deGruyter
CómmuniepbentieA en fyamiliedbukuieïk
Firma van den Munckhof
maak tam zaa ze
Stemming voor
de Provinciale Staten,
Natuurlijk 'n IUN\B0\
SPORT
Oude Gilden en Schutterijen
AMANDELTJESPUDDING
Woensdag 26 April a s.
Ternauwernood is het bezoek van
H. M. de Koningin achter de rug, of
we moeten gaan stemmen voor de
Provinciale Staten.
Een stemming, die niet zonder be
lang is, want het zyn de Provinciale
Staten, die de vertegenwoordigers in
de Eerste Kamer aanwyzen en zo
dus in eerste instantie een voorname
rol kunnen spelen in het politieke
leven.
Doch vooral voor onze provincie,
voor ons Limburg zyn de Provinciale
Staten van groot belang. Veel is er
nog te doen, we behoeven slechts
enkele voorbeelden te noemen: de
industrialisatie en de voorbereiding
daarvan, zuals het slichten van am
bacht sschulen, biiuiuh ren van aanleg
en uitbreiding van industrie terreinen
terwyi do iudusine spreiding tevens
een groot onderdeel is.
Het bevorderen der volksgezond
lieid, de bescherming van de handel,
de bescherming en verheffing van
onze Limburgse cultuur, de oprich
ting van Kleuter- en B.L.O.-scholen,
de bescherming van het grote gezin,
opheffing van de woningnood, de
belangen van de landbouw waarbor
gen, kortom er is een geheel werk
programma, dat nog moet worden
uitgevoerd en vervolmaakt.
De mannen, die dit moeten doen,
moeten a.s. Woensdag door ons ge
kozen worden.
Nu hebben we echter in ons Lim
burg één gebrek. Limburg is Katho
liek nietwaar, dus de K.V.P. hoeft
zich niet zo bezorgd te maken, dat
zal toch wel lukken. En dan geloven
we het wel.
Hoe verkeerd dit is in deze tyden,
nu iedere verkiezing ook in ons
katholiek Limburg een kracht
meting is tussen de politieke partyen,
zal iedereen begrypen, die de gevaren
ziet van het communisme en de
de socialistische politiek van de P.
V. A. Elke verkiezing moet een
demonstratie zyn van de grote kracht
van onze K.V.P., een kracht, niet
alleen door omvang, maar ook door
het verzette werk.
En daar mankeert nog zoveel aan.
Wie ziet, hoe elders andersdenken
den vechten en stryden voor hun
politieke overtuiging.
Welk een offers men zich daar
getroost aan geld, werk en energie,
begrijpt gewoon niet, hoe hier de
Katholieken maar netjes niets doen.
We zien, dat ook byv. by onze Ka
tholieke Radio Omroep, vroeger een
der sterkste, worden we nu voorby
gelopen door VARA, AVRO en NCRV.
Eens te meer dan nog een reden,
om ook nu weer paraat te zyn.
In de Statenkieskring Horst hebben
we een dessidentenljjst, die de ka
tholieke eenheid probeert kapot te
slaan.
De wens der Bisschoppen is en het
logisch verstand eist, dat wy éen
bljjven als katholieke volksgroep en
daarom zal onze stem slechts uit
gaan naar
No. 1 van Lijst 1.
Woensdag alle inwoners van Ven-,
ray ter stembus 1
Begrijpt het grote belang en blijft
één door te stemmen op No. i van
Lijst 1.
Mededeling van Bestuurszyde
Afdeling Venray.
Teneinde alle zieken en ouden van
dagen in de gelegenheid te stellen
hun stem uit te brengen, wordt aan
Heren Autobezitters beleefd doch
dringend gevraagd om een of meer
dere uren hun wagen met chauffeur
gratis af te willen staan.
Verzocht wordt dit even te willen
mededelen by:
a t-'lefonisch onder nummer 203
Verk«-»-rsbnr»-Hii W- ray v <-o<nit
b ev»-n end bri-fj t-f p -rs .ot.lyk
bood-ch-p;
c op te x' v« bühtuui K.V.P.
Zieken en ouden van dagen kunnen
dit eveneens opgeven aan bedoelde
adressen.
Paardensport.
By gelegenheid van het 1272-jarig
bestaan der Ruiterclub Ons Genot te
Leunen werd Zondag een kringwed
stryd gehouden, waaraan 19 vereni
gingen deelnamen.
De uitslag was als volgt:
Opening8rennen: 1 Denen, Heyen:
2 Leyser, Grubbenvorst; 3 Hermans,
Blitterswyk.
Dressuur 8-tallen, klasse A
1 Meterik 80 punten; 2 Leunen 78
punten; 3 Castenray 75 punten.
Klasse B: 1 Wanssum 83 punten;
2 Well 82 punten; 3 Horst 76 punten
4 Oirlo 72 punten.
Klasse C1 Meerlo 75 punten;
Venray 68 punten; 3 Oostrum 64 p.
4 Merselo 61 p.
Rennen alle rassen: 1 Denen, Heij
en; 2 Poels, Swolgen; 3 Leyser, Grub
benvorst.
Individueel: 1 vd. Weyer, Yssel
steyn, 71 p.; 2 C'. Mooren, Well, 73 p.
3 M. Geraets, Meterik, 64 p.; 4 J.
Goumans, Leunen, 64 p.; 5 J. Hen
driks, Lottum, 63 p.; 6 J. Litjens,
Meterik 62 p.; 7 B. Breukers, Lottum
62 p.
Harddraven: 1 Grubbenvorst; 2 Leu
nen; 3 Meerlo.
Patrouille springen: 1 Lottum; 2
Well; 3 Leunen; 4 Melderslo.
Estafette: 1 Grubbenvorst; 2 Leu
nen; 3 Meerlo.
Springen zwaar: 1 P. In 't Zand,
Grubbenvorst; 2 J. Kuipers, Grubben
vorst; 3 W. Thielen, America; 1 J.
Smulders, America; 5 J. Hendriks,
Lottum; 6 J. Meijers, Leunen.
Springer, middel: 1 Dekker, Lottum
2 Peelen, Meerlo; 3 Kusters, Swolgen;
4 Christiaans, Melderslo; 5 Jenniskens
Horst; 6 Goumans, Leunen; 7 Kes-
seis; Meerlo; 8 Derks, Amerika; 9
Marcellis, Venray; 10 Claassen, Oirlo;
11 Noor, Well; 12 Vullings, Melders
lo; 13 Gielen, Wanssum; 14 Rongen.
Melderslo.
mooiste geschenk, dat U
kunt geven is een UNION-
vulpen. 14 krts gouden pen
met osmiridium punt. Wij bie
den U keuze uit een rijke sor
tering modellen en kleuren.
Prijzen van f 16.50 tot f 22,00
Met drie jaar schriftelijke garantie
Kantoorboekhandel
Fa. v.d. MUNCKHOF
Er zyn verschillende lezers, die ons naar aanleiding van het
artikel over het 350 jarig bestaan der schutterij ..Het Zand-
akker" gevraagd hebben, of wy niet eens iets konden vertellen
over de oude Gilden en Schutterijen. Hieronder volgt een
kort overzicht van het werken en streven der oude Gilden
en Schutterijen, waarvan de tegenwoordige sjhutteryen
we kunnen wel zeggen het laatste „overschot" zijn.
kerkelijke plichten en gewoonten
volledig over, welke by de oudere
Gilden in gebruik waren. De Gilden
zyn dan ook kerkelijke verenigingen.
Groot is de overeenkomst tussen
de afzonderlijke Land van Cuykse
sohuttersgilden. De Peel aan den
enen kant, sloot het Land van Cuyk
af van de rest van Noord-Brabant en
aan den anderen kant liep de Maas.
In tegenstelling met de Gilden ten
Westen van de Peel, waar vele hand-
boogschutter yen of gilden zyn, zyn
j de Gilden in het Land van Cuyk en
Boxmeer gewerengilden, zo ook b.v.
de twee schutterijen te Venray en
Gennep.
De oudste Gilde is het St. Lauren-
tiusgilde uit Vierlingsbeek, wat vol
gens papieren, dateert van 4 Mei
t1540, het St. Antonius- en St. Nicolaas-
j gilde te Groeningen en het Sint
Antoniusgilde te Sambeek (5 Mei 1421)
i Het O.L. Vrouwgilde te Holthees zou
I volgens het reglement van 1812 vóór
1540 opgericht zyn. Het Sacraments
gilde of latere H. Bloedgilde te
Boxmeer is zeer waarschijnlijk van
j voor 1400.
Van een militair optreden in deze
streken is niets bekend. In ieder
reglement wordt wel gesproken van
Oorspronkelijk waren de Gilden
Broederschappen met een uitgesprokt-n
kerkelijk karakter, die in een vroom
werk hun ontstaan vonden, b.v. het
ondersteunen van de armen. Elk
Gilde had in de kerk of kapel een
altaar en onderhield dit. Op een
vastgestelde dag in de week werd er
op dit altaai voor de leden een H.
Mis opgedragen.
Al spoedig echter tiad dit gilde
naar buiten, het schietterrein op, om
zich te oefenen en te vermaken want
de schuttersgilden uit de Middel
eeuwen waren verenigingen tot be
schutting van de rechten en de
vrijheden der poorteryen. De kloekste
en flinkste mannen der poortery
verenigden zich om de wapens te
dragen tot bescherming van de kerk
en eigen streek en tot 't in stand
houden van de vrijheid en veiligheid.
In het veelkleurige maar ook in
het woelige leven der middeleeuwen
spelen de Gilden een voorname rol.
Zij oefenen invloed, zelfs een grote
invloed op de regering, en de dekens
der Gilden worden dikwijls mee tot
magistraat gerekend.
Evenals de oorspronkelijke broeder
schappen hadden de schuttersgilden
hun beschermheilige en namen zy de
met nóg meer amandelen
die werkzaamheden in het algemeen
dorpsbelang. Of zoals reglementen
zeggen van:
„Het doel en inzicht van dit broe
derschap is dat de leden van het
zelve elkander in algemene rechten,
brand, water en hongersnood en
andere rampen bijstaan". Of
„Het vermelde broederschap, het
welk alleen ten onderwerp heeft een
harmonier? de onschuldige vrolijke
tezamen komste op zekere dagen van
h"t jaar, zonder op enige publieke,
'f-Lands <>f Gttinet-ntt-zake" «uiige be
trekking h«»«genaamd t«- hebben"
Wy schreven reeds, dal de Gilden
in hoofdzaak kerkelijke verenigingen
waren, de boetes, die werden gegeven
bestonden in hoofdzaak dan ook in
het betalen van een half pond of een
pond was, om daarvan de kaarsen
voor hun eigen altaar te kunnen
vervaardigen.
In de processies, die in iedere
parochie werden gehouden liep het
schuttersgilde ter bewaking voor en
achter het Allerheiligste.
Een zeer bijzonder voorrecht bezit
het Gilde (en dit wordt op verschil
lende plaatsen nog in ere gehouden)
op den dag van het teren. Wanneer
het Gilde dan aan de kerk is aange
komen, zijn de deuren gesloten. Op
het geluid der oude Gildetrom maakt
de koster de deuren open, opdat het
Gilde vendelend, den Allerhoogsten
groetend, kan binnengaan. Er wordt
dan door de vendeliers gevendeld tot
aan de Communiebank, waarna de
vendels op het Priesterkoor naast
het altaar worden geplaatst.
Wat betekent het vendelen
Het zwaaien van de Gildevaan is
een eeuwenoud gebruik, waarbij een
groet wordt gebracht. Deze groet mag
alleen gebracht worden aan den
Allerhoogste, aan geestelijke en
wereldlijke autoriteiten en aan den
eigen koning. Er mag nooit worden
gevendeld door personen die geen
Gildebroeder zyn. Bij het vendelen
wordt er onderscheid gemaakt tussen
Klassiek en acrobatiek vendelen. Het
klassiek vendelen is het zowel rechts
als links zwaaien van de vaan in
staande houding van het hoofd tct
de voeten. Wanneer dus de groet
wordt gebracht moet dit staande
gebeuren. By het klassiek vendelen
wordt gelet op houding, het mooi
vlak houden van vaan, de logische
opbouw van de figuren. Bij het acro
batiek vendelen beweegt de vendelier
zyn vaan eveneens met de rechter
en linkerhand, doch in knielende,
liggende of zittende houding. Doch
bij alle figuren die de vendelier maakt,
mag het vaandel de grond niet raken.
Want de Gildevaan is het symbool
van de reinheid en moet onbesmet
bly'ven.
Tot de mooiste en kostbaarste be
zittingen van het Gilde wordt het
zilver gerekend. Vele Gilden hebben
ook nog een patroonsplaat. Op deze
plaat is afgebeeld de patroonheilige.
Daar een deskundige kan vaststellen
van welke tijd zo'n plaat is gemaakt
weet men tevens hoe oud dat de
Gilde is.
Evenzo is het met de papagaai.
De papagaai is het koningsteken
waarmede de koning wordt bekleed.
De koningsplaten zijn vaak mooi en
prachtig van uitvoering, terwijl vele
namen van drossaerts, kasteelheren
geestelijken en burgemeesters een
duidelyk beeld geven van de hoge
belangstelling die het Gilde in de
loop der eeuwen bezat.
Jaarlijks heeft door elk Gilde het
Kouingsscliieten
plaats, dat geschiedt op een houten
vogel. Het eerste schot wordt by
vele Gilden gedaan door den Pastoor
of Burgemeester. Daarna schiet den
oude" koning en vervolgens elke
ildebroeder op toerbeurt. Zyn de
laatste rest-n er vanaf geschoten,
la beraden de dekens van het gilde
ei' zich over of de betreffende gilde-
oroeder waardig wordt bevonden, tot
koning te worden uitgeroepen. Wordt
hij goedgekeurd dan wordt hy door
den eersten deken of hoofdman om
hangen met het koningszilver.
Na aankomst in het Gildehuis
wordt door de dekens de echtgenote
of het meisje van den koning aan
huis afgehaald en heeft daarna in de
Gildekamer de huldiging van de
nieuwe koning en koningin plaats.
Er zijn nog enkele gilden, welke
over een standaardryder bezitten. De
standaardvoerder rijdt voor het Gilde-
huis en laat zyn paard in slinger
gangen over de weg lopen, waarbij
de standaard in de bochten fier uit
zwaaid. Dit zigzag voor het Gilde
uitgaand heeft evenals alles by het
Gilde een eeuwenoude betekenis:
„Maakt den weg vry, want het Gilde
komt."
Vroeger en nu
Zo zien we dat van de oude roem
weinig is overgebleven. Het feest dat
Het Zandakker" in 1900 gaf, liet
nog een schutterij zien met een eigen
stafmuziek en met een trommelcorps,
terwijl de toenmalige commandant
Th. Slits, hoog te paard het bevel
voerde over de jonggezellen, die
afkomstig uit de hoogste standen
van ons dorp, in hun prachtige
uniformen allerwege bewondering
afdwongen. Veel van dit schoons
schijnt voorgoed verloren. Het Mei-
boomplanten, het eieren vragen, het
koningschieten, het waren vroeger
allemaal gebeurtenissen waarbij het
gehele dorp meeleefden.
Hopenlijk zal het succes van het
schuttersfeest op 20 Mei a.s. zodanig
zyn, dat de publieke belangstelling
ook voor deze oude gilden een nieuwe
tijd van bloei mogelijk maakt.
PICKWICK THEEperIOOgram92ce„,
Een fijne Engelse mélange
D-E ROODMERK per 100 gram 86 cent
Een mélange van krachtigevolgeurige kwaliteitstheeën
D-E BRUIN-MERKperlOOgr„n72cen.
Een zuiversmakende thee
Elke overall is
nog geen JUMBO
Mannen, die het
in de praktijk hebben
ondervonden, kiezen
nu een JUMBO, omdat
zij weten dan het beste
van het beste te hebben.
De soepele pasvorm
schenkt bewegingsvrijheid,
de vlotte coupe en mooie
opengeslagen kraag geven
een correct aanzien.
En dan de kwaliteit! Stof, die.
lang, héél lang meegaat
driedubbel gestikte naden welke
kans op uitscheuren voorkomen
extra beveiliging op de plaatsen die
gamv slijten. Ook U kiest, zoals
zovele anderen, het „sportcostuum
van de arbeid" - een JUMBO overall!
Leverbaar in blauw, wit en khaki.
Ook de JUMBO stof- en kantoorjassen,
manchesterbroeken en werkpakken, colberts etc.
munten uit door kwaliteit, afwerking en pasvorm
EBBERlNK
vlot en oersterk!
MIJN VRIENDIN HEEFT
LANG GEAARZELD OM
TE VERANDEREN
Zc liep even met mij op,
toen ik bij De Gruyter
moest zijn. Zo kwam ze er
voor het eerst en zag, dat ik
mijn cassabons inwisselde.
Zomaar 15 gulden werden mij
toegeschoven en dat heeft haar
zó overtuigd, dat ze dadelijk
de knoop heeft doorgehakt en óók
D e Gruyter's klant is gewordenl
Bij elk De Gruyter-artikel een cassabon ter waarde van het
aankoopbedrag. Voor tien gulden aan cassabons ontvangt Lf
één gulden contant terug De bons blijven altijd geldig
en zijn steeds inwisselbaar in elke De Gruyter-winkel,
