TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
FEUILLETON.
Smeulend vuur.
JABMSl '-
Zaterdag 8 Mei 1937
Acht en vijftigste Jaargang No 19
Binnenkolonisatie
in Limburg.
Ruimte-behoefte in het
Noorden der provincie.
De nood spreekt uit de cijfers.
Nu de oprichting van de
Stichting „Binnenkolonisatie" in
Limburg een feit is geworden
heeft het ongetwijfeld zijn nut
eenige aandacht te besteden aan
de problemen, welke deze stich
ting noodzakelijk hebben gemaakt,
niet het minst in verband met
het geheele streekplannenwerk i
Limburg, waarvan de binnen
kolonisatie een onderdeel vormt.
En er is voor ons een speciale
reden, deze plannen met aandacht
te volgen, daar zij passen in het
algemeene streven in onze kringen
naar ordening.
Deze arbeid immers beoogt
het scheppen van orde in het
„ruimtegebruik", inzooverre daar
mede het welzijn van de gemeen
schap samenhangt. En alhoewel
men zich ook hier zeer zeker
moet hoeden voor over-waardee-
ring van de ordening, zeker is
toch, dat het streekplanwerk
thans reeds bewezen heeft in een
groote sociale behoefte te voor
zien.
Men kan natuurlijk niet ver
wachten, dat een streekplannen-
dienst met enkele bezwerende
gebaren alle stedebouwkundige
kwalen geneest, maar wel degelijk
mag worden vastgesteld, dat hij
kan helpen om een beter en
schooner gebruik van het land
voor de toekomst te verzekeren.
Om daartoe te geraken zijn er
in Limburg drie streekplanorgani
saties op grond van de woning
wet in het leven geroepen, n.l.
voor Noord, Midden en Zuid-
Limburg, tezamen omvattende de
heele provincie. Teneinde het
opstellen van de plannen gemak
kelijker te doen plaats vinden,
stelde de provincie één dienst
ter beschikking, welke thans in
samenwerking met talrijke specia
listen en deskundigen ernstig
werkt aan de zgn. voorstudies,
welke den grondslag voor de
streekplannen moeten vormen.
Deze voorstudies hebben be
trekking op de bevolking in haar
samenstelling en ontwikkeling,
op bodem en klimaat en op de
vele vormen van bodemgebruik,
waarvan wij als voorbeeld noemen
landbouw, nijverheid, bewoning,
verkeer, etc.
Maar terwijl het aan de eene
zijde duidelijk is, dat er met een
dergelijke studiejaren zal gemoeid
zijn, valt het anderzijds niet te
ontkennen, dat er vele urgente
problemen zijn, welker afdoening
niet kan wachten op het beëindigen
ervan, zoodat ten bate van deze
problemen een soort laat ons
zeggen snelstudie dient te
worden gemaakt.
Een dezer problemen is dat
der binnenkolonisatie, waaronder
Oorspronkelijke Roman door
B. VIELER, schrijver van Mattesen
Ties de Kiesjeskel. Nadruk verboden.
De familie van Melle en de
Delmottes van Otterbeek,
De zusters Geloof, Hoop en Liefde
zaten met hun drieën in het „ka
böfke" (klein vertrekje) druk in de
weer met hun dagelijksche bezigheid:
naar buiten kijken, ieder door haar
eigen venster.
Het kaböfke was een puist of
uitwas aan den voorgevel van het
huis van den heer van Melle, welke
deze daar had laten groeien ten
benefice van zijn dochters, want de
„errem schaop" hadden volgens
papa's opvatting, hier in dit s ille
Holtum waarachtig niet te veel ver
zet.
Het kaböfke was, evenals alle
puisten en uitwassen, ongevraagd en
brutaal ontstaan; 't was niet anders
dan een uitbouw met een tamelijk
groot venster in het midden met
ter rechter en ter linker zijde een
kleiner schuin geplaatst raam.
Feitelijk vormde het van buiten
een leelijke sta-in-den-weg, want de
dorpsstraat was toch al niet al te
breed en 't was vooruitgeschoven
tot op den laatsten centimeter van
bet grondbezit van den ontvanger
van Melle.
De huizen hadden hier geen voor
tuintjes of stoepen en trottoirs **>aren
verstaan wordt de uitbreiding
der bestaansmogelijkheden ten
plattelande.
Nood onder jonge boeren.
Wie ook maar eenigszins be
kend is op de Limburgsche
dorpen en in landbouwkringen,
weet hoe hoog de nood gestegen
is onder de jonge boeren. Hier
heerscht een werkloosheid, welke
zeker niet onderschat mag wor
den, ook al blijkt de ernst daar
van niet zoo sterk naar buiten.
Deze werkloosheid krijgt echter
een schrikbarend perspectief,
wanneer men aan de hand van
de statistische gegevens de be
volkingsbeweging ten plattelande
in Limburg bestudeert in ver
houding tot elders.
Daartoe zal het op de eerste
plaats noodig zijn, den geweldigen
bevolkingsaanwas, die in het
land van Limburg bestaat, na te
gaan in de oorzaken. De aanwas
is eenerzijds het gevolg van den
natuurlijken groei als effect van
geboorte en sterfte, anderzijds
wordt hij, soms meer soms minder
beïnvloed door het resultaat der
beweging van vestiging en ver
trek.
Terwijl het geboortecijfer in
Nederland van ruim 33 per 1000
inwoners in het midden der
vorige eeuw daalde tot ruim 20
per 1000 op het oogenblik (voor
Limburg in zijn geheel was dat
van 30 tot ongeveer 24) bleef
het op het Noord-Limburgsche
platteland ruim 30 per 1000.
Daarentegen was het sterfte
cijfer op het platteland vroeger
onrustbarend hoog, maar tenge
volge van de betere gezondheids
zorg daalde dit geleidelijk tot 10
a 11 per 1000 inwoners op het
platteland van Noord-Limburg,
tot 8.8 voor de geheele provincie
en tot 8.7 voor geheel Nederland
op dit oogenblik.
Het is uit deze cijfers duidelijk,
dat de natuurlijke groei der be
volking, welke omstreeks 1850
voor Nederland slechts 7 en voor
Limburg ongeveer 8 per 1000
inwoners bedroeg, kwam te stij
gen voor Nederland tot ruim 11
voor Limburg tot ruim 15 en
voor het Noord-Limburgsche
platteland tot ruim 20 per 1000
inwoners.
Zeer merkwaardig is het, te
constateeren, hoe de bevolking
van deze Noord-Limburgsche
gebieden, welke uit den aard der
zaak reeds vroeger de moeilijk
heden ondervond om op den
ouden cultuurbodem nieuwe
bestaansmogelijkheden te schep
pen, naar een uitweg heeft ge
zocht. De bevolking, welke in
vroeger tijden alleen langs de
Maas woonde, ging ook de
beekdalen, ja later zelfs de veel
hooger liggende, gronden van
belangrijk mindere kwaliteiten
bewonen en bewerken.
Maar ook buiten de eigen
streek werd reeds eeuwenlang
naar een bestaansmogelijkheid
gezocht en wel voornamelijk in
de nieuw opkomende industrie
centra, zooals het Roergebied, de
er onbekend.
Tijdens het bouwen van dit Ka
böfke had niemand er eenige aan
merking op gemaakt. Maar toen het
er stond, werd er nogal tegen ge
gen gesputterd; de ontvanger had
echter beslist gelegd; „het bh'efter
staon."
Ook zijn naam had het kaböfke
te danken aan den ontvanger, die
ongemeen sterk was in het doopeD
en naamverleenen.
De Munstersche wederdoopers,
Jan van Leijden en Knipperdollink
hadden bij hem les kunnen nemen
Het epitheton: Geloof, Hoop en
Liefde was evene« ns van hem af
komstig. Hij had zijn dochters aldus
genoemd, omdat Sylvie de oudste
geloofde, dat ze toch niet als
oude jongejuffrouw met witte hand
schoenen zou begraven worden; ter
wijl Lowies de tweede hoopte
dat er spoedig een vrijer voor haar
zou komen opdagen, nou en
Netteke de jongste zat vol
liefde tot in haar kleinen teen, altijd
volgens de beweringen van papa
ontvanger.
Feitelijk waren de meisjes nog vol
strekt niet oud van negenentwin
tig afdalend tot eenentwintig; maar
ze kregen zoo „selderjuus" weinig
trouwkans in dat stille verafgelegen
Holtum.
Behalve Sylvie, die in de eerste
standplaats van haar vader geboren
was, hadden de meisjes bijna hun
geheele leven in dit kleine, maar
overigens zeer gemoedelijk Limburg
sche dorp gesleten, met uitzondering
van de paar jaren, die ze op de
kostschool hadden doorgebracht.
Papa van Melle had nooit hoog
vliegende ambtenaars-aspiraties gehad
Zuid-Limburgsche mijnen, of de
koloniën.
Behoeften.
Op dit oogenblik schijnt er
weer eenig perspectief te zijn in
de verschillende industrieën,
maar desondanks is het ook thans
nog gewenscht, dat er naast
mogelijkheden van emigratie en
binnenlandsche industrie-uitbrei
ding vooreen deel van de nieuwe
bevolking naar verruiming van
bestaansmiddelen in den land
bouw gezocht wordt.
Vooral wanneer men daarbij
bedenkt, hoe uiterst gewenscht
het is, dat een behoorlijk Iand-
bouwfundament in den geheelen
opbouw onzer bevolking in stand
wordt gehouden, begrijpt men
dat een vooruitziende bevolkings
politiek aandacht moet schenken
aan het bevorderen der ontgin
ning van woeste gronden, zoowel
als aan de vestiging van nieuwe
landbouwbedrijven.
Terwijl aldus uit den socialen
nood overduidelijk blijkt, hoe
groot de behoefte is aan binnen
kolonisatie, uit een diepgaand
onderzoek naar de mogelijkheden
is tevens komen vast te staan,
dat onder bepaalde voorwaarden
een en ander ook economisch te
verwezenlijken is.
Van de ongeveer 15000 H.A.
woeste gronden, welke nog in
Noord- en Midden-Limburg j
legen zijn, is het grootste gedeelte
zeer goed ontginbaar. Wel zal
een beperkt gedeelte tot natuur
reservaat behooren te worden
bestemd, teneinde in een andere
sociale behoefte van dezen tijd
te voorzien, maar voor den naas
ten tijd is in ieder geval nog
voldoende ruimte voor ontgin
ningsdoeleinden beschikbaar.
Wanneer deze gronden met
Rijkssubsidie in werkverschaffing
bedrijfsklaar zullen worden ge
maakt, is de productieprijs van
den grond zoodanig, dat het
mogelijk zal zijn,daarop rendabele
bedrijven te stichten. Naast de
toekomstige bestaansmogelijkheid
voor den jongen boer wordthier
derhalve tevens werkgelegenheid
geschapen voor honderden werk-
loozen uit deze streken voor vele
jaren.
Een veelzijdige taak.
Het spreekt wel vanzelf, dat
de plannen voor de ontsluiting
van deze nieuwe gebieden een
zeer omvangrijken arbeid vragen.
En daarbij komt tegelijkertijd
duidelijk naar voren, hoe veel
zijdig de taak van een streek-
plannendienst in dit opzicht is.
Daar zijn op de eerste plaats
noodig de reeds eerder genoem
de voorstudies, welke voor deze
plannen dus in versneld tempo
werden ingevoerd.
Maar daarnaast wordt nog de
verzorging van velerlei belangen
gevraagd.
Daar is bijvoorbeeld 't vraag
stuk van de verkaveling der
gronden, het vraagstuk van de
grootte der bedrijven, van de
Holtum was zijn tweede kantoor
geweest en daarbij was 't gebleven.
Wel had hij meermalen kans op be
vordering gehad; telkens echter naar
het noorden en daar voelde hij
als Limburger niet veel voor.
Zoo was bij van jaar tot jaar
in Holtum blijven hangen, zooals bij
zelf zei; hier had het hem altijd
goed bevallen en 't beviel er hem
nog best
Het kantoor was trouwens, tenge
volge der opheffing van een naburige
ontvangersplaats en de aanstelling
van een sub ontvanger der invoer
rechten aan de nabijgelegen grens,
een paar klassen vooruitgegaan, zoo
dat het salaris ook werkelijk vol
doende was geweest.
Daarbij had de ontvanger met zijn
vrouw eenig geld betrouwd en later
van dienzelfden kant nog een paar
aardige erfenissen opgestreken.
Gedurende zijn menigvuldige
dienstjaren had hij gelegenheid gehad,
zich fliuk te oefenen in het ontvan
gen en maar zoo weinig mogelijk
aandacht geschonken aan de in onze
tijden zoozeer gecultiveerde weten
schap van het uitgeven; zonder dat
men den goeden, oolijken, ouden
heer echter van gierigheid, schraap
zucht of inhaligheid betichten kon.
Het leven te Holtum was overi
gens werkelijk niet duur.
Het huis met den grooten tuin
was zijn eigendom indertijd ge
kocht voor een krats, levensmiddelen
waren er goedkoop en overvloedig.
Alhoewel hij de volle leeftijdsgrens
nog niet bereikt had, had hij onge
veer vijf jaar geleden zijn ontslag
genomen en sedert dien was hij ge-
pensionneerd
Hij heette thans „den aide ont
stichting van nieuwe dorpskernen
en parochie-centra, van de ligging
der wegen, kortom, daar rest
een stedebouwkundig probleem
in zijn rijke veelzijdigheid.
Voor de uitvoering dezer plan
nen is thans samenwerking tot
stand gekomen tusschen belang
hebbende gemeenten en den
Limb. Land- en Tuinbouwbond
onder leiding van de provincie
en wel in een ontginningsmaat
schappij, de Stichting „Binnen
kolonisatie", welke te Maastricht
werd opgericht.
Gas in de
huishouding.
„Gas is tegenwoordig zeer zeker
als de meest gebruikte brandstof
voor keukendoeleinden te beschou
wen. De reclamespreuk „Kookt op
gas, want zulks geeft besparing aan
tijd, aan moeite en aan geld" is io
de praktijk zoodanig waarheid ge
bleken, dat in de keukens het gas
de voornaamste rol speelt.
Dit is de uitspraak van Dr. Erna
Meyer, eenige jaren geleden in „de
Nieuwe Huishouding", die zeker ge
daan is op grond van rijke ervaring."
Opvallend is dat in Engeland waar
de huisvrouw of keukenprinses
dagelijks bakproducten vervaardigt,
de keukeninstallatie voornamelijk
met gas als warmtebron ingericht
is.
Bij de nieuwste inrichtingen van
grootbedrijf, hotelkeukens, keukens
voor ziekenhuizen, wordt gas voor
een groot percentage als brandstof
geKozen.
Dit ter inleiding van eenige be
schouwingen over het gebruik van
gas in de huishouding. Het is zoo
prettig onze eigen ervaringen aan
uitspraken van deskundigen en feiten
uit de praktijk te toetsen. Ik zelf
ben overtuigd, dat het gas in de
huishouding, voornamelijk in de
keuken, onmisbaar is.
Bij het gebruik van gas doen zich
zooveel gunstige factoren voor, die
het tot de meest aangewezen warmte
bron stempelen. En nu is het voor
de huisvrouw van groot belang te
weten niet alleen dat die gunstige
factoren bestaan, maar ook hoe op
de beste wijze profijt ervan te trek
ken.
Bij hooren en zien is mij zoo dik
wijls gebleken, dat vele huisvrouwen
en haar personeel nog niet voldoen
de op de hoogte zgn met het doel
matig gebruik van de gastoestt 1 en
voor de buishouding en dat zy door
onwetendheid niet het volle nuttig
effect verkrijgen, wat zij door eeD
kleine wijziging in het gebruik vaD
de gasapparaten wel zouden berei
ken.
Op welke wijze kan gas als warmte
bron in de huishouding gebezigd
worden
Dat is nu de vraag, die ik in het
kort beantwoorden wil.
Voor heel veel doeleinden in de
huishouding is warmteafgifte nood
zakelijk. Allereerst denk ik aan het
koken van de gerechten, verder aan
de warmwaterbereiding, aan het
strijken, verwarmen van de vertrek
ken en aan het koel houden van
spijzen (koelkast).
Het is niet toevallig dat ik „het
koken" het eerste noem. Het is eeD
belangrijke bezigheid in de huis
houding, waarvan de resultaten mee
werken ter verhooging van de ge
zelligheid in huis mits de huisvrouw
de juiste wijze van bereiding van
den maaltijd kent en niet een grooi
gedeelte van den dag in touw is in
de keuken, als gevolg van het ge
bruik van ondoelmatige verwarmings
apparaten.
Door het gebruik van gas-kook-
venger", ter onderscheiding van zijn
ambtsopvolger „den neéje ontven-
ger".
Ze hadden zoo n heerlijke plannen
gemaakt voor hun ouden dag bi;
en zijn goeie vrouw; de beide oudste
meisjes waren al terug van het
pensionaat en zoodra Netteke, het
nestkuiken, thuis kwam, zou de ge
heele familie prettig en knusjes bij
elkander zitten.
Er is niets tegen het maken vaD
plannen als het maar g>tnbooze
plannen zijn.
Plaonen ontwerpen is gelijkbedui
dend met illusies scheppen en deze
werken op ons gemoed evenals een
borrel voor den maaltijd.
Jammer, dat zooveel plannen niet
uitgevoerd mogen worden, zooveel
illusies vervliegen, gelijk de morgen
nevel. Zoo was het ook gegaan met
de illusies der familie van Melle.
Mevrouw, oogenschijnlijk een ge
zonde, krachtige vrouw, begon te
klagen over duizeligheid, hartklop
pingen en plotseling opkomende
komende benauwdheden.
Toen men tenslotte den dokter er
over consulteerde, slelde deze de
patiente wel gerust, maar onder vier
oogen wees hij er den ontvanger op
dat hij een vrij ernstige hartkwaal
bij haar geconstateerd had.
Alhoewel men trachtte deze ont
dekking voor Mevrouw van Melle
verborgen te houden, was deze er
toch van bewust, dat er iets met
haar hart niet in orde was.
Ze wist, dat menschen met hart
kwalen soms plotseling sterven en
daarom zorgde zij er voor, dat de
dood haar niet onvoorbereid zou
treffen.
Op zekeren dag zei ze tot haar
toestellen, ik denk hierbij aan de
veelsoortige gaskomforen en for
nuizen, is de huisvrouw zeker van
een vlugge en doeltreffende manier
van bereiding der gerechten. De
bedieningswyze der gaskooktoestel-
len is niet moeilijk.
Een goed ingerichte keuken in
dezen tijd zoo de financiën het
toelaten zal moeten voorzien zijn
van een gasfornuis, gasgeysertje,
gaskoelkast, gasstrijkyzer en zoo
geen centrale verwarming aanwezig
is in huis, van een kleine gas-radia-
tor.
Indien de uitgave beperkt moeten
blijven tot het allernoodzakelijkste
by de inrichting van de keuken en
de huisvrouw een keuze zal moeten
doen uit de verschillende hierboven
genoemde apparaten, dan zal wel
voor de meeste huisvrouwen het
gasfornuis als het meest onmisbare
ideale bezit voor de keuken het eerst
in aanmerking komen.
Een viervlams-fornuis geeft de
gelegenheid tot bereiding van een
uitgebreiden maaltijd in den kortst
mogelijken tijd.
Indien de afmetingen der pannen
zoodanig zijn, dat de ruimte van de
bovenplaat van het fornuis niet
voldoende plaats biedt, dan is het
aan te raden een zij plaat met een
ingebouwden brander te nemen of
een apart groot komfoor dat op een
tafel of aanrecht aangesloten wordt
en waarop de grootste pan geplaatst
kan worden.
De huisvrouw kan door het bezit
van een oven (die altijd by een gas
fornuis aanwezig is) zóóveel variatie
brengen in het dagelijksche menu
en met geringe kosten en moeite
voor zóóveel versnaperingen zorgen,
dat bet bezit van de gasoven een
dagelijksche vreugde beteekent.
Naast het gasfornuis heeft het
gasgeysertje in korten tijd by meni
ge huisvrouw een plaats in de keuken
veroverd. Allen die in het bezit zijn
van een dergelijk apparaat, dat bo
ven den gootsteen aangebracht is,
zijn van oordeel dat het gebruik van
een warmwaterapparaat in de keu
ken niet alleen een groot gemak is,
door de mogelijkheid van het onbe
perkte aftappen van heet water, op
ieder gewenscht tijdstip, maar dat
bij oordeelkundig gebruik het ook
bezuiniging brengt.
Het nuttig effect van deze warm
waterbereiding is hooger dan bij
eenig andere wijze. Dus indien de
huisvrouw dezelfde hoeveelheid warm
water gebruikt als voorheen toen zij
het benoodigde warm water moest
verhitten op een komfoor, zal het
gasverbruik lager zijn.
Maar hoe verleidelijk is het niet,
wanneer men op een gemakkelijke
manier direct warm water kan krij-
gen door een enkele kraanomstel-
ling, in meerdere gevallen dan vroe
ger warm water te gebruiken Id
zoo'n geval zal dan het gasverbruik
eenigsziDS stijgen, hoewel niet be
langrijk en toch zeker zoo, dat het
tegenover de luxe van ruim warm-
vvatergebruik opweegt.
De warmwatertoevoer in de keuken
kan ook geschieden door een druk-
automaat, dit is een groote geyser,
die meestal op de badkamer opge
steld wordt en die verschillende tap-
plaatsen in het huis van warm wa
ter voorziet. Hoewel deze installatie
heel mooi is en veel wordt toege
past, zou ik zelf toch het gebruik
van een geysertje in de keuken ver
kiezen, daar allereerst de tempera
tuur van het water van het kleine
apparaat hooger is, dus meer ge
schikt voor keukengebruik en verdej
omdat er bij het in werking stellen
van de kleine gasgeyser geen warm-
waterverlies is, zooals brj het gebruik
van een drukautomaat, waarbij eerst
de geheele leiding naar de te ge
bruiken tapplaatsen gevuld moet
worden met warm water en gevuld
blijft na het dichtdraaien der kra
nen, wat men. door spoedige afkoe
ling, als verlies kan rekenen.
De drukautomaat dient in de eerste
plaats voor de baden en de wasck-
(iian in bijzijn der kinderen en var
den dokter, die haar juist onderzoch:
ea ook wat gerustgesteld had:
't Is mogelijk, dat de dokter
gelijk heeft, en ik met mijn hart
kwaal nog best oud kan wordeD;
maar ik voel 't zelf wel door dc
aanhoudende vermaningen, die dt
kleine tiktak me telkens laat voeler
dat er een raadje of schijfje los zii
en daar kan Trumke, onze horloge
maker en ook de dokter niet bi,
komen om te repareeren We zullen
den moed maar niet 'aten zakken et
hopen dat 't uurwerk nog een tijdje
blijft loopen. Ik zal zorgen, zoo tc
leven, dat Onze Lieve Heer mc
steeds bereid vindt om te sterven,
ook indien 't me plotseling overko
men zou.
t Waren allemaal godvreezende
en brave menschen daar in de huis
houding van d n ontvanger, de meid
incluis, welke laatste zelfs kwezel
ach tig aangestreken was.
Mevrouw van Melle was steeds
het toonbeeld geweest van 'n vrome
opofferende vrouw, moeder en gade;
't was haar gewoonte dagelijks tot
de H. Tafel te naderen, terwijl dc
ontvanger en de meisjes alle weken
ter communie gingen
Bij al haar vroomheid en ondanks
ze zich bewust was van het kritieke
van haar toestand, was ze echter
volstrekt niet zeurig of kophangerig
t Was inderdaad moeilijk uit tc
maken, wie van allen in het gewone
doen het meest opgeruimd was, pap?
met zijn aangeboren leutigheid, mam?
met haar onverwoestbaar vrolijk hu
meur of de zingende en lachende
dochters.
Zoo zaten ze op een Zondagavond
gezellig bijeen 'n kopje thee te
Als Gij 's nachts niet slapen kunt
door de benauwdheid op Uw borst.
Als Uw ademhaling moeilijker en pijn
lijker wordt door de verstopping van
Uw luchtpijptakken, neem dan Akker'f
Abdijsiroop. Gij zult Uw benauwdheid
overmeesteren, want de slijm zal zon
der moeite loskomen. Vanaf den
eersten lepel begint de verlichting.
Dat opgeblazen, benauwde gevoel
zal verdwijnen en na korten tijd zult
Gij geen spoor meer van die borst-
benauwdheid bemerken. Neem dus bij
Hotst-Oriep-Bronchitis-Asthma
Tfohöóg3뻫SinS 75 cent I
Verlannde pnjzen jVVja
Door een NIEUWE toevoeging werkt NU
Abdijsiroop 2x zoo snel als voorheen I
tafels.
Een onmisbaar bezit, vooral voor
flatbewoners, die geen kelder bezitten,
waar zij de overgebleven spijzen en
dranken kunnen vrijwaren voor be
derf, is de koelkast, die door een ver
nuftige vinding met geringe kosten
(3 4 cent per etmaal) met gas ge
stookt wordt.
Het practische model, weinig plaats
innemend in de toch al kleine keu
kens van de tegenwoordige moderne
huizen, biedt voldoende ruimte voor
de aan bederf onderhevige spijzen.
Het is wel opvallend en een teeken
des tijds, dit de tegenwoordige huis
vrouw meer zorg en geld besteedt
aan de doelmatige inrichting van de
keuken, wat het bezit of het ver
langen naar het bezit van een koel
kast bewijst. Dit wordt niet meer
als een overdreven luxe beschouwd,
maar als een noodzakelijke vereischte
voor een hygiënische voeding.
Minder bekend en toch in menig
opzicht aan te bevelen is het gas
strijkyzer, dat zoo economisch in het
gebruik is en by wijze van spreken
onverslijtbaar is. Het gebruik van
een gasstrijkyzer geeft geen of wei
nig terugkeerende reparatie's, wat
bij een veelvuldig gebruik zeer wel
kom is.
Het gasstrijkijzer, dat een handig
model heeft, wordt voortdurend op
de gewenschte temperatuur gehou
den, zoodat men zonder eenig opont
houd door kan strijken.
By de inrichting van de „gaskeu-
ken" wil ik nog even stilstaan bij
de verwarming, die meestal eenig
hoofdbreken kost. Een heel eenvou
dige oplossing is het plaatsen van
een kleine radiator, die weinig plaats
inneemt en meestal naast het for
nuis geplaatst wordt en voldoende
warmte afstraalt voor de verwar
ming van de keuken, die toch nooit
voortdurend „bewoond" is, waar tel
kens voor kleine oogenblikken van
den dag de huisvrouw of haar per
soneel verblijft en waarvoor gasver-
warming de aangewezen verwarming
is, daar men zelf in handen heeft de
warmtebron te gebruiken en te re
gelen naar de behoefte.
Over het gebruik van gas voor
andere doeleinden in de huishouding
dan alleen voor de keuken, wil ik in
:en volgend artikel spreken.
MACHTELD.
De smid van
Rimpelbeek.
Een sprookje uit de Tiroolsche
bergen.
Dag in dag uit suist de wind over
het land, en ruischt in de ooren van
len smid, die daar alleen diep in het
woud woont. Daar ginder in het
lorp zijn nog boerendochters, die
lroomen van 't huwelijksgeluk. Kom,
drinken. Mijnheer Delmotte van Ot
terbeek was er ook bij.
Hij had mevrouw gevraagd hoe
zij 't maakte, waarop ze hem had
geantwoord
Over 't algemeen genomen,
gevoel ik me heel wel ik begin me
ook al een beetje te gewennen aan
de kunsten van dien tiktak hierbinnen
die me nu en dan eens herinnert
aan het Memento mori, dat boven
onze kerkhofpoort staat. Ik ben er
Onzen Lieven Heer dankbaar voor,
dat ik mij geregeld voorbereid mag
voelen, als Hij me eens plotseling
zou wegroepen. Met de hand op
mijn hart kan ik zeggen, dat ik den
dood niet vrees; 't zou me niet
kunnen schelen, als ik nog vandaag
moest sterven.
Dienzelfden nacht vernam de ont
vanger, die toevallig wakker was,
een eenigszins gerekten zucht uit
den mond zijner vrouw.
Toen hij haar schertsend toesprak,
kreeg hij geen antwoord Met een
bang voorgevoel sprong hij uit het
bed en stak licht op.
In haar bed lag zijn goede gade
met,een lach op het gelaat; alleen de
blauwe lippen wezen op een nood
lottig afloop.
Stil was ze heengegaanzonder
lijden of pijnen, maar welvoorbe-
reid.