DERDE BLAD VAN PEEL EN MAAS Gebr, Lucassen Het program der R.K. Staatss partij in Limburg. Ons weekpraatje. Van de Sport velden. Pelgrim of Etna Fornuis Gemengde Berichten Zaterdag 18 Maart 1939 Zestigste Jaargang No 11 In navolging van het Program van Actie 1937 der R. K. Staats partij heeft de Kring Limburg vier groote vraagstukken op den voor grond gesteld, die in dit tijdsge wricht ook de bijzondere aan dacht van onze Provinciale Staten zullen vragen. Deze zijn: Beveiliging van de Christelijke grondslagen onzer samenleving. Verdediging van het gezin. Arbeid voor ons volk. Ordening in het bedrijfsleven. Hoewel de taak van Provin ciale Staten uiteraard van meer bescheiden aard is dan die der Staten-Oeneraal en de middelen waarover de Provincie krachtens de Provinciale Wet kan beschik ken, tot groote beperking nood zaken, kunnen dc Staten, zooals in het verleden duidelijk is ge bleken, een niet te veronacht zaam bijdrage leveren voor de verwezenlijking van het grootse program der Katholieke Staats partij. Tegenwoordig, nu schier alles wegvalt, waarop de menschheid eertijds meende te kunnen staat maken, en onzekerheid en on vastheid en overal tegemoet tre den, zooals H.M. de Koningin in haar laatste oproep zeide voor moreele herbewapening, is het meer dan ooit noodzakelijk, dat de overheid God openlijk erkent, huldigt en dient, vooral door in wetgeving en bestuur Gods wet tot opperste richtsnoer te nemen, door de ontkerstening van het openbare leven met kracht tegen te gaan, en alles in het werkte stellen en de voorwaarden te scheppen waardoor de burgers hun einddoel des te zekerder kunnen bereiken. Ook op de Staten rust derhalve de plicht het Koningschap van Christus in het openbare leven tot werkelijkheid te maken, en het bestuur der Provincie met de Christelijke beginselen te door dringen. Het aanvankelijk heftige verzet der sociaal-democraten heeft de Katholieke Statenleden in ons|ge- west dan ook niet kunnen weer houden op gepaste wijze steun te verlenen aan vereenigingen en instellingen, die de godsdienstig- zedelijke vetheffing en geestelijke ontwikkeling van ons volk na streven. De opkomst en snelle ontwikkeling van onze mijnindus trie plaatste de Kerkelijke Over heid voor vele en schier onop losbare problemen. Een dezer was de bouw van een groot aantal nieuwe kerken. Immers van heinde en verre waren mijnwerkers en anderen hierheen gestroomd, zoodat de bestaande kerkgebouwen ontoe reikend bleken om de parochianen te bevatten. Met een durf en ijver, die aller bewondering afdwingt, heeft de Geestelijkheid van ons Bisdom dit probleem aangepakt en vrijwel tot oplossing gebracht. Maar ook elders in de provincie groeide de bevolking, zij het niet op Amerikaansche wijze zooals in de Mijnstreek, dermate, dat de op richting van nieuwe parochies niet achterwege kon blijven. Onder deze omstandigheden werd een beroep gedaan op de provincie. Deze bleef niet uit, ondanks de opmerking van de tegenstanders, dat de Staten van nagenoeg alle overige provincies, ten opzichte van dergelijke subsidie-aanvragen een afwijzend standpunt hebben ingenomen. Dientengevolge worden reeds sedert vele jaren op de provinciale begrooting belangrijke bedragen uitgetrokken ten behoeve van den bouw of de herstelling van kerken en pastoriën. Het is wel jammer, dat als ge volg van de sterk verminderde opbrengst der provinciale opcen ten en het geleidelijk wegvallen van het aandeel der Provincie in het Mijnrecht, het totale bedrag niet kon worden verhoogd, zoo dat de subsidie per nieuwe Kerk nu aanmerkelijk minder is, dan in de vette jaren. Door de Staten wordt steun verleend aan de R. K. Openbare Leeszalen en eveneens aan de bibliotheken, ten behoeve van de lectuurvoorziening ten plattelande. Ondanks het feit, dat de pro vinciale geldmiddelen tot groote zuinigheid nopen, werd de sub sidie aan de R. K. Militairen- Vereenigingen, in verband met de uitbreiding van de Limburgsche garnizoensplaatsen, verleden jaar nog verdubbeld. Deze vereenigingen toch mogen voor het godsdienstig leven en het zedelijk welzijn der dienst plichtigen van groote beteekenis worden geacht en zijn daarom een groote geruststelling voorde ouders. Het lijkt overbodig alle door de Provincie gesteunde vereeni gingen en instellingen, die zich de godsdienstig-zedelijke ver heffing van het volk ten doel stellen, stuk voor stuk te noemen, wijl het voorafgaande overtuigend bewijst, dat ons Program van Actie voor de Katholieke Staten leden volstrekt geen doode letter is gebleven. Met veel instemming werd in het eerste hoofdstuk van het program 1939 als nieuw punt aangenomen: „Krachtige bescher ming der eigen cultuur tegen onnationale invloeden." Het behoeft heusch niet onder stoelen of banken te worden ge stoken, dat hierbij vooral gedacht werd aan het Goddelooze Com munisme en Nationaal-Socialisme in zijn diverse groepeeringen. Wie in Limburg geen vreem- ling is, zal moeten erkennen, dat de eerst genoemde dwaalleer hier geen schijn van kans maakt. Ka tholiek Limburg wijst met ver ontwaardiging het brutale Com munisme van de hand. Wat het Nationaal-Socialisme betreft, zijn wij, meer nog dan in 1935 er van overtuigd, dat ook deze „beweging" krachtig moet worden afgewezen om haar on- Nederlandsch karakter, haar mis selijke imitatie van 't buitenland, haar steeds sterker aan den dag tredend anti-clericalisme, zoodat zelfs een dominé Kersten zich overvleugeld voelt door den heer Rost van Tonningen, maar vooral om haar groot gevaar voor het gezin, de Kerk, de menschelijke waardigheid; in één woord om haar verderfelijke, door geen op recht Katholiek te aanvaarden princiepen. Helaas, in deze ver warde tijd, worden enkele Ka tholieken gevonden, die meenen, dat zij aan de Bisschoppen moe ten leeren hoever hun recht strekt en oordeelen, of de Bisschoppen al dan niet op den goeden weg zijn. Onwillekeurig denken wij hier hierbij aan een der pamfletten van het Gewest Limburg der Natio naal Socialistische Beweging, waarin men het durft bestaan zich trouwe Katholieken te noemen en tegelijkertijd onzen Bisschop er van beticht, een leer te pro- pageeren, die door de Kerk wordt veroordeeld. Zoover is 't met deze „trouwe katholieken" gekomen, dat zij den Bisschop durven toeroepen: „Tot hier en niet verder." Welk een trieste mentaliteit spreekt uit zulke ontboezemingen. Maar onze eenvoudige katho lieke opvatting heeft God het echter zoo beschikt, dat de Bis schoppen ons moeten leeren hoe ver hun recht strekten oordeelen of wij op den goeden weg zijn. Het is ijdel en dwaas, boven dien zichzelf en anderen bedrie gend, belijdenissen van gehoor zaamheid en trouw jegens den Paus en de Kerk af te leggen en daarbij de Bisschoppen en hunne vermaningen te negeeren. De Paus zelf leert ons; dat men aan het gezag der Bisschoppen volkomen moet gehoorzamen. Daarom zullen de Katholieken van Limburg bij de a.s. Statenver kiezing opnieuw tonnen, dat zij in volgzame aanhankelijkheid aan onzen vereerden Bisschop onze eigen cultuur, dat is de cultuur der katholieke Kerk, met hand en tand wenschen te verdedigen. Handhaving van onze eigen cultuur is de eerste en onmisbare voorwaarde voor onze nationale en moreele herbewapening. GELOOF, BIJGELOOF EN WETENSCHAP. Gaan we den weg terug Het staat geschreven in de sterren, dat Geloof en bijgeloof, ik heb het in de laatste maanden ontmoet in zeer verschillende vormen en uitingen, 't Is een vaststaand feit, dat tenslotte in eiken mensch de behoefte aan geloof leeft het geloof in een Opperwezen en dat zich in alle volksgroepen een bepaalde voorstel ling omtreDt dat Opperwezen en hetgeen Hij, God, van den mensch verlangt, ontwikkelt of heeft ont wikkeld. Herhaaldelijk bleek het, dat primitief levende menschenstammen, die voor zoover viel te achter halen nimmer met een vreemde beschaving in aanraking kwamen, eenigen godsdienst kenden en beleef den. Het is slechts schijnbaar, dat het geloofsinstinct van den mensch door wetenscnap en cultuur, door onze „Westersche beschaving" b.v., zou zijn ontworteld. Sommige „weten schappelijke" menschen mogen al beweren, dat het geloof in strijd is met de wetenschap, de feiten wijzen uit, dat wetenschap en geloof naast elkaar bestaan en nimmer tegenover elkaar kunnen worden uitgespeeldze kunnen samengaan of gescheiden zijn, maar nimmer is het eene in staat om het andere op te heffen. Geloof is als de liefdede liefde „heeft" men of men wordt er op 'n gegeven moment door „ge grepen", nóóit laat de liefde zich door de rede, d.i. wetenschappelijk, wegredeneeren. Het is merkwaardig, dat men het geloof van zoovelen, die er „weten schappelijk" mee afgerekend zeggen te hebben, niet ziet verdwijnen, maar enkel zich ziet hervormen. Of ver vormen. Bij hen openbaart zich een reactie in het geloofslevende ont wikkeling houdt opde cultuur, welke het instinct onderging, valt weg, de primitiefste vorm van het geloofsleven rest tenslotte nog het bijgeloof. Men ziet het in Duitschland, waar heidensche vuurfeesten voor mil- lioenen menschen weer den honger moeten stillen naar geestelijke spijze, welke sterkt voor het eeuwigheids- bestaan. Maar men ziet het ook in eigen kring.... Hoevelen onder ons vinden het geloof in eene Voorzienigheid, welke het lot der wereld, van volkeren en individuen regelt, niet „dom" en on wetenschappelijk Maar... hoevelen van dezelfden vragen niet van ons om de wetenschappelijke waarde te erkennen van dingen, welker bestaan ze aannemen en welker wetten ze erkennen, maar waarvoor ze geen enkel bewijs weten aan te voeren Ik denk hier in het bijzonder aan de astrologische wetenschap. Meer en meer ontmoet men z.g. ontwikkelde lieden, menschen, die ook inderdaad veel wetenschap verzamelden, die blindelings gelooven in het lot, dat hun en ons „in de sterren beschreven'' werd. Het „geloof in de sterren" heeft een breeden kring dergenen „ge grepen", die voor het onderworpen Godsgeloof te groot waren geworden. Te groot naar hun eigen maatstaf en inzicht. Is deze geioofsvervorming echter niet het duidelijkste bewijs van de menschelijke behoefte aan geloof De astrologische wetenschap, welke geen wetenschap is, maar een geloof (bijgeloof), beschikt ten onzent tegenwoordig over meerdere periodieken, waarin de uitspraken van een bijbelsche verzekerdheid zijn,„Astrologische Wereldschouw' b.v. heet een dezer tijdschriften en „De Mystieke Wereld" een ander, Dezelfde menschen, die de verhalen in den Bijbel minachtend ca schouder ophalend „fabeltjes" heeten, nemen de meest dwaze vertelsels, uit de „taal der sterren" opgeteekend, zon der reserve aan. Heel het menschelijk leven, zoo suggereert men elkaar, zou vanaf de eerste seconde onder den invloed van de sterren staan, als onder een niet te ontwijken noodlot. Gelukkig weten de astrologen zich en anderen te verklaren, wat de hemellichamen met den mensch voor hebben en aldus gewapend met de kennisse der toekomstige dingen, kunnen we meewerken aan het goede, dat ons werd toebedeeld en door tegen- strevingen het kwade zooveel moge lijk trachten te ontgaan. Veel is er overigens niet aan te doen, men ontkomt z'n lot niet of uiterst moei lijk. Alles komt óf „vanzelf" in orde óf het komt niet in orde. De astrologische wetenschap kweekt een fatalistischen geest, dooft ijver, doodt energie, maakt de men schen slap en willoos. De vorengenoemde astrologische bladen staan vol van persoonlijke raadgevingen en voorspellingen, welke uitgaan tot de moeilijkste problemen in het leven en in sterke mate invloed zullen (moeten) uit oefenen op b.v. de opvoeding van het komende geslacht. Om één voorbeeld te noemen: in „Astrologische Wereldschouw" vra gen ouders inlichtingen over hetgeen ze hebben te doen inzake de bestrij ding van zekere karakterfouten, welke ze in hun kind ontdekten. Uit het antwoord der redactie citeeren we Het is natuurlijk duidelijk, dat dit tegelijkertijd op een tamelijk groote eigenzinnigheid en dik wijls op onbuigzaamheid wijst. De zorgen, die de ouders zich daarover maken, zijn echter veel al overdreven, omdat Scorpioen- kinderen (Scorpioen is het ster renbeeld, w.o. het betreffende kind was geboren), innerlijk sterk emotioneel als ze zijn, ervaring als de beste leerschool aannemen. Zij beginnen veelal met ondeug den en eindigen inderdaad in hun latere leven met de „Deugd". 't Is eigenlijk gemakkelijk voorde ouders, dit geloof in de sterren. Ten slotte hebben ze zich weinig aan te trekken van hun opvoedingsplicht. Alles komt terecht, óf niet, naar de stand der hemellichamen zulks heeft bepaald. Wat een noodlottig fatalisme De „Mystieke Wereld" behandelt haar voorspellingen minder persoon lijk, meer „en masse". Ziehier het lot dergenen, die van 2123 Maart zijn geboren en wier leven dus „in het teeken van den Ram" staat. Dezulken moeten: ..,.in al hun aangelegenheden voorzichtig handelen. Betreffen de zaken, maar vooral in huise lijke kring zijn storingen aange- teekend. De bezoeken van 116 Januari hebben veel te zeggen. Overweegt uw woorden, want 1119 brengt meeningsverschil- len en hindernissen; let op de berichten; voorzichtig zijn op reis en u kunt enkele moeilijk heden op lossen van den 25en Januari tot begin Februari. Ik zeide reeds: het aloude Godsge loof en -vertrouwen hebben velen in zich trachten te ontwortelen en het eenige resultaat was een verwording tot een zinlooze sterrenwichelarij, welke vele gevaren in zich verbergt. Denken we ons eens in, met welk een ongemotiveerd wantrouwen dege nen, die op of tusschen 21 en 23 Maart jarig zijn en de astrologische „wetenschap van de „Mystieke We reld" aanvaarden, wellicht hun naaste verwanten en beste vrienden zullen bejegenen, die op een „fatalen da tum" met de beste bedoelingen tot ze komen! Wie eenmaal van het geloof in een Voorzienigheid tot sterrenwichelarij verviel en wat daarmee verband houdt, komt nog eens te turen in.... koffiedik. Alle copie hierop betrekking hebben de, moet Donderd. vóór 1 uur in ons bezit zijn. SER V ATIUS-OMROEP Een zeer fraai resultaat boekte Serv. I Zondag in Tegelen, door tegen het sterke D.S.S. met 42 in de meerderheid te blijven. Nu de verdediging weer compleet was, keerde ook het zelfvertrouwen in de ploeg terug. Het was een wedstrijd van twee gelijkwaardige tegenstanders; in technisch opzicht was Servatius zijn tegenstanders de baas en deze factor deed in dezen wedstrijd de balans ten gunste der Venrayers overhel len. Hiermede heeft Serv. uit 17 wed strijden 20 punten, hetgeen een vrij goed resultaat in deze zware com petitie mag genoemd worden. Er resten nog vijf wedstrijden, 3 uit, n.l. tegen H.S.C., D.E.V. en R. Y.V. en 2 thuis, n.l. tegen de mata- doren Steyl en Vios; Zondag 26Mrt. krijgen we de belangrijke wedstrijd ServatiusVios. Morgen Zondag is Serv. I vrij. Programma voor Zondag luidt: Steyl—Belfeldia; Tlglia—F.C.V.; Panningen—R.V.V.; ^D.E.V.—Witte- horst. Servatius II in Bieslo op bezoek, verloor na met rust met 20 te hebben voorgestaan, toch nog op 't nippertje en wel met 4—3. Ook in Bieslo hadden de reserves weer met de gebruikelijke pech en tegenslag te kampen, zoodat we er langzaam aan gewoon worden en toch komt er kentering. Ook Serv. 2 heeft vrijaf. Servatius 4 speelt een thuiswed strijd tegen Ysselsteyn. Aangezien de jongste Serv. lui de belangstelling voor zich alleen opeischen, kunnen ze nu eens toonen wat ze waard zijn. Het kan dan ook een aardige ontmoeting worden. We voorspelllen hier een kleine overwinning voor de bezoekers; of denkt Serv. 4 hier anders over. Scheidsrechter de heer Beskens. Wedstrijd begint om 2 uur. Op Zondag 14 Mei zullen ter ge legenheid van het tweede lustrum van de R.K. V.V. „Servatius" groot sche feestelijkheden plaats hebben. Op het programma van dien dag komen we nader in bijzonderheden terug. In het clublokaal van Servatius zijn Zondag jl. een paar zoo goed als nieuwe glacé handschoenen ach tergebleven. Deze zijn terug te be komen Stationsweg 28, Venray. VALK-REVUE. Daar er Zondag j.l. vanwege de 2e Zondag der maand geen wedstrij den gespeeld zijn valt er weinig te vermelden. Morgen zijn alleen voor 't 2e en 4e elftal wedstrijden vastgesteld. De reserves toeren naar Bierick om S.V.B. 3 te gaan bekampen. Daar niet alle spelers uit kunnen komen, door deelname aan de retraite voor voetballers te Venlo, moet het tweede elftal met een gewijzigde opstelling in het strijdperk treden. Niettemin kunnen we een kleine zege van de Roodzwarten verwachten. Het 4e ontvangt B.V.V. 2 uit Blitterswijk en mag, daar de overige elftallen vrij zijn, dezen Zondag om 2 uur beginnen inplaats van 12.15. We durven hier een zege voor de gastheeren voorspellen. Zondag 26 Maart de plaatselijke ontmoeting De Valk 2—Sevatius2. Door een 31 overwinning door O.S.S. 1 op Hatert behaald isO.S.S. afdeelings-kampioen geworden. Er zijn nu alvast 2 kampioenen bekend om aan de a.s. promotie-degradatie- wedstrijden deel te nemen, n.l. De Valk en O.S.S. Het wachten is nu nog op den degradant van de tweede klas. Op de Maandag j.l. gehouden Sup portersvergadering werden de vol gende heeren als bestuursleden ge kozen Jac. Thomassen, G. Truyen, F. Stevens, terwijl Joh. Hendriks en L. v. Houdt reeds in het bestuur zitting hadden. Besloten werd op de eerstvolgende ledenvergadering over te gaan tot het kiezen van een Voorzitter. De supporters wijzen wij er op, dat inlichtingen aangaande de supportersclub bij bovenstaande heeren te bekomen zijn. OOSTRUM SEINT t Oostrum II maakte, op 5 Maart j.l., Ysselsteyn op eigen terrein de beide punten afhandig. Met 36 werd er gewonnen van dit elftal, dat juist tevoren nog een gelijk spel wist te behalen tegen de af- deelingskampioen. Een mooie pres tatie van ons lie. Zondag a.s. wordt een bezoek ge bracht aan Wanssum II. De thuis wedstrijd won ons elftal met 5—0. Bij flink aanpakken kan er ook nu weer gewonnen worden. Aanvang 1 uur. D.I.S.-nieuws. Daar de vastgestelde missie wed strijden verleden Zondag niet door gingen wegens afwezigheid van Pater Janssen, werd op 't laatste oogenblik besloten, de voor deze gelegenheid aangezochte clubs toch te laten komen. Hieraan is het ook toe te schrijven, dat geen propaganda gemaakt werd, zoodat de publieke belangstelling, mede door het gure weer, matiger was, dan bij gewone wedstrijden van D.I.S. Allereerst traden in het strijd perk D.LS. 2—O.V.V. Aan de 2—1 overwinning van D.I.S. 2 zat o.i. wel een luchtje. Een gelijk spel zou de juiste stand hebben weergegeven. Duidelijk was het merkbaar, dat beide elftallen lang niet meer ge speeld hadden, zoodat wij beide be sturen ernstig in overweging geven, zoo spoedig mogelijk wedstrijden voor hun clubs op 't programma te zetten. Na afloop van dezen wedstrijd kwamen tegenover elkaar D.I.S. I contra I.V.O. uit Velden. Het was goed gezien van D.I.S. om een3 een tegenstander te ontmoeten uit een andere afdeeling. Verkeerd was het echter om in den eerste wedstrijd reeds 3 spelers van D.I.S. I te laten meespelen, zoodat deze vermoeid in 't veld verschenen. De gevolgen zijn dan ook niet uitgebleven. Met niet minder dan 5—3 verloor D.I.S. deze wedstrijd. Had D.LS. compleet en met fris- sche spelers de strijd begonnen, dan zou de nederlaag niet zoo groot zijn geweest. Velden speelt mooi open spel en verliest dit geen enkele maal uit het oog. Het plaatsen van de spil naar de beide vleugels en over de spelers heen, was gewoonweg af. Het spel van D.I.S. was veel te kort om succes te hebben. We hopen dat dit een leerzame wedstrijd is geweest voor D.I.S. Als D.I.S. dan morgen met frisschen moed naar D.E.V. 2 gaat, laten zij dan snel open spel spelen. Niet over één, maar over beide vleugels. Dan kan gemakkelijk gewonnen worden, zoodat de kampioenskansen behouden blijven. Buiten verwachting speelde Meterik op den tweeden Zondag thuis tegen Sevenum gelijk. De span ning gaat nu voorgoed stijgen in deze afdeeling. „De Schuivers" Donderdag j.l. hadden te Ysselsteyn in café Keyzers de eindwedstrijden plaats van de Onderlinge Ysselsteyn- sche Damcompetitie. Den heer Jac. Janssen werd hierbij officieel club-kampioen. Dam-liefhebbers kunnen onze kam pioen komen uitdagen. Eindstand van de „Onderlinge Ysselsteynsche" dam-competitie. Jac. Janssen 22 IS 2 2 38 Wim Janssen 22 16 1 5 33 M. Keyzers 22 14 2 6 30 H. van Asten 22 13 2 7 28 B. Camps 22 12 1 9 25 Fr. Janssen 22 12 1 9 25 A. Kleuskens 22 10 4 8 24 Jac. Claessen 22 8 4 10 20 G. Winnen 22 6 4 12 14 A. Fleurkens 22 5 1 16 11 B. Linders 22 4 0 18 8 M. v. Ass 22 3 0 19 6 Horster Veemarkt. Totaal aanvoer 119 dieren. Hiervan 23 stuks rundvee, 2 kalveren, 1 schaap en 93 biggen. Handel in biggen zeer goed. Prijzen ongemerkte biggenf 5 tot f 8. Gemerkte biggen f 13 tot f 16. Dinsdag 28 Maart Paaschmarkt Reeds verschillende stuks prima vee werden opgegeven voor deze markt. Aangifte kan geschieden bij de leden van de marktcommissie. Veemarkthal HORST Eiken Dinsdag Veemarkt ALLE soort VEE. Kramerijen Wilt U vrede in huis koopt dan een Spaarketels, Wasehfornuisjes, electr. en handkracht Waschmachines en Wringers, alle zink en em. waren en huishoudelijke artikelen. Kachelkunstmoeders, Pijpen en Ellebogen. Puntdraad, gladden draad, nagels, krammen, vier- en zeskant vlecht werk, Ursus vlechtwerk, afrastering- palen enz. LEUNEN Telefoon 191 Het Rijtijdenbesluit. Dinsdag is verschenen Staatsblad no. 842 tot afkondiging van het Rij tijdenbesluit. Van bevoegde zijde wordt mede gedeeld, dat het in het voornemen ligt de Rjjtijdenwet 1936 en het Rij tijdenbesluit in den loop van de maand Mei a,s. in werking te doen treden, zoodat den betrokken werkgevers alleszins voldoende gelegenheid is gelaten om tijdig de maatregelen te nemen, welke noodig zijn om de bedrijfsregelingen aan de wettelijke voorschriften aan te passen. HET BED IN DEN LOOP DER TIJDEN. Aan dit thema wijdt de Msb. een artikeltje, dat we hier laten volgen: De primitieve mensch sliep op den grond op 'n bed van gedroogde bla ren en toegedekt door dierenhuiden. Een stapel huiden om op te liggen was al een vooruitgang. In het Oosten, de bakermat van de tapijtweefkunst, kwamen voor de vellen kleeden in de plaats, terwiji de Japanners eeuwen lang op mat ten hebben geslapen, gedekt door gewatteerde dekens. Al deze slaapplaatsen bestaan al leen uit op den grond liggend bedde- goed, een ledikant ontbreekt. In China schijnt dit echter al voor de Christelijke jaartelling bekend te zijn geweest, evenals bij de oude cul tuurvolken: Egyptenaren, Grieken, Romeinen. Wel bleef het gebruik ervan tot de hooggeplaatsten beperkt. De overigen sliepen toch op matten of hulden op den vloer. Marmer, maar meer nog brons en hout, waren de gebruikte materialen voor het ledikant, dat meestal rijk met reliefs, inlegwerk van parelmoer of ivoor versierd was. Een veerende ondermatras, ge vlochten touw tusschen een raam uitgespannen, was ook toen al bekend. Nu is het merkwaardig, dat de meeste van die ledikanten er „mo dern" uitzien. Baldakijn en gordijnen ontbreken. Omstreeks de 11e eeuw komen deze in gebruik om tot het eind der vorige eeuw te blijven. Nog eeuwen lang was het ledikant uitsluitend voor vorsten en hoogge plaatsten bestemd. De meesten slie pen toch op stroozak of matras op den grond. De vorstelijke ledikanten zijn ge weldig van afmeting en staan op een enkele treden hooge estrade. De gordijnen en de sprei zijn van bro kaat of zijden damast, het linnen goed is met kostbare kant afgezet Toch schijnen die vreeselijk pom peuze legersteden meer als pronk bed dan als echte slaapgelegenheid te hebben gediend. Meestal stond het hoofdsein tegen den muur, in den Empiretïjd was het een der lange zijden, terwijl het ledi kant toen ook nog al eens in de alcoof, een kleine uitbouw van het vertrek, werd geplaatst. Als slaapgelegenheid moet ook nog de bedstede genoemd worden, terwijl in verschillende streken van Europa, waar nog typische gebruiken bestaan een geheel als kast te sluiten bed, meestal met snijwerk versierd, en waarin de matras heel hoog boven den grond ligt, diecst deed of nog doet. Een klein trapje is noodig voor het inklimmen Met de zoo veranderde levensver houdingen tegenwoordig maakte ook het bed een kleine omwenteling mee. We kennen nu het opklapbed, dat overdag om zoo te zeggen niet te vinden is. En ook het divanbed, of de Couch: als 't licht Is zitplaats, 's nachts legerstede. Nu is bet laatste maar in schijn modern. Immers de Romeinen, die als alle zuidelijke volken bij de maal tijden lagen, gebruikten hiervoor het meubel, dat 's nachts als bed dienst deed. Zoo geeft zich dan ook hier de kring weer gesloten. GELUK. Er werd eens aan een modern en wgs man gevraagd of hij in „geluk" geloofde en hier volgt zijn antwoord.

Peel en Maas | 1939 | | pagina 9