Limburgs Thuisfront. WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN INDIË De "nieuwste spelling brengt nog GEEN OPLOSSING ADVERTEER IN „PEEL EN MAAS" Vereniging „Venray Vooruit" Nieuw weekblad in ons Bisdom. Dienstbodenrecht De Wederopbouw aan het woord Zaterdag 29 Maart 1947 No. 13 Acht en'Zestigste Jaargang Druk en Uitgave Firma van den Munckhof Drukkerij Kantoorboekhandel Grootestraat 28 Telefoon K 4780 512 Postrekening l 50652 N MAAS Advertentieprijs 10 ct. por 3 mm.,regel minimum fl 1.00 Abonnementsprijs per kwartaal: voor Venray fl 1.C0 buiten Venray fl 1.20 uitsluitend vooruitbet. 8>en van Aalmvezeniei Janssen Het is alweer een liele tyd geleder., dat ik myn laatste brief schreef, maar ja, met die drukte hier is alle tyd hard van noode. Jullie zitten misschien al te springen om te ver nemen hoe het met ons hier gaat. Wy maken het over het algemeen gesproken allemaal best. Wy weten, dat er in Limburg rare verhalen over ons de rondó doen en over andere ondordeelen, waar Limburgsche jon gens in zitten. Ik heb b.v. zelf in een brief gelezen dat een meisje aan baar jongen hier schreef, dat hy een oog kwijt, was en de goede kerel zat dat geval met twee koeie oogen to lezen. 'Wy schynen al zoo wat een heel kerkhof te bevolken met ruischende palmen en wy vinden het natuurlyk reuze, dat men zoo bezorgd over ons denkt, ja er zyn er al heel wat van ons naar diezelfde verhalen, in moot jes gehakt, blokken van oen pond of wat en daarna met afslag aan de dansende kannibalen voorgeworpen, die erg lang moeten kauwen want die Nederlanders schynen erg taai te zyn. Enfin, wy hooren zoo iets en lachen eens hartelijk om al die non sens die overbezorgde en overgevoelige menschen zelf uitdenken. In de hospitalen verblijven op het oogenblik 27 man van het III 14 R.I. Al doze patiënten maken het goed en er behoeft geen bezorgdheid te bestaan over hun toestand. Zelfs wanneer de ouders of verloofde 'n 14 dagen geen brieven van hemzelf ontvangen is dit geen reden om een uitvaart by den pastoor te bestellen, immers de meeste ziekten hebben hun koortsperiodes die een poosje kunnen aanhouden en in die tijd is mon te lusteloos en to futloos om ook maar iets aan te pakken. Wan neer er absoluut reden tot bezorgd heid bestaat krijgt de familie tele grafisch bericht en sturen wy altyd een brief met de juiste toestand en zelfs dan behoeft de jongen nog niet dood te gaan. Hygiëne, hygiene op alle gebied is een strikt vereischte. Wie nog wat ondergoed van zich zelf heeft, laat hem dat meenemen, want je moet je zoo dikwyls verschooner. en wie met vuil goed loopt heeft groote kans roode hond of ringworm te krijgen en dat is reuze lastig. Er zyn natuurlyk strubbels, want van de beste fruitboom heb je nog altyd afval, maar ondanks al deze strubbels kan ik met zekere trots getuigen uit eigen ervaring, uit ge sprekken met de M.P. die de kampongs controleeren, dat de jongens van III—14 R.I. zich prachtig houden, dat de Limburgsche grond heerlijke vruch ten voortbrengt die gaaf blijven in don vreemde waar veel wormen rondkruipen. Dat wy nog geen stin kende mestput zyn maar een frissche ruiker geurende voor een Maria beeld. En dan dat thuis. Als je daar over begint, kun je ze in een enveloppe vouwen en wegsturen. Zyn ze eens ziek, ze liggen met de foto's op de krib naast hun hoofd en je ziet, daar de verloofde of 't meisje heel dicht by en dan zoggen ze: „die moet me beter maken". Weten de meisjes welk een steun ze zyn, dat er op hen ge bouwd wordt. Nu terwijl zy in Nedorland zitten en de jongens hier, hebben zy 't in handen of ze latei- gelukkig zullen zyn en of er degelijke huishoudens opgebouwd zullen wor den. Er worden offers van hen gevraagd. Ze moeten wat missen terwijl vrien dinnen hun jongens nog thuis hebben, maar daar staat tegenover dat de jongens nog veel meer moeten op offeren; thuis, gezelligheid, 'n meisje, afmatting, dienst, gevaren, ja zelfs hun leven. Wat doen jullie daar nu eigenlijk, zal je vragen? Ja daar is zoo maar niereen, twee, drie op geantwoord. Trouwens we liggen ook al uit elkaar en ieder heeft heel verschillende dienst. We kloppen wacht by belangrijke gebou wen, 24 uur op en 24 uur af, in Nederland is dat al geen lolletje, maar hier met die hitte en 's nachts met die muggen en dan de stille tropennacht waar ieder geluid hoor baar is, dat heeft in 't begin menige zenuw doen trillen, nu doen ze hun werk al fluitend. Twee compagnieën zitten nu buiten en verrichten daar 't eigenlijke werk, kampongs zuiveren van extremisten en de boel rustig houden. Ze hebben al aardige successen geboekt en al heel wat rampokkers en moordenaars Wanneer ze zoo 's nachts op pa trouille gaan dan is 't een ploeteron en sjouwen door sawa's en kali's, zoodat ze van kop tot teen order de modder zitten 6n tegen de morgen is dan de boel afgesloten en kan er geen muis meer uit en wordt huisje voor huisje nagekeken op wapens en ongure elementen. Dan komen de vlegels voor den dag die de kampongs tyranniseeren, die arme menschen uitschudden om eten te leveren voor de extremisten en de menschen zijn ontzettend blij wanneer de toewans blanda's deze heeren inrekenen. Dan moet je de jongens zien staan glun deren, wanneer ze zoo'n exemplaren samendrijven en daarna wegbrengen naar 't kampement. Ziezoo, nu heb je weer wat gehoord. De groeten aan heel Limburg, aan Yer.ray en aan alle bekenden. Als op 1 Mei a.s. de nieuwste spel ling in Nederland en België zal wor den ingevoerd, behoeven we ni6t te vreezen voor een strijd als er in 1934 in ons land ontbrandde. In feite moge Marchant van de kwellende taalzor- gen bevryd zyn, practisch krygt het Nederlandsche volk nu de zelfde wijzi gingen door te slikken, waarop het nog steeds kauwde sinds het befaam de boekje „Niet zoo, maar zo" het levenslicht aanschouwde. Of we het zullen slikken Zoo nu en dan in den loop der eeuwen zal onze schrijftaal zich toch aan de zich voortdurend veranderende en steeds levende spreektaal dienen aan te passen. Dit gebeurde in 1804, toen het Staatsbewind der Bataafsche Republiek een desbetreffend besluit afkondigde waartegen zich vooral Bilderdyk heftig verzette, maar het geschiedde zeer grondig door De Vries en Te Winkel met hun derden mede werker dr. W. Bisschop, die vreemd genoeg totaal onbekend is gebleven. ZoudtU op dit oogenblik nog willen schryven „chlaupan" en „ufar", indien u looper. over bedoelde? Dan mocht u er nog wel een taal byleeren, want dit is het Nederlandsch van onze voorvaderen. En dan schreef u een doode taal, die nergens meer gespro ken werd en die dus eigenyk over bodig is. De wyzigingen van nu zijn niet zoo ingrijpend. Het duurt ook honderden jaren, alvorens de uitspraak van onze taal zich zoo sterk wyzigt. Maar om streeks 1860 meenden de taalgeleerden toch, dat wy er altyd aan herinnerd moesten worden, dat ons loopen stamde van „chlaupan", dus met twee o's geschreven diende te worden, maar dat over kwam van ,,ufhr" en dus met één- o toekon.... Opmerkelijk is het echter, dat een aantal der vereenvoudigingen wyzen op een steeds toenemende slordigheid in den uitspraak van onze bloemrijke taal. Op geslacht wordt niet meer gelet. Een n aan het eind van een toonlooze lettergreep zult u nooit hooren, behalve in streken, waar dialect gesproken wordt. Van een groot aantal woorden zyn lettergrepen samengetrokken tot één, b.v. mee, weer, veer (van mede, weder en v^dei). Maar ook: graag (van gradig), kweelen (van kwedelen) en kiel (van kidel). En zoo is ook ons dooier een grove verbastering van den „doder", die men vroeger in het gekookte eitje aantrof. Hy, wordt zelfs reeds onzy dig gerekend De verwarring neemt toe! Een oplossing van het probleem brengt'minister Gielen echter zeer zeker niet. Ook thans blijft een schryftaal bestaan, die afwykt van het gesproken Nederlandsch. Ook thans mist het ministerieel besluit elke logica. Ook thans is van syste matische ordening nog geen sprake. Integendeel, de verwarring neemt toe en het aantal schryfmogelijk- heden is (weer) met één vermeer derd. Want waarvoor is het noodig de ch te handhaven in een uitgang op -isch, als elders de onuitgesproken ch moet vervallen? Waarom wordt deverbuigings-n facultatief gesteld, als het de bedoe ling is één uniforme schry'fwyze in te voeren Men geeft er juist verlof door, om voortaan op twee manieren te spellen. Zelfs mot een vereenvoudiging in het aantal klinkers van de open lettergrepen zijn wy er niet. Er bly ven te veel uitzonderingen (tweede, zee sluizen, goochelen, enz.) En dan neemt de verwarring tusschen de drio klan ken e op 't oogenblik eerder toe dan af Zie slechts naar bedelen, dat twee beteekenissen krygt, en naar be neveld, dat geen beenenveld voorstelt, maar een graad van dronkenschap. De eenig juiste oplossing lykt ons wel, om de ee-klank inderdaad met dubbel-ee te schrijven, een apart tee- ken uit te denken voor de toonlooze e en ij in woorden als onmiddellijk, e.d. en om overal maar dan ook overal waar een n niet gehoord wordt, de n met te schryven. Maar, ik mag een taalgeleerde zyn, de minister stelt nog altyd de wet in Nederland.... Vorige keer maakte U kennis met do Commissie Algemene Zaken van de Vereniging Venray Vooruit. Thans krijgt de Sportcommissie dezer Ver eniging gelegenheid enkele woorden over haar taak en werkzaamheden te vertellen. De leden dezer Commissie, alle be kende figuren uit Venray's sport wereld, zynde heren Janssen uit Oostrum, voorzitter van de Sportver eniging „S.V.V.", tevens voorzitter van deze CommissieJac. Oudenhoven, voorzitter van d$ watersportvereni ging „de Kokmeeuw", secretaris der Commissie; F. Verhey, bestuurslid der Venrayse Ruitorclub en Paarden- sportveroniging alsmede do heer Lucassen uit Leunen, ook geon onbe kende op sportgebied, als loden dezer Commissie. Dr. W. H. Oosterbaan heeft als medisch adviseur zitting in deze Commissie en is tevens de contactpersoon met de Commissie Hygiëne. Het zeer vele werk op allerlei ge bied, dat het hoofdbestuur van de Vereniging Venray Vooruit to behar tigen heeft, heeft haar doen besluiten commissie's in het leven te roepen om zelfstandig bepaalde belangen te behartigen. Zoo ontstond ook de commissie voor sport. Het doel dezer commissie is de belangen van alle takken van sport in de gemeente Venray te behartigen en de sportieve band te verstevigen. Deze commissie is nog zeer jong en is nog niet veel naar buiten uit getreden, maar intern werd toch reeds veel belangrijk en voorbereidend werk verricht en hadden verschillende be langrijke besprekingen plaats. liet is- nog niet de tyd om hierop vooruitte loopen, wel kan gezegd worden, dat er voor onze commissie nog een ge weldig werkterrein braak ligt om Venray op het gebied sport een plaats te bezorgen waarop het recht heeft, en om aan de redelyke behoefte van de jeugd op sportgebied te kunnen voldoen. Vele moeilijkheden zijn daarbij te overwinnen. De voetballers vragen om meerdere goede voetbal- elden, de hockeyers missen een behoorlijk veld. voor "korfbal en handbal is geen speelveld, voor tennis is weinig of geen gelegenheid, de turners missen een behoorlijke zaal en we ktuigen enz. En hoe staat het met on zo bad en zweminrichting waarvoor toch een zeer groote belangstelling bestaat Om nog niet te spreken van onze paardensport, wielier en motorsport. Voor dit alles te bereiken heeft onze commissie de steun noodig van de gehele Venraysche bevolking, zyn wij hiervan verzekerd, dan kunnen en zullen wy ook bereiken hetgeen wij ons voor do verschillende takken van sport hebben voorgenomen, waar door Venray over de gehele linie een eereplaats zal innemen in de sport wereld. De tyd is nog niet rijp om hierop verder in te gaan en hopen wij t.z.t. op deze plaats voor iedere sport de door ons ontwikkelde plannen nader toe te lichten. Voor nu moeten wy dan ook met hot bovenstaande vol staan, waaruit U zal zijn gebleken, dat door onze commissie een begin is gemaakt om de Venraysche sport verlangens in goede banen te leiden, Zondag j.l. is in alle kerken van ons Bisdom een .schrijven voor gelezen. waarin Z.H. Exc. Mgr. de Bisschop van Roermond aan kondigt, dat in Zijn Bisdom een nieuw weekblad, een specifiek katholiek weekblad zal verschijnen. De Limburgse uitgevers van nieuwsbladen en kerkelijke weekbladen delen mede, dat aan hun bladen de Kerkelijke Diensten, evenals voorheen, kunnen worden verstrekt. Zij stellen het op prijs te verklaren, dat zij hun volle medewerking aan het nieuwe kerkelijke blad hebben toegezegd. Namens de „Ver. van R.K. Weekbladuitg. in Limburg" De Secretaris. Zondag 22 Dec. 1946 werd to Roer mond het Limburgs Thuisfront opge richt als onderdeel van het over geheel Nederland werkende Kath. TJjpisfront. Het werd verdeeld in 6 districten, te weten: Maastricht, Heerlen, Sittard, Roermond, Weert en Venlo, waaronder het Dekenaat Venray behoort. De bedoeling is, dat iedere parochie een parochieel comité opricht, dat dan werkt als onderdeel van het nationale geheel. Een dergelijk comité is intus sen reeds in verschillende parochies van ons Dekenaat tot stand gekomen. Do samenstelling van zo'n comité behoort plaatselijk beoordeeld te wor den. Er behoeven slechts enkele per sonen zitting in te hebben, het fun geert als bestuur en alle parochianen zyr. automatisch de leden. Het boste stelt men het comité samen uit een afgevaardigde van iedere standsorga nisatie of van de verschillende buurt schappen, waaruit een parochie ge woonlijk bestaat. Welke actie's zo'n comité nu zal voeren? Deze liggen opgesloten in 't doel van 't Limb. Thuisfront. Laten we dit in het kort uiteenzetten. Het Limb. Thuisfront stelt zich ton doel in onze provincie de verzorging der geestelijke en materiele belangen van onze militairen hier to lande en in Indië zodanig te coördineren, dat uit alle acties het grootste nuttig effect te voorschijn treedt. Laten we deze doelstelling even nader ontleden. 1. Verzorging der geestelijke be langen. Dit tracht het te doen 'door: het inrichten van kapel-wagens, speciaal in Indië, liet organiseren van retrai- te's, ook in kazernes: door het ver spreiden van gebedenboekjes en gees telijke lectuur, samengesteld voor on aangepast aan het soldatenleven; door het verspreiden van Kath. couranten, ty'dschriften en boeken; door het op richten en gezellig inrichten van kath. militaire tehuizen, waar den soldaat in zijn vrije tijd gezondo ontspanning wordt geboden; door het samonstellen van boekenkisten, die telkens door de verschillende onderdelen worden uitgewisseld; door het inrichten van cantines en cantine-wagens, waar vooral in Indië een grote behoefte aan is. Dit alles tot stand te brengen, vraagt op de eerste plaats zeer veel geld. Daarom zal het parochiaal co mité van tyd tot tijd een geldinza meling houden. Bedenkt dan dat dit geld besteed wordt voor het welzijn van uw jongens en zegt dan niet: Ik schrijf iedere week en stuur ge regeld een courant, ik heb het Limb. Thuisfront niet nodig. Want daarmee alleen vult uw jongen al zyn vrije tyd niet. Er zijn Kath. militaire te huizen, cantine's enz. nodig. Steunt daarom doze geldinzamelin gen I Verder kan het comité nog inza- melingon houder, van boeken en spe len voorde militaire tehuizen, alsook voor verdeling onder de soldaten, die verspreid liggen op eenzame posten of in de rimboe. Als uw parochieel comité tot deze actie mocht overgaan geeft dan iets goods. 2. Verzorging der materiele be langen. Dit zal het comité trachten te be reiken door het verstrekken van inlichtingen aan familieleden, betref fende kostwinnersvergoeding, persoon lijke toelagen enz.; door het zenden van pakketten aan de militairen in Indië met een verrassing en met allerhande kleine gebruiksvoorwerpen, die een soldaat, verstoken van alle comfort, in een gedesorganiseerd land van nut kunnen zyn. Zo u ziet is deze doelstelling zeor algemeen opgezet voor alle Kath. militairen van ons Koninklijk. Gelden, boeken enz., die vrorden verzameld door het parochiaal comité, worden daarom afgedragen aan de hoofdlei ding, die ze besteedt voor de boven genoemde acties. Naast dit algemeen hoofddoel: be hartiging van geestelijke en materi ele belangen van alle Kath. Nederl. soldaten, heeft hot parochieel comité ook nog eon bijzonder doel met by- zondere actiepunten, waarvoor ze een deel der ingezamelde gelflen, boeken enz. kan besteden. Deze bijzondere actiepunten zyn b.v.: 1. contact met militairen uit de eigen parochie bevorderen door fa milie, vrienden, kennissen en vereni gingen aan te sporen, om geregeld te corresponderen (laat op 'n middag ook eens wat foto's maken en stuur die, als een blye verrassing); door zelf met do militairen in briefwis seling te treden, door het zenden van pakketten, waarvoor de gehele pa rochie haar kleine bydra.tr levert, b.v. tegen de kermis; door z?nden van de plaatselyk courant, van ver slagen en foto's van plaatselijke ge beurtenissen, couranten uitknipsels enz. enz. 2. contactavonden te beleggen met familieleden en belangstellende, waar op do naaste familieleden gelegen heid wordt gegeven een gesproken brief op gramafoonplaten te laten op nemen; waarop een film vertoond wordt, een lezing gehouden over be volking, toestanden en missioneering in Indië. 3. belangstelling opwekken in eigen parochie voor de hoofddoelen van het Limb. Thuisfront opdat de gehele pa rochie haar steun verlene aan de te houden collecten, inzamelingen van boeken, tijdschriften, spelen enz. 4. het bevorderen van de "actie „Maria's Biddeièd Leger Nederland". In de talrijke govaren naar ziel en licbaam, maar ook in zorg voor de toekomst hebben onze jongens ons gebed nodig. Speciaal zy die in Indië verblijven. Zy leven in een Oostersch land met goheel andere opvattingen, zeden en gewoonten waar zy boven dien nog door hun optreden, hun ge drag, hun leven en 'zeden Apostelen moeten zyn in een practisch nog heidense maatschappij. Wat „Maria's Biddend Leger Ne derland" is? Dit volgende keer. De Werkgever Het dienstbodenprobleem is ten deele een vraagstuk geworden, door dat de sociale verzorging van deze groep personen in loondienst onvol doende was geregeld. Voor hen gold niet moer dan de regeling van het Burgerlyk Wetboek, zijnde zes weken geneeskundige verzorging en eenige weken loon by ziekte. Toen het huis personeel onder de Ziektewet en het Ziekenfondsenbesluit kwam te vallen, is hierin echter verbetering gekomen. By ziekte wordt thans gedurende 26 weken 80 pet. van het loon ên 80 pet. van hot kostgeld uitgekeord; krachtens het Ziekenfondsenbesluit svordt bovendien geneeskundige be handeling, met eventueel zes wokon opname in een ziekenhuis, verleend. Men zou zoo denken, dat alles in orde is. De practyk is echter, dat veel rechten verloren gaan door onbekend heid by werknemers en -gevers. De werkgever, die huispersoneel in dienst heeft, dat meer dan vyf dagen per week by. hem werkzaam is, moet dit verzekeren voor uitkeering van ziekengeld. Hy dient zich als werkgever te melden by een bedrijfs vereniging of Raad van Arbeid, waar een bedrijfsnummer en loonlijst wor den verstrekt. Als de werkgever deze heeft ingevuld, moet hy een promie- n<*ta betalen over het uitbetaalde loon- on kostgeld. By elke uitbetaling van het loon heeft het personeel recht op oen zie kenfondscoupon. De coupons worden by de Raad van Arbeid of op het postkantoor afge leverd in omslagen, waarop by be taling van genoemde premierekening restitutie wordt verleend. Zij hebben dus waarde en moeten als een voor heffing op de premie-nota worden beschouwd. De premie bedraagt voor het Zie kenfondsenbesluit 4 en voor de Ziekte wet ruim 3 percent. De werkgevers moeten ook rentezegels plakken. Van de premie-Ziekenfonds moet, van de premie-Ziektewet mag hy de helft op liet loon inhouden. De dienstbode, die een ongeval krygt, is hiervoor niet verzekerd. Dit ongeval komt voor rekening van de Ziektewet. Gedurende zes-en-twintig weken wordt ziekengeld verstrekt. Daar hotels en pensions als bedryf worden beschouwd, valt hun perso neel wèl onder de Ongevallenwet. De uitkeeringen zyn hierbij echter r.iot aan een bepaalde termyn gebon den. Dé premie moet afzonderlijk worden betaald en van het ongeval moet aangifte geschieden. Huisperso neel, dat minder dan vyf dagen per week by eenzelfden werkgever werkt, is niet krachtens de Ziektewet ver zekerd. Als dus, om een voorbeeld te noemen, twee dames ieder gedurende drie dagen per week dezelfde dienst bode hebben, is dit meisje niet ver zekerd. Zy is dit echter wel, als zij om de week een volle week by een dezer dames in dienst is. De" werknemer moet zelf zyn ziekte §iauwt{e6.... De zeshonderd negenendertig jarige oorlog om de Peel is go-eindigdü Aldus de vrye vertaling van het be richt van A.N.P. van 10 Maart 1947. GelukkigMaar het was anders toch wel een gezellige kryg. 't Aantal slachtoffers was zeer goring en do bewoners van de betreffende plaatsen hadden gedurende eeuwen iets om over te praten. Maar hoort U, burgers. Het zaakje is nog niet van de baan. Het feit van de publicatie van het bericht, is een bewijs, dat er nog niets of zeer weinig geregeld is. Nu gaat het spul pas beginnen. Er zullen conferenties worden gehouden waarby Moskou, Yalta, Cassablanca, Po3tdam of Ling- gadjati in het niet zinken. De grote vier, vyf of zes zullen by elkaar komen in een daarvoor speciaal gebouwd vredespaleis (mogelijk zyn daarvoor tegen die tyd vacante nood woningen te gebruiken) in de buurt van de vredespaal tussen Springel- beek en de Loeff. Een grote staf van deskundige medewerkers zal hen vergezellen, speciaal archief-snuffelaars. En dan met de stukken op tafelOok het geheim protocol, dat natuurlyk in de jaren tussen 1308 en 1947 een keer getekend moet zyn en dat hier of daar vergeten in een gemeento-archief onder het stof begraven moet liggen, zal op de proppen komen. Dit zal ongetwijfeld «Je oplossing brengen. Er zal dan klare taal gesprokon worden. Het moet maar eens uit zyn met die paaltjes-verzettery. Mijn overgrootvader beweerde al Ün 1870 dat hy van zyn bet-overgrootvader daarover sterke staaltjes gehoord had. De winnende gemeente moet zorgon, dat ze by do pinken is en op de bedoelde conferentie met een lyst van herstelbetalingen voor de dag komen. Volgens myn bescheiden mening moeten daarop voorkomen de in de 639 jaar betaalde kosten voor de paaltjes, een begroting van de stiekum gestoken turf en plaggen, vergoeding van weidegeld, ontvreem de honing, gesneden bezemhei, enz. alles berekend naar vervangings waarde. Tenslotte zal de naam Vrede- peel veranderd moeten worden. Van zelfsprekend wordt dat „Venravse Peel". IEZEGRIM. melden by de verzekeringsinstelling dus niet by het ziekenfonds - en zich onder geneeskundige behandeling stellen. Als de dienstbode aan al deze voorwaarden heeft voldaan, krygt zy ziekengeld, d.w.z. 80 pet. van het loon en kostgeld. Wordt zy echter by den werkgever verpleegd, dan ontvangt deze 80 pet. van het kostgeld. Hy moet over de wachtdagen het loon betalen, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. Wat moet de dienst bode doen Daarover een volgende keer. Verschillende sprekers belichten de Wederopbouw De voorlichtingsavond in Huize St. Servatius over de Wederopbouw had niet aan belangstelling te klagen, want toen de heer Burgemeester zyn openingsrede uitsprak was de zaal vol. In zyn openingsrede hoopte de spreker, dat verschillende problemen, waarmede vele van onze mensen rondliepen, deze avond een afdoende oplossing zouden vinden en dat de Wederopbouw in den Haag hot zwaar getroffen Venray zo mild mogelyk zou behandelen met toewijzingen, daar er op het ogenblik een schrik barend woningtekort is. Algemene aspecten Do heer W. Scheerens van het Ministerie van Wederopbouw en Volks gezondheid sprak dan over do alge mene aspecten van den Wederopbouw. Velo mensen klagen dat er twee jaren na de bevrijding nog zo weinig gedaan is en vragen zich af of er nu niet wat meer gepresteerd zou kunnen zyn, het woningtekort is niet veile terd, maar is zelfs nog slechter ge worden. Men moet niet vergeten, aldus de spreker, dat het woning tekort tweeledig is, op de eerste plaats in het getroffen gebiec, on op do tweede plaats, overal in Nederland. Er zijn door oorlogsgeweld 85.000 woningen totaal verwoest, maar voor do oorlog werd er per jaar bijge bouwd 40.000 nieuwe woningen. Rekent men nu evon 5 jaren oorlogstijd dan is er zonder do schade al een tekort van 200.000. In 1945 en 1946 is ook practisch niets gebouwd, terwijl de behoefte aan woningen ook nog groter werd, zodat wy dus op het ogenblik met een tekort zitten van 300.000. Een stad als Amsterdam heefteen getal woningen van 260.000, dus men kan nagaan wat dit tekort wil zeg gen. Hoe moet dit probleem nu in de korst mogelijke tyd worden opge lost. Bouwvakarbeiders zyn er veel minder als voor de oorlog, in al die oorlogsjaren is er weinig ofgetnjong bloed bijgekomen. Dus met voldoende materialen komen wy al achttr. Nu worden er pogingen in het werk gestel om door herscholing, -omscholing 611 opleiding nieuwe bouwvakarbeiders toch aan de 30.000 woningen per jaar te komen. Doch dan blyft de achterstand nog te groot. Nu komt montagebouw. Op het ogenblik is deze, doordat zy in een beginstadium verkeerd veel te duur maar wanneer deze eenmaal aan het draaien is, is er een goede kans, dat we in een jaar of 10 onge veer klaar zyn. Dit geeft dus meteen de oplossing van de vraag waarom er niet vlugger gewerkt kan worden. De woningtoewijzingen gaat via den Haag per provincie, waar Pro vinciaal Bestuur en de Inspecteur der Volksgezondheid deze toewijzing verdelen over de gemeenren. Deze woningtoewijzing per provin cie gaat volgens de geleden oorlogs schade, de bevolkingsaanwas, de in dustrieels behoefte en de achterstand in de woningbouw, waardoor dus het Zuiden inderdaad het grootste deel te pakken krygt. ir zijn echter naast de vele andere moeilijkheden twee grote remmen by de woning bouw op dit ogenblik en dat zyn de materiaalpositie en de financiering. Bekend mag zyn, dat het plan 1946 reusachtig is tegengevallen en dat ondanks allo mogelyke moeite zeer slecht aan hout en ijzer te komen is. En wanneer men klaagt over een kleino toewijzing van wonin gen hier en elders dan is or de oor zaak van de grote armoede van ons land. We kunnen niet meer doen wat wy willen en dat wordt nog al te dikwijls vergeten. Wat de finan ciering betreft, dit zal de spreker by de vragen behandelen. Een algemene opmerking dan nog hebt moeilijkheden op bouwgebied, ga naar de Wederopbouw, indien de ambtenaren U helpen kunnen en inlichtingen kunnen verstrekken dan zullen zy dit gaarne doen, zy zitten er apart voor U. Wederopbouw Venray De volgende spreker, de heer H. Pieterse, hoofd van Let streekbureau te Venray, behandelde de verwoesting en wederopbouw van Venray. Ver woest waren in het Rayon Venray. waaronder Wanssum en Meerlo be horen, na do bevrijding: 327 wonin gen, 200 boerderijen, 8 kerken, 7 scholen, het klooster Jeruzalem en alle bruggen.

Peel en Maas | 1947 | | pagina 1