In Salomon s zoeklichten
FEUILLETON.
De vondelinge
Raadsvergadering
Maashees-Overloon.
Voor Boeren en
Tuinders.
Tabak in het Land
van Maas en Waal.
Lange afstands-
geschut.
Gemen
Haat verwekt oneenigheid
Liefde bemantelt iedere misslag.
(Spr. 10 12).
Haat is een gevoel van afkeer
met de wensch te kwetsen, 't Is een
ontaarde vorm van toorn. Toorn kan
goed, kan zelfs deugd zgn. Denk
ian Jezus met een zwaep in Zijn
Tand tegenover de onthelllgers van
ien Tempel.
Maar baat kan nooit goed zgn.
Hg mist zelfverdediging en strijd
tegen het kwaad. Haat is onbeteu
gelde toon, gekoesterde drift. Haat
is een toestand in een mensch. Een
verschrikkelijke toestand, waarin
alles opgeëiacht wordtlichamelgke
krachten en geestelijke vermogens.
Het lichaam wordt er niet zelden
door geteekend, soms zelfs gesloopt.
Het verstand en de wil worden be
zet om niet te zeggen bezeten
Geheel den dag is de haatdragende
bezig om «ijn prooi, zgn slachtoffer.
Zgn werk wordt er door gestoord,
z^n wenschen er door beheerscht,
zijn verstand actief gehouden om
kwetsende en pijnigende middelen
te zoeken. De haat verwekt oneenig
heid in den mensch en tusschen
menschen onderllDg.
De oorzaak van haat is meestal
gekwetste hoogmoed, verkapte eigen
liefde. Vandaar dat hij zoo verblindt.
Niets goeds weet hg meer te ont
dekken in een mensch, die hij haat.
En als het iets goeds is, wordt het
verdraaid. Apostelwerk is dan fijn-
ioenerg. Goed geklesd gaan: ver
kwisting en hoovaardg. Vriendelijk
heid: flikvlooierg. Onderdanigheid
krulperg,
Altijd breekt de haatdrager af.
Ondermijnt goedheid en vertrouwen.
Overal wroet de haatdrager. Op
kantoor, in winkel, op fabriek en
atelier, in vereeniglng en theekrans
je. Iedereen tracht hg op te hitsen
tegen zijn prooi. Seneca zei reeds:
„aan gramschap en haat zijn te wij
ten: verraad, moord, vergiftiging,
innerlijke verdeeldheid in famine's,
twist en tweedracht tusschen de
burgers, oorlogen onder de volkeren.
En al zal de haatdrager het niet
altijd zoover brengen, hij blijft een
anti-sooiaal mensch: een pest voor
gezin en maatschappij.
Wat wg nu in ons en andere lan
den zien, komt voort uit haat. Er is
maar één middel tegen: elkander
zien als gevallen kinderen van een
vader, Die al het mogelijke doet
door te verdragen en te vergeven
vrede te bewaren. De liefde tot el
kander moet steunen op het kind
zijn van eenzelfden Vader. Alleen die
liefde kan fundament zijn van een
nieuwe orde en anders geen een. De
rest is surrogaat. Verwerpt Europa
geheel en al de Christelijke liefde,
steunend op het Vaderschap Gods
van alle menschen, dan zal de wals
van het heidendom het verpletteren.
Want alleen op Christelijke bodem
en met Goddelijk Bloed in onze
aderen is er eenheid te scheppen
tusschen de haatdragende volkeren.
Wie er een van zijn liefde uitsluit,
al is het nog zoo'n schurk, hij mist
de echte christelijke liefde. Hij moet
bidden, als hg nog bidt, „en vergeef
mij mijn schulden, ofschoon ik niet
van plan ben mgn schuldenaar te
vergeven."
Alleen de liefde kan uitkomst
brengen in de opgehitste maat
schappij. De liefde alleen kan de haat
uitbannen, geen wet, geen tyran,
geen eigenbelang. De liefde beman
telt het kwaad. Zg ziet het kwasd
dus wel. Zij ontkent de misslag niet.
Maar de liefde bedekt en verdraagt.
Wie verdraagt klaagt niet. Wie ver
draagt praat niet over het geleden
onrecht, overdrijft het dus ook niet.
Zet derhalve andere menschen niet
op tegen den misdadiger. De liefde
vergeeft, al kan zg misschien niet
zoo gauw vergeten. De liefde heeft
iets dwaas: is goed voor die hem
slecht gezind zijnbidt voor die hem
vervolgen met hun kwaadsprekerij
of lastertaalzegent met weldaden
die hem vervloeken en haten. Bidt
voor die hem kruisigen.
Het schijnt dat er maar weinig
van zulke llefdevollen zijn, weinigen
die op Christus gelijken. Terwijl
toch het Christendom beoogt gelijk
vormig te maken aan Christus.
Waar liefde is, daar geeD haat. Er
is veel haat dus weinig liefde. Ook
onder Christenen d.w.z. menschen,
die zeggen (maar meestal niet doen)
dat zij christenen zijn. Als er ooit
een kans voor ons Christenen ge
weest is om liefde te brengen, zooals
Christus die gebracht heeft, dan nu.
Laten wij de aan liefde arme wereld
liefde brengen. Met onze mantel van
liefde de armoe en naaktheid van
den liefdeloozen mensch bemantelen.
S. L.
voorradige goederen en in het bij
zonder de aanwezige levensmiddelen
uit te wisselen ten behoeve van een
billijke, rechtvaardige verdeeling.
Het zou er voor ons, Nederlanders,
slecht gaan uitzien, wanneer we be
paalde artikelen niet uit het buiten
land kregen toegestuurd, andersom
zou men In Duitschland en elders
van belangrijke levensmiddelen tekort
komen, wanneer we van hier niet
exporteerden, wat we in zoo rulmè
mate weten te winnen.
Dat we van dit en gene derhalve
binnenkort minder krijgen toebe
deeld dan we gewoon waren, ligt in
de lijn der verwachting Het betee-
kent, dat we nu eerst' in groelsnden
omvang de gevolgen van den oorlog
gaan ondervinden, maar straks zul
len we zijn genaderd aan het punt
van gelijkheid met de overige vol
keren, waarmee ons lot verbonden is
en dan zal er een zekere stabiliteit
intreden. Het komt er dus op aan,
dat we ons leeren aanpassen aan den
verlaagden levensstandaard en ons
in ons leven van den dag leeren
schikken. De weg naar een betere
toekomst is nu eenmaal een weg van
jtrgd en ontbering.
Als de oorlog niet al te lang duurt,
zullen we de moeilijkheden wel weten
te boven te komen. De autoriteiten
doen alles wat in hun vermogen is
om het volksleven op een redelijk
peil te houden.
Zoo hebben zij ook in het vooruit
zicht gesteld, dat tegen het einde
dezer maand weer voldoende slacht-
O ja, zij zijn zoo edelmoedig van
harte als gij, mijn vrienden, en zij zullen
dit goede werk heel gaarne willen doen.
Dezen namiddag ga ik naar „de Mag-
nulvas" zoo heet het goed en
morgen zal ik onze zieke komen halen.
Moet ik haar nu reeds verliezen
jprak de jonge vrouw, nu ik mij reeds
begon te hechten aan het arme kind
Ge kunt haar bij de dames gaan
bezoeken en als ze genezen is, kunt
gij haar weer terugnemen.
En indien de dames Montscorff
haar wilden behouden
Ik geloof het niet. Mej. Irene is
reeds op leeftijd: zij zou de verantwoor
delijkheid om een onbekende op te
vooden, niet op zich willen nemen. En
daarenboven zou zij u uw aangenomen
kind niet willen ontrukken.
En nu, Kerlan, gaan wij samen
naar den burgemeester. We zullen
samen een bericht opstellen, dat we in
de dagbladen van dit departement
plaatsen en in die van Parijs, daarna
zullen we kalm afwachten
De maire, Mr. Mourin, zelf ontving
hen in zijn kabinet. Hij kende den dok
ter en den opzichter en had hen leefen
hoogschatten.
Ik had u reeds verwacht, zeide
hij tot Kerlan, ik had bij geruchte de
schoone handeling van uwe echtge-
noote reeds vernomen.
Een heel natuurlijke handeling,
mijnheer de maire, antwoordde Pierre
levendig. Wie zou zoo hard zijn, om
een arme vondelinge op den kouden
vee ter beschikking zal zijn om de
bevolking aan het wekelgksche rant
soen vleesch te helpen, dat haar bij
het ingaan der vleeschdlstributie
werd toegedacht. De boeren wordeD
verplicht om vóór 28 Februari van
elk vijftal koeien, die zij bezitten er
één ter afslachting in te leveren.
Deze maatregel zal eensdeels tot
voldoening strekken, maar anderzijds
zorgen wekken. Het komt er immers
op neer, dat in twee en een halve
maand tjjds een vijfde deel van onzeD
rundveestapel wordt afgeslacht ten
behoeve van een portie vleesch.
Men hoeft geen groot wiskundige te
zijn om uit te rekenen, hoe lang we
dit kunnen volhouden. Als de oorlog
over een jaar nog voortduurt, zul
len we het óf zonder vleesch óf zon
der melk, boter en kaas moeten
weten te stellen. Het is beter, dat
we ons die dingen tevoren duidelijk
maken dan dat we telkens door on
aangename versobering8maatregelen
worden verrast. Men telle de om
standigheden overigens niet al te
zwaar.
Het is al dikwijls genoeg bewezen,
dat men bulten vele dingen kan, die
men zich heëft aangewend, denken
we maar eens aan de leefwijze van
vegetariërs. Ons weerstandsvermogen
wordt bovendien nog heel wat min
der beBtookt dan dat van de vol
keren, In wier handen de beslissing
ligt, of er oorlog zal zijn of vrede.
Ook in Engeland worden de rant
soenen als gevolg van den oorlog ter
zee en ln de lucht telkens kleiner en
steen te laten sterven
Men zou haar wellicht opgenomen
hebben, zeide de dokter, om haar naar
het politiebureau te brengen.
En wilt ge het aannemen vroeg
Mr. Mourin.
Jawel, mijnheer.
En toch hebt ge twee kinderen
Ik zal wat harder werken, dat is
alles.
De opzichter lachte vroolijk.
Hij bracht den maire op de hoogte
van alles en het bericht werd opgesteld.
HOODSTUK III.
DE DAMES DE MONTSCORFF.
De familie de Montscorff was een
der oudste en ridderüjkste van den
adel uit Bretagne. Zij had het vaderland
tallooze onversaagde aanvoerders,
knappe staatslieden, geleerde priesters,
moeders vol toewijding en vrome
kloosterzusters geschonken. Op het
oogenblik van dit verhaal leefden nog
slechts twee dames van dien stam,
Irene en Paula, heel rustig verre van
het gewoel der wereld, op het erfgoed
dat „de Magnulvas" genoemd werd 1
Hun vader was een knap officier
geweest en had zich in zijne korte
militaire loopbaan zeer onderscheiden.
Hij was jong gestorven, en dfe weduwe
trok zich met hare kinderen terug aan
de schilderachtige oevers van de Scorff.
Zij overleefde haren echtgenoot niet
lang, en ook haar stoffelijk omhulsel
werd weldra in den familiegrafkelder
bijgezet.
Een bediende, een keukenmeid en
een kamenier vormden het geheele
dienstpersoneel der beide dames en
waren voldoende voor de laatste af
stammelingen van dat doorluchtig ge
slacht.
Mejuffröuw Irene was ongeveer vijftig
jaar. Mooi was zij nooit geweest, hare
trekken waren scherp en hoekig hate
bovendien staat het Engelsche volk
dagelijks bloot aan bombardementen,
welke het moreel stelselmatig ver
zwakken. Voordat men ten onzent
aan werkelijk gebrek toe is, moet de
weerstand der volkeren, die den
oorlog voeren, geheel zijn ondermijnd
en moet de vrede derhalve zgn her
steld.
Laten we intusschen hopen op-, en
bidden óm een ppoedigen vrede. De
Paus heeft een beroep op de strij
dende partijen gedaan om gedurende
de Kerstdagen althans de wapens
te laten rusten. Mocht dat beroep
eens een goed gehoor vinden Ais de
strijdenden maar gelegenheid kregen
om zich zelve te hervinden in hun
echte menschelg'kheid...
Dan zou uit de rust der Kerst
dagen de Goede Wil geboren kunnen
worden, welke noodlg Ib om elkander
te verstaan, te begrijpen en terespec-
teeren. De Goede Wil, welke noodig
is ter vervuiling van de Belofte van
Vrede. Vrede, d.l. het engelen-
geluld aan de Kribbe van een nieuwe,
betere menschheid.
DIXI.
De Gemeenteraad van Maashees
en O vertoon, kwam in openbare ver
gadering bijeen onder Voorzitter
schap van A. Jans. Afwezig de heer
Fransen.
1. Notulen: Deze werden onver
anderd vastgesteld.
2. Ingekomen stukken: Van het
personeel der Secretarie was een
dankschrijven ingekomen, wegens
toegekende verhooging van salaris.
Werd voor kennisgeving aangenomen.
Dan was er een verzoek ingekomen
van A. Keizers, Jachtopzichter, O ver-
loon, om loonsverhooging. B. en W
hebben geen bepaald voorstel gedaan,
doch laten dit aan den Raad over.
Met ingang van 1 Jan. a s. wan
neer de Kinderbijslag in werking is
getreden zal A. Keizers een loon heb
ben van f 21,35 per week.
Lid Gerrits zegt, dat het leven
duurder ls geworden, vandaar aller
wegen die verzoeken.
Lid Jans vindt het loon niet aan
den lagen kant.
Besloten wordt niet te verhoogen
Gedeputeerde Staten hebben inder
tijd vernietigd het raadsbesluit tot
vaststelling van het bedrag per
leerling als vergoeding voor de bijzon
dere lagere scholen over het jaar
1940. De Raad had dit bedrag oor-
spronklgk vastgesteld op f 5 50. Ged.
Staten hebben dit verhoogd tot
f 6,86. In verband hiermede moet het
voorschot op de gemeentelijke ver
goeding aan de bijzondere scholen
voor 1940 opnieuw vastgesteld wor
den. Wordt aldus besloten.
Voor het jaar 1941 moet thans vast
gesteld worden het bedrag per leer
ling, dat als vergoeding voor de
bijzondere lagere scholen zal worden
beschikbaar gesteld.
Op voorstel van B. en W. wordt
besloten dit bedrag vast te stellen
op f 7.per leerling. De Raad stelt
vast de begrootingen voor de Bur-
gelijke armbesturen in deze gemeent e.
Aan de orde komt thans de be
handeling en vastsrelling der Ge-
meentebegrooting 1941.
De begrooting wordt met alge-
meene stemmen vastgesteld: voor
den Gewone dienst aan Inkomsten
en uitgaven op f 7269130, en den
Kapitaaldlenst aan Inkomsten en uit
gaven f 2197111.
Op diens verzoek wordt eervol
ontslag verleend aan H. v. Daal als
agent der arbeidsbemiddeling, als
zoodanig wordt benoemd Joh. Jans.
Een en ander met ingang van 1 Jan.
1941.
Rondvraag: Wethouder Crooymans
zegt, dat momenteel de wegen in zeer
slechten toestand verkeeren. Ver
betering is heel hard noodlg. De
vraag is maar hoe kan dat gebeuren.
Hij geeft de voorkeur aan hand
en spandiensten en dan in begin vol
gend jaar beginnen.
O.a. aan den weg naar het Hazen-
broek moet hard noodlg verder
gewerkt worden, desnoods zonder
werkverschaffing. Hg zou dit werk
willen laten aanbesteden
houding echter was die van eene
aristocrateeen gravinnekroon op
haar dik zilvergrijs haar zou haar goed
gestaan hebben. Groote zwarte oogen
temperden door hunne zachtheid dit
bijna mannelijke gelaat. Goed en recht
vaardig voor allen, was zij eene ware
voorzienigheid voor de boeren uit den
omtrek. Van Cleguer tot Pont Scorff,
kwamen allen tot haar om raad te
vragen of een beroep te doen op hare
liefdadigheid.
Paula was veel jonger: middelmatig
van gestalte, slank en elegant, bezat
zij eene groote bekoorlijkheid ofschoon
de dertig voorbij waren. Eene zekere
treurigheid, welke haar hoofd soms
deed nederbuigen, toonde duidelijk dat
zij de smart gekend had.
Irene had hare zuster, wier moeder
zij geweest was, innig lief. Haar hart
kromp ineen, wanneer zij haar soms,
treurig en bleek, zag ronddwalen tus
schen die heerlijke bloemperken
Inderdaad had Paula veel geleden
hare smart was van een soort die de
harten breekt van hen, die niet ge
troost willen worden,
Maar niettegenstaande het oude ver
driet dat bleef bestaan, was de jonge
dame altijd zacht en opgeruimd voor
iedereen, bijzonder voor de kinderen,
welke zij in een der zalen van het
kasteel vereenigde, om hun onderricht
te geven in den godsdienst.
Zoo ging hun leven zacht en kalm,
om niet te zeggen gelukkig voorbij in
deze gastvrije woning, waar deze edele
zielen woonden, die steeds bereid
waren om troost te brengen waar het
ongeluk of tegenspoed wonden sloeg.
God, de wonderbare natuur en de
armen verdeelden den dag der groote
dames, wier voorzaten het recht had
den gehad om in tegenwoordigheid
der koningin op 'n tabouret plaats te
nemen.
Toch beklaagden zij zich niet over
hunne eenzaamheid. Zij hadden hunne
Ook het lid Gerrits vind aanbeste
ding het beste.
Lid Bonants vind het hard noodlg,
dat de sloten in het Holtheesche
Broek worden geveegd.
En een degelijke schouwing is
eveneens noodig.
Ook de andere vinden dit noodig,
doch alle waterleidingen hebben een
beurt noodlg.
Lid Bonants zegt, dat Koopmans
ln 't Vlak, graag een paar ha. grond
meer zou willen pachten.
Ben W. zullen dit in gedachte
houden.
Niets meer aan de orde zgnde
sloot de Voorzitter de vergadering
met gebed.
Kalk en fosforzuur.
Neen, daar sla je soms van te
kg ken, wat voor redeneeringen er
gehouden worden in een tg'd al» deze,
nu wg in onze bedrgven aan meer
dere noodzakelgke producten gebrek
hebben gekregen.
Eensdeels 3ta je verwonderd over
de vindingrijkheid van sommigen, die
van de nood een deugd maken en
zich weien te behelpen 't zg met de
beperkte huD toegewezen voorraden,
t zg door die vervangingsmiddelen,
welke voor, noodgevallen wel bruik
baar zgn.
Maar daarnaast is bet ook ver-
wonderlgk hoe naïef sommigen kun
nen redeneeren. Er zgn er die,nude
beschikbare hoeveelheid fosforzuur
maar 35 a 40 pet. is van de normale
hoeveelheid, d e gebruikt werd, niet
aarzelen om maar klakkeloos weg
aan te bevelen flink kalk uit te
strooien. Dit kan, zoo wordt zelfs
door enkelen beweerd, het fosforzuur
vervangen. Dat dit beslist onwaar ls
weten allen, die een landbouwcursus
gevolgd hebben: de eene planten
voedingsstof kan de andere niet ver
vangen. Alle zgn ze noodig.
Kalk kan wel het in den bodem
aanwezige fosforzuur losmaken, maar
dat kan ook gevaarigk zgn. Dat
brengt uitputtiag van den bodem,
die zich later zal wreken. Als ten
minste niet een bepaalde hoeveelheid
reserve in den bodem aanwezig ls.
Zoo'n reserve zal gevormd zgn op
perceelen, die geregeld met voldoen
de slakkenmeel bemest zgn gewor
den. Hier speelde de in dat slakken-
meel zich bevindende kalk ook een
groote rol bg de vele ingewikkelde
processen, die in den bodem plaats
vinden.
Diegenen, welke op deze wgze een
goede reserve in den bodem hebben
neergelegd, kunnen nu zoDder veel
gevaar voor uitputting deze reserve
voor een deel aanspreken. En men
zal zien, dat de perceelen, die ge-
woonlgk flink met slakkenmeel be
mest werden, zich nu over het
algemeen het best houd n.
En als deze hopelijk korte periode
van mestst offenschaarschte voorbg
is en er is weer slakkenmeel beschik
baar, dan hebben zulke landbouwers
hun grond ook 't snelst geheel Id
orde.
AGRICOLA.
Geslaagde proefnemingen van onze
vroegere dorpsgenoot ir. H. J. A.
Slits.
Als men over Iolandsche tabaks
teelt spreekt denkt meestal aan bet
Sticht en den Veiuwezoom. Somstgds
wordt aan het Land van Maas en
Waal gedacht, doch dan spreekt men
meestal nog over „De Betuwe". In
zooverre er nog van eenigen omvang
der tabaksteelt gesproken mag wor
den, dient echter aangeteekend. dat
deze momenteel in het land van Maas
en Waal het meest omvangrgk ls.
Daar heeft men nog de meeste
plantage"Daar beschikt men nog
over een groot aantal oud tabakkers
die zelf fcot vo^r lort tV>\k
hebben.
Ook vroeger, in de bloeiperiode
van de tabaksteelt, mocht het land
van Maas en Waal er zgnMen
heeft daar een jaaropbrengst van
een mlllioen pond gekend
De perioden waarin men geen an
dere bezigheden had, konden benut
worden voor de zorgen, die de tabak
vereiacht.
Men kocht in de winkels „op de
tabak".
Wat voor belangen er op het spel
stonden bg een late hagelbui, wist
leder rechtgeaard Maas en Waal.
Is het wonder, dat juist ln het land
van Maas en Waal het beste beentje
voorgezet werd om deze teelt weder
om levensvatbaarheid te geven.
Vele pogingen zgn hier dan ook
gedaan om te redden wat te redden
was. Men heeft in verschillende rich
tingen gezocht.
De heer J. J. Amtz, hoofd der
Landbouwschool te Leeuwen, was
degene, die steeds op de bres stond
om dit streven te stimuleeren.
Niettegenstaande de vele tegen
kantingen was hg ook weer de rech
terhand van ir. H. J. A. Slits, toen
deze een aanvang maakte met zgn
onderzoekingen. (Bg alle in Maas
en Waal, gedane pogingen is steeds
overleg gepleegd met de door den
N. C. B. in het leven geroepen com
missie ter bevordering van de tabaks
teelt iD Maas en Waal).
De heer Slits heeft gemeend zgn
proefneming zoo uitgebreid mogelijk
te moeten nemen. Hjj heeft gezocht
en geprobeerd ln verschillende rich
tingen.
Met een tabaksverbouwer in Boven-
Leeuwen werd overeengekomen, dat
deze de uitvoering van de proeven
zou zorgen. In 1939 liet Ir. Slits zjjn
keuze op 24 variëteiten vallen eD
t gewenschte einddoel bereikt.
Ir. Slits stelde het op prjjs de
tabak niet slechts oppervlakkig te
laten beoordeelen, doch deze te laten
verwerken, betrouwbare oordeelen
over bg bewerking opgedane ervarin
gen te verzamelen en de fabrikaten
door verschillende personen te laten
beoordeelen.
De 24 variëteiten met in totaal
115 sorteeringen kunnen als geslaagd
genoemd worden.
Dat deze proefnemingen een „richt-
gevenden grondslag" vormen om de
teelt in verschillende richtingen te
kunnen aanpassen aan de vraag, werd
ons aangetoond.
Bovendien zjjn in diverse richtin
gen monsters verzonden en heeft
men sigaren en 3lgaretten laten ver
vaardigen.
Zoowel de resultaten als ons ge
toonde schrifteigke beoordeellngen
van handel en industrie, zgn be
moedigend.
Er werden toezeggingen voor
financiëelen steun bij de bevordering
van de teelt door garandeeren van
afname ontvangen.
Dat het groote belang van een
bloeiende tabaksteelt in ons land in
ruimeren kring ingezien wordt, moge
blijken uit het feit, dat grossiers-
combinaties de hoofden bijeengesto
ken hebben en zich bg de tabaks
teelt willen interesseeren.
De Dicke Bertha en
,.die Pariserin".
Den laatsten tijd verneen-t men
telkens uit de Duitsche legerbe-
richten, dat de haven var. Dover
beschoten wordt met kanonnen,
welke aan de Fransche kust in
de buurt van Calais, bij Kaap
Griz Nez om precies te zijn,
staan opgesteld.
Niet weinigen concludeeren
daaruit, dat het Engelsche Ka
naal, hetwelk met dit geschutvuur
wordt overspannen, dus nog
smaller is dan ze dachten. De
harten niet gehecht aan deze aarde,
maar steeds vestigden ze bij al hun
doen en laten hun oog op 't ware
hemelsche vaderland dat schittert in
'n eeuwig ochtendgloren tn dat een
einde maakt aan alle verdriet en alle
tranen doet opdrogen.
Toen de jongste van de dames de
Montscorff in den vollen bloei harer
lente was, had zij eens. bij een harer
bezoeken aan een zieke, een jongen
geneesheer ontmoet. Yves Kerneste
woonde te Pont Scorff. Hij was bijzon
der getroffen geweest door i e weer-
galooze gratie van Paula.
Hij had haar gezien ais zij, gelijk
een blonde weldoende tee, zich boog
over het bed der arme zieken hij had
de zoete troostwoorden gehoord welke
zij hun toesprak hij had opgemerkt,
welke versterkende middelen zij voor
hunne zwakheid meebracht hij was
verbaasd geweest ais hij zag hoe zij
met hare fijne blanke handen de af
zichtelijkste wonden behandeldeeen
niet te beschrijven gevoel had zich van
hem meester gemaakt, hij had haar
lief gekregen mBt geheel zijne ziel.
Het was de eerste liefde van dezen
man, die zich geheel- en al gewijd had
aan de wetenschapin dat teedere
harl, waarin de dood eener innig ge
liefde moeder een groote leegte ge
laten had, was deze eerste liefde diep
als de zee.
jPaula had de ontsteltenis van den
geneesheer, toen hij haar voor het
eerst zag, heel goed opgemerkt, ook
zij was bij latere ontmoetingen volstrekt
niet onverschillig gebleven, integendeel
zijne groote sombere oogen hadden
haar liefelijk getroffen.
Geen wonder I De heer Kerneste
toch had een buitengewoon voornaam
uiterlijk zijn lange zwarte haren, zijn
baard van dezelfde kleur, zijn mat
getint gelaat moesten wel indruk
maken.
breedte van het Kanaal is echter
heusch wat meer dan die van
een fatsoenlijke boerensloot; zij
bedraagt op het nauwste punt
de afstand van Kaap Gris
Nez tot Dover toch nog
32.464 Meter
Men moge er zich al over
verbazen, dat een dergelijke ruim
te door kanonskogels kan over
spannen worden, wie wat meer
van de moderne geschutstechniek
vindt een beschieting van Dover
vanaf de Fransche kust slechts
een simpel oorlogsspel.
De Londenaars kunnen mis
schien r.og wel eens worden ver
rast met een granaatvuur, dat
hun vanaf het vasteland wordt
toebedeeld; de technische moge
lijkheid daarvan is reeds in den
vorigen wereldoorlog bewezen,
toen Parijs onder het vuur lag
van een kanon, dat op circa 80
K.M. van de Fransche hoofdstad
stond opgesteld.
Juist zoo zullen zich de
ouderen misschien herinneren
de „Dicke Bertha". Maar dan
hebben ze 't mis. De Dicke Ber
tha was een kanon, dat schrijver
dezes in de Augustusdagen van
1914 in werking heeft gezien.
Het was toen in onderdeden
aangevoerd per spoor en werd
opgesteld in een stadspark van
Luik, van waaruit met drie scho
ten het fort Loncin in een puin
hoop werd veranderd.
Het is niet waarschijnlijk, dat
dit kanon in serie is vervaardigd
en ook niet bekend, dat 't elders
zijn diensten heeft bewezen.
Het is dan ook bekend geble
ven als de „Dicke Bertha van
Luik". Deze had het zwaarste
kaliber, dat ooit werd aangemaakt;
het was n.l. ingericht voor gra
naten met een middellijn van 42
cM. Het was echter een stuk
belegeringsgeschut, bestemd om
van betrekkelijk korten afstand
zware verdedigings-kunstwerken
in puin te schieten. De loop was
dan ook betrekkelijk kort, niet
langer dan 4 4 5 Meter; deze
was vrij steil naar boven gericht,
opdat het zware afgeschoten pro
jectiel vanaf zoo groot mogelijke
hoogte recht op het doel zou
inslaan.
Het lange afstandsgeschut is
eveneens van een zwaar kaliber
(breede middellijn der projectielen
maar de loop van het kanon is
zoo lang mogelijk, opdat de
snelheid van de afgeschoten gra
naten zoo hoog mogelijk kan
worden opgevoerd.
Het lange afstandsgeschut wordt
voornamelijk gebruikt op de oor
logsschepen en aan de kusten,
in zeegevechten is het immers
van groot belang, dat geschut
vuur kan worden ontwikkeld op
een afstand, waarop de kanon
nen van den tegenstander nog
niet met kans op succes aan het
woord kunnen komen; aan de
kust moet men over lange af
standsgeschut kunnen beschikken
otn vijandelijken oorlogsbodems
te verhinderen, de havenwerken
onder vuur te nemen.
Het kanon onze Nederland-
sche artilleristen plachten van
„de" kanon te spreken dai
in 1917 Parijs beschoot, stond
onder de Duitsche belegeraars
bekend als „die Pariserin". Het
Meermalen had hij zijne schoone
helpster bij de zieken toegesproken
de zachtheid van zijne stem, de goede
zorgen voor zijne zieken, van wie hij
geen belooning verwachtte, hadden
haar hart sneller doen kloppen. Maar
Yves was niet godsdienstig. Opgevoed
door eene brave moeder en een vader
die .vrijdenker was, hadden de levens
beschouwingen van den laatste de
overhand behouden. De verwijdering
van zijn geboortegrond door zijne
studies noodzakelijk gemaakt, had ook
in niet geringe mate er toe bij godra
gen het eerste godsdienstige onder
richt geheel en al uit te wissen. Te
midden zijner medestudenten had de
jonge man het grootste verlies geleden,
zijne ziel.
Daarom ook wilde Paula dat teedere
gevoel niet op haar laten inwerken
zij trachtte hem zoo weinig mogelijk
te ontmoeten in de woningen der
zieken, die haar zagen voorbijgaan als
een troostende verschijning. De ver-
waarloozing zijner godsdienstplichten
deed haar zijne aantrekkingskrachi
vreezen.
Yves had het gemerkt en een bittere
droefheid had zich van heel zijn wezen
meester gemaakt Op zekeren dag
echter had hij haar ontmoet op een
smal pad, midden in een bosch. Zij
kon hem niet ontwijken en hij besloot
haar de gevoelens van zijn hart bloot
te leggen.
Gaarne zou ik U eenige oogen
blikken spreken mejuffrouw, zeide hij
en hij beefde van ontroering. Hij vroeg
hoe het haar en hare zuster ging en
hoe hare zieken het maakten
Waarom komt U niet op „de
Magnulvas" mijnheer Yroeg zij hem
eenigszins uit de hoogte.
Ja, ik weet, dat mijn handelwijze
niet correct is, maar ik wil niet voor
mejuffrouw Irene verschijnen zonder
zekerheid te hebben, omtrent uwe toe
stemming.
Verwondering las hij op haar gelaat
en hernam:
Toen ik U zag, u zoo goed, zoo
schoon, zoo edel, heb ik gevoeld dal
mijn hart U geheel en al toebehoorde
Mag ik U, in ruil voor die onmetelijke
genegenheid, een weinigje sympathie
vragen mejuffrouw Paula?
O, wat had die beminde stem al
spoedig de moeilijkheden overwonnen,
die zij opeengestapeld had, om deze
raag, welke zij verwacht had, af te
wijzen
Yves las in hare oogen hare volle
toestemming hij nam hare hand in de
zijne en voegde er bij
Zoudt ge er in kunnen toestem
men mijne vrouw te worden, niettegen
staande den afstand die mij van U
scheidt?
Zij liet hare hand in de zijne rusten,
beschouwde hem met hare mooie
oogen en antwoordde met klankvolle
stem
Ja, ook ik gevoel voor U eene
oprechte genegenheid, en indien Irene
niets op tegen heeft...
Het gelaat van den geneesheer be
trok.
Ja, het is zoo, riep hij uit, ik heb
geen adellijke titels 1
O, wat kent ge mijn zuster slecht 1
Gelooft ge werkelijk dat dwaze hoog
moed hare toestemming zou verhinde
ren O, neenl Maar zij heeft mij opge
voed, en ik zou haar niet willen ver
laten.
Anders niet, hernam hij metvieugde
Indien zij er in toestemt, zal ons
huwelijk haar een toegenegen broeder
schenken.
Ik meende, dat ge van plan
waart naar Parijs terug te keeren.
Ja, bij den dood van mijn moeder
heb ik er aan gedachtmaar sedert
heeft mij uw zoete glimlach getroost
en hier bij de Scorff waar ik geboren
ben, terug gehouden-
Wordt vervolgd,
Wat I I P
do(T\
1. H
had een too;
lengte en twe
hem nauwelijk:
vanwege hit ka
de geweldige
loop had n.l.
40 cM. Het i<f j
op een betonnn 3
12 Meter. Nal|
de loop gevai
nonniers zelf. I
tot 230 pond j
1 Meter lang.
wicht legden
minuten een 11
K.M, af. het
kromme baan i
Het hoogste jj
baanMen
niet voorsteller) %pel.-
van een kofj t
horizontale
Het projecfietfij
een opslag, ah|
komt en rich'!
daardoor wat
mate het
moet de
geweer of k v
(vandaar d'
geweer), omtijT1
zijn baan vervjj
zwaartekracht s
zakt uit de lij F
aanvangssnelh.
een projectie
een loop, w j
richting is ge
dig de aarde
daar inslaan j
ligt, des te p '|j
de trefkans,
projectiel sta
het doel b
vloeden, well
vloeden, als
lucht, wind
enz.
Over de 1<
en andere pro,
mondjn zijn
theoriën opges
de leer van r
een zeer in
schap. Onde
wereldnaam
sche artillerie
den genoemd
Het vuurg
langere gesi
meeste leeker.
geschut schij,
te zijn toegep '1
strijd tusscherijlfci't
De Turken s-
VOOP twaciz»! 1 i
monden stee*! uwe
muren, welk(i
1200 pond we! kki
wijzen op e,
cM.l Het la'-
bracht de ijze;b
door de hollen
vulde bomme-;1
NEDER
BOUWVA
Naar België e
Op het dep
Zaken heeft, m
een bespreking
woordigers vt-j
bureau met e
sche aannemer, i
die binnenkort
Duitsche weer*
groepen van
Noord-Frankrjj
voeren.
Van -de zfjde 1
gevers is bepaa
de voor deze we
aantallen bouv
tend mogen bet
komst van de
arbeidsbemidde
zg zgn gevestlj
Deze organer
samenwerking 1
bureau, te 's t]
dat de gevrae
ter beschikki.
De bouwva»,.
plaat sing bg l
merking wens'
ten zich dus
beldabeurs of
arbeidsbemidde
plaats.
Het grootste
door de werkg-
de familieleden
lande worden
arbeiders zelf.i
werken, zullen
Zooals beke>
maanden de
bouwvakarbeldii
Hier ligt v
mooie kans
bebjorigk looi
Tr gen frauc'j
.'Het rgksbiMj
voorziening
b< kend, dat
w mrschuwl"*:
geleden in
euvel van f
van varkens
daarvan aj-kofl
haa; leigk to< .a
j.l.:gn door
hou ergcentra' j|
slag >rs wegen
ben van varkvl