Attekziden
VAN PUINHOOP TOT PAREL
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Meester Wijnhoven
en zijn school in 't zilver
De strijd om de
VREDEPEEL ten einde?
Vrijdag 31 October 1947 No* 44
Acht en Zestigste Jaargan
Druk en Uitgave,
Firma van den Munckhof
Drukkerij
Kantoorboekhandel
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening 150652
PEEL EN MAAS
Advertentieprijzen
op aanvraag vorstrekt
Abonnementsprijs
per kwartaal:
voor Venray tl 1.C0
buiten Venray fl 1.20
uitsluitend vooruitbet.
Herdenking van onze doden
Niemand heeft zo teer de
Allerzielen-stemming van de herfst
weergegeven als de Vlaamse
dichter bij Gods genade Guido
Gezelle in zijn gedicht: „Hoe
zeere vallen ze af", waarvan ik
hier een strophe laat volgen.
Gij, blaren, rust in vreê,
't en zal geen een verloren,
geen een te kwiste gaan
voor altijdhergeboren,
die dood nu zijt,
zal elk van u, dat viel,
de zonne weêr ontwekken,
zal met uw' groenen dracht
de groene boomen dekken,
te zomertijd.
Met Allerzielen gaan onze
gedachten van zelf naar onze
dierbaren, die van ons zijn heen
gegaan. Zij hebben de strijd
gestreden, zij hebben in Gods
oog geschouwd, zij kennen het
grote raadsel van het leven. Zij
hebben niets meer te vragen,
want zij weten wat er" verborgen
is aan de andere zijde van het
graf. Zij zijn de donkere poort
doorgegaan, die voert ten eeuwi
gen leven voor allen, die met
een levende ziel in de vaderarmen
van God, hun rechter vallen.
De dood blijft voor ons allen
een groot mysterie. Allen zijn wij
onderweg naar de dood. Wij
weten dat wij allen eens zullen
sterven. Zo zelden denken we
er echter aan, dat iedere seconde
ons dichter bij het graf brengt.
We huiveren er voor en praten
er zo min mogelijk over. We
treuren, als de dood een van
onze dierbaren oproept, maar
vergeten, dat zij, als ze goed
zijn afgestorven, niet te beklagen
maar veeleer te benijden zijn. De
tranen die we schreien, schreien
we feitelijk over onszelf, over
ons gevoel van verlatenheid en
niet over de dode die we uit
dragen.
We- mogen onze doden niet
te gauw vergeten. Niemand kent
de maatstaven, die God aanlegt
bij de beoordeling van een ziel,
ook wanneer ze in staat van ge
nade uit dit leven is gescheiden.
Niemand weet, hoelang ze nog
in het vagevuur moet lijden, al
vorens ze tot de aanschouwing
van Gods heerlijkheden wordt
toegelaten. Iedere mens is een
besmeurde en gehavende zon
daar, als hij staat voor het oog
van de Allerheiligste God. Daarom
moeten wij onze overledenen in
onze gebeden blijven gedenken.
We moeten niet alleen voor
onze eigen doden bidden, wier
graven nog vers gedolven zijn,
maar ook voor alle anderen. Op
de eerste plaats voor alle over
ledenen van onze parochie, voor
allen die in de loop van dit jaar
uit ons midden zijn heengegaan.
Vervolgens moeten wij allen in
dachtig zijn, die in de afgelopen
stormjaren voor Gods rechter
stoel moesten verschijnen, allen
die tengevolge van oorlogshande
lingen zijn omgekomen, de velen,
die ver van huis in den vreemde
eenzaam en verlaten gestorven
zijn, al onze Limburgse priesters
en Limburgse jongens, die het
offer van hun leven voor onze
bevrijding hebben gebracht: allen
die zonder voorbereiding en zon
der geestelijke bijstand de grote
reis hebben moeten aanvaarden;
alle soldaten van de vetbonden
legers, die onze vaderlandse
grond met hun bloed hebben
gedrenkt.
Zelfs moeten wij bidden voor
onze gesneuvelde vijand. Als de
dood voorbijgaat, ontbloten wij
eerbiedig het hoofd en leggen
onze haat het zwijgen op. Wat
zij tegen ons misdreven, hebben
zij door hun dood uitgeboet.
Volgens het gevoelen van vele
theologen leven de doden van
uit de hemel met hun dierbaren
mee en waken over hen met een
ontroerende bezorgdheid. Ons
gebed zal hun dubbel aangenaam
zijn, als zij zien, dat ons hart
hen nog niet vergeten is. En als
In een tweetal artikelen wydt Viator een beschouwing allereerst aan het jongste
verleden van Venray, dat begon met de bevrijding temidden der vernieling; ver
volgens richt hij zijn blik op de toekomst en tracht de weg te ontdekken, die loopt
van puinhoop, tot parel
Goud uit eigen bodem
Het is in de dagen van October '44;
de lucht is donker van branden stof
wolken, de aarde kleurt rood van het
bloed der kerels, die zich worstelend
door mijnenvelden en granaatvuur
een weg banen van Overloon naar
Venray.
Over de stukgeschoten wegen trek
ken honderden weg vanuit het Bra
bantse. Het oplaaiend vuur aan de
horizont en de duikende Typhoons
wijzen de plaats van waar zij komen.
Alles wat voor de mens zijh leven
vormt, het huis waarin hii woont, de
kerk waarin hij bidt, de café waarin
hij kaart, de markt waar de dorps
fanfare speelt, de straten waarlangs
de processie trekt, zijn kleine ge
meenschap is vernietigd, verscheurd.
Ben nieuw begrip is in die dagen
gevormd evacué, oorlogsgetroffene
Ver achter die rode lijn lag zijn
hoop, zijn verwachting: bevrijd gebied.
Maar realiteit van de vuurlinie drijft
hem verder weg, hij staat in liet
luchtledige. Niets meer wat Ii9m hou
vast, veiligheid biedt?....
Meer naar het oosten en zuidon,
daar waar het leven ondanks de drei
ging nog ongeschonden is, ligt nu zijn
verwachting, Venray
Het is het ware mensenhart, dat,
ontroerd bij het zien van deze ont
reddering bewogen wordt tot één
manifestatie van naastenliefde en
hulpvaardigheid.
En de ongelukkige, de verdrevene
vindt hier veiligheid, vindt eeivhuis,
dat liefderijk voor hem geopend wordt,
een tafel, die in goede gulheid met
hem wordt gedeeld. Want in dit Ven-
rayse land drijft de nood de mens tot
zijn hoogste toppen, brandt hoger dan
aan de horizont het vuur. Plet vuur
van bewogen harten....
Dit is historie, verleden; maar god
dank eens was het nu, werkelijkheid,
eens kreeg hier de naastenliefde
stal te, vorm, hier in deze puinhoop
van thans. Do parel heeft geschit
terd, toen.
Maar ook hij, die zich over zijn be
rooide medemens ontfermd had, die
zijn brood met hem had gedeeld,
verkreeg daarmee geen vrijbrief. Ook
Venray, dat zich één toondo in hulp
vaardigheid, lag in de vuurbaan die
het lot getrokken had over dit zuider-
lijke land. Aan deze plaats wordt
met gelijke munt betaald: onderdak
voor evacué's, na de bevrijding zelf
onderdak zoekend als evacué
Advies, daarin vindt de gehele ge*
meenschap zijn mensen van allerlei
beroep en stand. Er worden fouten
gemaakt, want er wordt gewerkt. De
strijd om loonsverhoging voor de
.wakkere bouwmensen van die dagen
'is er een door alle vertegenwoordigers
ondersteund. Door zijn werk wordt
de grondslag gelogd voor de latere
bouw van 50 noodwoningen.
Een voedselorganisatie, vrucht van
gezamenlijk overleg en gestuwd door
enkele experts zorgt ondanks de
slechte wegen en gebrek aan transport
voor èen regelmatige voedselvoor
ziening.
Reizen naar Tilburg, zetel der Al
gemene Commissarissen, besprekin
gen over snellere toezending van
levensmiddelen, meer textiel, sclioei-
i], glas.
Resultaten worden geboekt, soms
echter na veel moeite. Vanuit een
ver-kantoor heeft men geen zicht op
het puin en zijn ellend
Zo zijn die eerste maanden, zeker
dit -beeld is onvolledig, want ziet ge
nog de broeders lopen in de overall,
sliepen wij niet op een matras, merk
Servaas of St Anna?
Zo is dit Venray, waar nog slechts
enkele maanden geleden alle leven
verstikt is onder puin, iedere levens
mogelijkheid ontnomen werd door
een rampzalige evacuatie-
Het is historie, verleden, eens ver
schrikkelijke realiteit. Maar ook
■groeide in de eerste lentedagen van
1945 het groen weer over de steen-
brokken en kreeg bovenmenselijke
durf en doorzettingsvermogen hier
gestalte, vorm. Een nieuwe lijn der
geschiedenis werd zichtbaar, langzaam
fn opwaartse richting. Het werk van
velen, onbekend, maar met een hart
vol liefde voor dit stuk geschonden
aarde....
Moeilijk is het vooral in het leven
van iedere dag de lijn te blijven zien,
dikwijls loopt hij vlak, zonder enige
stijging. Maar dan opeens richt hij
zich omhoog, het zijn momenten
waarop de mens zich geeft met al
zij.n edel kunnen. Was het alleen
maar rampspoed en droefheid, dat
hem dreef tot zjjn hoogtepunten
Ook de vreugde, de echte innerlijke
vreugde is een voedingsbron voor
edele daden van gemeenschapszin en
Het is in deze dagen wanr.eer de
Venrayse gemeenschap uiteengerukt
leeft op zolderkamers, ir. kazernes,
winderige schurén en goddank ook
velen in verwarmde huiskamers in
Deurne, Helmond, Bakel en zoveel
andere plaatsen in een bevrijd Zuiden.
Dat wat onze gemeenschap vormde,
de St Petrusbanden, onze kloosters
en gestichten, vertrouwde straten en
pleinen, onze huizen vol veiligheid
en rust, vernield, verwoest, kapot ge
hamerd.
De .lijn der geschiedenis dezer plaats,
die zich bewoog langs )iet vredige
werk van iedere dag, processie en
kermis, gemoedelijke raadsverkiezin
gen en ronde tafel-verhalen in oude
vertrouwde stamcafé's, afgesneden,
doorgehakt in weinige ogenblikken
Waar een nieuw begin gevonden?
Naamloos zijn ze, de eersten, die
elkaar vinden en zich verzamelen
onder de naam: Nieuw Venray. Wat
kunnen zij echter doen voor een plaats
die hermetisch is afgesloten door
allieerde frontsoldaten en spervuur
van den vijand?
Er wordt contact opgenomen met
andere evacuatieplaatsen, toestem
ming verkregen, dat tenminste met
noodherstel van de hoogste urgentie
kan begonnen worden.
Arbeiders, bouwmannen krijger ver
gunning terug te gaan naar Venray,
eerst nog alleen zonder gezin
En zij gaan, beginnen, pakken aan,
Centrale keuken wordt georganiseerd,
een nieuwe hulporganisatie uit de
grond gestamptH.A.R.K.
Veel gesmaad, en toch in die eerste
dagen een daad van moed, getuigend
van ongebroken veerkracht. Door
enkele pioniers een generator gebouwd
temidden van dit ellendig puin brandt
weer een licht, speelt weer de radio
in een dicht getimmerde huiskamer.
Comité Nieuw Venray,.door enkele!
gevormd, blijkt de zware opgave on
machtig. Het is vanzelfsprekend,
want welke schouders kunnen dit
alles dragen?
De uitbreiding komt: de Raad van
Pinksterdagen 1945
De eerste grote vreugdedagen in
een bevrijd- Venray.
40-Jarig Priesterfeest van hem, die
zoveel met zyn mensen had geleden.
Het groen der slingers en het rood-
wit-blauw onzer vlaggen vormen de
omlijsting van dit schone feest.
Groots is de manifestatie van dit
volk in het gemeenschapsspel: „De
mens Hioob". Waar vindt het de
kracht om eigen ellende en rampspoed
tot een symbool te maken in de
figuur van Hioob en zyn lyden weer
opnieuw te beleven
Wat geeft het de moed om met
Hioob te zeggen: „Wij hebben allen
geleden, de een in zyn goed, de ander
in zyn bloed, maar wy allen in onze'
harten
Het is de levende gedachte aan de
vroegere nood, de vreugde om dit
feest tesamen, die dit volk tot el
kander brengt.
Historie, verleden
Een schitterende werkelijkheid, de
vreugde om het feest van zyn Leids
man gaf gestalte aan echte gemeen-
Dit feest mét zoveel hoogtepunten.
Massale godsdienstige bijeenkomsten,
ontroerende Pontificale Hoogmis op
gedragen door Vader Bisschop, in
een openlucht kathedraal, geschapen
door nijvere handen van eenvoudige
mensen.
Kleurrijk défilé, zichtbaar bewijs
van Venray's rykdom op gebied van
verenigingsleven in talloze variatios.
Een volksfeest in de ware zin des
woords, waar allen in oprechte kin
derlijke vreugde genoegen vinden in
het oude volksspel van een mario
nettentheater. Waar vindt men nog
een dergelijk vermaak dat passende
ontspanning schenkt aan jong en oud,
dat niet „ontraden" behoeft te worden
voor onze jeugd? En die feestelijke
versiering, de groene slingers en
majestueuze boogwerken, zijn ze niet
het werk van velen, verricht in vrye
tijd na gedane arbeid De technische,
wetenschappelijke, kunstzinnige voor
bereiding, is dit niet alles verricht
door mensen uit Venray's bevolking
Ook dit is geschiedenis, roemvolle
historie. Edel goud van ware gemeen
schapszin in deze doorkerfde bodem.
Hier kreeg zin voor historie, waar
dering voor eeuwen geestelijke en
wetenschappelijke arbeid, liefde voor
eigen cultuurinstellingen, gestalte,
schone vorm. Hoogtepunt, bereikt
door de daad van allen. Het is voor
bij, de samenwerking ook? Zal de
geschiedenis zich herhalen, vallen
wy weer tèrug in dezelfde fout?
o—
De weg van puinhoop tot parel,
vooral over steenbrokken van gebrek
aan samenwerking en versperringen
opgezet door de mensenhand van
bureaux en instanties,-is een moei
lijke. Het uithoudingsvermogen vergt
van de reiziger het uiterste. Moei
zaam voortploeterend, soms struike
lend merkt hy nauwelijks enige
vooruitgang. Maar dan eens stilstaan
de bemerkt hy omziend hoogtepunten,
die hy reeds bereikte; realiseert hij
zich tevens welke krachten hem
zover brachten.
Is hy alleen zover gekomen of was
het de hulp die hij spontaan van
anderen ontving En dan ziet hij het
duidelijkjuist waar op den lange
weg hoogtepunten werden bereikt,
hadden allen de handen ineen ge
slagen en werd het doel bereikt.
Waarom zo vraagt hy zich af, trek
ken wjj dan niet altijd samen vooruit
Wat achter ons ligt heeft toch duide
lijk bewezen, dat dan geen enkele
versperring onoverkomelijk is. Is het
soms zo, dat velen, door de dagelijkse
moeilijkheden hun doel, hun taak
niet meer zien
Dit zyn de vragen, die* iemand,
staande op een bepaald punt van de
weg, zich stelt, wanneer hy omziet.
Maar dan zal hy, wanneer hy zich
van zijn verantwoordelijkheid bewust
trachten een antwoord op die
vragen te geven.
Omziend naar de hoogtepunten van
het verleden weet hij zich gesterkt,
want voor zich uit loopt de weg door
uitgestrekt braakliggend terrein. Dan
ook ziet hy zyn toekomstige taak.
Hierover volgende week.
VIATOR.
De boeren hebben het er Maandag
eens van genomen, om nu eens dui
delyk hun sympathie to komen ge
tuigen en hun gelukwensen to komen
aanbioden aan de grote jubilaris van
deze dag: Meestor Wijnhoven, dio
tezamen met zyn school hot 25-jarig
jubileum vierde.
Van alle kanten zyn ze toegestroomd
en meer dan alle woorden gaf hun
tegenwoordigheid blyk van wat deze
school en wat het hoofd hiervan voor
Venray en voor deze gehele streek
b9tekend heeft en nog betekent.
Mannen, soms al knapjes grijs, uit
Horst, uit Sevenum, van de Maas
dorpen, Broekhuizenvorst, Swolgen,
ja zelfs uit Ayen en Bergen, kwamen
nog eens terug naar de school, waar
zy het vak geleerd hebben, en meer
dan dat, waar zy de liefde tot hun
grond, tot hun stiel-hebben meege
kregen, zo dat nu een feostredenaar
kon zeggen tot boeren van elders:
„Kyk hier naar Noor.d-Limburg, on
danks alle vernielingen, ondanks alles,
hier de boer al weer veel verder
dan waar ook."
Het moet voor Meester "VCynhoven
een vreugdevolle dag geweest zyn,
toen hy daar al die mensen heeft
zien zitten in de grote feestzaal van
Servatius, alle mensen, die bij hem
op de schoolbanken de grondbegin
selen hebben meegekregen voor hun
boerenleven, die nu, na al die tyd
nog dankbaar terugdenken aan alles
wat zy van hom hebben meegekre
gen. Dat moet wel zijn grootste vol
doening geweest zijn.
Maandag j.l. bleek wel duidelijk
wat de Landbouwschool o.l.v. Meester
Wijnhoven heeft gepresteerd.
Do Feestelijkheden
De feestdag begon niet een plech
tige H. Mis opgedragen door dg Hoog
Eerw. Heer Deken, als een geschenk
van de Parochie, waaronder de Gre
goriaanse gezangen werden uitge
voerd door hot korkkoor van Casten-
ray en de volkszang door de honderden
oud-leerlingen en leerlingen, die do
kerk vulden.
Daarna begon in St. Servatius
grootse huldiging. De feestzaal was
tot in do uiterste hoeken gevuld met
belangstellenden, en vele sprekers
gaven een overzicht van het vrucht
bare werk van de Venrayse Land
bouwschool en van de grote betekenis
yan Meester Wijnhoven in de orga
nisaties der boeren.
De voorzitter van het schoolbestuur
de heer A. Poels, memoreerde in het
kort de ontwikkeling van het land
bouwonderwijs in deze streek en
bracht hulde aan Meester Wijnhoven,
de Commissie van Landbouwonder
wijs, aan oud-bestuursleden en andere
pioniers van de landbouwvoorlichting.
De heer M. Dings sprak namens de
Vereniging voor Landbouwonderwijs
het hoofdbestuur der L.L.T.B.
woorden van hoge waardering voor
het vele goede wat dit instituut van
onderwijs voor Limburg en speciaal
Noord-Limburg betekend had. Ook
zij onze voorbede niet meer nodig
hebben, zijn er anderen, vergete-
nen, die van ons gebed profiteren
en er ons heel de eeuwigheid
door dankbaar voor zullen blijven.
P. H. Rongen O.C.R*
De lijn gaat verder, daalt stijgt, sta
biliseert in een bepaald vlak van een
leven dor en moeizaam in herstel van
vernielde materie. De vruchten van
de nood dier Octoberda^n en de
vreugde der Pinksterdagen verdorren;
men gaat ieder weer zijn eigen weg,
een vrucht verdort niet: „Hioob"
wordt de bundeling van hen, die
willen pogen Venray cultureel vooruit
te brengen.
Men voelt echter alom de teleur
stelling, dat de algehele samenwerking
in die dagen slechts tijdelijk bleek
te zyn.
Lange tijd de lijn volgend, merken
wy nauwelijks enige beweging. Maar
dan ineens wordt onze aandacht
trokken door een plotselinge stijging,
welhaast tot ongekende hoogte. Wy
naderen de tegenwoordige tijd.
Weer is het vreugde die de energie
levert tot deze stijging. Het is ons
jongste verleden. Derde Eeuwfeest
van ons klooster en zijn Minderbroeders
Wat is het eigenlyk dat dit feest
gemaakt heeft tot iets van blijvende
waarde, tot een gebeurtenis die in
betekenis ver uitstijgt boven de
vreugdemomenten dier dagen Is het
weer niet de gezamenlijke kracht
van allen, de spontane bereidheid van
de rijke en eenvoudige, intellectueel
en arbeider, middenstander en amb
tenaar alle tesamen
Uitstel betaling heffingen.
Van bevoegde zyde van het minis
terie van Financ'ën wordt medege
deeld, dat hier en daar de misvatting
ontstaan, dat men door het in
leveren van een eenvoudig adres by
de ontvanger, zich van een voorlopig
uitstel van betaling van de vormo-
g^nsheffingen voor eenmaal; zou kun
nen verzekeren.
Niets is echter minder waar. Wel
om redenen van technische aard
de vorm gekozen, dat na indiening
van het verzoekschrift automatisch
een voorlopig uitstel inereedt, doch
aan de ontvanger is de bevoegdheid
'iten, om aan dit voorlopig uitstel
voorwaarden te verbinden en het te
allen tyde met onmiddeilyke ingang
in te trekken.
Verzoeken, die zonder voldoende
gronden worden ingediend, zullen
dns geenszins beletten, dat de ver
volging wordt voortgezet.
Hetzelfde geldt voor verzoeken, die
niet voldoen aan de voorgeschreven
eisen, waarvan de voornaamste zyn
de overlegging van een vermogens
balans en een liquiditeitsbalans en,
in de meer belangrijke gevallen, dé
medeondertekening door een boek
houdkundige ten genoege van de
ontvanger.
In alle autobussen
veiligheidsglas
Volgens mededelingen van de
A.N.W.B. ligt het in de bedoeling van
de regering met ingang van 1 Januari
1948 voor te schrijven, dat allo auto
bussen van veiligheidsglas moeten
i worden voorzien.
Mevr. Wynhoven werd door spreker
gehuldigd voor de steun haar man
en door deze de landbouw in het
algemeen bewezen.
Namens de oud-leerlingen vertolkte
de kringvoorzitter jJ. Loonen do ge
voelens van dankbaarheid en hy wees
er vodral op dat Meester Wynkoven
naast landbouwonderw ijzer DE grote
stuwkracht is geweost voor do R.K.
Jonge Booren-organisaties in deze
streek.
Namens de leerlingen dankte de
heer W. Stappers uit Overloon de
jubilaris. Ook de waarnemend Ryks-
landbouwconsulent Ir. Miedeina sprak
zyn waardering uit.
Vele schitterende cadeaux werden
aangeboden. Zo boden o.m. do Ver
eniging van liet Landbouwonderwijs
een grote Delftsblauwe kom aan, de
Oud-leerlingen een zilveren tafelcas
sette, de Leerlingen een kroonlamp
en theekastje aan.
In de namiddag was er in do Land"
bouwschool, die voor deze gelegen
heid prachtig versierd was door pas
sende wandtekeningen, die het wel
wee der school gedurende de 25
jaren van haar bestaan in beeld
brachten, een koffietafel, keurig ver
zorgd door mej. Sangersen haar leer
lingen. Ook hier waren er weer vele
sprekers, die, dat wat Meester Wijn
hoven gedaan heeft nog oens naar
voren brachten.
Wy noemen hiervan de Hoogeerw.
Heer Deken namens de parochie;
burgemeester Janssen als hoofd der
gemeente: de Welod. heer Th. Poters,
namens het provinciaal bestuur en
bovendien nog als mede oprichter en
vriend van de jubilaris; de heer
Achten, lid der provinciale Staten
en hoofd der Horster landbouwschool,
die o.m. memoreerde hoe de land
bouwscholen, in deze streken allen
uit Venray zyn voortgekomen, zoals
Horst en Swolgen en hopenlijk dit
jaar nog in Well.
Mej. Sangers sprak namens hot
Landbouw-huishoudonderwys; Wet
houder Pubben namens de Commissie
van Toezicht, de heer Loonen namens
de boerenbonden, de heer G. Poels
namens de Schoonheidscommissie van
Venray Vooruit en tenslotte do nieuwe
loider van de Limb. Jonge Boeren en
Tuinders de heor de Ponti.
Al deze sprekers brachten naast
Meester Wijnhoven ook hulde aan
Meester Rutten, de grondlegger van
het Landbouwonderwijs in Limburg,
terwyl ook de heer Peters uit Oirlo
alle lof kreeg toegezwaaid.
Eveneens werd met grote waar
dering hot werk herdacht van onze
grote Venrayse voorman Jan Poels
zaliger, Pastoor Rutten en alle andere
pioniers, die men, dat bleek duidelijk,
niet vergeten was.
Kortom 't was een schitterende her
denkingsdag waaraan alle aanwezigen,
maarvooral dejubilarisenzyn familie
nog steeds de schoonste herinnering
zullen bewaren.
De Regering grijpt in.
Op 1 Maart 1407 bevestigde Reinoud.
hertog van Gelder en Gulick, waar-
onder het kerspel Venray toen hoorde^ 'men in arremoede hpt probeerde met
dit dorp in het bezit van de gemeente
gronden, waaronder circa 500 H.A.
Peelgrond in het N.W. van dit dorp.
En daarmede is een strijd begonnen
die nu na 540 jaar nog even heftig
woedt als toon, over hoever deze
gronden zich nu wel uitstrekken.
Een 100 jaar vroeger in 1808 had de
Heer van Cuyck reeds dergelijke
gronden op het Brabantse geschonken
aan de dorpen Bambeek, Overloon en
Vierlingsbeek, en de kwestie was nu
waar loopt nu de grens tussen de
twee schenkingsstukken. Daarmee is
het hek van do dam.
Brabant beschuldigt Venray, Venray
beschuldigt Brabant en het regent
klaagschriften aan het Hof. Keizer
Karei V gaf aan beide partijen op
dracht dit onder elkaar uit te maken
in 1546. Deze heren hebben er 5 jaren
over gedaan, maar in 1551 hadden zy
dan een grens klaar, die overduidelijk
staat aangegeven in het desbetreffen
de stuk en door palen in de Peel
werd aangegeven.
Dit tractaat werd door Karei.V
in 1553 met zijn zegel bokrachtigd en
werd dus rechtens uitgemaakt wat
van beide partyen was. In dit trac
taat was een bepaling opgenomen,
dat Vierlingsbeek op een deel van dé
Veprayse grond mocht weiden en
byen mocht houden, indien het daar
aan behoefte had en op een bepaald
stuk turf mochten steken. Dat was
dat, maar het liep weer mis.
Ondertussen was ook in het westen
met die van Bakel herrie over de
westelijke grens, maar hier werd de
zaak zonder latero twist bijgelegd.
In 1716 werd een tractaat gesloten
waarbij de grenzen tussen Venray,
Deurne en Bakel werden bepaald (bij
die gelegenheid werd de „Vreedepael"
geplant in do Springelbeek en de
Loeff, waaraan de Vredepeel zyn
naam ontleent).
Aan do Noorderzfide hield men
echter niet op met twisten, totdat
het tractaat van Gelder in 1718,
waarin het eigendomsrecht van Ven
ray, verkregen door het besluit van
Karei V orkend werd, maar waar-
men, om van do herrie af te
komen, het land Van Cuyck het recht
gaf turf te steken op een derde ge
deelte van Venray's eigendom.
Vergeefse moeite, aan beide kanten
wyden weor klappen uitgedeeld en
de Vredepeel was allesbehalve vredig.
Na de Napoleontische tyd by de
invoering van het kadaster is de
gemeentegrens en de grens van de
Provincie ook getrokken langs de
door lvarel V vastgestelde grens van
't land ^an Cuyck on Venray, terwyl
daarover geen protest is ingediend en
dat terwijl er zelfs geen zgn. ..servi
tuut" beschreven staat over rechten
oer Brabanders op het Venrayse
Opsnerkelyk is ook, dat Brabant
Venray trouw eerst de „ponden"
heeft laten betalen en later de grond
belasting, over do stukken die zy
voor zich in eigendom opeisen.
Toen de ontginningon in 't Veulen en
Ysselsteyn klaar waren hoeft Vonray
nog gepoogd om deze onverkwikkelijke
geschiedenis opgelost tekrygen, maar
de commissie benoemd door minister
president Chr. Ruys de Beerenbrouck
heeft geen positief werk in deze ver
richt en een tweede poging o.lv. Mr.
Charles van Oppen te Maastricht is
door de tweede wereldoorlog niet
gelukt.
Waarom wy deze hele geschiedenis
weer eons in 't kort herhalen. Niet
om het uitsluitend eigendomsrecht
van onze gemeente over deze gronden
aan te tonen en zeker niet op zoals
in het Boxmeers weekblad gobourdo,
op te roepen tot een soort heilige
oorlog, maar om allen, die het aangaat