Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
AlleenBoter
is boter
„VENRAY"
boter
De vereeniging
voor luchtbescher
ming in moeilijk
heden.
Buitenland.
Binnenland.
Limburg ter beevaart
Provinciaal Nieuws
Zaterdag 25 Juni?!938
Negen en vijftigste Jaargang No 26
PEEL EN
AAS
ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct
per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie
Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY
Telefoon 51 Giro 150652
Abonnementsprijs per kwartaal: voor Venray 65 ct
buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct
is zeer fijne boter
Onze Lieve Vrouw
„Behoudenis der Kranken"
OOSTRUM.
Ze is ontevreden over
de regeering.
Ze meent een georganiseer
de luchtbescherming een
voornamen eisch des tijds.
De gevaren voor de bevolking
noemt ze groot, maar van
haar leden vraagt ze een
kwartje contributie per jaar 1
WE MOGEN HET VOLK
NIET ONTMOEDIGEN.
Ik ben overtuigd van het nut
en zelfs van de noodzakelijkheid
van een goede voorlichting van
het volk inzake luchtbescherming
en van oefeningen dienaangaan
de. Ik betoogde dat reeds eerder.
Maar ik heb iets tegen de
Vereeniging voor Luchtbescher
ming - althans iets tegen haar
wijze van werken. De start van
deze jonge organisatie is me
veel te wild; haar voorstellingen
zijn té sugestief; haar tactiek lijkt
me bedenkelijk.
Om met dat laatste te begin
nen, de bedoeling is eigenlijk,
dat deze vereeniging in zooverre
een semi-overheidsinstituut zou
zijn, dat ze op aanvrage van de
regeering haar taak op zich heeft
genomen en zal vervullen.
Ze behoort dus een steun van
de overheid te zijn, waar deze
naar de mate van haar mid
delen de luchtbescherming
van en voor de burgerbevolking
opbouwt. Ik zegnaar de mate
van haar middelen.
We mogen niet vergeten, dat
onze tijd méér groote problemen
heeft, welke even noodzakelijk
en plotseling 'n oplossing
behoeven als het luchtgevaar.
Daar zijnde defensie, welker
kracht in de eerste plaats bepaalt,
in hoeverre ons volk zich tegen
vijandelijke aanvallen, ook vanuit
de lucht, beschermd kan achten
ten tweedede werkloosheid,
welke honderdduizenden gezin
nen voor hun bestaan op de
publieke kas aanwijst.
Nu vind ik het in hooge mate
ontactisch, dat de Ned. Vereeni
ging voor Luchtbescherming in
plaats van de overheid tot steun
te zijn, deze in bijna elk nummer
van haar orgaan bestrijdt, in
zooverre ze scherpe critiek tot
haar richt over de onvoldoende
wijze, waarop ze financiën voor
de luchtbescherming ter beschik
king stelt.
Deze critiek kweekt een fatale
stemming onder het volk. Eener-
zijds doet de vereeniging alles
om de massa van het ontzettende
gevaar, waaraan ze in oorlogstijd
bloot zou staan, te doordringen
en daarnaast poneert ze dan
onophoudelijk de stelling, dat de
regeering het volk aan de ge
schetste gevaren weerloos ten
prooi laat.
Dat is niet alleen ontactisch,
maar ook onrechtvaardig. De Ned.
Ver. v. Luchtbescherming heeft
één taak: de genoemde bescher
ming. Zij kan zeggen watze voor
de uitoefening van haar taak
noodig meent; van de mogelijk
heid van financiering behoeft ze
zich niets aan te trekken. Maar
de taak van de regeering is
aanmerkelijk veelzijdiger.
Zij heeft ook voorde defensie
te zorgen en beschikt niet over
de financiën om deze zoo te or-
ganiseeren als feitelijk noodig is.
Ze moet honderdduizenden werk-
loozen steunen en ze doet dat
in onvoldoende mate ze beseft
dat zelf ook omdat de kosten
haar beperking opleggen. Ze moet
groote werken laten uitvoeren,
maar vreest thans reeds of
schoon die uitvoering in onvol
doende mate geschiedt, dat het
nageslacht door de werken, die
vereischt en gedaan worden,
ondragelijk zal worden belast.
De Ned. Ver. v. Luchtbescher
ming eischt maar en eischt; ze
schept vergelijkingen met het
buitenland, ze poneert stellingen
maar.... vergeet, dat de regeering
en de regeering alléén
verantwoordelijk is voor étappes
welke zij geremd door finan
cieel onvermogen voor het
bereiken van al het vele en
onderscheidene, dat noodzakelijk
is, moet stellen.
Kweekt de Ned. Ver. voor
Luchtbescherming ten aanzien
van de regeering ontevredenheid
ten aanzien van het luchtgevaar
schept ze bij de massa bovendien
een stemming van ontmoediging
welke haar levensvreugde en
daarmede haar levenskracht be
dreigt.
Om met een voorbeeld te
verduidelijken, wat ik bedoel: ik
hoorde onlangs een propagandist
der vereeniging in een speciaal
belegde vergadering. Een knappe
redenaar was hij, maar alles wat
hij zei én de toon, waarop hij
sprak, was zoodanig in mineur
afgestemd, dat al wie gevoelig
zijn voor suggesties, naar huis
moeten zijn gegaan met de ge
dachte, dat gif of gas of gra
naatsplinters hun heel „normaal"
levenseinde zou worden.
Deden de menschen dezen
man z'n zin, dan zaten we thuis
eiken dag met elkaar te delibe-
reeren over alles, wat ons ééns
uit de lucht zal bedreigen en
over wat we dan te doen zullen
hebben.
Ons leven en denken zou gas
moeten worden.
Het luchtgevaar is geenszins
denkbeeldig helaas En we
moeten verstandig en beleidvol
rekening houden met wat ons
beschoren kan zijn, maar we
moeten de gaslooze periode van
ons leven niet bederven met ons
uitsluitend gaszorgen voor later
te maken
Het is nog geenszins te zeggen
hoe de luchtoorlog, welke tech
nisch nog maar in zijn kinder
schoenen staat, zich zal ontwik
kelen. Evenmin welke afweer- of
beschermingsmiddelen de meest
doeltreffende zullen zijn.
Een betonnen schuilplaats, die
op het moment wanden van 1
meter moet hebben ik noem
deze maat slechts bij wijze van
voorbeeld zal "ver een of
twee jaar misschien niet meer
deugen, wanneer de muren niet
3 meter dik zijn. Wellicht moet
het heele systeem van betonnen
schuilplaatsen worden prijsge
geven.
Zooals gezegd: de luchtoorlog
ontwikkelt zich nog steeds. En
ik doe bitier weinig op de „des
kundigheid" van de vele des
kundigen, die zich ineens als
zoodanig hebben or.tpopt, toen
de regeering de luchtbescherming
voor de burgerbevolking meende
te moeten organiseeren en sti-
muleeren.
Luchtbescherming is een noo-
dige en goede zaak; ze moet
worden opgebouwd naar de mate
van ervaring en ondervinding,
langs wegen van geleidelijkheid
rekening houdende met financi-
eele mogelijkheden.
Luchtbescherming is vooral 'n
zaak voor de bevolkingscentra.
Het meeste geld wordt opgeslurpt
door de noodzaak van evacuatie
in oorlogstijd van de steden en
en van de bevolking, welke huist
in de buurt van objecten, welke
van militair belang zijn.
De beste luchtbescherming is
en zal blijven dat is zelfs
voor eiken leek duidelijk de
bevolkingsspreiding.
Het platteland 1 Daarvan heeft
ook de minister van Binnenland-
sche Zaken dezer dagen nog in
een memorie aan de Kamer ge
tuigd: spreiding is de beste be
veiliging. En de minister bleek
in dat verband m.i. terecht
meer te voelen voor schuilloop-
graven dan voor betonnen on
derkomens.
Een populaire voorlichting van
wat elkeen in verband met de
omstandigheden het best kan
doen tegen luchtgevaar is zeer
zeker noodig ten deze heeft
de Ned. Ver. v. Luchtbescher
ming een mooie taak te vervullen.
Maar zij hoede zich voor over
drijving
Tenminste.... als zij daartoe de
kans nog krijgt. Want het staat
op het oogenblik slecht met de
vereeniging. Zij heeft niet de
subsidie ontvangen van het rijk,
welke haar door een vorigen
minister in het uitzicht was ge
steld en waarop de vereeniging
alvast.... haar inrichting had ge
bouwd 1
Naar in de bladen te leien
valt, onderhoudt de vereeniging
in Den Haag kostbare bureaux
en ook vanuit den Iedenkring
worden er bedenkingen tegen
geuit, dat onder de huidige om
standigheden het dure centrale
apparaat wordt gehandhaafd.
Ook maakt men er aanmerking
op, dat de minimum contributie
een kwartje bedraagt en dat de
leden daarvoor een orgaan krij
gen, waarvan de kostprijs alleen
reeds.... 45 cent is 1
De moeilijkheden zijn inmid
dels in een acuut stadium ge
komen en daarom zal binnenkort
in Den Haag een speciale ver
gadering worden belegd, waar
al deze kwesties en wat ermee
samenhangt, besproken zullen
worden.
We hopen van harte, dat de
moeilijkheden zullen worden
overwonnen en rustige bezinning
moge leiden tot een nuttig voort
bestaan. Md.
Ondanks het vier jarenplan is
Duitschland niet in staat, 20 pet
van zijn voedselbehoefte
te dekken,
Generaal-majoor Thomas, chef van
de afdeeling militaire economie van
den Duitse hen generalen staf, heeft,
naar de „Daily Telegraph" meldt, te
Berlgn een lezing gehouden, waarin
hij betoogde, dat Duitschland niet
moet vertrouwen op economische
zelfvoorziening als basis voor zijn
nationale verdediging.
„Het land, aldus Thomas, moet
zijn positie in den normalen wereld
handel heroveren".
Generaal-majoor Thomas gaf ver
volgens toe, dat, ondanks het vier
jarenplan, Duitschland nog niet in
staat is 20 procent van zijn voedsel
behoefte door de binnenlandsche
productie te dekken. Een groot ge
deelte van Duitschland's winst uit
den uitvoer moet daarom worden
aangewend om een voedselschaarsch-
te te voorkomen. Hetzelfde is het
geval met de grondstoffen. Hoewel
het vierjarenplan tot een uitbreiding
heeft geleid van de Duitsche pro
ductie van ijzer en andere materialen
kunnen de grondstoffen waaraan
gebrek is, in geval van nood, indien
zij dan al verkrijgbaar zgn, slechts
verkregen worden tegen betaling in
buitenlandsche deviezen.
De wereldoorlog, aldus zeide
Thomas, heeft ons geleerd, dat de
landen, die het meest actief deel
nemen aan den wereldhandel, zooals
Engeland en Duitschland, een grooter
weersta nds\ ermogen bezitten, d.n
die landen, welke meer autarkisch
zijn.
Het streven, om een zoo groot
mogelijke economische onafhankelijk
heid te verkrijgen moet niet leiden
tot een zich terugtrekken uit den
wereldhandel, daar anders de pro
ducten, waarover het land niet be
schikt, niet kunnen worden inge
voerd."
Vervolgens zeide generaal-majoor
Thomas, dat de economische oorlog,
welke door Engeland tijdens den
wereldoorlog tegen Duitschland was
voorgesteld en de daarop volgende
politiek van de overwinnende mogend
heden, veel hebben gedaan, om het
vertrouwen in den wereldhandel te
vernietigen en het geloof in zelf
voorziening te versterken. Doch het
feit blijft, dat, afgezien van de
sovjet-unie en de Vereenigde Staten,
alle landen een tekort hebben aan
een zeker aantal essentieele produc
ten.
„Een politiek van het vormen van
voorraden, aldus besloot spreker, is
absoluut noodzakelijk, waar het
levensmiddelen betreft en evenzeer
in de bewapeningsindustrie, om zoo
doende de periode te overbruggen,
waarin de fabrieken nog niet op
volle oorlogscapaciteit werken."
De Engelsche bewapening.
De Engelsche minister van oorlog
heeft in een rede gesproken over de
paraatheid van de Engelsche ver
dediging. Hij zeide o.m.:
„Wij hebben op het gebied der her
bewapening wonderen verricht en
het land is klaar om zich te ver
dedigen.
Wij hebben aan herbewapening een
bedrag uitgegeven, dat thans een
millioen pond sterling per dag be
nadert en desondanks konden we
vgftig millioen in een jaar meer be
steden voor sociale doeleinden."
Spreker hoopte, dat deze feiten
den buitenlandschen vredesverstoor-
ders bekend zullen worden, om hun
te betuigen, dat Groot-Brittanië
onuitputtelijke fiuancieele, materieele
en geestelgke hulpbronnen heeft,
welke 't land in staat stellen, het
hoofd te bieden aan weike situatie
ook.
„Duitschland beheerscht de
Spaansche grenzen."
Vanwege de „Baskische regeering"
is een document verschenen, waarin
betoogd wordt, dat Duitschland de
SpaanschFransche grens beheerscht
l^a gewezen te hebben op de milü-
taire versterkingen langs deze grens
zegt het document:
Het geheele systeem van nationale
defensie van Frankrgk is door deze
nieuwe bedreiging uit het Zuiden
uit elkaar geslagen: Frankrijk is niet
langer meer veilig achter de Maginot-
linie
Zware strijd.
Aan de Oostkust van Spanje woedt
inmiddels een wanhopig-zware strijd,
waarbij aan weerskanten de beste
troepen in het vuur zgn gebracht.
Deze worsteling belooft van beslis
sende beteekenis te worden. Zal het
republikeinsche front zich onwankel
baar kunnen betoonen Zoo niet,
dan mag na de ontzettend in
spanning, welke werd betoond de
demoralisatie van het republikeinsche
verzet worden verwacht.
De strijd gaat voornamelijk om de
reusachtige vestingwerken langs den
TeruelSaguntostraatweg, welke de
verdediging van Valencia uitmaken.
Deze vestingwerken zijn de sterk
ste, die tot nu toe door Barcelona
werden aangelegdzij strekken zich
aan beide zijden van den straatweg
uit over een breedte van 30 en diepte
van 25 K.M.
Oss.
We hadden het over Oss. Niet
alleen in de Kamer stond deze zaak
op de rol, maar ook bij het Ambte
narengerecht. Donderdag „ging" Oss
n.l. voor deze instantie als gevolg
van een tweetal klachten der over
geplaatste marechaussee's.
De behandeling, welke nog loopen-
de is, geschiedt op twee punten, n.l.:
1. De aanklacht tegen minister
Goseling van het ontnemen der op
sporingsbevoegdheid.
2. De verplaatsing der brigade te
Oss. Deze aanklacht is op formeele
gronden tegen den inspecteur van
het wapen der Kon. Marechaussee
gericht.
Mr. P. Meyes vertegenwoordigt
in deze zaak het dep. van Justitie.
Een laffe heiligschennis
In den nacht hebben laffe heilig
schenners op het R.K. St. Janskerk
hof te Laren, waar 's anderen daags
de befaamde jaarlijksche openbare
processie zou uittrekken, een groot
kruisbeeld, een altaar en altaar
beelden met carbolineum besmeurd
en andere wandaden uitgericht,
welke groote ergernis bij de bevol
king hebben gewekt. Met krgt had
den de bedrijvers op twee plaatsen
hun firmanaam geschreven, n.1.
„Wraak van de V.R.O." De V.R.O.
is de Vrijdenkers Radio Omroep,
welke uit den aether verdreven werd.
De politie heeft nog geen spoor van
de daders, zoodat ook nog niet is
vast te stellen, of men hier inderdaad
met 'n Dageraadsactie heeft te doen
dan wel of 't werk betreft van
provocateurs.
Toezicht aan de grens.
Het verscherpte toezicht op vreem
delingen heeft het grensverkeer niet
alleen voor vreemdelingen, maar ODk
voor landgenooten moeilijker ge
maakt. Men houde daarmee rekening
bij vacantietochtjes Aan de grens
zullen ook Nederlanders, uit het
buitenland komende, om zonder meer
toegelaten te worden een officieel
bewijsstuk met foto ter staving van
hun nationaliteit moeten kunnen
overleggen.
Tot voor kort werd door de Neder-
landsche douane, wanneer het inzit
tenden van een Nederlandsche
touringcar betrof, genoegen genomen
met een eenvoudig bewijs, dikwijls
zonder foto, zooals belastingbitje!
trouwboekje enz. terwijl in vele
gevallen zelfs volstaan kon worden
met b.v. een aan den betrokkene
geadresseerden brief.
Dat is afgeloopen.
Een paspoort of Bewijs van Neder
landerschap, desnoods een verloopen,
zal worden vereischt.
Vroedvrouwenschool
te Heerlen.
De vrouwenkliniek van de R.K.
Vereeniging Moederschapszorg (de
kweekschool voor vroedvrouwen) te
Heerlen, heeft de tienduizendste be
valling sedert haar opening in 1913
geboekt.
Van de eerste vijfduizend moeders
wien bijstand werd verleend, waren
2614 gehuwd en 2386 ongehuwd.
De vijfduizendste zuigeling werd
in 1931 geboren.
Van de laatste vijfduizend gehol
pen moeders waren 4175 gehuwd eD
825 ongehuwd.
Den tienduizendsten zuigeling Is
door Moederschapszorg een spaar
bankboekje aangeboden.
De „Karimata.'
Nu het weer zooveel verbeterd is,
zet de „Karimata" haar werk bg het
Lutinewrak gestadig voort. Al heeft
men dan nog geen gouden schatten
gevonden, toch kreeg men een bewgs
dat men in ieder geval op den goe
den weg is. In een der groote bakken
van den baggermolen werd namelijk
uit den zeebodem een plaat koper
omhoog gebracht. Een onderzoek
wees uit, dat men hier te doen had
met een huidplaat van het goudschip,
welke daarvan in den loop der jaren
is losgeraakt en onder het aanslib
bende zand bedolven.
De drinkwatervoorziening
Oost Noord-Brabant.
Aarle-Rixtel, Gemert en Deurne
krijgen in 1938—'39 waterleiding.
Basis uurloonen in werk
verschaffing.
Op de vragen van den heer Hil-
genga betreffende herzieniog van de
basisuurloonen der in de werkver
schaffingen tewerkgestelde arbeiders
heeft minister Romme geantwoord,
dat hij ter zake een onderzoek laat
ie st ellen.
Mede aan de hand van het resul
taat van dit onderzoek zal de minister
nagaan, of, als gevolg van verhoogin
gen van de loonen in het vrije bedrijf,
herziening van loonnormen bij de
werkverschaffing verantwoord is. In
dien zulks het geval blgkt te zijn,
zal tot herziening worden overgegaan.
Nieuwe overdekte veemarkt
te Nijmegen.
Het gemeentebestuur van Nijmegen
heeft den aannemer F. H. van der
Linden te Gemert den bouw opge
dragen van een nieuwe overdekte
veemarkt voor de som van. f 158.845.
Onrustbarende uitbreiding
Mond- en Klauwzeer.
Meldden we een paar weken ge
leden van de groote uitbreiding van
het mond- en klauwzeer onder het
vee in Budel, thans neemt deze ge
vreesde ziekte nog steeds grooten
omvang aan. Dinsdagmorgen werd
ten gemeentehuize het 24ste geval
aangegeven en zulks binnen 14 dagen
tijds.
Aan de gevolgen overleden.
In het St. Antonius-ziekenhuis te
Helmond is de 24-jarige W. V. uit
Meerkamp, die op Sacramentsdag
onder de gemeente Nuenen met zgn
motorrijwiel kwam te vallen aan de
l bekomen verwondingen overleden.
Met 1100 pelgrims is de Limburg-
sche bedevaart deze week naar Lour-
des gegaan. Dinsdag zgn twee pel.
grimstreinen vertrokken, Woensdag
heeft de derde met 350 zieke pel
grims den grooten stoet gesloten.
Z. H. Exc. de Bisschop was bg
hen, om de zieken te sterken en te
troosten op de lange reis in dezen
trein vol lijden, maar ook vervuld
van verwachting en hoop op de
liefde en goedheid van Moeder, die
hen naar Lourdes wenkte, waar Zij
niemand ongetroost laat en onvol
daan.
De zieken zgn steeds het middel
punt geweest van de Limburgsche
bedevaart. Hun trein is te Lourdes
aangekomen, waar de overige pel
grims hen zijn voorgegaan, waar
onze brancardiers hen afwachtten
om de vermoeide Igdenden over te
brengen naar 't Asile de Notre Dame
nabij de grot.
De Limburgsche geloovigen, die
achterbleven en in wier naam de
anderen gingen, mogen de pelgrims
vergezellen in den geest. Vereenigen
wij ons met hen in den vroegen
morgen, tgdens de H. Mis bij de
grot aan den voet der Pyreneeën,
waar Maria verscheen aan Berna-
dette. Laten wg smeeken met en
vóór de zieken tijdeDs de baden- en
de aanroepingen. Aanbidden wij met
allen gedurende de processie en de
zegeniDg met het Allerheiligste op
de Esplanade. Vereenigen wij ons
met de pelgrimsschare tgdens de
bigde lichtprocessie en den zang van
't Credo inden heerlijken avond van
Zuid-Frankrgk.
Verheugen wg ons ook om de
sterkte en den troost, om het ge
duld en de berusting, welke daar
geschonken worden uitden overvloed
van den maagdelgken moederschoot,
om de edelmoedigheid en den offer
zin, waarmede onze zieken zich
geven en waardoor zij met nieuwe
krachten terugkeeren naar hun ziek
bed in Limburg, waar zij Maria, het
toonbeeld der lijdenden voortaan
dicht in hun nabijheid zullen voelen.
Mede te helpen door ons gebed om
voor de zieken die overgave en be
rusting te verkrijgen in het lijden
is voor ons de beste wijze, om gees-
telgkerwijze deel te hebben in dezen
Limburgschen pelgrimstocht.
VENRAY, 25 Juni 1938
Eindexamen Middelbare
Meisjesschool.
Voor het eindexamen 5jarige
Middelbare Meisjesschool slaagden
onze dorpsgenoot en Annie van
Haaren en Jo Hootsmans.
De geslaagden proficiat.
Examen Verpleging van
Zenuw- en Geesteszieken.
Door de examencommissie van de
R. K. Gestichtsartsen vereeniging
werden de overgangsexamens afge
nomen in de Psychiatrische Inrich
ting St. Bavosiichting te Noord
wij kerhout.
De uitslag der examens luidt
Eerste overgangsexamen 12 cand.
Geslaagd H. J. vd Broek, L. J. S.
Drabbels (Br. Ephisius), C. Govers,
A. G. Hermans, H. P. Heruer, A. H.
G. Hesselink, A. vd Linden, J. A.
vd Linden, J. Meijerink, H. L. de
Reus, C. C. Verwer.
Tweede overgangsexamen 8 cand.
GeslaagdJ. P. Beke, J. P. J. v.
Esdonq (Br. Ivan), P. W. C. de
Groot (Br. Bajuui), J. Hoedjes, B.
C. Jansen (Br. Frowinus), J. Lijten
(Br. Goslinus), B. F. van Oosterhout,
J. v. Poppel (Br. Aresius).
VOLKSCONCERT
Fanfare Leunen.
Woensdag 29 Juni a.s. zal de Fan
fare „St. Catharine" uit Leunen een
concert geven op het Henseniusplein.
Aanvang 8 uur.
Speldjesdag K.R.O.
Zondag 26 Juni worden weer,
evenals vorige jaren aan alle R. K.
kerken in Nederland speldjes ver
kocht van de Katholieke Radio
Omroep. De opbrengst hiervan komt
ten goede aan het K.R.O. Wereld
apostolaat. Voorzeker een mooi doel.
Niemand weigere dus, aan de
dames propagandisten een dubbeltje
te offeren voor 't vlaggetje, dat
wordt aangeboden.
Men verricht er een buitengewoon
goed en nuttig werk mee. Bovendien
kan ieder kooper van het speldje
meedingen aan de luister-wedstrijd
die op Zondagavond wordt uitge
zonden en waaraan ruim 1000 prijzen
zijn verbonden.
Iedere dag een goede daad of beter
Iedere dag minstens één goede
daad.
Laat Zondagmorgen uw eerste
goede daad zgnhet koopen van het
K.R.O.-insigne.
Premiekeuring van trekhonden.
Vanwege de Regelingscommissie
voor de verbetering van Rijkswege
van het trekhondenras inde provin
cie Limburg, zullen ook in 1938
wederom premiekeuringen worden
gehouden, teneinde het trekhonden-
