Avondklokken
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
In drie provincies
15.000 slachtoffers.
Boerenleenbank
Venray
4jet Uededandse Rede Ke
eed (O,
uis
encayse mensen
Uit 4juize Sewatius
BEL BIJ BRAND
392
Diamanten eest
De toestand in
$nde
nesië
Zaterdag 6 Mei 1950 No. 18
Een en Zeventigste Jaargang
Druk en Uitgave
Firma van den Munckhof
Drukkery
Kantoorboekhandel
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening 150652
PEEL EN MAAS
Ad vertentiepry zen
op aanvraag verstrekt
Abonnementsprijs
per kwartaal:
voor Venray fl 1.00
buiten Venray fl 1.20
uitsluitend rooruitbet.
De vreselijke gevolgen van de hongerwinter.
Besmettelijke ziekten grepen om zich heen.
Gebrek aan ziekenhuisruimte. Tekort aan
personeel. 80.000 gevallen van hongeroedeem,
ook diphterie en typhus.
Wij leven snel, slechts zelden gunnen wij ons de tyd tot
omzien naar wat geweest is. In deze eerste Meidagen is het
echter tien jaar geleden, dat oorlog over ons land kwam en
de geslagen wonden herinneren ons neg telkenmale aan de
vele schokkende gebeurtenissen, die land en volk hebben
geteisterd.
De herinnering aan al diegenen, die voor het vuurpeloton,
in de concentratiekampen en onder andere even bittere om
standigheden het leven lieten, is r.og nauwelijks uitgewist.
De verontwaardiging over de maatregelen tegen onze joodse
landgenoten en over het lot dat hen ten deel viel, leeft on
veranderd onder de bevolking voort.
Minder algemene bekendheid geniet het feit, dat in het zo
genaamde B 2-gebied, dat de provincies Noord-Holland,
Zuid-Holland en Utrecht omvatte, ook nog 15.000 mensen
stierven van de honger.
Het Verslag van de Geneeskundig
Hoofdinspecteur van de Volksgezond
heid over de jaren 1941 en 1945
heeft lang op zich laten wachten,
Dit omvangrijke rapport, dat niet
minder dan 47 tabellen met toelich
ting bevat, verscheen pas in Augus
tus 1949.
Door de oorlog en later ook door
de bevrijding van ons land zijn tal
van belangrijke gegevens geheel of
gedeeltelijk verloren gegaan, ook op
het gebied van de volksgezondheid.
Daar komt nog bij, dat door tal van
instellingen, die op het terrein van
de volksgezondheid werkzaam zijn,
over de laatste oorlogsjaren geen
jaarverslagen zijn gemaakt, zodat
voor een samenvattend overzicht
niet kon worden beschikt over.de
cijfers van verschillende consultatie-
bureaux, schoolartsendiensten,
kenhuizen en sanatoria.
Zodoende heeft het tot bijna einde
1948 moeten duren voordat alle
noodzakelijke nasporingen waren be
ëindigd en het benodigde cijferma
teriaal bijeen was gebracht.
Thans ligt dit verslag voor ons en
do Geneeskundig Hoofdinspecteur
van de Volksgezondheid, dr. C. Ban
ning is er, ondanks de velG moeilijk
heden, die overwonnen moesten wor
den, wel degelijk in geslaagd een
volledig overzicht over de laatste
oorlogsjaren te boek te stellen.
De hongerwinter.
Bij het doorlezen van dit verslag
wordt onze aandacht in het bijzonder
getrokken door de nadere bijzonder
heden over de hongerwinter.
De eerste sterfgevallen tengevolge
van ondervoeding worden in Januari
1945 officiël bekend.
Bij de statische bewerking van het
bijeengebrachte materiaal bleek, dat
drievierde van het aantal aan onder
voeding overledenen mannen waren,
dat deze mannen meestal ouder
waren dan 55 jaar.
Het laatste oorlogsjaar heeft een
zeer hoog sterftecijfer.
In 1939 stierven er in de vier
grote steden van ons land per 1000
inwoners 4.25 tot 4.86 personen.
In de stad Utrecht is een sterfte
per 1000 zielen in 1945 gestegen tot
12.15, voor de gemeente Den Haag
is het sterftecijfer voor dat jaar
zelfs 14.39.
De ondervoeding eiste 15000 doden
op, daarnaast worden er nog 80.000
gevallen van honger-oedeem bekeud.
Dan komt de capitulatie van de
Duitse legers en de ineenstorting van
het Derde Rijk.
Vijftig voedselteams, elk onder
leiding van een arts, worden over
het ernstig getroffen B 2-gebied ver
deeld om de grote hoeveelheden
levensmiddelen, die met vliegtuigen,
schepen en auto's werden aangevoerd
onder de bevolking te distribueren.
Reeds op 15 Mei 1945 is het aantal
sterfgevallen door de honger belang
rijk teruggelopen. Het rapport ver
meldt, dat men in Augustus van
dat zelfde jaar de situatie weer ge
heel meester is.
Besmettelijke ziekten.
Vanzelfsprekend vindt men in dit
verslag ook andere belangwekkende
gegevens, die de volksgezondheid
betroffen.
Er wordt gewaagd van de moei
lijkheden, die worden ondervonden
bij de tuberculosebestrijding: de sa
natoria waren meer dan overvuld,
er was te weinig voedsel voor de
patiënten.
Men kan in dit verslag cijfers
vinden over de toename van het
aantal geslachtsziekten, terwijl ook
andere besmettelijke ziekten danig
om zich henen grepen.
In 1944 werden er 60.400 patiënten
met diphterie geregistreerd, met niet
minder dan 3244 sterfgevallen.
In 1945 werden 4827 gevallen van
typhus bekend.
Kinderhygiéne en gebrekkigenzorg
zaten geheel op de achtergrond.
Er is een groot gebrek aan zieken
huisruimte: tal van ziekenhuizen zijn
immers door de oorlogshandelingen
verwoest.
Bovendien hebben de meeste zie-
kenhuisinrichfciHgea nog te kawpee
met een groot tekort aan personeel.
Om de toestand desondanks het
hoofd te kunnen bieden, heeft men
toch nog verpleegsterkamers, recrea
tiezalen, soms zelfs de gangen als
zieken verblijven ingericht.
Tien jaren geleden is de bal gaan
rollen, die al deze ontwrichting heeft
veroorzaakt. Moge het de staatslieden
van vandaag gelukken nieuwe gol
ven van ellende verre van ons te
houden.
Dinsdag hield de'afd. Venray van
de Boerenleenbank haar verplichte
jaarvergadering, waai op nog vele
leden ontbraken, "die hun f 2.50 boete
nu zullen moeten betalen.
Uit het jaarverslag van de kassier
bleek, dat de Boerenleenbank ook dit
jaar weer goede zaken heeft gedaan.
Kwam men in 1938 tot een omzet
van ruim 11 millioen gulden, in 1949
was het kort by de zestien millioen,
Aan ingelegde spaargelden was een
bedrag van f 765.551.46 binnengeko
men, maar er waren ook f 750.548.82
uitgegaan.
Daar de rentestandaard afhankelyk
is van de gemaakte winst, is de winst
nooit heel groot, dit jaar bedroeg zy
f 4405.46, waarvan een groot deel
geschonken wordt aan de verwoeste
kerken en aan onze Venrayse sociale
instellingen. De reserve van de bank
werd dit jaar opgevoerd tot f 50.000.
Op de lopende rekeningen werd dit
jaar voor byna 51/» millioen gulden
omgezet.
Als Voorzitter werd gekozen P.
Janssen, Henseniusplein terwijl in de
Raad van Toezicht W. van Dijck zyn
plaats bleef behouden, die hy al 25
jaar heeft ingenomen.
Na afloop van dit officiële gedeelte,
waar o.a. de heer Deken nog een
dankwoord sprak voor de goede gaven,
werden enkele films vertoona betrek
king hebbende op het boerenleven
en een kleurenfilm van de grote
Landbouwtentoonstelling in Eind
hoven.
Door de inspecteur werd nog een
dringend beroep gedaan, mede
verband met de statutenwijziging,
om het girale geldverkeer over de
bank zoveel mogelijk op te voeren.
16 onderscheidingen uitgereikt
Op Koninginsverjaardag werd in
Hotel „De Zwaan" in een eenvoudige
plechtigheid aan een zestiental Ven
rayse mensen het Oorlogsherinnerings
ki uis 1940—1945 uitgereikt door de
heer Burgemeester.
Dr. Smidt, de voorzitter van de
afdeling Venray van het Ned. Rode
Kruis heette alle aanwezigen hartelijk
welkom en bracht de Octoberdagen
van 1944 weer naar voren, toen zo
vele slachtoffers en onder de mili
tairen èn onder de burgers van
Venray e.o. gevallen zyn.
In deze frontdragen zijn er in
Venray mensen geweest, aldus de
Voorzitter, die met gevaar van eigen
leven onder de meest moeilyke om
standigheden hun medemens hebben
geholpen in zyn nood en in zyn lyden
daardoor in de geest van het
Rode Kruis hebben gehandeld.
Het Rode Kruis wil hun prachtig
menslievend werk eren door het
verlenen van deze medaille. En aller
eerst is deze medaille posthuum
toegekend aan kapelaan Olieslagers,
die by het bedienen van een sterven
de, zelf door granaatvuur is getroffen.
De heer Burgemeester spelde de vader
van kapelaan Olieslagers de medaille
op zyn borst onder enkele troostvolle
woorden, waarop de oude man zeer
ontroerd dankte voor deze onder*
scheiding.
De vader van Zuster P. Hofferd
ontving eveneens de medaille post
huum voor zyn dochter die by het
verplegen van enkele geesteszieken
getioften werd door een granaat,
waarbij haar beide benen werden
verbrijzeld, een verwonding, waaraan
zij later is gestorven. Ook hier
dankte de vader zeer geroerd voor
deze onderscheiding.
Zich dan richtende tot de verdere
aanwezigen bracht Dr. Smldt namens
het Rode Kruis hen allen dank voor
hun opofferend werk en hy sprak de
hoop uit, dat in de toekomst hun
voorbeeld door velen zou gevolgd
worden.
Als eerste werd de medaille uitge
reikt aan Dr. A. Janssen, die geen
moeite te veel is geweest om hier
in Venray een behoorlijke Rode Kruis-
colonne te kry'gen. En wanneer we
de colonne aangetreden zien,
keurig in uniform, dan is dit het
werk geweest van de grijze dokter
die ondanks de last der jaren dit
omvangrijk werk tot een goed einde
heeft gebracht. Mevr. San Giorgi
mocht voor haar man de onderschei
ding in ontvangst nemen, wegens de
buitengewone plichtsbetrachting door
hem getoond in deze moeilyke dagen.
Dr. A. E. V. Hillebrandt werd onder
scheiden wegens zyn optreden in het
Ziekenhuis ir. deze frontdagen en
speciaal voor de organisatie van de
bloedtransfusiedienst, die hier in
Venray reeds zoveel mensenlevens
heeft gered. Als leider van de Hulp
actie Rode Kruis de zgn. HARK
kreeg Dr. E. F. Hoying zyn welver
diende erkenning voor het vele werk
wat hy voor de terugkerende Ven
ray ers heeft gedaan.
Verder werden onderscheiden de
heren J. J. H. Goumans, Schoolstr.;
Broeder Ivanus, St. Servatius (Br.
KROL); A. Gommans, Langstraat; Th.
Wintel» jr., Heerlen; Fr. v. Dyck,
Den Haag; M. lereaésea, Maashese
weg; H. v. Leuken, Leunseweg; H,
Clephas, Beekweg; G. v. d. Vorle,
Langstiaat, voor hun werk en hun
persoonlijke opoffering in deze be
roerde dagen, toen zij gezorgd hebben
voor het vervoer der gewonden, het
verplegen der zieken, het begraven
der lijken en het voeden der mensen.
De heer J. van Opbergen. Stations
weg ontving tenslotte de onderschei
ding voor het vele werk door hem
verricht als secretaris van het Oor-
logsgravencomité.
Dankwoord
Na een persoonlijke felicitatie van
de heer Burgemeester nam Dr. Hille
brandt het woord namens hen die
onderscheiden zyn. Hy was van
mening, dat op de allereerste plaats
een onderscheiding van de doktoren
overbodig was, daar zy immers ver
plicht zijn volgens hun eed hun leven
in dienst te stellen voor de lijdende
mensheid. Maar alle zestien willen
deze onderscheiding aanvaarden
namens de honderden onbekenden
Venrayse mensen, die in die dagen
zichzelf hebben overtroffen en die
alle eigenbelang op zy hebben gezet,
jongens' en meisjes, zowel ouderen
als jongeren, om hun lydende even
mens te helpen. Dit symbool van
grote daden is voor alle Venrayse
mensen die zichzelf toen juist zo
dikwyls overtroffen hebben en als
zodanig wordt dan ook deze onder
scheiding aanvaard. Spreker dankte
h9t Rode Kruis voor deze onverdien
de hulde en hoopte, dat in de toe
komst vele de Rode Kruisgedachte
zullen levendig houden.
Dan werd deze eenvoudige plechtig
heid besloten met een genoegelyk
samenzijn.
Seizoenprijzen
voor huisbrand
Om «en ongestoord verloop van de
huisbrand voorziening te verzekeren
heeft de regering besloten tot weder
invoering van het ook voor de oorlog
gebruikelijke systeem van seizoen
prijzen. Op deze wyze zal het kopen
van huisbrand gedurende de zomer
maanden aantrekkelijker worden.
De nieuwe prijsregeling is 1 Mei
in werking getreden.
Zy, die hun brandstoften reeds in
Mei en Juni inslaan, betalen ten op
zichte van de tot dusver geldende
prijzen 50 cent minder per eenheid
(1 hl) anthraciet, Esskolen, 3U vetko-
len en eierbriketten en 35 cent minder
per eenheid (2 hl) cokes.
Voor de maanden Juli en Augustus
zullen deze prijsverlagingen voor alle
kolensoorten 15 cent per eenheid be
dragen.
De winterprijzen die op 1 Sept. a.s.
van kracht worden, zullen daaren
tegen voor anthraciet, Esskolen, s/<
vetkolen en eierbriketten per eenheid
20 ct. hoger dan de huidige prijzen
worden, terwijl de pryzen voor cokes
15 cent per eenheid hoger zullen
worden.
Overloon
Nationaal Museum
Het feit dat Overloon's Museum
onlangs tot Nationaal Museum
verheven, heqft automatisch verschil
lende veranderingen met zich gebracht
Zo wordt o.a. de documentatie-
afdeling geheel veranderd en krijgt
men via de hoogste militaire autori
teiten kostbare militaire uitrusting.
Zo hebben de Amerikanen onlangs
verschillende wagons krygsmateriaal
aan Overloon cadeau gedaan, die
vanuit Duitsland naar hier zyn -ge
transporteerd. Dit transport heelt op
zyn weg naar hier nog veel moeilijk
heden ondervonden, zowel van Engel
se zy'de als van de Nederlanders.
De Engelsen, die in de heilige
overtuiging waren, dat hier een of
andere communistische knokploeg
wapens aan het verzamelen waren,
konder. echter door de Amerikanen
nog tydig gerustgesteld worden, maar
de Nederlanders bleven onvermurw
baar, eerst moest tol betaald worden
aan Lieftinck in de vorm van invoer
rechten.
Dat men in Overloon intussen al
meende, dat deze kostbare verzame
ling wel nooit meer ter bestemde
plaatse zou arriveren, is begrijpelijk.
Maar aan alle ellende kwam een
einde met veel goede woorden en
nog meer goed geld en verleden
Vrijdag kwamen de kostbare stukken
in Overloon nog tamelijk onverwachts
aan, na een wekenlange reis en bin
nenkort zal een en ander alweer te
bezichtigen zijn.
Het ketelhuis weer in
gebruik gesteld
Op de machtige 28 meter hoge
schoorsteen var. het nieuwe ketelhuis
wapperde Dinsdagmiddag de Neder
landse driekleur.
Omstreeks drie uur verzamelde
zich daar het bestuur van de inrich
ting om getuige te zijn van de han
deling van Br. Overste, die bestond
in het aanstrijken van een „buiten
gewone" lucifer.
Met behulp van wat stro was er
weldra een goed vuur onder de ketel,
die als tweede is geplaatst in de serie
van zes, die binnenkort hier voor
water en verwarming zullen zorgen
en die zo het ketelhuis compleet
maken.
Als men als leek doolt in het mach
tige labyrint van kranen en buizen,
dan is het moeilijk te bepalen, hoe
hoe het allemaal in zyn werk. is ge
gaan en hoeveel knappe koppen van
technici en monteurs, die er aan
werkzaam zyn geweest. Maar met
een deskundige by de rondgang, werd
ons een en ander duidelijk.
Iedere ketel heeft een capaciteit
van 16 atmosfeer en kan een warmte-
capaciteit voortbrengen van 1.200.000
warmte-eenheden.
Het stoken van de ketels, gebeurt
'angs geheel automatische weg.
Onder in de kelders is de kolen-
opslagplaats; vanwaar de kolen, via
een „jacobsladder" en horizontale
transportband, in de bunker terecht
komen. Wanneer de ketel op vol
doende druk is, schakelt de auto
matische stoker zichzelf uit.
In de verdeler-ruimte staan 3 warm
water-boilers en vier tegenstroom
aparaten opgesteld, welke rosp. dienen
voor de warmwater voorziening en
de centrale verwarming. De tempera
tuur hiervan wordt eveneens auto
matisch geregeld
Momenteel zijn 3 paviljoens en heo
ziekenhuis op de centrale verwar
ming en warm-watervoorziening aan
De warm-watervoorziening voorziet
reeds in de behoefte van 3 paviljoens
terwyl het ziekenhuis reeds stoom
ontvangt.
De andere paviljoens zyn nog op
stoom aangesloten en na ombouwiug
op warm water-verwarming, worden
deze ook op de afstandsleiding van
de centrale verwarming aangesloten.
13 Kilometer leiding is thans al
verwerkt en als alles klaar is, is de
vyf dubbele afstand ver overschreden.
Hoeveel schakelaars en motoren, dat
er waren, was te veel om te tellen.
Het plan van ontwerp van dit
hyper-moderne ketelhuis is uitgegaan,
van het AdviesbureauNoordman
uit Den Bosch, onder leiding van Ir.
Schilte.
De uitvoering van de installatie
berustte bij installatiebureau van de
Sterren uit Tegelen en de Ned. Elec.
Las My. uit Leiden.
De uitvoering van de Elec. Autom.
van het installatiebureau v.d. Pas
uit Breda.
Architecten waren het architecten
bureau v.d. Sluis, Hendriks en v.d.
Bosch uit Rotterdam.
Het geheel werd gebouwd door het
aannemersbedrijf Gebr. Janssen uit
Yenray.
Huize Servatius heeft door dit
ketelhuis te bouwen een goede greep
gedaan.
Yan ver in de omtrek kan men
reeds zien, dat weer een der geslagen
oorlogswonden van Huize Servatius
hersteld is. Het gebouw is inderdaad
een sieraad voor het geheel.
ADVERTEREN
doet verkopen
Voor de jongens van Venray
Boys, nu zal het toch eens
gebeuren, dat ik voor jullie
apart de klok mag luiden.
En ik heb er zin in. Laten
we hopen, dat jullie er ook
ALLEN zin in hebben. Alle
groepen hebben de klok al
eens horen klinken en de
opkomst was best.
Je oudere broers hebben
in de klokkeluiersweek niet
teleurgesteld. Zeg maar ge
rust, dat ze voor 100 pet. zyn
opgekomen. De kerk was
afgeladen vol met jonge
mannen.
Doe niet voor hen onder.
We maken er een paar
fyne dagen van.
Sommigen waren al bang,
dat ze 'n paar uur in de kerk
moesten zitten. Heb maar
geen zorg. Het zal zo'n vaart
niet lopen. Bovendien, je
hebt je studie en je huiswerk
en we zullen dat niet in de
wielen gaan rijden. Maar we spreken van tevoren samen wat af.
Hier dus géén Venrods kwartiertje, (misschien onder de preek wel een
Hollajids kwartiertje). Aanvang 8 uur en, dat blijft 8 uur. En laten we ook
afspreken, (dat is van myn kant) datje om kwart voor negen weer buiten
staat, dan weten meteen je ouders, hoe laat ze je weer thuis kunnen
verwachten.
..Prachtig, zei er eens eentje bij een triduum op een andere plaats",
bedankt voor de inlichting. Hy tippelde thuis tien minuten voor de tyd
weg en kwam tien minuten na sluitingstijd het huis binnenstappen, maar
was langs de kerk gelopen.
Zouden er in Venray ook zulke typen zyn
Als je zó gestemd bent, heb je juist eens een keertje zo'n „Avondklank"
nodig.
Boy, wanneer het precies is?
Van 10 tot 14 Mei in de Parochiekerk. Hier heb je alvast de datum,
dan kun je er rekening mee houden. Voor de rest kryg je van de week
een bericht thuis en ik hoop, dat we er per vergissing geen een overslaan,
maar dan zeg ik je dat nu alvastdat is dan een vergissing en dan moet
je daarom niet wegblijven.
Tot volgende week op dezelfde golflengte in ..Peel en Maas".
DE KLOKKELUIER
Uit Indonesië naar linis
Met de Zuiderkruis zullen waar
schijnlijk Donderdag a.s. arriveren
uit IndonesiëH. Kessels, Kruis
straat 14; J. Martens, K 10b Leunen;
G. Philipsen, F 34a Klein-Oirlo; M.
v. Kessel, Overloonseweg 14; P. Jacobs,
Stationsweg C' 6; L. Janssen, C 39
Oostrum; Th. Voermans, Laagheidse
weg A 12; J. Claessens, E 62 Oirlo;
G. Baltussen, E 33 Oirlo; J.v. Veghel,
Merselo M 7; J. Maas, Kruisstraat 24.
Morgen arriveert H. A. J. Michels,
Merselo.
in het „kenienshool"
Het komt zeer zelden voor, dat een
diamanten huwelijksfeest herdacht
kan worden, maar op 15 Mei gaat in
de buurt van de ..boschhuizen" de
vlag in top. De guirlandes en het
groen geven de kerkweg aan en in
de parochiekerk te Oostrum, zal een
heerneef die speciaal met verlof
uit de missie overkomt een plech
tige Hoogmis tot dankzegging op
dragen.
Natuurlijk is de buurtschap volop
bezig om dit waardig te kunnen
vieren, temeer daar het zilveren feest
is moeten worden uitgesteld, omdat
er toen 2 zonen Konings wapenrok
droegen in 1913.
Steeds werd er gehoopt om dan
maar het gouden feest dubbel te
vieren. Heel de buurt was in de weer
om de voorbereidingen te treffen.
Alles was al in huis zoals de
krentenmik, sigaren enz., toen voor
de tweede maal het feest niet kon
doorgaan, omdat de oorlog over ons
was gekomen. Het waren de Hol
landse jongens die profiteerden van
de krentenmik en de sigaren.
Maar, „driemaal is scheepsrecht",
nog enige dagen en het is de 15 Mei
en dan zullen Tinus Peeters en Anna
Reynen, de diamanten kroon mogen
ontvangen.
Grote bekendheid heeft Tinus ver
worven als schaapherder.
Stammende uit het enigste café
Merselo, kreeg hy de naam van de
„wêrt" van Merselo.
Hy was woonachtig in Sterkrade
in Duitsland en in 1913 vestigde hy
zich in het*_Kenienshool" op de Bosch
huizen.
Beide oudjes genieten nog een uit
stekende gezondheid en jaren hebben
zy geen dokter in huis gehad, alleen
de laatste jaren heeft moeder wat
gesukkeld. Vorige week ging vader
nog te voet naar Oostrum zyn stem
plicht vervullen. Hy gaat nog iedere
week naar de kerk
en kapper en steeds te voet.
Vader Peeters vindt het alleen
maar jammer, dat er nog steeds geen
electriscli is op dit buitengewest,
alhoewel hy nog dagelijks zonder bril
de krant leest.
Acht kinderen sproten uit dit gezin
voort, die te samen kunnen bogen op
30 kleinkinderen en 5 achterklein-
kleinkinderen.
Voor de derde maal heeft men nu
plannen tot een grootse feestviering,
eigen aan streek en plaats en wy
hopen, dat ze nu eindelijk in volle ge-
zenékeid doorgang kunnen vinden.
Het doel misgeschoten.
De geschiedenis met de deelstaten
in Indonesië heeft velen, zowel daar
als hier in Nederland reeds tot wan
hoop gebracht.
Op de meest demagogische wyze
wordt de status dezer zelfbesturende
gebieden omgebogen en plotseling
verschijnt dan een soort omwenteling
en verklaren enkele of enige uit het
niet te voorschijn tredende figuren,
dat de deelstaat zich opheft en voor
taan deel uitmaakt van de Javaanse
Republiek Djocja.
Over de wijze waarop een en ander
.geschiedt en voorbereid wordt, zijn
'de laatste tyd enkele authentieke
gegevens bekend geworden, waaruit
de on-democratische, demagogische
manier van handelen der Republi
keinse machthebbers duidelyk blykt,
en welke gegevens door de practijk
volkomen Devestigd worden.
Het woordbreken tegenover Asiz,
wiens vrijgeleide zonder pardon werd
teniet gedaan, heeft nog eens te
duidelyk aangetoond, dat met het
recht in al deze zaken in Indonesië,
een loopje wordt genomen en de
machtswellust er hoogty viert.
En over die trouweloze woorbreuk
over al dat gestook en gewroet en
over al die ondemocratische en dus
onrechtmatige veranderingen in de
status van Indonesië, zwijgt men in
Nederland, zwygt men in de wereld.
Wanneer iets dergelijks in Europa
zou geschieden, dan waren de pop
pen aan het dansen.
Dan zouden de diplomatieke „demar
ches" niet van de lucht zyn, dan zou
er _druk" worden uitgeoefend op 't
betrokken land door de grote broers
en zouden de dagbladen in de hele
wereld vol staan over deze pogingen
een nieuwe dictatuur te vestigen.
Maar van dit alles is in dit geval
geen sprake
De Nederlandse Regering is als ds
dood zo bang haar vingers aan koud
water te branden en het tere Unie-
verband te verspelen.
De Regering, die dit alles mede
hielp veroorzaken, moet „het recht
van de sterkste" glimlachend aan
zien en is zelfs geneigd, dit langs
ambtenaarlij ke en desnoids militaire
weg te steunen
De heer Hirschfeld komt niet voor
niets dezer dagen naar Den Haag.
Hy heeft het een en ander te ver
tellen, wat men hier in Nederland
blijkbaar niet goed begrijpt
Democratische principes zyn er geen
wanneer het de bevolking van -Indo
nesië betreft, want anders zouden
we by de machthebbers aldaar onze
-goodwill" verspelen.
Er. dat die juist bij deze macht
hebbers geen cent waard is, kan
inen in Den Haag onmogelijk gelo
ven, want dat zou betekenen, te
moeten erkennen verleden jaar en
daarvoor fout gehandeld te hebben.
En dat natunrlyk nooit. Dan liever
millioenen overgegeven aan het des-
petisck Outers kelesialismt