ph Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. If K SIf% WtÈm i M4 m Alleen Boter is boter „VENRAY" boter Duikbooten. Buitenland. Binnenland. Luchtbescherming. BRANDWEER. Provinciaal Nieuws Zaterdag 10 Juni 1939 Zestigste Jaargang No 23 PEEL EN MAAS I Ultaave FIRMA VAN DEN MUNCKIIOF, VENRAY Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct I Telefoon 51 Giro 150652 bulten Venray 75 ct Afz. nummers 5 ct is zeer fijne boter ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie m Onze Lieve Vrouw „Behoudenis der Kranken" OOSTRUM. DE ELLENDIGSTE DER ZEEMONSTERS. SLUIPMOORDENAARS. Wat is liet toch, dat de wereld, de menschheid, zoo diep schokt en beroeri, ais een aantal mannen, levend opgesloten in hun dood kist de duikbootop den bodem der zee wanhopig worstelen met den dood om het leven Zeker, hun lot is erg, ondenk baar erg; de slachtoffers zijn diep beklagenswaardig. Maar wat beteekenen voor ons, wat betee- kenen voor de menschen van dezen t ij d, negen en negentig tevens? tic' moleme verkeer eischt er dagelijks veel méér. Ais ze in Amerika memorial- day vieren, lees je 's anderen daags in de kranten, dat deze jaarlijksche gebeurtenis weer aan 700 tot 800 Amerikanen 't leven heeft gekost. Een gemengd be richtje, dat we lezen met dezelf de aandoening alsof het een marktbericht ware "omtrent den eierprijs. Maandag j.l. greep ik mijn avondblad en ik nam, als gewoon lijk, allereerst notitie van de ru briek „voornaamste nieuws". Dan weet je met één oogopslag, wat er voor waarlijk bijzonders in de laatste 24 uur is gepasseerd Ik vond genoteerd, dat Daladier een rede had gehouden en ook Hitier; dat Frank van der Goes was overleden, dat de denatura- tie van consumptie-aardappelen ten einde loopt, en dat Ajax ge lijk had gespeeld met D.W.S. Later vond ik in de gewone kolommen ook een bericht om trent een bioscoopbrand in Mexi co, waarDij 70 menschen in de vlammen omkwamen de redac tie had het niet noodig geoor deeld om deze gebeurtenis ook onder het „voornaamste nieuws" te vervatten. En waarom ook eigenlijk? Wat beteekenen 70 menschen- levens In China strooien Japanners dagelijks om hun eigen men schen wat aan den gang te hou den bommen over dichtbe volkte inlanderswijken. En de Chineezen verleeren er 't huilen bij. Als Chineezen en Japanners eikaars verliescijfers openbaar maken, verschillen ze in de tien duizenden. Wat zou het Wat beteekenen eenige tien duizenden Chineeze en Japansche lijken méér of minder 1 Om dichter bij thuis te blijven: it één nacht lieten de macht hebbers van den dag, in Duitsch land, 50 mede-standers, die ze niet vertrouwden, zonder vorm van proces overhoop schieten, en je mag daar niet eens meer over praten zoo'n kleinigheid - anders toon je je anti-Duitsch "Kgen ze. En op het oogenblik komen uit het Derde Rijk nog geregeld berichten, dat oude menschen, soms ruim 70-jarigen, in een concentratiekamp zijn „overleden" 'n concentratiekamp, waarin ze zaten opgesloten, omdat ze b.v. vroeger hoofdredacteur waren ge weest van 'n Katholiek dagblad (de Weensche Reichspost) of minister of leider van een niet nat.-soc.-organisatie. Wat tellen we tegenwoordig nog menschenlevens... Mdar, toen de Engelsche duik boot „Thetis" op den bodem der zee lag, hebben we allemaal dagen lang gehuiverd en gegrie zeld, tot de menschen in Berlijn toe. Zelfs de „Völkische Beo bachter" schreef: „En ook óns warme medege voel gaat thans niet alleen uit „naar de nabestaanden der „slachtoffers, maar evenzeer „naar heel de natie, waartoe „deze mannen behoorden, die „omkwamen bij de uitoefening „van hun plicht.'' Men zou geen mensch zijn, wanneer men de ongelukkigen niet beklaagde, die np zoo ramp zalige wijze den dood hebben gevonden. Maar er is veel valsch sentiment in dit beklag. Eiken dag sterven duizenden een wree- den geweiddadigen dood, wij tellen het niet. Maar die menschen in de ge zonken duikboot... We kunnen ons hun ellende zoo goed indenken en die gedach te kwelt ons, doet ons pijn. 't Is die eigen pijn, welke ons doet spreken en huiveren. En we geven ons gemoed lucht in geweeklaag. We jammeren om de mannen, die „omkwamen bij de uitoefening van hun plicht." Waaruit bestaat deze plicht In het zich prepareeren op sluipmoord. De taak van duik- buiten is om vanuit hinderlagen onder water, zelf ongezien, men schenlevens te vernietigen. Een taak, welke in de jongste oorlogsjaren met daverend succes vervuld is20 millioen ton han delsschepen werden door duik booten naar den bodem der zee gejaagd. Om te zwijgen van de getorpedeerde oorlogsschepen. In verhouding tot de tonnematen gingen ook menschenlevens ver loren; op Terschelling dreven in het begin van den oorlog de lijken der duikbootslachtoffers bij tientallen aan. Alleen reeds het torpedeeren van de „Lusitania" kostte aan 1200 opvarenden, burgers mannen, vrouwen en kinderen het leven. Dat deden Duitschers, maar dat zullen als de omstandig heden omgekeerd zouden zijn, waarschijnlijk ook Engelschen doen, of Fjanschen, of... Neder landers. Dat is de uitoefening van hun plicht. Duikbooten zijn de gemeenste monsters, welke er bestaan; ze zijn de sluipmoordenaars der zee. Nochtans zullen en kunnen de opvarenden even brave menschen zijn als welke andere menschen- groep ook. Want de duikboot is als oorlogsmonster geschapen om in de eerste plaats andere oorlogsmonsters te vernietigen. Het gebruik zal door sommige machten zelfs worden beperkt, daarvan kan men verzekerd zijn, om land en volk te beschermen tegen de aanvallen van die andere oorlogsmonsters. Daarom kan men er inderdaad van gewagen, dat duitbootbe- manningen 'n honorabele taak vervullen. Zooals een doodgra- verstaak honorabel is en de po sitie van beul het kan zijn. Ook te dezer plaatse zij een eerbiedige groet gebracht aan de 99 slachtoffers van de „Thetis", slachtoffers van hun plicht. Maar we willen het doen in me de-herdenken van de duizenden en duizenden slachtoffers welke de duikbooten in de 25 jaar van haar bestaan reeds hebben ge maakt en van de honderdduizen den, die nog zullen sneven aan haar duister geweld vanuit on- derwatersche stellingen. Mocht er eens een groot won der gebeuren: dat de doodsrochel der 99 van de „Thetis" zich losbreke uit de stalen wanden van den gezonken onderzeeër en zich vermenge met de wanhoops- schrei, waarmee de duizenden slachtoffers van duikbooten zijn ondergegaan in zeeën en Ocea nen, opdat dit koor óns en de machtigen dezer wereld overtuige, hoe barbaarsch en önmenschelijk elke oorlog is. Pas als we allen afzien van geweld en we onderzeeërs, slag schepen en ander wapentuig omsmeden in ploegen of derge lijk nuttig materiaal, dan hebben ook wij de redactie van den Völkischen Beobachter incluis onzen plicht gedaan. Md. EEN RUSTIGE ZOMER VERWACHT. HET CONDOR-LEGIOEN GEHULDIGD. De algemeene verwachting is dat Europa in de interna tionale politiek een rustigen zomer zal hebben. Hoe de toestand zich daarna zal ont wikkelen, zal ervan afhangen, of het vertrouwen zoover terugkeert, dat er weer onder handeld kan worden. Duitschland heeft zijn Con dor-legioen uit Spanje op grootsche wijze gehuldigd. DE TOESTAND. We zitten nu volop in den zomer en de felle zon brand op het enorme legerkamp, dat Europa heet. In dat legerkamp wordt overal, onder een schftn van rustige rust, hard gewerkt en de eene mogendheid tracht de andere voor te komen, of voor te blijven op het punt van bewapeniDg. Ook in tyden van groote spanning- is de zomer gewoonlijk een periode van lust. We hoorden vorige week een spreker over den internationalen toestand de cynisch-berekende mo tieven van 't Duitsch-Italiaansch standpunt aldus weergevende zomermaanden moeten besteed wor den voor het verzorgen van de gras- en broodkorenoogsten en daarom is in deze periode de hand having van den vrede verzekerd. Het zou met Europa en met de wereld wel droevig gesteld zrjn, wanneer deze cynische gedachten- gang overheerschteals onze oog sten verzekerd zijn, schuwen we geen oorlog meer, dan zullen wij aan de verwezenlij king van onze plannen inzake „levensruimte" desnoods een oorlog wagen! Zeker, er is niets, dat op een flinke ontspanning in den toestand wijst, geen enkel probleem heeft zijn op lossing gevonden en toch gelooven we niet, dat de toestand zoo zwart is, als hij hier wordt geschilderd. Er moge een diepe klove gapen tusschen de standpunten van de staatslieden van het Westen en die van de asmogendheden, toch is er gelukkig nog geen sprake van, dat de menschheid zou zyn aangestoken door een oorlogsmentaliteit. De Volkskrant wees daarop dezer dagen nog aan de hand van de uitingen der openbare meening naar aanleiding van het verschrikkelijke lot, dat 99 mannen trof in een Engelsche duikboot. De heele wereld leefde mee met deze slachtoffers van hun plicht. Het blad concludeert dan o.m. Neen, de menschheid, die op een dergelijke wijze meeleeft met 'n ramp, die de Britsche marine ge troffen heeft, is niet aangestoken door een oorlogsmentaliteit. In Duitschland, in Frankrijk, in Italië heeft men gevoeld dai de Thetis-ramp honderd gezinnen in diepen rouw heeft gedompeld en men begrijpt wat dit zeggen wil. Zou het daarom geen krankzin nigheid, geen tegennatuurlijke waanzin zijn indien de volkeren, die vandaag oprecht deernis hebben met den dood van hon derd mannen, elkaar morgen in een oorlog zouden vernietigen Een Thetis-ramp zou in oorlogstijd een onbeteekenend incidentje zfln. Er wordt zoo dikwijls gezegd, dat het geen vrede meer is, maar deze duikbootramp bewijst toch dat de kloof tusschen den „vrede" van het oogenblik en oorlog toch nog zeer diep en breed is. En daarom moet er een middel zijn om den waanzin nigen bewapeningswedstrijd, die de volkeren, die den oorlog niet willen, tenslotte toch naar den ondergang brengt, te stuiten. De honderd dooden van de Thetis zullen niet vergeefs gestorven z\jn, indien de verantwoor delijke staatslieden, die telegrammen van deelnemiug zonden, by deze gelegenheid iets dieper dan gewoon lijk over leven en dood hebben na gedacht. Inderdaad, de menschheid heeft hier haar solidariteit getoond, haar verbondenheid, haar christelyke lief de. Mogen die gevoelens gaandomi- neeren over de spanning en over het wantrouwen, die thans nog ons Europa verscheuren. o Er blijven geruchten de ronde doen over een nieuw vredes-initiatief van Z. H. den Paus. De Vader der Christenheid zou een conferentie willen bewerkstel ligen tusschen Duitschland, Italië, Engeland, Frankrijk en Polen. De bedoeling daarvan zou mede zijn, een bondgenootschap van het Westen met Rusland te voorkomen. DROOGTE-RECORD SEDERT 1897. Drie weken zonder regen De De Bilt is thans, naar het K. N.M.I. mededeelt te beginnen met 18 Mei, in een tydvak van 21 dagen geen neerslag gevallen, behoudens tweemaal een hoeveelheid van 0.1 m.m., netgeen waarschijnlijk aan dauw is toe te schrijven. Sedert het begin der waarnemin gen in 1897 is dit een droogterecord voor het warme seizoen. Het wordt echter overtroffen door twee tydvakken in October tot De cember, namelijk een van 26 dagen (9 November tot 4 December 1921) en een van 25 dagen (16 Oct. tot 9 November 1920) beide ook met twee dagen met 0.1 m.M. neerslag. Verder is er in den zomer van 1916 een tijdvak van 25 dagen ge weest (20 Juli tot 13 Augustus) waarin twee maal 0.2 en vier maal 0.1 m.M. is genoteerd. Tekort aan Hollandsche nieuwe Volgens de berichten der haring schepen uit zee wordt den laatsten tyd weinig haring gsvangen. De hoogste vanger van Woensdagoch tend was de Kw. 151 met 10 kantjes. Van VlaardiDgen en Scheveningen zijn twee jagers onderweg met te zamen 220 kantjes haring aan boord, zijnde de vangsten van 17 schepen. Hieruit blijkt dus, dat de schepen weinig haring aan boord hadden en de visschery schaarsch is. Ten gevolge van den geringen aan voer zijn de prijzen sterk opgeloo- pen en komt er gebrek aan de Hol landsche nieuwe. Wanneer de geringe vangsten blijven voortduren, is het niet onmogelijk, dat er een tijdelyk tekort aan nieuwe haring zal komen. WARMTE-GEVAREN. Het is Diet alles fijn, wat een heete zomer brengt. De boeren be ginnen naar regen te verlangen, want véél op het veld dreigt te vergaan van droogte. Enkel de sla schiet in volle krop pen weelderig uit den grond en ze biedt een kostelijk warmte- en vi- taminenvoedsel. Engeland neemt groote hoeveelheden van onze sla- productie af. Het fruit, zoo vernam ik, staat er echter ook niet zoo goed voor, als aanvankelyk werd geloofd. De vorst en droogte hebben méér scha de aangericht, dan men meende, de vruchtzetting is tegengevallen. Maar we zouden het over warm- bezwaren hebben. Let toch op, lezers en lezeressen, waar gy en vooral uw kinderen gaan baden en zwemmen. Het water ver bergt zooveel onbekende gevaren en de mensch overschat in overmoed zoo gemakkelijk zijn krachten. Baadt en zwemt enkel daar, waar voldoende toezicht is. Draaihartigheid. Of dat óók al van de warmte is, weten we niet, maar uit Wagenin- geningen wordt bericht, dat de kool- gal mug aan het vliegen is geraakt en nu de koolplanten met draaihar tigheid bedreigt. Waartegen moet worden gespoten. De politieke koolgalmug is blyk- baar nog niet wakker, want van draaihartigheid in de politiek is niet gebleken. Duizenden kiezers hebben van de week de hitte getrotseerd om een gang te doen naar het stem buslokaal, waar ze de raadscandi- daten van hun keuze niet het roode potlood hebben bewerkt. De uitslagen toonden over het algemeen aan, dat niets minder veranderlijk is dan de Nederlandsche staatsburger in de politiek. NIET MEER DAN NOOD ZAKELIJK IS. De „Standaard" schrijft: Van verschillende kanten wordt onder onze aandacht gebracht, dat men van militaire zijde toch wel wat al te royaal is met het uit geven van geld. Er zou meer ma teriaal zyn gerequireerd, althans voor langeren tijd zijn gerequireerd, dan met het oog op de omstandig heden noodig is. Er zouden voor het gebruik van paarden, en personen- en goederen auto's, aan eigenaren te hooge ver goedingen worden betaald enz. De opmerkingen bereiken ons van personen, die een krachtige defensie en een goede grens- en kustbewa king noodzakelijk achten en de zorg daarvoor toejuichen, maar die tevens van meening zyn, dat daaraan niet meer mag worden ten koste gelegd dan op den grondslag van het on vermijdelijke redelijk is. Wij zyn het daarmede geheel eens. Uit den aard der zaak is het ons niet mogelijk over de klachten een oordeel te vellen, maar ook wij hebben den indruk, dat niet overal het noodige wordt gedaan, om de toch reeds zeer aanzienlijke uitgaven binnen redelyke grenzen te houden. Het is te verstaan, dat in de eerste dagen, toen de bijzondere maatregelen met spoed moesten worden uitgevoerd, niet steeds vol doende op de geldelijke zijde van de zaak kon worden gelet. Nadien was daarvoor echter ruimschoots gele genheid en thans dienden de fouten in het begin gemaakt, te zijn her steld. Tevens mag de eisch worden ge steld, dat inmiddels bij alle onder deden nauwkeurig is nagegaan, of, op de basis van het dienstbelang en met inachtneming van redelijkheid en billijkheid, de kosten ook kunnen worden beperkt en dat, indien dit mogelijk bleek, het vereischte daar voor is gedaan. We betwijfelen of het een en ander by alle onderdeelen wel is geschied in dat tempo en met die nauwge zetheid, welke het belang van de zaak vragen. Zij, die over serieuze gegevens be schikken, welke leeren, dat het geld met ruime hand wordt uitgegeven, doen goed deze mede te deelen aan de bevoegde autoriteit, eventueel aan den Minister van Defensie zeif, opdat zij kunnen worden onderzocht en, zoo noodig, maatregelen kunnen worden getroffen. W etgevers-activiteit. De landbouw wordt steeds meer in de lijn van ordening geleid. De Minister van Economische Za ken heeft een wetsontwerp ingediend dat voorziet in het verbindend of onverbindend verklaren van bedrijfs regelingen voor het landbouwbedrijf welke geen crisiskarakter dragenen door daartoe te scheppen rechtsper sonen zullen zijn vastgesteld. Als regelingen welke voor een dergelijke verbindendverklaring in aanmerking komen, heeft de minis ter zich gedacht o.m. teelt- en pro ductieregelingen, regelingen tot op koop van surplus aan landbouwpro ducten, regelingen betreffende de inlevering, rationeele productie, de kwaliteitsverbetering, afzet en be werking. Het Tweede Kamerlid Van Houten (Chr. Dem. Unie) heeft een voorstel van wet ingediend tot wy- ziging van de artikelen 23 en 191 der Lager Onderwyswet 1920. Zyn voorstellen houden in een verhooging van de leerlingenschaal. Hetzelfde Kamerlid heeft ook het initiatief genomen voor een con ferentie van fractie-voorzitters, om te overleggen, welk initiatief zou kunnen worden genomen ter ver betering van de positie der ouden van dagen, die zonder rijksuitkeering zyn. Het Kamerlid Vos heeft de re geering nog eens om voorstellen verzocht ter beteugeling van het cadeaustelsel. LICHTE VERBETERING IN ONS BEDRIJFSLEVEN. Blijkens mededeeling van het Centraal Bureau voor de Statistiek bleef de bedrijvigheid in onze in dustrie in het eerste kwartaal een lichte verbetering vertoonen. Langs- zamerhand breidde deze zich tot meer bedrijfstakken uit hoewel er nog verschillende branches waren die er niet in deelden of waar nog achteruitgang viel te constateeren. In 't kort. Tegen dienstweigeraars wordt thans streng opgetreden. De advo caat-Fiscaal bij het Hoog Mil. Ge rechtshof vorderde van de week tegen vier dienstweigeraars uit de Aprildagen 21/, jaar gevangenisstraf. De Amsterdamsche wethouder Boekman promoveerde dezer dagen tot doctor in de letteren en wijsbe- geerte op een proefschrift over de houding van de overheid ten aanzien van de kunst. De heer Boekman is zijn carrière indertijd begonnen als letterzetter. - De KL.M-piloot Sillevis moest Maandag zyn toestel wegens 'n mo tordefect op een terrein nabij Schip hol neerzetten waarbij hij een mili taire loods ramde, waarin zes solda ten verbleven. Vier hunner werden gewond, één dezer is overleden, éen verkeert nog in gevaar. De inzitten den van het toestel bleven ongedeerd. Fabricage van ruw glas. Naar de Msb. verneemt bestaan er bij de Heerlensche glasfabriek plannen om binnen korten tyd te Heerlen zij het voorloopig in kleinen omvang te beginnen met de fabricege van ruw glas, Uit het nummer van vorige week is U gebleken, hoe U een brandblusch-apparaat kunt krij gen. Het schijnt echter, dat, of de artikelen over de luchtbescher ming niet gelezen worden en het publiek dus onwetend blijft, of, dat nog slechts enkelen beseffen van hoeveel belang een apparaat is in normale tijden, maar vooral in oorlogstijden. Het is de eerste plicht van zelfbescherming voor elke burger, zijn maatregelen te nemen tegen brandgevaar. Deze zijn velen, hierover een andere keer, maar een der belangrijkste is het aan schaffen van een apparaat. De andere maatregelen zijn desnoods nog op het laatste moment te treffen, maar blusch-apparaten zijn dan misschien niet meer te verkrijgen. Misschien worden velen weer houden, doordat ze denken, al schaf ik zoo'n apparaat aan, dan weet ik nog niet hoe het te ge bruiken Nu is het plan der L.B.D. om op een middag een inderdaad zeer uitgebreide demonstratie op touw te zetten betreffende brand weer, brandbom- en luchtbe scherming. Dan zal gedemonstreerd wor den: de werking van brandbom men op verschillende objecten, blusschingspogingen der bom met water en blusschingen van door brandkommen veroorzaakte bran den met behulp van brandblus- schers. De verschillende proeven zullen nog nauwkeurig bekend gemaakt worden. Ook zij, die dit tijdig aanvragen, zullen in de gelegen heid gesteld worden een appa raat te bedienen, waaruit zal blijken, dat het niet de handig heid der fabrieksmenschen is, die de proef doet slagen. Dagelijks leest u in de kranten van kleine en groote branden, die steeds gepaard gaan met meestal ernstige materieele scha de, soms zelfs met verlies van menschenlevens. Die berichten zijn zoo veelvuldig, dat men er ternauwernood nota van neemt. Laat het echter u zelf eens tref fen, wanneer u alles verliest, om niet te spreken over uw gezin en uw kinderen. Het is wel de moeite waard, om hier eens ever na te denken en vooral te zorgen, dat de kans op een ramp voor u zelf zoo gering mogelijk is. Doordat de kans in gewone tijden gering is, komt men niet tot deze overdenkingen. Die kans is des te grooter, als oorlogsge vaar dreigt en wie zegt u, dat ai is het momenteel aan den politieken hemel vrij kalm, 'deze kalmte ook steeds zal blijven Het lot kan ook u treffen en een klein, onbeteekenend brandje kan een vuurzee worden, een ramp voor het heele dorp, waar geen brandweer tegen opgewas sen kan zijn. Bij brand beslissen de eerste seconden. Het duurt steeds eenige tijd eer de brandweer aanwezig kan zijn. De brand echter wacht daar niet op, laat een apparaat en u zelf tijdens de eerste be slissende seconden het gevaar doen keeren. Laat deze regelen velen een aansporing zijn het brandgevaar eens grondig onder oogen te zien. In een volgend artikel zal u de werking van de brandbom uiteengezet worden. Hoofd L.B.D. A. BUWALDA. VENRAY, 10 Juni 1939 LIMBURGSE BLINDEN. Zondag zal er aan de Kerkdeuren voor deze arme stakkers een bus collecte gehouden worden. Veel

Peel en Maas | 1939 | | pagina 1