1wtóónstellinq tfJenbay.
Nieuw-Zeeland
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
De DERDE Noord-Limburgse
Land-, Tuinbouw- en Middenstands-
vecpeinziuqeH.
„een geweldig land",
zegt een Nederlandse emigrant
De Middenstand
en onze Gemeenschap
Aardappelplanten
met tabaksbladeren.
9étiidetiike mlvaaet
Zaterdag 3 September 1949 No. 35
Druk en Uitgave
Firma van don Munckhof
Drukkerij
Kan Loorboekhand el
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening 150652
PEEL EN MAAS
Advertentieprijzen
op aanvraag verstrekt
Abonnemenl «prijs
per kwartaal
voor Venray fl 1X0
buiten Vonray fl 1.20
uitsluitend vooruitbet..
25, 26 en 27 September voer VENRAY
en NOORD-LIMBURG hoogtij-dagen
Op Zondag 2j, Maandag 26 en Dins-
dag 27 Septomber a.s. gaat de Noord-
Limburgse boer en de Vemayse
Middenstandor laten zien, wat hij
kan
In een groots opgezette tentoon
stelling draagt hij naar buiten uit
zyn kunnen en zyn streven. Zyn
kunnen als boer van de zandgrond,
zyn streven naar een verhoogde pro
ductie en verbetering van zijn levens
omstandigheden.
Ongetwijfeld hoeft de grote ten
toonstelling in Eindhoven ditzelfde
probleem reeds aangesneden en naar
voren gebracht in een werkelijk on
overtroffen stijl, maar wat in deze
laatste dagen van September hier in
Venray te zien is, geeft het werkelijke
beeld van do Noord-Limburgse boer
en de Venrayse middenstander s
De Noord-Limburgse boer heeft een
zwaar leven, het is hard werken op
veelal zand- en peelgrond, op kleine,
dikwijls reeds te kleine bedrijven,
met een paar koeien, wat varkens,
wat kippen en fruitteelt. Hy zit
altijd gevaarlijk dicht in de buurt
van de hoek waar de klappen vallen
en het is dikwijls juist de verschei
denheid in zijn bedrijf, dat hem nog
een bescheiden winst mogelijk maakt.
Maar dit harde, onafgebroken wer
ken heeft toch resultaten afgeworpen,
die er mogen zijn
Door zijn organisaties en zijn
coöperaties zijn ook in Noord-Limburg
resultaten geboekt, die klinken als
een klok
We denken em slechts enkele
voorbeelden te noemen aan de
Zuivellabricage, aan de Hengsten-
associatie, aan Fruitteelt-organisa
tie en de Eiermijn. En het is van dit
alles, dat zij de resultaten willen
laten zien van hun verenigingen,
van hun organisaties.
Do jonge boeren treden aan om 't
geleerde van landbouwscholen en
cursussen in de praclijk te tonen.
De boerinnen laten zien, dat ook
de boerenvrouw met haar tyd mee
gaat en dat ook de boerdery een
gezellig tehuis kan zyn, waar moeder
de vrouw weet hoe het hoort
Het is met dit dool voor ogen, dat
deze tentoonstelling wordt opgebouwd
en georganiseeid, maar voor dat het
zo ver is, moet er nog geweldig veel
werk verzet worden
De Middenstand ontbreekt ook niet
op het appèl en zal in een 40tal
stands laten zien, dat zy de eisen
van de naoorlogse tyd begrepen heb
ben en weer service en kwaliteit
kunnen bieden, die men nergens
anders zo vinden kan.
Ook de Middenstand heeft door de
oorlog en vooral by de bevrijding
harde klappen te incasseren gekregen
on zo stemt het tot voldoening, dat
ondanks alles, de Venrayse Midden
stand genoeg vitaliteit bezit om deze
tentoonstelling mogelyk to maken,
mede daarbij aangevend de band, die
tussen boer en middenstand bestaat.
En al mag het waar zyn, dat de
middenstander vaak zyn eigen orga
nisatie niet kent, en er de kantjes
afloopt in het verenigingsleven, deze
tentoonstelling zal toch eon beeld
geven van wat door onderlinge sa
menwerking kan bereikt worden.
Ncemen wy tenslotte nog de fok-
dagen, waarop de keur van de Noord
Limburgse koeien, paarden en varkens
zullen verschijnen, dan zullen dit
ongetwijfeld hoogty-dagen voor Ven
ray en voor heel Nrd-Limburg.
Wat wordt geboden
Het grote sportterrein aan de
Leunseweg wordt het tentoonstel
lingsterrein, uitgebreid met het land
wat daarnaast ligt.
In het middon van dit terrein
komen de ringen voor de keuringen
van paarden, rundvee en varkens.
Langs de „Patersmuur" komen de
grote tenten, waarvan de eerste in
richting en het werk der boeren-
organisaties laat zien.
We vinden daar byv. de stand van
de Boerenleenbanken, van de Zuivel
fabrieken e.d. In de tent daarnaast
hebben de Boerinnen-organisaties een
plaats gekregen en gezien de voor
bereidingen belooft dit heel wat te
worden.
De Jonge Boeren hebben ook een
tent voor zich alleen en zullen ons
de diverse bemestingsresultaten laten
zien, terwy'l zij verder de aandacht
vestigen op verschillende onderdelen
in het boerenbedrijf, die nog verbeterd
kunnen worden. Gezien het animo
en het voorbeeldige organisatieleven
van de jonge boer, zal deze tent zeer
zeker de nodige aandacht trekken.
De Middenstand neemt de twee
volgende tenten voor haar rekening
en gezien het grote aantal inschrij
vingen zal hier een keurige collectie
te zien zijn, wat de Middenstand op
het ogenblik bieden kan. Practisch
de voornaamste artikelen zullen ten
toongesteld worden en zonder twijfel
zal deze expositie voor menigeen een
openbaring zyn wat betreft de kwa
liteit en voorraad.
Dan als besluit van de tenlonry,
die nog een aardig verzorgde entree
kry'gen, komt de grote consumptie-
tent, waarin do vorschillende verga
deringen zullen gehouden worden en
waar men een aangename rustplaats
heeft gedurende de verschillende
keuringen en men wat gebrui&en
kan.
De tentoonstelling buiten bevat de
machineriën enz. en is naast het
eigenlijke grote terrein. Ook hier zal
de boer de nieuwste machine's voor
zyn bedryf kunnen vinden.
Standplaatsen voor het vee zijn
zo aangebracht, dat ze niet in de
zon staan en gemakkelijk te bereiken
en te bezichtigen zijn.
Nog veel werk!
Veel werk is reeds verzet en een
groot deel van do voorbereidende
werkzaamheden voorbij. Dat wil nu
echter niet zeggen, dat het hoofdbe
stuur met de handen over elkaar
kan gaan zitten. Integendeel, er moet
nog een hoop gedaan worden voordat
alle plannen kunnen verwezenlijkt
worden I
Een ieder van ons kan' daarby
steun en hulp verlenen
Laten wy allen gezamelijk zorgen,
dat deze tentoonstelling inderdaad
hoogtijdagen worden voor Venray.
I.aten wy allen er stille propagan
disten voor zyn en gaarne onze
medowerking geven, indien er eens
om gevraagd wordt. Laat het niet zo
zijn, dat we vyf-, zesmaal gevraagd
moeten worden voor een of andere
karwei op te knappen. Het is per
slot in ons eigen voordeel
Laten we deze derde Noord-Lim
burgse Tentoonstelling maken tot een
eehte uiting, ook van gemeenschaps
zin en de buitenstaander in die dagen
iets presenteren, dat de naam van
Venray hoog houdt.
Het Bestuur doet zyn best, laten
wy allen dan ook spontaan meewer
ken, om deze tentoonstelling te doen
slagen, om zodoende her. grote doel
wat gesteld is en hierboven om
schreven staat, te helpen bereiken.
Dniters iu Venray
Twee eerzame gasten uit Haarlem
brengen hun vacantie hier in Venray
door en zoals dat gewoonlijk gaat, de
strijd om Venray werd met verve en
kleure aan deze bezoekeis verteld. En
wanneer ze dan zo 'savonds eens het
Engelse kerkhof gaan bezoeken, horen
ze plotseling schieten en duitse com
mando's verklinken. De schrik sloeg
die goede mensen in de benen en ge
dachtig de wresdo verhalen die hun
verteld zijn nemen ze overhaast de
vlucht. Het heeft lang geduurd voor
dat men ze in het hotel overtuigd
had, dat geen moffen hier gueriHa-
oorlog voerden, maar dat Hioob haar
openluchtspel aan het repeleren was.
Ja, or kan zo van alles gebeuren
tussen Caen en Ovorloon.
Yissen
Langs de Maas, eenzaam en verla
ten, zitten weer de lijders aan de vis-
ziekte. Ze zien niets van het fonklen-
de zonnespel op het water. Ze zien
niet de zware sleep Noordelijk varen
ze zion slechts het rode dobbertje,
dat de vis met dit warme weer zo
slecht naar beneden wil halen. - Het
zyn rare mensen. - Zo troffen wy er
een, die ons na een hele poos stil
zwijgen vroeg „Hoe laat is 'tw
We keken op ons horloge en ver
telde hem dat het drie uur was. Het
loze vissertje nam papier en potlood
en schreef dat op.
„Waarom doe je dat" vroegen we.
„Och" antwoordde hij, „Ik vergeet
tegenwoordig alles".
We zyn maar naar het concert op
de Berg gegaan en hebben hem met
zyn dobbertje alleen gek,ten. Ze beten
lekker toch niet.
Fruit
Het was kermis in Castenray en
tw96 flinke boerenjongens hadden
wel zin om een centje extra te ver
dienen. Hun vader zag die plotselinge
Ijver met welgevallen en zei heel
tegemoetkomend: „Jullie mogen de
perenboom leegplukken, die verkopen
en het geld zelf houden." Ze togen
aan het werk en tenslotte hadden
ze een oo kg by elkaar. Deze worden
fluks naar de veiling gebracht en met
de voerman werd overgeengekomen,
dat- ze voor het vervoer slechts een
rijksdaalder moesten betalen.
De peren werden geveild en brach
ten in totaal f i.so op. Laat ze nu
met de kermis ook nog gestoofde
peertjes krygen.
Ofschoon nog steeds geen bevestiging te krygen is over het
Volkskrant bericht, dat aan emigranten naar Australië en
Nieuw-Zeeland een bijdrage zal gegeven worden in de passage-
kosten, willen wy toch over dit laatste land, in het kort iets
ter nadere kennismaking mededelen.
Nieuw-Zeeland, dat voor enige tyd
zyn poorten gesloten hield voor emi
gratie van anderen dan Britten, heeft
er in het laatst van het vorige jaar
in toegestemd, dat ook Nederlanders
mits voldoende waarborgen aan
wezig zyn, dat zij niet armlastig
worden daar een toekomst kun
nen opbouwen.
Zo vertokken op 11 Dec. j.l. een
honderdtal jonge boeren naar het
andere eind van de aardbol. Enkele
weken geleden heeft de Nieuw-Zee-
landse regering verder laten weten,
dat zij bereid is, 1000 gedemobiliseer-
<?en uit Indoniö op te nemen. Hier
openen zich dus wijde perspectieven
voor jonge, energieke Nederlanders
De groep landverhuizers, die in
December per „Volendam" zyn ver
trokken, moet men beschouwen als
pioniers, die in voor Nederlanders nog
vrijwel onbekende stieken het spits
zuilen afbyten voor de nakomers, ook
al ondervinden zy in grote mate steun
van de officiële instanties (onze Neder
landse emigratieattaché te Wellington,
ir. De Bruyn, incluis), zodat zij niet
geheel onvoorbereid aan het weik
kunnen gaan en dus niet, zoals de ioe
eeuwse landverhuizers deden, hun
eigen blokhut behoeven te bouwen
uit door henzelf te kappen bomen.
Ook behoeven zij niet per huifkar te
reizen
De emigratie in de 20e eeuw ver
loopt op moderne wijze, per vliegtuig,
per trein of per autobus en allen, die
van een emigratiegroep deel uitmaken,
zijn toegerust met alle mogelijke in
lichtingen omtrent het te betreden
gebied.
Niettemin blijft emigratie naar
Nieuw-Zeeland een by uitstek bij
zonder karakter dragen, waarvan niet
alleen de achterblijven den, maar ook
andere adspirant-emigranten, gaarne
op do hoogte worden gehouden.
Wij prijzen ons' dan ook gelukkig
hier een brief te kunnen afdrukken,
die de Stichting Landverhuizing Neder
land ontving van een jonge emigrant,
de heer Van den Berg. en in een
circulaire aan de gewestelijke arbeids-
bureaux ter voorlichting aan adspirant
emigranten werd opgenomen. Met toe
stemming van de genoemde Stichting
hebben wij van deze brief inzage ver
kregen.
„Geweldig"
„In Syney (Australië) zyn wij"
zo schrijft de emigrant „na aan
komst van de Volendam van boord
gegaan en maakten daarna in vier
autobussen een prachtige tocht naar
Victoria. Met een D.C. 4 vlogen wy
over naar Nieuw-Zeeland; eerst de
getrouwden met hun kinderen en twee
dagen later 33 man ongehuwden.
In Auckland (Noord-Eiland) werden
we ontvangen door de consul en de
heer ir. H. de Bruyn (emigratie
attaché) en verder op transport ge
steld. Ik ben met nog vier jongens
naar het Zuid-Eiland gestuurd, dus
hebben we ook veel van Nieuw-Zee
land kunnen zien.
Ik kan niet anders zeggen dan dat
het land geweldig is. Het klimaat is
heel goed met afwisseling van droogte
en regenweer. Alles is prachtig groen,
heel anders dan in Austialië. De
mensen zyn goed van karakter en erg
behulpzaam.
In Auckland gingen we op de trein
naar Wellington. Circa 28 uur zyn we
daar rondgeleid door de Nederlandse
Legatie in een luxe wagen voor vijf
man. Vandaar ging liet. per schip in
circa elf uur varen naar Christchurch
(Zuid-Eiland). Hier hebben we ge
slapen in een emigrantenkamp (prach
tig verzorgd) en vandaar ging het per
trein in circa zes uur weer naar Grey-
mouth, waar de boer op ons stond
te wachten. Al met al een geweldige,
kloppende organisatie. Overal werd
je afgehaald of weggebracht of rond
geleid en weer op transport gesteld.
Ik heb er alle lof voor.
De farms hier zijn ontzettend groot.
De farmer, bij wie ik ben, heeft circa
10.000 acres (--1.000 ha.) Vroeger lag
hier bos, dat ze circa tien jaar ge
leden hebben afgebrand. Er was hier
vroeger haast overal bos, maar nu
groeit er heel goed gras en klaver.
Er lopen circa 1-100 schapen, circa
250 koeien (droge) 4 renpaarden, 3
paarden voor cowboywerk (het ver
weiden van vee). Er zyn twee tractors
om het land te ploegen. Er is electri-
citeit, zowel voor koken als voor
wassen.
De levensstandaard is wel wat hoger
dan in Nederland, maar volgens mijn
inzicht niet zo gek veel meer.
Voor goede werkers is hier zeer
veel geld te verdienen. Ik verdien nu
-1.6.4 pond (pl.m. f46,—schoon. Daar
zyn afgetrokken dokter, belastingen,
enz. Maar men kan tot. veel hoger
komen, vooral in de stad. Overal
komen ze werkers te kort. Taxi
chauffeurs verdienen circa 9 pond. Een
vrachtrijder 12 pond.
fien behoorlijke kans
Tot zover de brief van de jonge
Van den Berg. Zyn- verloofde zal niet
zo heel veel moeite hebben om nu
ook over te komen.
By informatie is ons gebleken, dat
Nieuw-Zeeland zeker ook wel eens
plaats heeft voor anderen dan land
bouwers en dat er, wanneer men aan
alle eisen voldoet die overigens zeer
streng zyn behoorlijke kans op
plaatsing is. Dit blijkt overigens ook
uit de toestemming voor de 1000 ge-
demobiliseerden uit Indonesië.
Geschoolde vakmensen vinden er
zek'er een plaats, al moet men niet
denken, dat een beslissing van van
daag of morgen wordt genomen. Er
moet heel wat gecorrespondeerd wor
den eer het zover is, maar men kan
er dan ook zeker van zyn, dat de
voorbereidingen een stevige basis leg
gen voor deze emigratie, die tot succes
zal moeten leiden, indien... de jongens
de handen uit de mouwen steken en
niet denken ryk te zullen worden,
maar een redelijk bestaan willen
veroveren.
Want: Nieuw-Zeeland is een land,
waar weliswaar weinig of geen arme
mensen zyn, maar evenmin zeer rijke
mensen zijn te vindon. In een vol
gend artikel zullen .we er iets meer
over zeggen.
Er zyn thans besprekingen gaande
om te komen tot een soepele regeling
van de pasagekosten (die zeer hoog
zijn), waarvan emigranten, die aan de
gestelde eisen voldoen, maar niet over
de middelen beschikken om de kosten
geheel te kunnen voldoen, kunnen
profiteren.
In het algemeen worden uitsluitend
vrijgezellen toegelaten tot 32 jaar,
maar in enkele uitzonderingsgevallen
kunnen ook (tot een zeer bescheiden
aantal) enkele kleine gezinnen (tot
vyf personen tellende) aan werk en
een woning worden geholpen.
Van geachte zy'de ontvingen wy ter plaatsing in ons blad
onderstaand artikel, waar enkele punten belicht worden, die
inderdaad reeds lang velen een doorn in het oog zyn. O.i. zal de
Middenstand'als zodanig hier zelf ook tegen op moeten komen,
door betere samenwerking en een hechter verenigingsleven.
Ve zyn ons bewust met dit onder
werp een teer punt aan te raken,
maar verschillende oorzaken en ge
beurtenissen zyn aanleiding hierover
toch iets te zeggen.
Wie zich de jaren voor de oorlog
kan herinneren, weet nog, dat in ons
vaderland en ook in Venray de Mid
denstand er soms zwaar voor stond.
De crisis en de strijd tegen het groot
winkelbedrijf, de ernorme lasten en
de geweldige concurrentie waren oor
zaken dat de middenstander voort
durend op zyn tellen moest passen
en waren er oorzaak van dat met
hard werken, van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat, nog slechts bitter
weinig verdiend werd.
Ook hier in Venray had de Mid
denstand een slechte tijd, daar hi9r
bovendien de trek van het kooplus
tige publiek naar Venlo en andere
steden hier in de buurt nog een
factor te meer was, waartegen de
Middenstand te vechten had.
De oorlog heeft hierin een kente
ring gebracht en het is juist de
oorlog geweest, die een groot deel
van het publiek de ogen geopend
heeft voor het nut van de Midden
stand, die èn door service èn door
goeie bediening de grote vraag naar
goederen zo veel als in haar vermo
gen was heeft opgevangen.
Zy, die begrip voor de toestand
hadden en niet het onmogelijke eis
ten, konden tevreden zyn over de
Middenstand. We ontkennen niet, dat
de een of ander winkelier de weelde
van de grote vraag niet heeft kun
nen verdragen en soms ver zyn boekje
te buiten is gegaan, maar het over
grote deel heeft juist in die dagen
klanten-voor-het-leven gemaakt, door
het onmogelyke te doen voor haar
clientele. De bevrijding kwam en het
was de Middenstand, die hier per-
centagegewyze de grootste klappen
heeft opgevangen.
In vaak onmogelyke omstandig
heden heeft zy toch haar taak be
grepen en op vaak wonderlijke wijze
is het haar gelukt die goederen in
Venray* te brengen, die het publiek
nodig had. Nu vier jaren later zyn
in de kom en op de kerkdorpen weer
nieuwe winkels verrezen, die klinken
als een klok en die met grootsteedse
dikwijls kunnen wedijveren wat in
richting en uitvoering betreft. Dat
dit soms is moeten gebeuren door
het opnemen van geweldige lasten,
pleit voor het initiatief en de onder
nemingszin van de individuele Mid
denstander.
Er zyn echter enkele factoren,
waartegen èn ondernemingslust èn
initiatief te pletter lopen en dat is
de domheid van de mensen. De ver
eniging Nederlands Fabrikaat heeft
altijd gezegd: „Haal in den vreemde
niet, wat eigen land U biedt". Met
een kleine variatie zou hier de Mid
denstand kunnen zeggen „Haal toch
elders niet, wat Venray's Middenstand
U biedt".
Nog altijd lopen er veel mensen
rond met het idee fixe, dat in een of
andere stad meer keus en bovendien
voordeliger te winkelen is. En het is
niet alleen de doodgewone kleine
man, die met dit idee rondloopt, het
zyn evenzeer verschillende kloosters,
instellingen, scholen en overheids-
bureaux, die gedurende de oorlog
nog niets geleerd hebben. Men praat
van Venray als middelgrote plaats,
van industrievestiging en dergelijk
schoons meer, maar men doodt ieder
particulier initiatief, omdat men in
de vreemde toch altijd beter bediend
meent te wore en. Een stelling, die
als een star axioma wordt aangeno
men, maar die men nog nooit en te
nimmer heeft kunnen bewijzen. In
tegendeel, er zijn bewijzen in over
vloed aanwezig, dat men duurder is
uitgekomen of slechtere kwaliteit
heeft getroffen. Iedere Venrayse Mid
denstander kan tegen dezelfde prijzen,
dezelfde kwaliteit goederen leveren
als welk ander bedryf in Nederland
ook, maar bovendien zal hy daarby
een goede bediening en een uitste
kende service kunnen en moeten
leveren, omdat hij in zijn eigen plaats
een naam te verliezen heeft.
Het is zo diep treurig, dat dit vier
jaren na de oorlog nog geschreven
moet worden, maar nog treuriger is
het, dat zij, die toch op de eersto
plaats dienen te weten, van welk
belang een gezonde Middenstand voor
onze Gemeenschap is, deze stand uit
sleur en gebrek aan begrip gewoon
voorbijgaan. Dat men hem voor hulp,
steun, belastingen etc., wel nodig
heeft, geeft de zaak nog een veel
treuriger achtergrond. Het is voor
ons onbegrijpelijk, dat Middenstands-
vertegenwoordigers in de Raad telkens
en telkens moeten vragen of de
Venrayse Middenstand ook een kansje
krijgt, in verschillende plaatsen is dit
een uitgemaakto zaak, waarover men
niet eens meer spreekt.
Daar is aan de plaatselijke Midden
stand een kans gegeven en die is
geaccepteerd tot grote tevredenheid
aan beide kanten. Dan kan ook do
Middenstand meer wagen, dan kan
zyn sortering nog groter worden en
zyn service eveneens, Is hot niet
dood jammer, dat aan de plaatselijke
Middenstand niet eens die kans go-
geven wordt.
Wanneer Venray inderdaad vooruit
wil komen en ook verder zicli wil
-uitbreiden, dan is een der vereisten
een bloeiende Middenstand en niet
een die bestaat van leveringen, die
men elders niet kan krygen.
Geeft de Middenstand een redelijke
kans om te werken en te leveren en
gy hebt geen grote reizen meer nodig
naar de stad, geen dure telefoon
gesprekken en lange brieven.
Service, vakmanschap en een goede
naam staan U daarvoor borg.
US.
Er leeft in de buurt van Lübeck,
een zekere dr. Otto Brendel, een man,
wiens naam wellicht buiten de gren
zen van zijn vaderland tot dusverre
onbekend is gebleven, maar wiens
onderzoekingen en experimenten op
landbouwkundig gebied zonder twijfel
de aandacht van de buitenwereld
verdienen.
Het mag op het eerste gezicht be
lachelijk schijnen en de indruk wek
ken van grappenmakerij, wanneer deze
bioloog aardappelen kweekt, waarvan
het loof de eigenschappen heeft van
tabak, en wanneer in zijn tuin radijs
jes groeien met spinaziebladeren en
toch is deze dr. Brendel een ernstig
geleerde, die niet het slachtoffer is
van zijn fantasie, maar die overtuigd
is, door zijn arbeid de voedselpositie
van zyn volk te kunnen verbeteren.
„Wat ik wil", zegt dr. Brendel, is
de Duitse landbouwproducten zodanig
te veredelen en nieuwe eigenschappen
te verlenen, dat zy meer eiwit en vet
bevatten dan de overeenkomstige na
tuurlijke producten.
Myn experimenten richten zich dan
ook in hoofdzaak op het fermenteren
van 'verschillende zaden met peul
vruchten en oliehoudende planten.
Een van de interessantste projecten,
waarmede Brendel zich bezig houdl
is het fermenteren van graan met
peulvruchten, waardoor degerst,f|haver
en tarwe de eigenschap moeten krij
gen, om evenals de peulvruchten de
benodigde stikstof zelf aan de lucht
le onttrekken. Daardoor zou de be
werking van de bodem met kunst
mest overbodig worden.
„Ik heb deze veredelingsmethode
sedert vele jaren in Oost-Pruisen
toegepast en bereikte zonder kunst
matige bemesting een verbetering
van de oogst met 30 pet".
Zoals iedere profeet had ook dr.
Brendel in zyn vaderland te kampen
met de tegenwerking der autoriteiten,
in dit geval met het stikstof-syndicaat,
dat voor concurrentie beducht was en
alles in het werk stelde, om die las
tige kwakzalver zyn werk onmogelijk
te maken.
De tijden zyn evenwel veranderd
en dr. Brendel geniet thans de onder
steuning der geallieerde autoriteiten.
Zyn werkplaats is wellicht het zon-
derligste laboratorium, dat men zich
kan denken. In sigarenkistjes onder
glas kiemen plantjes; in emmers, bad
kuipen en tobbes mengt hy zaden
van verschillende aard en speelt hy*
de natuur parten. Hier in dit vat
gerst gefermenteerd met koffie en het
zaaigoed, dat deze behandeling heeft
ondergaan, brengt gerst voort, die niet
alleen naar koffie smaakt, maar die
0.0125 pet. koffeïne benevens aethe-
rische oliën bevat.
Door toevoeging van fermenten en
hormonen kweekt hy nieuwe zaad
soorten, die behalve de natuurlijke
ook nieuwe kwaliteiten bezitten en
tot de wonderbaarlijkste combinaties
leiden.
Rabarber gefermenteerd met suiker
bieten levert zoete rabarber op; toe
voeging van suiker dus overbodig. Hij
fermenteert suikerbieten met cacao
en de gemalen bieten hebben cacao-
smaak.
Het spel van een overmoedige dillet-
tant de toekomst zal het leren.
Door het fermenteren van eikels,
kastanjes en beukenoocjes met peul
vruchten gelooft dr. Brendel de bos-
groei tot de helft van de tyd te kunnen
reduceren en in 40 jaar een boom te
kunnen kweken, die onder natuurlijke
omstandigheden so jaar nodig zou
hebben. De wetenschap van Linné
wordt overhoop geworpen 1
De natuur kent geen ras theorie en
standenverschil, zij is niet wars van
radicale overgangen, alleen ze heeft
er duizenden jaren voor nodig. De
wetenschap schakelt de tyd uit.
Ook op het gebied van veeteelt
heeft dr. Brendel stoute plannon. Zo
heeft hy b.v. koeion ingeënt met het
serum van schapen en het vetgehalte
van de melk zodoende verhoogd van
2.7 tot 4.3 pet. De verklaring is een
voudig door dezo procedure werd de
koeienmaag in staat gesteld de cellu
lose in het gias, die anders voor het
rund' onverteerbaar was, te ver
werken.
Tenslotte nog een interessant voor
beeld. Op zekere dag kwam een bijen
houder dr. Brendel zyn leed klagen,
dat zyn bijen de rode klaver niet
korden bevruchten, omdat hun slurf
te kort was voor de lange bloem -
ken. De moderne tovenaar fermen
teerde de rode met gele klaver, die
korte bloemkelken heeft, en het resul
taat was verbluffendde nieuwe
klaversoort had ook korte bloem
kelken. De boer en de by waren ge
holpen.
Welke perspectieven de revolu-
tionnaire uitvindingen van dr. Brendel
openen, zal in de komende jaren moe
ten blijken. Dat zy in onze wereld
met haar tekort aan allerlei levens
middelen de .grootste belangstelling
verdienen, staat buiten kijf.
De meeste economen zijn van oor
deel, dat in de wereld alles afhangt
van de maatschappelijke welvaart.
Als de koopkracht van het grote
publiek groot genoeg is, als de con
sumptiegoederen in voldoende mate
aanwezig zijn, als de industrie over
vaste, onbedreigde afzetgebieden be
schikt, als de cijfers van de uitvoer
en invoer niet te ver uit elkaar
liggen, als alles wat geproduceerd
wordt, ook werkelijk geconsumeerd
kan worden, als de beurs geen al te
gekke sprongen maakt, als het geld
waardevast en hard is, als er geen
werklozen over de brugleuningen
staan te baliekluiven, als de schepen
niet in de havens liggen te verroes
ten en te vermolmen, als'de schoor
stenen roken, de kranen zwieren en
de lieren knarsen, dan is er welvaart
voor iedereen, die werken wil, dan
is er geen malaise te vrezen, dan is
er geen angst voor de toekomst, dan
heeft ook de armste arbeider zijn
zondagse kip op tafel, dan lacht de
vreugde in de ogen der mensen.
Zeker, maatschappelijke welvaart
is een groot goed. Een zekere mate
van maatschappelijke welstand is
zelfs noodzakelijk als voorwaarde
voor een goed geregeld geestelijk
leven. Maar. welvaart alleen is
niet genoeg. Welvaart alleen maakt
het mensdom niet gelukkig. Wel-
vaart alleen garandeert geen betere