Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
AlleenBoter
is boter
„VENRAY"
boter
De zaak^Oss.
Binnenland.
Buitenland.
Raad van Wanssum.
Krakelingen.
Provinciaal Nieuws
Zaterdag 2 Juli 1938
Negen en vijftigste Jaargang No 27
FEEL EN MAAS
ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct
per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie
Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY
Telefoon 51 Giro 150652
Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct
buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct
is zeer fijne boter
Onze Lieve Vrouw
„Behoudenis der Kranken"
OOSTRUM.
Rust door verwarring.
Lijdt de justitie door een teveel
aan politie
Rijksveldwacht, marechaussee,
gemeente- en militaire politie.
Naijver corpsgeest.
De openbare behandeling
van een zaak als die van Oss,
welke voor het ambtenarengerecht
werd gehouden, is lang niet zon
der bedenking. Het recht dat
werd nagestreefd voor de amb
tenaren, deed onrecht ge
schieden jegens bepaalde burgers,
die in het conflict geen partij
waren. Ik doel hier op de wijze,
waarop de persoonlijke aange
legenheden dezer menschen in
het geding werden gebracht,
omdat deze onderwerp zijn ge
weest van een politioneel onder
zoek, dat thans op zijn juistheid
werd getoetst.
Afgezien daarvan heeft de
openbaarheid der behandeling
groot voordeel op geleverd.
Te constateeren valt, dat het
luide gerucht over de „zaak—
Oss" vrijwel is verstomd, nu
minder het rechtsgevoelen,
maar vooral de nieuwsgie
righeid van de massa naar
wat zich achter de schermen had
afgespeeld, is bevredigd. Voor
de rest interesseert het publiek
zich nu weinig, zelfs niet voor
de uitspraak, welke nog moet
volgen.
De publieke intuïtie is, als ze
uit kennis van feiten en omstan
digheden voortkomt, meestal niet
ver mis. Welnu, het algemeene
gevoelen is op het oogenblik
ongetwijfeld, dat er in de zaak-
Oss geen baarlijke duivelen heb
ben gestaan aan de eene zijde
tegenover blanke engelen aan
den anderen kant.
Alles wat er voor het ambte
narengerecht getuigd en ver
klaard is, was verwarrend door
zijn tegenstellingen, maar uit die
verwarring ontstond publieke
rust, doordat één conclusie zich
slechts met zekerheid stellen liet
dat de onschuld, aan welke zijde
men zich die ook had voorge
steld, lang niet zonder vlekken
en spatten was.
Vooral degenen, die zich op
„Oss" hadden geworpen voor
een anti-papistisch relletje, moe
ten door hetgeen de openbare
behandeling der zaak opleverde,
wel hevig teleur zijn gesteld,
hun agitatie is dan ook zoo goed
als verstomd.
Al is dat misschien niet één
keer door hen in klare woorden
gezegd of geschreven, de
duidelijke suggestie der anti
papisten was deze de Roomsche
minister van Justitie, in samen
spanning met den Roomschen
proc. generaal te 's Bosch, heb
ben de overplaatsing der brigade
van Oss geforceerd, toen deze
een zedenzaak in onderzoek
namen, waarin twee pastoors de
verdachten waren. Aldus werd
deze zedenzaak „gesmoord". De
minister en de proc. generaal
zouden zich daarbij hebben laten
leiden door de regelen van het
canonnieke (kerkelijke) recht,
welke hun zouden verbieden om
geestelijken voor een leeken-
rechtbank te dagen.
Van katholieke zijde is niet
alleen duidelijk gemaakt in
de pers en voor de radio dat
de theorie van het canonnieke
recht hier onjuist was voorge
steld bij de openbare behande
ling van de zaak voor het arnb-r
tenarengerechi bleek bovendien,
dat de practijk precies andersom
was geweest dan van anti
papistische zijde was gesugge
reerd.
De proc.-generaal getuigde
(en wachtmeester de Gier sprak
't niet tegen), dat deze wacht
meester in een onderhoud met
den proc.-generaal als zijn over
tuiging had kenbaar gemaakt,
dat hij zich tof 'n onderzoek
verplicht achtte, wanneer hij een
geestelijke verdacht van een
levenswijze, welke niet strookt
met diens geestelijke verplichtin
gen en óók, wanneer de feiten
niet strafbaar zijn gesteld in de
burgerlijke wet. Tegen zulke
opvatting heeft de proc.-generaal
zich volkomen terecht verzet.
De Gier erkende en zijn
rechtskundige raadsman legde er
nog eens den nadruk op, dat
hij nooit van plan was geweest
om een proces-verbaal tegen de
pastoors in kwestie op te maken.
Dat kon dan ook niet. In casu
ging het ten aanzien van een
hunner er om, of hij al dan niet
in Oss een „verhouding" zou
hebben gehad met een vrouw,
die thans gehuwd is en in Den
Haag woont.
Het onderzoek heeft geenszins
uitgewezen, dat deze verdenking
juist zou zijn, integendeel.
Het feit wordt door alle partijen,
ook door de vrouw in kwestie,
heftig ontkend.
Maar: ook at zou de verden
king juist zijn geweest, wat
heeft de politie en justitie er
mee te maken Zulke zaak re
gardeert enkel en alleen de
geestelijke overheid van de be
trokkenen.
Ook proc.-generaal betoogde
dat, maar de Gier hield tegen
over hem vol, dat hij, als het
geestelijken betrof, de zedelijk
heid van hun wandel meende
te moeten onderzoeken, óók als
hun handelingen niet in strijd
waren met het burgerlijk straf
recht. Wat de Gier met de
resultaten van zijn onderzoek
wilde doen Hij is katholiek,
mogelijk dat hij, evenals de
substituut-officier, (-ehoefte heeft
gevoeld tot 't ongevraagd inzen
den van bepaalde reportages
over wettelijk niet strafbare te
kortkomingen van geestelijken,
aan dier superieuren.
Dat is de taak onzer politie
echter geenszins.
Noch de partij ter eenre, noch
die ter andere zijde is zonder
kleerscheuren gebleven bij de
openbare behandeling van de
zaak—Oss. Speciaal de subst.-
officier heeft een droef figuur
geslagen. Vast staat, dat de
minister zijn beslissingen mede
heeft gegrond op onjuiste inlich
tingen van dezen substituut.
Ot daarom de overplaatsing
van de brigade-Oss onrekhtmatig
is geweest
We willen geenszins vooruit-
loopen op de officieele uitspraak,
maar mogen toch wijzen op enkele
feiten, welke ter openbare zitting
zijn komen vast te staan. De
tactloosheid der brigade in be
paalde gevallen is evident ge
bleken.
Precies zoo evident is thans
't volkomen gemis aan samen
werking, dat er in een deel van
Brabant, maar vooral in Oss
heeft bestaan tusschen politio-
neele ambtenaren (marechaussee)
en het hoogste justitieele gezag
(procureur-generaal).
Er was niet alleen geen sa
menwerking, maar wrok en ver
bittering. Evident is ook de na
ijver, welke in Oss tusschen de
gemeentelijke en rijkspolitie (ma
rechaussee) heeft bestaan, welke
culmineerde in het onderzoek
naar elkanders veronderstelde
misdragingen.
Hoe de uitspraak ook moge
uitvallen, welke partij daarbij
(misschien) ook zal worden aan
gewezen als dragende schuldige
verantwoordelijkheid voor dien
misstand, eisch van tact en
beleid, eisch van gezag en jus
titie is, dat niet en nooit meer
de plicht tot samenwerking wordt
herschapen tusschen personen
en organen, welke elkaar klaar
blijkelijk niet verdragen.
't Is te hopen, dat de gebeur
tenissen te Oss aanleiding mogen
geven tot een meer algemeen
onderzoek naar de verhouding
tusschen politie en justitie, en
naar deveihouding ook tusschen
de verschillende politiecorpsen
onderling.
Velen stellen zich de vraag,
of de justitie d.i. het recht
ten onzent niet in den knel
dreigt te komen hier en daar
misschien wel eens gekomen zal
zijn door den naijver, welke
op natuurlijke wijze ontstaan
moet, wanneer verschillende or
ganen van politie met dezelfde
taakhel recht te dienen, zijn
belast. Zulke gescheidenheid en
naijver wekken een fatalen
corpsgeest, welke b.v. ook bij de
behandeling van de zaakOss
tot uiting kwam, toen hooge
officieren tegenover hun minde
ren verklaard zeiden te hebben
„Jongens, ik kan weer achter jullie
staan", in een zaak, waarin
een procureur-generaal en een
minister partij ter andere zijde
waren. Md.
zwaren regenval, die een omvang
heeft aangenomen als sinds twintig
jaar niet meer was voorgekomen.
Uit verschillende deelen van Tokio
en Yokohama komen berichten bin
nen omtrent ongelukken.
Het Duivelseiland.
Beruchte strafkolonie
opgeheven.
De Fransche strafkolonie op het
gevreesde Duivelseiland, waar de
later gerehabiliteerde kapitein Drey
fus onder beschuldiging van land
verraad eens in gevangenschap
'chtte, is thans officieel door een
leeks wetten opgeheven. De veroor
deelden, die reeds naar Guyana ge
zonden zijn, zullen hun straf uit
moeten boeten, doch er zullen geen
nieuwe transporten meer plaats heb
ben en de Fransche bezitting in
Zuid-Amerika zal langzaam ophou
den te bestaan als oord van ver
schrikking.
Hevig onweer eischt 17 dooden.
Tijdens het onweder, dat Dinsdag
nacht boven Polen heeft gewoed,
hebben zeventien personen den dood
gevonden. Er zijn tien gewonden.
Tegen gekoppelden verkoop
te Berlijn.
De Berlijnsche correspondent van
de „Times" meldt, dat de hoofd
commissaris van politie te Berlijn,
graaf Heildorf, een scherpe waar
schuwing heeft gericht tot groot
handelaars en winkeliers ten aan
zien van de pracktgk van den
„gekoppelden verkoop", die zich zeer
verbreid heeft, vooral in groenten-
en fruithandel.
In de laatste maanden hebben
winkeliers van de schaarschte van
zekere producten gebruik gemaakt
om de klanten af te schepen met
minder gangbare artikelen. Toen
bijvoorbeeld de uien schaarseh waren,
moesten de Berlijnsche huisvrouwen
in vele winkels een groote hoeveel
heid rhabarber koopen, voor zij
enkele uien konden machtig worden.
Om goede handappelen te krijgen,
moest meo menigmaal veel bijna
onbruikbaar fruit koopen. Ook
sinaasappelen, die thans in het ge
heel niet te krijgen zijn, konden Loen
slechts gezamenlgk met andere
goederen gekocht worden.
In zijn waarschuwing zegt graaf
Heildorf, dat hij, die deze reeds
eerder verboden practijken toepast,
streng gestraft zal worden. De ver
ontschuldiging, dat de winkeliers tot
die methode gedwongen worden,
doordat de groothandelaars haar ten
opzichte van hen toepassen, zal niet
meer aanvaard worden. Ook de
groothandelaars moeten hun leven
beteren. In het vervolg zal intus-
schen niet alleen de verkooper, maar
ook de kooper, die zich met de kop
peling accoord verklaart, strafbaar
zijn.
Engelsche pluimvee-industrie
in nood.
De pluimvee-industrie, welk een
waarde vertegenwoordigt van 30
millioen pond sterling, staat op den
rand van den afgrond, aldus het
verslag van den nationalen pluim-
veeraad, dat binnenkort aan de be
voegde instanties zal worden ge
zonden.
Na uiteengezet te hebben, dat de
waarde van deze industrie aanzien
lijk zou kunnen worden vermeerderd
indien een redelijke bescherming
hieraan werd verleend, vervolgt het
rapport:
De regeering is, niettegenstaande
hierop herhaaldelijk is aangedrongen,
werkeloos gebleven en heeft nog
steeds niet de reddende hand toege
stoken. Zij laat deze industrie in
een moeras van vertwijfeling. Sinds
1931 heeft de industrie met een
aantal magere jaren te kampen ge
had, Gedurende het afgeloopen jaar
was er geen verbetering te consta
teeren en de economische moeilijk
heden van de pluimveehouders namen
niet af.
Indien niet spoedig door de regee
ring maatregelen worden genomen,
zullen deze moeilijkheden nog toe
nemen. Aan het einde van 1937
ondergingen de prijzen een verbete
ring. Deze verbetering kon tot in
zekere mate worden gehandhaafd,
doch de productiekosten bleven even
hoog. Een groot aantal pluimvee
houders heeft reeds het bedrijf ge
staakt en nog steeds neemt dit aantal
toe.
De overstroomingen in Japan.
De spoorwegdienst tusschen Tokio
en Osaka, vooral in de nabijheid van
Yokohama, is onderbroken door den
Prins Bernhards verjaardag.
Als het rood-wit-blauw op Woens
dag j.l. minder „toon" gaf aan onze
wooncentra dan op andere Oranje-
dagen, dan moet dat enkel en alleen
worden geweten aan den Noordwes
ter storm, welk toen over ons land
trok en alles, wat van doek was, in
flarden verscheurde.
Want anders de prins is nog
altgd de man naar het hart van
ons volk; de plaats, die hij zich door
zrjn jovialiteit en ongekunsteldheid
in ons land veroverde, is nog even
ruim en zonnig als die, welke we
hem inruimden, toen onze kroon
prinses hem als haar a.s. gemaal,
beiden even blij en gelukkig, aan
ons volk presenteerde.
In velerlei vorm zal prins Bern-
hard van dat gevoelen op zrjn ver
jaardag weer zijn blijk gegeven.
Hij verzuimt trouwens geen ge
legenheid om van zgn wederkeerige
genegenheid voor ons volk blijk te
geven, de prins is overal, waar
men zijn bezoek verlangt om een
goed werk door zijn aanwezigheid te
stimuleeren.
Zoo zal hij op 6 en 7 Juli a.s.
ook aanwezig zijn te Groningen om
er de jubileumkeuringen bij te wo
nen ter gelegenheid van het halve
eeuwfeest van de Prov. Vereeniging
tot bevordering van de paardenfok-
kerg in die provincie.
De prins zal alsdan ook een be
zoek brengen aan enkele landbouw
bedrijven en voorts de gast zgn van
den Commissaris der Koningin.
Een aardig staaltje van zijn een
voud genoten een dezer dagen de
inzittenden van een zeilbootje, dat
als gevolg van een sterken Zuid
westenwind een der Loosdrechtsche
haventjes niet kon binnenkomen.
De prins, die het geval vanaf zgn
raceboot had opgemerkt, tufte na
derbij, nam zonder veel woorden het
zeilbootje op sleeptouw en voerde
het de haven binnen.
Vreemdelingen-controle.
Men mag er zich van verzekerd
houden, dat van overheidswege scherp
genoeg wordt toegezien op het soort
vreemdelingen, dat onze nationale
gelederen komt „versterken".
De grenscontrole is velen tegen
woordig zelfs té scherp.
In veroand met den vacantietijd
heeft de minister b.v. een waar
schuwing uitgegeven, dat hier te
Jande gevestigde familieleden van
vreemdelingen zich vooraf wel bij de
politie moeten vergewissen, of een
logeerpartij van vreemdelingen bg
hen kan worden toegestaan. Clan
destiene vestiging zal worden tegen
gegaan.
Gerommel om Mussert.
„Het Volk" schrijft in de rubriek
„Wat ons vandaag trof" o.m. het
volgende:
„De actie tegen ir. Mussert, die
eenige maanden geleden tot een soort
„zuiverings"-proces in het inwendige
der N.S.B. aanleiding gaf, blijkt ach
ter de schermeD nog voort te duren.
De Algemeen Leider heeft destijds
in „Volk en Vaderland" verzekerd,
dat hij bereid was af te treden, in
dien de meerderhefd van het eerste
duizendtal leden, dat de N.S.B. telde,
hem hierom verzocht.
Men schijnt ir. Mussert aan zijn
woord te willen houden. Onder de
eerste duizend leden worden, voor
zoover hun namen en adressen aan
de initiatiefnemers bekend zijn, cir
culaires gezonden met de uitnoodl-
ging „ter wille van de gcede zaak"
opgave te doen van de leden en oud
leden der N.S.B. in hun kennissen
kring wier stamboeknummer onder
de duizend ligt. Ook oude nummers
van „Volk en Vaderland", waarin
men de namen van zulke leden nog
zou kunnen opsporen, zrjn welkom
In deze circulaires wordt mede
gedeeld, dat het allerminst in de be
doeling ligt tegen het nationaal-
socialisme te ageren. Integendeel,
men wenscht een „opbouwend" werk
te doen door het bevorderen van een
zuiveringsactie „over de geheele linie"
in de gelederen der N.S.B.
Heelemaal stil schijnt het rondom
Mussert's troon nog niet te zgn ge
worden.
Van hier en daar.
Dr. H. van Manen, oudste
directeur der Nederlandsche Spoor
wegen heeft tegen 1 October as.
eervol ontslag uit zijn functie ge
vraagd.
- Prov. Staten van Utrecht heb
ben f 100.000 gevoteerd voor wegen
aanleg in die provincie.
De Ned. Jaarbeurs zal dit jaar
gehouden worden van Woensdag 7
Sept. tot en met 16 September.
Aanwezig alle leden.
De notulen der vorige vergadering
worden onveranderd goedgekeurd.
Proces verbaal van kasopname
werd opgemaakt over het le en 2e
kwartaal 1938.
Schrijven van deu Minister van
Financiën, dat de uitkeering uit het
gemeentefonds ingevolge art. 3 sub
C der Financieele Verhoudingswet
is vastgesteld, hetgeen voor de ge
meente een nadeelig verschil maakt
van f 753.63.
Goedkeuring van het Raadsbesluit
tot verkoop van grond door J.
Keijsers te Leende.
Schrijven van den Minister van
Sociale Zaken, dat de werkverschaf-
is verlengd tot 30 Juli a.s. en de
beslissing op de goedkeuring vaD
nieuwe werkobjecten is aangehouden
in verband met gelegenheid tot uit
zending van arbeiders naar de Peel.
Vaststelling door den betrokken
Minister van de uitgaven voor steun
en werkverschaffing over 1937 op
f 2899.30 en de rijksbijdrage op
f 1612 01.
Goedkeuring van Ged. Staten, dat
de begrooting van den weg B 4
wordt overschreden met f 17000 en
toezegging van subsidie hierin, en
tevens goedkeuring van de gemeente-
begrooting en bedrijfsnegrooting
over 1938.
Rekening van de Vleeschkeurings-
dienst Kring Horst.
Ingekomen stukken.
Verzoek van het Kerkbestuur te
Wanssum om subsidie in de kosten
van de in aanbouw zijnde pastorie.
Beslissing hierop wordt aangehouden
tot een volgende vergadering.
De Raad machtigt Burgemeester
en Wethouders voor verdere afdoe
ning voor verlegging St. Lconards-
weg te zorgen.
Naar aanleiding van een inge
komen schrijven van de gemeente
Boxmeer besluit de Raad met alge
meene stemmen toe te treden tot
de gemeenschappelijke regeling in
zake eene op te richten ambachts
school.
Besloten wordt de Algemeene
Politieverordening in dier voege te
wijzigen, dat het ook verplichtend is
rupsennesten uit de langs de open
bare wegen staande boomen te ver
wijderen.
Naar aanleiding van een ingekomen
verzoek wordt besloten, daar in de
gemeente een tekort aan woningen
bestaat, een nieuwe woning bij te
bouwen en wordt hiervoor het
maximum crediet vastgesteld.
Op voorstel van Burgemeester en
Wethouders wordt goedgevonden de
weg voor Moonendijk, vanaf het
kapelletje tot Bergmans, voor motor
rijtuigen af te sluiten.
Evenals verleden jaar zal worden
meegewerkt aan den B-steun en
wordt het benoodigd bedrag biervoor
beschikbaar gesteld.
De voorschotten aan de bijzondere
lagere scholen worden vastgesteld
op resp. f 643.50 voor Wanssum en
f 313.50 voor Gegsteren. De vergoe
ding over 1936 op f 5.64 per leer
ling.
Op voorstel van Burgemeester en
Wethouders worden de gemeente
gelden verzekerd bg de N.V. Incas-
sobank te Amsterdam als zijnde de
voordeeligste aanbiediDg.
De aansluiting bg het Verificatie
bureau der Vereeniging van Ned.
Gemeenten wordt aangehouden in
verband met de hooge kosten.
Als lid van het Burgerlijk Arm
bestuur wordt wegens periodiek
aftreden herbenoemd de heer H.
Geurts te Geijsteren.
Het kohier van weidegelden en het
kohier van hand- en spandiensten
wordt vastgesteld.
De gronden benoodigd voor ver
breeding van den weg C 5 zullen
overeenkomstig de gedane schatting
worden aangekocht.
Voor het Regeeringsjubileum van
H.M. de Koningin voteert de naad
een bedrag van f 75.
Burgemeester en Wethouders wor
den gemachtigd de daarvoor in aan
merking komende verpachtingen enz.
te doen.
Bij de rondvraag wordt verzocht
het Broek, alvorens dit eventueel te
verpachten, in werkverschaffing te
verbeteren.
Hierna sluiting.
Een goede en een slechte beurt.
Ik verheug me met A. B. K„ d.i.
met den „oproerigen krabbelaar" in
„Het Volk", over de vrijspraak van
den vader van Julius Bernhard, het
zoontje van den Vroomshoopschen
grondwerker, die „verdacht" werd,
dat hg een half uur gesmokkeld had
met het geboortetgdstip van zijn
spruit, teneinde voor deze de blijd
schap en materieele voordeelen te
verwerven van een éven oud-zijn als
het prinsesje Beatrix.
Ik heb reeds eerder over dit geval
geschreven en wie dat las, zal be
grijpen, dat ik het oordeel van de
Almelosche rechtbank, welke opzet
telijke misleiding niet bewezen achtte,
even verkwikkelijk vind als A.B.K.
Deze zet boven zijn krabbel: „Een
goede beurt". Waarmee hij de beurt
schijnt te bedoelen, welke de Almelo
sche rechtbank maakte.
Maar zelf maakt A.B.K. met zijn
stukje een slechte beurt.
Een en andermaal, herhaaldelijk
gewaagt hij van den „grondwerker
uit Drenthe" of van den Drent" en
het overgjige Drentsche jongetje".
Hij brengt zgn jonge lezers, die
voor hun examen staan, heelemaal
in de war.
Want in Drente doen ze niet aan
Anschluss-methoden. Ze hebben het
dorp Vroomshoop laten liggen, waar
het lag.
In Overijssel!
Zomersproeten
verdwijnen spoedig door 'n po»
SPRUTOL
Bij olie Drogisten
VENRAY, 2 Juli 1938
Verlenging sluitingsuur.
De Burgemeester van VENRAY
brengt ter openbare kennis, dat door
hem het sluitingsuur van de ver-
gunnings- en verlofsin richtingen
gelegen te Ysselsteyn voor Zondag
3, Maandag 4 en Dinsdag 5 Juli a.s.
is verlengd en gebracht op 12 uur
middernacht.
Venray, 29 Juni 1938.
De Burgemeester voornoemd,
A. H. M. JANSSEN.
Verlenging sluitingsuur.
De Burgemeester van VENRAY
brengt ter openbare kennis, dat door
hem het sluitingsuur van de vergun-
nings- en verlofsinrichtingen gelegen
te Smakt voor Zondag 3, Maandag
4, Dinsdag 5 en Woensdag 6 Juli a.s.
is verlengd en gebracht op 12 uur
middernacht.
Venray. 29 Juni 1938.
De Burgemeester van Venray,
A. H. M. JANSSEN.
Eindexamen Gymnasium
jongens Venray.
Venray, 28 Juni 1938.
R. K. Gymnasium Immaculatae
Conceptionis voor jongens.
2e en 3e groep.
Geëxamineerd 6 candidaten voor
diploma A.
Geslaagd voor diploma A
W. Perquin, 's Gravenhage; K. Pon-
sioen, Alphen a.d. Rjjn; M. Smeets,
Vreeswijk; H. Teunissen, Haarszuilen;
J. de Vroom, Bleyswgk; F. Leers,
Apeldoorn.
Geëxamineerd 3 candidaten voor
diploma B.
Geslaagd voor diploma B:
E. van Egl, Eindhoven; K. van
Leeuwen, Delft, J. Paping, Venray.
Geen candidaten werden afgewezen.