele, soms zeer vele mensenlevens, bloed, zweet en tranen. Onze moei lijkheden vallen daarmede volledig in het niet en toch bouwen wy ook een kolonie. Neen, wy hebben alle reden om dankbaar te zyn. Aan de andere kant hebben onze mensen, die hier werken en ploeteren en zich behelpen en natuurlijk ook tegenslag hebben te incasseren, het recht op alle waardering en steun, moreel en materieel, van alle wel denkende Nederlanders. Wy hopen en vertrouwen, dat later ook van onze kolonie kan gezegd worden: Daar werd iets groots verricht Ir. J. G. HEYMEYER. iiij;ii;i!i::i;i:i!i:i!;iii ui 1111111 n 1111111 m n Weg Venray-Ora'Ioon komt nn in orde Veel is er om gelachen en over geschreven, dat de weg Venray Overloon ter hoogte van de grens niet is rechtgetrokken op het Bra bantse gedeelte, wat by avond en 'snachts ook nog gevaar opleverde voor het snelverkeer. Thans zal hieraan een einde ge maakt worden. De aanbesteding tot herstel van het Brabantse gedeelte heeft plaats gehad, waarby de firma van Engelen uit Nymegen voor de som van f 53.000 het laagste was. Met de aansluiting zal spoedig worden begonnen. tiüiiiixui; Er bestaat de mogelijkheid, dat men by de wederopbouw van een verwoest perceel een keuze doet uit de regelingen, opgenomen in de art. 8, 71 en 72 van de Wet op de Materiële Oorlogsschade. Tot op heden werd art. 8, dat over de vervangingswaarde spreekt, nog niet toegepast, aangezien de benodigde richtlynen nog niet door de Minister van Wederopoouw en Volkshuisves ting werden uitgevaardigd. De punten, die de meeste zwarig heden geven by de nadere regeling, zyn de vaststelling van de bouwindex en daaraan gebonden de vaststelling van het prysverschil in bouwkosten tussen 9 Mei 1940 en het moment van de herbouw. Hoewel de hier bedoelde richtlynen tot op heden nog steeds niet zyn verschenen, zyn er van de zyde van het Ministerie toch enige aanwyzingen verstrekt, waardoor liet mogelyk is om toch reeds enigermate met de be paling van dit artikel te gaan werken, De aanhef luidt„Op verzoek van de belanghebbende wordt de bijdrage vastgesteld op de vervangingswaarde". De toepassing vindt dus alleen plaats „op verzoek". Het woord „vervangingswaarde' klinkt erg mooi en aanlokkelijk, doch zoals straks nog zal blijken is het wel een weinig misleidend en brengt het niet altyd de voordelen die men er op het eerste gealcht van zou menen te kunnen vèrwaehten. Het betrokken artikel geldt niet voor iedereen, daar er bepaald wordt, dat iemand de keus mag doen „mits het overige zuivere vermogen van de rechthebbende of de gezamelyke rechthebbenden op de bijdrage niet meer bedroeg dan f 20.000,—". Als vermogen wordt beschouwd zoals dit „in aanmerking is genomen voor de vermogensheffing ineens". Behalve de beperking tot personen met een vermogen van minder dan f 20.000,— volgt uit deze bepalingen, dat het alleen toepasselijk is voor belanghebbende zelf en uiterlijk zijn gezamelyke erfgenamen in een on verdeelde boedel. Is de boedel waarin het verwoeste pand behoorde dus reeds verdeeld, dan kan art. 8 geen toepassing meer vinden. Wat wordt op basis van art. 8 vergoed? Ten aanzien van onherstelbaar be schadigde panden wordt als volgt de vervangingswaarde gevonden. Uit gegaan wordt van de oorspronkelijk vastgestelde bijdrage, die vermeerderd wordt met een toeslag. Deze toeslag is het product van het aantal m3 inhoud van het be schadigde pand en hetgeraamde prijs verschil tussen de gemiddelde bouw kosten per m3 voor een gelijksoortig pand op 9 Mei 1940 en het tijdstip waarop de bouw van het nieuwe pand is aangevangen. Voor het aantal m3 inhoud geldt als maximum de inhoud van het nieuwe pand. Voorbeeld Inhoud verwoeste pand 450 m3 de bijdrage bedroeg f 2750,— Inhoud nieuw pand 375 m3 Op 9 Mei waren de bouwkosten van een dergelijk pand f 10,- per ni3, by de aanvang van de herbouw f 29,— dus een verschil van f 19,—. De berekening is dan bijdrage f 2750,— toeslag 375 x (f 29,— min f 10,—) 7125,- vervangingswaarde 9875,— Dit geldt echter niet voor alle soorten panden, daar in art. 8 ver schillende maxima vermeld worden. Als bydrag wordt n.l. nimmer meer in aanmerking genomen dan a. f 5000,— voor een woning; b. f 5000,— voor een pand of geheel van panden, dienende tot de uit oefening van een bedrijf of beroep: c. f 8000,— voor een pand dienende tot woning annex de uitoefening van een bedry'f of beroep. Uit deze beperkingen blijkt, dat art. 8 uitsluitend bedoeld is voor kleine woningen van maximaal 500 m3. De Wet stelt deze grens niet, doch duidelijk is, dat by grotere wo ningen de uitslag van de berekening ongunstiger wordt, waardoor het wen- selyker zal zyn de toepassing van een andere regeling te verzoeken. B v. van een woning van oorspron kelijk 900 m3 inhoud. Bijdrage f 6500,— Inhoud nieuwe pand 675 m3. Aan de hand van de berekening als boven vermeld, zou dit dan worden bydrage f 6500,— toeslag 673 x (f29,— minf 10,-) 12825,— f 19325,— doch dan worden de gestelde maxima overschreden. In dit geval komt men als volgt tot de „vervangingswaarde" (aannemende een bouwindex van 3) maximum bydrage f 5000,— toeslag(3-i)xf 5000,— 10000,- vervangingswaarde f 15000,— In feite bedraagt de toeslag dus maar f 15.000 min f6500,- isfssoo,— In de gegeven voorbeelden is ge makshalve het prysverschil in bouw kosten op f 19,— gesteld, doch uiter aard zal dit verschillen voor de diverse soorten huizen en plaatsen waar zy gebouwd worden. Alle gegeven aanwijzingen, hier boven verwerkt, zyn echter slechts voorlopig, daar duidelijk is, dat alles afhangt van de hoogte, waarop de bouwindex zal worden vastgesteld. Het is zeer twijfelachtig, dat deze ooit op 3 zal komen. Eeider zal deze om en naby 2,5 komen te liggen, hetgeen voor vele gevallen deze re geling weinig aanlokkelijk zal maken, daar er dan van het begrip „vervan gingswaarde" weinig terecht zal komen. Herbouwgevallen Indien er sprake is van herstel- gevallen (art. 8 lid 3) is er geen limiet vermeld, doch wel beperkt de ver vangingswaarde z:ch dan tot maxi maal bet bedrag, dat by totale ver woesting zou zyn toegekend. In herstelgevallen wordt de ver vangingswaarde vastgesteld op de oorspronkelijke bydrage vermeerderd met het product van de herstelkosten per 9 Mei 1940 en de bouwindex min één. Hierby wordt het bedrag, dat by de berekening van de bijdrage wegens- nieuw voor oud in mindering is ge bracht, wel weer voor de toeslag in aanmerking genomen. Stel dat de herstelkosten getaxeerd zyn op f 3000,- per Mei 1940, dat wegens nieuw voor oud f 300,— en wegens uitgesteld onderhoud f 150,— in mindering werd gebracht. De bij drage was dan f 2530,-. De bouw index voor herstelkosten is b.v. 2,6 dan zal de afrekening als volgt zyn: bydrage f 2350,- toeslag (2,6-)x(f 2550 plus f 300) f 4560,- vervangingswaarde f 7110,— Indien het panden betreft, waarin een woning annex bedrijfsruimte, worden deze dolen gesplitst berekend, daar de index-cyfers voor een woning anders zullen zyn dan voor bedrijfs ruimte. Voor de toepassing van art. 8 komen ook nog reeds vroeger geregelde ge vallen in aanmerking, o.a. alle ge vallen, geregeld op grond van het Besluit op de Materiële Oorlogs schaden 1945. En zo is het ook voor vele mensen uit Venray van groot belang, dit art 8 eens nader te bekijken. Groots gebeuren met vele mooie momenten Na maandenlange voorbereiding, na Bisschop het H. Offer op en vele vergaderingen en conferentie's, "was dan Zaterdag het moment gekomen, dat de WILMA haar poorten opende en iedereen uitnodigde maar 69ns „over de brug" te komen. En inderdaad, er zullen niet veel mensen in onze gemeente zyn, die niét over de brug gekomen zyn en do weg hebben gevolgd, die Vader Bisschop hen Zaterdagmiddag met de plechtige opening is voorgegaan. Inhalen der Missionarissen. Want Zaterdagmiddag was het al druk en van alle kerkdorpen en de gehuchten waren de afgevaardigden naar „St. Anna" gekomen om in een lange en grootse stoet de missiona rissen in te halen, die hier een week lang de mensen zouden komen wijzen wat in verre missiegebieden gebeurd. Mgr. Lemmens kwam deze massale stoet tegemoet en menig kleintje, dat aan moeders hand langs de weg stond, kreeg een kruisje van Vader Bisschop, die zeer tevreden was over deze prachtige inhuldiging der mis sionarissen. Toen deze stoet onze parochiekerk geheel had gevuld, begon het Ponti ficale Lof, waarin om Gods zegen werd gesmeekt voor deze Venrayse Missieweek. Mgr. Lemmens, geassis teerd door Deken Berden en Pastoor Bodt uit Merseio, droeg het Lof op en Mgr. Feron, de voorzitter van de diocesane Missiebond, hield een gloed volle feestpiedicatie, waarin hy erop wees, dat aan het front der Kerk meer dan 25000 mensen staan om te vechten voor de uitbreiding van Cbristus Ryk. Deze mensen mogen niet alleen blijven staan. Ieder Chris ten moet door zyn gebed, door zyn liefde jegens de evenaaste, door zyn offer, mede-missionaris zyn en mee werken en meevechten om het uit eindelijke doel te bereiken: geheel de wereld aan Christus voeten te brengen. En dat doel wordt nooit bereikt als niet iedere katholiek zyn hart legt in dit grootse maar schone werk, dan eerst zou ook de WILMA een overvloed geven, omdat zy gedragen werd door de liefde. Mgr. Bronsveld was eveens in het Pontificale Lof aanwezig. Na 't einde hiervan, trok de stoet naar „Jerusa lem", waar een erehaag gevormd werd voor de beide Bisschoppen, die als eerste de brug overkwamen en waarvan Vader Bisschop het lint doorknipte, dat de toegang tot de Wilma nog verhinderde. Met twee bruidjes aan zyn - hand ging Mgr., vergezeld door de geestelijkheid van hot Dekenaat en het uitvoerend Wil- macomité dan door de nieuwe bouw van Jerusalem, die zo bereidwillig was beschikbaar gesteld voor deze tentoonstelling. In de verschillende klassen hadden de deelnemende ordes en congregaties hun stands ingericht en boden zo, in woord en beeld een goed overzicht vau het door Mgr. Féron zojuist genoemde „front der Kerk." Hierachter kwam de consumptie- tent, waar Broeder-kok de pollepel hanteerde en de vermoeide bezoeker even zyn hart op kon halen. Maar niet lang, want buiten lokte nieuwe attracties, georganiseerd en uitgevoerd door de kerkdorpen, waar iedereen prachtige pryzen kon winnen. Was het een wonder, dat al direct een stroom bezoekers de brug over gingen, die ondanks het slechte weer gekomen waren om al dit schoons te zien. Maar naast het stoffelijke, werd ook aan het geestelijke gedacht Pontificale Hoogmis. Zondagmorgen droeg Mgr. Bronsveld een pontificale hoogmis op in de grote kerk, nadat hy eerst met mu ziek voorop, was afgehaald aan de Pastorie. Geassisteerd door de Heer Deken, Pater Gardiaan, Pater Rector en de Ew. heren Keyzers, Litjens en Goumans, droeg daar een Missie- gelovigen volgden dit ryke liturgische gebeuren. Maar niet alleen in deze kerk, overal in het dekenaat, in alle kerken stond een missionaris voor het altaar en werd gepreekt over de missie. En als dan om 2 uur regent dat 't giet, komen alweer de eerste be zoekers naar de Wilma en luisteren naar wat verteld wordt over vreemde landen en gewoonten. En zo gaat het de gehele week door, ieder avond opnieuw vertellen de paters van^ngewone dingen, tonen ze bizarre wetenswaardigheden en wijzen er op, dat iedereen missionaris moet zyn, wil het gigantische werk slagen. Iedere avond opnieuw draait het rad van avontuur, worden hon derden loten verkocht, wordt er met ballen gegooid, kortom iedere avond opnieuw trekken honderden mensen over de brug om hun steentjes by te dragen tot het welslagen van deze tentoonstelling. En Broeder-kok met zyn staf van helpers weet soms geen raad van de drukte, als buiten de muziekkorpsen van ons dekenaat hun concert geven. Het is er gezellig en het weer, dat maar niet goed wil worden, kan het plezier, wat er is, niet vergallen door de ko ude en de regen- Jammer was het, dat niet meer deren Dinsdagavond in de aula van het Gymnasium kwamen luisteren naar Pater Micheal, die Woensdag in de Parochiekerk een H. Mis opdroeg volgens de Oosterse ritus. Wie iets meer wou weten over het katholieke leven achter het ijzeren gordyn, had hier een zeer vruchtbare avond kun nen hebben, terwyl het volgen van de H. Mis Woensdagmorgen heel wat gemakkelijker geweest zou zyn. De schooljeugd heeft intussen meer haar best gedaan, trouwens aan hen is nog eens extra zorg besteed. Mis sionarissen hebben op de scholen veel verteld over de missies, vervol gens hebben ze in schoolverband de tentoonstelling bezocht en zo is menig jongens- en meisjeshart sneller gaan kloppen voor de missie. En wanneer deze krant verschijnt, resten nog twee dagen. Heden Zater dag zyn Leunen en het Veulen aan de beurt en morgen Zondag komt dan de plechtige sluiting. Om 10 uur draagt de Hoogeerw. Heer Deken een plechtige Hoogmis op, waarna om 2 uur de tentoonstel ling weer open gaat en nogmaals een dringend beioep doet op het Dekenaat Vei.ray, om voorde laatste maal over de brug te komen, want dan worden de prachtige pryzen verloot van de lotery en van de ver schillende stands en ongetwijfeld zal iedere lotjeskoper hier zeker belang in stellen. Dan zal het einde daar zyn, het einde van een groots opgezet werk, dat by iedereen in de smaak geval len is en waarvoor men de organisa tors wel dankbaar mag wezen. deze Wilma-week ons alle nieuwe missieyver hebben geschonken en moge ook de financiële resultaten tot hot welslagen hiervan bijdragen. De Octobermaand is gewyd aan de verering van Maria als Koningin van de H. Rozenksans. Het enige prac- Hsche middel om met deze ver ering mee te doen is 's avonds in de huiskring het rozenhoedje te bidden. Jammer genoeg vinden velen dit een ouderwetse devotie, die niet meer past in het kader van onze moderne tyd met zyn vele nieuwigheden op geestelijk terrein. Er is zoveel nieuws bijgekomen, dat er geen plaats en geen tyd meer overschiet voor het rozenhoedje. Wat heb je nu ook aan dat geestdodend opdreunen van al dio weesgegroeten I

Peel en Maas | 1950 | | pagina 1