Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. PAREL DER PEEL Betere verdeeling van beschikbaren arbeid. Buitenland. Binnenland. Provinciaal Nieuws Zaterdag 13 Februari 1937 Acht en vijftigste Jaargang No 7 Onze Karnemelk en Karnemelkspap een heerlijk en voortref felijk voedsel voor jong en oud. Coöp. Zuivelfabriek „VENRAY" PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS1 tot 8 regels 60 ct. per regel 71/» ct. Bij contract groote reductie Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct. Buiten Venray p. kwartaal 75 ct. Afz. nummers 5 cent. een frissche drank, een gevraagde lekkernij, een zeer voedzaam product, overal verkrijgbaar. Vervanging van vrouwe lijke door mannelijke arbeiders. Alleen maar Crisis maatregel We hebben het reeds meer malen betoogd, dat het streven naar waar dat mogelijk en doelmatig is de vervanging van vrouwelijke arbeiders door mannelijke niet als een princi- pieele aangelegenheid mag wor den gezien, als een poging b.v. om de vrouwen in haar „rechten" weer te declasseeren, maar uit sluitend als een eisch van goede economie. De maatschappelijke inrichting is nu eenmaal zoodanig en we „aanvaarden" dat niet alleen, maar juichen het ook toe dat de man verantwoordelijk is voor het onderhoud van het gezin. Als maatschappelijke omstan digheden een groot aantal mannen niet in staat stellen om hun onderhoudsplichten te vervullen, dan helpt de overheid via steun aan den onderhoudsplichtige. Het is duidelijk, dat een goede econo mie vereischt om bij een tekort aan arbeidsgelegenheid het werk zooveel mogelijk te verdeelen onder de mannen, ook onder de mannelijke jeugdigen, die de huis vaders van de toekomst zijn. Een daartoe strekkend wets ontwerp is thans eindelijk inge diend. Dit ontwerp gaat geens zins te ver. Het ontziet zelfs alle werkgelegenheid, welke in de laatste decennia óók door vrou wen en meisjes werd vervuld en bepaalt zich meer in het bijzonder tot de bezigheden, voor welke de vrouw om physieke en psychi sche redenen eigenlijk minder geschikt is. De vrouw heeft zich de laatste jaren g ed r o ng e n in deze arbeidsposities, eensdeels omdat de gezinsomstandigheden er toe dreven om „van alles" aan te pakken, anderdeels omdat ze er toe werden geroepen, genood, men zou kunnen zeggen: verleid, door fabrikanten en andere werkgevers, die - vaak óók al weer onder economischen drang hun productie kosten trachtten te verlagen door het bezigen van goedkoope arbeids krachten. Vooral wanneer men dat laat ste motief goed in het oog houdt, zal men moeten beamen, dat de thans beoogde terugdringing van de vrouw uit haar positie in zekere bedrijven, met een prin- cipieele achteruitzetting niet heeft te maken. Voor zoover er van een principe in deze aangelegen heid sprake kan zijn, is uilsluitend het bij-oogmerk van den voor gestelden maatregel te bezien om de vrouw op de arbeidsmarkt niet te laten misbruiken als factor van loondruk. Dat oogmerk te weerstreven is niet alleen een mannen- maar óók een vrouwen- belang. De huidige positie van vele vrouwen en meisjes in bedrijven, is een weinig eerlijke, doordat ze alleen steunt op de „goed koopte" van haar werkkracht. Het komt voor, dat heele fabrieken geleidelijk door de mannen en jongens ten behoeve der plaatsing van vrouwen en meisjes worden ontruimd, alléén omdat één groote concurreerende firma een nieuwe fabriek met uitsluitend vrouwelijk personeel heeft ingericht of een bestaande fabriek op zulken nieuwen grond slag heeft heringericht. En dan een moordende prijzenoorlog op de productiemarkt gaat voeren. (Conflict bij Kwatta Het gevolg van een en ander is geweest, dat er in ons land zoo goed als geen werkloosheid meer is onder de arbeid-wen- schende vrouwen en meisjes, terwijl het mannelijk werklozen leger nog steeds honderdduizen den telt. Er stonden bij de organen der openbare arbeidsbemiddeling op 14 November nog 384.875 werkzoekende mannen inge schreven en 17.880 vrouwen. Dat het vraagstuk dezer vrou wenwerkloosheid langs anderen weg is op te lossen dan door verdringing van mannen en jon gens uit hun arbeidsposities, bewijst het feit, dat er thans nog ruim 45.000 buitenlandsche vrouwen ten onzent werkzaam zijn. Dezen bezetten posities in de huishouding, terwijl de Neder- landsche meisjes om een paar centen en een beetje ,,vrijheid"(?) méér, de fabriek of werkplaats prefereeren. Het thans ingediende wets ontwerp beoogt in twee gevallen tot een betere verdeeling van den beschikbaren arbeid te kun- i meewerken. Eerstens biedt het de mogelijkheid om, met betrekking tot bepaalde soorten van arbeid, welke vóór 1 Januari 1934 in fabrieken of werkplaatsen in het algemeen door mannelijke arbeiders plachten te worden verricht, tot herstel van dien toestand, bij algemeenen maat regel van bestuur vast te stellen, welk percentage van de arbeiders, die zoodanigen arbeid verrichten, ten hoogste uit vrouwen of meis jes mag bestaan. Ten tweede kan bij algemeenen maatregel van bestuur worden vastgesteld, welk percentage van arbeiders in een bepaalde fabriek of werkplaats uit mannelijke arbeiders van boven 25 jaar oud moet bestaan (welke bepaling dus is gericht tegen het misbruik van jeugdige arbeidskrachten), wanneer in zulke fabriek of werk plaats het aantal jeugdige arbei ders in verhouding grooter is dan in het algemeen in soort gelijke fabrieken of werkplaatsen. Natuurlijk worden de te nemen maatregelen in het belang eener behoorlijke rechtszekerheid door een net van waarborgen omgeven. Bedrijrsraden moeten vooraf worden gehoord, een speciale commissie, ingesteld door den voorzitter van den Hoogen Raad van Arbeid, moet vooraf een oordeel geven enz. Toch verwachten we van het huidige ontwerp, nadat het wet zal zijn geworden, een heilzame uitwerking. We begrijpen alleen niet, dat het als crisisontwerp wordt beschouwd en daar voor slechts drie jaar geldend wordt verklaard. We moeten niet alleen trachten om uit de crisis te komen, maar eveneens om er niet in terug te vallen. De crisis heeft verscheidene oorzaken gehad, maar één dezer was toch wel de ontwrichting der arbeidsmarkt, doordat vrou wen er meisjes een nieuw beroep hebben gezocht door het am- bieeren van bezigheden, die voorheen uitsluitend door man nelijk personeel werden verricht. Md. DE SPAANSCHE BURGEROORLOG BLOEDIGE OVERWINNINGEN VAN FRANCO. Wanneer volkeren tegenover el kaar staan, vechtende elk voor zich voor het eigen land, dan behandelen ze elkaar als officieele vijanden, maar er is meestal toch geen persoonlijke haat van den een tot den ander. Vandaar dat een „gewone" oorlog zich naast veel wreedheid vaak ook kenmerkt door betoon van ridder lijkheid. In een burgeroorlog is dat anders en in dezen Spaanschen burgeroor log is dat nog weer anders, omdat het hier gaat om een strijd van twee fel tegenover elkaar staande ideologiën, welke men middels de beladers wil uitroeien. Er wordt vaak gehoond over den tgd van de Spaansche inquisitie. Die tgd ligt ver achter ons zijn euve len worden bovendien vaak over dreven. Wat op het oogenblik in Spanje geschiedt, is veel erger. Omdat de tijd is vooruitgegaan, maar de menschheid in haar bejege ning van andersdenken achteruit. De Spaansche burgeroorlog is een moordpartij van menschen om ideeën. Franco's troepen rukken op het oogenblik zegevierend op. Ze veroverden Malaga, maar voor het zoover was, waren sedert het uitbreken van den burgeroorlog 4000 nationalistisch-denkende of daarvan „verdachte" burgers er ver- Het is weinig waarschijnlijk, dat de witten veel zachtzinniger op de overwonnen rooden zullen reageeren. De nationalisten rukken al weer verder op - richting AünariaIn Malaga en omstreken moesten oOUO gevallen roode strgders worden be graven en honderden eigen men. schen. De nationalisten omsluiten meer en meer Madrid met mannen en wapenen, maar ook met bloed. Het zal Franco misschien geluk ken om den oorlog te winnen. Dan zal hij meester zijn van een gehavend gebrand, uitgebloed Spanje... Men moet er nu nog met aan denken, wat er voor het herstel van dit ongelukkige land straks noodig zal zijn. ANARCHIE IN BARCELONA Een weinig gunstigen indruk over de toestanden, welke thans in Cata- lonië heerschen, blijken voigeüs een bericht van Havas vier leden der radicaal-socialistische Kamerfractie gekregen te hebben tijdens een kort bezoek, hetwelk zrj aan genoemd gebied gebracht hebben. In het verslag van hun bevindin gen, dat zij inde fractievergadering uitbrachten, deelden zij mede, dat deze over het geheel ongunstige in druk een gevolg is van de anarchie welke in Barcelona bestaat, in welke stad de Cataleensche regeering naar hun oordeel geen enkel gezag meer heeft, doch zich dit te laten ont rukken door de Iberische anarchis tische organisatie. Zou de hulp van buitenlandsche vrijwilligers ontbreken, dan zou naar het oordeel der rapporteurs de bur geroorlog in Spanje spoedig tot het verleden kunnen behooren, daar de Spaansche resultaten, zoowel van links als van rechts, steeds minder bijdragen aan de operaties. De 4 radicaal-socialistische bezoe- kers zijn van ernstige ongeregeld heden te Barcelona getuige geweest. Zij wilden zich ook naar Valencia begeven doch dit bleek onmogelijk te zijn, daar de autoriteiten hun geenerlei faciliteiten wenschten te verleenen, om hetzij te Barcelona zelf hetzij in andere linksche ge bieden van Spanje hun enquete voort te zetten. Met groote beslistheid spraken zij zich in hun verslag uit voor hand having der non-interventiepolitiek en even stellig waren zij onder de huidige omstandigheden tegen ieder handelsaccoord met Catalonië ge- kaZeifs zou het Kamerlid Galimand in de fractievergadering verklaard hebben, dat, als hij zou moeten kiezen tusschen de anarchisten te Barcelona en het nationalistische bewind te Burgos, zijn voorkeur naar het rechtsche gezag zou uit gaan, ofschoon hij in geenen deele een aanhanger van generaal Franco was en op het standpunt stopd, dat uitsluitend een liberaal bewind ge zag en orde in Spanje kan doen terugkeeren. DUITSCHLAND WIL KOLONIëN. In de Duitsche politiek is voor 't oogenblik de koloniale kwestie het meest acuut; de regeering te Berlijn zet er blijkbaar alles op om ook te dezer zake genoegdoening, na Ver sailles, te ontvangen. De Duitsche ambassadeur von Ribbentrop te Lon den heeft van de week een onder houd gehad met Lord Halifax, den plaatsvervanger van den min. van Buit. Zaken en hoewel van het ver loop van dit onderhoud nog maar weinig bekend is staat het wel vast, dat de Gezant eischen betreffende teruggave van de in den wereld oorlog verloren gegane koloniën, heeft gesteld. Het schijnt speciaal om het voormalige Duitsch-Oost Afrika te gaan, dat thans in Engelsch bezit is. De verdedigers van dit voor malig Duisch bezit, generaal von Lettow Vorbeck en zgn mannen, wor den momenteel ostentatief geëerd in het Derde Rijk. De Koloniën, welke aan Japan ver loren gingen, schijnen thans nog geen objecten van terugbegeeren te zijn. Eerstens liggen ze te ver weg en tweedens beteekent de verworven warme vriendschap met de Japan- sche regeering thans een kostbare troef in het spel der Europeesche politiek. Engeland voelt overigens met veel om niet te zeggen: niets voor een teruggave van koloniën. Mis schien als er aanmerkelijke mate van bewapeningsbeperking mee te koop zoude zijn... Maar dè.ar voelt Hitier, naar hij nog pas in zijn Rgksdag- rede heeft laten uitkomen, niets voor. SPAANSCHE TOONEELEN. In de Belgische Kamer. Na een vacantie van enkele weken is de Belgische Kamer Dinsdag weer in openbare zitting bijeen gekomen. Daar Rexisten en Vlaamsche natio nalisten besloten hadden, den kamer president Kamiel Huysmans te interpelleeren over zijn bekende reis naar Spanje en de incidenten, welke daaruit zijn voortgevloeid, omdat hij daar als kamervoorzitter en niet als privé-persoon is opgetreden, was het te verwachten, dat men een rumoerige zitting tegemoet ging. Dit is dan ook niet uitgebleven. Er waren van Vlaamsch-nationa- listische en rexistische zijde moties ingediend, welke de Kamervoorzitter eerst van zich trachtte af te schuiven door te verklaren, dat hij geen reken schap aan de Kamer verschuldigd was voor hetgeen hij als particulier had ondernomen. Hiertegen werd hevig geprotesteerd en geroepen werd: „Huysmans ontwijkt het debat." De socialisten en communisten schreeuwden daartegen in „Naar Berlijn Naar Berlijn Een liberaal lid trachtte het onweer van Huysmans' hoofd te doen weg drijven, doch de Katholieke staats minister Carton de Wiart, daarbij toegejuicht door de Rexisten, Vlaam-, sche nationalisten en talrijke katho lieken, stond op, om den kamervoor zitter te verzoeken, het onmiddellijke debat te aanvaarden. Dit gezwel moet gezuiverd worden, zeide hij. We kunnen niet begrijpen, dat de heer Huysmans, die de laatste dagen zooveel verklaringen voor de pers heeft afgelegd, hierbg in gebreke zou willen blijven ten opzichte van het parlement. Hierop volgde weer een Vlaamsch- nationalistisch spreker, die uitriep, dat de plaats van Huysmans niet meer op den voorzitteiszetel van de Kamer en ook niet meer op den burgemeesterzetel van Antwerpen is. Toegejuicht o.m. ook door de meer derheid der Katholieke leden, deed bij een beroep op de Katholieken, om met hem te protesteeren tegen de bewering van Huysmans, dat in België vele katholieke Frente Populair-gezind zijn. Al deze interventies werden her haaldelijk onderbroken door ge schreeuw en scheldpartijen op de socialistische en communistische banken. Het lawaai werd gewoonweg oor- verdoovend door het feit, dat onge veer tweehonderd kamerleden tegelijk aan het schreeuwen gingen en met de vuist op hun lessenaars sloegen. Huysmans meende toen geestig te zijn met plotseling te zeggen: - Het incident is gesloten. We gaan nu over tot bespreken van de begrooting van transportwezen. Het tumult werd toen evenwel nog heviger. Socialisten en communisten wier pen met alles wat zg bij de hand hadden naar de Rexistische en Vlaamsch-nationalische banken. Men spuwde naar elkaar en het eene bombardement volgde op het andere. Zelfs socialistische ministers namen eraan deel. Alsof echter ook dat nog niet genoeg was, ontstond plotseling in de volle zittingszaal een hevige vechtpartij, waarbij harde klappen werden uitgedeeld en men zich werkelijk in een achterbuurt koü wanen. Ook op de openbare tribunis be gon zich een vechtpartij af te tee kenen. Er zat niets anders op, dan deze zitting te schorsen. Verschillende kamerleden waren bij de worsteling zoo erg toegetakeld, dat zij zich in de koffiekamer moes ten laten verzorgen. De twee dames-kamerleden, een socialistische en een communistische, hebben zich aangesteld als ware furies. De laatste had een koptele foon als wapen genomen waarmede zij haar tegenstrevers op het hoofd sloeg. De niet-socialistische ministers za gen dit alles zwijgend aan, alsof het geval hun in het geheel niet aanging. Ons prinselijk paar. Ook al zgn de Nederlandsche jonggehuwde vorstenkinderen dan ook reeds verscheidene weken op hun huwelijksreis en al is de vreug- dige daver van de bruidsdagen ver stomd, toch blijft aller belang stelling naar de Kroonprinses en haar gemaal uitgaan en volgen tal- loozen hen in gedachten op hun mooie tochten in den verren vreemde. En hoe gaarne men het prinselijk paar ook de ontspanning gunt, welke het thans geniet, evenzeer wordt het oogenblik van terugkeer verbeid, omdat hun vertoeven onder-ons, een groote levendigheid met zich mee brengt. Het verblgf in Krynica is opge broken door prinses en prins. Ze zijn er Dinsdag vertrokken, achterlatende een dankbare bevolking en een bigde herinnering. Het eerste verdere reisdoel was nu Boedapest, het schgnt, dat in het Hongaarsche land eenige dagen zal worden vertoefd. Van Hongarije zullen ze gaan naar... Ja, dat weet niemand buiten den engen kring van ingewgden. De jonggehuwden willen zich zoo ongedwongen mogelijk kunnen be wegen en geven daarom geen open baarheid aan hun verdere plannen. De reis is echt sportief, het is de jonge prinsgemaal zelf, die de auto met vaste hand stuurt over de verre wegen en door de diepe dalen in verschillende landen van Europa. Het zal waarschijnlijk nog meer dere weken duren, vóór ze hun home op Soestdjjk gaan betrekken. En dan naar Indië? De geruchten blijven aanhouden, dat het prinsepaar binnen afzien- baren tgd een bezoek zal brengen aan Indië. Het is meer dan een eeuw geleden, dat een Oranjetelg daar voet aan land zette. Binnen kort komt Baron De Vos van Steen- wijk, gep. schout bij nacht, in Indië aan. Diens bezoek wordt in verband gebracht met de voorbereiding van de voorgenomen reis van de kroon prinses en prins Bernard naar deze gewesten. Dus tóch Onze nationale vlag. We kunnen straks trots van natio nale vreugde blijk geven, want als de minister van binn. zaken woord houdt, dan krijgen we eindelijk een nationale vlag. Haar kleuren zullen worden bepaald op rood-wit en blauw. Het zal ons benieuwen of nu inderdaad alle Nederlanders zich bg het te verwachten K.B. zullen neerleggen, of dat de splijtzwam ook in dit opzicht blgft voortwoekeren. Zal een deel van ons volk misschien de „Princevlag" naast de nationale gaan voeren We hopen van niet. Economische Zaken. Wat de crisis betreft het opti misme inzake de economische voor uitzichten houdt aan. In de pers worden beschouwingen gewijd aan het feit, dat er op 1 Januari j.L 17.000 werkloozen minder waren dan een jaar daarvoreD. Het Comité „Herlevend Rotterdam" verzamelt alsmaar opdachten van particulieren, op het oogenblik reeds tot een totaal van meer dan een half millioen. Uit de tallooze bij het Comité binnenkomende brieven straalt een nieuw geloof in onze economische toekomst en blijkt mede het besef, dat iedereen aan het her stel een steentje moet bijdragen, opdat het geld aan het rollen kome. Zou een dergelijke actie, desnoods op verkleinde schaal, niet iets zijn voor vele neen, voor alle andere gemeenten We zijn zoetjes-aan ook door onze enorme voorraden aardappelmeel heengekomen, sir Henri Deter- ding schijnt daar aan een handje te hebben geholpen. Omdat eerder reeds de perspectieven beter waren geworden, had de regeering al be sloten om de oppervlakte, welke in het komende seizoen met fabrieks aardappelen mag worden bebouwd, kon worden uitgebreid van 20.000 H.A. tot 23.000 H.A. Maar nu is daar nóg een uitbreiding aan gegeven. Het mag tesamen 28.500 H.A. wor den Een groep Nederlandsche indus- trieelen heeft in onderhandelingen met de Turksche regeering eveneens een succesje behaald. Er is een contract opgesteld, dat deze week zal worden geparafeerd. In dit contract wordt bepaald, dat een bedrag van vijf en dertig millioen gulden geïnvesteerd zal worden in irrigatiewerken. installatie van radio- posten en inrichting van de havens Heraclea, Adana en Mersina. De rekening zal vereffend worden door graanleveringen. Carnaval en Vasten. In het Zuiden van ons land en ook w>el elders heeft men met opgewektheid, welke op haar wijze de verbeterde stemming aanduidde, de carnavalspret genoten met zang, dans en sotternij. Helaas soms óók wel met méér. Enfin, onmiddellijk na carnaval ging de vastentijd in, en kon de rustige bezinking volgen. Het is een katholiek gebruik, dat de geloovigen bg de intrede van den Vastentijd een ernstige vermaning meekrggen van hun bisschoppen, vervat in de z.g. vastenbrieven. De inhoud dezer brieven is sterk onder hevig aan de tijdsomstandigheden. Van dit jaar wordt met nadruk ge wezen op de gevaren, welke het geloof door de politiek bedreigen. De Aarts bisschop van Utrecht waarschuwde Andere goden worden ten troon geheven, die men de mensch heid als de hoogste waarden wil laten erkennen en als het hoogste gezag gehoorzamen de mensche- lijke gemeenschap, het superieure ras, de almachtige staat. Met mis bruiking van den waren God wor den deze aardsche machten met een religieuze sfeer omgeven," De Bisschop van Breda zegt o.m.: „Bedenken we echter wel, dat weeklagen en jammeren geen betere toestanden zullen schéppen. Wg moeten de handen aan de ploeg slaan, eendrachtig samenwerken om de nooden van onze arme medemenschen te verhelpen, als leekenapostelen optreden om de zedenmisbruiken uit te roeien om de menschen terug te houden en af te trekken van de nationaal- socialistische beweging, van de* godloozenbeweging, van het com munisme." De bisschop van Roermond, Mgr Lemmens herhaalt zijn vermaan tegen de N.S.B.-ers, „die bewust of onbe wust het erfdeel onzer vaderen in gevaar brengen." Allerlei. Tot slot eenig „allerlei". Het grootste vrachtschip van de N. V. Rotterdamsche Lloyd botste nabij de Portugeesche kust tegen een Engelsch slagschip np, Holland verloor bij deze ontmoeting met 10. Ons schip, de „Kertosono" moest met zwaar gehavend aangezicht de haven van Lissabon worden binnengesleept. Mist schgnt oorzaak te zijn geweest van het nog betrekke'ijk goed af- geloopen ongeval. Een gevangenbewaarder in Arnhem kwam in botsing met den bewoner van cel no. 120 aldaar. Het was hier een een verraderlijke overval op een niets vermoedenden bewaker, die met een stuk ijzer „kreeg". Voorloopig heeft de gevangene het gewonnen, maar de scheidsrechter lees: de Arnhemsche rechter zal de zaak straks nader beoordeelen en we vree zen voor den bewoner van cel 120, dat hij dan het loodje legt. Overvallen op postauto's zijn te genwoordig in trek. In Den Haag had zoo iets j.l. Dinsdagavond plaats. Hier bleef de overvallen besteller meester van het terrein en van de postauto. De politie achtervolgt op het oogenblik de daders in snellen ren langs de lijn (van het georden de maatschappelijke leven). In het Zuiden van ons land, vooral in de buurt van Breda, ondervinden de bewoners veel last van het water, dat uit de rivier de Aa b.v. op eigenwijze manier buiten zijn oevers trad. Van dergelijke plagen zullen we binnenkort wel méér hooren, want uit België en Duitschland ko men berichten, dat onze rivieren in hun bovenloop geweldig aan het zwellen zgn. VENRAY, 13 Febr. 1937. TEWERKSTELLEN KLEINE BOEREN. Het is bekend, dat de laatste ja» ren werd aangedrongen niet 't minst van katholieke zgde om de kleine boeren niet tewerk te stellen in ge meentelijke of centrale werkverschaf fingen doch in eigen bedrijf. Thans zijn van regeeringswegen een aantal plattelandsgemeenten aangewezen als proefgemeenten om kleine land bouwers op eigen bedrgf tewerk te stellen voor ontginning- of heroot* ginningswerkzaamheden van woeste

Peel en Maas | 1937 | | pagina 1