TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
ABDIJSIROOP
Achter de schermen.
FEUILLETON.
Jonge kracht op
ouden grond
Duur of niet 1
De dorpsbarometers.
Thans versterkt
door Codeine
Zaterdag S October 1938
Negen en vi|ftigste Jaargang No 41
Weten de Duitschers dit
De stemming in het leger.
Wat er borrelt onder de
oppervlakte.
Anthony Mann, die correspon
dent van de Daily Telegraph and
Morning Post te Berlijn is ge
weest, heeft in zijn blad een
belangrijk artikel over de toe
standen in Dcitschland, wat uiter
aard met de grootste voorzichtig
heid en reserve moet worden
beoordeeld, en waarvan deN.R.Ct.
de volgende vertaling brengt
Het Duitsche volk heeft zich
nooit de vraag gesteld over de
kansen op succes, die het zou
hebben, indien Duitschland in
oorlog ware gekomen met Enge
land, Frankrijk en Tsjecho-Slo-
wakije en met misschien nog
meer naties. Het Duitsche volk
heeft n.l. nooit mogen weten, dat
de mogelijkheid daarvan zelts
maar bestaan heeft. Geen woord
heeft men in Duitschland ervaren
van de militaire en maritieme
toebereidselen, door Engeland
en Frankrijk gemaakt, om de
Tsjechische regeering te hulp te
komen voor het geval, dat de
onderhandelingen zouden misluk
ken. Wel heeft Chamberlain in
de Duitsche pers en in de Duit
sche radio voortdurend lof ge
oogst, omdat hij „een scherpzin
nig staatsman is, die poogt de
Paagsche bolsjewiki tot rede te
brengen." Het feit, dat er prin-
cipieele verschillen van inzicht
geweest zijn tusschen Chamber
lain en Hitler, is in geen enkel
Duitsch blad vermeld. Slechts
een kleine minderheid in Duitsch
land, nl. degenen, die Engelsche
en Fransche bladen kunnen lezen,
voorzoover die tenminste nog
mogen verkocht worden, kent de
gevaren, die dreigen, maar zij
durven hun meening niet openlijk
uitspreken, en de gewone men-
schen moeten zich maar tevreden
stellen met nazi-kranten.
Toch zijn al maanden lang de
Duitschers en vooral de Berlijners
en de inwoners van de andere
groote steden vervuld van oor-
logs-voorgevoelens. Deze worden
verspreid door ondergrondsche
communicatie. Er heerscht vrees
voor een vernietigende ramp op
groote schaal, welke het Rijk
sociaal, economisch en politiek
ten gronde zou kunnen richten.
De Duitsche bourgeoisie be
staat uit twee deelenaan den
eenen kant de ongeveer 2 mil-
lioen nazi-ambtenaren lieden,
die door het nationaai-socialisme
uit armoede en onbekendheid
zijn gekomen tot posities van
macht en overvloed en daar
naast de zeer vele millioenen
mannen en vrouwen, die een
vaag wantrouwen koesteren
voor de voortdurende herrie en
ophakkerij van het nationaai-
socialisme, welke millioenen
enkel maar wenschen met rust
te worden gelaten en welke
droefgeestig verlangen naar den
terugkeer van wittebrood, volle
melk en volop niet-sterke boter.
Naast deze groep, die bezield
is door vaag wantrouwen, zijn
er nog andere elementen aanwe
zig, die ondergronds regeeren.
Want er zijn verscheidene rede
nen voor wantrouwen in de
regeeringde pogingen om de
door PAUL KUYPERS.
(Nadruk verboden)
35
't Is nooit geenen futvinger ge
weest, onze Bert, zei Frans, en in zijn
hart is 't 'n boer gebleven
We moeten er z'n eigen welzijn
in zien, dat hij naar de stad gaat, maar
anders had ik hem liever terug bij ons.
Dit had Bert met trotsch beluisterd.
Nadien wilden ze Bertje's vanachter
de kachel gaan roepen, om hem er
uitleg van te laten geven, waarom hij
dit werk op stal alleen begonnen was,
of 't hendig ging en zoo, om hem te
bestuiten en te zeggen, dat ze dit niet
meer van hem hadden verwacht.
Maar toen Frans binnenging, was
Bertje al den herd uit naar z'n zolder
kamer.
Hij moet morgen ook al weer
vroeg naar 'n kantoor. Hij wil z'n rust
hebben; Hij is aan uur en tijd gebonden!
Laat hem nou maar voort liggen, Frans!
Zoo is 'i vrouw, Bert is aan uur
en lijd gebonden
Over deze gebeurtenis lag Bert op
werkloosheid te bestrijden door
het ter hand nemen van een
groot aantal oeconomisch niet te
rechtvaardigen en daarbij schan
delijk laag betaalde werkjes; de
onderdrukking van alle gods
dienstvrijheid, die allernoodlot-
tigst gewerkt heeft op de katho
lieken in Beieren en Oostenrijk,
de heerendiensten, waartoe dui
zenden mannen en zoons zijn
geprest, die tevoren nog nooit
handenarbeid hadden verricht, de
volkomen onderdrukking van
iedere politieke vrijheid en van
elk recht tot critiek, ai deze
factoren hebben het moreel van
de middenklasse geschokt.
Onder de arbeideisklasse wer
ken deze zelfde krachten, doch
nog sterker. Er zijn links staande
ondergrondsche politieke organi
saties en een verboden radio
station roept dagelijks nieuws
rond, dat tegen het nazi-regime
gericht is, hoe krachtig de Duit
sche geheime politie dat ook
tracht te beletten. De annexatie
van Oostenrijk werd met demon
stratief enthousiasme ontvangen,
dat echter verbazingwekkend
kort heeft geduurd. Dat het ent
housiasme zoo snei vervloog, is
een bewijs ervoor, dat de Duit
sche burger op het oogenblik te
veel persoonlijke zorgen heeft,
dan dat hij ook nog lang in staat
zou zijn zich te verheugen in een
nationaal prestigesucces.
De stemming van het leger.
Van meer belang dan de stem
ming onder de burgerij is de
stemming van het leger, Duitsch-
lands plechtanker. De generale
staf van het Duitsche leger geeft
zich niet aan illusies over. De
generale staf is al lang ongerust
over het uiteindelijke resultaat
van een algemeenen ooi log,
waarin Hitier zijn volk zou kun
nen storten. Het wordt algemeen
als waar aangenomen, dat offi
cieren in de leidende posities tal
van malen den leider hun ernstig
wantrouwen hebben doen kennen
wat betreft de kansen van Duitsch
land in een oorlog zonder om
standigheden, die aanzienlijk on
gunstiger zouden zijn dan die in
den oorlog van 1914/'18. De
stevigheid van de spil Berlijn-
Rome voor het geval van een
mogelijken wereldoorlog wordt
door deze militairen in twijfel
getrokken. Niet om politieke,
doch om militaire redenen. Het
aftreden van veldmaarschalk
Blomberg was gedwongen. Het
schandaal, veroorzaakt door de
onjuist gebleken beschuldigingen,
door hooggeplaatste nazi-ambte
naren tegen generaal von Fritsch,
bleek niet op deugdelijke gron
den te berusten, en hoewel Von
Fritsch naderhand gerehabiliteerd
is, liet de zaak bij de oudere
officieren een onaangenamen
smaak na, waardoor de bestaan
de verwijdering tusschen leger
en partij nog werd vergroot.
Geneiaal Beek, de knapste kop
van den generalen staf, bood,
zoo vertelde men, in Augustus
aan Hitler zijn ontslag aan op
grond van het feit, dat het on
doenlijk was om het Duitsche
leger in het huidige tijdsgewricht
een oorlog te laten voeren op
twee fronten. In officieele kringen
werd het ontslag tegengesproken.
Niettemin bleek Beek verscheide
ne weken „met verlof" en pas
zeer onlangs keerde hij op zijn
post te Berlijn terug.
zolder na ie denken, hij prakkezeerde
de late uren van den avond, hij was
er de eerste uren van den nacht nóg
mee bezig.
Nou moest hij weer kiezen.
Met den dood van Dora's, die als
een koningin gestorven was, lijk vader
zei, met de teleurstelling om 't tweede
meiske. dat hij naar haar liefde gevraagd
had en dat hem beschamend geant
woord had, en nou met dezen avond
op stal was een groote bekoring voor
hem samengevoegd, die hem niet meer
met rust liet.
Nee, hij zou dan pas weer z'n gemak
en z'n rust hebben als hij terug op z'n
land, z'n eigen zekerheid en de vol
doening voor vaders zou hebben terug
gevoerd.
Dan moest hij wel de goede uren
vergeten, die hij in de stad genoot in
den afgeloopen tijd, dan moest hij Nelly's
vergeten, waarom alles feitelijk begon
nen was, dan moest hij alleen zich
laten gaan in de gedachten aan de
luwende lente die voor de deur stond
en aan .den zomer daarna, die de
vruchten toe rijpheid zou brengen. Hij
moest denken aan de zoete diift, die
oe bezielt als ge teult en zaait, als ge
schoeffelt of de gewassen bijmest. Hij
moest denken aan de deugd van de
verwachting, die ge koestert of de
vrucht gedijen zal bij veel of weinig
regen, by teveel of te weinig droogte.
Dan moest hij denken aan 't genot,
dat den heelen dag oew hart vervuld,
als eigen vruchten die van anderen in
deugd overtreffen.
Zwijgende po'itieke oppositie
tegen het na'iouaal-socialistische
regime vindt men niet enkel bij
vroegere leden van de ontbonden
communistische en sociaal-demo
cratische partijen, doch ook bij
de overblijfselen van de rech'szhe
organisaties is er een rijzende
ontevredenheid. De mannen van
den ontbonden Stahlhelm, de
rechtervleugtl van de oud-strij
dersorganisatie, hebben Hitier
nooit zijn kras optreden vergeven
tegen menschen, die naar zij,
ex-Stahlhelmers vonden, een
betere bejegening van hun land
verdiend hadden.
Duizenden misschien mil
lioenen vroegere aanhangers
van de Duitsch-nationale partij,
de katholieke partijen en derge
lijke organisaties zijn aan de
nationaal-socialislische regeering
gebonden, niet door sympathie,
maar door vrees - de vrees van
wat er zou gebeuren, indien
Hitler ten val mocht komen.
Ten slotte dient in het oog fe
worden gehouden, dat de nijver
heid geenszins van harte mee
werkt aan de uitvoering der
bepalingen en beperkingen van
het vierjarenplan. De beperkin
gen van den invoer van grond
stoffen hebben geleid tot rant
soeneering en de fabrikanten zijn
gedwongen zich te behelpen met
surrogaten, die niet altijd deug
delijk zijn. Industrieelen, die
vroeger hadden gebouwd op een
gezonde uitwisseling van in- en
uitvoeren, moeten steeds nieuwe
paden zoeken, vaak zondersuc-
cus. De jongste werkzaamheden
voor fortenaanleg en militaire
voorbereiding hebben zoo groote
eischen gesteld aan de arbeids
kracht, Jat tal van industrieelen
zich gedwongen heoben gezien
hun fabrieken vrijwel stop te
zetten. De groote verhooging
van allerlei belastingen en de
ontzaglijke moeilijkheden, ver
oorzaakt door geldschaarschte,
zijn van dien aard, dat het
zooals een veelgeplaagd fabrikant
dezer dagen tot Mann zeide
ternauwernood nog de moeite
waard is „zich in het zweet te
werken."
Hebt ge beste lezer of lezeres
ook nooit eens die klacht gehoord
of misschien zelfs geuit, dat.de
Katholieke Kerk toch zo duur is.
Het regent maar collectes. Nu voor
dit dan voor dat. En nauwelijks ben
je de Kerk uit of er staat er al
weer een voor je neus.... voor de
Missie. Ja, die Missie, dié Missie,
och praat me er niet van. Je wordt
er ziek van Wanneer zou die Missie
nu eens eindelijk tevreden zijn
Nu een klein beetje hebben die
klagers en klageressen ook wel
gelijk. Maar dan toch maar een
klein beetje. Want laten we nu eens
een klein onbenullig rekensommetje
maken. Hoeveel denkt ge nu, beminde
lezer of lezeres, dat ge zo per jaar
uitgeeft aan, laat me kortweg zeggen,
goede werken. Welnu deei dat bedrag
nu eens door het aantal weken of
dagen van het jaar. Och, beken het
nu maar eerlijk, het bedrag van Uw
„aandeel" in de goede werken haalt
misschien niet eens de prijs van een
paar.... potten bier. Och hoeveel geld
wordt er niet weggesmeten aan
kermisvermaak, sigaren en cigaret-
ten, naar bioscoop gaan en café
bezoek. En toch daar zegt ge niets
van, ge schijnt dat zo te rang
schikken onder „noodzakelijke" uit
gaven.
Ik herinner me, hoe een volks
predikant op een grote openlucht
vergadering deze gedachte ook voor
Na den oogst genoot ge de belooning
voor allen ijver, voor moeizaam door
gebrachte dagen. Hij moest denken aan
de vrijheid van oe eigen baas te zijn
op 't ruime bezit van de boerderij, den
herd, 't weiland, 't bouwland, de beem
den en de veelbelovende ontginning.
Hij zou er den goeden eenvoud terug
vinden, want alleen die kon oe tot 't
besef en 't gevoel brengen, dat ge
koning bent in dit land.
Zoo zou het 't best voor hefti zijn,
terug te keeren om te hernemen wat
hij had achtergelaten en om alles wat
hij daar niet meer vinden zou - alles
waaraan hij ontwend was weer terug
te zoeken. Als hij dan alles bijeen had,
zou hij zichzelf weer hebben gevonden,
zooals hij gevoed was en opgebracht
Bert moest den anderen morgen
tegen vaders en moeders komen ver
tellen, hoe hij gisteravond daar alles
op den stal bewerkt had.
Bert lachte bij z'n antwoorden. Ja
ze moesten niet denken dat hem dit
rauwe werk niet meer aanstond. Hij
had na z'n seminarie-tijd toch zoolang
ijverig meegeboerd zoo goed dat hij
alleenig vooruit kon, ais dit noodig
was.
- Ja, zei Frans, daar had 'n goeie
boer aan oe gezeten
- Nou dan niet meer?
- 't Zal aan mij niet liggen, nee
Ge zoudt als ge nog thuis waart, in I
den "Vlierenkamp" hebben kunnen I
gaan teuten voor haver, want er zit
lentebroei in de lucht, heb ik geroken1
zrjn geacht gehoor uit wilde werken.
Breedvoeriger natuurlijk dan ik het
nu mag doen. En tjen vertelde hy
het volgende staaltje.
Ik was eens op bezoek by een heel
rijke dame en ik vroeg haar een
kleine bijd age voor een goed werk.
En daar begon het geklaag en ge
jammer. Maar alloh, ze wilde toch
den Pater zo niet afschepen en ze
duwde hem eenklinkende rijksdaalder
in zijn handen. Doch even laier wordt
er gebeld en komt de rekening van
den kapper.... 25 gulden.... voor het
„opknappen" van het lieve, mollige
schoothondje.
Ik wil maar zeggen, dat als je zo
je gedachte een3 laat gaan, wat
wordt er dan toch een massa geld
uitgegeven voor heel wat mindere
zaken dan voor hoogstaande goede
werken.
En als je je dan eens eerlijk de
vraag stelt, wat heb ik nu tenslotte
er voor gekregen, dan zullen velen
toch heel dikwijls moeten bekennen,
niet veel, misschien zelfs ellende. En
wanneer ge u daarentegen diezelfde
vraag stelt ten opzichte van die 2-5
gulden per jaar aan goede werken
besteed, dan hebt ge u daarvoor
schatten van eeuwigsheidswaarde
gekocht; welke u nu op deze aerie
dikwijls al worden uitbt taald.
Och, de katholieke kerk m2t al
haar geschooi is Z) duur niet. La'en
we eens een heel du del jk voorbeeld
nemen.
In deze maand zullen de zelatricen
van de Paters van de Leunseweg,
ge kent die onder de hand wel, u
komen vragen om lid te worden van
de F.M.B., of een beetje langer uit
gedrukt, van Het Liefdewerk van
St. Antonius van Padua, De Fran
ciscaanse Missiebond. Het doel van
deze bond, wtlke stiat onder be
scherming van ons aller Vriend, St.
Antonius, is onze honderden Neder
landse Minderbroedersin onze Missies
te hulp te komeu bij hun bekerings-
arbeid. Ja, want dat weet u allen
toch wel, de Paters van de Leuns -
weg hebben ook hun Missies. In
China, Brits-Indië, B azi ië, Java,
Noorwegen, Heilig Land en Nieuw-
Guinea. Enfin, dat ik u niet voor 't
lapje boud, dat heeft dat plechtig
afscheid van Donderdag j.l. u wel
bewezen.
Nu wat geeft u nu dat lidmaat
schap Vooreerst verschillende volle
en gedeeltelijke aflaten in het bij -
zonder een volle aflaat in het
stervensuur. Verder delen de leden
der F.M.B. in de gebeden en goede
werken van de 3 Orden van de H.
Franciscus, dus ook in de duizenden
H. H. Missen, welke dagelijks wor
den opgedragen voor de weldoeners.
Ja, wacht eventjes, we zijn er nog
niet. Bovendien wordt omstreeks het
feest van Driekoningen en den H.
Antonius van Padua, in alle kerken,
waar de F.M.B. is opgericht, dus
ook hier in de Paterskerk, eenH. Mis
gelezen voor de levende leden en in
de maand November voor de over
leden leden der Franciscaanse Missie-
bond.
En welke „ontzettend zware" ver
plichtingen nemen de leden der
F.M.B. nu op zich
Schrik niet!
De leden bidden, minstens elke
week, één Onze Vader en Wees Ge
groet en nu komen die geweldige
bydragen.
a.) gewone leden betalen jaarlijks
tenminste 60 cent. Vroeger was dat
1 ct. per week, maar tengevolge van
de tijdsomstandigheden is dit een
paar centen opgeslagen. Nu 52 ct.
of 60 cent per jaar daar zullen we
maar niet over vechten, vind ge wel.
b.) huisgezinnen, hoe groot komt
er niet cp aan, al bestond het uit
25 kinderen, jaarlijks 2 gulden.
c.) weldoeners, jaarlijks f 2.50,
terwijl d.) blijvende leden, ook een
heel huisgezin blijvend lid, éénmaal
25 gulden bijdragen. Verder kunnen
ook overledenen als blijvend lid
worden ingeschreven.
Welnu, nu vraag ik het u nog
maals. Is de Katholieke Kerk duur
of niet. Misschien dat er hier of
daar wel eens iets aangeboden wo cït
dat nogal prijzig is, maar met be
trekking tot het lidmaatschap der
F.M.B kunt ge dit toch niet zeggen.
En daarom.in de loop van deze
maand komen de zelatricen, wees
verstandig en laat u de kans niet
ontglippen, en vooral gy Vaders en
Moeders stelt uw huisgezin onder de
bescherming van St. Antonius van
Padua en getroost u liever een klein
offertje, dan deze machtige zegen
regen niet over uw huisgezin te
laten neer komen.
Dat ieder huisgezin dan ook worde
voor slechts f 2 gulden per jaar lid
van de Franciscaanse Missiebond,
of kortweg aangeduid als de F.M.B.
en 't wordt zoetjesaan tijd om te be
ginnen.
In de „Vlierenkamp" gaan teulen
Bert deed alles stiekum. Hij zocht
'n manchesterbroek. Over de pijpen
sloot hij z'n stugge camassen dicht.
Hij zocht z'n kiel, hij trok een hoed
aan den kop.
Toen hij buiten kwam spande de
lentewind den kiel rond zijn lijf Hij
haalde de ploeg uit het karhuis.
Hom, commandeerde hij het paard
in den stal. Het paard ging uit den
weg om hem door te laten. Hij leidde
het buiten- Hij floot, toen hij het op
tuigde en de zon blonk in de koperen
haamplaten. Hij zong, toen de bellen
haar klaren klank hadden in de stilte
van het erf Er was nog niemand in
den akker, niemand op den weg. En
het paard trok op zijn roep de ploeg
voort tegen de zon in, naar den
„Vtierenkamp." Bert moest wezenlijk
nog 'ns omkijken, of vader dit nog niet
zou hebben gemerkt.
Aan huis was niemand te zien! Het
zou een verrassing zijn
Och ja, hij had vaders zoo pijnlijk
verrast, toen hij van het seminarie thuis
bleef. Nou had hij deze verrassing,
die hem deugd zou doen.
Bert rook het land, waar hier en
daar al geteuld of gemest was. Hij
zag de zilverkatjes en den elzenknop,
die op breken stond in de heggen. De
jonge rog beg< n al door te groeien na
den stilstand in den winter en ginds
botte de wilgenboom die hij gepoot
had, zoodat z'n heela kroon ermee
Iu onzen modernen tijd behoeven
wij ons niet meer te regelen naar
de weersvoorspellingen, die voor
namelijk door andere menschen en
vooral door landlieden gaarne gedaan
worden.
De radio geeft ons iederen dag de
wee» s voorspellingen van het Mete-
reologisch Instituut te Be Bilt, voor
spellingen die op wetenschappelijke
waarnemingen berusten.
Vroeger was dat geheel anders en
moesten de menschen aan allerlei
bijzonderheden in de Datuur afleiden
welk weer hen te wachten stond
Op een dorp was practisch alles
barometer, en de verschijnselen,
waarop men vroeger „te werk ging",
kan men natuurlijk ook nu nog
waarnemen.
Vooral de du'vin zijn de beste
weerwijzers, die men hebben kan.
Als zij op 't dak van de schuur gaan
zitten, met de koppen naar het
Oosten gekeerd, kan men er zeker
van zijn, dat het den volgenden dag
zal regenen, als het dit des nachts
niet reeds doet.
Komen ze laat in hun hok terug,
gaan ze ver weg op het land hun
voedsel zoeken, dan is dit een teeken
van mooi weer. Komen zy echter
vroeg terug en vliegen zy, alvorens
hun nachtleger op te zoeken, nog
een tijdje in het rond, dan volgt er
zeker een hevige regen.
Het doen en laten der kippen is
niet minder profetisch. Als zij zich
in het zand rollen en hun veeren
opzetten, dan is dit een zeker teeken
van ophanden zynden storm.
Ook de eenden voorspellen den
storm, als zy onophoudelijk met de
vleugels slaan en elkander spelend
over de waterpoelen achtervolgen.
Als de landman op een mooien
dag zijn koeien de muren van den
stal ziet likken, haast hij zich alles
binnen te halen wat hij niet gaarne
nat wil laten worden, want als het
vee het salpeter van de muur likt,
dat door de vochtige lucht er op
neergeslagen wordt, dan regent het
den volgenden dag stellig.
Ook is het een zeker teeken van
regen indien de byen lang voor zons
ondergang en bijna zonder buit naar
hunne korven terugvliegen.
Hetzelfde gevolg heeft men te
wachten, als de raven vroeg op zijn
en meer schreeuwen dan gewoonlijk,
Zyn echter de musschen vroeg op
en tjilpen zij veel, dan volgt er zeker
een schoone namiddag.
Vliegen de zwaluwen dicht langs
den grond, dan is een storm niet
meer ver af, doch verdwijnen zij in
de wolken, dan kunt ge gerust gaan
wandelen. Zingt de nachtegaal den
geheelen nacht door, dan kan men
zeker rekenen dat het den volgenden
dag mooi weer zai zyn. Doch het
tegendeel is het geval als de kik-
vorschen hun gekwaak laten hooren,
als de uilen onrustig zijn en de
kwikstaarten laDgs den waterkant
springen.
Het zijn niet alleen de beesten en
vogels die den landman de weer
gesteldheid voorspellen.
Ais des morgens het lemmet der
zeis droog blijft, is dat een goed
reeken, doch i3 het vochtig en heeft
het een blauwroodachtige kleur, dan
zal het bij tusschenpcozen regenen.
Insgelijks zal het regenen als de
korenschoven en het hooi zwaarder
zijn dan gewoonlyk.
De houthakker die dagelijks in
het bosch gaat wei ken, heeft even
als de landbouwer in zyn zeis, in
zijn byl een weerprofeetis zijn bijl
zuiver en blinkend, dan zal het een
schoone dag zyn, doch is zij dof en
glijdt de steel niet gemakkelijk door
de hand, dan regent het.
In den herfst duidt een witte dauw
regen en een loodachtige mooi weer
aan.
Tenslotte is de maan een uit
muntende weerwijzer. Is zy omringd
door een valen kring, dat voorspelt
regen, is de kring rood, dan komt
er wind, is zrj zuiver en helder, dan
volgt er mooi weer....
gesierd stond. Ja, 't was tijd dat er
geteuld werd, dat hij teulde.
En in de „Vlierenkamp" trok de
bruine nadien de ploeg door de eerste
voor, die zich blinkend-nat tegen de
zon inwentelde.
Hij had Marie's en Frans verrast Zij
deden het hem op hun beurt. De
komende week verjaarde hij.
Marie was een paar keer naar de
stad geweest. Zou ze voor Bert werk-
kleeren z' n gaan koopen
Ge wist 't niet.
Ze had met Frans haar geheimzinnig
heid rond deze dingen Maar op zijn
verjaardag 's middags aan de tafel,
toen schoof Marie de kastla open.
Ze had een klein dooske.
Met voorzichtige vingers groef ze
daarin onder de watten. Aan haar ge
heven hand hing nadien een dubbele
horlogeketting van goud, van haar
halsketting gemaakt.
De schuif was eraf genomen, de
dubbele deelen waren aan de einden
in een gouden bolleke bijeen gevat.
Gij zoudt er immers voor hebben
willen vechten, dat de ketting in huis
bleef, zei Marie.
Nou kunde ge ze zelf bewaren,
zei Frans Het deed me goed, dat ge,
toen moeder ze wilde verkoopen, de
waarde gekend hebt van deze ketting.
Nou moeder ze niet meer draagt kunde
gij ze aan doen. Ze is nog van groot
vaders, moeder is er alzeleven schoon
mee geweest en nou gij weer achter
de ploeg bent teruggekomen, nou hebt
Een oud middel
in nieuwe
samenstelling
De slijmoplossende werking
der oude krulden en hoest-
bedwingende ..codeïne", ma
ken tezamen AKKER's Abdij
siroop tot ,,'s-Werelds béste
Hoestsiroop". De beproefde
Abdijsiroop zal ook Uw borst-
benauwdheden kunnen ver
lichten. ook voor U de vast
zittende en prikkelende slijm
losmaken. Uw afmattende
hoestbuien, evengoed als 't
krlebelhoestje in den nacht
stoppen. Volgderaad: ..Neem
bö 't minste kuchje AKKER's
Abdijsiroop die U snel helpt.
lenige der
10 kruiden
AKKER'S
v&tstè>i£te
tegen hoest, griep, bronchitis,asthma.
Flac. 90ct.. f 1.60. f2.40, f4.20. Alom verkrügb.
Nieuwtjes cn wenken.
Om uw boonenzaad goed droog te
krygen, moet ge de planten onder
los trekken en aan de staken laten
drogen. Boonen die op te voedzaamen
grond stonden of die veel stikstof-
mest kregen, willen maar moeilijk
afsterven en rijp worden. Als ge daar
nu alleen de bladeren aftrekt en de
planten nog in den grond laat staan
krijgt ge toch nog goed zaad.
Het wordt langzaam aan tyd om
de kamerplanter, die den zomer
buiten doorbrach'en, naar binnen te
halen. Wasch de potten eens danig
af, dan blijven de openingen die daar
in zijn vry voor de toetreding van
lucht, die voor de ademhaling der
wortel3 hard noodig is. Maak ook
de grond oppervlakte goed los. Zet
de planten vooral in den eersten tijd
volop in het licht, omdat ze daar
buiten aan gewend zyn geweest.
Booncnstokken moeten we met het
ondereinde omhoog te droogen zet
ten. Dit jaar trad bij veel boonen
heel erg spint op. Vooral kwam dat
voor by hen, die hun boonenstokken
al langen tijd gebruikt hebben. Deze
beschadiging viel het beste waar te
te nemen, door het te vroeg afster
ven van de boonen. Nieuwe staken
aanschaffen of de staken ontsmetten
met vrucbtboomcarbolineum. Hier
mee wacht men tot het voorjaar.
Indien ge goed zaad wilt oogsten
moet ge het in de vrucht verzamelen,
rechtstreeks van de planten. Dus
niet eerst alle zaden onder elkaar
brengen en daar later de beste uit
zoeken. Bij boonen moet ge in elk
geval heele vruchten oogsten er.
vooral letten op de vorm van die
vruchten. Bewaar het zaad in de
vrucht, op een koele, droge, luchtige
plaats.
Laat uw rogge ontsmetten voor
ge hem uitzaait. Zaai goed kiem-
krachtig zaad. Koop minstens zoo
veel origineele rogge, dat ge het vol
gend jaar voor uw bedryf voldoende
eerste nabouw hebt. Zie loch het
groote nut in van prima zaaizaad.
Het geld, dat ge daar aan uitgeeft,
komt meer dan dubbel terug.
't Is nu een geschikte tyd om
groenblij vende sierheersters en coni
feren te verplanten. Zorg vooral
voor een goede wortelkluit. Wacht
niet te lang meer met het verplan
ten.
Nu het geregend heeft, is de grond
vochtig genoeg om verschillende
voorjaarsbloeiers en vaste planten
te zetten. Onder de voorjaarsbloeiers
noemen we vooral violen, madeliefjes,
vergeet-mij-niet, muurbloemen en
duizendschoon. Schaf u wat plantjes
aan Dij den bloemist en vul daarmee
verloren hoekjes van uw tuin. In het
voorjaar hebt u genot van deze
voorzorgen, die in tyds genomen zijn.
Leege plekken van den tuin moet
ge omspitten enmet rogge bezaaien.
Die rogge legt de meststoffen vast.
Ze kunnen niet uitspoelen en ge
krijgt er al weer humus mee in uw
grond.
ge ook recht om ze te dragen. Ze is
't dragen en bewaren waard, niet alleen
omdat het zoo'n schoon goud is. maar
om de bedoeling, die wij ermee hebben,
ze oe te geven, want die is nog vee'
schoonerGe hebt ze gekregen nou,
tegen dat wij doodgaan, omdat ge als
boer zijt teruggekomen. We hopen,
dat ge ze bewaren moogt, tot zoolang
ge ze in dezen zin aan oe eigen jongens
voortgeven kunt.
Dat zei Frans en de heele herd werd
er subiet stil af.
Ze hadden Berte geen beter cadeau
kunnen geven, dan deze gouden ket
ting van moeders, die hoe ouder, hoe
schooner werd.
En toen Frans en Marie naderhand
eens gingen kijken naar den „Vlieren
kamp" waar hij werkte, toen zette Bert
juist aan om te gaan zaaien. Hij maakte
wezenlijk 'n kruisteeken over zich zelf
boven den vollen zaaikorf, lijk hij dat
van vaders gezien had opdat het zaad
gedijen zou.
EINDE.