WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
De §aede WQeek.
\e lóf- aan de
eneafyse fonqens
Oorlogsschaderegeling
voor Kerken en Kloosters
e
4jindedilk e en óueï&ódlqe Hueeauciatie
de UQedecópêiób
mm.
en ócóttedieé een aiqemeen ieianq,
Zaterdag 20 Maart 2948 No. 12
Negen en Zestigste Jaargang
Druk on Uitgave
Firma van den Munckliof
Drukkerij
Kantoorboekhandel
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening 150652
EN MAAS
Advertentieprijzen
op aanvraag verstrekt
Abonnementsprijs
per kwartaal:
vcor Venray fl 1.G0
buiten Venray fl 1.20
uitsluitend vooruitbet.
Voor iederen chi isten heeft de Goede
Week een heel bijzondere betekenis,
omdat liïj er zelf ten zeerste by ge
ïnteresseerd is.
Het verlossingsdrama op de kruin
van Golgotha is opgevoerd voor de
verlossing en de redding van onze
eigen kleine ziel. Hoe onbeduidend
deze ook is, toch is ze belangrijk en
waardevol genoeg geweest voor den
God-Mens om haar met zijn zuiver
en heilig offerbloed rein te wassen
van alle zonden.
Ieder kruis langs de weg en ieder
kruis in onze huiskamer herinnert
ons aan het schandhout, dat op een
vroege Vrijdagmorgen opgericht werd
even buiten de poorten van Jerusa
lem. De vertrapte aardworm, die er
aan sterven zou, was de Koning van
hemel en aarde, de Heer over levèn
en dood, de Verlosser van het hele
mensdom en de Zaligmaker van onze
verloren zielen.
Alle heil is voor ons 0~r„-
het Kruis van Christus. Van kinderen
der duisterniszijn we geworden tot
kinderen des lichts. Het- zyn de
kruisbalken, waaraan wij ons opge
beurd hebben uit het moeras der
zondp, uit de poel der verwerping.
Christus heeft ons tot Zich ge
trokken en ons verborgen in de open
wond van Zyn Hart, om ons een
nieiiw leven te schenken, het leven
van de genade en het kindschap
Gods.
Dat Christus de losprijs voor onze
verlossing met Zyn bloed en Zijn
leven heeft moeten betalen, moet
voor ons een aansporing zyn om
onze ziel op haar juiste waarde te
schatten. We mogen niet spelen met
onze eeuwige zaligheid, daarvoor
werd ze te duur betaald. Als we de
belangen van onze ziel vergeten, ver
spelen we ons geluk voor tyd en
eeuwigheid.
Het is deze ernstige waarheid, die
qns vooral op Goede Vrydag duidelyk
voor de geest moet staan, als wij in
stilte en ingekeerdheid het sterfuur
van Christus herdenken.
Christus heeft ons alle middelen ge
geven om deelachtig te worden aan
de vruchten van zijn lijden en ster
ven. Alle sacramenten putten immers
in dit mysterie hun kracht en hun
uitwerking. Ieder sacrament leidt ons
binnen in het geheim van zyn kruis
offer.
Daarom roept de Kerk ons ook in
deze dagen op tot de twee sacramen-
ten, die beslissend zyn voor ons gees
telijk leven. In de Biecht worden ons
de zonden vergeven, die wy uit zwak
heid, lauwheid of onverschilligheid
tegenover God bedreven hebben.
In de Communie worden onze krach-
ton hersteld en aangevuld, die in de
dagelijkse strijd en in het gevaar van
de bekoringen verzwakt zyn. Er komt
weer vrede in ons hart, reinheid in
onze ziel, licht in ons verstand en
kracht in onze wil.
We ondervinden ^de weldadigheid
en de rijkdom van ons geloof. We
begrijpen weer bet§r de zin van het
Kruis—mysterie We beseffen onze
plicht van damtbaarheid tegenover
Hem, die ons het e'erst heeft liefgehad
en alles weggegeven heeft om onze
ziel voor de hemel te winnen.
Zeker, niemand, niemand gaat voor
zijn plezier biechten. En voor som
mige is de Paasbiecht een hele kar
wei. De zelfvernedering sny'dt mis
schien nog het diepst door het zon
dige vlees. Maar de opluchtiging na
de biecht, de Jdy moedigheid die heel
ons wezen doortintelt, is hetontschat
bare loon voor twee, drie minuten
van pijn en beschaming. Zonder een
goede, rouwmoedige biecht kan het
voor ons geen Pasen worden. Gns
klinken de Paasklokken slechts fees
telijk in de oreD, als de kleine klok
jes in onze ziel meebeieren en daar
het grote lied van de opstanding en
de verlossing begeleiden, dat van de
hemel uitgezonden wordt naar onze
arme gekwelde en beproefde aarde.
P. H. RONGEN O. C. R.
Inderdaad, alle lof aan de Venrayse
jongens en deze hebben zy dan ook
verdiend. Zij hebben de stoutste ver
wachtingen van de Commissie van
Samenwerking verre overtroffen.
De Paterskerk was dan ook in de
week van 1—7 Maart elke avond vol.
De opkomst was prachtig en laat
komers waren er geen. Geen van al
de deelnemers wilden een avond over
slaan en missen. Dat de Yenrayse
jongens van 17—30 jaar een zo trouw
gehoor gaven aan de oproep welke
wij tot hen richtten, dwingt ons alle
lof af.
Elke jongen die deze Oriëntatie-
week meemaakte zal hem steeds in
herinnering blijven. Zelden is een
week zo mooi geweest, zelden zo goed
Ieder zal nieuwsgierig zyn om te
weten hoevelen er elke avond aan
wezig waren. Daarom willen wy hier
enkele gegevens laten volgen.
De opkomst was procents gewyze
genomen
Maandag 9iVz pet; Dinsdag 94 pet;
Woensdag 92 pet; Donderdag 93 pet:
Vrijdag 98Va pet.
Wanneer hiernaast vermeld wordt,
dat voor elke avond 520 uitnodigings
kaarten waren uitgeschreven, dan
mag de Commissie van Samenwerking
gerust zeggen, het is een succes ge
weest. Slechts 6 personen zijn er die
geen enkele avond zijn gekomen en
van deze 6 waren er nog 2 die een
geldige reden hadden om weg te
blijven.
Namens de Commissie van Samen
werking breng ik thans dank aan de
Eerw. Pater Adriaan O F.M. alias
„de Klokkeluier" die voor een groot
gedeelte heeft bijgedragen tot, het
welslagen. Echter meer dank .zijn wij
verschuldigd aan de Ouders. Ook zy
hebben de noodzaak gevoeld en ons
werk steunende, werkten zy' in stilte
mee door de jongens aan te sporen en
hen naar de comerentie te zenden.
Ook een woord van aank aan allen
die mannelyk jeugdwerk verrichten,
binnenskamers al buiten. Ook zij
hebben, door geen bijeenkomsten te
organiseren, geheel vrijwillig, hun
medewerking verleent.
Tot slot nog een dankwoord aan
alle deelnemers, want waren zy zich
niet bewust geweest van de noodzaak
en de belangrijkheid, zo ware deze
week niet geslaagd.
Nu de eerste stoot is gegeven, zal
de Commissie van Samenwerking
niet stil blijven zitten, maar zeer
spoedig kan weer een stoot worden
verwacht. De stoot die nu zal komen
zal niet liggen op een zuiver Gods
dienstig terrein maar meer op het
Culturele.
Wel kan ik reeds mededelen, dat
op 5 April a.s. (Maandag na Beloken
Pasen) Pater Tesser O.F.M., een be
kend redenaar, voor de jongeren van
Venray zal komen spreken. Deze
avond is ook door de Commissie ge
organiseerd en zal hopelijk, evenals
de Oriëntatie week, een succes worden.
Jongeren van Venray, weet Uw
plicht en handel dienovereenkomstig.
Namens de
Commissie van Samenwerking,
H. GOUMANS (Voorz.)-
NEGEN DINSDAGEN
in de PATERSKERK
,Over de brug"
Nou, Sinte Antonius, wy zyn haast
klaar en... nu U
Ja, en U mag wel uitkijken ook.
want ze gaan de brug afbreken.
U mag wel gauw over de brug
komen, anders kan het niet meer.
Dat is me ook even wat
Als U me eerlyk vraagt, vind ik
het toch wel een beetje oneerbiedig
tegenover U. Een ultimatum (dat ligt
anders wel echt in deze £yd „ultima
tum's". Kinderen stellen aan ouders
ook al ultimatums). Maar U een ul
timatum Verhoren, anders breken
we de brug -af en kunt U niet meer.
Hoeft het niet meer.
Maarrr, Antonius, we rekenen er
vast op. De negen Dinsdagen zyn
voorbij. Negen Ach-ter-een-vol-gen-
de In de Minderbroederskerk By
uw beeld met vertrouwen gebeden
Nu, dan zijn we klaar.
Wij ons best... U de rest.
En LEST, BEST
Ja, natuurlijk, dat moet de klap
op de vuurpyl worden.
Een volle kerk. Stampvol. Zeker
zo prachtig als de laatste keer. En
toch zyn wy, Uw vereerders, daar
eerlijk gezegd wel een beetje bang
voor. U begrijpt zeker wel waarom
Ja, ja, ja. Je bedoelt dat afbreken
wegens de opbouw. Het is wel een
tegenspraak, maar dat doet er niet
toe. In ieder geval de brug gaat weg.
Doorkijk wordt prachtig. De kerk
wordt mooier. De lyn komt beter uit.
Er. je centen de portemonnaie uit.
Maar voor wat, hoort wat. En ik
reken op „heel wat". Een apart stel
collectanten, dan gaat het gesmeerd
en jullie hoeven niet zo lang in de
kerk te blijven zitten wegens de col
lecte.
Antonius, het komt van elkaar-
Wegblijven doe ik niet om eene cent-
Om 'n cent
Houd jij het by een cent
Een knoop is tegenwoordig nog
meer waard dan een cent
Nee, nu moet je er geen knopen in
gaan gooien. Afdankertjes-
Met knopen breek je geen brug
af, wel met money.
Dus LEST, BEST.
Antonius, de brug gaat weg en U
zult zien: WIJ KOMEN OVER DE
BRUG
Nog één vraag: Wat had U toch
voor ons in petto? Daar horen we
nooit meer wat over Is dat van
de baan
De volgende keer! De volgende
keer Als het afgelopen is, hebben
we éénmaal samen wat te praten.
Met welke letter het begint
Kom eerst maar eens over de brug
(Nou vooruit dan maar, het is een
M
BEL OP BIJ BRAND
No. 392
Voor de bepaling van de verschil
lende soorten oorlogsschaden, worden
nu eens richtlijnen vastgesteld door
het Ministerie van Wederopbouw, dan
weer door het Commissariaat van
Oorlogsschaden.
De voorschriften, die worden ge
geven steunen nng op het Besluit
Materiële Oorlogsschaden 1945.
Wanneer het wetsontwerp op de
Materiële Oorlogsschaden tot wet ver
heven is, zullen de uitvoeringsvoor
schriften en de daaruit voortvloeiende
richtlijnen meer omlijnd zijn. Zo is
uit artikel 10 van het Wetsontwerp
geboren .de Ontwerpregeling aan
vullende bijdrage Huisraadschade.
Juist, omdat het van zo groot be
lang is, dient de uitvoering meer ge
detailleerd door de Volksvertegen
woordiging te worden bepaald. De uit
voerende organen of personen dienen
niet te bepalen hoe de oorlogsschade
moet worden vastgesteld, maar de
wetgever dient de voorschriften te
veven.
Zo bestaat er bij de schadebepaling
van kerken en kloosters enz. nog al
verschil van opvatting omtrent de
soberheidsgedachte, in verband waar
mede door het Commissariaat Oor
logsschade enige richtlijnen zijn vast
gesteld. De soberheidsgedachte, welke
by de oorlogsschaderegeling wordt
toegepast, heeft niet alleen betrekking
op de kwaliteit der verloren gegane
goederen, doch ook op de quantiteit
dezer goederen.
Van de beelden ener R.K. Kerk
zullen slechts de beelden der- H.
Familie en het beeld van cfe schuts
patroon voor vergoeding in aanmer
king komen en de bydrage inzake
deze beelden wordt gesteld op het
bedrag, waarvoor deze beelden in
sobere uitvoering in Mei 1940
hadden kunnen worden aangeschaft.
De overige beelden zullen niet voor
vergoeding in aanmerking komen,
aangezien deze niet noodzakelijk zyn
by de uitoefening van de eredienst.
By de afwikkeling van deze oorlogs
schade wordt onderscheid gemaakt
tussen goederen, welke ritueel voor
geschreven $jn en goederen, welke
niet de ritus van de eredienst be
treffen. De rituele goederen worden
gewaardeerd op het bedrag, waarvoor
deze in sobere uitrusting in Mei 1940
hadden kunnen worden gekocht.
Op deze aanschaffingsprijs zou nog
enige afschrijving moeten worden
toegepast, 'doch in verband met de
technische moeilijkheden om het af
schrijvingspercentage te bepalen en
voorts om belanghebbenden tegemoet
te komen, aangezien het hier gaat
om goederen, waaraan gróte somma
zyn besteed, is afgezien van enige
afschrijving toe te passen.
Tot deze groep van goederen be
horen bij een R.K. kerk. o.a. altaren,
tabernakel, communiebank, kruisweg
staties, bovengenoemde beelden, doop
vont, biechtstoel, wierookvaten, als
mede de volledige series misgewaden
voor het hoofdaltaar voor drie cele
branten en voor elk zyaltaar een
volledige reeks voor één celebrant.
Voor de z.g. niet-rituele goederen,
waaronder beheren de zitbanken, orgel,
preekstoel enz. worden de bedragen
eveneens gesteld op de bedragen,
waarvoor zij in Mei 1940 in sobere
uitvoering hadden kunnen worden
aangeschaft; doch op deze bedragen
worden dan nog afschrijvingen toe
gepast.
Op de banken ener R.K. kerk wordt
meer afgeschreven dan op die der
Hervormde kerk, omdat de banken
ener R.K. kerk intensiever gebruikt
worden.
De geleden oorlogsschade aan
boekerijen van kerkelijke instellingen
dienen gespecificeerd te worden aan
gegeven en zo mogelijk door experts
te worden getaxeerd op de verkoop
waarde per Mei 1940.
Is specificatie en taxatie niet mo-
gely'K, dan geschiedt de waardering
op 50 pet der aanschaffingskoston.
Boeken in liet- bézit van kloosters,
welke niet voor studie, doch alleen
voor verpozing zyn aangeschaft, zullen
slechts tot een maximum van f400.—
vergoed worden.
Zoals men ziet, is hpt wel nodig,
dat by de behandeling van het wets
ontwerp door de Tweede Kamerfractie
van de K.V.P. ook hieraan volle aan
dacht wordt geschonken. Het zal toch
wel noodzakelijk zyn, dat voor de
vaststelling van de schade aan ge
bouwen en goederen op kereelyk
gebied ene commissie wordt ingesteld,
die op z'n minst omtrent de schade
een adviserende stem heeft en in
welke commissie ook deskundige R.K.-
personen dienen te worden benoemd.
Een derde der Nederlandse bevol
king is Rooms Katholiek.
Deze verhouding komt tot uitdruk-
King in de volksvertegenwoordiging.
Is nu de tyd niet eens aangebroken,
dat by de vervulling van de sleutel-,
posities bij de Ministeries eens met
die verhouding rekening wordt ge
houden
Bekwame personen zyn er ten over
vloed, als hun de kans maar eens ge
boden werd.
In ieder geval zou het niet te
verwerpen zyn, als by het Commis
sariaat voor Oorlogsschaden die ver
houding eens tot uitdrukking werd
gebracht en tevens by de uitvoering
personen worden ingeschakeld, die
zelf oorlogsgetroffenen zijn.
Naast de individuele schaden der
getroffenen in de geteisterde gebieden,
dragen deze ook nog de schade aan
kerken en kerkelijke goederen.
In het bisdom Roermond, waar
reeus vanaf de bevrijding bijzondere
collecten voor de opbouw der kerken
worden gehouden, was de -opbrengst
in 1947 byna anderhalf millioen
gulden.
De schade aan R.K. kerken in Lim-
is echter zo groot, dat een recht
vaardige schadeloosstelling niet kan
worden ontbeerd. We vertrouwen
de behandeling van deze materie even
wel toe aan de Tweede Kamerfractie
van de K.V.P.
Bergen (L.), 8 Maart 1948.
P. J. WIJNHOVEN
Er zijn nog grote groepen onder
onze bevolking die de waarde van
ons geld niet beseffen of wat nog
erger is deze waarde opzettelijk
trachten te verminderen. Zowel onder
producenten als consumenten treft
men dergelijke groepen aan.
Ik moge U hierbij herinneren aan
het onlangs besproken voorbeeld uit
de textielbranche, waar by een toch
zeer gering gedeelte van de totale
omzetten, een bedrag van bijna
f 400.000,— te veel was betaald. Dat
men de waarde van de voor die trans
acties benodigde hoeveelheid geld op
deze wy'ze niet een overeenkomstig
bedrag verminderd, wil men blijkbaar
niet beseffen.
Dat deze opzettelijke pogingen tot
waardevermindering niet alleen bij
textiel voorkomen, moge blijken uit
onderstaand voorbeeld uit de borstel
werk-branche.
Door enige ambtenaren is een con
trole ingesteld bij borstelfabrikanten
en de leveranciers van de daarvoor
benodigde grondstoffen. Bij deze'con
trole zyn een 17-tal processen-verbaal
opgemaakt, waarin een totaal over
tredingsbedrag voorkoint van
f 312.861.09.
Borstelwerk moet aan bepaalde, in
de prijsvoor8chriften gestelde eisen
voldoen; o.m. de hoeveelheid ver
werkte vezels.
Bij een van de fabrikanten had men
het borstelwerk gedemonteerd en ge
constateerd, dat er te weinig vezels'
in verwerkt waren.
Kopjeskwasten pl.m. 50 pet te
weinig vezels.
Handstoffers van cocosvezels pl.m.
30 pet te weinig vezels.
Vaatkwasten pl.m. 25 pet te weinig
vezels.
In een periode van 77» maand be
haalde de fabrikant hiermede een
voordeel van f 3000,—.
Daarbij verkoeht hy handenborstels
en coeos-vegers tegen te hoge prys,
hetgeen hem in dezelfde periode een
voordeel bracht van f 12.000,
De grondstoffen, zoals haar en koe-
pluimen, kocht hij tegen te hoge
prijzen in.
Men heeft berekend, dat deze fabri
kant op borstel waren vermoed ely'k
een bedrag van f 29.000,— teveel
heeft berekend.
Voor de door ham gekochte grond
stoffen had hij een bodrag van
f 26.400,— te veel betaald.
Een zestal van zyn leveranciers
hadden al een bedrag van f23.900.—
teveel berekend.
By het controleren van de inkoop
facturen, bleek de ambtenarén, dat
een tiental inkoopfacturen, meestal
betrekking hebbende op de aankopen
van haar: en koepluimen met de
schrijfmachine waren geschreven en
daarvoor, hoewel van diverse per
sonen afkomstig, dezelfdo soort en
Kwaliteit papier was gebruikt.
De fabrikant heeft intussen bekend,
de inkoopfacturen zelf te hebben ge
schreven en een copie te hebben ge
zonden aan zijn leveranciers voor
overeenkomstige boeking.
Een controle by die leveranciers
wees uit, dat de geldsbedragen van
deze facturen wel overeenstemden
met do werkelijkheid doch de ge
leverde hoeveelheden grondstoffen
niet.
Uit dit voorbeeld blykt weer, dat
het steeds om grote bedragen gaat.
Bedragen die vanzelfsprekend ver
haald worden op de uiteindelijke
verbruiker van de borstel waren.
Dergelijke practyken, als boven ge-
schétst en zoals onlangs by textiel
besproken, vormon een ernstige be
lemmering voor de pogingen van onze
Regering de waarde van onze gulden
zo hoog mogelijk op te voeren (prijs
daling). Het bereiken van dit doel is
echter een natonaal belang, zodat
redelijkerwijs moet kunnen worden
verwacht, dat eenieder daaraan zyn
volle medewerking geeft. Voor de
consument zal een dergelijke mede
werking ook een besparing op zyn
uitgaven betekenen.
Het inkomen komt dan meer tot
zijn recht en het geld, dat nu over
de balk wordt gesmeten (nj. boven
de geoorloofde prijzen betaald) kan
worden bespaard of voor nuttiger doel
einden worden aangewend.
Bij dit alles wil ik ook nog even
verwijzen naar de hulp die Neder
land verwacht binnen het kader van
het Marshall-plan. 'n Dei gelijke hulp
De critiek in de Eerste Kamer 6p
het beleid van de Regering inzake
de Wederopbouw is niet heel mals
geweest.
Zeer vele leden zo zegt het
Voorlopig Verslag uitten bun te
leurstelling over de. gang van zaken
ten departemente van Wederopbouw
en Volkshuisvesting.
Deze leden vroegen zich af, of het
gehele Kabinet wel van het grote
belang van de materiele wederop
bouw, met name wat de volkshuis
vesting aangaat, doordrongen is. Zy
achten het gevaar niet denkbeeldig,
dat budgetaire, monetaire en andere
zorgen dit belang niet meer op zijn
juiste waarde doen schatten.
Weer andere leden waren van me
ning, dat inet name de oplossing van
het vraagstuk der volkshuisvesting
thans in de eerste plaats de gecon
centreerde aandacht vraagt van allen,
,die voor de wederopbouw verant
woordelijkheid hebben aanvaard.
Er moet, aldus vele leden, thans
zoveel in- en doorzicht zyn, dat de
administratieve en ambtelijke voor
bereidingen tot het noodzakelijke
minimum boperkt kunnen blijven.
Zy laakten het streven naar een
hinderlijk en overbodig perfectio
nisme op administratief en statisiisch
gebied. Er worden hun inziens op
formulieren vaak zeer uitvoerige ge
gevens verlangt, welke gevoeglijk
achterwege kunnen blijven.
Het woningtekort.
Het woningtekort is, aldus ver
scheidene leden, zo groot, dat gedu
rende een reeks van jaren de bouw
van zeker wel 70- a 80.000 woningen
per jaar zeer gewenst zou zyn.
Hiervan kan evenwel geen sprake
zyn. Als alleruiterste minimum moet
intussen worden aangehouden een
aantal van 37.500 woningen, omdat
anders de woningpositie in verband
met de jaarlijkse bevolkingsaanwas
en het door ouderdom uitvallen van
woningen nog verder achteruit zou
gaan. Voor een dergelijk minimum
zullen in elk geval de benodigde
materialen ter beschikking moet.en
worden gesteld en de vereiste ar.
beidskrachten moeten worden gevon
den.
's Zomers langer werken.
Voorts meenden deze leden, dat
een deel van de vele arbeidsuren, die
in de wintermaanden verloren gaan
in de zomer zonder te groot
bezwaar zouden kunnen worden in
gehaald. De Arbeidsinspectie dient
hierin wat soepeler te zyn.
In tal van landen heeft men zich
jaren achtereen voor oorlogsdoelein
den geweldige inspanningen getroost.
Het na oorlogse huisvestingsprobleem
is zo ernstig, dat voor de oplossing
daarvan tegen buitengewone inspan
ning evenmin mag worden opgezien.
Voor een aantal jaren dienen be
zwaren tegen verlenging van de ar
beidstijd in de zomermaanden, naar
het-oordeel van deze leden, dan ook
ter zyde worden gesteld.
Aantrekking arbeidskrachten.
Nog vroegen zy, of de Regering
bereid is, een zodanige verbetering
van de algemene arbeidsvoorwaarden
in het bouwbedrijf te overwegen, dat
althans de arbeiders, die dit bedrijf
verlaten hebben, er voor worden
teruggewonnen.
Het kostenpeil.
Verontrustend is de ontwikkeling
van het kostenpeil. Ruim geschat
bedragen de kosten van het aange-
eevenen minimale bouwprogramma
rond f 40 millioen met een daarby
behorend jaarlijks tekort van f 10
millioen.
Gevraagd werd, of het aantal sa
menwoningen, de Minister a.i.
noemde in de Tweede Kamer een
aantal van 300.000 nog steeds
groeien.
Te reel patroons
In verband met het van andere
zyde opgemerkte over de aric'ds-
productiviteit, vestigden deze n
de aandacht er op, dat er rond 50
duizend bouwondernemers zijn en
rond 150.000 bouwvakarbeiders, een
hun inziens zeer ongewenste verhou
ding, welke om ordening vraagt.
maar vooral voor Limburg.
De Eerste en Tweede Kamer der
Staten Generaal, de Minister-Presi
dent en de Ministers van Buitenland
se en Economische Zaken ontvingen
Zaterdag het volgende telegram:
Het Comité tot propagering van
grenswijziging, bestaande uit om
streeks honderd voor Limburg re
presentatieve leden, waaronder de
leiders van alle grote organisaties,
vergaderende te Maastricht, brengt
te Uwer kennis ernstig verontrust
te zijn door uitlatingen blijkens de
courantenberichten van enkele ge
allieerde staatslieden t.a.v. de be
perking van onze eisen omtrent
schadeloosstelling -door Duitsland.
Het Comité dringt, met nadruk
aan op grenscorrecties van zodani
ge omvang, dat alleen daardoor
voldaan wordt _aan de rechtmatige
Nederlandse eisen, zonder dat daar
bij nog economische eisen gesteld
moeten worden, waarvan de verwe
zenlijking hoogst twijfelachtig moet
worden geacht en die in elk geval
ondoelmatig zyn.
Het Comité acht op lange termijn
goed blijvende betrekkingen tussen
Nederland en Duitsland een onmis
bare voorwaarde voor do goede
samenwerking in het kader van
de opbouw van geheel Europa.
Het Comité meent, dat hiertoe
een belangrijke bydrage zou kunnen
worden geleverd als de door Ne
derland geleden oorlogsschade by
wy'ze van parate executie althans
gedeeltelijk reëel wordt voldaan
door totstandkoming van grenscor
recties.
Goed gekozen grenscorrecties zul
len de ontwikkelings mogelijkheden
binnen Nederlands grondgebied
kunnen verbeteren, zonder eniger
mate afbreuk te doen aan de her
stelmogelijkheden van Duitsland,
zodat aldus een verbetering van de
welvaart van West-Europa, als ge
heel bezien, kan worden bereikt.
Dit comité tot propagering van de
grenswijziging is op do eerste plaats
Limburgs, d.w.z. de voornaamste voor
aanstaande Limburgers hebben zich
in dit comité verenigd om de Lim
burgse verlangens inzake grenscorrec
ties meer naar voren te brengen en
te propageren. Zyn wy goed inge
licht, dan is dit een uitbreiding van
de Studie-commissie, die voorheen is
gevormd door de Werkgemeenschap
Limburg.
zal echter veel beter tot zyn recht
komen als wy er voor zorgen, dat in
onze eigen huishouding alle beschik
bare „krachten" volledig tot hun
lecht komen.
En tot deze „krachten" behoort toch
zeer zeker een juiste waardering van
onze gulden.
En prysopdryving e.d. doet. zoals
reeds gezegd, niet anders dan deze
waarde verminderen.
Het is met die grenscorrecties een
„rare" geschiedenis. Direct na de
oorlog werden grootscheepse anexa-
ties voorgestaan, waarmee ook de
Regeringskringen accoord gingen.
De grote Pers, voor het merendeel
uitkomend in Holland, gaf enkele
korte berichtjes daarover, maar zag
schynbaar het nut en de betekenis
hiervan niet in.
De Regering heeft toen eens links
en rechts gepolst by de geallieerden,
speciaal Engeland en Amerika, hoe
deze tegenover de annexatieplannen
stonden en „de kous op de kop
^gekregen". Annexatieplannen werden
grenscorrecties, èn plannen en cor
recties verdwenen van het toneel,
werden veilig opgeborgen.
Wij zyn nu eenmaal ook geen
Frankryk, dat in de prachtige positie
was om Engeland en Amerika zover
te krijgen, dat zy tenslotte het Saar-
gebied op een presenteerblaadje aan
boden aan Frankryk, mits het toch
maar meq zou gaan.
Een jaar verliep en dra bleek, dat
Duitsland voorlopig niet in de verste
verten in staat is om zyn herstelbe
talingen te voldoen. Gedachtig het
spreekwoord van uitstel komt afstel
en gedwongen door reacties in oro-
vincies grenzende aan Duitsland'het
dringend gebrek aan steenkool en
aardolie is er toen oen Nederlands-
Engelse grenscommissie ingesteld, die
ter plaatse de toestand en de ge
schiedenis is gaan bestuderen.
Hoe voorzichtig de Nederlandse
regering toen geworden was bleek
wel uit de bekende minimum correc
ties, die gevraagd werden, maar zy
eiste wel, dat haar economische con
cessies verleend zouden worden voor
een tyd van 50 jaren. En weer be
moeide zichc de grote pers, de dag
bladen, een enkele gunstige uitzonde
ring daargelaten, zich niet met deze
eisen en gebeurtenissen.
Het ging zelfs zover, dat er in
Duitsland meer over gepraat en ge
schreven werd als in Nederland. Een
comité word daar opgericht, dat o.m.
een verweerschrift zond naar de ge
allieerde bestuursraden, waarin met
Deutse grundlichkeit de Nederlandse
eisen als. een onherstelbare schade
voor het grote Duitsland werden aan
geduid en onverenigbaar werden ge
acht met het herstel van Europa,
(tussen 2 haakjes werd er maar
tevens bygevoegd, dat Sittard en
Mook feitelyk Duits* waren en ook
„heim moesten keren). Het hoofd
van dat comité, een zekere Notaris
Acker man n, kreeg het zelfs klaar
naar Nederland te komen en hier
tegenproraganda te maken voor deze
hersteleisen, zonder dat hy opgepikt
en de grens overgezet werd.