Cfyj
ASPIRIN
R. K. Staatspartij
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
PAREL
DER PEEL
Tegen den draad in.
Stand der bevolking gem. Venray
op 31 December 1936.
Buitenland.
Binnenland.
Algem. Ledenvergadering
AMeelu» VENRAY
op ZONDAG 17 JANUARI 1937 om 7 uur
Zaterdag 16 Januari 1937
Acht en vijftigste Jaargang No 3
Onze Karnemelk
en Karnemelkspap
een heerlijk en voortref
felijk voedsel voor jong
en oud.
Coöp. Zuivelfabriek
„VENRAY"
PEEL EN MAAS
ADVERTENTIEPRIJS1 tot 8 regels 60 ct.
per regel 71/, ct. Bij ojntract groote reductie
Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY
Telefoon 51 Giro 150652
ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct.
Buiten Venray p. kwartaal 75 ct. Afz. nummers 5 cent.
een frissche drank,
een gevraagde
lekkernij,
een zeer voedzaam
product,
overal verkrijgbaar.
Nieuwe maatschappelijke
functies voor vrouwen.
En juist weer bij semi-
overheidsbedrijven.
Wij, Nederlanders, hebben in
het algemeen gevoel en bewon
dering voor dapperheid. Ook
waar die niet of slechts schijn
baar aanwezig is. We herinneren
er aan, hoe de Nederlandsche
pers in alle toonaarden den moed
heeft bezongen van de jeugdige
K.L.M.-stewardess, die de eenige
geredde was gebleken bij een
verschrikkelijke vliegramp. Wat
toch eigenlijk meer een geluk,
dan een verdienste moet worden
geheeten. Het meisje immers vond
zich zelf na de ramp terug in den
tuin van het huis, waarop het
vliegtuig te pletter was geslagen
hoe ze daar terecht was ge
komen, wist ze zelf niet.
De menschen hebben aan de
geredde jongedame allerlei dwaze
vragen gesteld. Elke persvertegen
woordiger b.v. begon zijn inter
view met te informeeren, of de
stewardess thans geen angst
had om haar beroep voort te
zetten. „Neen zei ze dapper,
zonder vrees zou ze haar taak
blijven vervullen.
Welk ander antwoord had het
meiske kunnen geven Géén
immersAls ze wél van angst
zou hebben getuigd, zou ze haar
baantje zijn kwijt geweest en de
pers zoowel als de publieke
opinie zouden haar de bewonde
ring hebben onthouden, waarop
ieder jongmensch is gesteld
Maar n a t u u r 1 ij k heeft dit
kind angst. U en wij en wie
ook we zouden niet meer
zonder vrees in een vliegtuig
kunnen stappen, wanneer we een
maal op zoo wonderbare wijze
aan den dood, die anderen trof,
waren ontsnapt. Iets anders is,
of de plichten van onzen staat,
ons in bepaalde omstandigheden
niet zouden kunnen r.open om
dezen angst te trotseeren.
Zoóals de „dappere" soldaat
uit de voorste loopgraaf, die
wordt opgecommandeerd om mee
te doen aan den bajonetaanval
op den kort voor hem gelegen
vijand.
Moed bestaat in zulke ge
vallen niet, wé! „het moeten''
Na de jongste K.L.M.-ramp
hebben we ons afgevraagd
waarom kiest men voor de ver
vulling van 'n zoo gevaarlijke
taak juist jonge vrouwen uit
Elke dood heeft veel afschrik
wekkends aan zich, maar buiten
gewoon gruwzaam komt den
mensch de dood voor, welke
het gevolg is van een vliegramp
Wanneer men zich realiseert de
ontzettende angsten in de secon
den van den val, waarbij de in
zitienden volkomen machteloos
zijn om iets te doen, dan de
verplettering tegen de aarde, de
schending der lichamen meest
door het verterend vuur, dan
kan de huivering slechts worden
vergroot bij de gedachte, dat er
onder die ongelukkigen óók een
jonge vrouw was, die ambtshalve
den fatalen tocht moest mee
maken en dat onder de gebla
kerde onherkenbare menschen-
rompen óók het vergane leven
moet worden gezocht, van wat
een nieuwe vruchtbare levensbron
beloofde te worden.
De K.L.M. heeft nog maar 12
a 14 stewardessen in dienst of
in dienst gehad; van deze wei
nigen is er reeds een gesneuveld
in de Zwitsersche Alpen en een
is er ternauwernood aan een
vreeseiijken dood ontsnapt.
Gelooft men nu in waarheid,
dat die anderen los van vrees en
angst haar dienst vervullen
Een beroep, dat zóó groote
levensrisico's met zich meebrengt
is geen beroep, dat voor jonge
vrouwen speciaal geëigend kan
worden geacht.
Naast het genoemde levens
gevaar staan bovendien groote
moreele gevaren.
Jonge meisjes worden geheel
zelfstandig ten verblijve in allerlei
wereldsteden geplaatst. In de
kleine intimiteit van de vlieg
tuigcabine, hebben ze tot taak
om zich voor persoonlijke diensten
beschikbaar te stellen aan een
heterogeen, maar uit den aard
der zaak altijd cosmopolitisch
gezelschap.
De stewardess, die te Londen
aan den dood ontsnapte, heeft
over haar ervaringen in haar
nieuwen werkkring een boek ge
schreven, waarin ze het open
hartig mededeelt, dat ze telkens
en telkens weer de uitnoodigin-
gen van passagiers moest cou
peeren, die er op uit waren om
haar in de vreemde wereldstad
mee ten eten te vragen of ter
ontspanning in de een of andere
gelegenheid.
Zooals ook aan boord van de
schepen, dienen aan boord van
vliegtuigen mannen als ste
wards op te treden. Tenminste
als men werkelijk service voor
de passagiers op 't oog heeft en
geen stemmingmakerij of het
scheppen van eer bepaalde sfeer.
We zien, dat op alle Euro-
peesche luchtlijnen stewards de
taak vervullen, welke de K.L.M.
aan stewardessen heeft opgedra
gen.
Alleen in Amerika zijn er twee
maatschappijen, welke er stewar
dessen, op na hielden voor de
bediening in haar verkeersvlieg
tuigen, maar zij zijn er dezer
dagen juist op teruggekomen en
hebben het vrouwelijk personeel
door mannelijk vervangen.
o
Wij zouden weinig reden heb
ben om een hoofdartikel te lan-
ceeren, speciaal tegen het insti
tuut der K.L.M.-stewardessen
ware het niet, dat hetzelve zoo
volmaakt indruischt tegen de
economische eischen van het
oogenblik en... blijkbaar navol
ging wekt in andere bedrijven.
Wanneer uit crisis-noodzaak
een of ander beroep gesloten
wordt verklaard voor vrouwen,
dan komt men daartegen van
sommige zijden in verzet, mee-
nende bepaalde rechten onthalsd
te zien.
Het gaat echter niet om rechten
maar om economische noodza
ken. Zoolang er een aanzienlijk
tekort aan arbeidsgelegenheid is,
dient de arbeid zoo rationeel
mogelijk te worden verdeeld,
opdat de gemeenschap niet met
te groote lasten van werklozen
zorg wordt bezwaard.
Het gaat volkomen legen den
draad van goed maatschappelijk
beleid in, wanneer een semi-
overheidsbedrijf, als hoedanig
men de zwaar gesubsidieerde K.
L.M. mag beschouwen, een be
roep gesloten gaat verklaren voor
mannelijk personeel, terwijl de
waarneming van zulk beroep toch
speciaal geëigend is voor jonge
mannen.
We zeiden, dat het ts.L.M-
voorbeeld elders wordt gevolgd.
Dat is b.v. het geval bij de
N Z.H., welke op haar stadslijnen
te Leiden, Haarlemen Voorburg,
de conducteursdiensten gaat in
richten voorvrouwelijke krachten
van boven de 20 jaar.
Ook hier dus wordt een be
paalde maatschappelijke functie
gesloten verklaard voor mannen.
Omdat die minder geschikt zijn
Neen, de directie verklaart het
openhartig, dat zij vrouwen ver
kiest, omdat die als werkkracht
goedkooper zijn.
Niet alleen dus, dat vrouwen
hier de mannen uit de vervulling
van hun maatschappelijken ar
beidsplicht verdringen, maar
bovendien vormen zij nog een
factor van loondruk.
En het eind van het lied is,
dat de gemeenschap weer zal
worden belast met de voerziening
in de nooden van de mannen,
gezinshoofden of a.s. gezinshoof
den, die aldus worden gedupeerd.
Ons dunkt, dat er wettelijke
voorziening noodig is om de
arbeidsgelegenheid, voor mannen
te beschermen.
Vermeerdering door geboorte
Vermeerdering door vestiging
Totale vermeerdering
Vermindering door sterfte
Vermindering door vertrek
Totale vermindering
Verschil tusschen vermeerdering
en vermindering
Bevolking op 31 December 1936
Er werden 60 huwelijken voltrokken.
Er werden 17 kinderen als levenloos aangegeven.
Mannen
5 7001
166
442
Vrouwen
6816
193
425
Totaal
13817
359
867
608
618
1226
89
97
186
464
413
877
553
510
1063
55
108
163
7056
6924
13980
Vreugdevolle ontspanning.
In ons vorig overzicht hebben we
het reeds aangeduid, dat hoe ernstig
de toestand, de internationale span
ning ook leek, achter de schermen
besprekingen werden gehouden, wel
ke wel eens aangename verrassingen
zouden kunnen baren, b.v, die van
een toenadering tusschen Frankrijk
en Duitschland. Inderdaad is de toe
stand in Europa plotseling veel
minder ernstig geworden.
De toespraak, welke de Führer en
rijkskanselier Hitier Maandag bjj de
diplomatieke Nieuwjaarsontvangst
heeft gehouden was zeker in vrede
lievende termen opgesteld. En boven
dien heeft Hitier den Franschen
ambassadeur de uitdrukkelijke ver
zekering gegeven, dat Duitschland
de bedoeling niet heeft gehad en
ook niet heeft om op welke wijze
ook aan de integriteit van Spanje
of de Spaansche bezittingen te raken
Waarop de Fransche ambassadeur
van zijn kant, in naam van Frank-
rijks regeering de tegenverzekering
gaf, dat Frankrijk vast besloten is
de integriteit van Spanje en het
statuut van Spaansch Marokko bin
nen het kader van de bestaande
internationale verdragen te eerbie
digen.
Het valt niet te loochenen, dat dit
complex van gebeurtenissen een aan
merkelijke ontspanning in den inter
nationalen toestand brengt. Mis
schien is het nog juister te zeggen,
dat deze feiten aantoonen, dat de
toestand in de volle werkelijkheid
niet zoo gespannen is, als de sen-
sationeele, en soms bitter felle be
schouwingen in de pers zouden doen
gel oo ven.
Europa leeft inderdaad in een
crisis, en niemand ziet precies hoe
een uitweg uit de verwikkelingen,
welke zich rondom den Spaanschen
burgeroorlog verstrengeld hebben,
gevonden kan worden. Maar kritiek
beteekent nog allerminst hopeloos,
vooral het algemeene besef, bij
de verantwoordelijke kringen zeer
diep geworteld, dat een oorlog een
Europeesch zelfmoordenaars-avon
tuur zou zijn, hetwelk practisch on
vermijdelijk het einde der Europee-
sche cultuur zou beteekenen, is een
rem voor gevaarlijke ondernemingen,
van zulk een kracht, dat zelfs inde
somberste uren alle hoop niet be
hoeft te worden opgegeven.
Men kan zeggen, dat men weer
over het hoogtepunt van de jongste
crisis heen is, waarbij men natuur
lijk het voorbehoud moet maken,
dat bij de chaotische verwarring
van het heden zich elk oogenblik
nieuwe hoogtepunten kunnen voor
doen.
In Spaansch Marokko valt
niets te verbergen.
In het midden dezer week werd
te Parijs medegedeeld, dat de hooge
commissaris van Spaansch Marokko
na een bespreking te Tetoean tus
schen den Franschen consul en
kolonel Beigbeder aan den Franschen
militairen attaché in Tanger, kapi
tein Luiset, een permanent vrijge
leide heeft verstrekt, dat hem ver
oorlooft, zich vrij te bewegen in de
Spaansche zóne van Marokko, met
inbegrip van Melilla en Ceuta.
Ontzettend bombardement
op Malaga.
Terwijl de nationalisten even uit
bliezen van hun aanval op Madrid,
welke hun in enkele dagen een
terreinwinst opleverde van 2025
K. M. diepte over een front van
20 K.M. breedte, en de regeerings-
troepen vergeefsche tegenaanvallen
deden op de verloren gegane stel
lingen, heeft een lucht- en zeevloot
der nationalisten een onbarmhartig
bombardement geopend op het groote
bolwerk der rooden in Zuid-Spanje,
op de stad Malaga n.l., welke sedert
het uitbreken van den oorlog nog
nimmer zulk een tempeest heeft
beleefd.
De door het bombardement aan
gerichte materieele schade is aan
zienlijk en de eerste ramingen stel
len het aantal dooden op 300.
KORTE BERICHTEN.
VREESELIJKE KINDERMOORD.
Het lflk van den op 27 December
ontvoerden Charles Mattson, een 10
jarige knaap, is gevonden, zooals we
reeds vermeldden.
Het gezichtje van den knaap was
gezwollen en met bloed besmeurd. In
het hoofdje bevond zich een gat, ter
wijl de boeven het kind alle tanden uit
den mond hadden geslagen.
De ontdekking van het lijkje heeft
allerwegen groot verontwaardiging
gewekt.
De daad moet door een krankzin
nige zijn gepleegd. Honderden recher
cheurs, zijn belast met het opsporen
van den ellendigen dader, op wiens
arrestatie een prijs van 10.000 dollar
is gesteld. Een verdachte bevindt
zich in handen van de politie.
VLIEGTUIGRAMPEN.
In Zuid-Engel and zijn twee leger
vliegtuigen neergestort, drie doo
den. In Mexico werd sedert Maandag
een verkeersvliegtuig vermist met 9
inzittenden. Het toestel is later als
wrak tusschen de bergen in de pro
vincie Vera Cruz teruggevonden.
MUSSOLINI VERWIERF VLIEG
BREVET.
Benito Mussolini heeft zijn militair
vliegbewijs verworven. Hij had de
laatste weken 25 uur solo gevlogen.
SCHEEPSRAMP.
Ten Zuid-Westen van de Orkney-
ei'anden is het nieuwe Finsche
5000 ton metende motorschip „Jo
hanna Thorden", dat zijn eerste
reis maakte, vergaan, waarbij 31
opvoerenden, w.o. twee vrouwen en
twee kinderen1, om het leven zijn
gekomen. Slechts 6 personen konden
zich redden. Het schip strandde
tijdens een storm en brak in twee.
KOUDE-SLACHTOFFERS.
Californië wordt op het oogenblik
door een hevige koudegolf geteis
terd. Vier en dertig personen kwa
men dientengevolge reeds om het
leven. De door sneeuwstormen aan
gerichte materieele schade bedraagt
100 millioen dollar.
Bulgarije wordt bezocht door
hevige sneeuwstormen. Reeds zijn
de lijken van vijf omgekomen wa
tersportliefhebbers gevonden,
Het stadje Sevlijevo is volkomen
van de buitenwereld afgesloten. De
bevolking arbeidt met man
macht, om althans den levensmid
delentoevoer veilig te stellen.
DRAMA IN THEATER.
Tijdens een concert van den pianist
Frank Parker in een klein theater
te Chicago heeft zich een ernstig
drama afgespeeld.
Terwijl de toehoorders voor den
musicus, die juist een stuk had
geëindigd, applaudiseerden, liep een
heer op Frank Parker toe, trok een
revolver en schoot hem dood.
Na zijn arrestatie weigerde de
moordenaar de motieven voor zijn
daad te noemen.
ANTI-COMMUNISME IN JAPAN.
In Tokio is men een revolutie-
plan op het spoor gekomen, in ver
band waarmede 350 communisten zijn
gearresteerd.
ANTI-SOCIALISME IN DANZIG,
De Senaat van Danzig heeft het
beroep van de socialistische partij
op de beslissing van den politie-
president tot ontbinding van de par
tij verworpen. De partij is dus nu
definitief ontbonden. Verder beroep
staat niet meer open!
ERNSTIG TREIN-ONGELUK IN
RUSLAND.
Een zeer ernstig spoorwegongeluk
heeft plaats gehad bij Korvofskaya.
Twee en dertig wagons en twee
locomotieven werden vernield. Er zijn
verscheidene dooden en gewonden.
Onmiddelijk zrjn een aantal spoor
wegbeambten en de stationschef, die
voor het ongeluk verantwoordelijk
worden gesteld, gefusilleerd.
DE FEESTKATER
Terwijl Prinses Juliana en Prins
Bernhard in het blijkbaar mooie
Poolsche wintersport-plaatsje Kry-
nica hun wittebroodsweken door
brengen, waarmee voor hen „het"
feest van hun leven pas goed is
begonnen, loopen wij het volk
helpt snel
en zeker
Let op oranje band en Bayerkruis
buisjes van 20 labl. 70 cent
zakjes van 2 tabl. - 10 cent
der
in 't Patronaat.
AGENDA Notulen vorige vergadering Aantal leden.
Verkiezing twee Bestuursleden. Candidaatstelling Tweede
Kamer. Rondvraag. Sluiting.
Het Bestuur,
L. SALA, Voorzitter
H. KRAYKAMP, Secretaris.
56
in de bekende katerstemming rond,
ziende naar het weghalen van de
laatste dingen, die het bruidsfeest
hielpen mooi maken, terugkeerende
alzoo tot de beslommeringen van
allen dag. Het ergst is de voren
bedoelde stemming aanwezig bij de
heeren tribunisten, die van gouden
eieren hebben gedroomd en thans
op geen stukken na hun voerkosten
blijken te hebben terugontvangen.
Ze roepen „ach en wee", zeggen
dat ze faillliet gaan en adresseeren
aan het gemeentebestuur van Den
Haag en smeeken aan anderen om
ze te helpen. B.v. door restitutie van
de pachtsom. Een moeilijk geval.
Wat zouden de heeren hebben
ïdaan, als de speculatie eens ware
meegevallen en zij inderdaad goud
hadden kunnen maken zooals de
opzet was van elk der 30.000 ge
bouwde zitplaatsen Zouden ze van
den winst dan aan de gemeente
hebben toebedeeld
In een vervelende katerstemming
verkeeren ook de lieden, die hier en
daar de pas geplante Oranjeboompjes
vernielen. Wie kunnen zij toch zijn
Volgens de jongste politieke geloofs
belijdenissen, zelfs die der commu
nisten, voeren alle parken tegen
woordig het „nationale" vóór haar
naam en achten ze alle het bestuur
der Oranjes een zegen voor het land.
Maar in den nacht schijnen som
mige lieden toch. hun schapenvacht
weer uit te trekken en hun wilde-
dieren-instincten uit te leven.
NOG GEEN ECHTE WiNTER.
Ondanks vale anders geluid heb
bende voorspellingen beleven we nog
steeds geen échten winter. Van de
week heeft De Bilt ons 'n beetje
beziggehouden met „temperatuur om
het vriespunt tot lichte vorst", maar
juist als we schaatsen uit het vet
haalden, kwamen dooi en 'n beetje
regen. Toen werd het wat glad op
straat, daarna vielen een paar natte
sneeuwvlokken, kortomhet is
kwakkelen.
Wie van de wintersport willen
genieten, zullen dus van hier de
beeneD moeten nemen en ons prinse
lijk paar hebben na te gaan naar i
de Karpathen of de Koningin hebben I
te volgen naar de Alpen. Van de
Koningin is het een vaste gewoonte
om jaarlijks een paar weken in
hooger gebied door te brengen. I
H. M. is gisteren vertrokkea; ze
zal zich waarschijnlijk óók nog
voegen bij haar kinderen inKrynica.
DE RAMP VAN DE LIJSTER.
De uitspraak vau de Londensche
jury, welke een onderzoek moest
instellen naar de. oorzaak van den
dood van de opvarenden van het
K.L.M.-vliegtuig „De Lijster", dat
onlangs nabij Croydon te pletter
sloeg, is niet bepaald in het voordeel
van onze Luchtvaartmaatschappij
uitgevallen.
De jury heeft kenbaar gemaakt,
dat het ongeluk te wijten was aan
den dikken mist, waarin werd ge
start. De jury gaf als zijn meening
te kennen, dat het starten bij mist
niet moest worden overgelaten aa*
den piloot, maar dat vlieghavenauto-
riteiten moesten uitmaken, of er al
of niet kon worden vertrokken.
De K.L.M. heeft vroeger herhaal
delijk berichten aan de pers inge
geven, volgens welke bij zwaren mist
alle luchtlijnen haar diensten hadden
gestaakt, „alleen de K.L.M.-vlieg-
tuigen vertrokken prompt op tijd"
heette het dan vaak. Dat dit op zich
zelf niet bepaald een verdienste be
hoeft te zrjn, bewees de Lijster-ramp-
ONZE REIZENDE MINISTERS
„Wie verre reizen doet, kan thuis
veel vertellen."
Dat schijnt steeds het devies te
zrjn geweest van minister Deckers,
die in de laatste jaren eenprettigen
reisgenoot heeft gevonden in zijn
collega Gelissen.
Beiden zijn thans tot een uitstap
je besloten naar Scandinavië, in het
bijzonder naar Noorwegen en Zwe
den, waar het crisisspook al lang is
geweken en waar onze ministers den
bewoners van het koude Noorden de
kunst willen gaan afkijken.
Een kunst, welke toch niet alléén
haar verklaring kan vinden in het
feit, dat Noorwegen en Zweden juist
die grondstoffen rijk zrjn, welke
grootere landen zoozeer om hun
oorlogstoerusting behoeven.
We kunnen slechts hopen, dat
onze excellenties met kostbare er
varingen naar ons griep-landje zul
len wederkeeren.
EEN INITIATIEF VAN
DR. COLIJN.
Het is wel zeker, dat onze minis
ters in het Noorden veel belangstel
ling zullen ontmoeten, want men is
erg nieuwsgierig naar de plannen
van onzen regeeringsleider Dr. Coljjn,
door dezen in een interview met
een buitenlandschen journalist ont
vouwd.
Dr. Colijn gaf te kennen, dat de
omstandigheden wijzen op een eco
nomische herleving en dat we deze
moeten stimuleeren door den interna
tionalen handel itft zijn boeien te
bevrijden. Omdat defgelijke dingen
ook in de Scandinavische landen al
meermalen zijn gezegd, acht Dr.
Colijn het mogelijk, dat deze met
Nederland tot een onderlinge over
eenkomst van vrijer ruilverkeer ko
men, een overeenkomst, waarbij
anderen zich zullen kunnen aan
sluiten.
Mocht het eens waar zijn, dat
men onderling tot het stellen van
zulke economische daad overgaat