in het tijdvak van Maandag 28
Maart t.e.m. Zaterdag 16 April.
Manufactuurhandel
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Hofstraat 11
VENRAY
Telef. 114
AlleenBoter
is boter
„VENRAY"
boter
DE UITSPRAAK
VAN DE KERK.
Buitenland.
Binnenland.
Hiervoor gelden de navolgende rege
ling en voorwaarden
Provinciaal Nieuws
Zaterdag 2 April 1938
Negen en vijftigste Jaargang No 14
PEEL EN MAAS
is zeer fijne boter
ADVERTENTIEPRIJS 1—8 regels 60 ct
per regel 71/, ct. Bij contract groote reductie
Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY
Telefoon 51 Giro 150652
Abonnementsprijs per kwartaalvoor Venray 65 ct
buiten Venray 75 ct. Afz. nummers 5 ct
OVER DE VERHOUDING
VAN KERK EN STAAT.
Uit het Mandement van het
HoogwaardigNederlandsch Epis
copaat van 2 Februari 1934
„Niet dat de Katholieke Kerk
de voorkeur zou hebben voor
den een of anderen staats- of
bestuursvorm; zij staat ook niet
een bijzondere politiek voor, een
bepaald staatkundig stelsel. Maar
wel verlangt zij van iederen be
stuursvorm, dat deze niet geleid
wordt door beginselen, die de
rechten door God aan de Kerk
geschonken, en de natuurlijke
rechten van iederen mensch in
gevaar brengen; het is daarom
haar eisch, dat zij haar verheven
taak in volle vrijheid kan blijven
vervullen.
Vervolgens moet ieder staat
kundig stelsel, wil het door de
Kerk aanvaard worden, rekening
houden met de eischen van het
ware menschelijk geluk, zooals
die in de katholieke leer liggen
opgesloten.
„God heeft", zooals Paus Leo
XIII in zijn Encycliek „Immortale
Dei" zegt, „de zorg voor het
menschelijk geslacht aan twee
machten toevertrouwd, de gees
telijke en de wereldlijke macht,
waarvan de eene over de godde
lijke, de andere over de men-
schelijke dingen is gesteld."
Tvvee machten derhalve, de
Kerk en de Staat hebben beide,
ofschoon onder verschillend op
zicht; te maken met het men
schelijk geluk.
Het is dus zonder meer dui
delijk, dat zoo leert dezelfde
Paus „de burgerlijke maat
schappij, ten algeineer.en nutte
ingesteld, bij het behartigen der
welvaart van het gemeentebest
zoodanig voor haar burgers moet
zorgen, dat zij niet alleen niets
in den weg legt aan het berei
ken en verkrijgen van dat hoog
ste en onveranderlijke goed,
maar dat zij dit ook op alle
mogelijke wijze bevordert".
Het natuurlijk welzijn toch is
aan het bovennatuurlijke onder
geschikt en daarom zijn het doel
van den Staat en dat van de
Kerk, ook al kunnen zij afzon
derlijk beschouwd worden, in
werkelijkheid geenszins geheel
van elkaar los te maken.
Want al heeft ieder zijn eigen
onafhankelijk terrein, eenerzijds
heeft het hooger leven voor zijn
normale ontwikkeling de aardsche
hulpmiddelen noodig, anderzijds
wordt de opvatting zelf van na
tuurlijk welzijn verhelderd en op
allerlei wijzen beïnvloed door de
christelijke leer omtrent het volle
en eeuwig geluk van den mensch.
Het is derhalve volkomen be
grijpelijk, dat de Kerk het recht
en den plicht heeft, bepaalde
maatschappelijke en staatkundige
stelsels aar. haar beginselen te
toetsen. Deze algemeene begin
selen nu zijn ons herhaaldelijk
in de pauselijke encyclieken
voorgehouden."
Katholieken, houdt bij het be-
oordeelen van de verwarrende
berichtgeving uit Duitschland en
Oostenrijk vast aan bovenstaan-
den richtlijn en gij zult veilig
gaan.
Machtspolitiek.
Wtf hebben het in vele opzichten
wellicht twtffelachtige voorrecht
te leven ln een periode, waarin
sneller geschiedenis wordt gemaakt
dan wellicht ooit in vroegere perioden
het geval was.
Sinds 1914 hebben wig de kaart
van Europa danig zien wijzigen en
met die geografische (aardrijks
kundige) veranderingen is er ook
een geweldige militaire machtsver
schuiving gekomen.
Beide veranderingen en verschui
vingen hebben waarschgnlflk nog
geenszins haar eindpunt gevonden
d» varovsring van Oostenrijk door
Duitschland.
Machtspolitiek en een soort over-
winnings-delirium dicteerden in 1918
een vredesverdrag, dat als het ware
alom gevulde kruitvaten opstapelde
en lonten legde naar tal van punten.
Dat verdrag van Versailles maakte,
dat Europa na den zoogenaamden
vrede niet tot rust kon komen en
feitelijk geen vrede meer gekend
heeft.
De overwinnaars zochten hun
kracht in het vernederen en neer
drukken van Duitschland en dat is
een van de hoofdoorzaken geworden,
dat Duitschland gekomen is onder
een nationaal-socialistisch regiem,
hetwelk de ervaring in practijk heeft
gebracht, dat de weerlooze machte
loos en rechtlcos is in de tegen
woordige wereld.
Duitschland heeft zich enorm ge
wapend en toen het zich sterk ge
noeg gevoelde heeft het de vredes
verdragen verscheurd en voor en na
tienmaal meer genomen dan het
onder vorige regeeringen vergeefs
aan de machthebbers van Versailles
gevraagd heeft.
Geweldige machtsverschuiving
Duitschland, dat men in 1918 te
Versailles op de knieën had, trotseert
heel West-Europa, vertrapt de
vredesverdragen en neemt bezit van
Oostenrijk, terwijl niemand aan verzet
zelfs maar durft te denken, ondanks
alle verzekeringen, dat Frankrijken
Engeland nimmer den Anschlusz
zouden dulden
Duitschland is in Centraal Europa
een grootmacht geworden, die door
iedereen naar de oogen wordt gezien.
En zooals gezegd, bij deze machts
ontplooiing zal het wel niet big ven.
Wg wezen er al eens op, dat
wanneer in de toekomst Duitschland
ingrgpt in Tsjecho-Slowakije zeker
Engeland er niet aan zal denken,
om door het te hulp komen van dit
land een Europeeschen oorlog te
ontketenen, want Engeland wil thans
den vrede, omdat het dien voor het
handhaven van zijn wereldrijk abso
luut noodig heeft.
Daarmede houdt ook verband het
streven van Engeland, om thans zoo
spoedig mogelgk te komen tot een
accoord met Italië. De desbetreffende
besprekingen vlotten goed en er
schgnt alles op gezet te worden, om
nog een volledig accoord tot stand
te brengen, vóór Hitier zijn bezoek
aan Italië brengt, hetwelk op 12 Mei
is bepaald.
Engeland zou ongetwgfeld ook
gaarne Frankrijk in dit accoord
betrekken, maar op dezen weg liggen
vele moeilijkheden opgestapeld.
Vooreerst het gemis in Frankrijk
van een stabiele regeering, gevolg
van het gemis van zelfbewuste
kracht der natie, die goeddeels ten
prooi is van het marxisme. In de
tweede plaats is er het Fransch
Russisch bondgenootschap, wat een
hinderpaal vormt voor de Engelsch-
Fransche eenheid. Ten derde is hier
van vooral ook een gevolg, dat de
Fransche verhouding tot Duitschland,
den gezworen vijand van het bolsje
wisme, nooit zelfs maar redelijk kan
zgn, zoolang dit bondgenootschap
bestaat.
Dit alles staat een hechte Fransch-
Engelsche samenwerking in den weg
en daarom tracht Engeland reeds
nu, desnoods alleeD, met Italië tot
een accoord te komen en zal het te
avond of morgen ook met Duitsch
land de onderhandelingen weer op
nemen, die door den Anschlusz
voorloopig onmogelgk werden.
Engeland zal op deze wijze trach
ten om een oorlog te voorkomen,
al was 't alleen maar in 't belang
van 't handhaven van zgn wereld
rijk.
Dat zal ook wel de eenigste weg
blijken te zijn, om een tegenwicht
te vormen tegen de geweldige macht
van Groot-Duitschland en om zoo
doende nog eenigszins de elemen
taire grondbeginselen van de inter
nationale orde te redden.
Zeker, op den duur zal Italië zich
uit eigen belang bij dit Engelsche
streven moeten aansluiten, want, we
schreven het al eens meer-. Italië
leed bij den Anschlusz een even
groote nederlaag als Oostenrijk,
doordat het nu Duitschland aan zijn
grenzen moet dulden.
Zeker, Hitier vloeide over van
dankbaarheid, dat Italië het zijn
gang liet gaan bij de verovering
van Oostenrijk en hij seinde wel veel-
beteekenend: Ik zal dit Dooit kunnen
vergeten. Maar het nationaal-socia-
lisme kent in zijn woordenboek met
betrekking tot politieke mogelijk
heden het „nooit of te nimmer" niet
het handelt naar omstandigheden
en trekt zich niets aan van beloften
en verzekeringen, wanneer die in
strijd zijn met het Duitsche belang,
zooals dat op een gegeven moment
wordt gezien, gedachtig het woord
van Hitler in „Mein Kampf", dat
het belang van het Duitsche volk
recht is.
Te eeniger tijd zal er daarom voor
Italië gevaar dreigen vanaf den
Brenner, want op den duur zal
Hitier zijn belofte moeten houden,
ook ten opzichte van de zuiver
Duitsche bevolking van Zuid-Tirol,
de landstreek, die Italië in 1918
kreeg toegewezen van de oude Do-
nau-monarchie, als belooning voor
zgn verraad aan den Driebond, dien
het in den steek liet, omdat het
meer heil zag in een meevechten
aan de zgde der geallieerden.
In dit gebied was Triest de haven
voor Oostenrijk, maar Duitschland
zal daaraan wel een einde maken,
door het Oostenrijksche goederen
vervoer langs de waterwegen en de
te graven kanalen naar 't Noorden
te leiden.
En mogelijk is een volgende stap
het uitkiezen van Triest als oorlogs
haven van Duitschland aan de Mid-
dellandsche Zee.
Men zietde machtspolitiek heeft
nog op verre na haar eindpunt niet
bereikt en op haar weg kunnen nog
heel wat verrassingen liggen.
Wij schreven hiervóór reeds over
de EngelschItaliaansche toenade
ring die goede vorderingen maakt.
Een van de moeilijkheden vormt
daarbij natuurlijk beider houdiDg ten
opzichte van den strijd in Spanje.
Italië staat hier onvoorwaardelijk
en openlijk aan de zijde van de
nationalisten en steunt Franco met
troepen en materiaal. Engeland's
sympathie gaat zeker ook uit naar
Franco, maar openlijk steunt Enge
land geen van beide partijen en
houdt het zich natuurlijk mede
ter wille van Frankrijk aan de
zoogenaamde niet-inmenging.
Zou er nu niet heel goed verband
kunnen bestaan tusschen deze twee
omstandighedenEngeland wenscht
op korten termijn een overeenkomst
met Italië en Franco zet er alles op,
om zoo spoedig mogelijk de eind
overwinning te behalen. Is de zege
bevochten en het gaat hard in die
richting dan is de weg tot toe
nadering weer beter geëffend.
De inmenging in Spanje.
De roode regeering te Barcelona
heeft officieel meegedeeld, dat in de
laatste maand 5000 man Italiaansche
troepeu zich bg de nationalisten in
Spanje gevoegd hebben.
Verklaard wordt, dat in den loop
van de maand 162 Duitsche en 250
Italiaansche vliegers op 't rechtsche
grondgebied zgn aangekomen, zoo
mede 71 Italiaansche militaire tech
nici, 18 vliegtuigen en 15 tanks.
Italië zond verder 20 snel-varende
motorbooten.
Nazi-propaganda in Hongarije.
De nationaal-soclalistische propa
ganda in Hongarrjë neemt weer in
heftigheid toe en er heerscht in het
land een zenuwachtige stemming.
Gematigde politici wijzen de regee-
ring op het dreigende nationaal-
socialistische gevaar.
De leger-uitbreiding.
Voor vele plaatsen des lands, n.l.
die, welke gingen profiteeren van de
leger-uitbreiding doorjeen versterking
of vestiging van garnizoenen, was
het Dinsdag een belangrgke dag.
Toen heeft n.l. de algemeene ver
huizing plaats gehad van de „man
nen die bleven."
De oorlogsvoet bewapend en bepak'
zgn ze de nieuwe garnizoenen bin
nengerukt en hartelgk onvangen.
Deze intocht droeg overal een min
of meer feestelijk karakter, waarbij
de bevolking zich niet ODbetuigd liet.
De troepen werden officieel ontvan
gen door de gemeentebesturen, waar
bij bleek, dat een krachtige com
mando-stem iets anders is dan rheto-
risch talent.
Tien nieuwe infanteriegarnizoenen
hebben het binnenrukken van mili
tairen kunnen gadeslaan. Het waren
Tilburg, Roosendaal, Deventer, Steen-
wgk Grave, Huizen (N.H.), Roer
mond, Doesburg Zwolle en Weert.
Vanzelfsprekend dat dit militaire
schouwspel in de verschillende plaat
sen waar men tot nu toe geen mili
taire bezetting kende, de algemeene
aandacht en nieuwsgierigheid der
bewoners trok.
De troepen werden in de nieuwe
garnizoenen geïnspecteerd door den
commandant van het veldleger of een
der divisie-commandanten, vergezeld
van de civiele autoriteiten ter plaatse,
waarna, alvorens de troepen naar
hun nieuwe kwartieren afmarcheer
den, een défilé plaats had.
Offers voor onze veiligheid.
Dat het leger op het oogenblik in
een welgezinde sfeer ademt, bewgst
het aanhouden van den stroom vrij
willige bijdragen voor zijn verster.
king, of juister: voor de versterking
onzer weermacht in het algemeen.
Het totaal dezer bijdragen, aan het
departement van defensie ontvan
gen, benadert reeds de halve ton.
Ook de Vereeniging voor Natio
nale Veiligheid profiteerde van de
willigheid in de defensie-gaven. Zij
ontving 72 vrijwillige bijdragen, te-
samen f 2759,85. Deze vereeniging
houdt zich trouwens reeds langen
tijd met een inzameling voor dit
doel bezig. Vanaf haar oprichting
ontviDg ze voor het meergemelde
doel op enkele duizenden na reeds
een ton gouds. Voor de spontane
reacties van 't oogenblik verwijst
ze overigens naar het departement
van defensie, opdat de stroom voor
loopig in één breede en diepe bed
ding blgve.
Tegen Oostenrijksche emigratie
Als een maatregel tot bescherming
van de arbeidsgelegenheid voor Ne
derlanders in Nederland, moet men
in hoofdaaak ook de maatregelen
dag
gratis hoopei
Beide Zondagen zijn uitgesloten.
Alleen contante koopen komen in aanmerking.
Van deze contante koop ontvangt men een speciale cassabon, bedrag
en datum van aankoop vermeldende.
Heeft men nu op den geheimen, van tevoren vastgestelden datum,
voor een bedrag gekocht, dan ontvangt men op vertoon van deze
cassabon het volle bedrag van zijn aankoop terug op 19 April a.s.
De nu reeds vastgestelde geheime datum is in een verzegelde enve
loppe op de Nederlandsche Landbouwbank gedeponeerd, waar deze
Dinsdag 19 April onder getuigen zal worden geopend. Daarna zal de
geheime datum worden bekend gemaakt aan de zaak en Zaterdag 23
April in „Peel en Maas".
P. DM OPBERGEIIFZ.
der overheid tegen de immigratie van
Oostenrijkers bezien. Dezen zijn in
hoofdzaak, die beklagenswaardige
vervolgden en verdrukten volko
men berooid een asyl en een nieuw
bestaan zoeken, dat men hun ten
onzent als gevolg der feitelijke om
standigheden, helaas niet anders zou
kunnen verleenen dan ten koste van
het bestaan van een Nederlander.
Hopen we, dat door een interna
tionaal accoord, waartoe de Ver. Sta
ten het initiatief hebben genomen,
de positie van alle vervolgden moge
worden geregeld en verzekerd, en dat
Nederland zijn deel in deze eenig-
menschelijke oplossing zal bijdragen.
Wijze lessen voor ons land.
Uit 't Oostenrijksch gebeuren.
Wij hebben reeds gewezen op de
allervoornaamste les, welke voor ons
te trekken is uit het sensationeele
gebeuren met Oostenrgk. Die les is
deze, dat wij tot geen enkelen prijs
mogen voortsukkelen met 400.000
werkloozen, daar dit een element
van instabiliteit beteekent, waardoor
het beste staatsbestel aan 't wan
kelen kan raken.
Met alle middelen moet dus wor
den aangepakt, om zoodra mogelijk
een flinke bres te schieten in dit
enorme werkloozencgfer, zooals onze
fractievoorzitter Mr. Dr. Deckers en
onze partg-voorzitter Mr. Verschuur
dat bedoelen, wanneer zg een ernstig
beroep op de RegeeriDg doen, om
voor geen geoorloofd middel terug
te deinzen, ten einde den geesel der
werkloosheid van ons volk af te
wenden. Het Is te hopen dat dit
beroep zijn uitwerking niet zal mis
sen en dat we spoedig een program
in grooten stgl zullen zien om aan
dezen onboudbaren toestand een
einde te maken.
Vooral spoedig
Want men kan nog zoo in volle
overtuiging ons democratisch staats
bestel zijn toegedaan en het groote
goed waardeeren, dat hierin besloten
ligt, zooals de vrjje controle op de
openbare zaak, toch stooten groote
massa's er zich telkens weer aaD,
dat de geroemde Hollandsche dege
lijkheid het uitvaardigen van goede
maatregelen meesttgds zoo tergend
lang doet duren. Er wordt op tal
van maatregelen en wetten veel te
lang gestudeerd en overwogen en
dan moet er een haast eindelooae
weg worden afgelegd langs alle
mogelgke instanties, alvorens een
maatregel zgn heilzame werking kan
uitoefenen.
Tal van economische en sociale
maatregelen moesten veel sneller
tot stand kunnen komen, niet alleen
voor het nut ervan op zich zelf,
maar ook ter wille van het psycho
logische effect op de massa, die nu
ons treuzelen becritiseert en met
bewondering wgst op het bliksem
snelle handelen elders.
Als voorbeeld zg gewezen op den
maatregel van het verbod van
fabrieksarbeid aan gehuwde vrouwen,
die geen kostwinster zgn. Wij denken
er niet aan, om onzen hardwerken
den minister Romme eenig verwijt
te maken, integendeel, maar waarom
moet over zulk een logische maat
regel jarenlang gepraat worden,
alvorens hg wordt ingevoerd
Een ander voorbeeld is het instel
len eener commissie tot het nagaan
in hoeverre door beteugeling van
overwerk de werkloosheid kan wor
den verminderd.
Kan dat nu niet meteen vergezeld
gaan met een krachtiger controle
van de politie op de naleving der
Arbeidswet, nadat b.v. alle Burge
meesters van deze controle kennis
hebben gegeven en verzocht om in
gevallen van overwerk werklooze
arbeiders in het productieproces op
te nemen
En zoo gaat 't ook met veel rege
lingen op economisch terrein.
Op dit gebied kon zonder schade
en alleen met groot voordeel de
Volksvertegenwoordiging heel wat
van haar macht afstaan aan de
Regeering.
Niet te veel praten en overwe
gen, maar doen
Om nu op ons thema van de
lessen van Oostenrgk terug te ko
men, er zgn nog andere wenken uit
het geval te halen, zooals Rector
Mommersteeg bewijst met een
artikel in de Mijn-Kerkklokken. Wij
citeeren
le. De massa van vandaag is
nog veranderlijker dan vroeger. Toen
had men tenminste vflf dagen noo
dig om van het „Hosanna" te komen
tot het „kruisig Hem"vandaag
speelt men zoo iets in één dag
klaar
2e. Half-katholicisme is gevaar
lijker dan niet-kathollcisme. Oppor
tunisten en aanbidders van de
rijzende zon zullen ook in de rangen
der Nederlandsche „Aan U, o Ko
ning der Eeuwen"-zingers in over
vloedige mate aanwezig blijken.
Men cijfere in deze niet te opti
mistisch.
3e. De oogenschijnlgke aftakeling
der N.S.B. en de kalmte, waarmee
men in die kringen dezen tijd pas-
seeren laat, wgzen er op, dat Ne
derland nu nog niet rijp geacht
wordt om er de „Duitsche minder
heden in bescherming te nemen".
Breekt dat moment aan, dan zal
de verbluffende organisatie, welke
nu zoo bewonderenswaardig func
tioneerde in Oostenrgk, ook in
Westelijke richting de medewerking
vinden van land- en onafhankelijk
heidsverraders.
4e. Met „de kat uit den boom
kijken" hebben hooge heeren, onbe
wust, maar catastrofaal hun invloed
en daadwerkelijke macht op het
volk zien verdwijnen, totdat ze
handenwringend, maar machteloos
gedwongen werden toe te zien, hoe
het christendom werd afgebroken
tot op z'n fundament.
Hier worden harde lessen getrok
ken en we kunnen slechts bidden,
dat allen ze zich aantrekken, wien
ze aangaan. Bidden en werken, maar
vooral ook werken, aanpakken en
niet in zoete vroomheid neerzitten
met het zelfbedriegende, dat hier
alles prima in orde is
VENRAY, 2 April 1938
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van
Venray brengen ter voldoening aan
het bepaalde b(j artikel 18, 2e lid,
juncto artikel 16 der Drankwet
Stbl. 1931, no. 476, ter openbare
kennis, dat op 28 Maart j.l. is inge
komen een verzoek van Mathijs
Jacobus Drabbels, landbouwer,
wonende te Venray, Oirlo E 40,
waaruit blijkt, dat hij volhardt bg
zgn op 18 Mei 1932 ingediend ver
zoek om eene volledige vergunning
voor den verkoop van sterken drank
in het klein voor de benedenvoor
kamer van het perceel Oirlo E 40,
op welk verzoek toen echter afwijzend
moest worden beschikt uitsluitend
op grond, dat het wettelijk maximum