Limburgs Thuisfront.
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
INDIË
De "nieuwste spelling brengt nog
GEEN OPLOSSING
ADVERTEER IN „PEEL EN MAAS"
Vereniging „Venray Vooruit"
Nieuw weekblad in ons Bisdom.
Dienstbodenrecht
De Wederopbouw aan het woord
Zaterdag 29 Maart 1947 No. 13
Acht en'Zestigste Jaargang
Druk en Uitgave
Firma van den Munckhof
Drukkerij
Kantoorboekhandel
Grootestraat 28
Telefoon K 4780 512
Postrekening l 50652
N MAAS
Advertentieprijs
10 ct. por 3 mm.,regel
minimum fl 1.00
Abonnementsprijs
per kwartaal:
voor Venray fl 1.C0
buiten Venray fl 1.20
uitsluitend vooruitbet.
8>en van Aalmvezeniei Janssen
Het is alweer een liele tyd geleder.,
dat ik myn laatste brief schreef,
maar ja, met die drukte hier is alle
tyd hard van noode. Jullie zitten
misschien al te springen om te ver
nemen hoe het met ons hier gaat.
Wy maken het over het algemeen
gesproken allemaal best. Wy weten,
dat er in Limburg rare verhalen over
ons de rondó doen en over andere
ondordeelen, waar Limburgsche jon
gens in zitten. Ik heb b.v. zelf in een
brief gelezen dat een meisje aan baar
jongen hier schreef, dat hy een oog
kwijt, was en de goede kerel zat dat
geval met twee koeie oogen to lezen.
'Wy schynen al zoo wat een heel
kerkhof te bevolken met ruischende
palmen en wy vinden het natuurlyk
reuze, dat men zoo bezorgd over ons
denkt, ja er zyn er al heel wat van
ons naar diezelfde verhalen, in moot
jes gehakt, blokken van oen pond
of wat en daarna met afslag aan de
dansende kannibalen voorgeworpen,
die erg lang moeten kauwen want
die Nederlanders schynen erg taai
te zyn. Enfin, wy hooren zoo iets en
lachen eens hartelijk om al die non
sens die overbezorgde en overgevoelige
menschen zelf uitdenken.
In de hospitalen verblijven op het
oogenblik 27 man van het III 14 R.I.
Al doze patiënten maken het goed
en er behoeft geen bezorgdheid te
bestaan over hun toestand. Zelfs
wanneer de ouders of verloofde 'n
14 dagen geen brieven van hemzelf
ontvangen is dit geen reden om een
uitvaart by den pastoor te bestellen,
immers de meeste ziekten hebben
hun koortsperiodes die een poosje
kunnen aanhouden en in die tijd is
mon te lusteloos en to futloos om
ook maar iets aan te pakken. Wan
neer er absoluut reden tot bezorgd
heid bestaat krijgt de familie tele
grafisch bericht en sturen wy altyd
een brief met de juiste toestand en
zelfs dan behoeft de jongen nog niet
dood te gaan.
Hygiëne, hygiene op alle gebied is
een strikt vereischte. Wie nog wat
ondergoed van zich zelf heeft, laat
hem dat meenemen, want je moet
je zoo dikwyls verschooner. en wie
met vuil goed loopt heeft groote kans
roode hond of ringworm te krijgen
en dat is reuze lastig.
Er zyn natuurlyk strubbels, want
van de beste fruitboom heb je nog
altyd afval, maar ondanks al deze
strubbels kan ik met zekere trots
getuigen uit eigen ervaring, uit ge
sprekken met de M.P. die de kampongs
controleeren, dat de jongens van
III—14 R.I. zich prachtig houden, dat
de Limburgsche grond heerlijke vruch
ten voortbrengt die gaaf blijven in
don vreemde waar veel wormen
rondkruipen. Dat wy nog geen stin
kende mestput zyn maar een frissche
ruiker geurende voor een Maria beeld.
En dan dat thuis. Als je daar over
begint, kun je ze in een enveloppe
vouwen en wegsturen. Zyn ze eens
ziek, ze liggen met de foto's op de
krib naast hun hoofd en je ziet, daar
de verloofde of 't meisje heel dicht
by en dan zoggen ze: „die moet me
beter maken". Weten de meisjes welk
een steun ze zyn, dat er op hen ge
bouwd wordt. Nu terwijl zy in
Nedorland zitten en de jongens hier,
hebben zy 't in handen of ze latei-
gelukkig zullen zyn en of er degelijke
huishoudens opgebouwd zullen wor
den.
Er worden offers van hen gevraagd.
Ze moeten wat missen terwijl vrien
dinnen hun jongens nog thuis hebben,
maar daar staat tegenover dat de
jongens nog veel meer moeten op
offeren; thuis, gezelligheid, 'n meisje,
afmatting, dienst, gevaren, ja zelfs
hun leven.
Wat doen jullie daar nu eigenlijk,
zal je vragen?
Ja daar is zoo maar niereen, twee,
drie op geantwoord. Trouwens we
liggen ook al uit elkaar en ieder
heeft heel verschillende dienst. We
kloppen wacht by belangrijke gebou
wen, 24 uur op en 24 uur af, in
Nederland is dat al geen lolletje,
maar hier met die hitte en 's nachts
met die muggen en dan de stille
tropennacht waar ieder geluid hoor
baar is, dat heeft in 't begin menige
zenuw doen trillen, nu doen ze hun
werk al fluitend.
Twee compagnieën zitten nu buiten
en verrichten daar 't eigenlijke werk,
kampongs zuiveren van extremisten
en de boel rustig houden. Ze hebben
al aardige successen geboekt en al
heel wat rampokkers en moordenaars
Wanneer ze zoo 's nachts op pa
trouille gaan dan is 't een ploeteron
en sjouwen door sawa's en kali's,
zoodat ze van kop tot teen order de
modder zitten 6n tegen de morgen
is dan de boel afgesloten en kan er
geen muis meer uit en wordt huisje
voor huisje nagekeken op wapens en
ongure elementen. Dan komen de
vlegels voor den dag die de kampongs
tyranniseeren, die arme menschen
uitschudden om eten te leveren voor
de extremisten en de menschen zijn
ontzettend blij wanneer de toewans
blanda's deze heeren inrekenen. Dan
moet je de jongens zien staan glun
deren, wanneer ze zoo'n exemplaren
samendrijven en daarna wegbrengen
naar 't kampement.
Ziezoo, nu heb je weer wat gehoord.
De groeten aan heel Limburg, aan
Yer.ray en aan alle bekenden.
Als op 1 Mei a.s. de nieuwste spel
ling in Nederland en België zal wor
den ingevoerd, behoeven we ni6t te
vreezen voor een strijd als er in 1934
in ons land ontbrandde. In feite moge
Marchant van de kwellende taalzor-
gen bevryd zyn, practisch krygt het
Nederlandsche volk nu de zelfde wijzi
gingen door te slikken, waarop het
nog steeds kauwde sinds het befaam
de boekje „Niet zoo, maar zo" het
levenslicht aanschouwde.
Of we het zullen slikken
Zoo nu en dan in den loop der
eeuwen zal onze schrijftaal zich toch
aan de zich voortdurend veranderende
en steeds levende spreektaal dienen
aan te passen. Dit gebeurde in 1804,
toen het Staatsbewind der Bataafsche
Republiek een desbetreffend besluit
afkondigde waartegen zich vooral
Bilderdyk heftig verzette, maar het
geschiedde zeer grondig door De Vries
en Te Winkel met hun derden mede
werker dr. W. Bisschop, die vreemd
genoeg totaal onbekend is gebleven.
ZoudtU op dit oogenblik nog willen
schryven „chlaupan" en „ufar", indien
u looper. over bedoelde? Dan mocht
u er nog wel een taal byleeren, want
dit is het Nederlandsch van onze
voorvaderen. En dan schreef u een
doode taal, die nergens meer gespro
ken werd en die dus eigenyk over
bodig is.
De wyzigingen van nu zijn niet zoo
ingrijpend. Het duurt ook honderden
jaren, alvorens de uitspraak van onze
taal zich zoo sterk wyzigt. Maar om
streeks 1860 meenden de taalgeleerden
toch, dat wy er altyd aan herinnerd
moesten worden, dat ons loopen
stamde van „chlaupan", dus met twee
o's geschreven diende te worden,
maar dat over kwam van ,,ufhr" en
dus met één- o toekon....
Opmerkelijk is het echter, dat een
aantal der vereenvoudigingen wyzen
op een steeds toenemende slordigheid
in den uitspraak van onze bloemrijke
taal. Op geslacht wordt niet meer
gelet. Een n aan het eind van een
toonlooze lettergreep zult u nooit
hooren, behalve in streken, waar
dialect gesproken wordt. Van een
groot aantal woorden zyn lettergrepen
samengetrokken tot één, b.v. mee,
weer, veer (van mede, weder en v^dei).
Maar ook: graag (van gradig), kweelen
(van kwedelen) en kiel (van kidel).
En zoo is ook ons dooier een grove
verbastering van den „doder", die
men vroeger in het gekookte eitje
aantrof. Hy, wordt zelfs reeds onzy dig
gerekend
De verwarring neemt toe!
Een oplossing van het probleem
brengt'minister Gielen echter zeer
zeker niet. Ook thans blijft een
schryftaal bestaan, die afwykt van
het gesproken Nederlandsch. Ook
thans mist het ministerieel besluit
elke logica. Ook thans is van syste
matische ordening nog geen sprake.
Integendeel, de verwarring neemt
toe en het aantal schryfmogelijk-
heden is (weer) met één vermeer
derd.
Want waarvoor is het noodig de
ch te handhaven in een uitgang op
-isch, als elders de onuitgesproken ch
moet vervallen?
Waarom wordt deverbuigings-n
facultatief gesteld, als het de bedoe
ling is één uniforme schry'fwyze in
te voeren Men geeft er juist verlof
door, om voortaan op twee manieren
te spellen.
Zelfs mot een vereenvoudiging in
het aantal klinkers van de open
lettergrepen zijn wy er niet. Er bly ven
te veel uitzonderingen (tweede, zee
sluizen, goochelen, enz.) En dan neemt
de verwarring tusschen de drio klan
ken e op 't oogenblik eerder toe dan
af Zie slechts naar bedelen, dat twee
beteekenissen krygt, en naar be
neveld, dat geen beenenveld voorstelt,
maar een graad van dronkenschap.
De eenig juiste oplossing lykt ons
wel, om de ee-klank inderdaad met
dubbel-ee te schrijven, een apart tee-
ken uit te denken voor de toonlooze
e en ij in woorden als onmiddellijk,
e.d. en om overal maar dan ook
overal waar een n niet gehoord
wordt, de n met te schryven.
Maar, ik mag een taalgeleerde zyn,
de minister stelt nog altyd de wet
in Nederland....
Vorige keer maakte U kennis met
do Commissie Algemene Zaken van
de Vereniging Venray Vooruit. Thans
krijgt de Sportcommissie dezer Ver
eniging gelegenheid enkele woorden
over haar taak en werkzaamheden
te vertellen.
De leden dezer Commissie, alle be
kende figuren uit Venray's sport
wereld, zynde heren Janssen uit
Oostrum, voorzitter van de Sportver
eniging „S.V.V.", tevens voorzitter
van deze CommissieJac. Oudenhoven,
voorzitter van d$ watersportvereni
ging „de Kokmeeuw", secretaris der
Commissie; F. Verhey, bestuurslid
der Venrayse Ruitorclub en Paarden-
sportveroniging alsmede do heer
Lucassen uit Leunen, ook geon onbe
kende op sportgebied, als loden dezer
Commissie. Dr. W. H. Oosterbaan
heeft als medisch adviseur zitting in
deze Commissie en is tevens de
contactpersoon met de Commissie
Hygiëne.
Het zeer vele werk op allerlei ge
bied, dat het hoofdbestuur van de
Vereniging Venray Vooruit to behar
tigen heeft, heeft haar doen besluiten
commissie's in het leven te roepen
om zelfstandig bepaalde belangen te
behartigen. Zoo ontstond ook de
commissie voor sport. Het doel dezer
commissie is de belangen van alle
takken van sport in de gemeente
Venray te behartigen en de sportieve
band te verstevigen.
Deze commissie is nog zeer jong
en is nog niet veel naar buiten uit
getreden, maar intern werd toch reeds
veel belangrijk en voorbereidend werk
verricht en hadden verschillende be
langrijke besprekingen plaats. liet is-
nog niet de tyd om hierop vooruitte
loopen, wel kan gezegd worden, dat
er voor onze commissie nog een ge
weldig werkterrein braak ligt om
Venray op het gebied sport een plaats
te bezorgen waarop het recht heeft,
en om aan de redelyke behoefte van
de jeugd op sportgebied te kunnen
voldoen.
Vele moeilijkheden zijn daarbij te
overwinnen. De voetballers vragen
om meerdere goede voetbal- elden, de
hockeyers missen een behoorlijk veld.
voor "korfbal en handbal is geen
speelveld, voor tennis is weinig of
geen gelegenheid, de turners missen
een behoorlijke zaal en we ktuigen
enz. En hoe staat het met on zo bad
en zweminrichting waarvoor toch
een zeer groote belangstelling bestaat
Om nog niet te spreken van onze
paardensport, wielier en motorsport.
Voor dit alles te bereiken heeft
onze commissie de steun noodig van
de gehele Venraysche bevolking, zyn
wij hiervan verzekerd, dan kunnen
en zullen wy ook bereiken hetgeen
wij ons voor do verschillende takken
van sport hebben voorgenomen, waar
door Venray over de gehele linie een
eereplaats zal innemen in de sport
wereld.
De tyd is nog niet rijp om hierop
verder in te gaan en hopen wij t.z.t.
op deze plaats voor iedere sport de
door ons ontwikkelde plannen nader
toe te lichten. Voor nu moeten wy
dan ook met hot bovenstaande vol
staan, waaruit U zal zijn gebleken,
dat door onze commissie een begin is
gemaakt om de Venraysche sport
verlangens in goede banen te leiden,
Zondag j.l. is in alle kerken van ons Bisdom een .schrijven voor
gelezen. waarin Z.H. Exc. Mgr. de Bisschop van Roermond aan
kondigt, dat in Zijn Bisdom een nieuw weekblad, een specifiek
katholiek weekblad zal verschijnen. De Limburgse uitgevers van
nieuwsbladen en kerkelijke weekbladen delen mede, dat aan hun
bladen de Kerkelijke Diensten, evenals voorheen, kunnen worden
verstrekt. Zij stellen het op prijs te verklaren, dat zij hun volle
medewerking aan het nieuwe kerkelijke blad hebben toegezegd.
Namens de „Ver. van R.K. Weekbladuitg. in Limburg"
De Secretaris.
Zondag 22 Dec. 1946 werd to Roer
mond het Limburgs Thuisfront opge
richt als onderdeel van het over
geheel Nederland werkende Kath.
TJjpisfront. Het werd verdeeld in 6
districten, te weten: Maastricht,
Heerlen, Sittard, Roermond, Weert
en Venlo, waaronder het Dekenaat
Venray behoort.
De bedoeling is, dat iedere parochie
een parochieel comité opricht, dat dan
werkt als onderdeel van het nationale
geheel. Een dergelijk comité is intus
sen reeds in verschillende parochies
van ons Dekenaat tot stand gekomen.
Do samenstelling van zo'n comité
behoort plaatselijk beoordeeld te wor
den. Er behoeven slechts enkele per
sonen zitting in te hebben, het fun
geert als bestuur en alle parochianen
zyr. automatisch de leden. Het boste
stelt men het comité samen uit een
afgevaardigde van iedere standsorga
nisatie of van de verschillende buurt
schappen, waaruit een parochie ge
woonlijk bestaat.
Welke actie's zo'n comité nu zal
voeren? Deze liggen opgesloten in 't
doel van 't Limb. Thuisfront. Laten
we dit in het kort uiteenzetten.
Het Limb. Thuisfront stelt zich ton
doel in onze provincie de verzorging
der geestelijke en materiele belangen
van onze militairen hier to lande en
in Indië zodanig te coördineren, dat
uit alle acties het grootste nuttig
effect te voorschijn treedt.
Laten we deze doelstelling even
nader ontleden.
1. Verzorging der geestelijke be
langen.
Dit tracht het te doen 'door: het
inrichten van kapel-wagens, speciaal
in Indië, liet organiseren van retrai-
te's, ook in kazernes: door het ver
spreiden van gebedenboekjes en gees
telijke lectuur, samengesteld voor on
aangepast aan het soldatenleven; door
het verspreiden van Kath. couranten,
ty'dschriften en boeken; door het op
richten en gezellig inrichten van kath.
militaire tehuizen, waar den soldaat
in zijn vrije tijd gezondo ontspanning
wordt geboden; door het samonstellen
van boekenkisten, die telkens door
de verschillende onderdelen worden
uitgewisseld; door het inrichten van
cantines en cantine-wagens, waar
vooral in Indië een grote behoefte
aan is.
Dit alles tot stand te brengen,
vraagt op de eerste plaats zeer veel
geld. Daarom zal het parochiaal co
mité van tyd tot tijd een geldinza
meling houden. Bedenkt dan dat dit
geld besteed wordt voor het welzijn
van uw jongens en zegt dan niet:
Ik schrijf iedere week en stuur ge
regeld een courant, ik heb het Limb.
Thuisfront niet nodig. Want daarmee
alleen vult uw jongen al zyn vrije
tyd niet. Er zijn Kath. militaire te
huizen, cantine's enz. nodig.
Steunt daarom doze geldinzamelin
gen I
Verder kan het comité nog inza-
melingon houder, van boeken en spe
len voorde militaire tehuizen, alsook
voor verdeling onder de soldaten, die
verspreid liggen op eenzame posten
of in de rimboe. Als uw parochieel
comité tot deze actie mocht overgaan
geeft dan iets goods.
2. Verzorging der materiele be
langen.
Dit zal het comité trachten te be
reiken door het verstrekken van
inlichtingen aan familieleden, betref
fende kostwinnersvergoeding, persoon
lijke toelagen enz.; door het zenden
van pakketten aan de militairen in
Indië met een verrassing en met
allerhande kleine gebruiksvoorwerpen,
die een soldaat, verstoken van alle
comfort, in een gedesorganiseerd land
van nut kunnen zyn.
Zo u ziet is deze doelstelling zeor
algemeen opgezet voor alle Kath.
militairen van ons Koninklijk. Gelden,
boeken enz., die vrorden verzameld
door het parochiaal comité, worden
daarom afgedragen aan de hoofdlei
ding, die ze besteedt voor de boven
genoemde acties.
Naast dit algemeen hoofddoel: be
hartiging van geestelijke en materi
ele belangen van alle Kath. Nederl.
soldaten, heeft hot parochieel comité
ook nog eon bijzonder doel met by-
zondere actiepunten, waarvoor ze een
deel der ingezamelde gelflen, boeken
enz. kan besteden. Deze bijzondere
actiepunten zyn b.v.:
1. contact met militairen uit de
eigen parochie bevorderen door fa
milie, vrienden, kennissen en vereni
gingen aan te sporen, om geregeld
te corresponderen (laat op 'n middag
ook eens wat foto's maken en stuur
die, als een blye verrassing); door
zelf met do militairen in briefwis
seling te treden, door het zenden van
pakketten, waarvoor de gehele pa
rochie haar kleine bydra.tr levert,
b.v. tegen de kermis; door z?nden
van de plaatselyk courant, van ver
slagen en foto's van plaatselijke ge
beurtenissen, couranten uitknipsels
enz. enz.
2. contactavonden te beleggen met
familieleden en belangstellende, waar
op do naaste familieleden gelegen
heid wordt gegeven een gesproken
brief op gramafoonplaten te laten op
nemen; waarop een film vertoond
wordt, een lezing gehouden over be
volking, toestanden en missioneering
in Indië.
3. belangstelling opwekken in eigen
parochie voor de hoofddoelen van het
Limb. Thuisfront opdat de gehele pa
rochie haar steun verlene aan de te
houden collecten, inzamelingen van
boeken, tijdschriften, spelen enz.
4. het bevorderen van de "actie
„Maria's Biddeièd Leger Nederland".
In de talrijke govaren naar ziel en
licbaam, maar ook in zorg voor de
toekomst hebben onze jongens ons
gebed nodig. Speciaal zy die in Indië
verblijven. Zy leven in een Oostersch
land met goheel andere opvattingen,
zeden en gewoonten waar zy boven
dien nog door hun optreden, hun ge
drag, hun leven en 'zeden Apostelen
moeten zyn in een practisch nog
heidense maatschappij.
Wat „Maria's Biddend Leger Ne
derland" is? Dit volgende keer.
De Werkgever
Het dienstbodenprobleem is ten
deele een vraagstuk geworden, door
dat de sociale verzorging van deze
groep personen in loondienst onvol
doende was geregeld. Voor hen gold
niet moer dan de regeling van het
Burgerlyk Wetboek, zijnde zes weken
geneeskundige verzorging en eenige
weken loon by ziekte. Toen het huis
personeel onder de Ziektewet en het
Ziekenfondsenbesluit kwam te vallen,
is hierin echter verbetering gekomen.
By ziekte wordt thans gedurende
26 weken 80 pet. van het loon ên 80
pet. van hot kostgeld uitgekeord;
krachtens het Ziekenfondsenbesluit
svordt bovendien geneeskundige be
handeling, met eventueel zes wokon
opname in een ziekenhuis, verleend.
Men zou zoo denken, dat alles in orde
is. De practyk is echter, dat veel
rechten verloren gaan door onbekend
heid by werknemers en -gevers.
De werkgever, die huispersoneel
in dienst heeft, dat meer dan vyf
dagen per week by. hem werkzaam
is, moet dit verzekeren voor uitkeering
van ziekengeld. Hy dient zich als
werkgever te melden by een bedrijfs
vereniging of Raad van Arbeid, waar
een bedrijfsnummer en loonlijst wor
den verstrekt. Als de werkgever deze
heeft ingevuld, moet hy een promie-
n<*ta betalen over het uitbetaalde
loon- on kostgeld.
By elke uitbetaling van het loon
heeft het personeel recht op oen zie
kenfondscoupon.
De coupons worden by de Raad van
Arbeid of op het postkantoor afge
leverd in omslagen, waarop by be
taling van genoemde premierekening
restitutie wordt verleend. Zij hebben
dus waarde en moeten als een voor
heffing op de premie-nota worden
beschouwd.
De premie bedraagt voor het Zie
kenfondsenbesluit 4 en voor de Ziekte
wet ruim 3 percent. De werkgevers
moeten ook rentezegels plakken. Van
de premie-Ziekenfonds moet, van de
premie-Ziektewet mag hy de helft op
liet loon inhouden.
De dienstbode, die een ongeval
krygt, is hiervoor niet verzekerd. Dit
ongeval komt voor rekening van de
Ziektewet. Gedurende zes-en-twintig
weken wordt ziekengeld verstrekt.
Daar hotels en pensions als bedryf
worden beschouwd, valt hun perso
neel wèl onder de Ongevallenwet.
De uitkeeringen zyn hierbij echter
r.iot aan een bepaalde termyn gebon
den. Dé premie moet afzonderlijk
worden betaald en van het ongeval
moet aangifte geschieden. Huisperso
neel, dat minder dan vyf dagen per
week by eenzelfden werkgever werkt,
is niet krachtens de Ziektewet ver
zekerd. Als dus, om een voorbeeld te
noemen, twee dames ieder gedurende
drie dagen per week dezelfde dienst
bode hebben, is dit meisje niet ver
zekerd. Zy is dit echter wel, als zij
om de week een volle week by een
dezer dames in dienst is.
De" werknemer moet zelf zyn ziekte
§iauwt{e6....
De zeshonderd negenendertig jarige
oorlog om de Peel is go-eindigdü
Aldus de vrye vertaling van het be
richt van A.N.P. van 10 Maart 1947.
GelukkigMaar het was anders
toch wel een gezellige kryg. 't Aantal
slachtoffers was zeer goring en do
bewoners van de betreffende plaatsen
hadden gedurende eeuwen iets om
over te praten.
Maar hoort U, burgers. Het zaakje
is nog niet van de baan. Het feit
van de publicatie van het bericht, is
een bewijs, dat er nog niets of zeer
weinig geregeld is. Nu gaat het spul
pas beginnen. Er zullen conferenties
worden gehouden waarby Moskou,
Yalta, Cassablanca, Po3tdam of Ling-
gadjati in het niet zinken. De grote
vier, vyf of zes zullen by elkaar
komen in een daarvoor speciaal
gebouwd vredespaleis (mogelijk zyn
daarvoor tegen die tyd vacante nood
woningen te gebruiken) in de buurt
van de vredespaal tussen Springel-
beek en de Loeff.
Een grote staf van deskundige
medewerkers zal hen vergezellen,
speciaal archief-snuffelaars. En dan
met de stukken op tafelOok het
geheim protocol, dat natuurlyk in de
jaren tussen 1308 en 1947 een keer
getekend moet zyn en dat hier of
daar vergeten in een gemeento-archief
onder het stof begraven moet liggen,
zal op de proppen komen. Dit zal
ongetwijfeld «Je oplossing brengen.
Er zal dan klare taal gesprokon
worden. Het moet maar eens uit
zyn met die paaltjes-verzettery. Mijn
overgrootvader beweerde al Ün 1870
dat hy van zyn bet-overgrootvader
daarover sterke staaltjes gehoord
had.
De winnende gemeente moet zorgon,
dat ze by do pinken is en op de
bedoelde conferentie met een lyst
van herstelbetalingen voor de dag
komen. Volgens myn bescheiden
mening moeten daarop voorkomen
de in de 639 jaar betaalde kosten
voor de paaltjes, een begroting van
de stiekum gestoken turf en plaggen,
vergoeding van weidegeld, ontvreem
de honing, gesneden bezemhei, enz.
alles berekend naar vervangings
waarde. Tenslotte zal de naam Vrede-
peel veranderd moeten worden. Van
zelfsprekend wordt dat „Venravse
Peel".
IEZEGRIM.
melden by de verzekeringsinstelling
dus niet by het ziekenfonds - en
zich onder geneeskundige behandeling
stellen. Als de dienstbode aan al deze
voorwaarden heeft voldaan, krygt zy
ziekengeld, d.w.z. 80 pet. van het loon
en kostgeld. Wordt zy echter by den
werkgever verpleegd, dan ontvangt
deze 80 pet. van het kostgeld. Hy
moet over de wachtdagen het loon
betalen, tenzij schriftelijk anders is
overeengekomen. Wat moet de dienst
bode doen Daarover een volgende
keer.
Verschillende sprekers belichten de Wederopbouw
De voorlichtingsavond in Huize St.
Servatius over de Wederopbouw had
niet aan belangstelling te klagen,
want toen de heer Burgemeester zyn
openingsrede uitsprak was de zaal
vol.
In zyn openingsrede hoopte de
spreker, dat verschillende problemen,
waarmede vele van onze mensen
rondliepen, deze avond een afdoende
oplossing zouden vinden en dat de
Wederopbouw in den Haag hot zwaar
getroffen Venray zo mild mogelyk
zou behandelen met toewijzingen,
daar er op het ogenblik een schrik
barend woningtekort is.
Algemene aspecten
Do heer W. Scheerens van het
Ministerie van Wederopbouw en Volks
gezondheid sprak dan over do alge
mene aspecten van den Wederopbouw.
Velo mensen klagen dat er twee
jaren na de bevrijding nog zo weinig
gedaan is en vragen zich af of er nu
niet wat meer gepresteerd zou kunnen
zyn, het woningtekort is niet veile
terd, maar is zelfs nog slechter ge
worden. Men moet niet vergeten,
aldus de spreker, dat het woning
tekort tweeledig is, op de eerste
plaats in het getroffen gebiec, on op
do tweede plaats, overal in Nederland.
Er zijn door oorlogsgeweld 85.000
woningen totaal verwoest, maar voor
do oorlog werd er per jaar bijge
bouwd 40.000 nieuwe woningen.
Rekent men nu evon 5 jaren
oorlogstijd dan is er zonder do schade
al een tekort van 200.000. In 1945 en
1946 is ook practisch niets gebouwd,
terwijl de behoefte aan woningen ook
nog groter werd, zodat wy dus op
het ogenblik met een tekort zitten
van 300.000.
Een stad als Amsterdam heefteen
getal woningen van 260.000, dus men
kan nagaan wat dit tekort wil zeg
gen. Hoe moet dit probleem nu in
de korst mogelijke tyd worden opge
lost. Bouwvakarbeiders zyn er veel
minder als voor de oorlog, in al die
oorlogsjaren is er weinig ofgetnjong
bloed bijgekomen. Dus met voldoende
materialen komen wy al achttr.
Nu worden er pogingen in het
werk gestel om door herscholing,
-omscholing 611 opleiding nieuwe
bouwvakarbeiders toch aan de 30.000
woningen per jaar te komen. Doch
dan blyft de achterstand nog te groot.
Nu komt montagebouw.
Op het ogenblik is deze, doordat
zy in een beginstadium verkeerd veel
te duur maar wanneer deze eenmaal
aan het draaien is, is er een goede
kans, dat we in een jaar of 10 onge
veer klaar zyn. Dit geeft dus meteen
de oplossing van de vraag waarom
er niet vlugger gewerkt kan worden.
De woningtoewijzingen gaat via
den Haag per provincie, waar Pro
vinciaal Bestuur en de Inspecteur
der Volksgezondheid deze toewijzing
verdelen over de gemeenren.
Deze woningtoewijzing per provin
cie gaat volgens de geleden oorlogs
schade, de bevolkingsaanwas, de in
dustrieels behoefte en de achterstand
in de woningbouw, waardoor dus het
Zuiden inderdaad het grootste deel
te pakken krygt. ir zijn echter
naast de vele andere moeilijkheden
twee grote remmen by de woning
bouw op dit ogenblik en dat zyn de
materiaalpositie en de financiering.
Bekend mag zyn, dat het plan
1946 reusachtig is tegengevallen en
dat ondanks allo mogelyke moeite
zeer slecht aan hout en ijzer te
komen is. En wanneer men klaagt
over een kleino toewijzing van wonin
gen hier en elders dan is or de oor
zaak van de grote armoede van ons
land. We kunnen niet meer doen
wat wy willen en dat wordt nog al
te dikwijls vergeten. Wat de finan
ciering betreft, dit zal de spreker by
de vragen behandelen.
Een algemene opmerking dan nog
hebt moeilijkheden op bouwgebied,
ga naar de Wederopbouw, indien de
ambtenaren U helpen kunnen en
inlichtingen kunnen verstrekken dan
zullen zy dit gaarne doen, zy zitten
er apart voor U.
Wederopbouw Venray
De volgende spreker, de heer H.
Pieterse, hoofd van Let streekbureau
te Venray, behandelde de verwoesting
en wederopbouw van Venray. Ver
woest waren in het Rayon Venray.
waaronder Wanssum en Meerlo be
horen, na do bevrijding: 327 wonin
gen, 200 boerderijen, 8 kerken, 7
scholen, het klooster Jeruzalem en
alle bruggen.