Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Alleen Boter is boter „VENRAY" boter De Nederlandsehe vlag in oorlogstijd. deze pracht- coUectte is *e z\en fc>H: v. W* 14 Buitenland. De Nieuwe Gemeenschap. Zaterdag 21 October 1939 Zestigste Jaargang No 42 PEEL EN MAAS is zeer fijne boter ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct Rood-wit-blauw biedt geen veiligheid. „Veilig onder Oranje", zoo las ik als kop boven een bericht, hetwelk sprak van een overleg tusschen de luchtvaartmaatschap pijen van neutrale landen om hun toesteilen op uniforme wijze kenbaar te maken. Er is thans een plan in overweging om alle verkeersvliegtuigen van de be doelde landen geheel oranje te schilderen en bovendien op romp en vleugels in flinke letters den naam van het land van herkomst aan te duiden. Een en ander lijkt ons een goede maatregel. En we vragen ons afzou voor de neutrale scheepvaart niet iets dergelijks zijn overeen te komen Alle oorlogvoerende parlijen zeggen van zorg vervuld te zijn ten aanzien der belangen van de neutrale staten. Welnu, indien zij aannemen om geen hunner vaar tuigen te verven in de kleur, welke voor de neutrale scheep vaart wordt gereserveerd laten we zeggen „oranje", dan zou voor ons en andere volkeren, die geen partij zijn in het huidige conflict, de veiligheid ter zee aanmerkelijk worden verhoogd. We moeten helaas vaststellen, dat onze eigen nationale kleuren het rood-wit-blauw, deze veilig heid niet bieden. In den vorigen oorlog zijn deze kleuren herhaaldelijk verward met de kleuren van de Fransche vlag, welke dezelfde zijn, maar in omgekeerde volgorde zijn aangebracht. Althans behooren te zijn aangebracht. Onze vlag is rood-wit-blauw de Fransche vlag is blauw-wit- rood. Zooals gezegd in den vorigen oorlog heeft deze kleurenover- eenkomst herhaaldelijk tot nood lottige vergissingen aanleiding gegeven. In het bezette gebied van België is het me tot twee maal toe gebeurd, dat Duitsche militairen het Nederlandsehe vlaggetje, dat ik veiligheidshalve vóórop de auto, waarin ik reisde, had aangebracht, van den wagen rukten. Een derde maal werd het misverstand opgehelderd vóór men opnieuw aan vernieling was toegekomen, maar toen werd me verzocht om het vlaggetje liever zeif te verwijderen. Ik zei hiervoren, dat de kleuren van de Fransche vlag in de om gekeerde orde van de onze be hoorde te zijn aangebracht. Vast te stellen valt, dat de Franschen ter zake van die orde er nog al slordige opvattingen op na houden. Ik heb dat in het jongste voor jaar herhaaldelijk ervaren, toen ik de Middellandsche Zee door kruiste op Fransche schepen. Van een groote maatschappij bleek me ai het glaswerk, dat ter tafel kwam, versierd met een rood-wit-blauw vlaggetje en toen ik eens argeloos aan den hof meester vroeg, waarom de maat schappij de Nederlandsehe drie kleur op haar servies had laten aanbrengen, deed de man ver baasd en verzekerde hij me, dat rood-wit-blauw de Fransche nationale kleuren waren. Biauw-wit-rood bedoel je. Blauw-wit-rood, zoo lachte hij, of rood-wit-blauw, dat is hetzelfde Dat men in Frankrijk deze op vatting meer huldigt, bleek me, toen ik in sommige Middelland sche Zee-havens den romp van Fransche vrachtschepen eveneens gelukkig waren het uitzonde ringen met rood-wit-blauw zag gekenmerkt. Ook wanneer Franschen bij bijzondere gelegen heden den gevel van hun huis met het nationale dundoek sieren, ervaart men, dat het velen vol strekt van geen zorg is, in welke volgorde de kleuren zijn te lezen Door deze omstandigheid biedt onze vlag in oorlogstijd helaas geen veiligheid. Natuurlijk mag dat geen reden wezen om van vlag te gaan ver anderen, maar wél behoort de genoemde omstandigheid aanlei ding te zijn tot een kenmerking ter zee en op vreemden grond van Nederlandsch bezit, op andere wijze dan met onze na tionale kleuren. Althans op een aanvullende wijze. De extra-beschildering met letters „Nederland" of „Holland'' vormende is niet afdoende Van verte vallen kleuren veel beter op dan geschilderde bena mingen, met het begrip waarvan vreemdelingen bovendien vaak groote moeite hebben. Een algemeen erkende neutra- iiteitskleur zou m.i. de beste oplossing zijn en zoolang deze niet is bepaald en aanvaard en aanvaard, zou het den Neder- landschen belangen ten goede komen, wanneer we het Oranje niet spaarden op de markante deelen van onze schepen. Onder Oranje zullen we veilig varenMd. de n'teuv/e DE ALGEMEENE TOESTAND. De gebeurtenis, welke deze week het meest de aandacht trok, is de staatshoofdenconferentie te Stock holm. Maar de belangrijkste gebeur tenis is deze niet. Zeker, voor de toekomst kan ze van beteekenis zijn, omdat ze het eerste symptoom is van het groeiende inzicht, dat isolatie in het Europeesche conflict, neutraliteit, niet in alle omstandig heden als vrucht van de hoogste wijsheid kan worden aangemerkt. In dat opzicht heeft de geschiedenis van één jaar ons heel wat geleerd De Baltische staten hebben zich stuk voor stuk laten kluisteren, de Scandinavische rijken zijn tot het inzicht gekomen, dat het beter is om met den thans aan de beurt zijnden bedreigden staat één Ijjjn te trek;ken, vóór ze zelf successievelijk zullen komen te prijken aan den kop van het werkprogram der sovjets. Men concludeere daaruit niet dat in Stockholm tot militaire samen werking zal worden besloten. Dit zou technisch heel moeilijk zgn, voor het oogenblik althans. Miiitaire samenwerking tusschen verschillende mogendheden verelscht een langdurige, zeer gedegen voor bereiding en een volledige herziening van het defensieve stelsel der onder scheidene verbonden landen. Het weermachtsapperaat der noordelijke Europeesche staten is geheel op zelfstandige actie ingesteld. Neen, te Stockholm heeft de con ferentie der vijf noordelijke staten van Europa (Finland, Zweden, Noor wegen, Denemarken en IJsland, welke laatste staat door een perso- neele unie en verdragen met Dene marken is verbonden) zich moeten beperken tot een manifestatie van solidariteit, een gezamenlijke verzekering van neutraliteit en tot een bestudeering van de moeilijke economische situatie, door de blokkade voor deze landen ontstaan. Van belang is echter, dat in Stock holm de wil van een aantal Euro peesche staten is herboren om samen te werken ter verzekering van eikaars veiligheid. Dat feit kan leiden tot een hernieuwd streven naar een stelsel van collectieve veiligheid, hetwelk, toen het bij den Italiaan- schen aanval op Abessinië voor het eerst een bescheiden toepassing vond, het eerst door de Noordsche staten werd verraden. Toen de Italianen zich boos maakten over de econo mische sancties, door de Volken bondsstaten tegen hen toegepast, en de deelnemende landen met econo mische repressailles straften, hebben juist de regeeringen der Scandina vische rijken zich gehaast om de verklaring af te leggen, dat' zij voortaan bij ieder nieuw conflict hun houding zouden bepalen, los van de voorschriften van artikel 16 van het Volkenbondshandvest. Met steeds grooter nadruk hebben zij hun recht op neutraliteit daarna opgeëischt. Deze houding heeft het wapen der onderlinge verdediging uit de handen van den waker te Genève geslagen. Litwinoff schamperde deze houding der Noordsche staten door hun vertegenwoordigers te Genève de vraag te stellen, of zij altemet verwachtten, dat andere mogendheden zich misschien in een oorlog zouden storten om voor de Scandinaviërs dezer neutraliteit te verdedigen. Is het niet een merkwaardige speling van het lot, dat zij, die ver zaakten en versaagden bij de eerste poging om de collectieve veiligheid der staten te verzekeren, thans hun best doen nu ze zich zelf bedreigd gevoelen om voor de collectieve veiligheid opnieuw een basis te leg gen Wat de Russisch-Finsche spanning betreft, wijzen we op de beteekenis van het Russische antwoord, dat de president der Vereenigde Staten mocht ontvangen naar aanleiding van zijn beroep op Moskou om de Finnen waardig te behandelen. Wanneer men dit antwoord leest met het goede vertrouwen, dat eer lijke menschen waardig zijn, dan zou men tot de conclusie komen, dat er in het noorden van Europa geen vuiltje aan de lucht is. De Russische regeering verklaar de het zich nuttig om Roosevelt er aan te herinneren, dat „de staat van onafhankelijkheid der Finsche republiek uit vrijen wil door de sovjet-regeering werd erkend op 21 December 1916 en dat de souvereini- ceit van Finland gewaarborgd werd door het vredesverdrag van 1920 tusschen Sovjet-Rusland en Finland". In overeenstemming met deze daden, aldus betoogt de Russische regeeriDg verder, worden de huidige onderhandelingen gevoerd. Waaraan wordt toegevoegd „Het eenige doel van deze onder handelingen was de versteviging van de wederzgdsche betrekkingen en de versterking der vriendschap pelijke samenwerking van beide landen, ter waarborging van de veiligheid der Sovjet* Unie en Fin land." Dit antwoord lezende, sou men zich kunnen afvragenwat bezielt de Finnen om te gaan mobiliseeren tegen zóóveel vriendschap De Finnen nemen geen enkel risico. Zg beoordeelen den toestand als erger dan hij is geweest. De zetel der regeering blijft voorloopig nog te Helsinki, maar er z(jn plan nen uitgewerkt om in geval van nood tot spoedige overplaatsing der departementen over te gaan. De burgerbevolking heeft voor ruim een derde deel de hoofdstad reeds ver laten. De Russen gebruiken het mom van vriendschap met Finland en van zorg omtrent hun onafhanke lijkheid om den Finnen hun militaire bescherming" op te dringen, een bescherming, welke een doodelijke omarming is. Het staat thans wel buiten twijfel vast, dat een der voornaamste Rus sische eischen der afsluiting van een wederkeerig bjjstandspact is, via hetwelk de Russen zich het recht willen aanmatigen om ten be hoeve van de doeltreffendheid van denRussischen bijstand! militaire steunpunten te bekomen op Finsch territoir en controle over de Aalands- eilanden, een uitgebreide groep eilanden, welke de Botniscbe Golf, welke de kusten van Finland en Zweden omspoelt, van de Oostzee afsluiten. Dat ook Zweden zich zoo geinteresseerd acht bjj het lot der Aalandseilanden, is te verklaren uit de omstandigheid, dat op die eilan den de sleutel ligt van de Zweedsche toegangspoort aan de Oostgrens. De onderbroken onderhandelingen te Moskou zullen waarschijnlijk in het komende weekeinde worden her vat na terugkeer van den Finschen onderhandelaar Paasikivi, die naar de Russische hoofdstad nieuwe vol machten en instructies, plus de moreele steun van de in Stockholm geconfereerd hebbende Scandinavi sche regeeringen meebrengt. Finland zal ongetwijfeld concessies moeten doen, maar het wil ons niet waar schijnlijk voorkomen, dat de Russen het tot een militair optreden tegen de Finnen zullen laten komen, want zij hebben méér omhanden. De lezer zal ook goed doen met de aanvalswaarde van het Russische leger niet te over schatten. De Russen zg'n als sluwe Aziaten goede tactici, maar ze zg'n geen vechters. Puike slachters mis schien, maar geen matadoren. Hun getalsterkte 180 millioen zegt op zich zelf niet veel omtrent hun krachten. Die 180 millioenen Russen bewonen een brok van de aarde, dat als afzonderlijk werelddeel tot de grootste zou behooren. Het Russi sche gebied is heel dun bevolkt het militaire apparaat werkt er buiten de parades te Moskou log en traag. De mobilisatie eischte een half jaar in 1914 en toen de oorlog was afgeloopen, waren er vele menschen in Rusland, die niet wisten, dat er oorlog was geweest. Natuurlijk kan het Russische leger in staat worden geacht om Finland te overweldigen, maar een oorlog met Finland zou tot ongedachte complicaties kunnen leiden en de Russen ge lóóf dat gerust willen sterke reserves beschikbaar blgven houden tegenover de Duitschers om op alle eventualiteiten voorbereid te zijn. Ze hebben ontzaglijk-lange gren zen, in Azië en in Europa; grenzen, die het land scheiden van tal van volkeren, die vaak vrees en wantrou wen koesteren jegens den grooten buur, maar zelden slechts vriend schap. Die grenzen moeten beschermd blgven. De "Russen mogen ook hun doelstellingen in het Verre Oosten niet uit het oog verliezen. Ze zijn momenteel weer in bloedig treffen met de Japanners. De Russen zijn niet bg macht e om aan twee kanten tegelijk te vechten Toen ze in Augustus j 1. door Hit- Iers aanbod van een accoord hun kans gunstig zagen in Europa, heb ben ze zich gehaast om een wapen stilstand te sluiten met de Japan ners en de „grensgeschillen" met Mandsjoekwo voorloopig bij te leg gen. De wapenstilstand gold tot 8 October j.l. en toen de Japanners inzagen, dat de Russen geen verdere bedoelingen hadden met dien wapen stilstand en dat ze zich enkel een oogenblik de handen hebben willen vrijmaken om dank zij Hitier in Europa te kunnen grijpen, wat ze ze grijpen konden, toen heeft de Japansch-Russische verhouding zich verscherpt, zóódanig dat achter eenvolgens alle Russische consulta ten in Mandsjoekwo en in het door de Japanners bezette China werden gesloten. En de Japanners sloegen er weer op los aan de grenzen van van Mandsjoekwo en Buitenmongolië,- waar de Russen overigens militair bezien nimmer een schitterend figuur hebben gemaakt en tegenover de Japanners zware verliezen aan manschappen en materiaal (vlieg tuigen) hebben geleden. De positie van Finland is niet weinig versterkt door de Russische diplomatieke nederlaag tegen Turkije geleden. De onderhan delingen te Moskou tusschen de sovjets en den Turkschen minister van buit. zaken hebben lang geduurd maar ztjn nu eindelijk afgebroken zonder dat een resultaat is bereikt: m.a. woorden de onderhandelingen over een Russisch-Turksch pact zgn mislukt. De Turken hadden ongetwijfeld gaarne met de Russen tot een ac coord gekomen; beide volkeren zgn historische vrienden en evenzeer his torische vijanden. Zij kunnen elkaar in veel helpen, maar hun belangen zgn vaak tegengesteld. De Turken bezitten in de Darda- nellen (zee-engte, welke de eenige toe- en uitgang is van de Z varte Zee en de verbinding vormt met de Middellandsche Zee) de poort, waar door Rusland in Zuid-Europa kan binnenkomen. In de geschiedenis hebben de Rus sen meermalen om het bezit van deze poort gestreden en nog in den Balkanoorlog van in het begin dezer eeuw hebben de Russen de Bulgaren bijgestaan tot vóór de buitenwijken van Konstantinopel. De Turken achtten zich op het oogenblik het meest bedreigd door de Italiaansche penetratie naar het Oosten. Vandaar dat ze met graagte accoord kwamen met Engeland en Frankrijk tegen verdere agressie van de as-staten. Maar alvorens de ac- coorden met de Westersche demo- cratiën definitief te teekenen, poog den ze een vergelijk te treffen met Rusland, waardoor Turkije ook even tueel in den rug gedekt zou zijn. De Russen grepen de gelegenheid aan om te trachten Turkije van de Westersche mogendheden af te trekken, maar voor deze manoeuvre hebben de Turken zich niet willen leenen. En temeer niet omdat achter de Russische bedoelingen een be dreiging van Turkije bleek te schui len. De Turken beoogden een Bal kanpact, gewaarborgd door Rusland. Dat zou zoowel Duitsche als Itali aansche doordringing stuiten. Maar de Russen wenschen den Balkan tot eigen invloedssfeer te maken. Ze beoogen klaarblijkelijk agressie tegen Roemenië (teneinde de verlo ren Rnssische provincie Bessarabië terug te winnen) en ze willen Bul garije bevoordeelen door op te komen voor de Bulgaarsche begeerte naar de teruggave van de thans Roemeen- sche) Dobroedzja. Aldus zou het vergroote en versterkte Bulgarije een Russische voorpost worden tegen Turkije en een brug vormen naar de Dardanellen. De Turken hebben deze week definitief geweigerd om op zulken grondslag die bij de besprekingen natuurlijk behoorlijk verdoezeld was een overeenkomst met de Russen aan te gaan. De Turksche regeering heeft zich daarover in het parlement duidelijk verklaard; de Russen hebben zich bepaald tot het uitgeven van een communiqué waarin wordt vastge steld, dat het beter is gebleken om éérst „eenige kwesties op den Bal kan te regelen", aivorens de bespre kingen met Turkije over het afslui ten van een pact voort te zetten. Intusschen zijn de Roemenen ge waarschuwd: ze kennen hun benarde positie en weten thans, dat ze het eerstvolgende slachtoffer van Rus sische agressie dreigen te worden. Maar de mislukking derRussisch- Turksche besprekingen heeft de Turken zich vaster doen aaneenslui ten bij de Westersche mogendheden. Met deze zal het bgstandspact thans binnen enkele dagen, misschien deze week nog, worden geteekend. De Duitsche ambassadeur in de Turk sche hoofdstad is overhaast naar Berlijn vertrokken..., In Berlijn heeft men wederom een illusie aan de Russen verspeeld De oorlog tegen Polen heeft tot nog toe aan de Duitschers gekost; le een groote deel van het ver overde gebied, dat aan de Russen moest worden afgestaan, 2e het zelf verraad aan 't Deutsch- tum in de Baltische staten en Fin land, 3e het verlies van invloed en ver trouwen in Scandinavië, 4e naar thans bleek: het verlies van den invloed in den Balkan. Geen nederlaag kon erger zgn dan deze Duitsche overwinning. De tweede geslagene, nu den oor log 6 weken heeft geduurd, is Italië. Er is thans licht komen te schijnen over de Italiaansche bedoelingen Rome heeft niet openlijk partij durven te kiezen voor de Duitschers De Italianen kunnen geen aanvallen op hun kwetsbare kustlijn riskeeien door de verbonden Engelsch-Fran- sche vlootmachtea het zou ver nietigend worden geslagen. Maar Mussolini is den Duitschers zooveel mogelijk ter wille geweest en heeft de Duitsche politiek ge steund (zelfs ondanks de ondervon den teleurstellingen, voortgevloeid uit de Duitsch-Russische overeen komst) omdat hij Hitler le in staat achtte om den oorlog in Polen tot een snel einde te brengen, 2e ver trouwen had, dat Hitier de Wester sche democratiën daarna tot een conferentie dwingen kon, waarin alle Europeesche pro blemen zouden worden geregeld in het besef van de veranderde machts verhoudingen in Europa. Die inter nationale conferentie had Italië, zelf buiten schot gebleven, de baten moe ten opleveren van de Duitsche over winning, tw. minstens Corsica, Tunis rechten op het Suezkanaal en Dzji- boeti. Maar die internationale con ferentie gaat niet door, tenminste nu nog niet en niet, waarschijnlijk nooit, in een sfeer, door veranderde machtsver houdingen geschapen. Chamberlain heeft geen enkele illusie laten bestaan aan de moge lijkheid, dat Frankrijk en Engeland thans aan de conferentietafel zou den plaats nemen. Daarom is in de Italiaansche pers zoo'n woede over den inhoud van Chamberlains rede los gebarsten. Zal de nieuwe Italiaansche gezant te Rome, die deze week den koning zijn geloofsbrieven heeft overhandigd nog een laatste poging ondernemen om de Engelsche regeering voor internationale besprekingen te win nen Meer en meer wordt het duidelijk, dat zooels Hitier de Duitsche toe komst had gebouwd op een snelle overwinning in Polen, Italë alles had verhoopt van den vrede, die daarop zou worden gebouwd. Maar het ziet er naar uit, dat Italië zoo goed den vrede misrekend heeft, als Duitschland den oorlog. V olksontwikkeling Venray Beschermheer H E. Heer Deken W. Berden. le avond Maandag 23 October S uur Z.E. Paler De Ruyler Lazarist, Helden, spreekt over Entrée 10 cent. Plaatshouders worden beleefd verzocht hun kaai ten mede te brengen. Abonnementen en gereser veerde plaatsen te bespreken bij G. W. Muskens, Schoolstraat 14, Telef. 144, Venray. In Berlijn weet men geen raad met de situatie en zelfs in Duitsche kringen verdenkt men Hitler van het beramen van een wanhoopsdaad Feit is, dat hg in deze dagen druk overleg pleegt met Moskou; hg zendt o.m. koeriers met eigenhandige brie ven naar Stalin. Van Hitier wordt gezegd, dat hij Duitschland liever zal laten bolsjewiseeren dan capituleeren voor Eogeland en Frankrijk. Hitier wordt in staat ge acht om, zelfs ten koste van nieuwe belangrijke concessies, Rusland tot militaire hulp tegen de Westersche democratiën te bewegen, 't Lijkt ons niet onmogelijk, maar nutteloos. Aan het Westfront lijkt een miiitaire beslissing immers onmogelijk, on geacht de grootte van de legers, die tegen de wederzgdsche stellingen zouden kunnen worden opgejaagd: Bovendien: Rusland laat zich niet bestellen. Rusland maakt enkel ac- coorden om eigen voordeel binnen te halen; en Hitier te laten gaan zal aan Stalin niet als een nadeel toeschijnen. De Duitschers zullen in in het westen hun eigen boontjes moeten doppen. Hoe lang zullen zg daar den oorlog kunnen volhouden Financieel economisch zit Duitsch land nu al aan den grond. De oorlog wordt op het oogenblik bekostigd met het bezit van de volksduitschers, die in de Baltische staten wonen en gedwongen worden om hun geld en goed achter te laten „in beheer" bij de Duitsche gezantschappen, die met dit geld en goed de Duitsche aan- koopen in Rusland financieren. Want Stalin verkoopt enkel contant. Hoe lang zal Duitschland kunnen teren op het bezit der volksduitschers in de Baltische staten Reeds thans, worden voorbereidingen getroffen om ook de Duitschers uit Joegoslavië, Hongarije en Roemenië, welk laatste land 'n Duitsche minderheid van 700.000 zielen leeft tot terugkeer te dwingen. Al deze menschen zullen van hun bezit niets terugzien dan een „bon", waarop vermeld staat, wat ze eens rijk waren. Een rijkdom, die door hun regeering in de onont beerlijke deviezen is omgezet. Zeer waarschijnlijk zullen de Duit schers pogen om op het slagveld een beslissing te forceeren, hoe kansloos zulk ze ook moet voorkomen. Van de week leverden ze slag aan de Fransche grens, waar ze zich de eerste ernstige ge vechten hebben voorgedaan. De Fran schen trokken terug uit de stellingen die ze in de September weken op Duitsch gebied hadden ingenomen. In de Maginot-linie wachten ze rustig af, of de vijand zich in wan hoop te pletter zal willen loopen. Is dit terugtrekken der Franschen énkel tactiek geweest Inderdaad Waarom zal men zich in een vóór terrein laten vermorzelen, als men enkele kilometers naar achteren een veilige dekking heeft Dit is geen gepraat-achteraf. Reeds in de krant van 30 September j.l. dus drie weken geleden schreef ik in het Buiten- landsch Overzicht: „Wat de strijd aan deSiegfried- line betreft, de Franschen pro- fiteeren thans van de stelselmatige kleine vorderingen in het voor terrein dezer Duitsche verdedigings sterkte. Ze hebben ia dat verover de gebied thans hun zware artil lerie kunnen opstellen, waarmee de Siegfriedlinie bereikbaar is en op haar sterkte kan worden be proefd. „Omgekeerd echter is de opge stelde Fransche zware artillerie thans natuurlijk ook bereikbaar voor de projectielen uit het Duit sche geschut in zijn gepantserde stellingen. We stellen ons voorloo pig niet veel voor van het effect van den strijd aan de grens. Het lijkt ons heel goed mogelijk, dat een Duitsch offensieve beweging de Franschen terugdrijft in hun Maginot-linie en dat dan weer eens omgekeerd.... enz."

Peel en Maas | 1939 | | pagina 1